2. Në këtë pjesë do të përfshihen:
• Ç‘ është produkti?
• Nivelet e produktit?
• Hierarkia e produktit,
• Klasifikimi i produkteve,
• Asortimenti i prodhimit ,
• Menaxhimi i games se produktit
• Diversikimi i asortimentit te prodhimit,
3. 1. Nocioni i produktit
Produkti është njëri prej faktorëve më të
rëndësishëm të 4P.
Me produkt do të kuptojmë çdo gjë që mund të
ofrohet në një treg në mënyrë të dukshme, të
blihet apo të konsumohet duke plotësuar
kështu një nevojë.
4. Fillimisht nocioni i produktit na kujton sendet e
prekshme si p.sh.
Por nuk duhen harruar edhe shërbimet si p.sh.
transporti, shëndetësia, kënaqësia etj.
5. • . Sipas DRUCKER , «ajo çfarë
mendojnë të prodhojnë drejtuesit e
ndërmarrjes nuk ka më rëndësinë
kryesore. Ajo që ka rëndësi është se
ç’farë dëshiron të blejë konsumatori, cili
është konceptimi i tij për vlerën që i jep
produkti».
6. 3. Begatimi i
produktit
1.1. Dimenzionet e ProduktitDimenzionet e ProduktitLufta e konkurences jashte sferres se prodhimit..........Lufta e konkurences jashte sferres se prodhimit..........
2. Materializimi i
Produktit
1. Esenca e
Produktit
7. Produkti i zgjëruar
Levitt cekë se:
“Njerëzit nuk blejnë produkte,
ata blejnë dobitë e pritura!”
Produkti duhet të ketë “ekstra”
elemente
të cilat e bëjnë atraktiv për blerësin.
8. REVLON : «Në fabrikën tonë, ne
prodhojmë artikuj kozmetikë, në
parfumeri ne shesim ëndrrën!!!»
Fabula e këtyre thënieve është se
strategjia e re e ndërmarrjes qëndron në
konceptimin e produktit për klientin.
9. 3. Hierarkia e produkteve
MARKA
TIPI I PRODUKTIT
GAMA E PRODUKTIT
KATEGORIA E PRODUKTIT
FAMILJA E PRODUKTIT
LLOJI I NEVOJËS QË PLOTËSON PRODUKTI
ARTIKULLI
10. 4. Klasifikimi i produkteve
Afatit të
përdorimit
Produktet e
konsumit te
final
Produkte me afat të gjatë të përdorimit
Shërbimet
Produkte me afat të shkurtër të përdorimit
Produkte të përditshme
Produkte të pasreflektimit (bën krahasime)
Produkte speciale (produktet unike)
Produkte të panjohura dhe të pakënaqura
Produktet
industriale
Lëndët e para (produktet bujqësore dhe natyrore)
Produktet e papërpunuara
Paisje dhe instalime (bazë dhe aksensorët)
11. 5. Asortimenti i prodhimit
Gjatë studimit të strukturës së asortimentit mund të dallojmë
këto kategori:
- Produktin në kuptimin e ngushtë të fjalës: i cili paraqet
një version të veçantë, ngase e karakterizojnë specifikat
në cilësi, disanj dhe ambalazh.
- Asortimentin e produktit (linja e prodhimit) që paraqet
një grup produktesh që janë të lidhura ngushtë mes veti,
ose u shërbejnë plotësimit të nevojave të ngjashme ose
kanë çmime të ngjashme, etj.
- Asortimentin e prodhimit – GAMA e produkteve,
paraqet të gjitha produktet që prodhohen nga ana e
ndërmarrjes.
12. Shembull: karrika “Laura” e
ndërmarrjes “X” paraqet produktin në
kuptimin e ngushtë,
-kurse të gjitha llojet e karrikave të
prodhuara në këtë ndërmarrje
paraqesin asortimentin e prodhimit,
-ndërsa të gjitha llojet e karkikave së
bashku me të gjitha prduktet tjera që
prodhon kjo ndërmarrje paraqesin
Asortimentin e Prodhimit.
