SlideShare a Scribd company logo
1 of 30
Kacunduk Malih Sareng Bapak
I Putu Gede Bagus Antara, S.Pd.B
ring Peplajahan Bahasa Bali
AKSARA BALI
3.2 Memahami perkembangan aksara Bali, sejarah aksara Bali dan
jenis-jenis aksara Bali secara umum
4.2 Memproduksi wacana beraksara Bali dalam lontar dan Software
MALAJAH AKSARA BALI
PANGLIMBAK AKSARA,
SEJARAH AKSARA MANUT
TUTR AJI SAKA,
SOROHAN AKSARA BALI
INDIA aksara KAROSTI aksara BRAHMI
INDIA UTARA aksara DEWANEGARI
basa SANSEKERTA
INDIA SELATAN aksara PALLAWA
basa PALLAWA
PANGLIMBAK AKSARA BALI
AKSARA DEWANEGARI AKSARA PALLAWA
SEJARAH AKSARA BALI
MANUT TUTR AJI SAKA
Kabaosang dawegé dumun wénten jagat sane
kawastanin jagat Majeti. Yan tuturang indik
kawéntenan ring Majeti, wiakti jagaté kalintag
becik. Tanahnyané subur, kadongané dadar,
cocok pisan yan anggén pertanian. Sakéwanten
kala punika para krama ring Majeti, tan pisan
uning ring kaweruhan pertanian, kantun
tambet-tambet, napi malih kaweruhan aksara,
agama, sastra kalih piranti-piranti lianan during
uningin ipun.
Majalaran antuk kawéntenané sapunika minab
sampun sangkaning kaagungan Hyang Parama
Kawi raris Ida nyupat jagat Majeti, antuk
ngariptayang manusa mautama sane
mapeséngan Sang Aji Saka.
Gelisang satua, Sang Aji Saka sampun duur tur
maduwé pusaka keris kadulurin parekan kakalih,
sane mawasta I Sambada sareng I Dora.
Sanunggil rahina geginanan Ipun wantah
ngurukang panjakésanj wénten ring Majeti indik
kaweruhan makadi agama,aksara,sastra miwah
pertanian.
Kasuén-suén uning panjaké indik
kaweruhan iwau sane kaurukang Sang Aji
Saka. Nyambran raine ikrama pacang
muponin kauripan mabekel antuk
kaweruhan sane dahat mautama punika.
Mawetu raris degdeg jagaté mupu sarwi
tinadur murah sarwi timuku. Sampun
landuh jagaté ring Majeti, metu raris kayun
Sang Aji Saka pacing ngelimbakang
ngicénin kaweruhan kajagat lianan, wantah
jagat belat Negara mawasta jagat medag
kemulan.
Sadurung Sang Aji Saka mamargi raris ngandika
ring parekanné, sapuniki “ Bapa ajak
dadua titian lakar ngalimbakang
ngicén pangajah, jani bang
titian tugas, Bapa Dora ngebag
keris pusakané dini, Bapa
Sambada ngiring titian ka jagat
Medang Kemulan, yan ada anak
nagih kerisé ané lianan tekén
titian eda pesan baanga.”
Makakalih parekané ngiring sapangandikan Sang
Kaceritayang sane mangkin Sang Aji Saka sampun
rauh ring jagat Medang kamulan, sada gegéson
Ida ngojog pondok sane madaging sunar, saget
katemu sareng anak lingsir lanang-istri meraga
pandita. Irika ida masandekan temuli ngantenang
kawéntenan kalih pandita sane sedeng keni
pakéwuh. Ring dija makakalih Sang Pandita
nenten nué putra tur maning sané mangkin galah
Ida ngaturang caru, tetadahan retune ring
Medang Kamulan marupa ajeng-ajengan
maulam jatma adiri, adeng siu, jejanganan,
miwah inum-inuman marupa sajeng mangda
katur raina benjang.
cutetang bebaosané. Sang Aji Saka misadia
pacang dados ulam ajengan bogan Sang Nata
ratu ring Medang Kamulan.
Dumun Sang Nata Ratu sane nyeneng ring
medang kamulan nenten sios wantah raksasa,
sane paripolahnyané kalangkung kaon, sane
mapesengan Déwata Nawa Cengkar.
Kakaonannyané nenten sios nadah jatma pinaka
ulamnyané ritatkala ipanjak ngaturang caru.
Sapunika panjaké silih genti mangda nagingin
pangarsan Sang Prabu, yan tan sida antuka I
panjak ngaturang caru, pacang keni danda,
sakulawarga kapademang.
Sané polih giliran rahinané punika ngaturang carutan
sioa wantah Ida Sang pandita Bekung ring ajeng.
Ajengan, jangan-janganan, inum-inuman sampun Ida
