Qualitative research

1. ‌‫‌شناسی‌تحقیق‬‫ش‬‫رو‬
‫در‌بازیابی‌اطالعات‌و‌دانش‬
‫نام‌استاد‬‌:‫‌نیا‬‫ی‬‫سرکار‌خانم‌دکتر‌ریاح‬
‫گردآورنده‬‌:‫سمیه‌قویدل‬
‌‌‫دانشگاه‌خوارزمی‬
‌‫دوره‌دکتری‌ورودی‬1397
1

2. 2
‫ح‬‫ه‬
‫ر‬‫ل‬‫ا‬ ‫ه‬‫اّلل‬‫م‬‫بس‬‫م‬‫حی‬‫ه‬
‫ر‬‫ل‬‫ا‬‫ن‬‫م‬

3. ‫پژوهش‌کیفی‬
3
‫واژگان‌کلیدی‬‌:‫‌شناسی‌کیفی،‌تحلیل‬‫ش‬‫پژوهش‌کیفی،‌تحقیق‌کیفی،‌رو‬‫کیفی‬
‫‌هایش‌با‌پژوهش‌کمی‬‫ت‬‫‌ها‌و‌تفاو‬‫ت‬‫‌ها،‌شباه‬‫ی‬‫ویژگ‬

4. ‌‫کلیات‌و‌مقدماتی‌درخصوص‬
‫پژوهش‌کیفی‬
4

5. ‫واژه‬‫پژوهش‬RESEARCH
‫‌مدار‌عمدتا‌از‌دو‌پارادایم‬‫م‬‫‌های‌نظا‬‫ش‬‫پژوه‬:
‌‫پوزیتیویستی‬(‫رویکرد‌کمی‬)
‌‫ناتورالیستی‬(‫رویکرد‌کیفی‬‌)‌‫‌کنند‬‫ی‬‫تبعیت‌م‬(،‫نشاط‬1388)
 Quantitative Research: ‫کمی‬ ‫پژوهش‬
 Qualitative Research: ‫پژوهش‬‫کیفی‬
5

6. ‫در‬‫رویکرد‬‫کمی‬:
‫واقعيت‬‫را‬‫امور‬،‫عيني‬،‫پذیر‬‫مشاهده‬‫گرفتني‬‫اندازه‬‫و‬‫بيني‬‫پيش‬‫شدني‬
‫با‬‫ابزارهای‬‫علمي‬‫و‬‫کمي‬‫سنجيده‬‫شوند‬‫مي‬(،‫مختاری‬1395).
‫در‬‫رویکرد‬‫کمي‬‫گرایي‬‫اثبات‬‫و‬‫رئاليسم‬‫به‬،‫ها‬‫پدیده‬،‫حوادث‬‫و‬‫قوا‬‫عد‬‫و‬
‫قوانين‬‫نگاه‬‫کرد‬‫مي‬
‫نگاه‬‫پژوهشگر‬‫کيفي‬‫گرایانه‬‫ذهن‬‫از‬‫رهيافت‬‫تفسيرگرایي‬
‫پژوهشگر‬‫کيفي‬:‫حقيقت‬‫مطلقي‬‫خارج‬‫از‬‫ذهن‬‫انسان‬‫و‬‫در‬‫جهان‬‫واقع‬‫وجود‬
،‫ندارد‬‫هرچه‬‫هست‬‫در‬‫ذهن‬‫افراد‬‫است‬(،‫نوری‬1397).
6

7. 7
......‫سه‬‫ویژگي‬‫عمده‬‫رویکرد‬‫کيفي‬:‫ماهيت‬‫اکتشافي‬،‫تحليل‬‫استقرائي‬‫و‬‫اصل‬‫تحمل‬‫عدم‬‫قطعيت‬.....
(‫منصوریان‬،1393).
‫هایي‬‫پژوهش‬:‫کیفیت‬،‫روابط‬‫فعاليت‬‫ها‬‫و‬‫ها‬‫موقعيت‬‫را‬‫بررسي‬‫کنند‬‫مي‬...(،‫دالور‬1389).
‫فیلستد‬(1970)‫به‬‫ای‬‫مجموعه‬‫از‬‫ها‬‫فعاليت‬‫یا‬‫راهبردهای‬‫تحقيقي‬‫چون‬‫مشاهده‬‫با‬‫مصاحبه‬،
‫مصاحبه‬‫عميق‬‫و‬‫شرکت‬‫گسترده‬‫و‬‫کامل‬‫در‬‫های‬‫فعاليت‬،‫پژوهشي‬‫کار‬‫ميداني‬‫و‬...‫اطالعات‬‫دس‬‫ت‬‫اول‬
‫دالور‬(1389)‫این‬‫پژوهش‬‫حاصل‬‫اطالعات‬‫آوری‬‫جمع‬،‫شده‬‫های‬‫توصيف‬،‫تحليلي‬،‫مفهومي‬‫ادراکي‬‫و‬
‫شده‬‫بندی‬‫طبقه‬
‫محقق‬،‫کيفي‬‫رفتار‬‫اجتماعي‬‫را‬‫به‬‫این‬‫دليل‬‫درك‬‫کند‬‫مي‬‫که‬‫خود‬‫را‬‫جای‬‫به‬‫دیگران‬‫قرار‬‫مي‬‫دهد‬
(،‫دالور‬1385).
‫آنسلم‬‫استراس‬(1385)‫هایي‬‫شيوه‬‫غير‬‫از‬‫های‬‫روش‬‫آماری‬

8. ‫عابدیني‬(1383)‫کيفي‬ ‫پژوهش‬ ‫کلي‬ ‫های‬‫ویژگي‬:
‫توصيف‬ ‫و‬ ‫اکتشاف‬ ‫بر‬ ‫تاکيد‬
‫تصادفي‬ ‫گيری‬‫نمونه‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫عدم‬
‫پژوهش‬ ‫هدف‬ ‫اساس‬ ‫بر‬ ‫نمونه‬ ‫انتخاب‬
‫در‬ ‫پدیده‬ ‫مطالعه‬‫طبيعي‬ ‫بافت‬
‫پژوهش‬ ‫ابزار‬ ‫عنوان‬‫به‬ ‫پژوهشگر‬
‫تصاویر‬ ‫و‬ ‫اعمال‬ ‫کلمات‬ ‫صورت‬‫به‬ ‫داده‬ ‫ارائه‬
‫استقرائي‬‫پژوهش‬ ‫انجام‬ ‫حين‬ ‫در‬ ‫و‬
‫گونه‬‫داستان‬ ‫و‬ ‫توصيفي‬ ‫گزارش‬
8

9. 9
‫پژوهش‬‫کيفي‬،‫دانستن‬‫در‬‫سه‬‫حوزه‬(‫آزاد‬،1395):
‫شناخت‬‫دیگران؛‬
‫توسعه‬‫شناخت‬‫ها؛‬‫پدیده‬
‫توليد‬‫شناخت‬‫عميق‬‫یا‬‫انعکاسي‬.
‫اندیشد؟‬‫مي‬ ‫چگونه‬
‫چه؟‬ ‫درباره‬
‫چگونه؟‬ ‫و‬ ‫چرا‬
‫برانگيزاننده؟‬ ‫چيزی‬ ‫چه‬
(‫خداوردی‬1387.)

10. 10
‫پژوهشگران‬‫داده‬‫را‬‫در‬‫محيط‬‫طبيعي‬‫وقوعشان‬‫گردآوری‬‫کنند‬‫مي‬‫و‬‫ا‬‫بزار‬‫اصلي‬‫خود‬‫پژوهشگ‬‫ر‬
‫است؛‬
‫هایي‬‫پژوهش‬‫که‬‫با‬‫مفاهيم‬‫غيرکالمي‬‫در‬‫ارتباط‬‫هستند؛‬
‫اساس‬‫تفسيرهای‬‫اطالعات‬‫های‬‫روش‬‫آماری‬‫نيست؛‬
‫پژوهشگران‬‫کيفي‬‫بيشتر‬‫بر‬‫فرایند‬‫فعالیت‬‫تمرکز‬‫دارند‬‫تا‬‫حاصل‬‫آن؛‬
‫حاصل‬‫اغلب‬‫های‬‫پژوهش‬‫کيفي‬‫تولید‬‫‌های‬‫ش‬‫پرس‬‫پژوهشی‬‫و‬‫حدسیات‬‫و‬‫فرضیات‬‫است‬‫نه‬
‫اثبات‬‫یا‬‫رد‬‫روابط‬‫یا‬‫نتایج‬‫بيني‬‫پيش‬‫شده؛‬
‫هایي‬‫پژوهش‬‫که‬‫با‬‫رویکرد‬‫استقرایي‬‫به‬‫جستجوی‬‫معاني‬‫ساخته‬‫شده‬‫توسط‬‫ها‬‫انسان‬‫و‬‫د‬‫ر‬‫تعاملي‬
‫که‬‫با‬‫یکدیگر‬‫دارند‬‫پردازد‬‫مي‬.

11. 11
* •‫توصیف‬
*
•‫تدوین‌فرضیه‬
*
•‫توسعه‌نظریه‬
(،‫آزاد‬1396)

12. ‫فرایند‌پژوهش‌کیفی‌و‌مراحل‌آن‬
‫با‬ ‫کيفي‬ ‫پژوهش‬ ‫فرایند‬‫مرتبط‬ ‫و‬ ‫مهم‬ ‫فعاليت‬ ‫سه‬‫شود‬‫مي‬ ‫تعریف‬ ،‫هم‬ ‫با‬.
‫‌شناسی‬‫ی‬‫هست‬
‌‫‌شناسی‬‫ت‬‫معرف‬
‫‌شناسی‬‫ش‬‫رو‬
12
(‌،‫رهادوست‬1389)

13. ‫‌ها‌در‌پژوهش‌کیفی‬‫ه‬‫تحلیل‌داد‬
‫‌های‌مناسب‌و‌کافی‬‫ه‬‫‌آوری‌داد‬‫ع‬‫جم‬
‫‌ها‬‫ه‬‫تحلیل‌خالقانه‌داد‬
13
(‌،‫طبیبی‬1392)

14. ‌‫‌ها‌و‌ابزارهای‌تحلیل‌داده‌در‬‫ش‬‫رو‬‫پژوهش‌کیفی‬
‌‫‌اسکی‌و‌رسولی‬‫ی‬‫مختار‬(1397‌):
‫در‬‫مطالعات‬‫دنزین‬‫و‬‫لينکلن‬(2011)‫و‬‫مارشال‬‫و‬‫راسمن‬(2014)‫و‬‫مریام‬(2014)
‌‫کرسول‬(2013‌):
14

15. 15
*•‫تئوری‬ ‫گرندد‬:‫تئوری‬ ‫گراندد‬:‫ای‬‫زمینه‬ ‫نظریه‬:‫بنیان‬ ‫داده‬
*•‫تفسیری‬ ‫فعالیت‬ ‫و‬ ‫نگاری‬‫مردم‬ ‫شناسی‬‫روش‬ ،‫شناسی‬‫پدیده‬ ،‫پدیدارشناسی‬
*•‫نگاری‬‫قوم‬
•‫مشارکتی‬ ‫مشاهده‬
•‫موردکاوی‬:‫موردی‬ ‫بررسی‬:‫پژوهی‬ ‫مورد‬:‫موردی‬ ‫مطالعه‬
•‫روایتی‬ ‫پژوهش‬
•‫ای‬‫نامه‬‫زندگی‬ ‫تحقیق‬ ‫یا‬ ‫زندگی‬ ‫وقایع‬
•‫گفتمان‬ ‫یا‬ ‫مكالمات‬ ‫تحلیل‬
•‫هرمنوتیك‬ ‫یا‬ ‫شناسی‬‫تأویل‬
•‫کردارشناسی‬
•‫شناسی‬‫نشانه‬
•‫سنجی‬‫جامعه‬
•‫تاریخی‬ ‫روش‬
•‫اقدام‬‫پژوهی‬
•‫بررسی‬‫اسناد‬
•‫های‬‫روش‬‫ترکیبی‬

