1. Mga Manunulat
JESSA B. ACELAJADO
ANGELITO P. MAGTIRA
EDWIN M. CANIETE
Gurong Tagasuri
Prof. Amelia S. Bobadilla
Mr. Estanislao A. Ramos
Gurong Tagapayo
Mr. For – Ian V. Sandoval
Next
Back
Content
2. Pananaw/Bisyon
Isang pangunahing unibersidad sa
CALABARZON na nagbibigay ng
pagkakataon para sa mga
programang pang-akademiko at
kaugnay na serbisyo bilang tugon sa
mga pangangailangan ng Pilipinas at
ng pandaigdigang ekonomiya lalo’t
higit sa mga bansang Asyano.
Next
Back
Content
3. Misyon
Ang Unibersidad ay magsisilbing sentro ng
agrikultura , Pangisdaan , Panggubat ,
Agham , Enhenyeriya , mga teknolohiyang
Industriyal , Edukasyonng pangguro ,
teknolohiyang pangkabatiran /
Pangkaalaman at iba pang kaugnay sa
larangan ng Sining at Agham. Ito ay
magsisilbing sentro ng Pananaliksik at
Ekstensyon sa kanyang mg larangan ng
mga espesyalisasyon.
Next
back
Content
4. Tunguhin
Sa Pagsasakatuparan ng pananaw at misyon ng
Unibersidad, ang dalubhasaang Pang-edukasyon
ay may pag-akong linangin ang buong
kakayahan ng mag-aaral sa pagkakaroon ngb
kaalaman , kasanayan at wastong pag-uugali sa
pagtuturo at kaugnay na larangan upang
mabisang makatugon salumalaking bilang ng
pangangailangan , kahandaan sa mga hamon at
oportunidad para sa pandaigdigang
kompetisyon.
Next
back
Content
5. Mga Layunin
Ang Kolehiyo ng Eduksasyon ay magsusulong ng mga sumusunod na layunin:
1.Magkaloob ng mga pangunahing kurso para sa Edukasyong
Pansekundarya.
2.Maglaan ng Edukasyong Pangsekundarya na nakapokus sa
programa na Agham Pambokasyonal at Pang-Agrikultural.
3.Linangin ang angking kabuuan ng mga mag-aaral kung pag-
uusapan ay kaalaman at kasanayan sa larangan ng
dalubhasaan.
4. Mapalakas ang kakayahan ng bawa’t guro at mag-aaral sa
pamamagitan ng pakikilahok sa Pananaliksik , Ekstensyon at
Gawaing Pangkomunidad.
5. Maglaan n kaugnay na prigrama na magpapalakas at
magdaragdag ng kaalaman nat kasanayan ng mag-aaral para
sa pandaigdigang kompetisyon.
6. Magtaguyod ng kultura at pampalakasan sa pamamagitan ng
pakikilahok sa mga programang pangkomunidad.
Next
back
Content
6. PAUNANG SALITA
Ang biswal na presentasyong ito na pinamagatang “KASAYSAYAN
NG PILIPINAS (SANAYANG AKLAT SA ARALING PANLIPUNAN
PARA SA UNANG ANTAS NG SEKUNDARYA)” ay bahagi ng mga
pangangailangan sa Educational Technology 2 sa ilalim ng binagong Kurikulum
sa Edukasyon batay sa CHEd Memorandum Order (CMO)-30, serye ng 2004.
Ang Educational Technology 2 ay 3 yunit na kurso para ipakilala ang tradisyunal
at makabagong teknolohiya para sa pagpafasiliteyt nang makabuluhan at
epektibong paraan ng pagkatuto kung saan ang mga mag-aaral ay inaasahang
makapagpamalas ng isang malawak na pagkaunawa sa kaligiran, paglalapat at
pagpoprodyus ng iba’t ibang uri ng teknolohiyang pang-edukasyon.
Ang mga mag-aaral ay binigyan ng wastong gabay at tulong ng mga
piling guro ng Dalubhasaan, mula sa pagpili, produksyon at paggamit ng angkop
na teknolohiya sa pagsasagawa ng sanayang aklat na ito.
Next
back
Content
7. Sa tulong na rin ng kompyuter, lalung-lalo na ang internet, ang mga mag-aaral kasama
ang kanilang mga tagapayo ay nakagagawa at nakapagde-develop ng iba’t ibang uri ng
alternatibong kagamitang panturo. Ang ganitong uri ng gawain ay nagbibigay ng hindi
malilimutang karanasan para sa mga mag-aaral sa edukasyon, bilang mga guro sa
hinaharap, lalung-lalo na sa paghahanda ng mga kagamitang pampagtuturo.
