2. ÖĞRENME VE BELLEK
ÖĞRENME
Öğrenme Kavramı
Öğrenme Kuramları ve Uygulanan Pazarlama
Stratejileri
I. Klasik(Tepkisel)Koşullanma
II. Edimsel(Deneme-Yanılma) Koşullanma
III. Bilişsel Öğrenme
IV. Model Alarak Öğrenme
BELLEK
Bellek Kavramı
Bellek Türleri
Belleğin Temel İşlevleri
Bellek Güçlendirici Yöntemler
Hatırlamayı Etkileyen Faktörler
5. Öğrenme Düzeyi
En Üst Öğrenme Düzeyi
Uyarılmışlık Düzeyi
Öğrenme,bilgilenme sonucunda
oluşur.
Bilgilenme ise ilgiye bağlıdır.
İlginin düşük ya da yüksek oluşu
güdü ile ilgilidir.
Güdü-ÖDÜL
6. 1.Klasik (Tepkisel) Koşullanma Kuramı
ÖĞRENME KURAMLARI
Zil Tepki Yok
(Nötr Uyarıcı) (Nötr Tepki)
Yiyecek Salya Salgılama
(Koşulsuz Uyarıcı) (Koşulsuz Tepki)
Zil ve Yiyecek Salya Salgılama
(Nötr ve Koşulsuz Uyarıcı) (Koşulsuz Tepki)
Zil Salya Salgılama
(Koşullu Uyarıcı) (Koşulsuz Tepki)
Pavlov’un Köpekleri
İki olay arasında bağ
kurulmasıyla
gerçekleşen davranıştır.
Pazarlamacılar
nötr uyarıcıları
tekrarlar ve
uyarıcılar ortaya
çıkardığı
çağrışımlar
yoluyla
tüketiciyi
öğrenmeye
yöneltir.
7. Köpekler,fırtına-lı bir
havada nehre atılır.
(güçlü uyarıcı)
Zil sesine rağmen salya
akıtmazlar.
(eski bilgi unutulur)
Öğrenmenin çok daha güçlü
uyarıcılarla kaybolduğunu
göstermektedir.
8. Kokulara seslere göre tepkiler
oluşturmak,
Ani indirimler yapmak ya da iyi bilinen markayı
ucuza satmak,
Alışkanlık haline gelmiş marka
isimleri,
Bazı sembollerle marka isminin
özdeşleştirilmesi
Marka isminin özelliğini
yansıtması
Tekrar Genelleme Ayırt Etme
Pazarlamacılar;
9. “
2. Edimsel (Deneme-Yanılma) Koşullanma Kuramı
Belli bir davranışın belli bir bir sonuca götürdüğü öğrenilen
davranıştır.
Olumlu pekiştireç
Olumsuz pekiştireç
Unutma
Sönme
Skinner’in Fare Deneyi
Pekiştirme edimsel
koşullanmada klasik
koşullanmada oynadığı
rolden daha fazla rol
oynar.
10. “
2. Edimsel (Deneme-Yanılma) Koşullanma Kuramı
Belli bir davranışın belli bir bir sonuca götürdüğü öğrenilen
davranıştır.
Ücretsiz ürünün
denenmesi
Örnek ürünle
birlikte gönderilen
indirim kuponu ile
2. ürünün
alınmasının
sağlanması
Normal
fiyattan
ürünün
tekrar satın
alınması
Skinner’in Fare Deneyi
UYARAN
Örnek
ürün
ARZULANAN
DAVRANIŞ
Ürünü deneme
PEKİŞTİRME
Örnek ürünün
performans
göstermesi
Uyarana tepki verme olasılığı artar
Satın alma
sürecine
etkisi
11. 3.Model Alarak Öğrenme Kuramı
Bireyin kendini çekici ya da uygun algılanan bir modelle
özdeşleştirmesi ile gerçekleşen öğrenmedir.
