Download luận văn thạc sĩ ngành tội phạm học với đề tài: Tình hình các tội xâm phạm sở hữu có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng, cho các bạn làm luận văn tham khảo

1. VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
TRẦN PHƯỚC HIẾU
TÌNH HÌNH CÁC TỘI XÂM PHẠM SỞ HỮU
CÓ TÍNH CHẤT CHIẾM ĐOẠT TRÊN ĐỊA BÀN
THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
HÀ NỘI, năm 2019

2. VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
TRẦN PHƯỚC HIẾU
TÌNH HÌNH CÁC TỘI XÂM PHẠM SỞ HỮU
CÓ TÍNH CHẤT CHIẾM ĐOẠT TRÊN ĐỊA BÀN
THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG
Chuyên ngành: Tội phạm học và Phòng ngừa tội phạm
Mã số: 8.38.01.05
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
GS. TS. NGUYỄN NGỌC ANH
HÀ NỘI, năm 2019

3. LỜI CẢM ƠN
Tôi xin chân thành gửi lời cảm ơn đến Ban giám đốc, các khoa, phòng và
quý thầy, cô trong Học viện Khoa học Xã hội, đã nhiệt tình truyền đạt những kiến
thức quý báu cho tôi trong suốt quá trình học tập và hoàn thành luận văn thạc sĩ
Luật học. Tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất đến GS.TS. Nguyễn Ngọc Anh đã
trực tiếp hướng dẫn, định hướng chuyên môn, quan tâm giúp đỡ tận tình và tạo mọi
điều kiện thuận lợi nhất trong quá trình thực hiện luận văn.
Bên cạnh đó, tôi cũng gửi lời cảm ơn của mình đến cơ quan, bạn bè, đồng
nghiệp, luôn quan tâm, tạo điều kiện, chia sẻ, động viên tôi trong suốt thời gian học
tập và thực hiện luận văn.
Mặc dù đã rất cố gắng trong quá trình thực hiện nhưng luận văn không thể
tránh khỏi những thiếu sót. Tác giả mong nhận được sự góp ý của quý thầy, cô và
bạn bè.

4. LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan rằng số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn là hoàn
toàn trung thực và không trùng lặp với các đề tài khác trong cùng lĩnh vực. Các
thông tin, tài liệu trình bày trong luận văn đã được ghi rõ nguồn gốc. Luận văn này
là công trình nghiên cứu của cá nhân tôi dưới sự hướng dẫn khoa học của GS.TS.
Nguyễn Ngọc Anh. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan này.
Tác giả luận văn
Trần Phước Hiếu

5. MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1
Chương 1. LÝ LUẬN VỀ TÌNH HÌNH CÁC TỘI XÂM PHẠM SỞ HỮU CÓ
TÍNH CHẤT CHIẾM ĐOẠT TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG ...... 6
1.1. Khái niệm, đặc điểm, ý nghĩa tình hình các tội xâm phạm sở hữu có tính chất
chiếm đoạt........................................................................................................... 6
1.2. Phần hiện của tình hình các tội xâm phạm sở hữu có tính chất chiếm đoạt hiện
trên địa bàn thành phố Đà Nẵng ........................................................................... 9
1.3. Tình hình tội phạm ẩn của các tội xâm phạm sở hữu có tính chất chiếm đoạt
trên địa bàn thành phố Đà Nẵng................................................................................16
1.4. Các yếu tố tự nhiên và xã hội tác động đến tình hình các tội xâm phạm sở hữu
có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng .........................................26
Chương 2. THỰC TRẠNG TÌNH HÌNH CÁC TỘI XÂM PHẠM SỞ HỮU CÓ
TÍNH CHẤT CHIẾM ĐOẠT TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG TỪ
NĂM 2014 ĐẾN NĂM 2018............................................................................. 30
2.1. Thực trạng phần hiện của tình hình các tội xâm phạm sở hữu có tính chất chiếm
đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng........................................................................30
2.2. Thực trạng phần ẩn của tội phạm xâm phạm sở hữu có tính chất chiếm đoạt trên
địa bàn thành phố Đà Nẵng.......................................................................................49
Chương 3. DỰ BÁO VÀ GIẢI PHÁP PHÒNG NGỪA TÌNH HÌNH CÁC TỘI
XÂM PHẠM SỞ HỮU CÓ TÍNH CHẤT CHIẾM ĐOẠT TRÊN ĐỊA BÀN
THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG TRONG THỜI GIAN TỚI .................................... 53
3.1. Dự báo tình hình các tội xâm phạm sở hữu có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn
thành phố Đà Nẵng....................................................................................................53
3.2. Giải pháp phòng ngừa tình hình các tội xâm phạm sở hữu có tính chất chiếm
đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng........................................................................57
KẾT LUẬN ..................................................................................................... 73
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

6. DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
ANTT : An ninh trật tự
BLHS : Bộ luật Hình sự
BLTTHS : Bộ luật Tố tụng hình sự
CAND : Công an nhân dân
TAND : Tòa án nhân dân
THTP : Tình hình tội phạm
TTATXH : Trật tự an toàn xã hội
TTXH : Trật tự xã hội
UBND : Uỷ ban nhân dân
VKSND : Viện kiểm sát nhân dân
XPSH : Xâm phạm sở hữu

7. DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1. Mức độ tổng quan tuyệt đối của tình hình các tội XPSH có tính chất
chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng từ năm 2014 đến năm 2018...... 31
Bảng 2.2. Mức độ tổng quan tương đối của tình hình các tội XPSH có tính
chất chiếm đoạt so với THTP trên địa bàn thành phố Đà Nẵng từ năm 2014
đến năm 2018 .................................................................................................. 32
Bảng 2.3. Cơ số tội phạm của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt
trên địa bàn thành phố Đà Nẵng từ năm 2014 đến năm 2018......................... 33
Bảng 2.4. Cơ số hành vi phạm tội của tình hình các tội XPSH có tính chất
chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng................................................... 33
Bảng 2.5. Mức độ tội danh xảy ra của tình hình các tội XPSH có tính chất
chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng từ năm 2014 đến năm 2018 so với
số tội danh của tổng số các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt được quy định
trong Bộ luật Hình sự...................................................................................... 34
Bảng 2.6. Tỉ lệ giữa số bị cáo và số vụ phạm tội về các tội XPSH có tính chất
chiếm đoạt đã xét xử từ năm 2014 đến năm 2018 .......................................... 35
Bảng 2.7. Mức độ tội danh xảy ra nhiều nhất của tình hình các tội XPSH có tính
chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng từ năm 2014 đến năm 2018.... 37
Bảng 2.8. Mức độ tội danh xảy ra ít nhất của tình hình các tội XPSH có tính
chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng từ năm 2014 đến năm 201838
Bảng 2.9. Diễn biến của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên
địa bàn thành phố Đà Nẵng từ 2014-2018 ...................................................... 39
Bảng 2.10. Diễn biến của một số tội phạm cụ thể trên địa bàn thành phố Đà
Nẵng từ 2014-2018.......................................................................................... 40
Bảng 2.11. Cơ cấu theo địa bàn phạm tội của tình hình các tội XPSH có tính
chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng từ năm 2014 đến năm 201842

8. Bảng 2.12. Cơ cấu theo loại hình phạt áp dụng của tình hình các tội XPSH
có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng từ năm 2014 đến
năm 2018 ................................................................................................. 43
Bảng 2.13. Cơ cấu theo độ tuổi của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm
đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng từ năm 2014 đến năm 2018 ................ 44
Bảng 2.14. Tỉ lệ vụ án khởi tố và vụ án xét xử trên địa bàn thành phố Đà Nẵng
từ năm 2014 đến năm 2018............................................................................. 50

9. 1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Thành phố Đà Nẵng nằm ở miền Trung Việt Nam với khoảng cách gần như
chia đều giữa thủ đô Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh. Dân số ngày một gia tăng,
bên cạnh đó Đà Nẵng cũng là địa bàn trung tâm của các tỉnh miền Trung, là điểm
đến hấp dẫn của số lượng lớn khách du lịch, đây là những đặc điểm khiến THTP ở
thành phố Đà Nẵng có những diễn biến phức tạp.
Thành phố Đà Nẵng có quá trình phát triền về kinh tế với tốc độ cao trong
thời gian qua. Tuy nhiên, đi cùng với sự phát triển đó là mặt trái của cơ chế thị
trường cũng đặt ra nhiều khó khăn, thách thức đối với công tác đảm bảo an ninh
chính trị và TTATXH của thành phố mặc dù chính quyền các cấp thành phố Đà
Nẵng đã rất quan tâm tới công tác phòng, chống tội phạm, THTP và các hành vi vi
phạm pháp luật, tệ nạn xã hội được kiểm soát.
Tuy nhiên, một số loại tội phạm vẫn chưa thực sự được kiềm chế hiệu quả,
trong đó nổi lên là các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt có chiều hướng gia tăng và
chiếm tỷ lệ cao trong cơ cấu tình hình tội phạm của thành phố Đà Nẵng. Theo số
liệu thống kê của TAND thành phố Đà Nẵng, trong khoảng thời gian từ năm 2014
đến năm 2018 trên địa bàn thành phố Đà Nẵng (bao gồm tất cả các vụ án xét xử sơ
thẩm của tòa án cấp huyện) đã xét xử 3721 vụ án với 6339 bị cáo; trong số này các
tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng có 1766 vụ án
với 2666 bị cáo, chiếm 47,46% về số vụ và 42,06% về số bị cáo. Tỉ lệ này nhìn
chung là rất cao. Trong số đó, nhiều nhất là các vụ trộm cắp tài sản với 1257 vụ
(chiếm 71,18% số vụ), lừa đảo chiếm đoạt tài sản xảy ra 226 vụ (chiếm 12,8% số
vụ), cướp giật tài sản xảy ra 126 vụ (chiếm 7,13% số vụ), lạm dụng tín nhiệm chiếm
đoạt tài sản xảy ra 56 vụ (chiếm 3,17% số vụ). Số tiền lên đến hàng trăm tỷ đồng,
liên quan đến nhiều thành phần, diễn biến hết sức khó lường và tiềm ẩn nhiều nguy
cơ, gây hậu quả nghiêm trọng đến tình hình an ninh chính trị, kinh tế và TTATXH
trên địa bàn nhiều tỉnh thành trong thời gian dài.