Ang output ng pagsusumikap ng pangkat ay maaaring magsilbing
pananaliksik ng Pamantasan sa pagbibigay ng epektibo at de-kalidad na edukasyon.
Ang bawat aralin at gawain na nakapaloob sa sanayang aklat na ito ay maaari ring
magsilbing karagdagang sanggunian para sa mga guro at mga mag-aaral sa sekundarya.
AMELIA S. BOBADILLA ESTANISLAO A. RAMOS
Modyul Konsultant Modyul Konsultant
LOVITA G. FISCAL FOR-IAN V. SANDOVAL
Kritiko sa Filipino Kompyuter Instraktor
LYDIA R. CHAVEZ
Dekana ng Edukasyon
Next
back
Content
8. Pagkilala
Nais iparating ng mga may-akda ang kanilang taos puso
at walang hanggang pasasalamat sa mga taong naging bahagi
ng proyektong ito.
Sa kanilang mga tagapayo na sina Dr. Corazon San Agustin
at G. For Ian Sandoval sa kanilang walang sawang paggabay
sa mga sumulat tungo sa ikagaganda at ikatatagumpay ng
proyekto.
Kay Gng. Lydia R. Chavez, ang Dekana ng
Dalubhasaan ng Edukasyon sa kanyang walang humpay na
pagsuporta.
Kina Prof. Amelia Bobadilla at G. Estanislao Ramos,
ang kanilang Module Consultant, sa tulong na kanilang
ipinagkaloob upang maisakatuparan ang gawaing ito. Sa
kanilang mga suhestiyon at opinyon upang maging mas
maganda ang kalalabasan ng Module na ito.
Next
back
Content
9. Sa kani-kanilang pamilya sa patuloy na
pagsuporta sa mga sumulat, pinansyal at moral, tungo sa
ikadadali at ikatatagumpay ng proyekto.
Sa buong klase, BSEd II-2, sa kanilang patuloy
na pagsuporta at sa tulong na kanilang ipinagkakaloob.
Sa mga kaibigan ng mga awtor, sa ibinibigay
nilang lakas ng loob upang maging matagumpay ang
proyekto. Sa mga natatanging indibidwal na nagsilbing
inspirasyon sa mga may-akda upang matapos at
maisakatuparan ng maayos ang workbook na ito.
Higit sa lahat, sa Panginoong Lumikha na
nagbigay ng talino at lakas ng pangangatawan sa mga
sumulat upang magawa ang workbook.
MGA MAY-AKDA
Next
back
Content
10. TALAAN NG NILALAMAN
Pabalat
VMGO
Kabanata II – Pananakop at Paniniil
Paunang Salita
Pagkilala
Aralin 1 – Pag-aaral ng Kasaysayan
Aralin 6 – Simula ng Pananakop
Aralin 5 – Islam
Talaan ng Nilalaman
Aralin 3 – Anyong Tubig at Anyong Lupa
Kabanata I – Panimula ng Bansa
Aralin 9 – Balangkas at Pamamaraan ng Pananakop
Aralin 2 – Teritoryo/Heograpiya
Aralin 8 – Kristiyanismo at Pananakop
Aralin 7 – Ang Espanya sa kanyang Pananakop
Aralin 4 – Yamang Lupa at Yamang Tubig
Pabalat
VMGO
Pabalat
Paunang Salita
VMGO
Pabalat
Pagkilala
Paunang Salita
VMGO
Pabalat
Talaan ng Nilalaman
Pagkilala
Paunang Salita
VMGO
Pabalat
Aralin 6 – Simula ng Pananakop
Aralin 7 – Ang Espanya sa kanyang Pananakop
Aralin 8 – Kristiyanismo at Pananakop
Aralin 6 – Simula ng Pananakop
Aralin 7 – Ang Espanya sa kanyang Pananakop
VMGO
Pabalat
Paunang Salita
VMGO
Pabalat
Pagkilala
Paunang Salita
VMGO
Pabalat
Talaan ng Nilalaman
Pagkilala
Paunang Salita
VMGO
Pabalat
Kabanata I – Panimula ng Bansa
Talaan ng Nilalaman
Pagkilala
Paunang Salita
VMGO
Pabalat
Aralin 1 – Pag-aaral ng Kasaysayan
Kabanata I – Panimula ng Bansa
Talaan ng Nilalaman