16. 16
Grounded Theory

‫گرندد‬‫تئوری‬‫یک‬‫رویکرد‬‫پژوهشي‬‫ارزشمند‬‫و‬‫موثر‬‫اس‬‫ت‬‫قرائي‬‫و‬‫اکتشافي‬‫ا‬‫ست‬‫؛‬
‫به‬‫تدوین‬‫یک‬‫تئوری‬‫تازه‬‫اقدام‬‫کند‬
‫تئوری‬‫بر‬‫ای‬‫زمينه‬‫مستند‬‫از‬‫های‬‫داده‬‫واقعي‬‫بنا‬‫نهاده‬‫شده‬‫است‬(،‫منصوریان‬1386)

17. 17


18. 18


19. 19
‌‫‌های‌گراندد‌تئوری‌از‌نظر‌منصوریان‬‫ش‬‫رو‬(1386):
‫روش‬‫پژوهشي‬‫کامال‬‫استقرائي‬(Inductive)‫و‬‫اکتشافي‬(Exploratory)‫است؛‬
‫به‬‫شکل‬‫منظم‬‫و‬‫بر‬‫اساس‬‫های‬‫داده‬‫کيفي‬‫و‬‫واقعي؛‬
‫موقعيتي‬‫که‬‫دانش‬‫ما‬‫در‬‫مورد‬‫آن‬‫محدود‬‫است‬
‫تئوری‬‫قابل‬‫اعتنا‬‫در‬‫آن‬‫موجود‬‫نيست‬‫تا‬‫ای‬‫فرضيه‬‫برای‬‫آزمون‬‫تدوین‬‫کرد‬
‫‌های‬‫ی‬‫ویژگ‬‫بارز‬:
‫امکان‬‫طرح‬‫فرضيه‬‫و‬‫در‬‫ادامه‬‫آزمون‬‫فرضيه‬‫وجود‬‫ندارد‬
‫فرضيه‬‫یکي‬‫از‬‫محصوالت‬‫نهایي‬‫پژوهش‬‫است‬
‫یکي‬‫از‬‫های‬‫ویژگي‬‫بارز‬‫گرندد‬‫تئوری‬‫همزماني‬‫گردآوری‬‫و‬‫تحلیل‬‫داده‬‫است‬.

20. ‫تدوین‬‫های‬‫پرسش‬‫پژوهش‬
‫گردآوری‬‫داده‬‫ها‬
‫کدگذاری‬‫ها‬‫داده‬‫در‬‫سه‬‫مرحله‬
‫برداری‬‫یادداشت‬(‫ثبت‬‫ها‬‫اندیشه‬‫و‬‫تفسير‬‫خود‬‫از‬‫ها‬‫داده‬)
(،‫پور‬‫حسين‬ ‫و‬ ‫زاده‬‫عباس‬1390)
‫نگارش‬‫و‬‫تدوین‬‫تئوری‬(،‫رهادوست‬1389).
20

21. ‌‌‫ه‬‫نمون‬‌‫استفاده‌از‌روش‬‫گرندد‌تئوری‬
21

22. ‌‫روش‌پژوهش‬‫و‬ ‫اکتشافي‬ ‫نوع‬ ‫از‬‫کاربردی‬
‫صورت‬‫به‬‫کیفی‬‫با‬ ‫و‬‫شیوه‌گراندد‌تئوری‬
‌‫‌ها‌از‌مصاحبه‌نیمه‌ساختاریافته‬‫ه‬‫داد‬‫با‬15‌‫زن‌باردار‬‫از‬‫پنج‌بیمارستان‌تخصصی‌زنان‌در‌تهران‬
‌‫سه‌مرحله‌کدگذاری‌باز،‌محوری‌و‌انتخابی‬....
23‫کدگذاری‬‌:‫‌های‌گردآوری‌شد‬‫ه‬‫‌ترین‌جز‌یا‌معنی‌هر‌بخش‌از‌داد‬‫ک‬‫‌ترین‌مفهوم‌به‌کوچ‬‫ک‬‫اختصاص‌نزدی‬‫ه‬

23. ‫روش‬‫گراندد‬‫تئوری‬(‫نظریه‬‫ای‬‫زمينه‬)
‫گردآوری‬‫ها‬‫داده‬‫از‬‫مصاحبه‬‫‌ساختاریافته‬‫ه‬‫نیم‬
‫تحلیل‬‫‌ها‬‫ه‬‫داد‬‫از‬‫روش‬‫مقایسه‬‫مداوم‬‫در‬‫رویکرد‬‫نظریه‬‫‌ای‬‌‫ه‬‫زمین‬‫استراوس‬‫و‬‫کوربین‬‫طي‬‫سه‬
‫مرحله‬‫کدگذاری‬،‫باز‬‫محوری‬‫و‬‫انتخابی‬
‫‌شوندگان‬‫ه‬‫مصاحب‬20‫نفر‬‫دانشجوی‬‫کارشناسی‬‫درآستانه‬‫التحصيل‬‫فارغ‬‫شدن‬(‫پایان‬‫ترم‬‫آخر‬)‫ب‬‫اند‬‫وده‬.
23

24. ‌‫بابایی،‌پریناز،‌ابراهیم،‌افشار،‌آرش،‌شاهین‬(1394‌.)‫در‌تکاپوی‌تغییر‬‌:‫تجربه‬‌‫های‌نوآوری‬
‫مدیران‌کتابخانه‬‫های‌دانشگاهی‌در‌شماری‌از‌دانشگاه‬‫های‌ایران‬‌.‫مطالعات‌کتابداری‌و‬‌‫علم‬
‌‫اطالعات‬(‫مجله‌علوم‌تربیتی‌و‌روانشناسی‬)‌،‌‫دوره‬7‌،1(15)‫،‌ص‬‌.19-42.
24
‫به‬‫کمک‬‫‌ی‬‫ه‬‫شیو‬‫‌گیری‬‫ه‬‫نمون‬‫‌مند‬‫ف‬‫هد‬‫با‬13‫مدیر‬‫‌ی‬‫ه‬‫کتابخان‬‫دانشگاه‬
‫دولتی‬‫در‬‫پنج‬‫شهر‬،‫اصفهان‬،‫اهواز‬،‫تهران‬‫شیراز‬‫و‬‫مشهد‬‫که‬‫ی‬‫تجربه‬
‫نوآوری‬‫اند‬‫داشته‬‫‌ی‬‫ه‬‫مصاحب‬‫نیمه‬‫‌یافته‬‫ر‬‫ساختا‬‫انجام‬‫شده‬‫است‬.‫تمام‬
‫های‬‫پروژه‬‫نوآوری‬‫مدیران‬‫که‬‫در‬‫این‬‫پژوهش‬‫کشف‬‫شدند‬‫در‬‫یک‬‫دسته‬‫بن‬‫دی‬
10‫گانه‬‫جای‬‫گرفتند‬....

25. 25
Phenomenology
‫کيفي‬ ‫های‬‫روش‬‫با‬‫فلسفي‬ ‫سهم‬
‫ها‬‫پدیده‬ ‫ذات‬ ‫و‬ ‫ماهيت‬ ‫بررسي‬ ‫به‬
‫برای‬ ‫بازاندیشانه‬ ‫و‬ ‫تفسيری‬ ،‫توصيفي‬ ‫رویکردی‬ ‫پدیدارشناسي‬‌‫درک‌ذات‬
‌‌‫‌های‌زیسته‌افرراد‬‫ه‬‫و‌ماهیت‌تجرب‬‫خودشتان‬ ‫زبتان‬ ‫از‬ ‫معمتوال‬ ‫کته‬ ‫استت‬
‫شود‬‫مي‬ ‫روایت‬.
‫پژوه‬ ‫این‬ ‫هدف‬‫ش‬‫زندگي‬ ‫های‬‫تجربه‬ ‫توصيف‬‫است‬...(،‫فتحي‬1374.)

26. 26
‫دهند‬‫مي‬ ‫معني‬ ‫و‬ ‫ساختار‬ ‫واقعي‬ ‫اجتماعي‬ ‫های‬‫موقعيت‬ ‫در‬ ‫خود‬ ‫اقدامات‬ ‫به‬ ‫چگونه‬ ‫ها‬‫انسان‬(‫فيضي‬‫و‬
،‫سرکيسيان‬1387)
‫مطالعه‬‌‫‌های‌آگاهانه‌افراد‬‫ه‬‫تجرب‬‫است‬ ‫واقع‬ ‫جهان‬ ‫درباره‬‫شامل‬‌‫‌های‬‫ش‬‫زندگی‌روزانه‌و‌کن‬
‌‫اجتماعی‬
‫به‬ ‫که‬ ‫مسائلي‬ ‫به‬ ‫پاسخگویي‬«‫تجربه‌شخصی‬»‫است‬ ‫وابسته‬ ‫افراد‬
‫به‬ ‫نسبت‬ ‫مستقيم‬ ‫آگاهي‬ ‫و‬ ‫پژوهش‬ ‫منظور‬‫به‬‫تجربیات‬‫و‬‫مشاهدات‬‫؛‬
‫که‬ ‫پدیدارهایي‬ ‫به‬ ‫نسبت‬‫‌واسطه‌در‌تجربه‬‫ی‬‫ب‬‫شوند‬‫مي‬ ‫ظاهر‬ ‫ما‬(،‫حریری‬1385.)
‌‫ِل‬‫و‬‫کرس‬(2012‌)‫معتقد‌است‌پژوهش‌پدیدارشناسی‌در‌پنج‌مرحله‌اصلی‌انجام‌می‬‫‌شود‬

27. 27
‫استفاده‬‫از‬‫نظریه‬‫و‬‫یا‬‫فرضیه‬‫در‬‫تحقیق‬‫پدیدارشناسی‬:‫به‬‫تحریف‬‫ع‬‫ناصر‬
‫دروني‬‫پدیده‬‫مورد‬‫مطالعه‬‫منجر‬‫شود‬‫مي‬‫و‬‫باید‬‫از‬‫آن‬‫پرهيز‬‫کرد‬.
‫زبان‬‫تببین‬‫پدیدارشناختی‬،‫نيز‬‫اعداد‬‫یا‬‫متغييرها‬‫نيست‬.‫در‬‫این‬‫ت‬‫بيين‬‫از‬
‫مفاهيمي‬‫چون‬،‫ذات‬،‫جوهر‬،‫معنا‬،‫تجربه‬‫روایت‬‫و‬‫نظایر‬‫آن‬‫استفاده‬‫شود‬‫مي‬.
‫تبيين‬‫پدیدارشناختي‬،‫‌گونه‬‫ت‬‫روای‬‫داستان‬‫وار‬‫و‬‫توصیفی‬‫است‬.‫پدی‬‫دارشناسي‬
‫شدت‬‫به‬‫تفسيری‬‫و‬‫متني‬‫است‬.
‫های‬‫تبيين‬‫پدیدارشناختي‬‫دليل‬‫به‬‫باور‬‫به‬‫گوناگوني‬‫ها‬‫واقعيت‬‫و‬‫دریاف‬،‫ها‬‫ت‬‫از‬‫انواع‬
‫موقعيتي‬‫و‬‫حساس‬‫به‬‫بافت‬‫است‬‫و‬‫تعميم‬‫پذیر‬‫نيست‬(‫نقل‬‫از‬،‫محمدپور‬1389‫در‬
،‫منصوریان‬1393).

