Öğretim Tasarım Modelleri

1. KONU:ÖĞRETİM TASARIMI MODELLERİ

2. ADDIE MODELİ

3. ADDIE MODELİ

4. ADDIE modelinin aşamaları;
 Analiz ( Analysis )
 Tasarım ( Design )
 Geliştirme ( Development )
 Uygulama ( Implementation )
 Değerlendirme ( Evaluation )

5. ADDIE MODELİ
 Analiz (Analysis) aşamasında sorunlardan hareketle
eğitim gereksinimleri belirlenmekte, öğrenci
niteliklerinin/özelliklerinin çözümlemesi yapılmakta,
kurumsal politikalar/ koşullar açıklığa
kavuşturulmakta ve önceliklerden hareketle eğitim
hedefleri saptanmaktadır.
Tasarım (Design) aşamasında öğretim amaçları
yazılmakta, içeriğin seçimi ve düzenlemesi yapılmakta,
öğretme-öğrenme süreçlerinde kullanılacak stratejiler
geliştirilmekte ve ulaşılan çıktıları ölçmeye dönük
araçlar oluşturulmaktadır.

6. ADDIE MODELİ
 Geliştirme (Development) aşamasında daha çok
öğretme-öğrenme süreçlerinde yararlanılacak olan
materyaller üretilmektedir.
 Bunlar arasında özellikle eğitimci kılavuzları, katılımcı
materyalleri, destekleyici ortamlar, kullanım gereçleri başta
gelmektedir.
Uygulama (Implementation) aşamasında tasarımı
yapılan öğretme sisteminin uygulamasını etkileyecek
değişkenler üzerinde çalışılmakta ve gerekli hazırlıklar
yapılmaktadır.
 Özellikle tesislerin ayarlanması, ortamların düzenlenmesi,
bütçeleme yapılması ve eğiticilerin eğitimi gibi konular
üzerinde durulmaktadır.

7. ADDIE MODELİ
 Değerlendirme (Evaluation) aşamasında ise taslağı
geliştirilen öğretim sisteminin ön denemesi,
düzeltmeler, son değerlendirilmesi ve geleceğe ilişkin
kestirimler yapılmaktadır.
 Böylece, tasarımı yapılan sistemin tüm öğeleri işlerlik
açısından test edilmiş olmaktadır

8. ADDIE MODELİ
 ADDIE modelinde her bir aşamasının sonuçları, diğer
aşama için birer girdi olmaktadır.
 Her aşamanın sonunda yer alan değerlendirme süreci
ile bir sonraki aşamaya geçiş için onay veya ret
kararının oluşması sağlanmaktadır. Aşağıdaki şekille
bu döngüyü daha iyi kavrayabiliriz.

9. ADDIE MODELİ UYGULAMA
AŞAMASI

10. DICK VE CARY MODELİ

11. DICK VE CAREY MODELİ
 Dick ve Carey’nin (1990) aşama aşama tasarım modeli,
tasarımcının öğrenme hedeflerini ve bu hedeflere
ulaşılmasını sağlayacak öğretim stratejilerini belirlediği
bir dizi olay ve olguları içermektedir.
 Dick ve Carey tasarım modeline örnek olarak tek yönlü
öğretimsel televizyon veya video-kaset kullanımı
verilebilir.
 Dick ve Carey tasarım modelinde, öğretmen bütünüyle
iletişimin başlatıcısı ve moderatörü konumundadır.

12. DICK VE CAREY MODELİ
 SİSTEMİN YAKLAŞIMI:
• Birbiriyle ilgili olan ve birlikte çalışan parçalar, hedefi
gerçekleştirmek amaçlı çalışır.
• Sistem hedefe ulaşmışsa değerlendirme yapılır,
ulaşmamışsa modife edilir
• Öğretimsel hedefler üzerine dikkat toplanır.
• Her bir adım birbiriyle bağlantılıdır.
• Farklı seviye ve statüdeki öğrencilere uygulanabilir.

14. 1.Öğretim Hedeflerinin
Belirlenmesi
 Öğretimin Amacı:
Öğrencide meydana gelmesi istenilen davranışların
amaç olarak belirlenmesi
Öğretim tamamlandıktan sonra öğrencide hangi
becerinin geliştirilmek istendiğinin tanımı.
 İhtiyaç Analizi:
İhtiyaçların analiz edilmesi, öğretimin amaçları ile
kişisel ihtiyaçlar arasındaki farkın analiz edilmesi.

