2. 2
WMO 2015: grootste operatie
Rutte II
• Wetsvoorstel januari 2014 naar Tweede Kamer
• Beoogde inwerkingtredingsdatum 1/1/15, maar
roep om uitstel is luid
• Grote verschuiving van taken en middelen met
grote uitvoeringslast
• Raakt gemeenten, cliënten, aanbieders
• Huiswerk voor 2014 is enorm
4. Uitgangspunt Wmo 2015
Gemeentelijke verantwoordelijkheid voor
maatschappelijke ondersteuning van ingezetenen.
Bestaat er recht op zorg op basis van de Wet
langdurige zorg en de Zorgverzekeringswet, dan is de
gemeente, voor de onderdelen die het betreft, niet
gehouden maatschappelijke ondersteuning te bieden.
4
5. Mensen die ondersteuning behoeven
Nu: compensatieplicht voor gemeenten ten aanzien van
inwoners
• die niet in staat zijn zelf hun sociaal vervoer te organiseren;
• die vanwege hun handicap een aanpassing in de woning
behoeven;
• hulp nodig hebben bij het hun huishouden of bijv. een
rolstoel.
WMO 2015: gericht op participatie , de inclusieve samenleving
met een sterke nadruk op eigen verantwoordelijkheid en de
overheid als laatste vluchtheuvel
Biedt het voorstel gemeenten de mogelijkheid als laatste
vluchtheuvel te fungeren of zal de wet onbeheersbaar blijken te
zijn? (vrijheid die de rechterlijke macht gemeenten toestaat)
5
6. Maatschappelijke ondersteuning
De 9 prestatievelden maken plaats voor 3 doelen:
• Het bevorderen van sociale samenhang, de mantelzorg,
het vrijwilligerswerk en de veiligheid en leefbaarheid in
de gemeente en daarnaast het voorkomen en bestrijden
van huiselijk geweld;
• Het bieden van opvang (maatschappelijke opvang,
vrouwenopvang, beschermd wonen en verslavingszorg
vallen hieronder);
• Het ondersteunen van de participatie en zelfredzaamheid
van personen met een beperking of met chronische,
psychische of psychosociale problemen, indien mogelijk
in de eigen leefomgeving.
6
7. Nieuwe taken gemeente
Vanuit de AWBZ:
• Extramurale begeleiding (individuele begeleiding en
groepsbegeleiding/dagbesteding)
• Persoonlijke verzorging
• Kortdurend verblijf
• Inloop GGZ
• Begeleid wonen
Het volume neemt toe doordat gemeenten te maken
krijgen met een grotere doelgroep, groter product- en
dienstenaanbod en (mogelijk) meer zorgaanbieders.
7
8. Toewijzingsprocedure
1. Inzet van eigen kracht / gebruikelijke hulp /
mantelzorg / sociale netwerk
2. Gebruikmaking van algemene voorzieningen
3. Maatwerkvoorziening / Persoonsgebonden budget
8
9. Algemene voorziening
Algemene voorzieningen zijn toegankelijk voor alle
ingezetenen van een gemeente
• de verbetering van de toegankelijkheid van
gebouwen en voorzieningen,
• het lokale vervoer en de toegankelijkheid van
informatie
• een klussendienst, een was- en strijkservice, een
maaltijdvoorziening, sociaal vervoer, informele
buurtzorg, sociaal-culturele voorzieningen, opvang
voor dak- en thuislozen die uitsluitend bestaat uit
slapen en eten zonder verdere ondersteuning of
meer specifiek, winteropvang.
• Gemeente kan eigen bijdrage laten vragen
9
10. Maatwerkvoorziening
Op de behoeften, persoonskenmerken en
mogelijkheden van een persoon afgestemd geheel van
diensten, hulpmiddelen, woningaanpassingen en
andere maatregelen
1. Melding van behoefte aan ondersteuning
2. Onderzoek naar de (mate waarin aanvrager op
eigen kracht of door middel van samenwerking
met andere partijen kan voorzien in de)
ondersteuningsbehoefte, persoonsgegevens en
voorkeuren. Omstandigheden mantelzorger
worden integraal mee gewogen. (zes weken)
3. Dan pas een aanvraag en beslissing op aanvraag
mogelijk (twee weken)
10
11. Persoonsgebonden budget
Voorwaarden:
1. Aanvrager wordt door het college in staat geacht
de aan het PGB verbonden taken op een
verantwoorde wijze uit te voeren.
2. Aanvrager stelt zich gemotiveerd op het standpunt
dat het door de gemeente gecontracteerde aanbod
niet passend is in zijn specifieke situatie.
3. Het college acht de goede kwaliteit van de
diensten, hulpmiddelen, woningaanpassingen en
andere maatregelen gewaarborgd.