10. 2
Mặt khác, thực tiễn phòng, chống các tội phạm XPSH có tính chất chiếm
đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc làm hạn
chế kết quả phòng ngừa nhưng chưa được tổng kết rút kinh nghiệm. Trước thực tiễn
đó cần phải nghiên cứu chuyên sâu về tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm
đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng để đưa ra các giải pháp phòng ngừa tình hình
các tội phạm này có hiệu quả trên cơ sở khoa học.
Với những lý do trên, tác giả lựa chọn nghiên cứu đề tài: “Tình hình các tội
xâm phạm sở hữu có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng” làm
luận văn Thạc sỹ Luật học.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Trong những năm qua, đã có một số công trình nghiên cứu khoa học liên
quan đến vấn đề THTP nói chung và tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm
đoạt nói riêng đã được công bố như:
- Luận văn thạc sĩ “Tình hình tội phạm ở thành phố Đà Nẵng hiện nay” do Lê
Thị Hồng thực hiện năm 2013 tại Học viện Khoa học xã hội.
- Luận văn thạc sĩ “Các tội xâm phạm sở hữu có tính chất chiếm đoạt trên địa
bàn thành phố Đà Nẵng: Tình hình, nguyên nhân và giải pháp phòng ngừa” do Phan
Đình Vui thực hiện năm 2014 tại Học viện Khoa học xã hội.
- Luận văn thạc sĩ “Tình hình tội trộm cắp tài sản trên địa bàn thành phố Đà
Nẵng” do Phạm Thị Thu Anh thực hiện năm 2018 tại Học viện Khoa học xã hội.
Bên cạnh đó còn có một số công trình khoa học nghiên cứu về các tội XPSH
có tính chất chiếm đoạt trên phạm vi của chuyên ngành Luật hình sự. Nhìn chung
các công trình nghiên cứu đã đưa ra nhiều nguyên nhân, điều kiện và các giải pháp
thiết thực để phòng chống tội phạm XPSH có tính chất chiếm đoạt, nên có giá trị
tham khảo cho việc thực hiện các công trình nghiên cứu đã nêu. Các yếu tố thời
gian, không gian (đặc trưng về địa bàn) nghiên cứu liên quan đến tình hình các tội
XPSH có tính chất chiếm đoạt là yếu tố bảo đảm không có sự trùng lặp của đề tài,
vừa là điều kiện để có thể kế thừa những công trình đã công bố.

11. 3
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng tình hình các tội XPSH có tính
chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng từ năm 2014 đến năm 2018, luận
văn đề xuất các giải pháp phòng ngừa tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm
đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng trong thời gian tới.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Một là, nghiên cứu những vấn đề lý luận về THTP XPSH có tính chất chiếm
đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng.
Hai là, phân tích thực trạng tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt
trên địa bàn thành phố Đà Nẵng từ năm 2014 đến năm 2018 qua các số liệu thống
kê của các cơ quan tiến hành tố tụng cấp tỉnh, đặc biệt là của TAND và các bản án
hình sự sơ thẩm xét xử các tội phạm XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn
thành phố Đà Nẵng.
Ba là, dự báo THTP và đề xuất các giải pháp phòng ngừa tình hình các tội
XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng trong thời gian tới.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Luận văn tập trung nghiên cứu 3 vấn đề
Một là, lý luận về tình hình các tội xâm phạm sở hữu có tính chất chiếm đoạt
trên địa bàn thành phố Đà Nẵng.
Hai là, nghiên cứu tình hình các tội xâm phạm sở hữu có tính chất chiếm
đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng từ năm 2014 đến năm 2018.
Ba là, nghiên cứu giải pháp phòng ngừa tình hình các tội xâm phạm sở hữu
có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng trong thời gian tới.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về nội dung và chuyên ngành: Luận văn nghiên cứu THTP dưới góc độ
chuyên ngành Tội phạm học và phòng ngừa tội phạm.

12. 4
- Về không gian: Luận văn nghiên cứu tình hình các tội XPSH có tính chất
chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng.
- Về thời gian: Luận văn nghiên cứu tình hình các tội XPSH có tính chất
chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng trong khoảng thời gian 5 năm (từ năm
2014 đến năm 2018).
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
5.1. Cơ sở lý luận
Phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng, chủ nghĩa duy vật lịch
sử của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và hệ thống các quan điểm của
Đảng và Nhà nước về phòng ngừa tội phạm.
5.2. Phương pháp nghiên cứu
Các phuơng pháp nghiên cứu cụ thể: Phương pháp phân tích; Phương pháp
tổng hợp; Phương pháp so sánh; Phương pháp thống kê; Phương pháp phỏng vấn
chuyên gia; Phương pháp lựa chọn điển hình và một số phương pháp khác.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
6.1. Ý nghĩa lý luận
Luận văn nghiên cứu hệ thống lý luận về THTP, sử dụng lý luận đó để khảo
sát thực trạng tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố
Đà Nẵng.
6.2. Ý nghĩa thực tiễn
Luận văn là tài liệu tham khảo trong công tác đấu tranh, phóng chống tình
hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng và có
giá trị tham khảo cho các địa bàn tương tự khác.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, nội
dung của luận văn gồm ba chương:
Chương 1. Lý luận về tình hình các tội xâm phạm sở hữu có tính chất chiếm
đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng.

13. 5
Chương 2. Tình hình các tội xâm phạm sở hữu có tính chất chiếm đoạt trên
địa bàn thành phố Đà Nẵng từ năm 2014 đến năm 2018.
Chương 3. Giải pháp phòng ngừa tình hình các tội xâm phạm sở hữu có tính
chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng trong thời gian tới.

14. 6
Chương 1
LÝ LUẬN VỀ TÌNH HÌNH CÁC TỘI XÂM PHẠM SỞ HỮU CÓ
TÍNH CHẤT CHIẾM ĐOẠT TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG
1.1. Khái niệm, đặc điểm, ý nghĩa tình hình các tội xâm phạm sở hữu có
tính chất chiếm đoạt
1.1.1. Khái niệm tình hình các tội xâm phạm sở hữu có tính chất chiếm
đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng
”Khái niệm “tình hình tội phạm” (hay tình trạng tội phạm) là khái niệm cơ
bản đầu tiên của khoa học tội phạm học. Đó là một thuật ngữ khoa học nhưng đồng
thời cũng là một thuật ngữ thường được dùng trong ngôn ngữ thông dụng, ngôn
ngữ đời thường” [47, tr.54]. “Đấu tranh với tội phạm dưới góc độ Tội phạm học
không phải chỉ dựa trên quan điểm xem tội phạm là những hành vi riêng lẻ - đơn
nhất, mà phải nhìn nhận tội phạm trong tổng thể của nó, trong mối quan hệ của nó
với “toàn bộ xã hội”, tức là với tư cách là một chỉnh thể của một hiện tượng xã hội
tiêu cực, phát sinh và phát triển do những nguyên nhân và điều kiện xã hội nhất
định, vận động theo những quy luật riêng và sẽ bị “tiêu vong” thông qua sự biến
đổi của xã hội” [49, tr.57].
Với tính cách là khách thể nghiên cứu cơ bản của tội phạm học, THTP được
hiểu là hiện tượng tâm - sinh lý - xã hội tiêu cực, vừa có tính lịch sử và lịch sử cụ
thể, vừa có tính pháp lý hình sự với hạt nhân là tính giai cấp, được biểu hiện bằng
tổng thể các hành vi phạm tội đã xảy ra và các chủ thể đã thực hiện các hành vi đó
trong một đơn vị hành chính - lãnh thổ nhất định và trong một đơn vị thời gian
nhất định.
Như vậy, khi đi vào nghiên cứu về tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm
đoạt chúng ta cần xác định tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt chỉ là
một trường hợp cụ thể, một “cái riêng” của THTP, - “Cái chung”, cho nên khái
niệm này cũng phải tuân theo khái niệm chung về THTP như đã nêu ở trên.

15. 7
Áp dụng lý luận này cho trường hợp tình hình các tội XPSH có tính chất
chiếm đoạt, cho phép rút ra định nghĩa như sau: Tình hình các tội xâm phạm sở hữu
có tính chất chiếm đoạt là hiện tượng tâm - sinh lý - xã hội tiêu cực, vừa có tính lịch
sử và lịch sử cụ thể, vừa có tính pháp lý hình sự với hạt nhân là tính giai cấp, được
biểu hiện bằng tổng thể các hành vi phạm tội xâm phạm sở hữu có tính chất chiếm
đoạt đã xảy ra trên một địa bàn cụ thể.
Đối với phạm vị nghiên cứu của luận văn này thì đơn vị hành chính – lãnh thổ
đang nói ở đây là thành phố Đà Nẵng và đơn vị thời gian ở đây được ấn định là 5
năm, từ năm 2014 đến năm 2018.
1.1.2. Đặc điểm của tình hình các tội xâm phạm sở hữu có tính chất chiếm
đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng
Đặc điểm của THTP nói chung và tội phạm XPSH có tính chất chiếm đoạt
trên địa bàn thành phố Đà Nẵng nói riêng là hiện tượng, mặt biểu hiện ra bên ngoài
của THTP. THTP nói chung và tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt nói
riêng thể hiện đặc điểm định lượng và định tính ở mỗi thời kỳ, mỗi vùng, lãnh thổ
hành chính nhất định, tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt được thể hiện
cụ thể qua mức độ, cơ cấu, động thái và tính chất. Nghiên cứu tình hình các tội
XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng là đi sâu nghiên cứu
hai nội dung quan trọng: Phần hiện và phần ẩn của tình hình các tội XPSH có tính
chất chiếm đoạt. Phần ẩn của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt chỉ
được xác định thông qua đặc điểm định lượng của tình hình các tội XPSH có tính
chất chiếm đoạt và lấy phần hiện của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm
đoạt làm cơ sở cho việc nghiên cứu đối chứng.
Mức độ của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn
thành phố Đà Nẵng là đặc điểm định lượng tiêu biểu, cho biết về toàn bộ số người
phạm tội cùng số tội phạm XPSH có tính chất chiếm đoạt do họ thực hiện trong
một đơn vị thời gian và không gian nhất định. Đây chính là cơ sở, là chất liệu
chính tạo nên cái nhìn tổng quát về tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt
ở mỗi giai đoạn.

16. 8
1.1.3. Ý nghĩa của việc nghiên cứu tình hình các tội xâm phạm sở hữu có
tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng
1.1.3.1. Ý nghĩa về mặt lý luận
Nghiên cứu tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn
thành phố Đà Nẵng là một nghiên cứu thực tế, song luôn gắn với lý luận của khoa
học Tội phạm học và phải có lý luận dẫn dắt. Lý luận này là lý luận tội phạm học về
các vấn đề thuộc THTP nói chung và tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm
đoạt nói riêng. Vì thế, ý nghĩa lý luận mà việc nghiên cứu đề tài này có thể đóng
góp thể hiện ở sự khẳng định và góp phần hoàn thiện lý luận tội phạm học về THTP
nói chung và tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt nói riêng thông qua
địa bàn thành phố Đà Nẵng. Một là, tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt
trên địa bàn thành phố Đà Nẵng cũng có bản chất của THTP nói chung như: Xã hội;
lịch sử, lịch sử cụ thể; pháp lý hình sự và bản chất phản ánh. Chính nhờ những bản
chất này mà việc nghiên cứu tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên
địa bàn thành phố Đà Nẵng mới đem lại những giá trị thiết thực cho sự khẳng định
lý luận và thay đổi thực tiễn ở địa bàn thành phố Đà Nẵng. Chính vì các lý do đó mà
việc nghiên cứu tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành
phố Đà Nẵng là khả thi và không bị trùng lặp. Hai là, tình hình các tội XPSH có
tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng cũng có đặc điểm của THTP
nói chung, tức là các bản chất phải được bộc lộ qua các đặc điểm mà con người có
thể nhận thức được. Đó là các đặc điểm định lượng và định tính với các thông số cụ
thể là mức độ, diễn biến, cơ cấu và tính chất của tình hình các tội XPSH có tính chất
chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. Làm rõ được các thông số này bằng
chất liệu nghiên cứu cụ thể trong một thời gian nhất định, một mặt đã vẽ được bức
tranh thực tế của hiện tượng nghiên cứu, mặt khác là sự khẳng định lý luận tội phạm
học về THTP là khả thi. Bốn là, thông qua việc nghiên cứu tình hình các tội XPSH
có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng để khẳng định luận điểm
cho rằng, THTP chứa đựng những thông tin cho biết về nguyên nhân và điều kiện