13. Asrtimenti i prodhimit ka:
- Gjerësinë e asortimentit të prodhimit
- Thellësinë e asortimentit të prodhimit
- Shkalla e konistencës së asortimentit të
prodhimit
- Gjatesia
14. Thellësiaa
Linja I 1 2 3
Gjerësia
Linja II 1 2 3 4 5
Linja III 1
Linja IV 1 2 3
Numri i produkteve = 12
Gjerësia = 4
Thellësia = 3
15. 6. Menaxhimi i games se produktit
Produktet që formojnë një gamë janë:
Produktet prijëse.
Produktet tërheqëse ose produkte apeli.
Produkte që përgatitin të ardhmen.
Produkte rregulluese.
Produkte taktike.
16. Analiza e gamës së produkteve
% e kumuluar e vëllimit
të shitjeve
% e kumuluar e numrit të
produkteve të klasifikuara sipas
rëndësisë në rendin zbritës
100 %
100 %
80 %
20 %
Fillon me vëllimin e shitjeve që sigurohet nga çdo
produkt. Shpesh herë vjen në shprehje rregulli 80/20, ku
80% e vëllimit të shitjes realizohet nga 20% e
produkteve.
17. Kontributi në fitim dhe shitje
SHITJET
FITIMET
Artikulli
Shitjet dhe
fitimet në
përqindje
Artikujt e ndryshëm të gamës nuk konttibojnë në
të njejtën mënyrë në vëllimin e shitjes dhe fitimin
e ndëramrrjes.
18. A A A
A
B B
B
A
B
B
c
c c
c
c
Koha
Eardhura
Plani i të ardhurës…..parimi 80/20
2000 2002 2003 2004 2005
E ardhura
që duhet të
krijohet nga
produktet e
reja
E ardhura
nga
produktet
që kanë
ekzistuar
në fillim të
planit
Optimalizmi i asortimenteve të prodhimit
19. Llojet e produkteve nga aspekti i aftësive
fitimprurese:
• Fitimprurësit e nesërm
• Fitimprurësit e sotëm
• Produktet … përmirësohen
• Fitimprurësit e djeshëm
• Produktet që “gjithashtu shkojnë
• Dështaket.
20. 7. Diversikimi i asortimentit të prodhimit
T0 T1 T2 ….. Tn
P0 Pushtimi i tregut Zhvillimi i tregut
P1
Zhvillimi i
produkteve të reja
P2
……
.
Pn Diversifikimi
Editor's Notes
Produkti - do të thotë produkti apo shërbimi që ndërmarrja e plason (ofron) në tregun cak . Produkti paraqet tërësinë e vetive fizike shërbyese dhe funksionale që është në gjendje t’i kënaq nevojat e caktuara të konsumatorëve .Këto veti sipas konceptit të marketingut trajtohen në mënyrë integrale , me të gjitha aktivitetet që e përcjellin produktin në treg siq janë : markëtimi i produktit , ambalazhi i tij dhe shërbimet e shitjes
Produkti është njëri prej faktorëve më të rëndësishëm të 4P.
Me produkt do të kuptojmë çdo gjë që mund të ofrohet në një treg në mënyrë të dukshme, të blihet apo të konsumohet duke plotësuar kështu një nevojë.
Fillimisht nocioni i produktit na kujton sendet e prekshme.
Por nuk duhen harruar edhe shërbimet si p.sh. transporti, shëndetësia, kënaqësia etj.
Sipas DRUCKER , «ajo çfarë mendojnë të prodhojnë drejtuesit e ndërmarrjes nuk ka më rëndësinë kryesore. Ajo që ka rëndësi është se ç’farë dëshiron të blejë konsumatori, cili është konceptimi i tij për vlerën që i jep produkti».
Ne konceptin tradicional te industrialisteve, ndermarrja konceptohej vetem si nje organizate qe prodhonte produkte.Ajo “jetonte” nga produkti dhe per produktin.Ne konceptimin e ndermarrjes ne funskion te konsumatorit, marketingu pati rolin e tij.