madué, nagging ulam jatma nénten prasida antuk ida
duaning Ida bekung tan madué oka. Sampun
sangkaning titah Sang Hyang suung momo angkara
nenten pacing matuuh panjang, nadak sara raris anak
mautama pacing nulungin Ida. Paigunan Sang Pandita
sareng Aji Saka duk wenginé sampun puput wantah
Sang Aji Saka pinaka ulam jatma, raris sampun rahina
pasemangan pisah Ida mamarga sakulawarga ka puri
medang kembulan kairing olih kaula-kaulané
maduluran makta tetadahan tan lempas taler
masarengan Sang Aji Saka.
Tan kocap ring margi, saget sampun rauh
ring puri. Wiakti angob Dewate Cengkar
nyingak aturanné tios ring sane sampun-
sampun. Tumuli ngandika Dewata cengkar,
“ Sakondjn kola nadah caruné, men apa
lakar tunas bapa”, sapuniki baosné, masaur
Sang Aji Saka,”Ratu Sang Prabu sadurung
titiang padem, wenten sane lungsur
titiang, wantah nunas tanah alumbang
destar titiangé puniki pacang wehin bapan
titiangé (sang Pandita).
Mewali Dewata Cengkar,”Beh alumbang udeh cai
nunas tanah anggon apa? Sapalan nunas aéktar
apang ada anggon mertiwi, lamun kéto, lautang
kelésang udengé turmaning sikut tanahé, kola
suba enggalan Makita nadah,”sapunika baos
Dewata Cengkar. Digelis Sang Aji Saka ngelus destar
raris kasikut tanahé. Sampun saking pengentas Hyang
Widi, lipetan destaré nenten telas-telas anggén nyikut
tanah, raris Dewate Cengkar kirig-kirig nyampingin
muncuk destaré sayan ngedoh-ngedohang, sampun
rauh reké ring tepi siring, taler kantun nglumbang-
nglumbangang raris katambakin oleh Dewate Cengkar
nanging nenten mrasidayang, pamuput kagulungipun
macemplung katengah segarané ngantos tan maurip
Sasédan Dewate Cengkar, panjak Medang
Kembulan sami rumase ledang, sahasa
mari ngangkat Sang Aji Saka mangda dados
Prabu ngetosin Dewata Cengkar. Pinunas I
panjak kadagingin raris Sang Aji Saka dados
Prabu Medang Kambulan.
Kacritayang sesampun Aji Saka dados
Prabu ring Medang Kambulan, éling Ida
ring keris pusakané, saha digelis ngandikain
parekané I Sambada mangda ngambil ka
Majati.
I Sambada tan purun tulak ring titah Sang
Aji Saka, digelis ipun lunga ka Majati.
Sarauhé irika tan mari ngojog genah I Dora
Jaga ngrauhin titah Sang Aji Saka. Nanging I
Dora tan nguéhin kerisdané ring I
Sambada, duaning wenten piteket Sang Aji
Saka duke dumun, “Dora yan ada anak
nagih pusakané, elénan tekén titian,
da pesan banga. “Raris parekané
makakalih sami-sami pageh ngamargiang
pangandika, mawetu rebat marebutin keris
nyantos makakalih parekané padem.
Indik sepadem parekan makakalih
kapireng olih Sang Aji Saka,
pramangkin Ida Parisesel ring raga,
rumase ring raga iwang ngicén
tugas ring parekané makaklih
wastu ngemasin padem. Duaning
kangen ring parekan raris Sang Aji
Saka makaryaa pangeling-éling
sane masuara:
Aksara Wréastra
Aksara Baliné sané lumrah kaajahin alit-alité saking
SD rauh ring SMA miwah perguruan tinggi ring Bali
akéhnyané 18 (pelekutus), sané ketah kabaos
abjad aksara Bali. Abjad aksara Bali punika sané
sujatiné mawasta aksara Wréastra, inggih punika
aksara Baliné sané kanggén nyuratang basa Bali
lumrah. Tegesnyané, yéning pacang nyurat basa
Bali sané lumrah, sané nénten madaging
campuhan basa Kawi miwah Sansekerta, pacang
prasida kasurat antuk abjadé sané pelekutus
punika.
Panganggé Aksara Bali
Manut buku Pedoman Pasang
Aksara Bali, panganggé aksara
Baliné kabinayang dados tigang
soroh, inggih punika: (1)
panganggé suara, (2) panganggé
ardasuara, miwah (3) panganggé
tengenan.
YENING SAMPUN SELEG
MALAJAH
TUR MADASANG TUTUR
GURU SINAH
MAPIKOLIH BECIK

