thông tư hướng dẫn HTX

1. v¨n phßng quèc héi c¬ së d÷ liÖu luËt viÖt nam LAWDATA
Th« n g t
s è 8 0 - LB/ T T n g µ y 3 0 - 1 2 - 1 9 9 1 c ñ a Li ª n b é
t µ i c h Ý n h - N « n g n g h i Ö p v µ C« n g n g h i Ö p t h ù c p h È m
H í n g d É n t h ù c h i Ö n c h Õ ® é k Õ t o ¸ n S X K D n g o µ i q u è c
d o a n h ¸ p d ô n g c h o c ¸ c h î p t ¸ c x · n « n g n g h i Ö p .
Bé Tµi chÝnh ®· cã quyÕt ®Þnh sè 598 TC/C§KT ngµy 08-12-
1990 ban hµnh chÕ ®é kÕ to¸n s¶n xuÊt kinh doanh ngoµi quèc
doanh, ¸p dông thèng nhÊt trong c¶ níc cho c¸c hé kinh doanh c¸
thÓ, hé tiÓu c«ng nghiÖp, c¸c xÝ nghiÖp, c«ng ty t doanh, c¸c hîp
t¸c x·, c¸c tæ chøc kinh doanh tËp thÓ cña c¸c ®oµn thÓ, c¬
quan hµnh chÝnh sù nghiÖp ho¹t ®éng trong c¸c lÜnh vùc s¶n
xuÊt c«ng nghiÖp, n«ng l©m nghiÖp, x©y dùng, vËn t¶i, khai th¸c
tµi nguyªn, nu«i trång h¶i s¶n...
§Ó c¸c ®Þa ph¬ng cã c¨n cø híng dÉn c¸c hîp t¸c x· n«ng
nghiÖp thùc hiÖn thèng nhÊt chÕ ®é kÕ to¸n s¶n xuÊt kinh doanh
ngoµi quèc doanh, Liªn Bé Tµi chÝnh - N«ng nghiÖp vµ c«ng
nghiÖp thùc phÈm híng dÉn nh sau:
1- HÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n
¸ p dông hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n ¸p dông cho c¸c ®¬n vÞ
s¶n xuÊt kinh doanh ngoµi quèc doanh víi c¸c quy ®Þnh söa
®æi, bæ sung nh sau:
1- Kh«ng sö dông c¸c tµi kho¶n:
- 21 “Nguyªn liÖu, vËt liÖu”
- 36 “Chi phÝ theo dù to¸n”
- 68 “Thanh to¸n b¶o hiÓm x· héi”
- 69 “Thanh to¸n víi lao ®éng vµ c¸c cæ ®«ng”.
2- Söa l¹i tªn, néi dung h¹ch to¸n vµ bæ sung, söa ®æi mét sè
tiÓu kho¶n cña c¸c tµi kho¶n:
a) Tµi kho¶n 24 “S¶n phÈm, hµng ho¸” ®æi tªn thµnh “VËt t ,
s¶n phÈm”. Tµi kho¶n nµy h¹ch to¸n t×nh h×nh nhËp xuÊt, tån kho
vËt liÖu, s¶n phÈm hµng ho¸ do hîp t¸c x· tù s¶n xuÊt hoÆc mua
ngoµi.
b) Tµi kho¶n 40 “Tiªu thô vµ kÕt qu¶”: Ph¶n ¸nh toµn bé chi
phÝ vµ thu nhËp cña khèi lîng s¶n phÈm n«ng nghiÖp, ngµnh nghÒ
vµ dÞch vô do hîp t¸c x· qu¶n lý ®· ® îc tiªu thô trong mét kú h¹ch
to¸n.
Tµi kho¶n 40 gåm 3 tiÓu kho¶n:

2. 401 - Tiªu thô s¶n phÈm: ph¶n ¸nh viÖc tiªu thô s¶n phÈm. Tr-
êng hîp s¶n phÈm ®· ® îc h¹ch to¸n mét lÇn qua thu nhËp theo gi¸
tÝnh thu nhËp chung cña hîp t¸c x·, th× khi chuyÓn s¶n phÈm ra
tiªu thô, bªn Nî tiÓu kho¶n nµy ghi theo gi¸ ®· tÝnh thu nhËp, bªn
Cã ghi theo gi¸ b¸n thùc tÕ, sè chªnh lÖch vÒ tiªu thô s¶n phÈm
thuéc nguån nµo ghi t¨ng nguån ®ã. Trêng hîp s¶n phÈm cha tÝnh
thu nhËp viÖc h¹ch to¸n tiªu thô nh quy ®Þnh trong chÕ ®é kÕ
to¸n ngoµi quèc doanh.
402- Ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô: ph¶n ¸nh chi phÝ vµ thu
nhËp cña c¸c ho¹t ®éng dÞch vô phôc vô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ
c¸c dÞch vô kh¸c do hîp t¸c x· tæ chøc kinh doanh vµ qu¶n lý. Sè
chªnh lÖch ® îc kÕt chuyÓn sang tµi kho¶n 70 “Thu nhËp vµ ph©n
phèi”.
403- Ho¹t ®éng kh¸c: Ph¶n ¸nh chi phÝ vµ thu nhËp cña c¸c
ho¹t ®éng kh¸c cã ph¸t sinh trong hîp t¸c x· nh : ho¹t ®éng liªn
doanh, liªn kÕt, ho¹t ®éng thanh lý, nh îng b¸n tµi s¶n cè ®Þnh...
c) Tµi kho¶n 62 “C¸c kho¶n ph¶i thu, ph¶i tr¶” cã mét sè thay
®æi vÒ néi dung ph¶n ¸nh nh sau:
621- Ph¶i thu: Ph¶n ¸nh t×nh h×nh thanh to¸n c¸c kho¶n ph¶i
thu cña hîp t¸c x· víi c¸c ®èi t îng trong vµ ngoµi hîp t¸c x· (trõ s¶n
phÈm kho¸n) bao gåm c¸c kho¶n ph¶i thu ë ng êi mua, c¸c kho¶n
ph¶i thu v·ng lai kh¸c víi ®¬n vÞ bªn ngoµi, ph¶i thu vÒ t¹m øng,
ph¶i thu vÒ båi th êng vËt chÊt, cho vay m în vËt t, tiÒn vèn, ph¹t vi
ph¹m hîp ®ång kinh tÕ.
622- ph¶i tr¶: Ph¶n ¸nh t×nh h×nh thanh to¸n c¸c kho¶n nî
ph¶i tr¶ gi÷a hîp t¸c x· víi c¸c ®¬n vÞ vµ c¸ nh©n trong vµ ngoµi
hîp t¸c x·, bao gåm c¶ ph¶i tr¶ cho ng êi b¸n, ph¶i tr¶ kh¸c.
623- Thanh to¸n víi ngêi nhËn kho¸n: Ph¶n ¸nh sè hîp t¸c x·
ph¶i thu vµ t×nh h×nh thanh to¸n cña ngêi nhËn kho¸n víi hîp t¸c
x· vÒ s¶n phÈm kho¸n vµ c¸c kho¶n ph¶i nép theo quy ®Þnh
trong hîp ®ång kho¸n (gåm c¶ kho¸n trong n«ng nghiÖp - c©y vµ
con vµ kho¸n c¸c ngµnh nghÒ dÞch vô).
§èi víi c¸c tr êng hîp kho¸n s¶n phÈm, ghi vµo bªn Nî vµ bªn Cã
tiÓu kho¶n 623 theo cïng mét gi¸ vµ cã thÓ lÊy gi¸ tÝnh thuÕ cña
Nhµ níc quy ®Þnh ®èi víi c¸c lo¹i thu b»ng thãc, hoÆc gi¸ tÝnh thu
nhËp cña hîp t¸c x·. Trêng hîp khi ngêi nhËn kho¸n giao nép s¶n
phÈm cho hîp t¸c x· nÕu cã ph¸t sinh chªnh lÖch gi¸ (do Nhµ níc
®iÒu chØnh gi¸ thãc thuÕ cao h¬n gi¸ tÝnh thu nhËp...) th× trªn
tiÓu kho¶n 623 “Thanh to¸n víi ng êi nhËn kho¸n” vÉn h¹ch to¸n
theo gi¸ tÝnh thu nhËp, cßn kho¶n chªnh lÖch gi÷a gi¸ cò (gi¸ ®·
tÝnh thu nhËp) víi gi¸ míi ghi vµo tµi kho¶n 70 “Thu nhËp vµ ph©n
phèi thu nhËp).
Kh«ng ph¶n ¸nh vµo tiÓu kho¶n 623 “Thanh to¸n víi ng êi nhËn
kho¸n” c¸c kho¶n hîp t¸c x· øng tr íc hoÆc cho vay vèn víi ngêi
nhËn kho¸n.
2

3. d) Tµi kho¶n 70 “Thu nhËp vµ ph©n phèi thu nhËp”. Néi dung
thu nhËp ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n nµy gåm:
- Sè thu nhËp vÒ s¶n phÈm kho¸n mµ ng êi nhËn kho¸n ph¶i
thanh to¸n;
- Sè chªnh lÖch vÒ tiªu thô s¶n phÈm thuéc vèn kinh doanh
(trõ s¶n phÈm thuéc vÒ c¸c quü hîp t¸c x·);
- Ph¶n ¸nh kho¶n thu nhËp cña ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô
vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c do hîp t¸c x· tæ chøc kinh doanh qu¶n lý.