PGB toegekend: Sociale verzekeringsbank doet
namens het college betalingen aan zorgverlener.
11
12. Overige belangrijke wijzigingen
• Verruimde mogelijkheden eigen financiële bijdrage naar
vermogen voor maatwerkvoorziening.
• Beschermd wonen, gericht op participatie, komt onder
gemeentelijke verantwoordelijkheid als gevolg van de
beëindiging van de langdurige GGZ met verblijf in de
AWBZ.
• Indien aangewezen voor een doeltreffende en doelmatige
uitvoering wet: verplichting tot gemeentelijke
samenwerking met steunpunten huiselijk geweld,
instellingen voor beschermd wonen en anonieme hulp op
afstand.
• Bevoegdheid tot verstrekken individuele bijzondere
bijstand.
• Mantelzorgcompliment komt te vervallen. Gemeenten
dienen zorg te dragen voor waardering mantelzorgers.
12
13. Nadere regelgeving
Periodiek beleidsplan: binnen het wettelijke kader
heeft gemeenteraad de ruimte om tot een lokaal
passende invulling te komen (bijv. wijze waarop
integrale dienstverlening wordt nagestreefd).
Regels voor de uitvoering van het beleid worden door
de gemeenteraad bij verordening vastgesteld (bijv.
toewijzingsprocedure maatwerkvoorziening, maar ook
eisen mbt bestuursstructuur en de bedrijfsvoering van
aanbieders).
Rijk heeft mogelijkheid van AMvB, bijvoorbeeld over
de wijze waarop inkomen en vermogen een rol spelen
bij de eigen bijdrage
13
14. De Inkoop door gemeenten
• Bij aanbesteding wordt voor de bepaling van de
economisch meest voordelige inschrijving in ieder
geval het nadere criterium kwaliteit gesteld
• In afwijking van de Aanbestedingswet 2012 kan het
college “een overheidsopdracht” niet enkel op
grond van het criterium de laagste prijs gunnen
• Overlegplicht voor een aanbieder die de opdracht
krijgt gegund over de overname van het betrokken
personeel
• Het college houdt bij de aanbesteding rekening met
de continuïteit van de hulpverlening bij een
maatwerkvoorziening
• Bij verordening worden regels gesteld over een
goede verhouding tussen prijs en kwaliteit
14
15. Overgangsrecht
• Personen die op 1 januari 2015 AWBZ zorg
ontvangen, behouden gedurende de looptijd van hun
indicatiebesluit – uiterlijk tot eind 2015 – jegens de
gemeente het recht op zorg verbonden aan het
indicatiebesluit, onder de condities die daarvoor onder
de AWBZ van toepassing waren.
• Personen die op 1 januari 2015 aanspraak hebben op
beschermd wonen uit de AWBZ, behouden deze
aanspraak voor ten minste vijf volle kalenderjaren.
• CIZ dient op aanvragen om een indicatie voor AWBZ-
zorg die wordt gedecentraliseerd, die zijn ingediend
vóór 1 januari 2015, nog een besluit te nemen. Dit
besluit heeft een beperkte geldingsduur.
• Beschikkingen genomen op huidige Wmo behouden
rechtskracht na 1 januari 2015.
15
16. Relatie Participatiewet
Mensen met arbeidsvermogen, maar met een
beperking kunnen afhankelijk van hun individuele
situatie mogelijk een beroep doen op zowel de Wmo
2015 als de Participatiewet. De Participatiewet richt
zich primair op de arbeidsparticipatie van mensen.
De gemeente kan, als dit voor het bieden van
maatwerk aan cliënten wenselijk is, de Participatiewet
en de Wmo 2015 in onderlinge samenhang toepassen.
16
17. Relatie Jeugdwet
Vanaf 1 januari 2015 komt er een nieuw jeugdstelsel
waarin gemeenten bestuurlijk en financieel
verantwoordelijk zijn voor alle jeugdhulp en de
uitvoering van kinderbeschermingsmaatregelen en
jeugdreclassering.
Met de decentralisatie van verantwoordelijkheden
vanuit de AWBZ en de decentralisatie van de
jeugdzorg naar gemeenten krijgen zij een integrale
verantwoordelijkheid en meer mogelijkheden om in te
zetten op een goed functionerende keten.
17
18. Kritiek gemeenten
• Ontbreken van een helder juridisch kader om
grenzen te stellen aan maatschappelijke
ondersteuning
• Overgangsrecht pakt nadelig uit voor gemeenten
• Verordening en delegatiemogelijkheden
• Tijdpad voor invoering
• Samenwerkingsverplichting met zorgverzekeraars
18