Pagkilala
Paunang Salita
VMGO
Pabalat
Aralin 2 – Teritoryo/Heograpiya
Aralin 1 – Pag-aaral ng Kasaysayan
Kabanata I – Panimula ng Bansa
Talaan ng Nilalaman
Pagkilala
Paunang Salita
VMGO
Pabalat
Aralin 3 – Anyong Tubig at Anyong Lupa
Aralin 2 – Teritoryo/Heograpiya
Aralin 1 – Pag-aaral ng Kasaysayan
Kabanata I – Panimula ng Bansa
Talaan ng Nilalaman
Pagkilala
Paunang Salita
VMGO
Pabalat
Aralin 4 – Yamang Lupa at Yamang Tubig
Aralin 3 – Anyong Tubig at Anyong Lupa
Aralin 2 – Teritoryo/Heograpiya
Aralin 1 – Pag-aaral ng Kasaysayan
Kabanata I – Panimula ng Bansa
Talaan ng Nilalaman
Pagkilala
Paunang Salita
VMGO
Pabalat
Aralin 5 – Islam
Aralin 4 – Yamang Lupa at Yamang Tubig
Aralin 3 – Anyong Tubig at Anyong Lupa
Aralin 2 – Teritoryo/Heograpiya
Aralin 1 – Pag-aaral ng Kasaysayan
Kabanata I – Panimula ng Bansa
Talaan ng Nilalaman
Pagkilala
Paunang Salita
VMGO
Pabalat
Kabanata II – Pananakop at Paniniil
Aralin 5 – Islam
Aralin 4 – Yamang Lupa at Yamang Tubig
Aralin 3 – Anyong Tubig at Anyong Lupa
Aralin 2 – Teritoryo/Heograpiya
Aralin 1 – Pag-aaral ng Kasaysayan
Kabanata I – Panimula ng Bansa
Talaan ng Nilalaman
Pagkilala
Paunang Salita
VMGO
Pabalat
Aralin 7 – Ang Espanya sa kanyang Pananakop
Kabanata II – Pananakop at Paniniil
Aralin 5 – Islam
Aralin 4 – Yamang Lupa at Yamang Tubig
Aralin 3 – Anyong Tubig at Anyong Lupa
Aralin 2 – Teritoryo/Heograpiya
Aralin 1 – Pag-aaral ng Kasaysayan
Kabanata I – Panimula ng Bansa
Talaan ng Nilalaman
Pagkilala
Paunang Salita
VMGO
Pabalat
Aralin 8 – Kristiyanismo at Pananakop
Aralin 7 – Ang Espanya sa kanyang Pananakop
Kabanata II – Pananakop at Paniniil
Aralin 5 – Islam
Aralin 4 – Yamang Lupa at Yamang Tubig
Aralin 3 – Anyong Tubig at Anyong Lupa
Aralin 2 – Teritoryo/Heograpiya
Aralin 1 – Pag-aaral ng Kasaysayan
Kabanata I – Panimula ng Bansa
Talaan ng Nilalaman
Pagkilala
Paunang Salita
VMGO
Pabalat
Aralin 9 – Balangkas at Pamamaraan ng Pananakop
Aralin 8 – Kristiyanismo at Pananakop
Aralin 7 – Ang Espanya sa kanyang Pananakop
Kabanata II – Pananakop at Paniniil
Aralin 5 – Islam
Aralin 4 – Yamang Lupa at Yamang Tubig
Aralin 3 – Anyong Tubig at Anyong Lupa
Aralin 2 – Teritoryo/Heograpiya
Aralin 1 – Pag-aaral ng Kasaysayan
Kabanata I – Panimula ng Bansa
Talaan ng Nilalaman
Pagkilala
Paunang Salita
VMGO
Pabalat
Aralin 6 – Simula ng Pananakop
Aralin 9 – Balangkas at Pamamaraan ng Pananakop
Aralin 8 – Kristiyanismo at Pananakop
Aralin 7 – Ang Espanya sa kanyang Pananakop
Kabanata II – Pananakop at Paniniil
Aralin 5 – Islam
Aralin 4 – Yamang Lupa at Yamang Tubig
Aralin 3 – Anyong Tubig at Anyong Lupa
Aralin 2 – Teritoryo/Heograpiya
Aralin 1 – Pag-aaral ng Kasaysayan
Kabanata I – Panimula ng Bansa
Talaan ng Nilalaman
Pagkilala
Paunang Salita
VMGO
Pabalat
Aralin 7 – Ang Espanya sa kanyang Pananakop
Aralin 6 – Simula ng Pananakop
Aralin 7 – Ang Espanya sa kanyang Pananakop
Aralin 6 – Simula ng Pananakop
Aralin 7 – Ang Espanya sa kanyang Pananakop
Aralin 6 – Simula ng Pananakop