Sipas DRUCKER , «ajo çfarë mendojnë të prodhojnë drejtuesit e ndërmarrjes nuk ka më rëndësinë kryesore. Ajo që ka rëndësi është se ç’farë dëshiron të blejë konsumatori, cili është konceptimi i tij për vlerën që i jep produkti».
Dimenzionet e Produktit
Esenca e produktit,- berthamen e produktit, pergjigja e pzetjes “ çfarë blen klienti”. Pra kemi te bejme me epersine kryesore te fruar per bleresin: p.sh. “Qellimi qe nje femer blen nje te kuq te buzeve nuk eshte thejsht te beje buzet e kuqe ,por te duket bukur”. Ose ideja e blerjes se nje kamere SONY eshte filmimi ose kopja e momenteve me te rendesishme t ejetes.Ne kete kuptim esenca ka te beje me konkretizimin e nje epersie,Detyra e drejtuesit te marketingut eshte te shese jo vetem karakteristikat por edhe avantazhet.
Materializimi i produktit – eshte produkti i veshur me te gjitha karakteristikat e produktit,Duke u nisur nga shembulli i meparshem, per kameren do te kishim stilimin, madhesine, kujtesen etj.
Begatimi i produktit – Korrespondon me teresin e atributeve qe bleresi pret te gjeje tek produkti.Ploteson nevojat e klienteve pertej parashikimeve.
Levitt cekë se:
“Njerëzit nuk blejnë produkte, ata blejnë dobitë e pritura!”
Produkti duhet të ketë “ekstra” elemente të cilat e bëjnë atraktiv për blerësin.
REVLON : «Në fabrikën tonë, ne prodhojmë artikuj kozmetikë, në parfumeri ne shesim ëndrrën!!!»
Fabula e këtyre thënieve është se strategjia e re e ndërmarrjes qëndron në konceptimin e produktit për klientin.
Artikulli është njësia bazë e karakterizuar nga madhësia, çmimi apo një aspekt tjetër diferencimi.
Marka. Përfaqëson emrin që lidhet me një ose disa artikuj të gamës dhe që krijon mundësinë për të identifikuar origjinën ose karakterin.
Tipi i produktit korrespondon me artikujt që, në gjirin e një game, paraqesin një formë të dhënë produkti. P.sh. sigurimi i jetës në grup.
Gama e produkteve përfshin të gjitha produktet që bëjnë pjesë në kategori të lidhura ngushtësisht ndërmjet tyre, mbasi funksionojnë në të njëjtën mënyrë apo u shiten vetëm një kategorie klientësh, në të njëjtat pika shitjeje apo në një zonë çmimi.
Kategoria e produktit përfshin të gjitha produktet që në gjirin e një familjeje, paraqesin një koherencë funksionale.
Familja e produkteve grupon gjithë kategorinë e produktit që kënaq të njëjtën nevojë. Në shembullin tonë, kursimi ose lloje të ndryshme të ardhurash.
Lloji i nevojës që plotëson produkti. Kemi të bëjmë me nevojën bazë që plotëson produkti. Kështu në rastin e një siguracioni është siguria
Gjatë studimit të strukturës së asortimentit mund të dallojmë këto kategori:
Produktin në kuptimin e ngushtë të fjalës: i cili paraqet një version të veçantë, ngase e karakterizojnë specifikat në cilësi, disanj dhe ambalazh.
Asortimentin e produktit (linja e prodhimit) që paraqet një grup produktesh që janë të lidhura ngushtë mes veti, ose u shërbejnë plotësimit të nevojave të ngjashme ose kanë çmime të ngjashme, etj.
Asortimentin e prodhimit – GAMA e produkteve, paraqet të gjitha produktet që prodhohen nga ana e ndërmarrjes.