More Related Content

Similar to MATERI AKSARA BALI KELAS X.ppt (20)

Puisi sastra buana
Puisi sastra buanaPuisi sastra buana
Puisi sastra buana
 
Ppsb taklimat
Ppsb taklimatPpsb taklimat
Ppsb taklimat
 
Ppsb taklimat
Ppsb taklimatPpsb taklimat
Ppsb taklimat
 
Buta Locaya
Buta LocayaButa Locaya
Buta Locaya
 
Acara tikahan
Acara tikahanAcara tikahan
Acara tikahan
 
Badang
BadangBadang
Badang
 
Badang
BadangBadang
Badang
 
Main Asal Enggau Litaricha Bansa Iban
Main Asal Enggau Litaricha Bansa IbanMain Asal Enggau Litaricha Bansa Iban
Main Asal Enggau Litaricha Bansa Iban
 
Naskah 2
Naskah 2Naskah 2
Naskah 2
 
Legenda aceh banta seudang
Legenda aceh   banta seudangLegenda aceh   banta seudang
Legenda aceh banta seudang
 
Mikaweruh kabasaan
Mikaweruh kabasaanMikaweruh kabasaan
Mikaweruh kabasaan
 
Pelajahan basa bali mendengarkan cerpen
Pelajahan basa bali mendengarkan cerpenPelajahan basa bali mendengarkan cerpen
Pelajahan basa bali mendengarkan cerpen
 
Aji saka
Aji sakaAji saka
Aji saka
 
Legenda
LegendaLegenda
Legenda
 
Umpasa halak batak
Umpasa halak batakUmpasa halak batak
Umpasa halak batak
 
Wawangsalan sunda
Wawangsalan sundaWawangsalan sunda
Wawangsalan sunda
 
Teks Pembawa Acara Pernikahan Sunda
Teks Pembawa Acara Pernikahan SundaTeks Pembawa Acara Pernikahan Sunda
Teks Pembawa Acara Pernikahan Sunda
 
BAHASA DAERAH BALI KLS XI
 BAHASA DAERAH  BALI KLS XI  BAHASA DAERAH  BALI KLS XI
BAHASA DAERAH BALI KLS XI
 
BAHASA BALI KELAS XI
BAHASA BALI KELAS XIBAHASA BALI KELAS XI
BAHASA BALI KELAS XI
 
Kasusastraan bali
Kasusastraan baliKasusastraan bali
Kasusastraan bali
 

Recently uploaded

PPT_AKUNTANSI_PAJAK_ATAS_ASET_TETAP.pptx
PPT_AKUNTANSI_PAJAK_ATAS_ASET_TETAP.pptxPPT_AKUNTANSI_PAJAK_ATAS_ASET_TETAP.pptx
PPT_AKUNTANSI_PAJAK_ATAS_ASET_TETAP.pptxalalfardilah
 
1.2.a.6. Demonstrasi Konstektual - Modul 1.2 (Shinta Novianti - CGP A10).pdf
1.2.a.6. Demonstrasi Konstektual - Modul 1.2 (Shinta Novianti - CGP A10).pdf1.2.a.6. Demonstrasi Konstektual - Modul 1.2 (Shinta Novianti - CGP A10).pdf
1.2.a.6. Demonstrasi Konstektual - Modul 1.2 (Shinta Novianti - CGP A10).pdfShintaNovianti1
 
Modul Ajar Bahasa Indonesia - Menulis Puisi Spontanitas - Fase D.docx
Modul Ajar Bahasa Indonesia - Menulis Puisi Spontanitas - Fase D.docxModul Ajar Bahasa Indonesia - Menulis Puisi Spontanitas - Fase D.docx
Modul Ajar Bahasa Indonesia - Menulis Puisi Spontanitas - Fase D.docxherisriwahyuni
 
Lembar Observasi Pembelajaran di Kelas.docx
Lembar Observasi Pembelajaran di  Kelas.docxLembar Observasi Pembelajaran di  Kelas.docx
Lembar Observasi Pembelajaran di Kelas.docxbkandrisaputra
 
