ỨNG DỤNG PHẦN MỀM MÃ NGUỒN MỞ TRONG GIÁO DỤC VÀ QNẢN LÝ THƯ VIỆN, ĐÁP ỨNG CÁC YÊU CẦU TRONG ĐÁNH GIÁ, KIỂM ĐỊNH CHẤT LƯỢNG VÀ XẾP HẠNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC, CAO ĐẲNG.pdf

1. HỘI THẢO
ỨNG DỤNG PHẦN MỀM MÃ NGUỒN MỞ TRONG GIÁO
DỤC VÀ QNẢN LÝ THƯ VIỆN, ĐÁP ỨNG CÁC YÊU CẦU
TRONG ĐÁNH GIÁ, KIỂM ĐỊNH CHẤT LƯỢNG VÀ XẾP
HẠNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC, CAO ĐẲNG
1
Vinh, 12 / 09 / 2014
Sử dụng phần mềm quản trị thư viện tích hợp Koha và phần mềm
quản lý tài nguyên số Dspace đáp ứng yêu cầu trong đánh giá
kiểm định chất lượng và xếp hạng trường đại học.
Hoàng Dũng – Công ty cổ phần tư vấn và tích hợp công nghệ D&L

2. Giới thiệu về D&L
 Tên Công ty: Công ty Cổ phần Tư vấn và Tích hợp Công nghệ D&L
 Thành lập: năm 2009
 Lĩnh vực kinh doanh:
 Giải pháp Thư viện tích hợp
 Hạ tầng Công nghệ thông tin
 Tích hợp Công nghệ thông tin
 Đại diện độc quyền của hãng :
 Innovative Interfaces (PM TV)
 FE Technologies (RFID)
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC
2

3. Giới thiệu về D&L
 Là thành viên của:
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC
3
Câu lạc bộ phần mềm tự do nguồn mở
Việt Nam
Cộng đồng koha-community.org
Hội Thư viện Việt Nam
Liên chi hội Thư viện Đại học Phía Bắc
Dự án OpenRoad

4. Dự án thư viện tiêu biểu
 Đại học Quốc gia Hà Nội
 Đại học Quốc gia Hồ Chí Minh
 Đại học Bách khoa Hà Nội
 Đại học Bách khoa Hồ Chí Minh
 Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh
 Viện Thông tin Khoa học Xã hội – Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam
 Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn TP Hồ Chí Minh
 Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Hà Nội
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC
4

5. Phần mềm thư viện tại Việt Nam
5
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC

6. PM thư viện thương mại tại Việt Nam
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC
Tên phần mềm Hãng sản xuất
LIBOL Tinh Vân
ILIB CMC Software
Vebrary Lạc Việt
Virtua, Open sky, Vital VTLS, Mỹ
Aleph, Alma, Rosetta Ex Libris, Israel
Millennium, Sierra, Content Pro Innovative Interfaces, Mỹ
6

7. PM thư viện thương mại tại Việt Nam
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC
Phần mềm
Việt Nam
Ưu điểm Nhược điểm
LIBOL
ILIB
VEBRARY
vvv.
- Được phát triển dựa trên yêu cầu
thực tế của thư viện tại Việt Nam
- Có thể tùy biến, chỉnh sửa một số
tính năng.
- Đã được quảng bá rộng rãi trong
thời gian dài
- Hệ thống không 100% theo chuẩn quốc
tế về thư viện
- Các phiên bản ít được cập nhật và
không theo kịp với xu hướng mới
- Hệ thống được tùy biến tùy tiện dẫn tới
sản phẩm không có tính nhất quán và
không theo tiêu chuẩn
- Không có khả năng liên kết thư viện
- Chưa được kiểm chứng sẽ hoạt động
tốt với các CSDL lớn > 1 triệu biểu ghi
- Nguồn nhân lực phát triển PM thư viện
không ổn định dẫn đến khó khăn trong
việc phát triển sản phẩm và hỗ trợ khách
hàng
7

8. PM thư viện thương mại tại Việt Nam
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC
Phần mềm
nước ngoài
Ưu điểm Nhược điểm
VIRTUA, OPEN
SKY, VITAL
MILLENNIUM,
SIERRA,
CONTENT PRO,
ALEPH, ALMA,
ROSETTA
- Được phát triển bới các công ty
chuyên về PM thư viện với kinh
nghiêm trên 30 năm
- 100% theo chuẩn quốc tế về thư
viện
- Có khả năng kết nối liên thư viện
- Luôn luôn cập nhật theo xu thế
mới về thư viện
- Đáp ứng được mọi yêu cầu vể mô
hình và qui mô thư viện
- Được kiểm chứng bởi các thư viện
lớn nhất trên thế giới
-Do chính sách về PM, thư viện tại Việt
Nam rất khó yêu cầu tùy biến, chỉnh sửa
hệ thống
-Chi phí triển khai và bảo trì quá cao đối
với thư viện Việt Nam nói chung
- Chi phí giá thành tính theo số lượng
người quản trị sử dụng đồng thời tại 1
thời điểm (user license)
8