28. ‫نمونه‬‫‌استفاده‌از‌روش‌پدیدارشناسی‬
،‫اصغرنژاد‬،‫حسين‬،‫پهلو‬‫فرج‬‫عبدالحسين‬(1396).‫تاثير‬‫های‬‫فناوری‬‫نوین‬‫اطالعات‬‫بر‬‫فرایند‬
‫نشر‬‫کتاب‬(‫یک‬‫مطالعه‬‫پدیدارشناختي‬).‫فصلنامه‬‫علمي‬‫و‬‫پژوهشي‬‫کتابداری‬‫و‬‫اط‬‫رساني‬‫الع‬
‫آستان‬‫قدس‬،‫رضوی‬،‫زودآیند‬‫انتشار‬‫آنالین‬‫از‬‫تاریخ‬28‫بهمن‬.
‫روش‬‫پژوهش‬‫پدیدارشناسي‬‫با‬‫‌گیری‬‫ه‬‫نمون‬‫هدفمند‬
‫های‬‫داده‬‫آن‬‫از‬‫طریق‬‫مصاحبه‬‫با‬8‫نفر‬‫از‬‫ناشران‬‫و‬‫متخصصان‬‫و‬‫کارشناسان‬‫حوزه‬‫نشر‬
‫م‬‫ها‬‫صاحبه‬‫ثبت‬‫و‬‫ضبط‬‫و‬‫سپس‬‫یادداشت‬‫و‬‫با‬‫روش‬‫هفت‬‫‌ای‬‫ه‬‫مرحل‬‫کالیزی‬،‫توصيف‬‫ت‬‫فسير‬‫و‬
‫تجزیه‬‫و‬‫تحليل‬‫شد‬.
3‫خوشه‬‫و‬16‫مفهوم‬‫اصلی‬‫و‬‫‌طور‬‫ن‬‫همی‬9‫مفهوم‬‫فرعی‬‫بندی‬‫طبقه‬‫شد‬...
28

29. ‫نمونه‬‫‌استفاده‌از‌روش‌پدیدارشناسی‬
29
o،‫ادیب‬،‫یوسف‬،‫آذر‬‫اسکندر‬،‫فتحي‬،‫کشاورزی‬‫سميه‬(1394).‫تجربۀ‬‫دختران‬‫دانشجو‬‫از‬
‫های‬‫سایت‬‫اینترنتي‬:‫مطالعه‬‫پدیدارشناسي‬.‫دوفصلنامه‬‫علوم‬،‫اجتماعي‬12(1).‫ص‬.93-
115.
‫سایت‬ ‫و‬ ‫اینترنت‬ ‫از‬ ‫خوابگاهي‬ ‫دانشجوی‬ ‫دختران‬ ‫تجارب‬ ‫بررسي‬‫اینترنتي‬ ‫های‬
‫شيوۀ‬ ‫به‬‌‫پژوهش‌کیفی‌پدیدار‌شناسی‬
‫مصاحبه‬‫های‌عمیق‌و‌نیمه‌ساختار‬‫یافته‌و‌نمونه‌گیری‌مبتنی‌بر‌هدف‬
‫مکالمات‌ضبط‌و‌سپس‌دست‬‫‌ن‬‌‫ه‬‫ویسی‌شد‌و‌با‌استفاده‌از‌روش‌درون‌مایر‬‌‌‫ر‬‫ای‌برراون‌و‌کرال‬‌‫ک‬
‫تجزیه‌و‌تحلیل‌شد‬.
‌‫پنج‌درون‌مایۀ‌اصلی‬‫حاوی‬ ‫هرکدام‬ ‫که‬‌‫تعدادی‌درون‌مایۀ‌فرعی‬‫شد‬ ‫استخراج‬ ،‫هستند‬.

30. 30
‫در‬‫چارچوبي‬‫مشخص‬‫منظور‬‫به‬‫حل‬‫مسایل‬‫سازماني‬‫در‬‫ای‬‫چرخه‬‫متشکل‬‫از‬‫شناسایي‬،‫مسئله‬‫ار‬‫ائه‬
،‫راهکار‬‫سنجش‬،‫ها‬‫برونداد‬‫ریزی‬‫طرح‬،‫مجدد‬‫اجرا‬‫و‬‫ارزیابي‬(،‫هومن‬1385)
‫اقدام‬‫پژوهي‬‫به‬‫هر‬‫فعاليتي‬‫گفته‬‫مي‬‫شود‬‫که‬‫منجر‬‫به‬‫تبدیل‬‫وضع‬‫موجود‬‫به‬‫وضع‬‫مطلوب‬‫تر‬‫شود‬
(،‫دبير‬1393).
‫از‬‫نظر‬‫منصوریان‬(1393)‫محور‬‫این‬،‫روش‬‫اقدام‬‫و‬‫عمل‬‫است‬.

31. 31
Monica Vezzosi, (2006) "Information literacy and action research: An
overview and some reflections", New Library World, Vol. 107 Issue: 7/8,
pp.286-301, Available at: emerald insight.
‫کننده‬‫ارائه‬‫متدولوژی‬‫پژوهي‬‫اقدام‬‫و‬‫اثبات‬‫های‬‫قابليت‬‫این‬‫روش‬‫عنوان‬‫به‬‫رویکری‬‫در‬‫پژ‬‫وهش‬‫و‬
‫عمل‬‫در‬‫حوزه‬‫سواد‬‫اطالعاتي‬‫کتابداران‬‫است‬.
‫یک‬‫گروه‬‫همگن‬‫از‬‫دانشجویان‬‫دانشگاه‬‫پارما‬(‫ایتاليا‬)‫در‬‫یک‬‫چرخه‬‫چهار‬،‫ای‬‫مرحله‬‫مشاهده‬،
‫برنامه‬،‫ریزی‬،‫اقدام‬‫ارزیابي‬

32. 32
Robins, Jennifer (2015). “Action Research Empowers School
Librarians”. American Association of School Librarians, volume
18, ISSN: 2165-1019.
•‫اقدام‬‫پژوهي‬‫با‬‫اجرای‬‫سيستماتيک‬‫حين‬‫عمل‬‫کتابداران‬‫ای‬‫مدرسه‬‫یا‬‫آموزشگاهي‬‫به‬‫منظور‬‫ای‬‫نکه‬‫آیا‬
‫کتابداران‬‫اقدامات‬‫پژوهشی‬‫خود‬‫را‬،‫پذیر‬‫امکان‬‫ارزشمند‬‫و‬‫توانمند‬‫شناسند‬‫مي‬‫یا‬‫خير‬
•‫نتایج‬‫کلي‬‫این‬‫پ‬‫ژ‬،‫وهش‬‫حاصل‬156‫پروژه‬‫تحقيقاتي‬‫انجام‬‫شده‬‫توسط‬39‫کتابدار‬‫کتابداری‬‫و‬
‫اطالع‬‫رساني‬‫بيش‬‫از‬‫یک‬‫دوره‬‫دو‬‫ساله‬‫در‬‫خالل‬‫نظرسنجي‬‫تکميل‬‫شده‬‫است‬.

33. ‫موردکاوی‬‌:‫بررسی‌موردی‬‌:‫مورد‌پژوهی‬‌:‫مطالعه‌موردی‬
‫موضوع‬ ‫یک‬ ‫تر‬‫عميق‬ ‫شناخت‬ ‫به‬ ‫رسيدن‬
‫مطالعه‬ ‫مورد‬ ‫موضوع‬ ‫قلمرو‬ ‫دقيق‬ ‫تشخيص‬(،‫سرکيسيان‬ ‫و‬ ‫فيضي‬1387.)
‫موقعيتت‬ ،‫شتخص‬ ‫یتک‬ ‫دربتاره‬ ‫اطالعتات‬ ‫منتد‬‫نظتام‬ ‫گتردآوری‬ ‫را‬ ‫موردی‬ ‫مطالعه‬
‫کند‬‫مي‬ ‫معرفي‬ ‫گروه‬ ‫یک‬ ‫درباره‬ ‫یا‬ ‫رخداد‬ ‫یک‬ ،‫اجتماعي‬(،‫سفيری‬1387‫در‬ ‫نقتل‬
،‫منصوریان‬1393)
‫بستته‬ ‫سيستتم‬ ‫چنتد‬ ‫یتا‬ ‫یک‬ ‫حوزه‬ ‫در‬ ‫عميق‬ ‫ای‬‫مطالعه‬ ‫موردکاوی‬(‫متورد‬)‫استت‬
(،‫رسولي‬ ،‫اسکي‬‫مختاری‬1397.)
33
Case Study

34. ‫نمونه‌پژوهش‌موردکاوی‬‌:‫بررسی‌موردی‬‌:‫مورد‌پژوهی‬‌:‫مطالعه‌موردی‬
‫فراشباشي‬‫آستانه‬،،‫محبوبه‬‫سعادت‬‫عليجاني‬،،‫عليرضا‬‫ایماني‬،‫الهه‬(1396).‫معماری‬‫اطالعات‬‫و‬
‫پياده‬‫سازی‬‫آن‬‫در‬‫سيستم‬‫های‬‫یکپارچه‬‫ای‬‫کتابخانه‬‫مطالعه‬‫موردی‬:‫سيستم‬‫مرکز‬‫رساني‬‫اطالع‬
‫دانشگاه‬‫فردوسي‬‫مشهد‬(‫سيماد‬).‫پژوهشنامه‬‫پردازش‬‫و‬‫مدیریت‬‫اطالعات‬.1396;33(1):311-
330.
‫روش‬،‫پژوهش‬‫مطالعه‬‫موردی‬‫از‬‫نوع‬‫کیفی‬‫و‬‫به‬‫روش‬‫توصیفی‬‫است‬.
34

35. ‫‌نگاری‬‫م‬‫قو‬:
ETHNOGRAPHY
‌‫مطالعه‌روش‌زندگی‬‫کرد‬ ‫تعریف‬ ‫افراد‬ ‫از‬ ‫گروهي‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫فرهنگ‬ ‫یک‬ ‫در‬(،‫عابدیني‬1383.)
‫به‬ ‫متکي‬ ‫حدی‬ ‫تا‬ ،‫نگاری‬‫قوم‬ ‫روش‬‌‫مشاهده‌مشارکتی‬‫است‬(،‫سرکيسيان‬ ‫و‬ ‫فيضي‬1387.)
‫با‬ ً‫ال‬‫معمو‬ ‫نگاری‬‫قوم‬ ‫پژوهش‬ ،‫روش‬ ‫نوع‬ ‫این‬ ‫در‬‫‌شناسی‬‫ن‬‫انسا‬‫است‬ ‫همبسته‬( .،‫بازرگان‬1387.)
‌‫تالشی‌سیستماتیک‬‫برای‬‌‫مشاهده‌عینی‌رفتارهای‌مردم‌و‌کشف‌معرفت‌فرهنگی‬‫آنان‬(،‫ساعي‬1387‫نقل‬
،‫منصوریان‬ ‫در‬1393)
‌‫کار‌میدانی‬‫است‬ ‫ویژه‬ ‫اهميت‬ ‫دارای‬ ‫روش‬ ‫این‬ ‫در‬
35

36. ‫‌نگاری‬‫م‬‫نمونه‌پژوهش‌قو‬
،‫خسروی‬،‫رضا‬،‫پریرخ‬،‫مهری‬،‫فتاحي‬‫رحمت‬‫اهلل‬(1393).‫تأثير‬‫راهنماهای‬
‫مبتني‬‫بر‬‫مدل‬‫واك‬(VAK)‫بر‬‫ميزان‬‫مندی‬‫رضایت‬‫اعضای‬‫هيئت‬‫علمي‬‫دانشگاه‬
‫فردوسي‬‫مشهد‬‫در‬‫استفاده‬‫از‬‫سيستم‬‫اطالعات‬‫علمي‬،‫دانشگاه‬‫مجله‬‫پژوهش‬‫نامه‬
‫کتابداری‬‫و‬‫اطالع‬،‫رساني‬(‫ساعد‬)،4(2).
،‫هدف‬ ‫نظر‬ ‫از‬ ‫پژوهش‬ ‫این‬ ‫روش‬‫کاربردی‬
‫نوع‬ ‫از‬ ‫و‬‫ارزیابانه‬،
‫پژوهش‬ ،‫رویکرد‬ ‫نظر‬ ‫از‬ ‫و‬‫پیمایشی‬
‫با‬‌‫راهبرد‬‫‌نگاری‬‫م‬‫قو‬‫باشد‬‫مي‬
10‫علمي‬ ‫هيات‬ ‫اعضای‬ ‫از‬ ‫نفر‬
36

37. ‫روش‌تاریخی‬‌:HISTORICAL
‫انساني‬ ‫علوم‬ ‫مختلف‬ ‫های‬‫رشته‬ ‫در‬ ‫است‬ ‫کيفي‬ ‫متداول‬ ‫های‬‫روش‬ ‫از‬ ‫یکي‬
‫نگر‬‫گذشته‬ ‫ای‬‫مطالعه‬ ‫تاریخي‬ ‫پژوهش‬
(،‫کومار‬1394،‫منصوریان‬ ‫در‬ ‫نقل‬ ،1393.)
37
‫این‬‫دیدگاه‬‫به‬‫نوبه‬‫خود‬‫نحوه‬،‫گردآوری‬‫خواندن‬‫و‬‫تجزیه‬‫و‬‫تحليل‬‫های‬‫داده‬‫تاریخ‬‫ي‬‫را‬
‫شکل‬‫دهد‬‫مي‬(‫فيضي‬‫و‬،‫سرکيسيان‬1387).