MATERI EKOSISTEM UNTUK SEKOLAH MENENGAH ATAS
MATERI EKOSISTEM UNTUK SEKOLAH MENENGAH ATASMATERI EKOSISTEM UNTUK SEKOLAH MENENGAH ATAS
MATERI EKOSISTEM UNTUK SEKOLAH MENENGAH ATASKurniawan Dirham
 
DEMONSTRASI KONTEKSTUAL MODUL 1.3 PENDIDIKAN GURU PENGGERAK
DEMONSTRASI KONTEKSTUAL MODUL 1.3 PENDIDIKAN GURU PENGGERAKDEMONSTRASI KONTEKSTUAL MODUL 1.3 PENDIDIKAN GURU PENGGERAK
DEMONSTRASI KONTEKSTUAL MODUL 1.3 PENDIDIKAN GURU PENGGERAKirwan461475
 
demontrasi kontekstual modul 1.2.a. 6.pdf
demontrasi kontekstual modul 1.2.a. 6.pdfdemontrasi kontekstual modul 1.2.a. 6.pdf
demontrasi kontekstual modul 1.2.a. 6.pdfIndri117648
 
AKSI NYATA MODUL 1.2-1 untuk pendidikan guru penggerak.pptx
AKSI NYATA MODUL 1.2-1 untuk pendidikan guru penggerak.pptxAKSI NYATA MODUL 1.2-1 untuk pendidikan guru penggerak.pptx
AKSI NYATA MODUL 1.2-1 untuk pendidikan guru penggerak.pptxWirionSembiring2
 
HARMONI DALAM EKOSISTEM KELAS V SEKOLAH DASAR.pdf
HARMONI DALAM EKOSISTEM KELAS V SEKOLAH DASAR.pdfHARMONI DALAM EKOSISTEM KELAS V SEKOLAH DASAR.pdf
HARMONI DALAM EKOSISTEM KELAS V SEKOLAH DASAR.pdfkustiyantidew94
 
Modul 1.2.a.8 Koneksi antar materi 1.2.pdf
Modul 1.2.a.8 Koneksi antar materi 1.2.pdfModul 1.2.a.8 Koneksi antar materi 1.2.pdf
Modul 1.2.a.8 Koneksi antar materi 1.2.pdfSitiJulaeha820399
 
PELAKSANAAN + Link2 Materi TRAINING "Effective SUPERVISORY & LEADERSHIP Sk...
PELAKSANAAN  + Link2 Materi TRAINING "Effective  SUPERVISORY &  LEADERSHIP Sk...PELAKSANAAN  + Link2 Materi TRAINING "Effective  SUPERVISORY &  LEADERSHIP Sk...
PELAKSANAAN + Link2 Materi TRAINING "Effective SUPERVISORY & LEADERSHIP Sk...Kanaidi ken
 
04-Gemelli.- kehamilan ganda- duo atau triplet
04-Gemelli.- kehamilan ganda- duo atau triplet04-Gemelli.- kehamilan ganda- duo atau triplet
04-Gemelli.- kehamilan ganda- duo atau tripletMelianaJayasaputra
 
Materi Pertemuan Materi Pertemuan 7.pptx
Materi Pertemuan Materi Pertemuan 7.pptxMateri Pertemuan Materi Pertemuan 7.pptx
Materi Pertemuan Materi Pertemuan 7.pptxRezaWahyuni6
 
Modul Ajar Biologi Kelas 11 Fase F Kurikulum Merdeka [abdiera.com]
Modul Ajar Biologi Kelas 11 Fase F Kurikulum Merdeka [abdiera.com]Modul Ajar Biologi Kelas 11 Fase F Kurikulum Merdeka [abdiera.com]
Modul Ajar Biologi Kelas 11 Fase F Kurikulum Merdeka [abdiera.com]Abdiera
 
Kelompok 2 Karakteristik Negara Nigeria.pdf
Kelompok 2 Karakteristik Negara Nigeria.pdfKelompok 2 Karakteristik Negara Nigeria.pdf
Kelompok 2 Karakteristik Negara Nigeria.pdftsaniasalftn18
 
Kelompok 4 : Karakteristik Negara Inggris
Kelompok 4 : Karakteristik Negara InggrisKelompok 4 : Karakteristik Negara Inggris
Kelompok 4 : Karakteristik Negara InggrisNazla aulia
 