Sè thu nhËp trªn ® îc ph©n phèi:
- Bï ®¾p c¸c kho¶n lç vµ coi nh lç;
- Nép thuÕ cho Nhµ níc;
- TrÝch lËp c¸c quü hîp t¸c x·:
- Ph©n phèi l·i cho ngêi gãp vèn liªn doanh;
- Ph©n phèi thªm thu nhËp (ngoµi kho¸n) cho x· viªn.
g) Tµi kho¶n 80 “Nguån vèn ph¸p ®Þnh” ®æi tªn thµnh
“nguån vèn s¶n xuÊt kinh doanh.
Tµi kho¶n nµy ph¶n ¸nh nguån tù cã cña hîp t¸c x· sö dông vµo
s¶n xuÊt kinh doanh.
Víi nh÷ng söa ®æi, bæ sung trªn, hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n
¸p dông cho c¸c hîp t¸c x· n«ng nghiÖp cã 15 tµi kho¶n. Danh môc
c¸c tµi kho¶n, néi dung h¹ch to¸n mét sè nghiÖp vô ®Æc thï xem
phô lôc sè 1 ®Ýnh kÌm.
II- S æ k Õ t o ¸ n
1. §èi víi nh÷ng tæ chøc hîp t¸c cã thêi h¹n theo vô viÖc hoÆc
theo mïa vô kh«ng cã t c¸ch ph¸p nh©n thùc hiÖn kÕ to¸n ®¬n vµ
ph¶i më 4 sæ sau ®©y:
- Sæ tiÒn mÆt;
- Sæ vËt liÖu s¶n phÈm;
- Sæ chi phÝ;
- Sæ thu nhËp.
MÉu sæ vµ ph¬ng ph¸p ghi sæ theo phô lôc sè 2 ®Ýnh kÌm.
Ngoµi ra ®¬n vÞ nµo cã c«ng nî më thªm sæ theo dâi c«ng nî.
2- §èi víi c¸c hîp t¸c x· cã t c¸ch ph¸p nh©n thùc hiÖn kÕ to¸n
kÐp vµ h×nh thøc sæ kÕ to¸n NhËt ký - Sæ c¸i vµ c¸c mÉu sæ
trong phô lôc sè 4 quy ®Þnh cho c¸c xÝ nghiÖp t nh©n, c¸c hîp
t¸c x· trong chÕ ®é kÕ to¸n ngoµi quèc doanh. Riªng mÉu sè 10-
SKT/NQD “Sæ theo dâi lao ®éng vµ thanh to¸n tiÒn c«ng” ® îc
3

4. thay b»ng mÉu sè 10-SKT/NQD “Sæ thanh to¸n s¶n phÈm víi ng êi
nhËn kho¸n”.
MÉu vµ ph¬ng ph¸p ghi sæ “Thanh to¸n s¶n phÈm víi ng êi
nhËn kho¸n” vµ danh môc sæ sö dông cho c¸c hîp t¸c x· n«ng
nghiÖp lo¹i nµy quy ®Þnh trong phô lôc sè 2 ®Ýnh kÌm.
III- C h ø n g t õ v µ b ¸ o c ¸ o k Õ t o ¸ n
Thùc hiÖn theo quy ®Þnh trong chÕ ®é kÕ to¸n ngoµi quèc
doanh.
§Ò nghÞ Uû ban nh©n d©n c¸c tØnh, thµnh phè trùc thuéc
Trung ¬ng híng dÉn, kiÓm tra viÖc triÓn khai thùc hiÖn chÕ ®é kÕ
to¸n ngoµi quèc doanh ban hµnh theo QuyÕt ®Þnh sè 598 TC/C§KT
ngµy 08-12-1990 cña Bé tµi chÝnh vµ theo híng dÉn cña Th«ng t
liªn bé cho c¸c hîp t¸c x· n«ng nghiÖp kÓ tõ ngµy 01-01-1992. Qu¸
tr×nh thùc hiÖn nÕu cã g× víng m¾c ®Ò nghÞ ph¶n ¸nh vÒ Bé
Tµi chÝnh (Vô chÕ ®é kÕ to¸n) vµ Bé N«ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp
thùc phÈm (ban chÝnh s¸ch vµ qu¶n lý n«ng nghiÖp vµ c«ng
nghiÖp thùc phÈm) ®Ó nghiªn cøu híng dÉn thªm.
4