9. PM quản trị thư viện mã nguồn mở
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC
• Emilda
• GNUTeca
• Avanti
• Koha
• OpenBiblio
• phpMyLibrary
• PMB
• WEBLIS
• NewGenLib
9

10. PM quản lý tài nguyên số mã nguồn mở
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC
• Dspace
• EPrints
• Fedora
• Invenio
• SobekCM
• Greenstone
10

11. Mô hình phát triển PM thư viện mã nguồn mở
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC
PM
thư viện
mã nguồn mở
Cộng
đồng thế
giới
Thư viện
sử dụng
Nhân viên
IT của thư
viện
Công ty
cung cấp
dịch vụ
Đề xuất tính năng
Duyệt
Phát triển
Kiểm nghiệm
Phát hành
Sửa lỗi
11

12. Ưu-nhược điểm PM thư viện mã nguồn mở
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC
Phần mềm
mã nguồn mở
Ưu điểm Nhược điểm
Emilda, GNUTeca
Avanti, Koha
OpenBiblio,
phpMyLibrary
PMB, WEBLIS
NewGenLib,
Dspace, Eprints
SobekCM
Greenstone,
Invenio, Fedora
- Đầy đủ các tính năng mới nhất
cho thư viện
- 100% tuân theo chuẩn quốc tế
- Liên tục được câp nhật
- Dễ dàng tùy biến, phát triển
theo nhu cầu
- Dễ dàng kết nối, liên kết với các
phần mềm ứng dụng khác
- Cộng đồng phát triển và hỗ trợ
trên khắp thế giới
- Miễn phí bản quyền phần mềm
(HĐH, CSDL, PM thư viện)
- Thư viện chưa có niềm tin với sản
phẩm mã nguồn mở
- Thư viện không quen với việc sử dụng
nguồn mở từ HĐH, CSDL đến phần mềm
- Chưa có cơ chế tài chính trong việc sử
dụng và duy trì phần mềm mã nguồn mở
(đặc biệt tại Việt Nam)
12

13. PM thư viện mã nguồn mở tại Việt Nam
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC
13
CDS/ISIS – Quản trị tư liệu (Được sử dụng rất phổ biến tại
Việt Nam)
Weblis – Quản trị thư viện tích hợp (Được phát triển từ
CDS/ISIS)
PMB – Quản trị thư viện tích hợp (Cộng đồng Francophone
đưa vào Việt Nam)
Greenstone – Quản trị bộ sưu tập số
Dspace – Quản trị bộ sưu tập số
KOHA – PM quản trị thư viện tích hợp thư viện MNM

14. TỔNG QUAN
PHẦN MỀM QUẢN TRỊ THƯ VIỆN TÍCH HỢP
KOHA
14
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC

15. Koha
 Koha là PM QTTVTH mã nguồn mở đầu tiên trên thế giới
 Phát triển lần đầu vào năm 1999-2000 tại New Zealand bởi Công ty
Katipo và Thư viện Trust. Phiên bản mới nhất: Koha 3.16
 Phát triển và hỗ trợ trên thế giới: www.koha-community.org
 Phát triển và hỗ trợ tại Việt nam: www.koha.vn
 Hỗ trợ trên 50 ngôn ngữ trên thế giới. Koha 3.16 đã được Việt hóa
toàn bộ bởi Koha Vietnam
 Có đầy đủ các phân hệ, tính năng mới nhất của PM QTTVTH
 Hỗ trợ và đáp ứng 100% chuẩn nghiệp vụ thư viện: Marc21,
AACR2, DDC, RDA
D&L TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC
15

16. Koha trên thế giới
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC
16

17. • Liên hiệp thư viện Colorado (Mỹ) http://www.aspencat.info/
• Liên hiệp thư viện Vermont (Mỹ) http://catalog.kohavt.org/
• Thư viện Trung tâm lưu trữ quốc gia Anh (The National
Archive): http://tna.koha-ptfs.eu
• Thư viện dược hoàng gia của Vương quốc Anh (Royal
Pharmesutical Society of Great Britain) http://rps.koha-ptfs.eu/
• Thư viện ngôn ngữ và các nên văn minh – Bibliothèque des
langues et civilizations (BULAC): http://koha.bulac.fr/
• Thư viện công cộng Santa Cruz (California, Mỹ):
http://catalog.santacruzpl.org
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC
Koha trên thế giới
17