1935 yılında Avustralyalı bir
biyolog olan Konrad Lorenz
bazı canlılarda genç bireylerin
izlenimle öğrendiklerini fark
etmiştir.
Tüketicide yeni davranışlar
oluşturmak,
Tüketicide istenmeyen
davranışlara engel olmak,
Daha önceden öğrenilen
davranışın tekrarlanmasını
sağlamak.
12. 4.Bilişsel Öğrenme Kuramı
İnanç ve deneyimler gibi
hem yeni bilgileri hem de
varolan bilgileri tekrar
yapılandırarak ya da
birleştirerek tüm düşünsel
faaliyetlerini içeren
öğrenmedir.
Köhler’in Maymun Deneyi
Karşılaştırmalı reklamlar,
Yeni ürün sunulurken hazırlanan ürünün
özelliklerini net şekilde anlatan reklamlar,
Ürünle ilgili kurulan danışma merkezleri ya
da yapılan ürün detaylandırmalarıyla ilgili
bilgilendirme ve benzeri çabalar
13.
14. Bellek nedir? Bilginin elde edilmesi ve
gelecekte ihtiyaç duyulduğunda
bulunmasını sağlamak için
saklanması ve depolanması
sürecidir.
Steven Pinker’in
da dediği gibi
“Bizler büyük
ölçüde
hafızalarımızdan
ibaretiz.”
kaydetme unutmahatırlama
15. BELLEK TÜRLERI
Duyumsal bellek
Uzun süreli bellek
Kısa süreli bellek
Duygularımızla elde edilen
çevresel girdilerin
depolanmasına olanak sağlanır.
Bu depolama kısa sürelidir ve
birkaç saniye sürer.
Ancak,kapasitesi çok yüksektir.
Elde edilen bilgileri geçici bir süre İçin
saklayan ve bir bölümünün uzun süreli
belleğe geçişlerini sağlayan bellektir.
Çalışan bellektir. kapasitesi hem sayı hem
de süre olarak çok dardır. Bilgiler, geçici
olarak tutulur.
Bazen birkaç dakikadan kısa
bazen de bir ömür boyu' uzun
aralıklarla saklanmakta olan
bilgileri içermektedir. bilgilerin
saklanabilmesi için kelimeler,
kavramlar ve semboller arasında
bazı ilişkiler kurulur.
16. Kısa süreli bellekteki bilgileri uzun süreli belleğe aktarabilmenin iki yolu
vardır, bu yolla zaman bilgi sınırlaması aşılabilir:
Tamamen hatasız tekrar yapıncaya
Kadar öğrenme devam ederse
bilgiler Uzun süreli belleğe
aktarılabilir.
bilgilerin anlamlı bir biçimde
önceki bilgilerimizle de ilişki
içinde kümeler haline getirme
zihinde tutmayı kolaylaştırır
TEKRARLAMA
GRUPLAMA
18. kodlama depolama çağırma
Her bilgi türünün bellekte
kendisiyle ilgili bölüme
yerleştirilip işlenir hale
getirilmesine kodlama
denir. İyi yerleştirilmiş
depo
Bilgilerin saklanarak
korunmasına belleme adı
verilir. Kodlanarak belleğe
kaydedilen bilgiler,
gerektiğinde Kullanılmak
üzere uzun süreli bellekte
depolanır. Bellekte saklanan bu
bilgiler, gerekli olduğunda
belleğin çağırma işlevi aracılığı ile
bilince çıkarılır.
Bilgiler istendiğinde,
bizim arzu ve
irademizle bilinç
alanına çıkabilir.
Öğrenilenlerin
saklanıp yeniden
canlandırılmasına
hatırlama adı verilir.
19. HATIRLAMA VE TANIMA
Hatırlama; geçmiş yaşantıların, önceden öğrenilmiş
bilgi ve becerilerin gerektiğinde yeniden
canlandırılmasıdır Genellikle ilk öğrenmeden birkaç
saat veya gün sonra öğrenilenlerin ’i
hatırlanır.