17. 9
của THTP và là cơ sở để nhận biết THTP tiềm tàng, cái giữ vai trò là cơ sở trực tiếp
cho việc thiết lập các biện pháp phòng ngừa ở nghĩa ngăn chặn tội phạm.
1.1.3.2. Ý nghĩa về mặt thực tế
Kết quả nghiên cứu THTP nói chung và tình hình các tội XPSH có tính chất
chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng cho chúng ta nhìn được toàn cảnh về
các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt đã xảy ra. Cái nhìn toàn cảnh về các tội
XPSH có tính chất chiếm đoạt đã xảy ra không chỉ thể hiện tình trạng tĩnh của các
tội XPSH có tính chất chiếm đoạt đã xảy ra mà còn thể hiện cả diễn biến (tăng,
giảm hoặc tương đối ổn định về số lượng cũng như về tính chất) của tình trạng này.
Để có được một cái nhìn đầy đủ như vậy đòi hỏi việc nghiên cứu tình hình
các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng phải thực
hiện các nội dung nghiên cứu cụ thể và cần sử dụng các phương pháp nghiên cứu
phù họp với các nội dung nghiên cứu cụ thể đó.
Nghiên cứu tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn
thành phố Đà Nẵng không chi dừng lại ở việc mô tả về tình hình tội phạm mà đòi
hỏi còn phải phân tích, so sánh về tình hình tội phạm để qua đó có được sự đánh giá
đầy đủ và toàn diện tính nghiêm trọng của tội phạm XPSH có tính chất chiếm đoạt
đã xảy ra - nghiêm trọng về mức độ cũng như nghiêm trọng về tính chất.
Từ những kết quả mà luận văn đạt được, tình hình các tội XPSH có tính chất
chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng được khái quát một cách rõ nét và từ
đó, mục đích của luận văn là trở thành tư liệu nghiên cứu cho nhân dân và các cơ
quan chính quyền, các cơ quan tố tụng đưa ra các giải pháp đấu tranh, phòng ngừa
tình hình tội phạm này.
1.2. Phần hiện của tình hình các tội xâm phạm sở hữu có tính chất chiếm
đoạt hiện trên địa bàn thành phố Đà Nẵng
“Phần hiện của tình hình tội phạm là toàn bộ những hành vi phạm tội và chủ
thể của các hành vi đó đã bị xử lý theo quy định của pháp luật hình sự ở từng đơn vị
hành chính - lãnh thổ hay trên phạm vi toàn quốc, trong những khoảng thời gian
nhất định và được ghi nhận kịp thời trong thống kê hình sự” [49, tr.138]. Theo

18. 10
chúng tôi, đây là quan điểm tương đối chính xác và đầy đủ về phần hiện của THTP,
mang tính lý luận và thực tiễn cao.
Để nghiên cứu tình hình các tội XPSH mang tính chiếm đoạt trên địa bàn
thành phố Đà Nẵng tác giả sẽ sử dụng số liệu thống kê các bản án xét xử hình sự sơ
thẩm đã có hiệu lực pháp luật của TAND thành phố Đà Nẵng giai đoạn 2014-2018.
Nghiên cứu chi tiết số liệu thống kê trên cơ sở các bản án kết tội của Tòa án
có hiệu lực pháp luật để làm rõ tình hình các tội XPSH mang tính chiếm đoạt trong
giai đoạn nghiên cứu. Mặt khác, việc nghiên cứu tổng số chung được hợp thành một
cách chính xác từ những con số của từng vụ án đã được xét xử hàng năm và tập hợp
lại của nhiều năm sẽ đưa ra được những khuynh hướng, quy luật nhất định của tình
hình các tội XPSH mang tính chiếm đoạt.
Tóm lại, để nghiên cứu tình hình các tội XPSH mang tính chiếm đoạt trên
địa bàn thành phố Đà Nẵng, hay nói một cách chính xác hơn là nghiên cứu phần
hiện của tình hình các tội XPSH mang tính chiếm đoạt, tác giả sử dụng số liệu
thống kê xét xử hình sự sơ thẩm giai đoạn từ năm 2014 đến 2018 của TAND thành
phố Đà Nẵng.
1.2.1. Mức độ của tình hình các tội xâm phạm sở hữu có tính chất chiếm
đoạt trên địa bàn Thành phố Đà Nẵng
Có thể hiểu thực trạng tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên
địa bàn thành phố Đà Nẵng là số lượng các tội phạm đã được thực hiện và những
người thực hiện các tội phạm XPSH có tính chất chiếm đoạt đó trên địa bàn thành
phố Đà Nẵng trong một khoảng thời gian nhất định. “Khi xác định số lượng các tội
phạm XPSH có tính chất chiếm đoạt đã được thực hiện cần phải tính tổng cộng các
số lượng sau: (1) Số lượng các tội phạm XPSH có tính chất chiếm đoạt và những
người bị Tòa án xét xử và tuyên bản án buộc tội; (2) Số lượng các vụ án hình sự về
các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt bị đình chỉ điều tra, truy tố vì không chứng
minh được sự tham gia của bị can trong các tội phạm đã thực hiện; (3) Các số liệu
về số lượng các tội phạm XPSH có tính chất chiếm đoạt không được phát hiện (các

19. 11
tội phạm tiềm ẩn); (4) Hệ số của THTP XPSH có tính chất chiếm đoạt; (5) Mức độ
của THTP XPSH có tính chất chiếm đoạt tái phạm” [29, tr.14].
- Mức độ tổng quan: “Được xác định bằng tổng số vụ án và tổng số bị cáo
đã được đưa ra xét xử trong một địa bàn (đơn vị hành chính lãnh thổ) nhất định và
trong một khoảng thời gian nhất định (thường tính trong một năm)” [29, tr.27].
Cơ số hành vi phạm tội được tính bằng số hành vi phạm tội (số bị cáo) trên
10.000 dân trong một năm. Chỉ số tội phạm được tính bằng tổng số vụ phạm tội trên
10.000 dân trong một năm. “Căn cứ vào các chỉ số, bằng thực tiễn nghiên cứu
người ta phân chia thành các mức độ nào là bình thường, mức độ nào là nguy hiểm,
đáng báo động. Bằng cách đối chiếu với chỉ số của THTP mà ta nghiên cứu với các
mức độ để đánh giá tính chất của THTP tại một đơn vị lãnh thổ, so sánh với chỉ số
này của các đơn vị lãnh thổ có điều kiện xã hội tương đương để đánh giá THTP tại
nơi nào nghiêm trọng hơn” [29, tr.28].
Để đánh giá mức độ tổng quan tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm
đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng một cách chính xác, có thể chia thành mức độ
tổng quan tuyệt đối và mức độ tổng quan tương đối. Trong đó, mức độ tổng quan
tuyệt đối trên địa bàn thành phố Đà Nẵng cho biết toàn bộ số người phạm tội XPSH
có tính chất chiếm đoạt cùng số tội phạm XPSH có tính chất chiếm đoạt do họ thực
hiện trong giai đoạn 2014 - 2018 trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. Số liệu này là cơ
sở để phục vụ cho việc nghiên cứu các thông số khác của tình hình các tội XPSH có
tính chất chiếm đoạt như diễn biến, cơ cấu và tính chất. Mức độ tổng quan tương
đối, tức là so sánh ở dạng % (Kết quả này là tỷ lệ tình hình các tội XPSH có tính
chất chiếm đoạt (tính theo %) trên địa bàn thành phố Đà Nẵng).
- Mức độ nhóm: Là tổng số vụ phạm tội của nhóm các tội XPSH có tính chất
chiếm đoạt trong tổng số vụ án đã xảy ra. Mức độ tội phạm cụ thể là tổng số vụ
phạm tội của một tội phạm cụ thể nào đó trong tổng số vụ án về các tội XPSH có
tính chất chiếm đoạt đã xảy ra.

20. 12
1.2.2. Diễn biến (động thái) của tình hình các tội xâm phạm sở hữu có tính
chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng
Động thái (diễn biến) của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt
trên địa bàn thành phố Đà Nẵng là sự phản ánh xu hướng tăng, giảm, ổn định tương
đối của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt ở địa bàn thành phố Đà
Nẵng trong một khoảng thời gian nhất định (05 năm).
“Để khảo sát được diễn biến của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm
đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng trong một chu kỳ nhất định (05 năm), người
ta chọn năm thứ nhất của chu kỳ là năm gốc, số liệu về tổng số vụ phạm tội và
người phạm tội trong năm đó được tính là 100%. Sau đó ta lấy số liệu về tổng số vụ
phạm tội và người phạm tội của các năm tiếp theo đối chiếu với số liệu của năm
gốc để tìm ra xu thế tăng hay giảm của các năm tiếp theo (tính theo tỷ lệ %). Qua
đó, ta thấy được xu hướng tăng, giảm hay ổn định tương đối của một chu kỳ mà còn
giúp cho việc dự đoán có cơ sở về xu hướng vận động của tình hình các tội XPSH
có tính chất chiếm đoạt trong những năm tiếp theo giúp cho việc thiết kế, áp dụng
các biện pháp phòng ngừa sát với thực tế” [29, tr.15].
Tuy nhiên, quá trình nghiên cứu cần lưu ý, diễn biến của THTP nói chung và
diễn biến của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt nói riêng trên địa bàn
thành phố Đà Nẵng bị tác động, làm thay đổi bởi hai loại yếu tố:
Một là, các yếu tố xã hội (thuộc về nguyên nhân điều kiện): Sự tăng trưởng
hay suy thoái của nền kinh tế, vấn đề nhập cư ồ ạt, gia tăng dân số nhanh chóng, tỷ
lệ thất nghiệp, gia tăng khoảng cách giàu nghèo, mất đất sản xuất, suy thoái của đạo
đức, mất ổn định xã hội ... Đây còn là điều để minh chứng tình hình các tội XPSH
có tính chất chiếm đoạt chịu sự tác động sâu sắc của các quá trình xã hội, hiện
tượng xã hội khác. Các yếu tố xã hội thay đổi sẽ tác động lên diễn biến của tình
hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt. Điều này rất có ý nghĩa khi tìm nguyên
nhân điều kiện của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt ở một địa bàn
nào đó tăng lên một cách đột ngột, xác định nguyên nhân cơ bản, chủ yếu nhất để
áp dụng biện pháp phòng ngừa.