Aralin 8 – Kristiyanismo at Pananakop
Aralin 7 – Ang Espanya sa kanyang Pananakop
Aralin 6 – Simula ng Pananakop
Aralin 9 – Balangkas at Pamamaraan ng Pananakop
Aralin 8 – Kristiyanismo at Pananakop
Aralin 7 – Ang Espanya sa kanyang Pananakop
Aralin 6 – Simula ng Pananakop
Next
back
11. Aralin 21 – Pagpapalaya sa Pilipinas
Aralin 23 – Ang Pamamahala ni Pangulong Marcos
Kabanata IV – Ika-apat na Republika ng Pilipinas
Aralin 22 – Pamamahala ng Ikatlong Republika
Kabanata IIII – Ikatlong Republika ng Pilipinas
Aralin 20 – Ang Pananakop ng Japan
Aralin 19 – Ang Pamamahala ng Amerika sa Pilipinas
Aralin 18 – Ang Digmaang Pilipino-Amerikano
Aralin 17 – Ang Pagwawakas ng Paghahari ng Espanyol
Aralin 16 – Ekonomiyang Kolonyal
Aralin 15 – Ang Katipunan
Aralin 14 – Kilusang Propaganda
Aralin 13 – Pamahalaang Kolonyal
Aralin 12 – Patuloy na Pakikibaka ng mga Pilipino
Aralin 11 – Pagsibol ng Nasyonalismong Pilipino
Aralin 10 – Mga Salik sa Pagsilang ng Nasyonalismong Pilipino
Aralin 26 – Pamahalaang Corazon Aquino
Aralin 25 – Pakikipaglaban para sa Demokrasya
Aralin 24 – Pilipinas sa Ilalim ng Batas Militar
Aralin 11 – Pagsibol ng Nasyonalismong Pilipino
Aralin 10 – Mga Salik sa Pagsilang ng Nasyonalismong Pilipino
Aralin 12 – Patuloy na Pakikibaka ng mga Pilipino
Aralin 11 – Pagsibol ng Nasyonalismong Pilipino
Aralin 10 – Mga Salik sa Pagsilang ng Nasyonalismong Pilipino
Aralin 13 – Pamahalaang Kolonyal
Aralin 12 – Patuloy na Pakikibaka ng mga Pilipino
Aralin 11 – Pagsibol ng Nasyonalismong Pilipino
Aralin 10 – Mga Salik sa Pagsilang ng Nasyonalismong Pilipino
Aralin 14 – Kilusang Propaganda
Aralin 13 – Pamahalaang Kolonyal
Aralin 12 – Patuloy na Pakikibaka ng mga Pilipino
Aralin 11 – Pagsibol ng Nasyonalismong Pilipino
Aralin 10 – Mga Salik sa Pagsilang ng Nasyonalismong Pilipino
Aralin 15 – Ang Katipunan
Aralin 14 – Kilusang Propaganda
Aralin 13 – Pamahalaang Kolonyal
Aralin 12 – Patuloy na Pakikibaka ng mga Pilipino
Aralin 11 – Pagsibol ng Nasyonalismong Pilipino
Aralin 10 – Mga Salik sa Pagsilang ng Nasyonalismong Pilipino
Aralin 16 – Ekonomiyang Kolonyal
Aralin 15 – Ang Katipunan
Aralin 14 – Kilusang Propaganda
Aralin 13 – Pamahalaang Kolonyal
Aralin 12 – Patuloy na Pakikibaka ng mga Pilipino
Aralin 11 – Pagsibol ng Nasyonalismong Pilipino
Aralin 10 – Mga Salik sa Pagsilang ng Nasyonalismong Pilipino
Aralin 17 – Ang Pagwawakas ng Paghahari ng Espanyol
Aralin 16 – Ekonomiyang Kolonyal
Aralin 15 – Ang Katipunan
Aralin 14 – Kilusang Propaganda
Aralin 13 – Pamahalaang Kolonyal
Aralin 12 – Patuloy na Pakikibaka ng mga Pilipino
Aralin 11 – Pagsibol ng Nasyonalismong Pilipino
Aralin 10 – Mga Salik sa Pagsilang ng Nasyonalismong Pilipino
Aralin 18 – Ang Digmaang Pilipino-Amerikano
Aralin 17 – Ang Pagwawakas ng Paghahari ng Espanyol
Aralin 16 – Ekonomiyang Kolonyal
Aralin 15 – Ang Katipunan
Aralin 14 – Kilusang Propaganda
Aralin 13 – Pamahalaang Kolonyal
Aralin 12 – Patuloy na Pakikibaka ng mga Pilipino