BAHAN SOSIALISASI PPDB SMA-SMK NEGERI DISDIKSU TP. 2024-2025 REVISI.pptx
BAHAN SOSIALISASI PPDB SMA-SMK NEGERI DISDIKSU TP. 2024-2025 REVISI.pptxBAHAN SOSIALISASI PPDB SMA-SMK NEGERI DISDIKSU TP. 2024-2025 REVISI.pptx
BAHAN SOSIALISASI PPDB SMA-SMK NEGERI DISDIKSU TP. 2024-2025 REVISI.pptxJamhuriIshak
 
adap penggunaan media sosial dalam kehidupan sehari-hari.pptx
adap penggunaan media sosial dalam kehidupan sehari-hari.pptxadap penggunaan media sosial dalam kehidupan sehari-hari.pptx
adap penggunaan media sosial dalam kehidupan sehari-hari.pptxmtsmampunbarub4
 
Tugas 1 pembaruan dlm pembelajaran jawaban tugas tuton 1.docx
Tugas 1 pembaruan dlm pembelajaran jawaban tugas tuton 1.docxTugas 1 pembaruan dlm pembelajaran jawaban tugas tuton 1.docx
Tugas 1 pembaruan dlm pembelajaran jawaban tugas tuton 1.docxmawan5982
 
Demonstrasi Kontekstual Modul 1.2. pdf
Demonstrasi Kontekstual  Modul 1.2.  pdfDemonstrasi Kontekstual  Modul 1.2.  pdf
Demonstrasi Kontekstual Modul 1.2. pdfvebronialite32
 

Recently uploaded (20)

PPT_AKUNTANSI_PAJAK_ATAS_ASET_TETAP.pptx
PPT_AKUNTANSI_PAJAK_ATAS_ASET_TETAP.pptxPPT_AKUNTANSI_PAJAK_ATAS_ASET_TETAP.pptx
PPT_AKUNTANSI_PAJAK_ATAS_ASET_TETAP.pptx
 
1.2.a.6. Demonstrasi Konstektual - Modul 1.2 (Shinta Novianti - CGP A10).pdf
1.2.a.6. Demonstrasi Konstektual - Modul 1.2 (Shinta Novianti - CGP A10).pdf1.2.a.6. Demonstrasi Konstektual - Modul 1.2 (Shinta Novianti - CGP A10).pdf
1.2.a.6. Demonstrasi Konstektual - Modul 1.2 (Shinta Novianti - CGP A10).pdf
 
Modul Ajar Bahasa Indonesia - Menulis Puisi Spontanitas - Fase D.docx
Modul Ajar Bahasa Indonesia - Menulis Puisi Spontanitas - Fase D.docxModul Ajar Bahasa Indonesia - Menulis Puisi Spontanitas - Fase D.docx
Modul Ajar Bahasa Indonesia - Menulis Puisi Spontanitas - Fase D.docx
 
Lembar Observasi Pembelajaran di Kelas.docx
Lembar Observasi Pembelajaran di  Kelas.docxLembar Observasi Pembelajaran di  Kelas.docx
Lembar Observasi Pembelajaran di Kelas.docx
 
MATERI EKOSISTEM UNTUK SEKOLAH MENENGAH ATAS
MATERI EKOSISTEM UNTUK SEKOLAH MENENGAH ATASMATERI EKOSISTEM UNTUK SEKOLAH MENENGAH ATAS
MATERI EKOSISTEM UNTUK SEKOLAH MENENGAH ATAS
 
DEMONSTRASI KONTEKSTUAL MODUL 1.3 PENDIDIKAN GURU PENGGERAK
DEMONSTRASI KONTEKSTUAL MODUL 1.3 PENDIDIKAN GURU PENGGERAKDEMONSTRASI KONTEKSTUAL MODUL 1.3 PENDIDIKAN GURU PENGGERAK
DEMONSTRASI KONTEKSTUAL MODUL 1.3 PENDIDIKAN GURU PENGGERAK
 
demontrasi kontekstual modul 1.2.a. 6.pdf
demontrasi kontekstual modul 1.2.a. 6.pdfdemontrasi kontekstual modul 1.2.a. 6.pdf
demontrasi kontekstual modul 1.2.a. 6.pdf
 
AKSI NYATA MODUL 1.2-1 untuk pendidikan guru penggerak.pptx
AKSI NYATA MODUL 1.2-1 untuk pendidikan guru penggerak.pptxAKSI NYATA MODUL 1.2-1 untuk pendidikan guru penggerak.pptx
AKSI NYATA MODUL 1.2-1 untuk pendidikan guru penggerak.pptx
 