21. 13
Hai là, các yếu tố về mặt pháp lý: Cơ sở pháp lý thay đổi, đặc biệt là sự thay
đổi về pháp luật hình sự, đó là việc hình sự hóa các quan hệ dân sự hay dân sự hóa
các quan hệ hình sự sẽ ảnh hưởng đáng kể đến “đồ thị” diễn biến của tình hình các
tội XPSH có tính chất chiếm đoạt.
Nghiên cứu sự tác động của hai yếu tố này rất có ý nghĩa trong việc đánh
giá được hiệu quả của sự thay đổi chính sách hình sự, đồng thời làm rõ được
nguyên nhân điều kiện của sự tác động đến sự thay đổi của diễn biến tình hình các
tội XPSH có tính chất chiếm đoạt từ đó đưa ra các giải pháp phòng ngừa tình hình
tội phạm này trên địa bàn.
1.2.3 Cơ cấu của tình hình các tội xâm phạm sở hữu có tính chất chiếm
đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng
“Cơ cấu của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn
thành phố Đà Nẵng là tỷ trọng và mối tương quan của các loại tội phạm khác nhau
trong số lượng chung của chúng trên địa bàn thành phố Đà Nẵng trong một khoảng
thời gian nhất định” [29, tr.18].
Tùy thuộc vào mục đích nghiên cứu mà ta phân chia thành các cơ cấu THTP
khác nhau, luận văn tập trung nghiên cứu những cơ cấu sau:
“Cơ cấu của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt theo một nhóm
tội trong một chương của các tội phạm cụ thể của BLHS: Cơ cấu này được tính
theo tỷ trọng giữa nhóm tội của một chương (được quy định trong BLHS) đã xảy ra
với tổng số các tội phạm đã xảy ra. Nghĩa là nếu coi tổng số các tội phạm đã xảy ra
trong một thời gian nhất định trên địa bàn thành phố Đà Nẵng là 100%, ta phải xác
định nhóm tội phạm trong một chương đã xảy ra chiếm bao nhiêu % trong tổng số
đó” [49, tr.146].
Cơ cấu của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt theo tội danh cụ
thể được quy định trong BLHS: Loại cơ cấu này thường được áp dụng khi nghiên
cứu về một nhóm tội nào đó, được tính bằng tỷ trọng giữa tội danh cụ thể đã xảy ra
với tổng số tội phạm đã xảy ra của một nhóm tội trên địa bàn thành phố Đà Nẵng
trong một thời gian nhất định. “Qua việc xác định theo cơ cấu từng tội danh cụ thể

22. 14
để biết được tỷ trọng từng tội trong nhóm tội và làm rõ tội nào là nổi cộm nhất để
tập trung tìm ra nguyên nhân điều kiện định hướng phòng ngừa” [49, tr.154].
“Cơ cấu của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt theo hình thức
phạm tội: Tội phạm có thể được thực hiện dưới hình thức đơn lẻ, đồng phạm hay tội
phạm có tổ chức. Loại cơ cấu này nhằm xác định tỷ lệ phần trăm của từng hình
thức phạm tội đó chiếm bao nhiêu trong tổng số tội phạm đã xảy ra trên địa bàn
thành phố Đà Nẵng. Đây là một loại cơ cấu có ý nghĩa trong việc xác định tính chất
của THTP, đặc biệt với chỉ số phần trăm của tội phạm có tổ chức” [49, tr.126].
Cơ cấu của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt theo địa bàn
phạm tội: Loại cơ cấu này áp dụng rất phổ biến trong nghiên cứu THTP. Xác định tỉ
lệ tội phạm đã xảy ra theo địa bàn hành chính (huyện, xã) đã xảy ra so với tổng số
tội phạm trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. Từ đó thấy được cơ cấu tội phạm theo địa
giới hành chính. Việc xác định cơ cấu này có nhiều ý nghĩa trong việc xác định
nguyên nhân điều kiện gắn với địa bàn cụ thể, từ đó đưa ra các giải pháp phù hợp
với từng địa bàn.
“Cơ cấu của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt theo đặc điểm
về nhân thân của người phạm tội: Đây là một tập hợp của nhiều cơ cấu bởi vì mỗi
đặc điểm nhân thân lại được đặc trưng bởi một cơ cấu (ví dụ cơ cấu tội phạm theo
độ tuổi, theo giới tính... ), tùy vào mục đích nghiên cứu người ta phân chia nhân
thân của người phạm tội theo các đặc điểm có ý nghĩa đối với nghiên cứu tội phạm
học. Cơ cấu theo đặc điểm nhân thân có ý nghĩa to lớn đối với tội phạm học hiện
đại, là cơ sở để áp dụng các biện pháp phòng ngừa xã hội, kiểm soát xã hội có hiệu
quả trong phòng ngừa tội phạm” [49, tr.128].
“Cơ cấu của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt theo loại hình
phạt áp dụng cho người phạm tội: Hình phạt bao gồm hình phạt chính và hình phạt
bổ sung. Hình phạt chính gồm: Cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, trục
xuất, tù có thời hạn, tù chung thân, tử hình. Hình phạt bổ sung gồm: Cấm đảm
nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định; cấm cư trú; quản

23. 15
chế; tước một số quyền công dân; tịch thu tài sản; phạt tiền, khi không áp dụng là
hình phạt chính; trục xuất, khi không áp dụng là hình phạt chính” [49, tr.157].
Ngoài những loại cơ cấu trên, tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt
trên địa bàn thành phố Đà Nẵng còn có thể được nghiên cứu theo các dạng cơ cấu,
như: Cơ cấu của THTP theo hình thức lỗi; cơ cấu của THTP theo động cơ phạm tội;
cơ cấu của THTP theo đặc điểm công cụ, phương tiện phạm tội, thời gian phạm tội;
cơ cấu của THTP theo đặc điểm mối quan hệ của nạn nhân với người phạm tội
Như vậy, cơ cấu là cấu trúc bên trong của “hệ thống” tình hình các tội XPSH
có tính chất chiếm đoạt, chúng ta không chỉ nghiên cứu về mức độ của các cơ cấu
mà còn phải xem xét đến diễn biến của các cơ cấu, tìm ra chiều hướng vận động của
nó để nhận thức đầy đủ, đánh giá đúng tính chất của tình hình tội phạm này.
1.2.4. Tính chất của tình hình các tội xâm phạm sở hữu có tính chất chiếm
đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng
Tính chất của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn
thành phố Đà Nẵng thể hiện ở số lượng của tội phạm nguy hiểm nhất cho xã hội,
trong cơ cấu của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt cũng như các đặc
điểm nhân thân những người thực hiện tội phạm XPSH có tính chất chiếm đoạt.
Tính chất của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt có thể được thể hiện
qua một số nội dung cụ thể, như:
“Thứ nhất, tính chất của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt là
đặc điểm về chất thể hiện ở tính nguy hiểm cho xã hội và xu thế tăng lên. Ví dụ: Tội
phạm về cướp tài sản, cưỡng đoạt tài sản có xu hướng ngày càng tăng, thủ đoạn
của các đối tượng cũng trở nên manh động, côn đồ hơn nên tính chất của tội phạm
ngày càng nguy hiểm hơn” [49, tr.126].
“Thứ hai, tổng số tội phạm XPSH có tính chất chiếm đoạt và người thực hiện
hành vi phạm tội XPSH có tính chất chiếm đoạt cao so với mức có thể chấp nhận,
chiều hướng tăng lên. Ví dụ: Tội phạm trộm cắp tài sản xảy ra liên tục, tăng cả về
số vụ và số người thực hiện hành vi phạm tội. So với tổng số tội phạm và người thực

24. 16
hiện hành vi phạm tội trong tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt là cao
nhưng có thể chấp nhận được do kinh kế - xã hội phát triển” [49, tr.134].
“Thứ ba, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng, rất nghiêm trọng chiếm tỷ lệ cao
trong tổng số tội phạm XPSH có tính chất chiếm đoạt và ngày càng tăng lên. Ví dụ:
Tội phạm cướp tài sản, cướp giật tài sản, trộm cắp tài sản với số lượng tài sản lớn
chiếm tỷ trọng cao trong tổng số tội phạm xảy ra và ngày càng tăng” [49, tr.142].
“Thứ tư, hậu quả thiệt hại về tài sản, thể chất, tinh thần, sự bất ổn của xã hội
và xu thế tăng. Ví dụ: Tội phạm cướp tài sản với các vụ đặc biệt nghiêm trọng gây
thiệt hại rất lớn về tài sản, tính mạng của nhiều người gây bất ổn trong xã hội và có
xu hướng ngày càng tăng” [49, tr.146].
“Thứ năm, số lượng tăng lên của những người có đặc điểm nhân thân nhất
định là người phạm tội như: Người chưa thành niên, người có chức vụ, người có
trình độ cao cũng phản ánh tính chất nguy hiểm của tình hình các tội XPSH có tính
chất chiếm đoạt. Ngoài ra tính chất nguy hiểm của cách thức phạm tội, công cụ
phạm tội cũng phản ánh tính chất của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm
đoạt” [49, tr.151].
Tóm lại, muốn đánh giá được tính chất của tình hình các tội XPSH có tính
chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng phải qua số liệu và qua phân tích
thực trạng, diễn biến, cơ cấu.
1.3. Tình hình tội phạm ẩn của các tội xâm phạm sở hữu có tính chất
chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng
1.3.1. Khái niệm tình hình tội phạm ẩn của các tội xâm phạm sở hữu có
tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng
“Nghiên cứu về THTP nói chung và tình hình các tội XPSH có tính chất
chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng nói riêng không thể không đề cập đến
vấn đề tội phạm ẩn (hay phần ẩn của tội phạm). Bởi vì, tình hình các tội XPSH có
tính chất chiếm đoạt luôn là một thể thống nhất, được tạo thành bởi hai thành phần,
đó là phần ẩn và phần hiện của tội phạm. Vì vậy, để nhận thức về tình hình các tội

25. 17
XPSH có tính chất chiếm đoạt thì vấn đề tội phạm ẩn không thể không được xem
xét” [29, tr.28].
Là một bộ phận cấu thành của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm
đoạt, tội phạm ẩn của các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt hay tình hình tội phạm
ẩn của các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn Đà Nẵng là tất yếu, khách
quan. Chúng ta có thể hiểu: Tội phạm ẩn của các tội xâm phạm sở hữu có tính chất
chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng là tổng thể các tội phạm xâm phạm sở
hữu có tính chất chiếm đoạt đã xảy ra trên địa bàn thành phố Đà Nẵng nhưng chưa
được phát hiện, xử lý hình sự và chưa có trong thống kê của cơ quan chức năng.
Như đã phân tích ở trên, tội phạm ẩn của các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt
là một tất yếu, nhưng sự tất yếu này phải ở mức độ cho phép nếu không sẽ dẫn đến
việc nhận thức về tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt bị sai lệch. Nếu tỷ
lệ tội phạm ẩn của các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt chiếm tỷ lệ cao trong tổng
số tội phạm đã xảy ra, tổng quan về THTP ẩn của các tội XPSH có tính chất chiếm
đoạt được phản ánh qua tội phạm rõ của các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt là
không trung thực, sai lệch về bản chất.
Trên cơ sở phân tích làm rõ những vấn đề về tội phạm ẩn của các tội XPSH
có tính chất chiếm đoạt, chúng ta đưa ra được những dự báo chính xác cũng như đặt
ra các giải pháp hữu hiệu trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm XPSH có
tính chất chiếm đoạt nói chung và công tác phòng ngừa tội phạm XPSH có tính chất
chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng nói riêng.
1.3.2. Phân loại phần ẩn của các tội xâm phạm sở hữu có tính chất chiếm
đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng
1.3.2.1. Tội phạm ẩn chủ quan của các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt
Tội phạm ẩn chủ quan nói chung và tội phạm ẩn chủ quan của các tội
XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng nói riêng, lý do ẩn
xuất phát từ các chủ thể mà pháp luật đã quy định cho nhiệm vụ trực tiếp đấu
tranh phòng, chống tội phạm, kể từ khi phát hiện dấu hiệu của tội phạm hoặc tiếp
nhận tố giác, tin báo về tội phạm cho đến quá trình xét xử vụ án hình sự. “Các chủ