Shembull: karrika “Laura” e ndërmarrjes “X” paraqet produktin në kuptimin e ngushtë,
-kurse të gjitha llojet e karrikave të prodhuara në këtë ndërmarrje paraqesin asortimentin e prodhimit,
-ndërsa të gjitha llojet e karkikave së bashku me të gjitha prduktet tjera që prodhon kjo ndërmarrje paraqesin Asortimentin e Prodhimit
Gjerësinë e asortimentit të prodhimit që përcaktohet nga numri i llojeve dhe produkteve që i prodhon dhe i shet ndërmarja.
Thellësinë e asortimentit të prodhimit që paraqet numrin mesatar të produkteve në kuadër të një asortimenti të produktit.
Shkalla e konistencës së asortimentit të prodhimit matet me lidhjet e ndikimeve reciproke të asortimenteve të prodhimit nga aspekti i konsumit.
Produktet që formojnë një gamë janë:
Produktet prijëse. Këto produkte kapin vëllim të madh biznesi. Bie fjala parfumet që sjellin freski.
Produktet tërheqëse ose produkte apeli. Shërbejnë për të tërhequr klientelën që ajo të blejë drejtpërdrejt apo tërthorazi një produkt prijës.
Produkte që përgatitin të ardhmen. Janë produkte që shërbejnë për të zëvendësuar prijësin ose produkte që shërbejnë për të bërë kalimin ndërmjet dy produkteve prijëse.
Produkte rregulluese. Shërbejnë për të përballuar koston fikse dhe për të kompensuar luhatjet e shitjeve të produkteve prijëse. Një ndërmarrje që shpërndan produkte importi që ka rrezik të kenë probleme në shitje mund të bashkëngjitë produkte të tjera importi me një imazh më të mirë.
Produkte taktike. Kanë si rol t’i përgjigjen veprimit të një konkurrenti me qëllim që të ruajnë pozicionin e tyre në shpërndarje.
Produkte rregulluese. Shërbejnë për të përballuar koston fikse dhe për të kompensuar luhatjet e shitjeve të produkteve prijëse. Një ndërmarrje që shpërndan produkte importi që ka rrezik të kenë probleme në shitje mund të bashkëngjitë produkte të tjera importi me një imazh më të mirë.
Produkte taktike. Kanë si rol t’i përgjigjen veprimit të një konkurrenti me qëllim që të ruajnë pozicionin e tyre në shpërndarje.
Fillon me vëllimin e shitjeve që sigurohet nga çdo produkt. Shpesh herë vjen në shprehje rregulli 80/20, ku 80% e vëllimit të shitjes realizohet nga 20% e produkteve.
Fitimprurësit e nesërm – produktet e reja,
Fitimprurësit e sotëm – inovacionet apo risitë e djeshme,
Produktet … përmirësohen- produkte që japin fitim nëse përmirësohen,
Fitimprurësit e djeshëm – produktet që prodhohen në sasi të mëdha por që ekzistojnë porosi të vogla dhe kërkesa speciale,
Produktet që “gjithashtu shkojnë” paraqesin shpresat e mëdha të djeshme, por që në praktikë janë treguar më pak atraktive,
Dështaket.
Ne kete tabel produktet jane te shenuara me P, kurse tregjet me T.Veprimi ne kete fushe sjell sia procese, te cilet jane:
- Pushtimi i tregut si pasoje e perpjekjev ete ndermarrjes per rritjen e shitjes se produkteve eksiztuese ne tregun ekzistues.Kjo ndodh ne situata kur ndermarrja perveteson me sukses me shume konsumator ne tregun ekzistues.
Zhvillimi i tregut nenkupton depertimin e produkteve ekzistuese ne tregjet e reja,
- Zhvillimi i produkteve paraqet strategjine sipas te ciles asortimentit te tanishem te prodhimit i shtohen produkte te reja te cilat destinohen per plotesimin e nevojave ne tregun e tanishem.
- Diversifikimi paraqet zgjerimin e asortimentit te prodhimit me produkte dhe psuhtimin e tregjeve te reja njekohesisht.