15. 2.Öğretimsel Analiz
 Amaç:
Hedefe ulaşmak için gerekli olan yetenekleri belirlemek.
 Görev Analizi:
Adım adım kişinin hedefi uygularken ne yapacağının
tanımı.
Prosedür boyunca her bir adımda kullanılan yetenekler.
 Süreç Analizi:
Karmaşık becerilerin öğrenilmesinde bireyin
gerçekleştirdiği zihinsel çalışmalar.
 Öğrenme - Görev Analizi:
Entelektüel beceri gerektiren öğretim hedefleri

16. 3.Giriş Davranışlarının
Değerlendirilmesi
 Amaç:
Öğrencilerin öğrenme görevine getirmesi gereken
becerileri belirlemek.(önbilgiler)
 Zihinsel Beceriler
 Sözlü anlama ve uzamsal yönelmeler gibi yetenekler
 Kişilik Özellikleri

17. 4.Performans Hedefleri
 Amaç:
İhtiyaç ve amaçları özel ve detaylı hedeflere
dönüştürmek.
 İşlevleri:
Öğretimde gerçekleşmeyecek amaçların belirlenmesi.
Dersi öğretimin uygun şartları üzerine planlamaya
dikkat etmek.
Ders planında hedef performansları belirlemek.
Öğrencilerin performanslarının artması için onlara
rehberlik etmek.
Öğrencilerin çalışmalarını desteklemek.

18. 5.Kriter Referans Testlerinin
Geliştirilmesi
 Yeni becerileri öğrenmek için gerekli olan bireysel hazır
bulunuşlukları belirlemek.
 Öğrenme sırasında öğrencilerde meydana gelen
oluşumları ders boyunca kontrol etmek.
 Aile ve yöneticiler için öğrencilerin ilerleyişini gösteren
dokümanlar hazırlamak.
 Ders planını geliştirmeden ve öğretim materyallerini
seçmeden önce yapılan erken bir performans
değerlendirmesi.
 Öğrenci performansının ölçülmesi için değerlendirme
araçlarının geliştirilmesi.

19. 6.Öğretim Stratejilerinin
Geliştirilmesi
 Amaç:
Öğretimsel etkinliklerin, hedeflerin başarısı ile nasıl
ilişkilendirileceğinin tasarlanması
 Dersi en iyi şekilde düzenlemek:
Öğrenciler için bilgiyi tarafsız ve etkili öğretim
stratejisi ile sunmak.
 Öğrenci bilgilerini, hedeflerde ifade edilen görevleri ve
öğretim stratejilerinin etkilerini gösterir. Örnek:
Anlatım stratejisinin seçimi, grup, öğrenci merkezli

20. 7.Öğretim Materyallerinin Seçimi
ve Geliştirilmesi
 Amaç:
Basılı materyaller ya da diğer kitle iletişim araçlarını
öğretim için seçimi ve tasarlanması
 Mümkünse kullanılması olanaklı olan materyalleri
kullanmak. Eğer yoksa yeni materyallerin
geliştirilmesine ihtiyaç duyulur.
 Öğretmenin rolü: Anlatım sisteminin seçimine bağlı
 Öğrenci el kitabı, öğretimsel materyal, testler ve
öğretici rehberi içeren var olan ya da yeni geliştirilen
materyallerin seçimi.

21. 8.Biçimlendirici Değerlendirmenin
Geliştirilmesi
 Amaç:
Öğretimsel materyali düzenlemek ve geliştirmek için
bilgi sağlamak.
 Öğretim materyalleri ile sağlanan bilgiler arasındaki
tutarsızlığı belirlemek
 Kalabalık öğrenci grupları için öğretimi etkili hale
getirme amaçlı düzenlemeler yapmak.
 Birebir: Bir öğrenciyle birebir bir görüşme yapmak
 Alan Sınavı

22. 9.Öğretimi Düzenlemek
 Hedeflere ulaşmayı engelleyen unsurları ortadan
kaldırmak.
10.Toplam Değerlendirmenin Yürütülmesi ve
Geliştirilmesi:
Amaç:
Sistemin etkililiğini bütünleştirmek için çalışır.
 Gelişme aşamasını geçirmiş olan sistemi yürütür.
 Öğretimsel sistemin geliştirilmesinin bir parçası
değildir.
 Bağımsız değerlendirme.
 Küçük- Büyük Ölçek (3)

23. ASSURE MODELİ

24. ASSURE MODELİ
 Assure tasarım modeli, öğrenenlerin karakteristik
özellikleri ve ulaşılmak istenen öğretim hedefleri
doğrultusunda uygun yöntemler, medya ve materyalleri
seçerek hazırlanan öğretim tasarımı modelidir .
 Assure modeli ile tasarlanan öğretim programlarının
sonunda en uygun yöntemleri, medyayı ve materyalleri
kullanılabilir ve öğrenenlerin yüksek öğrenme
performansı göstermeleri sağlanabilir.