26. 18
thể này là các chủ thể được Nhà nước trao quyền và có trách nhiệm trước Nhà
nước trong việc giải quyết vụ án hình sự, mỗi chủ thể có một phạm vi trách nhiệm
riêng của mình, trong phạm vi đó khi hành vi phạm tội đã xảy ra và chủ thể đã
nắm được mà không xử lý theo đúng quy định của pháp luật hình sự thì hành vi
pham tội đó rõ ràng không phải là tội phạm ẩn khách quan mà là tội phạm ẩn chủ
quan” [49, tr.172].
Chúng ta có thể hiểu: Tội phạm ẩn chủ quan của các tội xâm phạm sở hữu
có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng là toàn bộ các tội phạm
xâm phạm sở hữu có tính chất chiếm đoạt đã xảy ra trên địa bàn thành phố Đà
Nẵng mà thông tin về tội phạm đã được các cơ quan có thẩm quyền khởi tố vụ án
nắm được, song vì các lý do khác nhau, các tội phạm đó không bị phát hiện, xử lý.
1.3.2.2. Tội phạm ẩn khách quan của các tội xâm phạm sở hữu có tính chất
chiếm đoạt
“Tội phạm ẩn khách quan của các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt là một
thuật ngữ chỉ khái niệm có nội dung bao hàm tất cả những tội phạm XPSH có tính
chất chiếm đoạt đã xảy ra trong thực tế, song do các cơ quan có thẩm quyền khởi tố
vụ án hình sự không có thông tin về những tội phạm này” [49, tr.156].
Theo quy định của BLTTHS, các cơ quan có quyền khới tố vụ án bao gồm:
Cơ quan điều tra các cấp, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động
điều tra, viện kiểm sát nhân dân các cấp, tòa án nhân dân các cấp. Nguyên nhân dẫn
đến các cơ quan này không có thông tin về tội phạm gồm nhiều yếu tố khác nhau.
Thể hiện ở các phương diện sau: Sự kiện phạm tội, Chủ thể thực hiện hành vi phạm
tội, Người bị hành vi tội phạm xâm hại, Người biết về sự việc phạm tội. Cho nên
loại tội phạm này không chịu bất kỳ một sự tác động nào từ phía Nhà nước và rõ
ràng nó không thể có trong hồ sơ thống kê tội phạm.
Như vậy tội phạm ẩn khách quan của các tội xâm phạm sở hữu có tính chất
chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng được hiểu như sau: Tội phạm ẩn khách
quan của các tội xâm phạm sở hữu có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố
Đà Nẵng là tổng thể các tội phạm xâm phạm sở hữu có tính chất chiếm đoạt đã xảy

27. 19
ra trên thực tế trên địa bàn thành phố Đà Nẵng nhưng các cơ quan có thẩm quyền
khởi tố vụ án chưa có thông tin về các tội phạm này.
1.3.2.3. Tội phạm ẩn thống kê của các tội xâm phạm sở hữu có tính chất
chiếm đoạt
Theo quan điểm giả việc nghiên cứu tình hình các tội XPSH có tính chất
chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng từ năm 2014 đến năm 2018 và thiết kế
các biện pháp phòng ngừa phải dựa trên hệ thống số liệu thống kê đầy đủ, chính
xác. Sự ghi nhận về số vụ phạm tội và số người phạm tội không đầy đủ nghĩa là số
liệu thống kê được tạo ra không chính xác.
“Tội phạm ẩn thống kê nói chung và tội phạm ẩn thống kê của các tội XPSH
có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng nói riêng là khái niệm
dùng để chỉ tội phạm đã xảy ra trên thực tế và đã được phát hiện, xử lý nhưng vì lý
do nào đó (không phải do sai số thống kê) mà việc thống kê không đếm hết được số
vụ phạm tội hay số người phạm tội dẫn đến số liệu thống kê không chính xác về tình
hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt. Đây là nguyên nhân dẫn đến các cơ
quan khi dựa vào số liệu thống kê để nghiên cứu và thiết kế các biện pháp phòng
ngừa chưa đảm bảo độ tin cậy cao” [49, tr.156].
Như vậy, lý do tồn tại tội phạm ẩn thống kê của các tội XPSH có tính chất
chiếm đoạt nằm trong phạm vi công tác thống kê tội phạm, điều này nằm ở những
quy định có tính chất pháp lý đối với công tác thống kê tội phạm. Có thể nói, tội
phạm ẩn thống kê của các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt có tồn tại hay không
phụ thuộc vào khả năng của công tác thống kê ở mỗi quốc gia, mỗi địa phương, có
đếm được hết và ghi chép được hết số vụ tội phạm cũng như số người phạm tội đã
được cơ quan có thẩm quyền xử lý hay không. Điều đó có nghĩa là, tội phạm ẩn
thống kê của các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt có thể tồn tại ở một địa phương
này hay một địa phương khác, ở giai đoạn này hay một giai đoạn khác (trong cùng
một nước) còn số liệu thống kê thì luôn có khả năng đúng.

28. 20
1.3.3. Nguyên nhân tội phạm ẩn của các tội xâm phạm sở hữu có tính chất
chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng
1.3.3.1. Nguyên nhân tội phạm ẩn khách quan của các tội xâm phạm sở hữu
có tính chất chiếm đoạt
Nguyên nhân ẩn của loại tội phạm ẩn khách quan nói chung và tội phạm ẩn
khách quan của các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà
Nẵng nói riêng rất đa dạng. Tuy nhiên, trên cơ sở của tình hình chính trị, kinh tế,
pháp luật, xã hội cũng như căn cứ vào những nghiên cứu thực tế, phần hiện của tình
hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt cho thấy cần phải tìm kiếm và xem xét
lý do ẩn của tội phạm ẩn khách quan từ các góc độ: (1) Lý do ẩn bắt nguồn từ chủ
thể của hành vi phạm tội; (2) Lý do ẩn xuất phát từ phía người bị hại của hành vi
phạm tội; (3) Lý do ẩn xuất phát từ những người khác có biết về tội phạm hoặc có
liên quan (nhân chứng, người có quyền lợi, nguyên đơn dân sự).
- Tội phạm ẩn khách quan có lý do từ phía chủ thể của hành vi phạm tội
“Về mặt tâm lý, những người phạm tội nói chung và đặc biệt là những người
phạm tội XPSH có tính chất chiếm đoạt thường không mong muốn hành vi phạm tội
của mình bị phát hiện, xử lý. Vì thể, trong thực tế của tình hình các tội XPSH có
tính chất chiếm đoạt luôn luôn có xu hướng “tinh vi hóa” hành vi phạm tội, tận
dụng mọi khả năng và điều kiện có thể để che giấu tội phạm và tạo ra những cản
trở để tránh sự phát giác và bị phát hiện” [49, tr.180].
Theo tác giả, tội phạm do hai chủ thể này thực hiện sẽ có tỷ lệ ẩn cao nhất.
Thứ nhất, tội phạm ẩn khách quan có lý do xuất phát từ loại nhân thân người
phạm tội liên tục. Người phạm tội nếu thực hiện hành vi phạm tội lần đầu trót lọt,
đặc biệt là những tội phạm thu được lợi ích về kinh tế như người phạm tội lừa đảo
chiếm đoạt tài sản sẽ làm cho người phạm tội bắt đầu có niềm tin ở thủ đoạn đã áp
dụng và tiếp tục thực hành vi phạm tội tiếp theo. “Ngoài ra, việc thực hiện trót lọt
đã cũng cố niềm tin cho người phạm tội không bị phát hiện và xử lý nên việc thực
hiện tội phạm tiếp theo là gần như chắc chắn. So với việc thực hiện lần đầu thì lần
tiếp theo có khả năng sẽ hoàn hảo hơn cả về độ tinh vi về phương thức thủ đoạn lẫn

29. 21
sự nguy hiểm cho xã hội. Thời gian ẩn của các tội phạm về XPSH có tính chất
chiếm đoạt càng lớn thì mức độ thiệt hại càng lớn” [49, tr.160].
Thứ hai, tội phạm ẩn khách quan có nguyên nhân từ những người phạm
tội có đặc điểm nhân thân là tái phạm. Theo quy định của pháp luật thì tái phạm
là việc một người đã thực hiện hành vi phạm tội chưa được xóa án tích mà lại
tiếp tục phạm tội. “Những người này có đặc điểm nhân thân tiêu cực và rất
thuận lợi cho sự phát sinh tội phạm. Sự tái phạm và tái phạm nguy hiểm chính là
chỉ báo rõ nét nhất về một loại hình nhân thân người phạm tội có khuynh hướng
chống đối xã hội bền vững” [49, tr.182].
Những người tái phạm thường thực hiện với phương thức thủ đoạn tinh vi
hơn, hạn chế đến mức thấp nhất việc để lại dấu vết, khả năng đối phó và cản trở
việc phát hiện tội phạm nhiều hơn, nhất là những người phạm tội chuyên nghiệp.
Trên địa bàn thành phố Đà Nẵng, các đối tượng phạm tội về các tội XPSH có tính
chất chiếm đoạt thực hiện hành vi tái phạm ở rất nhiều loại tội phạm khác nhau,
nhưng tập trung ở một số nhóm hành vi như: Trộm cắp tài sản; lừa đảo chiếm đoạt
tài sản; cướp giật tài sản...
- Tội phạm ẩn khách quan có lý do từ phía nạn nhân
Tội phạm nào khi xảy ra cũng đều gây ra cho xã hội những hậu quả nguy
hiểm nhất định, hậu quả này có thể được thể hiện ở các dạng thiệt hại về thể chất,
tinh thần và vật chất. Các thiệt hại này có thể gây ra đối với cá nhân cơ quan hay tổ
chức. Do vậy, để làm rõ nguyên nhân ẩn khách quan của các tội XPSH có tính chất
chiếm đoạt xuất phát từ phía nạn nhân chúng ta cần nghiên cứu trên cả hai khía
cạnh: Nạn nhân là cá nhân; Nạn nhân là cơ quan, tổ chức.
Thứ nhất, tội phạm ẩn khách quan của các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt
có nguyên nhân từ phía nạn nhân là cá nhân. Thực tế có nhiều trường hợp nạn nhân
là các cá nhân không tố giác tội phạm với cơ quan chức năng. Đây cũng là một
nguyên nhân dẫn đến tình trạng tội phạm ẩn nói chung và tội phạm ẩn của các tội
XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng nói riêng. Những

30. 22
người này không tố giác tội phạm đến cơ quan chức năng có thể xuất phát từ các lý
do sau:
Một là, nạn nhân không dám tố giác. Thực tế THTP nói chung và tình hình
các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt nói riêng trên địa bàn thành phố Đà Nẵng,
có rất nhiều nguyên nhân làm cho nạn nhân không dám tố giác người phạm tội
trong đó chủ yếu đó là do nạn nhân sợ bị trả thù như nạn nhân trong các vụ cưỡng
đoạt tài sản.
Ngoài ra, có những trường hợp nạn nhân bị gây thiệt hại và có nguy cơ còn
tiếp tục tái diễn nhưng lại không dám tố giác, mặc dù họ mong muốn cơ quan chức
năng xử lý theo quy định của pháp luật. “Những nạn nhân này có thể bị đe dọa
hoặc chưa bị đe dọa nhưng họ nhận thức rằng nếu tố giác thì chính những người
phạm tội đó sẽ gây bất lợi, thiệt hại cho mình. Với những trường hợp này nạn nhân
có thể bị phụ thuộc vào các mối quan hệ như quan hệ nuôi dưỡng, quan hệ phụ
thuộc về kinh tế” [29, tr. 26]... Chính điều đó đã trở thành một trong những nguyên
nhân gây ra trình trạng tội phạm ẩn của các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên
địa bàn thành phố Đà Nẵng.
Hai là, nạn nhân muốn giữ kín sự kiện phạm tội. Đó có thể là sự che đậy về
tài sản bị chiếm đoạt trong các vụ trộm cắp, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, do tài sản họ
có được bằng con đường không hợp pháp, che đậy cũng có thể là vì trước đó nạn
nhân hoặc chính người thân nạn nhân có hành vi vi phạm pháp luật là yếu tố tác
động để tội phạm xảy ra. Ví dụ: Có những gia đình bị mất trộm tài sản nhưng tài
sản đó lại có được bằng con đường bất hợp pháp như đánh bạc hay tài sản là hàng
nhập lậu, vì vậy nạn nhân không dám tố giác vì sợ ảnh hưởng đến bản thân.
Ba là, ngại tiếp xúc với cơ quan chức năng. Nghiên cứu tình tình tội phạm ẩn
của các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt ở địa bàn thành phố Đà Nẵng có thể thấy,
nhiều trường hợp sự kiện phạm tội xảy ra, nạn nhân lại không báo và không tích cực
hợp tác với cơ quan chức năng vì họ không muốn liên quan đến pháp luật, do tâm lý
e ngại khi đến các cơ quan công quyền, đó có thể do họ thấy phiền hà, sợ mất thời

