2η Διεθνική Συνάντηση μαθητών και καθηγητών στο Σαλέρνο της Ιταλίας
Κλωνοποίηση
1. ΚΛΩΝΟΠΟΙΗΣΗ
«Με γενετικές παρεμβάσεις θα καθορίζονται
τα χαρακτηριστικά των μελλουσών γενεών:
ευφυία, ανάστημα, μακροζωία. Δεν λέω ότι
το εύχομαι, απλώς ότι θα γίνει…»
Στίβεν Χόκινγκ
2. ΘΕΜΑ: Αναλογιζόμενοι τα οφέλη που εγγυάται το επιστημονικό
επίτευγμα της κλωνοποίησης, αλλά και τους κινδύνους που εγκυμονεί,
ιδίως μετά την ανακοίνωση της δυνατότητας εφαρμογής της για
παραγωγή ανθρώπων, θεωρείτε ότι η επιστήμη εκπληρώνει την
αποστολή της και κατά συνέπεια οφείλει να συνεχίσει προς αυτή την
κατεύθυνση; Αναπτύξτε τις απόψεις σας σε μια επιστολή προς τον
υπουργό υγείας.
ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Αξιότιμε κ. υπουργέ υγείας
Η αλματώδης εξέλιξη της επιστήμης στην πορεία του αιώνα μας,
παράλληλα με το δέος και το θαυμασμό, προκάλεσε και το φόβο της
ανθρωπότητας, αφού πολλά επιστημονικά επιτεύγματα λειτούργησαν
καταστρεπτικά…Μια νέα επιστημονική ανακάλυψη, αυτή της κλωνοποίησης,
όλο και περισσότερο προβληματίζει τους πολίτες όλου του κόσμου ως προς
τη λειτουργικότητα της και ταυτόχρονα τους διχάζει ως προς την εφαρμογή
της…
ΚΥΡΙΟ ΜΕΡΟΣ
ΖΗΤΗΜΑ ΠΡΩΤΟ: Οφέλη κλωνοποίησης
οι κλώνοι μπορούν να αποτελέσουν ζωντανά «εργοστάσια» παραγωγής
θεραπευτικών ουσιών που θα χρησιμοποιούνται για παραγωγή φαρμάκων
με μικρότερο μάλιστα κόστος η κλωνοποίηση, σε συνδυασμό με γενετικές
τροποποιήσεις, δύναται να επιλύσει ποικίλα προβλήματα, όπως αυτό της
έλλειψης ινσουλίνης, και να θεραπεύσει πολλές ασθένειες…
δυνατότητα διαμόρφωσης εμβρυικών κυττάρων που μπορούν να
διαφοροποιηθούν σε όλους τους κυτταρικούς τύπους του οργανισμού και να
αποτελέσουν τη βάση για τη δημιουργία οργάνων για μεταμοσχεύσεις…
επειδή μάλιστα τα κλωνοποιημένα κύτταρα θα έχουν προέλθει από το
γενετικό υλικό του δέκτη των οργάνων, τα μοσχεύματα δε θα
απορρίπτονται από τον οργανισμό, καθώς θα είναι συμβατά με αυτόν…
επιπρόσθετα, εικάζεται ότι υπ αυτές τις συνθήκες θα περιοριστεί και το
εμπόριο «οργάνων» εις βάρος πολλών ανθρώπων που «χάνονται» σήμερα,
ιδίως από τις αφρικανικές χώρες…
παραγωγή κλωνοποιημένων ζώων που θα φέρουν ασθένειες των
ανθρώπων και επί των οποίων θα δοκιμάζεται η ασφαλής
2
ΚΛΩΝΟΠΟΙΗΣΗ
3. αποτελεσματικότητα νέων φαρμακευτικών παρασκευασμάτων και οι
όποιες θεραπευτικές τους ιδιότητες…
η κλωνοποίηση συνιστά την τελευταία ελπίδα για τεκνοποίηση εκείνων
των ανδρών που δεν μπορούν να βοηθηθούν από άλλες μεθόδους στο
πρόβλημα της στειρότητάς τους…
διατήρηση και διαιώνιση ειδών ζώων και φυτών που κινδυνεύουν με
εξαφάνιση…
εφικτή η αύξηση και βελτίωση της γεωργικής και κτηνοτροφικής
παραγωγής με μειωμένο το κόστος αγοράς…κάλυψη των ανθρωπίνων
αναγκών σε διατροφή ανά τον πλανήτη…
ΖΗΤΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ: Κίνδυνοι κλωνοποίησης
κίνδυνος μείωσης της φυσικής βιοποικιλότητας και ανατροπής των
οικολογικών ισορροπιών, καθώς είναι πολύ πιθανή η αναπαραγωγή
εκείνων μόνο των ζώων και των φυτών που αποδεικνύονται ωφέλιμα και
χρήσιμα στον άνθρωπο…δεν αποκλείεται, επιπλέον, η αναπαραγωγή
πολυάριθμων κλώνων ζώων που γρήγορα θα θανατώνονται,
εξυπηρετώντας εμπορικά και οικονομικά συμφέροντα, αφού δε θα υπάρχει
πια η πιθανότητα εξαφάνισης του είδους…
παραβίαση των αρχών αναπαραγωγής και ανατροπή των «φυσικών»
και «φυσιολογικών» μεθόδων σύλληψης…
θυσία πολλών ανθρώπινων οργανισμών μέχρι να επιτευχθεί υγιής κλώνος,
καθώς οι περιπτώσεις γενετικών ανωμαλιών δεν είναι εξωπραγματικές,
αλλά αναμενόμενες…ο «αποτυχημένος» μάλιστα κλώνος, αν διατηρηθεί στη
ζωή, θα γνωρίσει σίγουρα το ρατσισμό και τον κοινωνικό αποκλεισμό…
πιθανότητα δημιουργίας δημογραφικών προβλημάτων
(υπερπληθυσμός) και κίνδυνος μείωσης της γενετικής ποικιλότητας και
κατ επέκταση διατάραξης της κοινωνικής δομής (π.χ. επιλογή ενός μόνο
φύλου προς «παραγωγή»..).
