giới thiệu khung bài giảng về chương trình phương pháp luận lâm sàng

1. Giới thiệu
PHƯƠNG PHÁP LUẬN LÂM SÀNG
TS Võ Thành Liêm

2. Tổng quan
• Chẩn đoán lâm sàng
– Là tiến trình được thực hiện bởi người làm lâm
sàng, trong đó bao gồm:
• Thu thập thông tin từ người bệnh
• So sánh thông tin này với kiến thức có được về
những bệnh đã biết
• Hình thành chẩn đoán, làm nền tảng để thực
hiện can thiệp và điều trị

3. Tổng quan
• Chẩn đoán lâm sàng
– Quan trọng,
– Mục tiêu đầu tiên (không mục đích cuối)
– Phục vụ điều trị
– Trực tiếp ảnh hưởng sức khỏe người bệnh
– Bệnh sử chi tiết + lâm sàng => chẩn đoán tốt
– Đặc tính chung: xác suất đúng/sai.

4. Tổng quan
• Máy vi tính: không chẩn đoán được
– Liệt kê danh sách chẩn đoán -> không ưu tiên,
không xác suất
– Thu thập thông tin -> không tổ hợp thông tin
– Phần lớn thông tin không được ghi nhận (4 nhóm
thông tin)
– Gợi ý cảnh báo -> KHÔNG thể ra quyết định (4
nhóm yếu tố quyết định)
=> máy tính không thể chẩn đoán thay thế
bác sĩ

5. Tổng quan
• Bác sĩ lâm sàng giỏi:
– Thu thập đủ thông tin quan trọng
– Kiến thức y khoa tốt
– Tổ hợp tốt thông tin
– Lập chẩn đoán đủ, không sót
– Lên kế hoạch thực hiện từng bước
– Rút tỉa kinh nghiệm từ công việc đã làm

6. Trò chơi 1: đoán con
thú
• Đoán con gì ?
–Nhanh nhất
–Ít câu hỏi nhất
–Chính xác nhất

7. Đúc kết kinh nghiệm

8. Trò chơi 2: cùng chẩn
đoán
• Sử dụng nhiều lựa chọn
• Chọn xong, nhấn gửi

9. Đúc kết kinh nghiệm

10. Tổng quan
• Phương pháp luận:
– Xác suất trong chẩn đoán
– Kiến thức về bệnh
– Lựa chọn thông tin
– Tổ hợp thông tin
– Các nhóm thông tin
– Các yếu tố quyết định

11. Xác suất trong chẩn đoán
• Các bước hình thành xác suất

12. Xác suất trong chẩn đoán
• Các bước hình thành xác suất

13. Kiến thức về bệnh
Sinh lý bình
thường
Hoạt động
bình thường
của cơ thể
Sinh lý bất
thường
Hoạt động có
tính chất
không bình
thường, không
gặp trong điều
kiện bình
thường
Dấu chứng –
triệu chứng
Biểu hiện bằng
các than phiền
hoặc dấu
chứng chuyên
biệt (lâm sàng
– cận lâm
sàng)
Bệnh
Bệnh được mô
tả bởi y văn
bao gồm các
định nghĩa –
đặc trưng

14. Kiến thức về bệnh
Sinh lý bình
thường
Thân nhiệt
<37,5 độ C
Sinh lý bất
thường
Thân nhiệt đo
>37,5 độ C
Dấu chứng –
triệu chứng
Mệt mỏi
Ban da
Bệnh
- Dengue
- Influenza
- tất cả siêu vi
- Nhiễm vi
trùng
- …

15. Lựa chọn thông tin
Sinh viên Y BS chuyên gia

16. Lựa chọn thông tin
• Vai trò của thông tin
Mèo
BòGà
Là động vật
Có 4 chân
Đẻ ra trứng

17. Lựa chọn thông tin
• Vai trò của thông tin
– Thông tin không quan trọng: không nên hỏi
– Không tin quan trọng = giúp phân biệt lựa chọn
– Thông tin rất quan trọng = luôn cần phải hỏi
• Bài tập: khai thác thông tin gì
– Lý do khám bệnh: hạch cổ ->??
– Lý do khám bệnh: tiểu nhiều ->??

18. Lựa chọn thông tin
• Vai trò của thông tin
 Mô hình mới của test chẩn đoán
 Thông tin = lâm sàng + cận lâm sàng

19. Quá trình phân tích
Việc phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề
không những chỉ dựa trên việc tăng kiến
thức mà còn là thay đổi cách thức tổ chức
và sử dụng cách thức

20. Quá trình phân tích
Yếu tố đầu vào
•Bệnh sử
•Khám lâm sàng
•XN cận lâm sàng
•Dịch tể địa phương
Yếu tố đầu ra
•Chẩn đoán
•Điều trị
Yếu tố đầu vào
•Bệnh sử
•Khám lâm sàng
•XN cận lâm sàng
•Dịch tể địa phương
Yếu tố đầu ra
•Chẩn đoán
•Điều trị
Yếu tố chủ quan
•Kinh nghiệm bản thân
•Cảm xúc bản thân
•Phương pháp luận
Cơ chế suy luận = hộp đen

21. Tổ hợp thông tin
Cao huyết áp
Huyết áp cao
Chóng mặt
Huyết áp cao
Nhồi máu cơ tim
Huyết áp cao
Khó thở
Huyết áp cao
Suy thận
Huyết áp cao
Sốt siêu vi
Huyết áp cao

22. Tổ hợp thông tin
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Triệu chứng – than phiền Hội chứng Bệnh
• Tổng hợp thông tin

23. Tổ hợp thông tin
• Tổng hợp thông tin
1
2
3
4
5
6
7
8
9
D
C
A
B
Triệu chứng – than phiền Hội chứng Bệnh

24. Yếu tố quyết định lâm sàng
• Quyết định lâm sàng (=quản lý do dự)
Quyết
định
lâm
sàng
Y học
thực
chứng
Chính
kiến,
nguyện
vọng của
BN
Nguồn
lực cho
phép
Đánh
giá, nhận
xét của
BS