31. 23
gian, tiền bạc... Ngoài ra cũng có khi xuất phát từ thái độ, cơ chế giải quyết tin báo
tố giác tội phạm.
Bốn là, trường hợp nạn nhân không che dấu tội phạm nhưng không muốn tố
giác. Đó là các trường hợp thiệt hại cho nạn nhân không đáng kể hoặc nạn nhân và
người phạm tội tự dàn xếp được và không thông báo với cơ quan chức năng. Thực
tế này diễn ra với số lượng không phải là ít, nhất là các tội lạm dụng tín nhiệm
chiếm đoạt tài sản, tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, tội trộm cắp tài sản... Bên cạnh
đó, quá trình tố giác lại gặp sự phiền hà, phải theo các quy định và cán bộ tiếp nhận
giải quyết tin báo, tố giác về tội phạm ở một số nơi còn chưa tận tâm hết mình với
công việc do nhiều nguyên nhân. Giải quyết vấn đề trách nhiệm dân sự trong hình
sự thực hiện phức tạp và chậm nên nạn nhân tự nguyện thỏa thuận với người phạm
tội để giải quyết.
Năm là, trường hợp nạn nhân không tố giác vì không nhận thức được hành vi
phạm tội đối với mình. Có những trường hợp hành vi phạm tội xảy ra nhưng nạn
nhân do thiếu hiểu biết mà không nhận thức được chính hành vi phạm tội của người
phạm tội đó đối với mình. Đó có thể là hành vi vay mượn tài sản để đánh bạc hoặc
vay mượn xong bỏ trốn; mượn tài sản rồi mang đi cầm cố hay hành vi đe dọa siết
nợ... nhiều người nghĩ hành vi đó là dân sự nên đã không tố giác.
Như vậy, có thể nói các nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng tội phạm ẩn
khách quan nói chung và tội phạm ẩn khách quan của các tội XPSH có tính chất
chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng nói riêng xuất phát từ phía người bị hại
là cá nhân. Do vậy cần nghiên cứu nghiêm túc vấn đề này, từ đó làm cơ sở đưa ra
các giải pháp phòng ngừa tội phạm ẩn khách quan của các tội XPSH có tính chất
chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng xuất phát từ phía nạn nhân là cá nhân.
Thứ hai, tội phạm ẩn khách quan của các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt
có lý do từ nạn nhân là cơ quan hoặc tổ chức. “Xét về nạn nhân là cơ quan hay tổ
chức là xét đến những cơ quan hay tổ chức bị thiệt hại về vật chất do hành vi phạm
tội xâm hại đến chính cơ quan hay tổ chức đó. Hay nói cụ thể hơn là những cơ quan

32. 24
hay tổ chức đó có trách nhiệm quản lý về tài sản nhưng bị tội phạm xâm hại và gây
thiệt hại về vật chất” [49, tr.184].
Thực tế của THTP nói chung và tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm
đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng nói riêng trong những năm gần đây cho thấy
các cơ quan, tổ chức này thường là nạn nhân của các tội như tội lạm dụng tín nhiệm
chiếm đoạn tài sản, tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Ở những vụ phạm tội này thường
thấy các cơ quan hay tổ chức bị xâm hại bởi chính hành vi phạm tội của các thành
viên, thậm chí là thành viên chủ chốt hoặc được tiếp tay bởi chính các thành viên
trong cơ quan hay tổ chức ấy. Đây là một vấn đề rất khó khăn trong công tác phòng
ngừa các loại tội phạm XPSH có tính chất chiếm đoạt. Mặc dù, các cơ quan hay tổ
chức bị thiệt hại và chủ yếu là thiệt hại về tài sản do chính hành vi phạm tội của
những người là thành viên của cơ quan hay tổ chức gây ra nhưng những cơ quan
này lại không phát giác được hoặc không tố cáo với cơ quan có thẩm quyền.
- Tội phạm ẩn khách quan có lý do xuất phát từ người làm chứng
Người làm chứng là những người biết những tình tiết có liên quan đến sự
kiện tội phạm. Lý do tội phạm ẩn khách quan của các tội XPSH có tính chất chiếm
đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng xuất phát từ người làm chứng là những lý do
làm cho người làm chứng không tự nguyện cung cấp, không khai báo cho cơ quan
chức năng khi biết được thông tin về tội phạm hoặc khai báo không đúng sự thật về
tội phạm mà mình biết. Có thể đề cập đến hai lý do chính làm cho người làm chứng
không cung cấp, không khai báo thông tin tội phạm với cơ quan chức năng đó là do
người làm chứng sợ bị trả thù và do các cơ quan chức năng mới chỉ chú ý đến khía
cạnh khai thác thông tin từ người làm chứng xuất phát từ nghĩa vụ của họ mà chưa
có sự quan tâm đúng mức về lợi ích, sự động viên hoặc khích lệ đối với người làm
chứng... Dẫn đến làm ẩn tội phạm do không đủ chứng cứ để xử lý người phạm tội.

33. 25
1.3.3.2. Nguyên nhân tội phạm ẩn chủ quan của các tội xâm phạm sở hữu có
tính chất chiếm đoạt
Tội phạm ẩn chủ quan nói chung và tội phạm ẩn chủ quan của các tội
XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng nói riêng có lý do
ẩn xuất phát từ phía các chủ thể là các cơ quan được nhà nước trao quyền để thực
hiện nhiệm vụ trực tiếp đấu tranh phòng, chống loại tội phạm này. Có các trường
hợp các cơ quan chức năng đã có thông tin về tội phạm nhưng lại không xử lý
hoặc xử lý không đúng quy định nên đã dẫn đến tình trạng tội phạm ẩn. Những
nguyên nhân chủ quan của hệ thống các cơ quan này làm cho tội phạm đã xảy ra
không được phát hiện và xử lý có thể do: (1) Các cơ quan chức năng có thẩm
quyền đã nhận hối lộ, bị mua chuộc, thông đồng, cùng tham gia thực hiện tội
phạm hoặc bị khống chế từ đó dẫn đến việc bao che cho tội phạm; (2) Do thiếu
trách nhiệm hoặc do năng lực của đội ngũ cán bộ chưa phát huy, vận động được sự
cộng tác của nhân dân mà cụ thể là nhân chứng, nạn nhân.
Tội phạm ẩn chủ quan của các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt là loại tội
phạm ẩn có tính nguy hại cao nhất bởi không những làm thay đổi tình hình các tội
XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn mà còn có thể làm phát sinh một số tội
phạm mới như tội “nhận hối lộ”, tội “đưa hối lộ”, tội “ lạm quyền trong khi thi hành
công vụ”, tội “không truy cứu trách nhiệm hình sự người có tội”, tội “làm sai lệch
hồ sơ vụ án”. “Tội phạm ẩn loại này cũng thể hiện sự thiếu trách nhiệm trong đấu
tranh phòng, chống tội phạm cũng như thể hiện sự hạn chế về đạo đức nghề nghiệp
và trình độ năng lực của đội ngũ cán bộ chuyên trách” [49, tr.116].
1.3.3.3. Nguyên nhân tội phạm ẩn thống kê của các tội xâm phạm sở hữu có
tính chất chiếm đoạt
Tội phạm ẩn thống kê nói chung và tội phạm ẩn thống kê của các tội XPSH
có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng chỉ tồn tại trong trường hợp
số liệu thống kê là số đúng. Lý do tồn tại tội phạm ẩn thống kê của các tội XPSH có
tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng không phải do lỗi của chủ thể
tiến hành thống kê và không phải do các phương tiện được áp dụng trong quá trình
thống kê lạc hậu hay hiện đại, mà nằm ở những quy định có tính chất pháp lý đối với

34. 26
công tác thống kê tội phạm XPSH có tính chất chiếm đoạt. Tội phạm ẩn thống kê của
các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt có tồn tại hay không phụ thuộc vào khả năng
của công tác thống kê ở mỗi địa phương, có đếm được hết và ghi chép được hết số vụ
phạm tội cũng như số người phạm tội đã được cơ quan có thẩm quyền xử lý hay
không và có trường hợp mẫu thống kê theo quy định là thống kê theo số vụ, tuy nhiên
nhiều vụ có những bị cáo phạm nhiều tội.
1.4. Các yếu tố tự nhiên và xã hội tác động đến tình hình các tội xâm
phạm sở hữu có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng
1.4.1. Các yếu tố tự nhiên tác động đến tình hình các tội xâm phạm sở hữu
có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng
“Dưới góc độ tội phạm học, môi trường tự nhiên - địa lý là một hướng
nghiên cứu có giá trị để làm rõ nguyên nhân và điều kiện của tình hình các tội
XPSH có tính chất chiếm đoạt. Ở bình diện lý luận khái quát nhất, tội phạm học Việt
Nam cũng thừa nhận địa bàn (hành chính - lãnh thổ) là một cơ sở để hệ thống hóa
THTP nói chung và tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn
thành phố Đà Nẵng nói riêng. Như vậy, yếu tố môi trường tự nhiên và địa lý nếu chỉ
xét riêng về mặt hành chính lãnh thổ cũng cho phép khẳng định rằng nó không chỉ
cùng yếu tố thời gian để tạo thành phương thức vận động, tồn tại và phát triển của
tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt mà nó còn gây ảnh hưởng, tác động
như một quy luật đến mức độ, cơ cấu và tính chất của tình hình các tội XPSH có
tính chất chiếm đoạt” [28, tr.192].
Qua nghiên cứu, tác giả cho rằng, tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm
đoạt trên địa bàn Đà Nẵng chịu tác động từ những yếu tố sau:
- Dân số: Tính đến ngày 31/12/2017, dân số toàn thành phố là 1.064.070
người. Trong đó, dân số thành thị chiếm 87,6%, nông thôn chiếm 12,4%, dân số từ
15 tuổi trở lên biết chữ chiếm 98%, lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên có 567,646
người, tỷ lệ thất nghiệp của lực lượng lao động trong độ tuổi lao động chiếm 3,97%,
lao động đang làm việc đã qua đào tạo chiếm 40,5%. Dân cư tập trung chủ yếu ở
các quận Hải Châu, Thanh Khê, Liên Chiểu và Sơn Trà. Với sức hút là một trung