25. ASSURE MODELİ BASAMAKLARI
 1.Öğrenenlerin Analizi
 2. Hedeflerin Belirlenmesi
 3. Öğretim Yöntem, Medya ve Materyallerin Seçilmesi
 4. Medya ve Materyallerin Kullanılması
 5. Öğrenenlerin Katılımı
 6. Değerlendirme ve Gözden Geçirme

26. 1.Öğrenenlerin Analizi
 Bu bölüm 3 alt baslıkta toplanır: öğrencilerin genel
karakteristikleri, giriş yeterlilikleri, öğrenme stilleri.
 Yaş, iş, kültürel, sosyoekonomik etkenler vb..
öğrenenlerin başlangıç esnasındaki bilgi seviyeleri, ön
gereksinim yetenekleri, düşünme, davranış yöntemi vb.
algılanabilir tercihler ve dayanıklılık, bilgi işleme
alışkanlıkları, motivasyonu etkileyen faktörler,
psikolojik faktörler gibi etmenlerin analizi iyi
yapılmalıdır.

27. 2.Hedefleri Belirleme
 Hedefler tasarımcı tarafından net bir şekilde
belirtilmelidir.
 Öğrenenlere kazandırılmak istenen davranışlar
ölçülebilir ve gözlenebilir olmalıdır.
 Öğretim tasarımının hedefleri, ABCD formatında
belirtilmelidir.

28. 3.Yöntem, Medya ve Materyallerin
Seçimi
 Bu aşamada nasıl öğretelim sorusuna yanıtlar
aranmaktadır.
 Öğretim yöntemi, ortam ve materyaller öğrenenlerin
analizi ve hedeflerin belirtilmesi aşamaları da dikkate
alınarak seçilmelidir.
 Yöntem ve materyaller seçilirken 3 seçenek vardır:
 Hazır olarak bulunan materyalleri kullanmak,
 Hazır olan materyallerin geliştirilmesi,
 Yeni materyaller tasarlanması.

29. 4.Medya ve Materyallerin
Kullanılması
 Materyal seçiminden sonra, medyayı ve materyalleri öğretim
programının hedeflerine ulaşmasını sağlayacak, alıştırma ve
uygulamaların nasıl uygulanacağını belirten bir yöntem seçilmelidir.
 Tasarıma başlamadan önce yapılması gerekenler:
 1. Materyali ve ortamı gözden geçirme,
 2. Materyali hazırlama: materyalleri toplama, belirli bir düzene
koyma,
 3. Ortamı hazırlama, ( Dersin içeriğini kapsamlı bir şekilde veren bir
sunum hazırlama, Çalışılan konu ile ilgisinin mantıksal açıklamasını
yapma, Öğrencinin dikkat etmekle
ne fayda sağlayacağını dile getiren motive edici açıklama yapma,
Dikkati dersin spesifik yönlerine çeken sistematik ipuçları sunma ),
 4. Öğrencileri hazırlama: Konu ile gerçek hayatta uygulamakta
oldukları arasındaki ilişkilerin kurulduğu ve
öğrencilerin hazırlandığı asamadır.

30. 5.Öğrenen Katılımının Sağlanması
 Bu aşamada öğrenci katılımının
nasıl sağlanacağı sorusuna yanıt aranmaktadır.
 Öğrenci öğrenme sürecine aktif olarak katılmalıdır.
 Öğrencilerin aktif olarak katılmalarını sağlamak için
onlara ipuçları ve işaretçiler verilmelidir.

31. 6.Değerlendirme ve Gözden
Geçirme
 Değerlendirme aşaması, su sorulara verilen yanıtlar ile
yapılabilir.
 Öğrenenler, öğretim programının hedeflerine ulaştı
mı?
 Seçilen medya ve materyaller, hedeflere
ulaşılmasında öğrenenlere yardımcı oldu mu ?
 Tüm öğrenenler materyalleri amacına uygun bir
biçimde kullanabildi mi ?