HARMONI DALAM EKOSISTEM KELAS V SEKOLAH DASAR.pdf
HARMONI DALAM EKOSISTEM KELAS V SEKOLAH DASAR.pdfHARMONI DALAM EKOSISTEM KELAS V SEKOLAH DASAR.pdf
HARMONI DALAM EKOSISTEM KELAS V SEKOLAH DASAR.pdf
 
Modul 1.2.a.8 Koneksi antar materi 1.2.pdf
Modul 1.2.a.8 Koneksi antar materi 1.2.pdfModul 1.2.a.8 Koneksi antar materi 1.2.pdf
Modul 1.2.a.8 Koneksi antar materi 1.2.pdf
 
PELAKSANAAN + Link2 Materi TRAINING "Effective SUPERVISORY & LEADERSHIP Sk...
PELAKSANAAN  + Link2 Materi TRAINING "Effective  SUPERVISORY &  LEADERSHIP Sk...PELAKSANAAN  + Link2 Materi TRAINING "Effective  SUPERVISORY &  LEADERSHIP Sk...
PELAKSANAAN + Link2 Materi TRAINING "Effective SUPERVISORY & LEADERSHIP Sk...
 
04-Gemelli.- kehamilan ganda- duo atau triplet
04-Gemelli.- kehamilan ganda- duo atau triplet04-Gemelli.- kehamilan ganda- duo atau triplet
04-Gemelli.- kehamilan ganda- duo atau triplet
 
Materi Pertemuan Materi Pertemuan 7.pptx
Materi Pertemuan Materi Pertemuan 7.pptxMateri Pertemuan Materi Pertemuan 7.pptx
Materi Pertemuan Materi Pertemuan 7.pptx
 
Modul Ajar Biologi Kelas 11 Fase F Kurikulum Merdeka [abdiera.com]
Modul Ajar Biologi Kelas 11 Fase F Kurikulum Merdeka [abdiera.com]Modul Ajar Biologi Kelas 11 Fase F Kurikulum Merdeka [abdiera.com]
Modul Ajar Biologi Kelas 11 Fase F Kurikulum Merdeka [abdiera.com]
 
Kelompok 2 Karakteristik Negara Nigeria.pdf
Kelompok 2 Karakteristik Negara Nigeria.pdfKelompok 2 Karakteristik Negara Nigeria.pdf
Kelompok 2 Karakteristik Negara Nigeria.pdf
 
Kelompok 4 : Karakteristik Negara Inggris
Kelompok 4 : Karakteristik Negara InggrisKelompok 4 : Karakteristik Negara Inggris
Kelompok 4 : Karakteristik Negara Inggris
 
BAHAN SOSIALISASI PPDB SMA-SMK NEGERI DISDIKSU TP. 2024-2025 REVISI.pptx
BAHAN SOSIALISASI PPDB SMA-SMK NEGERI DISDIKSU TP. 2024-2025 REVISI.pptxBAHAN SOSIALISASI PPDB SMA-SMK NEGERI DISDIKSU TP. 2024-2025 REVISI.pptx
BAHAN SOSIALISASI PPDB SMA-SMK NEGERI DISDIKSU TP. 2024-2025 REVISI.pptx
 
adap penggunaan media sosial dalam kehidupan sehari-hari.pptx
adap penggunaan media sosial dalam kehidupan sehari-hari.pptxadap penggunaan media sosial dalam kehidupan sehari-hari.pptx
adap penggunaan media sosial dalam kehidupan sehari-hari.pptx
 
Tugas 1 pembaruan dlm pembelajaran jawaban tugas tuton 1.docx
Tugas 1 pembaruan dlm pembelajaran jawaban tugas tuton 1.docxTugas 1 pembaruan dlm pembelajaran jawaban tugas tuton 1.docx
Tugas 1 pembaruan dlm pembelajaran jawaban tugas tuton 1.docx
 
Demonstrasi Kontekstual Modul 1.2. pdf
Demonstrasi Kontekstual  Modul 1.2.  pdfDemonstrasi Kontekstual  Modul 1.2.  pdf
Demonstrasi Kontekstual Modul 1.2. pdf
 