35. 27
tâm kinh tế, du lịch bậc nhất của miền Trung, dân số thành phố Đà Nẵng ngày càng
gia tăng.
- Kinh tế: Đà Nẵng được xác định là một trong những trung tâm kinh tế với
tốc độ phát triển kinh tế nhanh và bền vững.
- Tiềm năng du lịch phong phú: Nằm trên “Con đường Di sản thế giới”, Đà
Nẵng còn được biết đến như một điểm hẹn của các sự kiện và lễ hội đã và đang thu
hút hàng triệu lượt khách du lịch đến với Đà Nẵng mỗi năm.
Trên cơ sở phân tích về đặc điểm địa lý dân cư, kinh tế xã hội của thành phố
Đà Nẵng, chúng ta nhận thấy dân số Đà Nẵng ngày một gia tăng, bên cạnh đó Đà
Nẵng cũng là địa bàn trung tâm của các tỉnh miền Trung, thu hút một lượng lớn lao
động và sinh viên đến sinh sống làm việc và cũng là điểm đến hấp dẫn của số lượng
lớn khách du lịch đây là những đặc điểm khiến THTP nói chung và tình hình các tội
XPSH có tính chất chiếm đoạt ở thành phố Đà Nẵng có những diễn biến phức tạp.
Đồng thời, do tác động của THTP trên toàn thành phố nói chung nên THTP về
XPSH có tính chất chiếm đoạt có xu hướng gia tăng cả về số lượng, quy mô và tính
chất. Tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn Đà Nẵng cũng
chịu tác động trực tiếp từ sự gia tăng đó nhưng mang những nét đặc thù riêng.
1.4.2. Các yếu tố xã hội tác động đến tình hình các tội xâm phạm sở hữu
có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng
Bên cạnh những yếu tố tự nhiên, THTP nói chung và tình hình các tội XPSH
có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng nói riêng còn chịu những
tác động nhất định từ các yếu tố xã hội. Nghiên cứu tình hình các tội XPSH có tính
chất chiếm đoạt một cách toàn diện thì không thể bỏ qua yếu tố xã hội. Có thể thấy,
các yếu tố xã hội tác động đến tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên
địa bàn thành phố Đà Nẵng, gồm:
Những tiêu cực xuất hiện trong xã hội: Coi thường pháp luật, tham lam ích
kỷ, chây lười lao động, sống xa hoa, trụy lạc với những nhu cầu thấp hèn... là những
yếu tố làm cho tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành
phố Đà Nẵng trở nên phức tạp.

36. 28
Mặt trái của nền kinh tế thị trường: Việc thực hiện chủ trương, đường lối đổi
mới, chính sách pháp luật của Nhà nước, chuyển nền kinh tế từ tập trung quan liêu
bao cấp sang cơ chế thị trường và hoạt động có sự quản lý của Nhà nước đã thu
được nhiều thành tựu quan trọng trên mọi mặt của đời sống kinh tế xã hội. Tuy
nhiên, bên cạnh những thành tựu nổi bật đó thì mặt trái của nó cũng đã dẫn đến
những tác động tiêu cực và những hiện tượng xấu, như: Sự phân tầng xã hội, phân
hóa giàu nghèo, sự xuống cấp về đạo đức khiến cho một bộ phận người bất chấp
mọi lý do sẵn sàng chà đạp lên luân thường đạo lý, danh dự nhân phẩm để hành
động theo bản năng, từ đó làm cho tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt
ngày càng tăng lên.
Công tác quản lý nhà nước của các cấp chính quyền: Những hạn chế và bất
cập trong công tác quản lý kinh tế, các chính sách, giải pháp chưa được thực hiện triệt
để, nhất là chính sách giải quyết việc làm, xoá đói giảm nghèo, hỗ trợ doanh nghiệp,
chính sách phát triển nông thôn, cho vay vốn vẫn còn nhiều điểm bất cập chưa hoàn
chỉnh, thiếu hiệu quả và thiếu đồng bộ... Người không nghề nghiệp, người thiếu việc
làm và người không có việc làm ổn định hoặc có thu nhập thấp có nguy cơ phạm tội
rất cao. Chính những yếu tố này đã tác động không nhỏ đến THTP nói chung và tình
hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt nói riêng trên địa bàn thành phố Đà Nẵng.
Công tác phòng ngừa tình hình các tội xâm phạm sở hữu có tính chất chiếm
đoạt của các cơ quan chức năng: Công tác phòng ngừa nghiệp vụ và phòng ngừa xã
hội có tác động rất lớn đến tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa
bàn thành phố Đà Nẵng. Trong đó, đặc biệt là công tác tuyên truyền pháp luật,
tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người dân trong đấu tranh phòng, chống tội
phạm XPSH có tính chất chiếm đoạt. Đồng thời, công tác phòng ngừa nghiệp vụ, áp
dụng các biện pháp nghiệp vụ của các cơ quan chuyên trách trong phòng ngừa tội
phạm cũng là hoạt động tác động lớn đến tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm
đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng.

37. 29
Tiểu kết Chương 1
Ở chương 1, tác giả đã làm rõ lý luận về tình hình các tội XPSH có tính chất
chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng, trong đó tác giả tập trung vào một số
vấn đề như: Các thông số của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên
địa bàn thành phố Đà Nẵng; tình hình tội phạm ẩn của các tội XPSH có tính chất
chiếm đoạt, tội phạm rõ của các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn
thành phố Đà Nẵng; theo đó tội phạm ẩn của các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt
trên địa bàn Đà Nẵng gồm ba loại: tội phạm ẩn khách quan, tội phạm ẩn chủ quan
và tội phạm ẩn thống kê; làm rõ khái niệm, các phương pháp nhằm thống kê THTP
ẩn của các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt cũng như lý giải nguyên nhân dẫn đến
THTP ẩn của các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt đặc biệt là các nguyên nhân của
tội phạm ẩn khách quan, tội phạm ẩn chủ quan và tội phạm ẩn thống kê. Bên cạnh
đó, tác giả đã nghiên cứu, làm rõ một số yếu tố tự nhiên và xã hội tác động đến tình
hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng.
Thông qua việc phân tích các cơ sở lý luận có liên quan, đây là cơ sở để đánh
giá tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng.
Đồng thời, là cơ sở quan trọng để tác giả tiếp tục triển khai khảo sát, nghiên cứu nội
dung chương 2: Thực trạng tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa
bàn thành phố Đà Nẵng trong giai đoạn 2014-2018.

38. 30
Chương 2
THỰC TRẠNG TÌNH HÌNH CÁC TỘI XÂM PHẠM SỞ HỮU CÓ
TÍNH CHẤT CHIẾM ĐOẠT TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG
TỪ NĂM 2014 ĐẾN NĂM 2018
2.1. Thực trạng phần hiện của tình hình các tội xâm phạm sở hữu có
tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng
2.1.1. Thực trạng (mức độ) của tình hình các tội xâm phạm sở hữu có tính
chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng
Luận văn nghiên cứu mức độ của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm
đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng với ba mức độ: Mức độ tổng quan, mức độ
nhóm tội phạm, mức độ tội danh cụ thể.
2.1.1.1. Thực trạng (mức độ) tổng quan của tình hình các tội xâm phạm sở
hữu có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng
Mức độ tổng quan là cơ sở để xác định cơ số tội phạm, cơ số hành vi phạm
tội, xu hướng của tình hình các tội phạm XPSH có tính chất chiếm đoạt, trong đó cơ
số tội phạm, cơ số hành vi phạm tội là những chỉ số khái quát nhất để đánh giá về
mức độ của THTP trên một đơn vị hành chính lãnh thổ.
Quá trình nghiên cứu đã sử dụng số liệu thống kê của TAND thành phố Đà
Nẵng cùng các bản án xét xử sơ thẩm hình sự trong giai đoạn từ năm 2014 đến
năm 2018.
a) Mức độ tổng quan tuyệt đối của tình hình các tội xâm phạm sở hữu có tính
chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng
Mức độ tổng quan tuyệt đối cho biết toàn bộ số tội phạm cũng như số người
phạm các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trong giai đoạn 2014 - 2018 trên địa
bàn thành phố Đà Nẵng. Đây là số liệu thống kê hình sự cơ bản hàng năm để phục
vụ cho việc nghiên cứu các thông số khác của tình hình các tội XPSH có tính chất
chiếm đoạt như diễn biến, cơ cấu và tính chất. Mức độ này thể hiện bằng số nguyên
và cho biết hàng năm có bao nhiêu vụ và số bị cáo phạm tội XPSH có tính chất
chiếm đoạt ở thành phố Đà Nẵng.

39. 31
Bảng 2.1. Mức độ tổng quan tuyệt đối của tình hình các tội
XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng từ năm 2014
đến năm 2018
Năm Số vụ Số bị cáo
2014 373 554
2015 332 506
2016 325 487
2017 321 504
2018 415 615
Tổng cộng 1766 2666
Trung bình 353,2 533,2
Nguồn: Tòa án nhân dân thành phố Đà Nẵng
Qua tổng hợp số liệu về tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên
địa bàn thành phố Đà Nẵng cho thấy trong 5 năm (2014-2018) là 1766 vụ/2666 bị
cáo, tính tỷ lệ trung bình hàng năm trong 5 năm qua thì trung bình mỗi năm TAND
xét xử khoảng 353,2 vụ/ 533,2 bị cáo. Do vậy muốn đánh giá mức độ các tội XPSH
có tính chất chiếm đoạt cao hay thấp thì phải đưa về số lượng tương đối để so sánh.
b) Mức độ tổng quan tương đối của tình hình các tội xâm phạm sở hữu có
tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng
Mức độ tổng quan tương đối, tức là so sánh ở dạng %. Vì mức độ tổng quan
tuyệt đối của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố
Đà Nẵng như đã trình bày chỉ có giá trị đánh giá là cao hay thấp khi nó được
chuyển thành số tương đối so sánh với tình hình của tất cả tội phạm xảy ra trên địa
bàn thành phố Đà Nẵng. Kết quả này là tỷ lệ tình hình các tội XPSH có tính chất
chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng.

40. 32
Bảng 2.2. Mức độ tổng quan tương đối của tình hình các tội XPSH có tính chất
chiếm đoạt so với THTP trên địa bàn thành phố Đà Nẵng từ năm 2014 đến
năm 2018
Năm
THTP XPSH có tính
chất chiếm đoạt tại
Đà Nẵng
THTP trên địa bàn
Đà Nẵng
Tỷ lệ %
Số vụ
(1)
Số bị cáo
(2)
Số vụ
(3)
Số bị cáo
(4)
(1)/(3) (2)/(4)
2014 373 554 714 1223 52,24% 45,30%
2015 332 506 647 1100 51,31% 46,00%
2016 325 487 666 1141 48,80% 42,68%
2017 321 504 715 1163 44,90% 43,34%
2018 415 615 979 1712 42,39% 35,92%
Tổng 1766 2666 3721 6339 47,46% 42,06%
Nguồn: Tòa án nhân dân thành phố Đà Nẵng
Dựa trên bảng số liệu 2.2 có thể thấy, trong khoảng thời gian từ năm 2014
đến năm 2018 trên địa bàn thành phố Đà Nẵng (bao gồm tất cả các vụ án xét xử sơ
thẩm của tòa án cấp huyện) đã xét xử 3721 vụ án với 6339 bị cáo; trong số này các
tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng có 1766 vụ án
với 2666 bị cáo, chiếm 47,46% về số vụ và 42,06% về số bị cáo. Tỉ lệ này nhìn
chung là rất cao.
Để làm rõ thực trạng tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt cần xác
định cơ số tội phạm, cơ số hành vi phạm tội, cơ số tội danh trên địa bàn thành phố
Đà Nẵng
+ Cơ số tội phạm trên địa bàn thành phố Đà Nẵng
Cơ số tội phạm được xác định bằng số vụ án xảy ra trong thời gian một năm
trên 10.000 dân.