18. • Thư viện Cục phát triển khoa học và công nghệ quốc gia Thái
Lan (NSTDA Online Library @STKS): http://library.stks.or.th
• Thư viện Viện nghiên cứu đạo hồi cao cấp (International
Institute of Advance Islamic Studies – Malaysia):
http://office.iais.org.my/
• Thư viện pháp luật - Hạ viện Philippine:
http://hreplib.congress.gov.ph
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC
Koha trên thế giới
18

19. Thư viện công cộng – Bộ Văn hóa và Du lịch Thổ Nhĩ Kỳ
http://koha.ekutuphane.gov.tr/cgi-bin/koha/opac-main.pl
 1,112 thư viện
 800,000 bạn đọc
 8 triệu biểu ghi
 Thời gian triển khai: 2012 - Tháng 2 2014
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC
Koha trên thế giới
19

20. Koha tại Việt Nam
Đã được nghiên cứu và là đề tài luận văn, luận án của nhiều
cán bộ thư viện thư viện
2012 - Phiên bản Việt hóa đầu tiên cho Koha 3.8 được xây
dựng và phát triển bởi Ths. Lê Bá Lâm
Phó giám đốc, Trung tâm thông tin thư viện, ĐHQGHN
2013 - Công ty D&L thành lập nhóm Koha Việt Nam
Tham gia Câu lạc bộ tự do nguồn mở Việt Nam (Vfossa): phát triển Koha
Tham gia chương trình OpenRoad của Bộ KHCN – phát triển Koha
Tham gia cộng đồng Koha trên thế giới
Công bố mã nguồn và chia sẻ toàn bộ tài liệu của Koha 3.12
Tùy biến, phát triển, Việt hóa Koha phiên bản mới nhất 3.16
Cung cấp các dịch vụ cài đặt, cấu hình, tùy biến và đào tạo chuyên nghiệp
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC
20

21. Koha tại Việt Nam
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC
2014
Koha được đưa vào trương trình giảng dạy và đào tạo
21

22. • Khoa Thư viện – ĐH KHXH-NV Hà Nội – ĐHQGHN
• ĐH Ngoại ngữ - ĐHQGHN
• ĐH Thăng Long
• ĐH Tài chính Ngân hàng
• ĐH Công nghệ Thông tin và Truyền Thông – ĐH Thái Nguyên
• ĐH Đại Nam
• Đại học FPT
• Trường quốc tế WellSpring
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC
Koha tại Việt Nam
22

23. Các phân hệ của Koha
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC
23
PHÂN HỆ OPAC
• Tùy chỉnh giao diện theo nhu cầu
• Tự động cập nhật sách mới
• Lựa chọn hiển thị thông tin trong từng biểu ghi của kết quả tìm kiếm
• Cho phép sắp xếp kết quả tìm kiếm theo tiêu chí ưu tiên
• Cho phép giới hạn kết quả tìm kiếm
• Nâng cao tính tương tác giữa Bạn đọc và hệ thống:
o Bạn đọc có thể đăng nhập để chỉnh sửa thông tin cá nhân, đặt mượn, gia
hạn tài liệu trực tuyến, xem lịch sử mượn trả, đề xuất mua tài liệu, tạo các
tủ sách ảo yêu thích và chia sẻ với bạn bè.
• Có thể tương tác với các mạng xã hội

24. Các phân hệ của Koha
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC
24
PHÂN HỆ BIÊN MỤC
• Hỗ trợ RDA (Resource Description and Access)
• Cho phép tạo các mẫu khung biên cho nhiều định dạng tài liệu: sách,
luận văn/luận án, ÂPĐK, giáo trình vvv…
• Kiểm soát dữ liệu nhập vào theo tiêu chuẩn MARC 21: Các trường
điều khiển 00x; Các trường không cho phép lặp (trường tác giả 1xx)
• Cho phép chỉnh sửa thông tin theo lô
• Cho phép sao lưu biên mục
• Quản lý tính nhất quán
• Kết nối với các máy chủ Z39.50 để truy xuất dữ liệu biên mục

25. Các phân hệ của Koha
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC
25
PHÂN HỆ LƯU THÔNG
• Dễ dàng tích hợp với các hệ thống RFID, EM
• Cấu hình chính sách lưu thông theo: kiểu bạn đọc, dạng tài liệu, địa
điểm
• Với mỗi chính sách lưu thông, có thể thiết lập thời gian hoàn trả
sách, số sách tối đa đặt mượn, tiền phạt
• Cho phép bạn đọc đặt mượn từ giao diện OPAC
• Cho phép quản lý lưu thông cho nhiều địa điểm khác nhau
• Thống kê lịch sử lưu thông