38. ‫مشاهده‌مشارکتی‬‌:PARTICIPANT OBSERVATION
‫که‬ ‫است‬ ‫این‬ ‫پي‬ ‫در‬ ‫روش‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫ها‬‫فعاليت‬‌‫تحقیق‌کیفی‬‫را‬‫کلي‬ ،‫گرایانه‬‫انسان‬‫مرتب‬ ‫و‬ ‫نگرتر‬‫تر‬‫ط‬
‫با‬‫ها‬‫انسان‬ ‫زندگي‬‫نماید‬(،‫سرکيسيان‬ ‫و‬ ‫فيضي‬1387)
‫طریق‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫های‬‫واقعيت‬ ‫ها‬‫انسان‬ ‫آن‬ ‫طبق‬‫اقدام‬ ‫و‬ ‫تجربه‬ ،‫مشارکت‬‫کنند‬‫مي‬ ‫خلق‬ ‫هم‬ ‫با‬.
38
‫پژوهش‌روایتی‬‌:Narrative research
‫ِل‬‫و‬‫کرس‬(2013):‫درباره‬‫داستان‬‫زندگي‬‫افراد‬
‫گونه‬‫داستان‬‫صحبت‬‫کند‬‫مي‬
‫ابزار‬‫اصلي‬‫گردآوری‬‫دادهمصاحبه‬‫عميق‬‫و‬‫ساختارنيافته‬
‫مثل‬‫انواع‬،‫ها‬‫نامه‬‫زندگي‬،‫ها‬‫نامه‬‫سرگذشت‬‫خاطرات‬‫و‬....

39. ‌‫نمونه‌پژوهش‌مشاهده‌مشارکتی‬
،‫کرماني‬‫حسين‬(1395).‫مشاهده‬‫مشارکتي‬‫در‬‫گروه‬‫های‬،‫تلگرامي‬‫راهنمای‬‫عمل‬
‫و‬‫نمونه‬‫موردی‬،‫مطالعات‬‫فرهنگ‬‫و‬‫ارتباطات‬،67(17)،‫ص‬53-79.
‫شیوه‬‫ارائه‬‫شده‬‫توسط‬‫ماک‬‫و‬‫همکاران‬‫برای‬‫مشاهده‬‫مشارکتی‬
39

40. ‫نمونه‌کاربرد‌پژوهش‌روایتی‬:
،‫بهزادی‬،‫نازنين‬،‫رضوی‬‫سيد‬،‫مصطفي‬،‫حسيني‬‫سيد‬‫رسول‬(1393).‫طراحي‬
‫الگوی‬‫مفهومي‬‫دانشگاه‬‫کارآفرین‬‫با‬‫رویکرد‬‫کارآفریني‬‫سازماني‬.‫توس‬‫عه‬
،‫کارآفریني‬7(49).‫ص‬697-713.
‫تحقيق‬‫کيفي‬‫از‬‫نوع‬‫روایتي‬
‫از‬‫طریق‬‫مصاحبه‬‫های‬‫نيمه‬‫ساختاریافتۀ‬‫عميق‬
‫با‬‫پانزده‬‫نفر‬‫از‬‫خبرگان‬‫دانشگاهي‬
‫که‬‫حداقل‬‫ده‬‫سال‬‫در‬‫زمينۀ‬-‫کارآفریني‬‫سابقۀ‬‫اجرایي‬‫داشته‬/
40

41. ‌‫‌ای‬‫ه‬‫‌نام‬‫ی‬‫وقایع‌زندگی‌یا‌تحقیق‌زندگ‬‌:‫تاریخ‌شفاهی‬‌:
BIOGRAPHICAL
‫زنتد‬ ‫روایت‬ ‫طریق‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫شود‬‫مي‬ ‫متمرکز‬ ،‫فرد‬ ‫یک‬ ‫بر‬ ‫مطالعه‬ ،‫رویکرد‬ ‫نوع‬ ‫این‬ ‫در‬‫او‬ ‫گي‬
‫نمایت‬ ‫تتر‬‫وستيع‬ ‫چهارچوبي‬ ‫در‬ ‫فردی‬ ‫زندگي‬ ‫رویدادهای‬ ،‫گونه‬‫حکایت‬ ‫صورت‬‫به‬‫ان‬
‫شود‬‫مي‬.‫اطالعت‬ ‫و‬ ‫عطف‬ ‫های‬‫نقطه‬ ‫عنوان‬‫به‬ ،‫رویدادها‬ ‫این‬ ‫دادن‬ ‫ارتباط‬ ‫با‬ ‫سپس‬‫ات‬
‫گيرند‬‫مي‬ ‫قرار‬ ‫تفسير‬ ‫مورد‬ ‫شده‬ ‫گردآوری‬.
(،‫بازرگان‬1387،‫زاده‬‫رحمان‬ ،1397.)
41

42. ‫‌های‌موجود‌در‌رویکر‌کیفی‌پژوهش‬‫ش‬‫دیگر‌رو‬:
‫تحلیل‬‫مکالمات‬‫یا‬‫گفتمان‬(‫رفيعي‬‫و‬،‫دیگران‬1387).
‫‌شناسی‬‫ل‬‫تأوی‬‫یا‬‫هرمنوتیك‬
‫کردارشناسی‬
‫‌شناسی‬‫ه‬‫نشان‬
‫‌سنجی‬‫ه‬‫جامع‬(،‫زاده‬‫رحمان‬1397).
42

43. 43
‫تحلیل‌محتوا‬‫کیف‬‫ی‬
‫در‬‫عمده‬‫های‬‫روش‬‫کيفي‬‫از‬‫تحليل‬‫محتوای‬‫کيفي‬‫استفاده‬‫شود‬‫مي‬.‫تحلي‬‫ل‬
‫محتوای‬‫کيفي‬‫بيشتر‬‫با‬‫شمارش‬‫کلمات‬‫و‬‫اصطالحات‬‫آشکار‬،‫متن‬‫با‬‫ال‬‫گوها‬‫و‬
‫مضامين‬‫نهان‬‫متون‬‫سرو‬‫کار‬‫دارد‬.‫بطور‬‫کلي‬‫تحليل‬‫محتوای‬‫کيفي‬‫با‬‫و‬‫اکاوی‬
،‫مفاهيم‬‫اصطالحات‬‫و‬‫ارتباطات‬‫بين‬‫این‬‫مفاهيم‬‫سعي‬‫در‬‫استنباط‬‫و‬‫آشک‬‫ار‬
‫کردن‬‫الگوهای‬‫نهان‬‫در‬،‫ها‬‫مصاحبه‬‫مشاهدات‬‫و‬‫اسناد‬‫مکتوب‬‫دارد‬
(‫راد‬‫مومني‬‫و‬،‫دیگران‬1392).

44. 44
،‫دیگران‬ ‫و‬ ‫راد‬‫مومني‬1392

45. ‫نمونه‌تحلیل‌محتوای‌کیفی‬
،‫محمدی‬،‫مهدی‬،‫پناهي‬،‫سميه‬،‫سهيلي‬‫عزیز‬(1394).‫تحليل‬‫محتوای‬
‫چکيدۀ‬‫های‬‫رساله‬‫دکترای‬‫علم‬‫اطالعات‬‫و‬‫شناسي‬‫دانش‬‫از‬‫سال‬1376-
1393.‫کتابداری‬‫و‬‫رساني‬‫اطالع‬‫آستان‬‫قدس‬،‫رضوی‬‫مقاله‬4،‫دوره‬18،
‫شماره‬3(‫پياپي‬71)،‫صفحه‬81-112.
‫جامعۀ‬‫پژوهش‬‫شامل‬125‫رساله‬‫در‬‫های‬‫دانشگاه‬‫دولتي‬،‫تهران‬‫فردوسي‬،‫مشهد‬
‫شهيدچمران‬‫اهواز‬‫و‬‫دانشگاه‬‫آزاد‬‫اسالمي‬‫واحد‬‫علوم‬‫و‬‫تحقيقات‬‫تهران‬
‫از‬‫نوع‬‫تحقيقات‬‫کاربردی‬
‫با‬‫استفاده‬‫روش‬‫پژوهش‬‫تحليل‬‫محتوا‬
‫ابزار‬‫گردآوری‬‫اطالعات‬‫سياهه‬‫وارسي‬
‫برای‬‫تحليل‬‫موضوعي‬‫از‬‫بندی‬‫رده‬‫جيتا‬(JITA)‫استفاده‬‫شد‬/
45

46. ‫‌ها‌در‌پژوهش‌کیفی‬‫ه‬‫‌های‌گردآوری‌داد‬‫ش‬‫رو‬
‫مصاحبه‬
‫مشاهده‬
‫اسناد‬:‫ها‬‫پيشينه‬‫و‬‫ها‬‫پيمایش‬
‫عکس‬‫و‬‫فيلم‬
‫های‬‫یادداشت‬‫روزانه‬،‫پژوهشگر‬‫دفاتر‬‫خاطرات‬‫و‬‫اوراق‬‫دیگر‬
‫های‬‫یادداشت‬‫کنندگان‬‫شرکت‬
‫نامه‬‫پرسش‬
‫ترکيبي‬‫از‬‫چند‬‫روش‬(،‫حریری‬1385).
46

47. ‫‌گیری‬‫ه‬‫نمون‬‫در‬‫پژوهش‬‫کیفی‬
‫گيری‬‫نمونه‬‫با‬‫حداکثر‬‫تنوع‬:‫گيری‬‫نمونه‬،‫غيراحتمالي‬‫هدفدار‬‫یا‬‫کيفي‬
(‫شبيه‬‫گيری‬‫نمونه‬‫تصادفي‬‫ای‬‫طبقه‬)
‫موارد‬ ‫از‬ ‫گيری‬‫نمونه‬‫حاد‬(‫کتابخان‬ ‫اضطراب‬ ‫با‬ ‫افرادی‬ ‫بررسي‬ ‫مثل‬ ،‫ها‬‫ویژگي‬ ‫مجسم‬ ‫نمونه‬‫ای‬‫ه‬)
‫گيری‬‫نمونه‬‫از‬‫موارد‬‫مزمن‬(‫تجربه‬‫در‬‫مدت‬‫طوالني‬)
‫گيری‬‫نمونه‬‫برفي‬‫گلوله‬(‫پيوند‬‫و‬‫اشتراك‬)
‫دیگر‬‫ها‬‫فن‬..(،‫حریری‬1385).
47
‫هدف‬‫از‬‫گيری‬‫نمونه‬‫در‬‫پژوهش‬‫کيفي‬:‫کسب‬‫درك‬‫عميق‬‫از‬‫های‬‫پدیده‬‫مورد‬‫برر‬‫سي‬
‫به‬‫جای‬‫تعميم‬‫هاست‬‫یافته‬(‫رنجبر‬‫و‬،‫دیگران‬1391).