41. 33
Bảng 2.3. Cơ số tội phạm của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt
trên địa bàn thành phố Đà Nẵng từ năm 2014 đến năm 2018
Năm Số vụ Dân số (người) Cơ số tội phạm
2014 373 1.019.819 3,66
2015 332 1.046.838 3,17
2016 325 1.055.457 3,08
2017 321 1.064.070 3,02
2018 415 1.144.201 3,63
Trung bình 353,2 1.066.077 3,31
Tổng 1766 5.330.385
Nguồn: Tòa án nhân dân thành phố Đà Nẵng; Cục Thống kê thành phố Đà Nẵng
Như vậy, trong 5 năm từ năm 2014 đến năm 2018 trên địa bàn thành phố Đà
Nẵng cơ số tội phạm XPSH có tính chất chiếm đoạt cao nhất là năm 2014 với chỉ số
3,66; thấp nhất là năm 2017 với chỉ số 3,02; so với chỉ số trung bình của THTP cả
thành phố là 6,98. Nhìn chung, cơ số tội phạm XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa
bàn thành phố Đà Nẵng tương đối cao và có sự tăng giảm không đều qua các năm.
+ Cơ số hành vi phạm tội trên địa bàn thành phố Đà Nẵng
Cơ số hành vi phạm tội được tính bằng số bị cáo được đưa ra xét xử trên
10.000 dân.
Bảng 2.4. Cơ số hành vi phạm tội của tình hình các tội XPSH có tính chất
chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng
Năm Số bị cáo Dân số (người) Cơ số hành vi
2014 554 1.019.819 5,43
2015 506 1.046.838 4,83
2016 487 1.055.457 4,61
2017 504 1.064.070 4,74
2018 615 1.144.201 5,37
Trung bình 533,2 1.066.077 5,00
Tổng 2666 5.330.385
Nguồn: Tòa án nhân dân thành phố Đà Nẵng; Cục Thống kê thành phố Đà Nẵng

42. 34
Kết quả tại Bảng 2.4 cho thấy, cơ số hành vi phạm tội của tình hình các tội
XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng cao nhất là năm
2014 với chỉ số 5,43; chỉ số trung bình là 5 so với cơ số hành vi phạm tội của THTP
cả thành phố có chỉ số trung bình 11,89 là cao; nhìn chung cơ số hành vi phạm tội
có xu hướng tăng giảm không đều.
+ Cơ số tội danh các tội XPSH có tính chất chiếm đạt trên địa bàn thành phố
Đà Nẵng
Số tội danh xảy ra trên thực tế ít so với quy định của BLHS, phần lớn là các
tội mang tính “truyền thống”, những tội danh có hành vi mang tính chất mới như về
công nghệ thông tin như lợi dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, mạng internet
để lừa đảo chiếm đoạt tài sản mới xuất hiện từ năm 2016.
Bảng 2.5. Mức độ tội danh xảy ra của tình hình các tội XPSH có tính chất
chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng từ năm 2014 đến năm 2018 so với
số tội danh của tổng số các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt được quy định
trong Bộ luật Hình sự
Năm
Tổng số điều luật quy
định về các tội phạm
XPSH có tính chất
chiếm đoạt cụ thể trong
BLHS
Số điều luật về các tội
XPSH có tính chất
chiếm đoạt cụ thể đã áp
dụng để xử lý tội phạm
xảy ra
Tỷ lệ
2014 8 7 87,50%
2015 8 7 87,50%
2016 8 7 87,50%
2017 8 7 87,50%
2018 8 6 75,00%
TB 8 6,8 85,00%
Nguồn: Tòa án nhân dân thành phố Đà Nẵng
Dựa vào bảng 2.5 cho thấy, mức độ tội danh về các tội XPSH có tính chất
chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng qua các năm có sự chênh lệch không

43. 35
đáng kể. Các năm 2014, 2015, 2016, 2017 có cùng mức độ tội danh và cùng mức độ
7 tội danh trong tổng số 8 tội danh các tội về XPSH có tính chất chiếm đoạt được
quy định trong BLHS. Năm 2018 là 6 tội danh trong tổng số 8 tội danh các tội về
XPSH có tính chất chiếm đoạt được quy định trong BLHS. Các tội danh cụ thể từng
năm sẽ được thể hiện rõ hơn ở phân tích về diễn biến của THTP.
c)Mức độ chênh lệch giữa số bị cáo so với số vụ của tình hình các tội xâm
phạm sở hữu có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng
Mức độ tổng quan của THTP ở thành phố Đà Nẵng còn được làm rõ hơn qua
việc tính toán tỉ lệ giữa số bị cáo với số vụ phạm tội đã xét xử.
Bảng 2.6. Tỉ lệ giữa số bị cáo và số vụ phạm tội về các tội XPSH có tính chất
chiếm đoạt đã xét xử từ năm 2014 đến năm 2018
Năm
THTP các tội XPSH
có tính chất chiếm
đoạt trên địa bàn
thành phố Đà Nẵng
THTP trên địa bàn
thành phố Đà Nẵng
Tỷ lệ bị cáo/vụ
Số vụ
(1)
Số bị cáo
(2)
Số vụ
(3)
Số bị cáo
(4)
TH các
tội
XPSH có
tính chất
chiếm
đoạt
THTP
2014 373 554 714 1223 1,49 1,71
2015 332 506 647 1100 1,52 1,70
2016 325 487 666 1141 1,50 1,71
2017 321 504 715 1163 1,57 1,63
2018 415 615 979 1712 1,48 1,75
Tổng 1766 2666 3721 6339 1,51 1,70
Nguồn: Tòa án nhân dân thành phố Đà Nẵng
Qua bảng số liệu cho thấy trên địa bàn thành phố Đà Nẵng tỉ lệ chênh lệch
giữa số bị cáo với số vụ án về các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trong 5 năm
gần đây là 1,51. Trong đó năm cao nhất là năm 2017 với tỉ lệ 1,57 thấp nhất là năm
2018 với tỉ lệ 1,48. Tỉ lệ chênh lệch của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm

44. 36
đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng đều thấp hơn tỉ lệ chung của THTP trên địa
bàn thành phố Đà Nẵng, 5 năm từ 2014-2018 là 1,70. Theo khoa học tội phạm học
thì sự chênh lệch giữa số bị cáo lớn hơn số vụ án là thuộc trường hợp “đồng phạm
đơn tội” nên có thể đánh giá: THTP XPSH có tính chất chiếm đoạt ở thành phố Đà
Nẵng có mức độ “đồng phạm đơn tội” khá cao, trung bình là 1,51 bị cáo/vụ và có
xu hướng tăng giảm không đều trong 5 năm gần đây. Đây cũng là xu hướng của
THTP trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. Tỉ lệ chênh lệch này là một trong những đặc
điểm thể hiện tính nguy hiểm của THTP XPSH có tính chất chiếm đoạt ở thành phố
Đà Nẵng, nhiều vụ phạm tội có yếu tố đồng phạm.
2.1.1.2. Thực trạng (mức độ) của tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm
đoạt xét theo đơn vị nhóm tội phạm
Áp dụng lý thuyết phân nhóm đối với tình hình các tội XPSH có tính chất
chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng thì kết quả phải là mức độ tổng quan
đã được trình bày ở trên được chia tiếp theo hệ thống nào: Theo hành vi được quy
định tại từ điều 133 đến điều 140 BLHS năm 1999 và từ điều 168 đến điều 175
BLHS năm 2015, theo đơn vị hành chính - lãnh thổ, theo phương thức thực hiện
tội phạm (một bước, hai bước hay ba bước), hoặc theo hệ thống giới tính, hoặc
dân tộc, tôn giáo v.v… Đó cũng chính là mức độ trong cơ cấu. Do vậy, để tránh
trùng lặp, mức độ nhóm sẽ được làm rõ thông qua việc nghiên cứu cơ cấu của tình
hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt ở địa bàn thành phố Đà Nẵng.
2.1.1.3. Thực trạng (mức độ) của tình hình các tội xâm phạm sở hữu có tính
chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng xét theo đơn vị tội danh
Thực trạng tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành
phố Đà Nẵng từ năm 2014-2018 các tội danh xảy ra nhiều bao gồm: Tội trộm cắp
tài sản (Điều 138) với 1257 vụ (chiếm 71,18% số vụ), tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản
(Điều 139) xảy ra 226 vụ (chiếm 12,8% số vụ), tội cướp giật tài sản (Điều 136) xảy
ra 126 vụ (chiếm 7,13% số vụ), tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản (Điều
140) xảy ra 56 vụ (chiếm 3,17% số vụ).

45. 37
Bảng 2.7. Mức độ tội danh xảy ra nhiều nhất của tình hình các tội XPSH có tính
chất chiếm đoạt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng từ năm 2014 đến năm 2018
Năm
Tổng
Điều 138
(173)
Điều 139
(174)
Điều 136
(171)
Điều 140
(175)
Vụ
Bị
cáo
Vụ
Bị
cáo
Vụ
Bị
cáo
Vụ
Bị
cáo
Vụ
Bị
cáo
2014 373 554 266 389 48 60 18 39 14 15
2015 332 506 231 361 45 57 26 37 12 13
2016 325 487 230 346 37 48 26 39 13 14
2017 321 504 236 389 33 42 26 37 10 10
2018 415 615 294 434 63 77 30 52 7 7
Tổng 1766 2666 1257 1919 226 284 126 204 56 59
Tỷ lệ % 100 100 71,18 71,98 12,80 10,65 7,13 7,65 3,17 2,21
Nguồn: Tòa án nhân dân thành phố Đà Nẵng
Kết quả bảng 2.7 cho thấy, tính trong tổng số 1766 vụ án XPSH có tính chất
chiếm đoạt xảy ra trên địa bàn thành phố Đà Nẵng từ năm 2014-2018, bốn loại tội
danh trên tổng cộng là 1705 vụ, 2466 bị cáo chiếm 96,55% về số vụ và 92,50% về
số bị cáo, chiếm tỉ trọng cao trong tổng số vụ án xảy ra và số người phạm tội về các
tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn. Trong đó, tội trộm cắp tài sản chiếm
vị trí rất cao với 1257 vụ, 1919 bị cáo chiếm 71,18% về số bị cáo, 71,98% về số vụ
trong tổng số vụ án xảy ra và số người phạm tội về các tội XPSH có tính chất chiếm
đoạt trên địa bàn thành phố.
Thực trạng tình hình các tội XPSH có tính chất chiếm đoạt trên địa bàn thành
phố Đà Nẵng từ năm 2014-2018 các tội danh xảy ra ít bao gồm: Tội cướp tài sản
(Điều 133) xảy ra 54 vụ (chiếm 3,06% số vụ), tội cưỡng đoạt tài sản (Điều 135) xảy
ra 42 vụ (chiếm 2,38% số vụ), tội công nhiên chiếm đoạt tài sản (Điều 137) xảy ra 5
vụ (chiếm 0,28% số vụ), tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản (Điều 134) không có
vụ nào xảy ra trong 5 năm.