απώλεια της μοναδικότητας και της ατομικότητας λόγω των
παραγόμενων πανομοιότυπων κλώνων, με αποτέλεσμα την κυριαρχία της
ομοιομορφίας, την κατάργηση της φυσικής ποικιλότητας και την κακοποίηση
της αισθητικής...
εικάζεται η εμπορευματοποίηση της ανθρώπινης υπόστασης και η
εκμετάλλευση κλώνων από τους «φυσιολογικούς» ανθρώπους, καθώς
θα παράγονται κλώνοι με συγκεκριμένα γονίδια και άρα ικανότητες που θα
τους επιτρέπουν να ανταποκρίνονται σε συγκεκριμένες εργασίες (είναι εφικτή
δηλαδή η διαμόρφωση ακούραστων χειρωνακτών, υπεραθλητών…)…κάτι
τέτοιο όμως είναι απαράδεκτο και συνιστά κατάφωρη παραβίαση των
ανθρωπίνων δικαιωμάτων / παράλληλα, θα υπάρχει τουλάχιστον
3
4. επαγγελματικός αποκλεισμός όσων δεν πληρούν συγκεκριμένα
γνωρίσματα, που όμως θα τα διαθέτουν οι «διαμορφωμένοι» κλώνοι…
ΖΗΤΗΜΑ ΤΡΙΤΟ: Συμπέρασμα ως προς τις ευθύνες και τη
μέλλουσα δράση της επιστήμης έναντι της κλωνοποίησης
Η κλωνοποίηση φυτών και ζώων κρίνεται, παρά τις όποιες
ενστάσεις, ως ωφέλιμη και απαραίτητη, υπό την προϋπόθεση ότι θα
υπάρχουν τα κατάλληλα νομοθετικά πλαίσια που θα απαγορεύουν τις
ασυδοσίες, θα εκφράζεται ο αναγκαίος σεβασμός προς τη φύση και το
κοινωνικό σύνολο θα ενημερώνεται για τις επιστημονικές επιλογές, ώστε να
τις ελέγχει και να τις αξιολογεί…
Η θεραπευτική κλωνοποίηση προφανώς αξιολογείται ως ευεργετική
για τον άνθρωπο και ανοίγει νέα πεδία στους επιστημονικούς του ορίζοντες…
ωστόσο, η ανθρώπινη κλωνοποίηση εγκυμονεί κινδύνους και πιθανότατα
να δημιουργήσει νέες και ίσως άλυτες προβληματικές καταστάσεις…άρα,
υποχρέωση των επιστημόνων είναι να μην την υλοποιήσουν και να μην
υποκύψουν στον πειρασμό του επιστημονικού επιτεύγματος…
Γενικότερα, θα πρέπει να τονιστεί ότι η επιστημονική πορεία δεν είναι
ποτέ εφικτό να ανακοπεί και η όποια προσπάθεια αναστολής της προόδου
και της εξέλιξης θα ήταν ουτοπία(άλλωστε, δε ζούμε σε κοινωνίες
αυταρχισμού και σκοταδισμού, αλλά σε ελεύθερες και δημοκρατικές με
κατοχυρωμένα τα δικαιώματα των επιστημόνων στην έρευνα…)…ούτε,
όμως, επιτρέπεται η απόλυτη ελευθερία κινήσεων και η προτροπή των
επιστημόνων να προβαίνουν σε κάθε ανακάλυψη, ανεξάρτητοι από ηθικές
δεσμεύσεις και αδιάφοροι για τις μελλοντικές επιπτώσεις των εφευρέσεών
τους…επομένως, υπ αυτό το πρίσμα των δεδομένων, αποδεχόμαστε την
αδυναμία παρεμπόδισης της κλωνοποίησης, αλλά επισείουμε την προσοχή,
προκειμένου να υπάρξει ορθή και ηθική χρήση της νέας επιστημονικής
γνώσης, επισημαίνοντας την ανάγκη μη εφαρμογής της στον άνθρωπο,
παρά μόνο στα ζώα και τα φυτά…
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Η κλωνοποίηση, λοιπόν, κ. υπουργέ υγείας αποτελεί σημαντικότατη εξέλιξη
της ανθρώπινης ιστορίας με ανείπωτα οφέλη, αρκεί να μη μετατραπεί με
πρωτοβουλίες των ίδιων των ανθρώπων σε εφιαλτικό επίτευγμα με
ανυπολόγιστες συνέπειες…γι αυτό, απαιτείται η συμβολή σας στη διασφάλιση
του ορθού προσανατολισμού των επιστημονικών επιλογών και στη θέσπιση
νομοθετικής ρύθμισης που θα θέτει φραγμούς και όρια στις εφαρμογές της
νέας ανακάλυψης…
Με σεβασμό.
4