48. ‫‌ی‌تحقیق‌کیفی‬‫ه‬‫‌ی‌تشكیل‌دهند‬‫ه‬‫اجزای‌عمد‬
‫در‬‫تحقيق‬‫کيفي‬‫سه‬‫بخش‬‫عمده‬‫وجود‬‫دارد‬:
‫بخش‬‫اول‬:‫ها؛‬‫داده‬‫ها‬‫داده‬‫توانند‬‫مي‬‫از‬‫منابع‬‫مختلف‬‫گردآوری‬‫شده‬‫باشند‬.
،‫مصاحبه‬‫مشاهده‬‫و‬،‫مشارکت‬‫ترین‬‫معمول‬‫اند؛‬‫منابع‬
‫بخش‬‫دوم‬:‫شامل‬‫های‬‫روش‬‫تحليلي‬‫و‬‫تعبير‬‫و‬‫تفسيری‬‫است؛‬‫که‬‫برای‬‫رس‬‫يدن‬‫به‬
‫ها‬‫یافته‬‫یا‬‫ها‬‫نظریه‬‫کار‬‫به‬‫رود‬‫مي‬.‫این‬‫ها‬‫روش‬‫شامل‬‫های‬‫شيوه‬‫پردازی‬‫مفهوم‬‫از‬
‫ها‬‫داده‬‫است؛‬‫که‬‫به‬"‫کدگذاری‬(Coding)"‫موسوم‬‫است‬.‫های‬‫شيوه‬‫دیگری‬‫مثل‬
‫گيری‬‫نمونه‬،‫غيرآماری‬‫برداری‬‫یادداشت‬‫و‬‫نمایش‬‫روابط‬‫مفهومي‬‫صورت‬‫به‬‫دی‬‫اگرام‬
‫نيز‬‫بخشي‬‫از‬‫ی‬‫مرحله‬‫اند؛‬‫تحليلي‬
‫بخش‬‫سوم‬:‫عبارت‬‫است‬‫از‬‫های‬‫گزارش‬‫شده‬‫نوشته‬‫و‬‫شفاهي‬‫و‬‫ارائه‬‫ها‬‫آن‬‫در‬
‫ها‬‫مجله‬‫و‬‫های‬‫کنفرانس‬‫علمي‬(‫آنسلم‬‫و‬،‫کوربين‬1385).
48

49. ‫نقاط‌قوت‌تحقیق‌کیفی‬
‫مشاهده‬‫رفتار‬‫در‬‫وضعیت‬‫طبیعی‬
‫عمق‬‫ادراك‬
‫‌پذیری‬‫ف‬‫انعطا‬
49

50. ‫بيش‬‫از‬‫حد‬‫ذهني‬
‫مشکالت‬‫در‬‫تجدید‬‫و‬‫تکرار‬
‫مشکالت‬‫در‬‫تعميم‬
‫فقدان‬‫شفافيت‬(،‫خداوردی‬1387).
‫تجاوز‬‫به‬‫حقوق‬‫انساني‬‫ها‬‫آزمودني‬
‫مخاطرات‬،‫قانوني‬‫اخالقي‬‫و‬‫جاني‬
‫پایایي‬(،‫دالور‬1385).
‫عدم‬‫ارائه‬‫یک‬‫چارچوب‬‫نظری‬‫برای‬‫تحقيق‬‫که‬،‫عميق‬‫خالصه‬‫و‬‫دقيق‬‫ب‬‫اشد‬
(‫مارشال‬‫و‬،‫گرچن‬1377).
50

51. ‌‌‫ی‬‫‌هااای‌کماای‌و‌کیفاا‬‫ش‬‫رو‬‌:‌‌ ‫متعاااری‌یااا‌مكماال‬
‫این‬‫دو‬‫رویکرد‬‫معموال‬‫مکمل‬‫هستند‬.
‫پژوهش‬‫کيفي‬‫به‬‫هایي‬‫پرسش‬‫پاسخ‬‫دهد‬‫مي‬‫که‬‫امکان‬‫پاسخ‬‫آن‬‫در‬‫پژوهش‬‫ک‬‫مي‬
‫نيست؛‬
‫پژوهش‬‫کيفي‬‫در‬‫سطحي‬‫محدودتر‬‫ولي‬‫با‬‫عمقي‬‫بيشتر‬‫به‬‫موضوع‬‫پژوهش‬
‫پردازد؛‬‫مي‬
‫پژوهش‬‫کمي‬‫امکان‬‫تعميم‬‫های‬‫یافته‬‫پژوهش‬‫کيفي‬‫را‬‫در‬‫سطحي‬‫تر‬‫وسيع‬‫ف‬‫راهم‬
‫کند‬‫مي‬(،‫منصوریان‬1386).
51

52. ‫ّی‬‫م‬‫مقایسه‌روش‌پژوهش‌کیفی‌و‌ک‬
‫پژوهش‌کمی‬ ‫پژوهش‌کیفی‬
‫‌نگری‬‫ء‬‫‌گرایی‌و‌جز‬‫ه‬‫تجرب‬ ‫‌نگری‬‫ل‬‫‌گرایی‌و‌ک‬‫ت‬‫طبیع‬
‫اغلب‌قیاسی‬ ‫معموال‌استقرائی‬
‫‌قدر‌و‌چه‌وقت‬‫ه‬‫چ‬ ‫چرا‌و‌چگونه‬
52
‫منصوریان‬‫در‬‫بيان‬‫مباني‬‫فلسفي‬‫های‬‫پژوهش‬‫کمي‬‫و‬‫های‬‫تفاوت‬‫ان‬‫با‬‫های‬‫پژوهش‬‫کيفي‬‫به‬‫م‬‫وارد‬‫ذیل‬
‫اشاره‬‫کند‬‫مي‬:

53. ‫تفاوتهای‌تحقیق‌کیفی‌و‌کمی‬
53
‫ّي‬‫م‬‫ک‬ ‫مدلهای‬
.‫اجتماعي‬ ‫های‬ ‫پدیده‬ ‫و‬ ‫حقایق‬ ‫جستجوی‬ 1
.‫شده‬ ‫کنترل‬ ‫و‬ ‫گرانه‬ ‫مداخله‬ ‫مشاهدۀ‬ 2
.‫عيني‬ ‫و‬ ‫شخصي‬ ‫غير‬ 3
.‫بيروني‬ ‫منظر‬ ،‫ها‬ ‫داده‬ ‫از‬ ‫دور‬ 4(‫ناظر‬ ‫فقط‬ ‫محقق‬
‫است‬ ‫بيروني‬)
.‫کاه‬ ،‫سنجي‬ ‫حقيقت‬ ‫بر‬ ‫مبتني‬ ،‫دار‬ ‫جهت‬ ‫غير‬ 5‫ش‬
‫استقرایي‬ ،‫فرضي‬ ،‫گرا‬
.‫ها‬ ‫داده‬ ‫نتایج‬ ‫بر‬ ‫مبتني‬ 6
.‫پذیر‬ ‫تکرار‬ ‫و‬ ‫پایا‬ ،‫اعتماد‬ ‫قابل‬ ‫های‬ ‫داده‬ 7
.‫تعميم‬ ‫قابل‬ ‫های‬ ‫یافته‬ 8
.‫زیاد‬ ‫موردهای‬ ‫مطالعۀ‬ 9
.‫نگر‬ ‫جزئي‬ 01
.‫ایستا‬ ‫واقعيت‬ ‫فرض‬ 11
‫کيفي‬ ‫مدلهای‬
.‫آنان‬ ‫خود‬ ‫دیدگاه‬ ‫از‬ ‫افراد‬ ‫فهميدن‬ 1
.‫نشده‬ ‫کنترل‬ ‫و‬ ‫طبيعي‬ ‫مشاهدۀ‬ 2
.‫وذهني‬ ‫شخصي‬ 3
.‫دروني‬ ‫منظر‬ ،‫ها‬ ‫داده‬ ‫به‬ ‫نزدیک‬ 4(‫خود‬ ‫محقق‬
‫ست‬ ‫ماجرا‬ ‫درون‬)
.5‫گ‬ ‫گسترش‬ ‫جستجوگر‬ ،‫اکتشافي‬ ‫دار‬ ‫جهت‬،‫را‬
‫قياسي‬ ،‫توصيفي‬
.‫ها‬‫داده‬ ‫پردازش‬ ‫بر‬ ‫مبتني‬ 6
.‫عميق‬ ‫و‬ ،‫غني‬ ،‫واقعي‬ ‫های‬ ‫داده‬ 7
.‫تعميم‬ ‫قابل‬ ‫غير‬ ‫های‬ ‫یافته‬ 8
.‫فردی‬ ‫موردهای‬ ‫مطالعۀ‬ 9
.‫نگر‬ ‫کلي‬ 01
.‫پویا‬ ‫واقعيت‬ ‫فرض‬ 11
‌،‫‌زاده‬‫م‬‫ابراهی‬1397

54. ‫‌های‌تحقیق‌کیفی‌و‌کمی‬‫ت‬‫شباه‬
.1‫هردو‬‫مدل‬‫اغلب‬‫برای‬‫آزمون‬‫نظریه‬‫ها‬‫و‬‫فرضیه‬‫ها‬‫به‬‫منظور‬‫نظریه‬‫آفرینی‬‫و‬‫اکتشاف‬‫در‬‫یک‬‫زمینه‬‫کارب‬‫رد‬
‫دارند‬.
.‫زیرساختهای‬ 2‫فلسفی‬‫این‬‫دو‬‫راهبرد‬‫آن‬‫گونه‬‫که‬‫قضاوتهای‬‫کلیشه‬‫ای‬‫می‬‫نمایانند‬ً‫ا‬‫لزوم‬‫جدا‬‫از‬‫یکدیگ‬‫ر‬‫نیستند‬.
.‫داده‬ 3‫های‬‫کیفی‬‫اغلب‬‫شامل‬‫داده‬‫های‬‫کمی‬‫هم‬‫هست‬(‫عباراتی‬‫مانند‬‫بیشتر‬‫از‬‫یا‬‫کمتر‬‫از‬‫فالن‬‫اعداد‬‫وارق‬‫ام‬‫در‬
‫واقع‬‫نوعی‬‫داده‬‫های‬‫کمی‬‫هستند‬).
.‫راهبردهای‬ 4‫کمی‬‫هم‬(ً‫ال‬‫مث‬‫پژوهش‬‫پیمایشی‬‫در‬‫مقیاس‬‫بزرگ‬)‫ممکن‬‫است‬‫شامل‬‫داده‬‫های‬‫کیفی‬‫باشد‬‫که‬
‫ازطریق‬‫پرسشنامه‬‫های‬‫پاسخ‬‫باز‬‫جمع‬‫آوری‬‫می‬‫شوند‬.
54