26. Các phân hệ của Koha
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC
26
PHÂN HỆ BỔ SUNG
• Quản lí tài liệu
• Quản lí nhà cung cấp
• Quản lí ngân sách
• Quản lí khiếu nại

27. Các phân hệ của Koha
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC
27
PHÂN HỆ ẤN PHẨM ĐỊNH KỲ
• Đăng kí theo dõi và đánh giá ấn phẩm, có thể đặt mượn khi thư viện
cập nhật tài liệu
• Quản lí ấn phẩm đến muộn so với lịch đặt mua và gửi thông báo tới
nhà cung cấp.
• Quản lí được nhiều dạng ÂPDK: nhật báo, tuần san, ấn phẩm hàng
năm
• Quản lý quỹ và ngân sách
• Hiện thị trạng thái rõ ràng trên giao diện web.
• Có thể hiển thị trạng thái ÂPDK theo nhiều kiểu khác nhau trong
giao diện OPAC/intranet

28. Các phân hệ của Koha
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC
28
PHÂN HỆ BẠN ĐỌC
• Có thể quản lí từng cá nhân hoặc quản lí theo các nhóm bạn đọc
• Phân loại bạn đọc theo nhóm dựa vào các tiêu chí: số tuổi tối
thiểu/tối đa, số tiền cần để có thể đặt mượn sách, các chính sách
trong phân hệ lưu thông, ...
• Mỗi khi nhập số thẻ bạn đọc vào hệ thống, nhân viên thư viện có
thể biết các thông tin: Ảnh cá nhân, số tiền đặt mượn (phạt/nợ),
thông tin đặt mượn và thiết lập chính sách lưu thông riêng cho bạn
đọc.

29. Các phân hệ của Koha
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC
29
PHÂN HỆ BÁO CÁO
• Linh hoạt và mềm dẻo
• Thống kê báo cáo cho tất cả các phân hệ
• Cho phép thiết kế báo cáo theo nhu cầu (bằng các câu lệnh SQL
đơn giản vào CSDL)
• Cho phép xuất báo cáo ra PDF, Excel

30. TỔNG QUAN
PHẦN MỀM QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN SỐ
Dspace
30
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC

31. 31
 DSpace là một bộ phần mềm hỗ trợ giải pháp xây dựng và phân
phối các bộ sưu tập số hóa trên Internet.
 DSpace do HP và The MIT Libraries phát triển vào năm 2002, hiện
nay có hơn 1,400 trường đại học và các tổ chức văn hoá sử dụng
phần mềm số DSpace để quản lý và chia sẻ nguồn tài nguyên:
Sách, Tạp chí, Luận văn và các sưu tập Hình ảnh, Âm thanh và
Phim.
 Dspace là phần mềm mã nguồn mở cho phép các thư viện, các cơ
quan nghiên cứu phát triển và mở rộng, tại địa chỉ
http://www.dspace.org.
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC

32. Rất nhiều thư viện tại Việt Nam đã sử dụng Dspace
• Đại học Quốc gia Hà Nội
• Đại học Bách khoa Hà Nội
• Trung tâm học liệu – Đại học Đà Nẵng
• Đại học Đà Lạt
• Đại học Văn hóa
• Đại học Huế
• vvv
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC
32
Dspace tại Việt Nam
Tải bản FULL (61 trang): https://bit.ly/3auJGW0
Dự phòng: fb.com/TaiHo123doc.net

33. 33
Vai trò của Dspace
 DSpace được sử dụng cơ bản như một phần mềm lưu trữ và phân
phối tài liệu số.
 DSpace có ba vai trò chính:
 Giúp cho việc thu nhận và quản lý tài liệu được dễ dàng, bao gồm siêu dữ
liệu của tài liệu
 Giúp cho việc truy cập tài liệu được dễ dàng, bằng cả việc liệt kê và tìm
kiếm
 Giúp cho việc lưu trữ tài liệu lâu dài.
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC
Tải bản FULL (61 trang): https://bit.ly/3auJGW0
Dự phòng: fb.com/TaiHo123doc.net

34. 34
Kiến trúc của Dspace
 Thư viện đóng vai trò quản lý tổng thể toàn bộ nguồn tài nguyên
số
 Các khoa, trung tâm trong trường hay đơn vị xã hội khác có thể
đóng góp và quản lý tài nguyên số của mình
Phân cấp quản lý theo mô hình trung tâm – chi nhánh
TECHNOLOGY INTEGRATION AND CONSULTING JSC
6227809