Cơ sở lý luận về văn hóa doanh nghiệp và phát triển văn hóa doanh nghiệp. Doanh nghiệp được tạo bởi con người, lợi thế của doanh nghiệp ngoài thể hiện qua vốn, công nghệ còn thể hiện qua sức mạnh gắn kết cộng đồng người trong doanh nghiệp, tạo ra bản sắc riêng có của mỗi doanh nghiệp. Bản sắc đó chính là văn hóa doanh nghiệp.

1. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ VĂN HÓA DOANH NGHIỆP VÀ
PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DOANH NGHIỆP
1.1. Một số khái niệm có liên quan
1.1.1. Khái niệm văn hóa
Có nhiều định nghĩa khác nhau về văn hóa, mỗi định nghĩa phản ánh một cách nhìn
nhận và đánh giá khác nhau. Trong lịch sử, khái niệm văn hóa xuất hiện rất sớm ở phương
Đông cũng như ở phương Tây.
Theo E.B Tylor (1871), Văn hóa hay văn minh, theo nghĩa rộng về tộc người học,
nói chung gồm có tri thức, tín ngưỡng, nghệ thuật, đạo đức, luật pháp, tập quán và một số
năng lượng và thói quen khác được con người chiếm lĩnh với tư cách một thành viên của
xã hội. Theo định nghĩa này thì văn hóa và văn minh là một; nó bao gồm tất cả những lĩnh
vực liên quan đến đời sống con người, từ tri thức, tín ngưỡng đến nghệ thuật, đạo đức, pháp
luật…
Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Vì lẽ sinh tồn cũng như vì mục đích cuộc sống loài
người mới sáng tạo và phát minh ra ngôn ngữ, chữ viết, đạo đức, pháp luật, khoa học, tôn
giáo, văn hóa, nghệ thuật, những công cụ cho sinh hoạt hàng ngày về ăn, mặc ở và các
phương tiện, phương thức sử dụng. Toàn bộ những sáng tạo và phát minh đó tức là văn
hóa.” Theo cách định nghĩa này của Chủ tịch thì văn hóa sẽ bao gồm toàn bộ những gì do
con người sáng tạo ra và phát minh ra.
GS.TS Trần Ngọc Thêm định nghĩa về văn hóa: "Văn hóa là một hệ thống hữu cơ
các giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo và tích lũy qua quá trình hoạt động
thực tiễn, trong sự tương tác giữa con người với môi trường tự nhiên và xã hội của mình.”
Khái niệm này đã đưa ra đầy đủ yếu tố về vật chất cũng như tinh thần của văn hóa và quá
trình hình thành nên văn hóa.
Trên cơ sở phân tích các quan niệm trên có thể hiểu một cách khái quát nhất theo
quan điểm sau: “Văn hóa là toàn bộ các giá trị về vật chất và tinh thần do con người sáng
tạo ra trong quá trình lao động (từ lao động trí óc đến lao động chân tay), được chi phối
bởi môi trường (môi trường tự nhiên và xã hội) xung quanh và tính cách của từng tộc người.
Nhờ có văn hóa mà con người trở nên khác biệt so với các loài vật khác; và do

2. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
7
được chi phối bởi môi trường xung quanh và tính cách tộc người nên văn hóa ở mỗi tộc
người sẽ có những đặc trưng riêng.
1.1.2. Khái niệm văn hóa doanh nghiệp
Doanh nghiệp được tạo bởi con người, lợi thế của doanh nghiệp ngoài thể hiện qua
vốn, công nghệ còn thể hiện qua sức mạnh gắn kết cộng đồng người trong doanh nghiệp, tạo
ra bản sắc riêng có của mỗi doanh nghiệp. Bản sắc đó chính là văn hóa doanh nghiệp.
Có nhiều khái niệm khác nhau về văn hóa doanh nghiệp dựa trên các góc độ tiếp
cận khác nhau:
Edgar Schein (1985) cho rằng văn hóa doanh nghiệp là "Một mô hình giả định chia
sẻ cơ bản mà nhóm đã học được, đã làm việc tốt, đủ được coi là hợp lệ và được thông qua
các thành viên đễ nhận thức, suy nghĩ và cảm nhận các vấn đề liên quan đến tổ chức". Một
cách đơn giản, văn hóa doanh nghiệp được hình thành từ một nhóm người đã được đào tạo,
hoặc chỉ đơn giản là học được bởi những người xung quanh. Văn hóa doanh nghiệp được
tạo ra sẵn và được các thành viên trong tổ chức chấp nhận như là một cách thức trong xử lý
công việc và truyền đạt lại cho các thành viên mới của tổ chức. Bằng cách này, văn hóa
doanh nghiệp có chức năng giống như bất kỳ xã hội học tập.
Theo Brown (1998), văn hóa doanh nghiệp như “Một nguyên mẫu của những niềm
tin, giá trị và các cách thức đối mặt với những trải nghiệm đã được đúc rút, nguyên mẫu
này được hình thành phát triển trong chuỗi các sự kiện đã diễn ra của doanh nghiệp và được
liệt kê trong các tài liệu quản lý và trong cách ứng xử của mỗi thành viên trong doanh
nghiệp.” Văn hóa doanh nghiệp là cái được đúc kết trong doanh nghiệp hình thành nên
chuẩn mực của mỗi thành viên trong doanh nghiệp phát học cách hành xử theo.
Trên cơ sở kế thừa những nghiên cứu của các học giả và hệ thống nghiên cứu logic
về văn hoá và văn hoá kinh doanh, văn hoá doanh nghiệp được định nghĩa như sau: “Văn
hoá doanh nghiệp là hệ thống các giá trị đặc trưng mà một doanh nghiệp sáng tạo ra và
gìn giữ trong suốt quá trình hình thành, tồn tại và phát triển doanh nghiệp, trở thành chuẩn
mực, quan niệm, tập quán và truyền thống thâm nhập và chi phối tình cảm, nếp suy nghĩ,
hành vi ứng xử của mọi thành viên trong doanh nghiệp, tạo nên bản sắc riêng có của mỗi
doanh nghiệp.

3. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
8
1.2 Một số lý thuyết về phát triển văn hóa doanh nghiệp của Công ty
1.2.1. Tác động của văn hóa doanh nghiệp tới hoạt động của doanh nghiệp
1.2.1.1. Tác động tích cực
Việc xây dựng và phát triển văn hóa doanh nghiệp có tác động rất lớn tới sự phát
triển của doanh nghiệp, bởi bất kì một doanh nghiệp nào nếu thiếu đi yếu tố văn hóa, ngôn
ngữ, thông tin thì doanh nghiệp đó khó có thể đứng vững và tồn tại được. Tác động của nó
được thể hiện cụ thể ở những khía cạnh sau:
Thứ nhất là nâng cao năng lực cạnh tranh cho các doanh nghiệp. Các nhà nghiên
cứu đều cho rằng một văn hóa doanh nghiệp mạnh sẽ tạo được lợi thế cạnh tranh cho chính
doanh nghiệp đó.
Thứ hai là góp phần tạo ra bản sắc riêng cho doanh nghiệp. Việc xây dựng và phát
triển văn hóa doanh nghiệp sẽ giúp cho doanh nghiệp xác định được tên tuổi của mình và
để nhận biết được sự khác nhau giữa doanh nghiệp mình với doanh nghiệp khác.
Thứ ba là giúp doanh nghiệp tạo ra khả năng thích ứng cao. Có một sự thật phải
thừa nhận chính là chỉ có văn hóa doanh nghiệp mạnh thì mới có khả năng thích ứng tốt
với sự thay đổi liên tục từ môi trường bên ngoài.
Thứ tư là góp phần tạo nên giá trị tinh thần cho doanh nghiệp. Sống trong một môi
trường văn hóa lành mạnh với sự quan tâm thỏa đáng của các cấp lãnh đạo sẽ làm cho nhân
viên cảm thấy lạc quan và cống hiến hết mình cho mục tiêu của doanh nghiệp.
Thứ năm là yếu tố tạo ra sức hút cho doanh nghiệp. Văn hóa doanh nghiệp chính
là hình ảnh, liên tưởng về một doanh nghiệp và tạo ra đặc trưng để phân biệt với các doanh
nghiệp khác.
Cuối cùng là văn hóa doanh nghiệp quyết định sự trưởng tồn của doanh nghiệp.
Nhiều người cho rằng văn hóa doanh nghiệp là một tài sản của doanh nghiệp. Cụ thể hơn,
văn hóa doanh nghiệp giúp cho doanh nghiệp: giảm xung đột điều phối và kiểm soát; tạo
động lực làm việc; tạo lợi thế cạnh tranh.
1.2.2.2. Tác động tiêu cực
Thực tế minh chứng rằng, hầu hết các doanh nghiệp đều có tập hợp các niềm tin
dẫn đạo. Trong khi đó các doanh nghiệp có thành tích kém hơn nhiều thuộc một trong hai
loại: Không có tập hợp niềm tin nhất quán hoặc có mục tiêu rõ ràng và được thảo luận

4. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
9
rộng rãi nhưng chỉ là mục tiêu có thể lượng hoá được (mục tiêu tài chính) mà không có mục
tiêu mang tính chất định tính. Văn hóa doanh nghiệp không lành mạnh sẽ có những tác động
xấu đến con người trong tổ chức, khi đó người lao động trong doanh nghiệp sẽ mang tính
tiêu cực, họ sẽ không tập trung vào công việc, làm cho hiệu quả lao động kém, tham ô, trộm
cắp đồ trong doanh nghiệp xảy ra, cách cư xử giữa các thành viên trong doanh nghiệp với
nhau và giữa các thành viên trong doanh nghiệp với khách hàng cũng kém phần lịch sự, sự
gắn bó của người lao động với doanh nghiệp cũng sẽ bị giảm sút hay xuất hiện: Không khí
làm việc thụ động, sợ hãi của các nhân viên; Nhân viên thờ ơ hoặc chống đối lãnh đạo;
Nhân viên không có niềm tin và không có mối quan hệ thân thiện với tổ chức; Tổ chức
không thực hiện đạo đức kinh doanh; Tổ chức không thực hiện các trách nhiệm xã hội...
Một điều không thể phủ nhận là nếu những giá trị hoặc niềm tin của doanh nghiệp mang
tính tiêu cực thì nó sẽ ảnh hưởng rất lớn đến thành viên của doanh nghiệp đó. Do đó nếu
môi trường văn hoá công ty không lành mạnh, không tích cực sẽ ảnh hưởng xấu đến tâm lý
làm việc của nhân viên và có tác động tiêu cực đến kết quả kinh doanh của toàn doanh
nghiệp.
1.2.2. Các hình thức biểu hiện của văn hóa doanh nghiệp
1.2.2.1. Giá trị hữu hình
Kiến trúc của doanh nghiệp. Kiến trúc của doanh nghiệp bao gồm kiến trúc ngoại
thất và kiến trúc nội thất công sở. Kiến trúc ấn tượng của doanh nghiệp thể hiện tư tưởng
của người lãnh đạo, trình độ thẩm mỹ cũng như năng lực tài chính của doanh nghiệp đó.
Đây cũng là cách để doanh nghiệp khẳng định uy thế trước đối thủ, khắc ghi hình ảnh của
mình trong tâm trí khách hàng và đối tác. Kiến trúc thường tạo nên những ảnh hưởng rất
lớn đến hành vi và phương diện cách thức giao tiếp, phản ứng và thực hiện công việc. Các
công trình kiến trúc cũng là một bộ phận hữu cơ quan trọng trong hệ thống các sản phẩm
mà chủ thể doanh nghiệp tạo ra. Trong mỗi công trình kiến trúc đó đều chứa đựng giá trị
lịch sử gắn liền với sự ra đời của chủ doanh nghiệp, các đơn vị và các thế hệ nhân viên.
Biểu tượng – Logo – Khẩu hiệu. Biểu tượng là một công cụ biểu thị đặc trưng của
văn hóa kinh doanh, nó biểu thị niềm tin giá trị mà chủ thể kinh doanh muốn gửi gắm. Các
công trình kiến trúc, lễ nghi, giai thoại truyền thuyết hay khẩu hiệu... đều chứa đựng những
đặc trưng của biểu tượng, bởi thông qua giá trị vật chất cụ thể, hữu hình thì các

5. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
10
biểu trưng này đều muốn truyền đạt những giá trị, ý niệm, những ý nghĩ tiềm ẩn sâu xa bên
trong cho người tiếp nhận theo các cách thức khác nhau. Một hình thức khác của biểu tượng
cũng có ý nghĩa quan trọng đó là logo. Nó thường có sức mạnh rất lớn vì chúng có thể diễn
đạt được giá trị chủ đạo mà chủ doanh nghiệp muốn tạo ấn tượng, muốn truyền đạt hay lưu
lại. Logo có tác dụng làm cho thương hiệu nổi bật và ấn tượng. Nó tạo ra sự nhận biết rất
mạnh bằng thị giác và ghi nhớ lâu hơn. Khẩu hiệu là hình thức dễ nhập tâm, ngắn gọn, xúc
tích, dễ nhớ. Không chỉ nhân viên mà các đối tác luôn nhắc tới khẩu hiệu công ty. Khẩu
hiệu thường được sử dụng với các ngôn từ đơn giản nên hiểu được ý nghĩa tiềm ẩn của
chúng và liên hệ với bản tuyên bố sứ mệnh của chủ doanh nghiệp.
Nghi lễ. Nghi lễ là một trong những giá trị văn hóa điển hình, bề nổi, phản ánh đời
sống sinh hoạt của doanh nghiệp. Đây là những hoạt động truyền thống được tổ chức hàng
năm nhằm bồi đắp niềm tin và sự gắn bó với tổ chức cho nhân viên. Những hoạt động này
sẽ làm tôn vinh các giá trị văn hóa doanh nghiệp của tổ chức. Các nhà quản lý thường sử
dụng những lễ nghi và lễ hội như thế này là một cơ hội quan trọng cho việc giới thiệu, trau
dồi những giá trị quan trọng, tạo cơ hội cao các nhân viên cùng chia sẻ các nhận thức về
những sự kiện trọng đại hoặc để nêu gương và khen thưởng những tấm gương điển hình
đại diện cho niềm tin và cách thức hành động cần học hỏi. Đây cũng là dịp để tăng tinh
thần đoàn kết, gắn bó giữa các nhân viên trong công ty và để họ hiểu nhau hơn.
Trang phục của các thành viên trong doanh nghiệp. Bên cạnh kiến trúc phù hợp,
hấp dẫn thì các thành viên trong doanh nghiệp, nhất là các nhân viên thường xuyên tiếp xúc
với đối tác, với khách hàng còn gây ấn tượng mạnh cho khách hàng và đối tác bằng trang
phục được sử dụng thống nhất trong doanh nghiệp. Trang phục hay đồng phục của các
thành viên trong doanh nghiệp không chỉ đơn thuần là sự lặp lại giống nhau, mà còn ẩn
chứa bên trong sự giống nhau ấy là tinh thần đoàn kết, thống nhất, thể hiện một sức mạnh
tập thể lớn lao. Chỉ cần nhìn vào bộ đồng phục của nhân viên ở một công ty, một đơn vị
nào đó người ta có thể nhận diện ra được bạn là ai, tính chất công việc ra sao, môi trường
làm việc như thế nào. Nói cách khác, trang phục mang thông điệp về khả năng đáp ứng của
doanh nghiệp đối với khách hàng, sự tôn trọng với đối tác, tính chuyên nghiệp trong công
việc và nét khác biệt trong cộng đồng.

6. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
11
1.2.2.2. Giá trị vô hình
Những giá trị được tuyên bố. Những giá trị được tuyên bố trong doanh nghiệp bao
gồm: chiến lược, mục tiêu, triết lý kinh doanh. Doanh nghiệp nào cũng có những quy định,
nguyên tắc, triết lý, chiến lược và mục tiêu riêng, là kim chỉ nam cho hoạt động của toàn
bộ nhân viên và thường được công bố rộng rãi ra toàn thể doanh nghiệp. Đây cũng chính là
những giá trị được công bố, một bộ phận của nền văn hóa doanh nghiệp. Tạo dựng được
giá trị phải mất nhiều năm và giá trị chỉ khẳng định được sự xác lập của nó thông qua việc
thâm nhập chuyển tại các biểu hiện của giá trị này vào các nhóm chuẩn mực và yếu tố hữu
hình. Các công ty muốn đạt được hiệu quả kinh tế - xã hội trong kinh doanh thì lãnh đạo
công ty không những đưa ra được những tuyên bố công khai về những giá trị công ty phải
hướng tới mà các giá trị này còn phải được nhóm lãnh đạo cao nhất cam kết thực hiện bằng
việc gương mẫu và truyền tải chúng thường xuyên, liên tục vào các hoạt động của công ty.
Thực tế này sẽ tạo dựng niềm tin và hành vi noi theo cho nhân viên. Điều này cho thấy, giá
trị khi được xác lập muốn xóa bỏ nó cũng không dễ trong ngày một ngày hai khi các giá trị
được thừa nhận và phổ biến đến mức gần như không có sự thay đổi.
Chuẩn mực đạo đức. Chuẩn mực đạo đức là quan niệm của mỗi nhân viên về giá
trị đạo đức. Đó là quan niệm về nhân, nghĩa, trí, tin về sự bình đẳng, sự yêu thương đùm
bọc lẫn nhau. Các yếu tố này thuộc văn hoá dân tộc, khi hành xử các yếu tố này được coi
như yếu tố đương nhiên trong các mối quan hệ tại doanh nghiệp. Trong doanh nghiệp cũng
như trong xã hội luôn tồn tại các hành động tốt hành động xấu, vấn đề là doanh nghiệp sẽ
thể chế hoá, xây dựng quan điểm chính thức như thế nào để xây dựng các chuẩn mực đạo
đức chính thức cho doanh nghiệp mình.
Niềm tin. Niềm tin là khái niệm để cập đến việc mọi người cho rằng thế nào là đúng
thế nào là sai. Nó được hình thành một cách có ý thức, được xét đoán và rõ ràng. Xây dựng
niềm tin trong doanh nghiệp đòi hỏi các nhà quản lý phải có trình độ kiến thức và kinh
nghiệm. Trong thực tế khó tách rời được hai khái niệm niềm tin và giá trị bởi trong niềm
tin luôn chứa đựng những giá trị. Giá trị còn được coi là những niềm tin vững chắc về cách
thức hành động hoặc trạng thái nhất định. Niềm tin của người lãnh đạo dần được chuyển
hoá thành niềm tin của tập thể thông qua những giá trị.

7. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
12
1.2.3. Phân loại văn hóa doanh nghiệp
1.2.3.1. Dựa vào đặc trưng của quá trình trao đổi thông tin trong tổ
chức a. Văn hóa thị trường
Văn hóa thị trường là loại hình văn hóa được hình thành nhằm hướng đến các yếu
tố về năng suất lao động cũng như về hiệu quả sản xuất. Trong doanh nghiệp mang văn hóa
thị trường thì người lãnh đạo luôn có vai trò quan trọng quyết định trong việc tiếp tục thực
hiện và duy trì văn hóa, sự phân chia quyền lực phụ thuộc vào khả năng của họ. Với văn
hóa dạng này thì người lãnh đạo mang phong cách là tập trung chính vào công việc nhằm
hoàn thành đúng mục tiêu, những hoạch định chiến lược phải được động viên và cam kết
đảm bảo trong nội dung hợp đồng lao động. Các sản phẩm hữu hình là cách đánh giá kết
quả lao động của người lao động và được động viên dựa vào các kết quả dự báo.
b. Văn hóa đặc thù
Văn hóa đặc thù được phản ánh qua các chuẩn mực, quy định được ưu tiên trong
quá trình thực hiện công việc cụ thể. Các mục tiêu được hỗ trợ thể hiện đồng thời đó là tác
dụng của văn hóa đặc thù. Văn hóa đặc thù trong doanh nghiệp thường là các quyết định
do tập thể đồng tình và người đứng đầu thường đi đầu tiên phong. Các thành viên có được
sự tự giác được củng cố từ những giá trị được doanh nghiệp tôn trọng và cam kết. Sự phân
chia quyền lực được thực hiện thông qua các yếu tố cơ sở uy tín, năng lực và quyền lực phù
hợp để công việc được hoàn thành. Trong văn hóa này thì kết quả dựa trên những sự cố
gắng cũng như sự nỗ lực thực hiện công việc. Doanh nghiệp quan tâm đến sự tăng trưởng
là chủ yếu hơn là các kết quả trước mắt.
c. Văn hóa xã hội
Văn hóa xã hội được thể hiện ở các tổ chức có các yếu tố như sự hòa nhập, đoàn
kết tập thể. Trong văn hóa này thì các thành viên trong tổ chức đều có thể được trao quyền
lực. Vì vậy quyền lực chính thức thường dựa chủ yếu vào sự tin tưởng và vị thế phi chính
thức. Tập thể là những người được thảo luận để đưa ra các quyết định, lãnh đạo thường chỉ
mang biểu hiệu của sự tôn trọng và ủng hộ. Các thành viên có sự tự giác trong công việc và
những điều đã được họ đóng góp, đồng ý thống nhất. Các cá nhân trong tổ chức được đánh
giá dựa trên lòng trung thành với tổ chức và mối quan hệ giữa họ với những thành viên khác
trong tổ chức.

8. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
13
d. Văn hóa thứ bậc
Văn hóa thứ bậc được thể hiện trong các tổ chức cần được giám sát chặt chẽ, thi
hành các quy định để củng cố tình trạng ổn định. Trong tổ chức có văn hóa này thì quyền
lực được thể hiện rõ ràng trong các quy định và ở những người được đánh giá có kiến thức
kỹ thuật giỏi. Để đưa ra được các quyết định thì cần phải phân tích, đánh giá thực tế, những
người đứng đầu thường khắt khe, bảo thủ cũng như thận trọng trong các quyết định. Các
tiêu chí đã thống nhất, các giá trị được tôn trọng và gìn giữ là các yếu tố đánh giá kết quả
lao động.
1.2.3.2. Dựa vào cơ cấu và định hướng con người và nhiệm
vụ a. Mô hình văn hóa doanh nghiệp gia đình
Mô hình văn hóa gia đình là mô hình nằm ở góc thiên về con người và thứ bậc trong
doanh nghiệp đó. Dạng mô hình này định hướng về quyền lực, người lãnh đạo như là một
người chủ gia đình có trách nhiệm chăm lo cho các thành viên khác và đòi hỏi sự trung
thành của các thành viên. Những người có kinh nghiệm, người lớn tuổi, người nắm vị trí
cấp cao sẽ có quyền quyết định lớn hơn và đóng vai trò cốt lõi trong doanh nghiệp.
b. Mô hình văn hóa tên lửa dẫn đầu
Ngược so với mô hình văn hóa gia đình, mô hình tên lửa dẫn đầu là loại mô hình
thiên về nhiệm vụ và phân quyền. Với mô hình này, họ sẽ chủ động giao việc cho mọi
người và để họ có thể chủ động sáng tạo, làm việc và tạo sự bình đẳng trong công việc và
chấp nhận những rủi ro nhất định khi giao quyền.
c. Mô hình tháp Eiffel
Mô hình văn hóa này thiên về nhiệm vụ và tôn trọng thứ bậc. Mô hình doanh nghiệp
sẽ như một hình tháp có nhiều tầng, mỗi tầng có một nhiệm vụ riêng, phân cấp từ trên
xuống dưới và được quy định rõ ràng trong quy chế và bảng mô tả công việc để đảm bảo
sự vững chắc của tòa tháp. Các nhà lãnh đạo điều khiển dựa trên sự phối hợp và tổ chức
dựa trên hiệu quả công việc, đối với họ giữ cho tổ chức hoạt động trơn tru là quan trọng
nhất.
d. Mô hình văn hóa doanh nghiệp lò ấp trứng
Đây là mô hình doanh nghiệp thiên về con người và sự bình đẳng. Mô hình doanh
nghiệp này sẽ giúp cho những thành viên trong doanh nghiệp tự phát huy khả năng và mối

9. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
14
quan hệ. Các thành viên được tự do sáng tạo, phát triển mà không gặp phải sự gò bó hay ép
buộc nào, phát huy khả năng tự học hỏi, tự nghiên cứu, tự hoàn thiện bản thân hơn.
1.2.4. Các hoạt động phát triển văn hóa doanh nghiệp
1.2.4.1. Giai đoạn chuẩn bị
Giai đoạn chuẩn bị là giai đoạn doanh nghiệp hệ thống hóa các nét văn hóa rời rạc
đã được hình thành một cách tự phát trong quá trình phát triển của doanh nghiệp, so sánh
đối chiếu với các định hướng chiến lược của doanh nghiệp trong giai đoạn tiếp theo; đánh
giá các điều kiện nguồn lực cho phát triển văn hóa doanh nghiệp; định hướng tư duy cho
tập thể doanh nghiệp đối với phát triển văn hóa doanh nghiệp.
Yêu cầu đối với giai đoạn chuẩn bị: Giai đoạn này tập trung vào việc phổ biến kiến
thức chung về văn hoá doanh nghiệp, các yếu tố cấu thành, ý nghĩa của văn hoá doanh
nghiệp cho mọi thành viên. Trong giai đoạn này cần lưu ý, các kiến thức chung cần phải
gắn với vấn đề cụ thể của doanh nghiệp để các thành viên trong doanh nghiệp thấy được sự
gần gũi của các kiến thức này, tránh xu hướng phổ biến kiến thức lý thuyết chung chung, ít
hiệu quả, không giúp ích cho giai đoạn triển khai xây dựng văn hóa doanh nghiệp. Nếu giai
đoạn này làm tốt yêu cầu trên sẽ rất thuận lợi cho việc triển khai xây dựng từng yếu tố cấu
thành văn hóa doanh nghiệp ở giai đoạn sau.
Hình thức thực hiện: Tùy theo quy mô, doanh nghiệp có thể tổ chức các buổi nói
chuyện và các khóa học về văn hoá, hoặc phát động các cuộc thi tìm hiểu, xây dựng cơ sở
dữ liệu về văn hóa để nhân viên tự tìm hiểu. Nên chuẩn bị trước nội dung cần phổ biến
xuyên suốt giai đoạn này, từ cơ bản đến nâng cao. Các tài liệu phổ biến kiến thức về văn
hóa doanh nghiệp cũng cần được soạn thảo riêng biệt cho phù hợp với từng nhóm đối tượng
trong doanh nghiệp. Không nên phổ biến kiến thức chung chung cho mọi thành viên từ nhà
quản trị đến nhân viên bởi vì mức độ quan tâm và trình độ hiểu biết của các thành viên
trong doanh nghiệp khá khác biệt. Nên soạn tài liệu phổ biến kiến thức theo hai nhóm: một
là tài liệu cho các nhà quản trị và hai là tài liệu cho nhân viên thừa hành. Mục đích của
những việc làm này là giúp cho các thành viên hiểu về văn hóa doanh nghiệp và ý thức
được lợi ích của nó đối với sự phát triển của bản thân và doanh nghiệp. Để triển khai thì
doanh nghiệp có thể thuê các đối tác đào tạo hoặc tự đào tạo về nội dung này.

10. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
15
1.2.4.2. Giai đoạn triển khai các giải pháp phát triển văn hóa doanh nghiệp
Giai đoạn triển khai các giải pháp phát triển văn hóa doanh nghiệp là giai đoạn sử
dụng các công cụ cần thiết nhằm tạo dựng các giá trị cốt lõi riêng biệt của doanh nghiệp
với hình thức biểu hiện là sự kết hợp hài hòa các yếu tố cấu thành văn hóa doanh nghiệp
bao gồm yếu tố hữu hình và yếu tố vô hình.
Yêu cầu của giai đoạn triển khai các giải pháp phát triển văn hóa doanh nghiệp: Có
sự tham gia của mọi bộ phận, thành viên trong doanh nghiệp. Bởi văn hóa doanh nghiệp là
linh hồn của doanh nghiệp, điều chỉnh hành vi của mọi thành viên trong doanh nghiệp, mọi
thành viên có thể chủ động, tự nguyện tham gia hoặc bị bắt buộc trong giai đoạn này. Để
xây dựng thành công văn hóa doanh nghiệp, cần lôi cuốn các thành viên tham gia một cách
chủ động và tích cực. Văn hóa được hình thành từ mỗi con người và được nuôi sống từ
những con người đó; Giai đoạn này cần có sự chủ trì và định hướng của các nhà quản trị
cấp cao của doanh nghiệp; Có kế hoạch cụ thể cho xây dựng các yếu tố cấu thành văn hóa
doanh nghiệp về nội dung, thời gian, ngân sách, công cụ...
Nội dung thực hiện:
Bước 1: Định hình văn hóa doanh nghiệp:
Giai đoạn này phải có sự chủ trì của người sáng lập và ban lãnh đạo cấp cao của
doanh nghiệp. Kết quả của giai đoạn này sẽ xác định được những yếu tố của văn hoá doanh
nghiệp, bao gồm: Hệ tư tưởng (hoài bão và sứ mệnh của doanh nghiệp), hệ giá trị (triết lý
kinh doanh và giá trị cốt lõi), các chuẩn mực hành vi và các biểu trưng của doanh nghiệp.
Văn hóa doanh nghiệp là linh hồn của doanh nghiệp, giai đoạn này linh hồn ấy mới dần
hiện rõ. Chính nó sẽ giúp doanh nghiệp dễ dàng được nhận biết bằng những khác biệt của
mình. Việc thuê một đối tác vào tư vấn chỉ là phương tiện để những yếu tố của văn hoá
doanh nghiệp hình thành, chứ không thể quyết định các yếu tố đó sẽ như thế nào.
Bước 2 : Triển khai xây dựng:
Trong bước này, văn hoá doanh nghiệp cần được tiến hành từng bước nhưng đồng
bộ và kiên trì, từ tuyên truyền những quan điểm, hệ giá trị cho đến việc thực hiện các chuẩn
mực hành vi phải được tổ chức một cách khéo léo. Doanh nghiệp có thể tổ chức các phong
trào, phương thức tôn vinh hành vi văn hoá, góp phần xây dựng văn hoá theo đúng định
hướng ở bước 1.

11. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
16
Bước này, doanh nghiệp phải đối mặt với một số thay đổi, bước đầu có thể ban
hành quy chế để bắt buộc thực hiện. Sau một thời gian, từ vị thế bắt buộc, nhân viên sẽ thực
hiện một cách tự nguyện. Đây chính là dấu hiệu của thành công.
Song song với việc điều chỉnh những yếu tố vô hình, doanh nghiệp cần tiến hành
thay đổi những yếu tố hữu hình như kiến trúc, màu sắc, nội thất văn phòng, nghi thức... sao
cho phù hợp với văn hoá của mình. Kết quả của giai đoạn này sẽ dần hình thành những đặc
trưng văn hoá của doanh nghiệp, giúp các thành viên nhận biết các giá trị văn hóa của doanh
nghiệp mình.
1.2.4.3. Giai đoạn duy trì và củng cố văn hóa doanh nghiệp
Bất cứ một yếu tố văn hoá nào hình thành xong, doanh nghiệp phải bắt tay ngay
vào việc duy trì, cập nhật để nó không bị lạc hậu và mai một. Lãnh đạo là người quyết định
văn hoá doanh nghiệp, nhưng nó tồn tại được hay không là nhờ sức mạnh của mọi thành
viên. Các hoạt động văn hoá lúc này sẽ phát huy tác dụng tích cực như là công cụ trong việc
quản lý điều hành công ty. Doanh nghiệp cần thường xuyên tổ chức các hoạt động tuyên
truyền nội bộ, quảng bá ra bên ngoài, tôn vinh những cá nhân, tập thể, những hành vi phù
hợp với văn hoá doanh nghiệp. Hãy làm cho các thành viên thấy rằng sẽ mất đi ý nghĩa nếu
không có những yếu tố của văn hóa doanh nghiệp. Ngày nay, để đánh giá một doanh nghiệp
ngoài thị trường, cơ cấu tổ chức, người ta còn quan tâm đến giá trị cốt lõi của doanh nghiệp.
Đó chính là văn hóa doanh nghiệp. Một doanh nghiệp xây dựng thành công văn hoá của
mình tức là đã sở hữu một tài sản đặc trưng quan trọng và vô giá, điều làm nên sự khác biệt
với đối thủ và giúp cho doanh nghiệp trường tồn. Khi văn hoá doanh nghiệp là một nguồn
lực thì nó cũng rất cần năng lực sử dụng để tạo ra giá trị cho doanh nghiệp, cũng như cho
mỗi thành viên trong doanh nghiệp.
1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến văn hóa doanh nghiệp
1.3.1. Yếu tố bên trong doanh nghiệp
Lịch sử hình thành và phát triển của doanh nghiệp. Lịch sử hình thành doanh
nghiệp là cả một quá trình lâu dài của sự nỗ lực xây dựng và vun đắp cho doanh nghiệp.
Đó sẽ là niềm tự hào cho các thành viên trong doanh nghiệp và trở thành những giai thoại
sống mãi cùng sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Văn hóa doanh nghiệp không thể
hình thành một cách tự phát mà phải được hình thành thông qua nhiều hoạt động kinh

12. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
17
doanh sản xuất của bản thân mỗi doanh nghiệp, điều này thể hiện trong quá trình hình thành
và phát triển của doanh nghiệp đó.
Nguồn nhân lực của doanh nghiệp. Nhà lãnh đạo không chỉ là người quyết định cơ
cấu tổ chức và công nghệ của doanh nghiệp, mà còn là người sáng tạo ra các biểu tượng,
ngôn ngữ, niềm tin, nghi lễ và huyền thoại... của tổ chức. Quá trình xây dựng và quản trị
doanh nghiệp, tư tưởng và tính cách của nhà lãnh đạo sẽ được phản chiếu lên văn hóa doanh
nghiệp. Có những giá trị văn hóa doanh nghiệp không thuộc về văn hoá dân tộc, cũng không
phải do nhà lãnh đạo sáng tạo ra mà do tập thể nhân viên trong doanh nghiệp tạo dựng nên,
được gọi là những kinh nghiệm học hỏi được. Chúng hình thành vô thức hoặc có ý thức và
có thể ảnh hưởng tích cực hoặc tiêu cực đến hoạt động của doanh nghiệp. Hình thức của
những giá trị học hỏi được thường rất phong phú, phổ biến như: những kinh nghiệm tập thể
của doanh nghiệp, những giá trị được học hỏi từ doanh nghiệp khác, giá trị văn hóa tiếp
nhận trong quá trình giao lưu với nền văn hóa khác.
Nguồn lực tài chính của doanh nghiệp. Một yếu tố bên trong nữa ảnh hưởng đến
sự phát triển của doanh nghiệp chính là nguồn tài chính. Đây là yếu tố quyết định đến việc
có thể thực hiện các hoạt động đầu tư, mua sắm, phân phối hay không. Những doanh nghiệp
có tiềm lực về tài chính tốt chắc chắn sẽ có điều kiện thuận lợi hơn trong vấn đề tiếp cận,
đổi mới công nghệ, đầu tư hệ thống trang thiết bị và nâng cao cơ sở hạ tầng. Điều này sẽ
tạo lợi thế để doanh nghiệp củng cố được vị thế của mình trên thị trường. Những yếu tố về
mặt cơ sở vật chất, kiến trúc cũng phản ánh không nhỏ tới văn hóa doanh nghiệp của công
ty.
Cơ sở vật chất của doanh nghiệp. Cơ sở vật chất là biểu hiện bề ngoài của doanh
nghiệp. Tình trạng hoạt động của các máy móc, thiết bị có ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động
của doanh nghiệp. Nó chính là yếu tố về vật chất quan trọng hàng đầu, thể hiện được năng
lực sản xuất của các doanh nghiệp hiện nay. Đặc biệt là trong bối cảnh công nghệ hiện đại
phát triển thì thiết bị máy móc càng không thể thiếu, nó quyết định đến chất lượng sản
phẩm, thậm chí là giá thành của các sản phẩm. Có thể khẳng định, với một doanh nghiệp,
hệ thống máy móc, thiết bị tốt sẽ có khả năng tạo ra sản phẩm tốt, nâng cao sự cạnh tranh.
Ngược lại, nếu yếu tố này kém thì, lạc hậu thì sẽ khiến doanh nghiệp bị đẩy lùi lại phía sau.

13. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
18
Quy mô - chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp. Nhà quản trị cần phải xác định
được doanh nghiệp mình đang đứng ở vị trí nào trên thị trường. Ở mỗi một vị trí khác nhau
doanh nghiệp cần xây dựng một nền văn hóa ở mức độ phù hợp không những nhằm nâng
cao giá trị thương hiệu mà còn đảm bảo cho doanh nghiệp đứng vững được ở vị trí đó và
có thể vươn lên cao hơn. Bên cạnh đó, một chiến lược kinh doanh cụ thể sẽ giúp doanh
nghiệp định hình được những bước cần phải đi trong quá trình hoạt động, trong đó bao gồm
cả việc xây dựng một nền văn hóa doanh nghiệp xứng tầm với quy mô cũng như năng lực
của doanh nghiệp.
1.3.2. Yếu tố bên ngoài doanh nghiệp
1.3.2.1. Môi trường vĩ mô
Môi trường chính trị và pháp luật. Khi Việt Nam hội nhập với thế giới, sự cạnh
tranh trên thương trường diễn ra gay gắt hơn, hệ thống chính trị và pháp luật cũng biến đổi
theo khi đó đòi hỏi doanh nghiệp phải nhanh nhạy để có những ứng biến kịp thời trong mọi
tình thế. Như vậy doanh nghiệp phải có những bước chuyển mình trong việc thay đổi hoạt
động kinh doanh sao cho thực hiện tốt mục tiêu mới đã đề ra, việc xây dựng văn hóa phải
phù hợp và đem lại lợi ích cho doanh nghiệp. Tác động tiêu cực lớn nhất của cơ chế thị
trường đến văn hóa doanh nghiệp chính là sự đảo lộn các hệ thống giá trị trong mỗi con
người trong xã hội nói chung và con người trong doanh nghiệp nói riêng.
Môi trường kinh tế. Yếu tố môi trường kinh tế tác động mạnh mẽ đến doanh nghiệp.
Những diễn biến của môi trường kinh tế bao giờ cũng chứa đựng những cơ hội và thách
thức đối với từng doanh nghiệp. Nó có ảnh hưởng tiềm tàng đến các chiến lược của doanh
nghiệp. Một số giá trị học hỏi được của một doanh nghiệp trong quá trình toàn cầu hóa và
xu thế hội nhập mà chúng ta có thể kể ra ở đây như: những giá trị học hỏi được từ những
doanh nghiệp khác, những giá trị văn hóa được tiếp nhận trong quá trình giao lưu với nền
văn hóa khác, giá trị do một hay nhiều thành viên mới đến mang lại, xu hướng hoặc trào
lưu xã hội... Những nhà lãnh đạo khôn ngoan là những người biết cách tận dụng những giá
trị này và dựa vào kinh nghiệm của bản thân áp dụng vào doanh nghiệp để đạt được hiệu
quả quản trị cao, tạo nên môi trường văn hóa hỗ trợ đắc lực cho hoạt động của doanh nghiệp.
Đứng trước xu hướng toàn cầu hóa kinh tế, mỗi công ty cần có một văn hóa doanh nghiệp
thật bền vững.

14. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
19
Môi trường văn hóa – xã hội. Sự phản chiếu văn hóa dân tộc lên văn hóa doanh
nghiệp là một điều tất yếu. Bản thân văn hóa doanh nghiệp nằm trong văn hóa dân tộc. Mỗi
các nhân trong nền văn hóa doanh nghiệp cũng thuộc vào một nền văn hóa cụ thể, với một
phần nhân cách tuân theo các giá trị văn hóa dân tộc. Và khi hợp thành một nhóm hoạt động
vì mục tiêu lợi nhuận, những cá nhân này sẽ mang theo nhân cách đó. Tổng hợp những nét
nhân cách này làm nên một phần nhân cách của doanh nghiệp. Đó là các giá trị văn hóa dân
tộc không thể phủ nhận được. Nhân tố của văn hóa xã hội tác động mạnh mẽ đến văn hóa
kinh doanh. Hoạt động kinh doanh luôn tồn tại trong một môi trường xã hội nhất định nên
nhất thiết nó phải chịu ảnh hưởng của văn hóa xã hội. Các yếu tố của nền văn hóa xã hội
như hệ giá trị, tập tục, thói quen, nghi lễ, lối sống, tư tưởng tôn giáo, cơ cấu dân số, thu
nhập của dân chúng, vai trò của các tổ chức kinh tế, chính trị, xã hội đều tác động mạnh mẽ
đến hoạt động của doanh nghiệp.
Môi trường công nghệ. Ngày nay công nghệ thay đổi nhanh chóng nên doanh
nghiệp cũng cần tiếp cận, nghiên cứu và ứng dụng nó vào lĩnh vực kinh doanh của mình để
nâng cao hiệu quả kinh doanh. Công nghệ tạo ra cho các doanh nghiệp mới giúp các doanh
nghiệp mới cạnh tranh với các doanh nghiệp cũ chậm chạp. Phụ thuộc vào đặc điểm ngành
nghề kinh doanh của từng doanh nghiệp mà việc áp dụng những tiến bộ khoa học công
nghệ sẽ khác nhau. Tuy nhiên để có thể áp dụng những tiến bộ này, ngay từ khi thành lập
công ty sẽ phải xây dựng văn hóa doanh nghiệp cởi mở và học hỏi.
1.3.2.2. Môi trường ngành
Nhà cung cấp. Để đạt được hiệu quả trong kinh doanh thì doanh nghiệp và nhà
cung cấp phải có sự tin cậy với nhau, có sự chắc chắn trong quá trình cung ứng. Sự hợp tác
giữa các doanh nghiệp với nhau sẽ đem lại lợi ích cho cả hai bên. Với đối tác, doanh nghiệp
cũng cần có những thay đổi để tạo điều kiện thuận lợi trong quá trình giao dịch và tạo mối
quan hệ lâu dài trên thương trường.
Đối thủ cạnh tranh. Trong môi trường ngành, bất cứ doanh nghiệp nào cũng có đối
thủ cạnh tranh. Vì vậy, doanh nghiệp cần nhìn nhận đánh giá đúng đắn về đối thủ cạnh
tranh, về điểm mạnh, điểm yếu của họ. Từ đó, doanh nghiệp có thể học hỏi những điểm
mạnh của đối thủ cạnh tranh để áp dụng vào doanh nghiệp mình sao cho phù hợp với tình
hình thực tế để tạo nên lợi thế nhất định trên thương trường. Bên cạnh đó doanh

15. Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
20
nghiệp cũng cần nhận ra được điểm mạnh trong văn hóa doanh nghiệp mình và củng cố,
phát triển nó để tạo nên sự khác biệt so với các đối thủ cạnh tranh.
Khách hàng. Khách hàng chính là mục đích và là động lực để doanh nghiệp tồn
tại. Trong quá trình trao đổi với khách hàng, các giá trị văn hóa của doanh nghiệp có thể
phải thay đổi linh hoạt để phù hợp với khách hàng, với những yêu cầu mà họ đặt ra. Bởi
vì thỏa mãn khách hàng, doanh nghiệp mới có thể tồn tại và phát triển bền vững được.
Doanh nghiệp phải thường xuyên thay đổi mình để thu hút khách hàng, làm khách hàng
hài lòng.