55. ‫‌ها‌رویكرد‌کیفی‌و‌کمی‌بر‌اساس‬‫ت‬‫تفاو‬‌‫مطالعات‬COOK AND REICHARDT(1979)
‫پژوهش‌کمی‬ ‫پژوهش‌کیفی‬
‌‫‌گرا‬‫ت‬‫اثبا‬(Positivist) ‌‫پدیدارشناسی‬(Phenomenological)
‫‌ای‬‫ه‬‫فرضی‬‌/‌‫قیاسی‬(Deductive) ‌‫استقرائی‬(Inductive)
‌‫‌گرا‬‫ء‬‫جز‬(Particularistic) ‌‫‌گرا‬‫ل‬‫ک‬(Holistic)
‫عینی‬‌/‫‌مدار‬‫ن‬‫برو‬(Objective(‌/)Outsider Centered) ‫مفهومی‬‌/‌‫‌مدار‬‫ن‬‫درو‬(Subjective)/(Insider Centered)
‫نتیجه‬‌/‌‌‫‌مدار‬‫ه‬‫بازد‬(Outcome- Oriented) ‌‫‌مدار‬‫د‬‫فرآین‬(process- Oriented)
‌‫‌بینی‌علوم‌طبیعی‬‫ن‬‫جها‬‌/‫تجربی‬ ‫‌شناختی‬‫م‬‫‌بینی‌مرد‬‫ن‬‫جها‬‌/‫انسانی‬
‫‌‌برای‌کنترل‌متغییرها‬‫ش‬‫تال‬ ‫فقدان‌نسبی‌کنترل‬‌/‫‌‌برای‌کنترل‌متغ‬‫ش‬‫عدم‌تال‬‫ییرها‬
‫هدف‬‌/‫‌ها‬‫ت‬‫‌ها‌و‌واقعی‬‫ت‬‫یافتن‌حقایق‌و‌عل‬ ‫هدف‬‌/‌‫‌ها‌و‬‫ش‬‫شناخت‌نظر‌افراد،‌فهم‌و‌درک‌نگر‬
‫رویکردها‬
‌‫واقعیت‌ایستا‬(Static) ‌‫واقعیت‌پویا‬(Dynamic)
‫تاییدمدار‬ ‫‌مدار‬‫ف‬‫کش‬
‫‌ها‬‫ه‬‫در‌جستجوی‌اثبات‌فرضی‬ ‌‫تفسیری‬(Interpretative)
‫تاییدی‬‌/‌‫آزمودنی‬(Verification oriented) ‌‫اکتشافی‬(Exploratory)
55

56. :
‌‫تفاوت‌میان‌پژوهش‌کیفی‌و‌کمی‌از‌نظر‌منصوریان‬(1396)
56
‫پژوهش‌کمی‬ ‫پژوهش‌کیفی‬
‫یکند‬ ‫م‬ ‫آغاز‬ ‫فرضيه‬ ‫آزمون‬ ‫با‬ ‫گر‬ ‫پژوهش‬ ‫ها‬‫داده‬ ‫از‬ ‫معنا‬ ‫دریافت‬ ‫و‬ ‫کشف‬
‫است‬ ‫متمایز‬ ‫متغييرهای‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ‫مفاهيم‬ ‫بندی‬ ‫طبقه‬ ،‫ها‬‫تعميم‬ ‫موضوع‬ ،‫مضمون‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ‫مفاهيم‬‫ها‬
‫مي‬ ‫تعریف‬ ‫منظم‬ ‫طور‬‫به‬ ‫ها‬‫داده‬ ‫گردآوری‬ ‫از‬ ‫پيش‬ ‫ها‬‫شاخص‬
‫شود‬.
‫ه‬ ،‫بيشتر‬ ‫و‬ ‫شود‬‫مي‬ ‫تعریف‬ ‫بایسته‬ ‫شيوۀ‬ ‫به‬ ‫شاخص‬‫ر‬
‫به‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫مخصوص‬ ‫شاخص‬ ،‫پژوهش‬ ‫هر‬ ‫با‬ ‫گری‬‫پژوهش‬
‫آورد‬‫مي‬ ‫وجود‬.
‫آید‬‫مي‬ ‫دست‬ ‫به‬ ‫دقيق‬ ‫های‬ ‫سنج‬ ‫از‬ ‫اعداد‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ‫ها‬‫داده‬. ‫های‬‫نسخه‬ ‫و‬ ‫اسناد‬ ،‫مشاهدات‬ ‫از‬ ‫کلمات‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ‫ها‬‫داده‬
‫آید‬‫مي‬ ‫دست‬ ‫به‬ ‫نویس‬ ‫دست‬.
‫قياسي‬ ‫نوع‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫بوده‬ ‫علي‬ ‫عمده‬ ‫طور‬‫به‬ ‫ها‬‫نظریه‬
‫است‬
‫نوع‬ ‫از‬ ً‫ال‬‫معمو‬ ‫و‬ ‫باشد‬ ‫غيرعلي‬ ‫یا‬ ‫علي‬ ‫تواند‬‫مي‬ ‫نظریه‬
‫است‬ ‫استقرایي‬.
‫تکرار‬ ‫و‬ ‫بوده‬ ‫استاندارد‬ ‫ها‬‫داده‬ ‫گردآوری‬ ‫شيوه‬
‫است‬ ‫شدني‬
‫تکرارپذیر‬ ً‫ال‬‫معمو‬ ‫و‬ ‫بوده‬ ‫خاص‬ ،‫داده‬ ‫گردآوری‬ ‫های‬‫شيوه‬
‫نيست‬
‫یا‬ ،‫جداول‬ ،‫آمارها‬ ‫کمک‬ ‫به‬ ‫ها‬‫داده‬ ‫واکاوی‬
‫شود‬‫مي‬ ‫انجام‬ ‫نمودارها‬
‫استف‬ ‫با‬ ‫ها‬‫تصميم‬ ‫تا‬ ،‫مفاهيم‬ ‫استخراج‬ ‫با‬ ‫داده‬ ‫واکاوی‬‫از‬ ‫اده‬
‫و‬ ‫پيوسته‬ ‫تصویر‬ ‫ارائه‬ ‫برای‬ ‫ها‬‫داده‬ ‫سازماندهي‬ ،‫شواهد‬
‫شود‬‫مي‬ ‫دنبال‬ ‫هماهنگ‬

57. ‫مقایسه‌دو‌روش‌کیفی‌و‌کمی‌از‌نظر‌بولند‬
‫پژوهش‌کمی‬ ‫پژوهش‌کیفی‬ ‫ویژگی‬
‫ب‬ ‫نمونه‬ ‫از‬ ‫نتایج‬ ‫تعميم‬ ‫و‬ ‫ها‬‫داده‬ ‫تعيين‬‫ه‬
‫و‬ ‫نظرها‬ ‫گيری‬‫اندازه‬ ‫عالقه‬ ‫مورد‬ ‫جامعه‬
‫اوق‬ ‫گاهي‬ ،‫نمونه‬ ‫گروه‬ ‫در‬ ‫گوناگون‬ ‫عقاید‬‫ات‬
‫طریق‬ ‫از‬ ‫پيگيری‬
‫کشف‬ ‫منظور‬ ‫به‬ ‫که‬ ‫کيفي‬ ‫های‬‫پژوهش‬
‫رود‬‫مي‬ ‫بکار‬ ‫آتي‬ ‫حقایق‬
‫بر‬ ‫زیربنایي‬ ‫های‬‫انگيزه‬ ،‫دالیل‬ ‫شناخت‬‫ای‬
‫ب‬ ‫بعدی‬ ‫کمي‬ ‫های‬ ‫پژوهش‬ ‫برای‬ ‫تشکيل‬‫ه‬
‫درافکار‬ ‫موجود‬ ‫رایج‬ ‫روندهای‬ ‫کشف‬ ‫منظور‬
‫عقاید‬ ‫و‬
‫هدف‬ ‫و‬ ‫موضوع‬
‫جامعه‬ ‫معرف‬ ‫که‬ ‫بزرگ‬ ‫های‬‫گروه‬ ً‫ال‬‫معمو‬
‫ان‬ ‫تصادفي‬ ‫گونه‬ ‫به‬ ‫هستند‬ ‫عالقه‬ ‫مورد‬‫تخاب‬
‫شوند‬‫مي‬
‫از‬ ‫غيرمعرف‬ ‫و‬ ‫کوچک‬ ‫نمونه‬ ‫گروه‬ ً‫ال‬‫معمو‬
‫یک‬ ‫ایجاد‬ ‫منظور‬ ‫به‬ ‫دهندگان‬ ‫پاسخ‬ ‫نمونه‬
‫معين‬ ‫سهميه‬
‫نمونه‬
‫ت‬ ،‫نامه‬ ،‫پوشش‬ ‫مانند‬ ‫یافته‬‫ساخت‬ ‫فنون‬،‫ست‬
‫تلفني‬ ‫های‬ ‫مصاحبه‬
‫ساخت‬ ‫شبه‬ ‫یا‬ ‫نيافته‬ ‫ساخت‬ ‫فنون‬
‫عميق‬ ‫های‬ ‫مصاحبه‬ ‫مانند‬ ‫یافته‬
‫گروهي‬ ‫های‬ ‫بحث‬ ‫یا‬ ‫فردی‬
‫ها‬‫داده‬ ‫گردآوری‬
‫طبق‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ً‫ال‬‫معمو‬ ‫ها‬‫داده‬ ‫آماری‬ ‫تحليل‬‫ه‬
‫د‬ ‫و‬ ‫فراگير‬ ‫ها‬‫یافته‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫بندی‬ ‫جدول‬ ‫و‬‫ر‬
‫است‬ ‫توصيفي‬ ‫اصل‬
‫آماری‬ ‫تحليل‬ ‫بدون‬ ‫ها‬‫داده‬ ‫تحليل‬
‫های‬ ‫دور‬ ‫و‬ ‫اجرا‬ ‫منظور‬ ‫به‬ ‫نتایج‬ ‫از‬ ‫استفاده‬
‫نهایي‬
،‫است‬ ‫تحقيقاتي‬ ‫یا‬ ‫اکتشافي‬
‫تواند‬ ‫نمي‬ ‫و‬ ‫نيست‬ ‫فراگير‬ ‫ها‬ ‫یافته‬
‫عالقه‬ ‫مورد‬ ‫جامعه‬ ‫تعميم‬ ‫برای‬
‫شناخت‬ ‫توسعه‬ ‫و‬ ‫رود‬ ‫بکار‬
‫به‬ ‫اساسي‬ ‫های‬ ‫پایه‬ ‫و‬ ‫ابتدایي‬
‫آتي‬ ‫های‬ ‫گيری‬ ‫تصميم‬ ‫منظور‬
‫نتيجه‬
57