Tanıma ise karşılaşılan bir bilgi ya da nesnenin
önceden öğrenilmiş olduğunu fark etmektir.
Hatırlatmadan daha kolaydır.
% 25
20. • Depolanmış bilgiye bizi götürecek
ipuçlarının var olması gerekir
Hatırlama için; hatırlamak istediğimiz
bilgilerin ;
• Bellekte depolanmış olması,
• İyi örgütlenmiş olması yani hangi
bilgileri belleğe nasıl bıraktığımızı
bilmek,
21. Bilgilerin kazanılması, saklanması ve çağrılmasında;
• ortamın,
• zihinsel,
• duygusal,
• sosyal etmenlerin rolü vardır.
Örnek: Evde öğrenilen bilgi evde daha kolay hatırlanır.
Sevinçliyken öğrenilen bilgi de üzüntülü iken daha zor
hatırlanır
22. UNUTMA VE NEDENLERI
Verilen vaadin ya da sunulan iddianın gerçek dışı
olması/ müşteri beklentilerini karşılamaması
Geçmişte öğrenilmiş bilgi, beceri ve nesnelerin
gerektiğinde hatırlanmaması, karşılaşıldığında
tanınmaması olayına, unutma denir.
Bilgilerin kullanılmaması
Ket vurma : ileri ve geriye
Bilinç altına itme (bastırma)
Tekrar yapılmaması
Öğrenilen malzemenin anlamlı olmaması
24. HATIRLAMAYI ETKILEYEN FAKTÖRLER
Örneğin yaşlıların gençken yaptıkları
birçok şeyi hatırlayıp, 1 gün önce
Doktorun verdiği ilacın kullanım
Saatlerini hatırlamaması gibi…
1-Fizyolojik Faktörler;İnsanların çeşitli
fizyolojik özellikleri ya da durumlarına bağlı
olarak öğrendiklerini bellekte tutabilme
durumudur.
25. 3-Tekrar; Daha önce hafızaya alınan
bir bilgi ya da davranışın
hatırlatılması amacıyla yapılan
yinelemelerdir. Ne kadar çok bilgi
ve ipucu o kadar hatırlamayı
kolaylaştıracaklar.
2-Durumsal Faktörler; Bir şeyin
öğrenildiği ortam ya da benzeri
sağlandığında o zamana ait
hafızanın canlanması ve
öğrenilenlerin daha hızlı şekilde
hatırlanması durumudur.
26. 4-İlk Olma Son Olma; Yapılan araştırmalara göre pazara ilk
giren ürünlerin ve reklamlarda ilk ve sonda verilen
mesajların hafızada kalma oranı ortalarda verilen
mesajlara göre daha başarılıdır.
27. 5-Bildiklik Tanıdıklık; Bilinen markaların verdiği mesajların
akılda kalıcılığı diğerlerine oranla daha yüksektir. Riski
azaltır hoşlanmayı arttırır.
Tasvirsel ürünlerinde bilinirliği eş değerlerine göre
daha yüksektir.
28. 6-Verilen Söz veya Vaadin/İddianın Belirginliği;
Pazarlamacılar tarafından verilen vaatler ne kadar
gerçekçi ve tüketiciye hitap edebilir olursa zihinde
kalıcılığı o kadar yüksektir. (Seçim vaatleri)
29.
30. HAFIZADA KALMA ORANLARI
METOD %n METOD %
Okuma 10 Film İzleme 50
Dinleme 20 Sergiyi Gezme 50
Resme Bakma 30 Gösteri İzleme 50
Tartışmaya Katılım 70
Konuşma Yapma 70
Dramatik Sunum Yapma 90
Gerçek Bir Deneyi Canlandırma 90
İnteraktif Multimedya 90
Bir Projeyi Gerçekleştirme 90