MATERI AKSARA BALI KELAS X.ppt

  • 1. Kacunduk Malih Sareng Bapak I Putu Gede Bagus Antara, S.Pd.B ring Peplajahan Bahasa Bali
  • 2. AKSARA BALI 3.2 Memahami perkembangan aksara Bali, sejarah aksara Bali dan jenis-jenis aksara Bali secara umum 4.2 Memproduksi wacana beraksara Bali dalam lontar dan Software
  • 3. MALAJAH AKSARA BALI PANGLIMBAK AKSARA, SEJARAH AKSARA MANUT TUTR AJI SAKA, SOROHAN AKSARA BALI
  • 4. INDIA aksara KAROSTI aksara BRAHMI INDIA UTARA aksara DEWANEGARI basa SANSEKERTA INDIA SELATAN aksara PALLAWA basa PALLAWA PANGLIMBAK AKSARA BALI
  • 6. SEJARAH AKSARA BALI MANUT TUTR AJI SAKA Kabaosang dawegé dumun wénten jagat sane kawastanin jagat Majeti. Yan tuturang indik kawéntenan ring Majeti, wiakti jagaté kalintag becik. Tanahnyané subur, kadongané dadar, cocok pisan yan anggén pertanian. Sakéwanten kala punika para krama ring Majeti, tan pisan uning ring kaweruhan pertanian, kantun tambet-tambet, napi malih kaweruhan aksara, agama, sastra kalih piranti-piranti lianan during uningin ipun.
  • 7. Majalaran antuk kawéntenané sapunika minab sampun sangkaning kaagungan Hyang Parama Kawi raris Ida nyupat jagat Majeti, antuk ngariptayang manusa mautama sane mapeséngan Sang Aji Saka. Gelisang satua, Sang Aji Saka sampun duur tur maduwé pusaka keris kadulurin parekan kakalih, sane mawasta I Sambada sareng I Dora. Sanunggil rahina geginanan Ipun wantah ngurukang panjakésanj wénten ring Majeti indik kaweruhan makadi agama,aksara,sastra miwah pertanian.
  • 8. Kasuén-suén uning panjaké indik kaweruhan iwau sane kaurukang Sang Aji Saka. Nyambran raine ikrama pacang muponin kauripan mabekel antuk kaweruhan sane dahat mautama punika. Mawetu raris degdeg jagaté mupu sarwi tinadur murah sarwi timuku. Sampun landuh jagaté ring Majeti, metu raris kayun Sang Aji Saka pacing ngelimbakang ngicénin kaweruhan kajagat lianan, wantah jagat belat Negara mawasta jagat medag kemulan.
  • 9. Sadurung Sang Aji Saka mamargi raris ngandika ring parekanné, sapuniki “ Bapa ajak dadua titian lakar ngalimbakang ngicén pangajah, jani bang titian tugas, Bapa Dora ngebag keris pusakané dini, Bapa Sambada ngiring titian ka jagat Medang Kemulan, yan ada anak nagih kerisé ané lianan tekén titian eda pesan baanga.” Makakalih parekané ngiring sapangandikan Sang
  • 10. Kaceritayang sane mangkin Sang Aji Saka sampun rauh ring jagat Medang kamulan, sada gegéson Ida ngojog pondok sane madaging sunar, saget katemu sareng anak lingsir lanang-istri meraga pandita. Irika ida masandekan temuli ngantenang kawéntenan kalih pandita sane sedeng keni pakéwuh. Ring dija makakalih Sang Pandita nenten nué putra tur maning sané mangkin galah Ida ngaturang caru, tetadahan retune ring Medang Kamulan marupa ajeng-ajengan maulam jatma adiri, adeng siu, jejanganan, miwah inum-inuman marupa sajeng mangda katur raina benjang.
  • 11. cutetang bebaosané. Sang Aji Saka misadia pacang dados ulam ajengan bogan Sang Nata ratu ring Medang Kamulan. Dumun Sang Nata Ratu sane nyeneng ring medang kamulan nenten sios wantah raksasa, sane paripolahnyané kalangkung kaon, sane mapesengan Déwata Nawa Cengkar. Kakaonannyané nenten sios nadah jatma pinaka ulamnyané ritatkala ipanjak ngaturang caru. Sapunika panjaké silih genti mangda nagingin pangarsan Sang Prabu, yan tan sida antuka I panjak ngaturang caru, pacang keni danda, sakulawarga kapademang.