58. ‫منابع‌و‌ماخذ‬-1
58
(‫تي‬‫ت‬‫عيست‬ ،‫زاده‬‫تراهيم‬‫ت‬‫ابت‬(1397.)‫ترفته‬‫ت‬‫پيشت‬ ‫تق‬‫ت‬‫تحقيت‬ ‫روش‬.‫تابي‬‫ت‬‫بازیت‬ ،‫تت‬‫ت‬‫پاورپوینت‬13‫تر‬‫ت‬‫مهت‬1397‫از‬ 1
https://www.google.com.
(2‫اعظم‬ ،‫اکبری‬ ،‫ابراهيم‬ ،‫افشار‬(1389.)‫حرفته‬ ‫خودپنتداره‬‫و‬ ‫کتابتداری‬ ‫کارشناستي‬ ‫آموختگتان‬‫دانتش‬ ‫ای‬
‫رساني‬‫اطالع‬:‫شماره‬ ،‫کتاب‬ ‫فصلنامه‬ ،‫اکتشافي‬ ‫مطالعه‬85.
(‫حستن‬ ،‫بتودالیي‬ ،‫سيدمهدی‬ ،‫الواني‬ 3(1389.)‫علتوم‬ ‫فصتلنامه‬ ،‫کتارآفریني‬ ‫مطالعتات‬ ‫در‬ ‫پدیدارشناستي‬
،‫ایران‬ ‫مدیریت‬5(19)‫ص‬ ،.33-61.‫در‬ ‫بازیابي‬ ‫قابل‬SID.ir.
(‫دیگران‬ ‫و‬ ‫منوچهر‬ ،‫پور‬‫آریان‬ 4(1377.)‫ج‬ ،‫اول‬ ‫چاپ‬ ،‫رایانه‬‫جهآن‬ ،‫تهران‬ ،‫پور‬‫آریان‬ ‫پيشرو‬ ‫فرهنگ‬5.
(‫محمد‬ ،‫آزاد‬ 5(1396.)‫مالي‬ ‫در‬ ‫کيفي‬ ‫تحقيقات‬.‫شماره‬ ،‫هفتم‬ ‫سال‬ ،‫حسابداری‬ ‫پژوهش‬ ‫فصلنامه‬26.
(‫کوربين‬ ‫جوليت‬ ‫و‬ ‫آنسلم‬ ،‫استراس‬ 6(1385.)‫محمدی‬ ‫بيوك‬ ،‫کيفي‬ ‫تحقيق‬ ‫روش‬ ‫اصول‬.‫تهران‬:‫پژوهشگاه‬
‫ص‬ ،‫اول‬ ‫چاپ‬ ،‫فرهنگي‬ ‫مطالعات‬ ‫و‬ ‫انساني‬ ‫علوم‬17.
(‫عبدالحسين‬ ،‫پهلو‬‫فرج‬ ،‫حسين‬ ،‫اصغرنژاد‬ 7(1396.)‫کتتاب‬ ‫نشتر‬ ‫فرایند‬ ‫بر‬ ‫اطالعات‬ ‫نوین‬ ‫های‬‫فناوری‬ ‫تاثير‬
(‫پدیدارشناختي‬ ‫مطالعه‬ ‫یک‬.)‫قتدس‬ ‫آستان‬ ‫رساني‬‫اطالع‬ ‫و‬ ‫کتابداری‬ ‫پژوهشي‬ ‫و‬ ‫علمي‬ ‫فصلنامه‬،‫رضتوی‬
‫تاریخ‬ ‫از‬ ‫آنالین‬ ‫انتشار‬ ،‫زودآیند‬28‫بهمن‬.
(‫شاهين‬ ،‫آرش‬ ،‫افشار‬ ،‫ابراهيم‬ ،‫پریناز‬ ،‫بابایي‬ 8(1394.)‫تغييتر‬ ‫تکتاپوی‬ ‫در‬:‫متدیران‬ ‫نتوآوری‬ ‫هتای‬ ‫تجربته‬
‫ایران‬ ‫های‬ ‫دانشگاه‬ ‫از‬ ‫شماری‬ ‫در‬ ‫دانشگاهي‬ ‫های‬ ‫کتابخانه‬.‫اطالعتات‬ ‫علتم‬ ‫و‬ ‫کتابتداری‬ ‫مطالعتات‬(‫مجلت‬‫ه‬
‫روانشناسي‬ ‫و‬ ‫تربيتي‬ ‫علوم‬)،‫دوره‬7،1(15)‫ص‬ ،.19-42.
(‫عباس‬ ،‫بازرگان‬ 9(1387.)‫تهران‬ ،‫آميخته‬ ‫و‬ ‫کيفي‬ ‫تحقيق‬ ‫های‬‫روش‬ ‫بر‬ ‫ای‬‫مقدمه‬:‫ص‬ ،‫اول‬ ‫چاپ‬ ،‫دیدار‬47
‫ص‬ ‫غالمرضا؛‬ ،‫نژاد‬‫خوی‬ ‫و‬114‫و‬46.
(‫رسول‬ ‫سيد‬ ،‫حسيني‬ ،‫مصطفي‬ ‫سيد‬ ،‫رضوی‬ ،‫نازنين‬ ،‫بهزادی‬ 01(1393.)‫دانشتگاه‬ ‫مفهتومي‬ ‫الگتوی‬ ‫طراحي‬
‫سازماني‬ ‫کارآفریني‬ ‫رویکرد‬ ‫با‬ ‫کارآفرین‬.،‫کارآفریني‬ ‫توسعه‬7(49.)‫ص‬697-713.

59. ‫منابع‌و‌ماخذ‬-2
59
(‫رونالد‬ ،‫پاول‬ 1(1385.)‫مترجم‬ ،‫کتابداران‬ ‫برای‬ ‫پژوهش‬ ‫اساسي‬ ‫های‬‫روش‬:‫حریتری‬ ‫نجال‬.‫تهتران‬:‫آزاد‬ ‫دانشتگاه‬
‫ص‬ ،‫علمي‬ ‫انتشارات‬ ‫مرکز‬ ، ‫تحقيقات‬ ‫و‬ ‫علوم‬ ‫واحد‬ ،‫اسالمي‬191-220.
(‫نجال‬ ،‫حریری‬ 2(1385.)‫کيفي‬ ‫پژوهش‬ ‫های‬‫روش‬ ‫و‬ ‫اصول‬.‫تهران‬:‫اسالمي‬ ‫آزاد‬ ‫دانشگاه‬.
(‫تد‬‫ت‬‫ناهيت‬ ،‫تری‬‫ت‬‫دبيت‬(1393.)‫تورخ‬‫ت‬‫مت‬ ‫تابي‬‫ت‬‫بازیت‬ ،‫تنامه‬‫ت‬‫پژوهشت‬ ‫تایت‬‫ت‬‫ست‬10‫تان‬‫ت‬‫آبت‬1397‫در‬ ‫تترس‬‫ت‬‫دست‬ ‫تل‬‫ت‬‫قابت‬ ،: 3
http://www.pajoheshname.com
(‫علي‬ ،‫دالور‬ 4(1389.)‫کيفي‬ ‫شناسي‬‫روش‬.‫راهبرد‬ ‫فصلنامه‬.19(54.)‫ص‬307-329.
(‫حسن‬ ،‫خداوردی‬ 5(1387.)‫ص‬ ،‫کيفي‬ ‫پژوهش‬ ‫متدولوژی‬41-62.
(‫اهلل‬ ‫رحمت‬ ،‫فتاحي‬ ،‫مهری‬ ،‫پریرخ‬ ،‫رضا‬ ،‫خسروی‬ 6(1393.)‫واك‬ ‫مدل‬ ‫بر‬ ‫مبتني‬ ‫راهنماهای‬ ‫تأثير‬(VAK)‫بتر‬
‫عل‬ ‫اطالعتات‬ ‫سيستتم‬ ‫از‬ ‫استتفاده‬ ‫در‬ ‫مشتهد‬ ‫فردوستي‬ ‫دانشگاه‬ ‫علمي‬ ‫هيئت‬ ‫اعضای‬ ‫مندی‬‫رضایت‬ ‫ميزان‬‫متي‬
،‫رساني‬ ‫اطالع‬ ‫و‬ ‫کتابداری‬ ‫پژوهشنامه‬ ‫مجله‬ ،‫دانشگاه‬(‫ساعد‬)،4(2.)
(‫علي‬ ،‫دالور‬ 7(1385.)‫اجتماعي‬ ‫و‬ ‫انساني‬ ‫علوم‬ ‫در‬ ‫پژوهش‬ ‫عملي‬ ‫و‬ ‫نظری‬ ‫مباني‬.‫تهتران‬:،‫رشتد‬1385‫چتاپ‬ ،
،‫پنجم‬265-262،259.
(‫علتي‬ ،‫نتژادی‬ ‫ولي‬ ،‫محمد‬ ،‫زاده‬‫حسن‬ ،‫نجال‬ ،‫حریری‬ ،‫عباس‬ ،‫دوالني‬ 8(1391.)‫و‬ ‫کيفتي‬ ‫پتژوهش‬ ‫بتر‬ ‫متروری‬
‫کيفي‬ ‫های‬‫داده‬ ‫تحليل‬ ‫افزارهای‬‫نرم‬.،‫سالمت‬ ‫مدیریت‬15(47)‫ص‬ ،77-90.
(‫تدی‬‫ت‬‫مهت‬ ،‫زاده‬‫تان‬‫ت‬‫رحمت‬ 9(1397.)‫تابي‬‫ت‬‫بازیت‬ ،‫تاقرالعلوم‬‫ت‬‫بت‬ ‫تکده‬‫ت‬‫پژوهشت‬ ،‫تي‬‫ت‬‫کيفت‬ ‫تق‬‫ت‬‫تحقيت‬13‫تر‬‫ت‬‫مهت‬1397‫از‬
http://pajoohe.ir.
(‫بهروز‬ ،‫رسولي‬ 01(1397.)‫ایرانداك‬ ‫کار‬‫پژوهش‬:‫پتژوهش‬ ‫هتای‬‫روش‬ ‫و‬ ‫مبتاني‬ ،‫گران‬‫پژوهش‬ ‫و‬ ‫پژوهش‬ ‫راهنمای‬
‫کيفي‬.11‫مهر‬1379‫از‬ ،http://research.irandoc.ac.ir.

60. ‫منابع‌و‌ماخذ‬-3
60
(‫دیگران‬ ‫و‬ ‫حسن‬ ،‫رفيعي‬ 1(1387)،‫دانتژه‬ ،‫تهران‬ ،‫اعتياد‬ ‫در‬ ‫ای‬‫رشته‬ ‫بين‬ ‫تحقيق‬ ‫های‬‫روش‬ ‫؛‬1387،‫اول‬ ‫چتاپ‬ ،
‫ص‬133-132.
(‫ن‬ ،‫بهرامتي‬ ،‫محمتدعلي‬ ،‫سليماني‬ ،‫عليرضا‬ ،‫خوشدل‬ ،‫مهوش‬ ،‫صلصالي‬ ،‫اکبر‬‫دوست،علي‬‫حق‬ ،‫هادی‬ ،‫رنجبر‬ 2‫ستيم‬
(1391.)‫کيفي‬ ‫های‬‫پژوهش‬ ‫در‬ ‫گيری‬‫نمونه‬:‫علتوم‬ ‫انشتگاه‬ ‫د‬ ‫پژوهشتي‬ ‫علمتي‬ ‫مجلته‬ ،‫شتروع‬ ‫بترای‬ ‫راهنمایي‬
،‫ایران‬ ‫اسالمي‬ ‫جمهوری‬ ‫ارتش‬ ‫پزشکي‬10(2)‫ص‬ ،.238-250.
(‫بهار‬ ،‫رهادوست‬ 3(1389.)‫پزشکي‬ ‫علوم‬ ‫در‬ ‫تحقيقات‬ ‫مدیریت‬ ‫وبالگ‬ ‫چيست؟‬ ‫کيفي‬ ‫پژوهش‬.‫بازیتابي‬11‫مهتر‬
1379‫از‬ ،http://rezamahmoodi.blogfa.com/post-75.aspx
(‫دیوید‬ ،‫سيلورمن‬ 4(1379)‫ثالثتي‬ ‫محسن‬ ‫ترجمه‬ ،‫شناسي‬‫جامعه‬ ‫در‬ ‫کيفي‬ ‫تحقيق‬ ‫روش‬.‫تهتران‬:‫چتاپ‬ ،‫تبيتان‬
‫ص‬ ،‫اول‬1.
(‫بشارت‬ ،‫فتحي‬ 5(1384.)،‫شناسي‬‫اطالع‬ ،‫کيفي‬ ‫پژوهش‬ ‫روش‬ ‫منزله‬‫به‬ ‫پدیدارشناسي‬2(3‫و‬4)‫ص‬ ،157-169.
(‫الهه‬ ،‫ایماني‬ ،‫عليرضا‬ ،‫عليجاني‬ ‫سعادت‬ ،‫محبوبه‬ ،‫آستانه‬ ‫فراشباشي‬ 6(1396.)‫پياده‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬ ‫معماری‬‫آن‬ ‫سازی‬
‫سيستم‬ ‫در‬‫موردی‬ ‫مطالعه‬ ‫ای‬‫کتابخانه‬ ‫یکپارچه‬ ‫های‬:‫مشتهد‬ ‫فردوستي‬ ‫دانشتگاه‬ ‫رستاني‬‫اطتالع‬ ‫مرکتز‬ ‫سيستم‬
(‫سيماد‬.)‫اطالعات‬ ‫مدیریت‬ ‫و‬ ‫پردازش‬ ‫پژوهشنامه‬(‫ستابق‬ ‫اطالعتات‬ ‫فنتاوری‬ ‫و‬ ‫علتوم‬).1396;33(1: )311-
330.
(‫یاسمين‬ ،‫عابدیني‬ 7(1383.)‫علتو‬ ‫و‬ ‫روانشناستي‬ ‫مجلته‬ ،‫کيفي‬ ‫های‬‫روش‬ ‫و‬ ‫ها‬‫گي‬‫ویژ‬ ،‫فلسفي‬ ‫مباني‬ ‫بر‬ ‫مروری‬‫م‬
،‫تربيتي‬35(2)-159-185.
(‫حيدرعلي‬ ،‫عابدی‬ 8(1385.)‫کيفي‬ ‫تحقيقات‬.‫روش‬‫انساني‬ ‫علوم‬ ‫شناسي‬(‫دانشگاه‬ ‫و‬ ‫حوزه‬)،12(47)،61-73.
(‫ابراهيم‬ ،‫پور‬‫حسين‬ ،‫محمد‬ ،‫زاده‬‫عباس‬ 9(1390.)‫کيفي‬ ‫های‬‫پژوهش‬ ‫در‬ ‫تثليث‬ ‫کاربرد‬(‫ن‬ ‫رویکرد‬ ‫بر‬ ‫تاکيد‬ ‫با‬‫ظریه‬
‫ای‬‫زمينه‬)،‫انساني‬ ‫علوم‬ ‫شناسي‬‫روش‬ ‫پژوهشي‬ ‫و‬ ‫علمي‬ ‫فصلنامه‬ ،17(67)‫ص‬ ،.147-166.
(‫آلفرد‬ ،‫سرکيسيان‬ ،‫کامران‬ ،‫فيضي‬ 01(1387.)،‫کيفتي‬ ‫تحقيتق‬ ‫هتای‬‫روش‬ ‫در‬ ‫کيفيتت‬ ‫معيارهای‬ ‫تحليل‬ ‫و‬ ‫تجزیه‬
‫شماره‬ ،‫جهانگردی‬ ‫مطالعات‬ ‫فصلنامه‬8‫ص‬ ،.1-23.

61. ‫منابع‌و‌ماخذ‬-4
61
(‫حسين‬ ،‫کرماني‬ 1(1395.)‫و‬ ‫فرهنتگ‬ ‫مطالعتات‬ ،‫موردی‬ ‫نمونه‬ ‫و‬ ‫عمل‬ ‫راهنمای‬ ،‫تلگرامي‬ ‫های‬ ‫گروه‬ ‫در‬ ‫مشارکتي‬ ‫مشاهده‬
،‫ارتباطات‬67(17)‫ص‬ ،53-79.
(‫ب‬ ‫گرچن‬ ‫و‬ ‫کاترین‬ ،‫مارشال‬ 2.‫من‬ ‫راس‬(1377.)‫ص‬ ،‫اول‬ ‫چاپ‬ ،‫فرهنگي‬ ‫های‬‫پژوهش‬ ،‫تهران‬ ،‫کيفي‬ ‫تحقيق‬ ‫روش‬9.
(‫عزیز‬ ،‫سهيلي‬ ،‫سميه‬ ،‫پناهي‬ ،‫مهدی‬ ،‫محمدی‬ 3(1394.)‫و‬ ‫اطالعتات‬ ‫علتم‬ ‫دکتترای‬ ‫هتای‬‫رستاله‬ ‫چکيتدۀ‬ ‫محتوای‬ ‫تحليل‬
‫سال‬ ‫از‬ ‫شناسي‬‫دانش‬1376-1393.‫مقاله‬ ،‫رضوی‬ ‫قدس‬ ‫آستان‬ ‫رساني‬‫اطالع‬ ‫و‬ ‫کتابداری‬4،‫دوره‬18‫شتماره‬ ،3(‫پيتاپي‬
71)‫صفحه‬ ،81-112.
(‫زهرا‬ ،‫زاده‬‫مجدی‬ 4(1393.)‫ارتباطات‬ ‫در‬ ‫کيفي‬ ‫روش‬:‫لينتدالف‬ ‫اثتر‬ ،‫ارتباطتات‬ ‫در‬ ‫تحقيتق‬ ‫های‬‫روش‬ ‫کتاب‬ ‫هفتم‬ ‫فصل‬‫و‬
‫تيلور‬.‫پاورپوینت‬.
(‫بهروز‬ ،‫رسولي‬ ،‫حميدرضا‬ ،‫اسکي‬‫مختاری‬ 5(1397.)‫ایرانتداك‬ ‫کتار‬‫پژوهش‬:‫و‬ ‫مبتاني‬ ،‫گتران‬‫پتژوهش‬ ‫و‬ ‫پتژوهش‬ ‫راهنمتای‬
‫کيفي‬ ‫پژوهش‬ ‫های‬‫روش‬.11‫مهر‬1379‫از‬ ،http://research.irandoc.ac.ir.
(‫حيدر‬ ،‫مختاری‬ 6(1395.)،‫شناسي‬ ‫دانش‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬ ‫علم‬ ‫در‬ ‫کيفي‬ ‫پژوهش‬ ‫بر‬ ‫تاریخي‬ ‫مروری‬‫کتابتداری‬ ‫ملتي‬ ‫مطالعات‬‫و‬
‫دوره‬ ‫اطالعات‬ ‫سازماندهي‬27‫پایيز‬1395‫شماره‬3(‫پياپي‬107.)
(‫یزدان‬ ،‫منصوریان‬ 7(1393.)‫شناسي‬‫دانش‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬ ‫علم‬ ‫در‬ ‫تحقيق‬ ‫روش‬.‫تهران‬:‫علتوم‬ ‫کتتب‬ ‫تتدوین‬ ‫و‬ ‫مطالعه‬ ‫سازمان‬
‫ها‬‫دانشگاه‬ ‫انساني‬(‫سمت‬)‫انساني‬ ‫علوم‬ ‫توسعه‬ ‫و‬ ‫تحقيق‬ ‫مرکز‬ ،.
(‫یزدان‬ ،‫منصوریان‬ 8(1388.)‫پاورپوینت‬ ،‫رساني‬‫اطالع‬ ‫و‬ ‫کتابداری‬ ‫های‬‫پژوهش‬ ‫در‬ ‫نوین‬ ‫های‬‫افق‬ ‫و‬ ‫کيفي‬ ‫رویکرد‬.
(‫یزدان‬ ،‫منصوریان‬ 9(1386.)‫دانشتگاه‬ ،‫اطالعتات‬ ‫علتم‬ ‫هتای‬‫چتال‬ ‫همتایش‬ ،‫دارد؟‬ ‫کتاربردی‬ ‫چته‬ ‫و‬ ‫چيست‬ ‫تئوری‬ ‫گرندد‬
‫اصفهان‬.‫پاورپوینت‬.
(‫یزدان‬ ،‫منصوریان‬ 01(1386.)‫تحقيق‬ ‫در‬ ‫آن‬ ‫کاربرد‬ ‫و‬ ‫مبنایي‬ ‫نظریه‬.،‫تربيتي‬ ‫های‬‫پژوهش‬ ‫فصلنامه‬19(9.)15-43.

62. (‫ناصتر‬ ،‫مزینتي‬ ،‫هاشم‬ ،‫فردانش‬ ،‫خدیجه‬ ،‫آبادی‬‫علي‬ ،‫اکبر‬ ،‫راد‬‫مومني‬ 1(1392.)
‫پتژوهش‬ ‫آیتين‬ ‫در‬ ‫کيفتي‬ ‫محتوای‬ ‫تحليل‬:‫نتتایج‬ ‫اعتبتار‬ ‫و‬ ‫مراحتل‬ ،‫ماهيتت‬.
‫شماره‬ ،‫تربيتي‬ ‫گيری‬‫اندازه‬ ‫فصلنامه‬14‫چهارم‬ ‫سال‬ ،.
(‫سجاد‬ ،‫نوری‬ 2(1397.)‫دات‬ ‫کنکتوری‬ ‫ستایت‬ ‫وب‬ ،‫کيفي‬ ‫پژوهش‬ ‫های‬‫پارادایم‬
‫تاریخ‬ ‫در‬ ‫بازیابي‬ ،‫کام‬14‫مهر‬1397‫از‬http://konkouri.com.
(‫نرگس‬ ،‫نشاط‬ 3(1388.)‫شناستي‬‫روش‬ ‫در‬ ‫پژوهشي‬ ‫های‬‫پارادایم‬ ‫تعامل‬.‫کتتاب‬
،‫سيزدهم‬ ‫سال‬ ،‫کليات‬ ‫ماه‬3(147.)
(‫شهرزاد‬ ،‫زاده‬‫نصراهلل‬ 4(1393.)‫بتاردار‬ ‫زنتان‬ ‫ستالمت‬ ‫یتابي‬‫اطتالع‬ ‫رفتتار‬:‫یتک‬
،‫اطالعات‬ ‫و‬ ‫انسان‬ ‫تعامل‬ ،‫تئوری‬ ‫گراندد‬ ‫مطالعه‬1(4.)
(‫حيدرعلي‬ ،‫هومن‬ 5(1385)‫سمت‬ ،‫تهران‬ ،‫کيفي‬ ‫پژوهش‬ ‫عملي‬ ‫راهنمای‬ ،.
62
‫منابع‌و‌ماخذ‬-5

63. ‫منابع‌و‌ماخذ‬-5
63
1) Creswell, J. W. (2013). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches (3rd
ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
2) Cibangu, S. K. (2013). A memo of qualitative research for information science: toward theory
construction. Journal of Documentation, 69 (2), 194-213.
3) Fidel, R. (1993). Qualitative methods in information retrieval research. Library and
InformationScience Research, 15 (3), 219-47.
4) Filstead, William J. (1970). Introduction to Qualitative research. Chicago: Markham Publishing
Company. Available at
(http://www.blackwellpublishing.com/content/BPL_Images/Content_store/Sample_chapter/97806320
52844/001-025%5B1%5D.pdf). Page. 1-25.
5) Given, L. (2006). Qualitative research in evidence-based practice: a valuable partnership. Library Hi
Tech, 24 (3), 376-86.
6) Glaser, B., Strauss, A. (1967). “The Discovery of the Grounded Theory: Strategies for Qualitative
Research”, Aldine de Gruyter, New York.
7) Gorman, G.E., Clayton, P. (2005). Qualitative Research for the Information Professional: A Practical
Handbook,
8) Mokhtari, H. )1970). Historical Review of Qualitative Research in Knowledge and Information
Science, 27, 3(107).
9) Monica Vezzosi, (2006) "Information literacy and action research: An overview and some reflections",
New Library World, Vol. 107 Issue: 7/8, pp.286-301, Available at: emerald insight,
https://doi.org/10.1108/03074800610677272.
10) Robins, Jennifer (2015). “ Action Research Empowers School Librarians.” American Association of
School Librarians, volume 18, ISSN: 2165-1019.

64. ‫منابع‌و‌ماخذ‬-6
1) Suarez, D. (2010). Evaluating qualitative research studies for
evidence based library and information practice. Evidence Based
Library and Information Practice, 5 (2), 75-85.
2) Terras, M. (2007). Review of G.E. Gorman and P. Clayton
"Qualitative Research for the Information Profession: A Practical
Handbook", Literary and Linguistic Computing 22:246-248
3) Westbrook, Lynn (1994). Qualitative Research Methods: AReview
of major stages, Data analysis Techniques, and Quality Controls,
LISR 16, page: 241-254.
64

65. ‌‌‫با‌سپاس‌فراوان‌از‬
‫‌تان‬‫ه‬‫حسن‌توج‬