  • 12. Sané polih giliran rahinané punika ngaturang carutan sioa wantah Ida Sang pandita Bekung ring ajeng. Ajengan, jangan-janganan, inum-inuman sampun Ida madué, nagging ulam jatma nénten prasida antuk ida duaning Ida bekung tan madué oka. Sampun sangkaning titah Sang Hyang suung momo angkara nenten pacing matuuh panjang, nadak sara raris anak mautama pacing nulungin Ida. Paigunan Sang Pandita sareng Aji Saka duk wenginé sampun puput wantah Sang Aji Saka pinaka ulam jatma, raris sampun rahina pasemangan pisah Ida mamarga sakulawarga ka puri medang kembulan kairing olih kaula-kaulané maduluran makta tetadahan tan lempas taler masarengan Sang Aji Saka.
  • 13. Tan kocap ring margi, saget sampun rauh ring puri. Wiakti angob Dewate Cengkar nyingak aturanné tios ring sane sampun- sampun. Tumuli ngandika Dewata cengkar, “ Sakondjn kola nadah caruné, men apa lakar tunas bapa”, sapuniki baosné, masaur Sang Aji Saka,”Ratu Sang Prabu sadurung titiang padem, wenten sane lungsur titiang, wantah nunas tanah alumbang destar titiangé puniki pacang wehin bapan titiangé (sang Pandita).
  • 14. Mewali Dewata Cengkar,”Beh alumbang udeh cai nunas tanah anggon apa? Sapalan nunas aéktar apang ada anggon mertiwi, lamun kéto, lautang kelésang udengé turmaning sikut tanahé, kola suba enggalan Makita nadah,”sapunika baos Dewata Cengkar. Digelis Sang Aji Saka ngelus destar raris kasikut tanahé. Sampun saking pengentas Hyang Widi, lipetan destaré nenten telas-telas anggén nyikut tanah, raris Dewate Cengkar kirig-kirig nyampingin muncuk destaré sayan ngedoh-ngedohang, sampun rauh reké ring tepi siring, taler kantun nglumbang- nglumbangang raris katambakin oleh Dewate Cengkar nanging nenten mrasidayang, pamuput kagulungipun macemplung katengah segarané ngantos tan maurip
  • 15. Sasédan Dewate Cengkar, panjak Medang Kembulan sami rumase ledang, sahasa mari ngangkat Sang Aji Saka mangda dados Prabu ngetosin Dewata Cengkar. Pinunas I panjak kadagingin raris Sang Aji Saka dados Prabu Medang Kambulan. Kacritayang sesampun Aji Saka dados Prabu ring Medang Kambulan, éling Ida ring keris pusakané, saha digelis ngandikain parekané I Sambada mangda ngambil ka Majati.
  • 16. I Sambada tan purun tulak ring titah Sang Aji Saka, digelis ipun lunga ka Majati. Sarauhé irika tan mari ngojog genah I Dora Jaga ngrauhin titah Sang Aji Saka. Nanging I Dora tan nguéhin kerisdané ring I Sambada, duaning wenten piteket Sang Aji Saka duke dumun, “Dora yan ada anak nagih pusakané, elénan tekén titian, da pesan banga. “Raris parekané makakalih sami-sami pageh ngamargiang pangandika, mawetu rebat marebutin keris nyantos makakalih parekané padem.
  • 17. Indik sepadem parekan makakalih kapireng olih Sang Aji Saka, pramangkin Ida Parisesel ring raga, rumase ring raga iwang ngicén tugas ring parekané makaklih wastu ngemasin padem. Duaning kangen ring parekan raris Sang Aji Saka makaryaa pangeling-éling sane masuara:
  • 18.
  • 19. Aksara Wréastra Aksara Baliné sané lumrah kaajahin alit-alité saking SD rauh ring SMA miwah perguruan tinggi ring Bali akéhnyané 18 (pelekutus), sané ketah kabaos abjad aksara Bali. Abjad aksara Bali punika sané sujatiné mawasta aksara Wréastra, inggih punika aksara Baliné sané kanggén nyuratang basa Bali lumrah. Tegesnyané, yéning pacang nyurat basa Bali sané lumrah, sané nénten madaging campuhan basa Kawi miwah Sansekerta, pacang prasida kasurat antuk abjadé sané pelekutus punika.
  • 20.
  • 21. Panganggé Aksara Bali Manut buku Pedoman Pasang Aksara Bali, panganggé aksara Baliné kabinayang dados tigang soroh, inggih punika: (1) panganggé suara, (2) panganggé ardasuara, miwah (3) panganggé tengenan.
  • 22.
  • 23.
  • 24.
  • 25.
  • 26.
  • 27.
  • 28.
  • 29.
  • 30. YENING SAMPUN SELEG MALAJAH TUR MADASANG TUTUR GURU SINAH MAPIKOLIH BECIK