Aralin 11 – Pagsibol ng Nasyonalismong Pilipino
Aralin 10 – Mga Salik sa Pagsilang ng Nasyonalismong Pilipino
Aralin 19 – Ang Pamamahala ng Amerika sa Pilipinas
Aralin 18 – Ang Digmaang Pilipino-Amerikano
Aralin 17 – Ang Pagwawakas ng Paghahari ng Espanyol
Aralin 16 – Ekonomiyang Kolonyal
Aralin 15 – Ang Katipunan
Aralin 14 – Kilusang Propaganda
Aralin 13 – Pamahalaang Kolonyal
Aralin 12 – Patuloy na Pakikibaka ng mga Pilipino
Aralin 11 – Pagsibol ng Nasyonalismong Pilipino
Aralin 10 – Mga Salik sa Pagsilang ng Nasyonalismong Pilipino
Next
back
Content
12. Tungkol sa May-akda
Mga Pinagkunan
Aralin 33 – Ebolusyon ng Saligang Batas
Aralin 32 – Ang Saligang Batas ng Pilipinas
Aralin 31 – Teorya sa Pinagmulan ng Estado
Aralin 30 – Kosepto ng Estado
Aralin 29 – Ang Estado
Kabanata V - Pamahalaan
Aralin 28 – Joseph Estrada, Kultura at Sining
Aralin 27 – Pangulong Fidel Ramos
Next
back
Content
13. Kabanata I
PANIMULA NG BANSA
back Next
Layunin: Matapos mapag-aralan an g Kabanatang ito, ang mga mag-aaral ay inaasahang magpapamalas ng mga sumusunod
na kakayahan;
1. Mabatid ang kahalagahan ng pag-aaral ng kasaysayan ng pilipinas;
2. Matalakay ang mga Teoryang pinagmulan ng lahing Pilipino;
3. Mapaliwanag ang sanhi ng pagkahati-hati ng mga rehiyon sa Pilipinas;
4. Mapahalagahan ang likas na yamang tinataglay ng Pilipinas;
5. Mapahalagahan ang kulturang Pinagmulan ng lahing Pilipino.
Content
14. Aralin 1
PAG-AARAL NG KASAYSAYAN
Pangalan:_______________________ Petsa:_____________
Taon/Seksyon:___________________ Marka:___________
Layunin:
1. Matukoy ang pinagmulan ng lahing Pilipino.
2. Maipaliwanag ang mga teorya ukol sa lahing pinagmulan ng mgaPilipino.
3. Mapahalagahan ang pinagmulan ng lahing Pilipino.
WORD PUZZLE
B N A P A D I S O P
A O D O T E Y T P A
R B T K A W A M I T
T A E I B A R O N A
T T O T I I E O T D
E G R I L S Y L A Y
R N Y L A A M U D O
Y O A O R S M T O N
S A A E G A U I S G
M T N N E M M T L I
Dote
Alibata
Timawa
Barter
Taong Tabon
Pintados
Neolitiko
Sidapa
Patadyong
Baro Mummy Teorya Asia Masa Titulo
back Next
Content
back Content Next
back Content
15. II. Panuto: Isa-isahin ang mga tinatalakay sa bawat katanungan, at bigyan ng maikling paliwanag ang
bawat isa.
1-3 Teorya tungkol sa pinagmulan ng Pilipinas.
1. ____________________________________________________
____________________________________________________
2. ____________________________________________________
____________________________________________________
3. ____________________________________________________
____________________________________________________
4-6 Tatlong uri ng lipunan na umiral noong sinaunang panahon.
4. ____________________________________________________
____________________________________________________
5. ____________________________________________________
____________________________________________________
6. ____________________________________________________
____________________________________________________
7-10 Magbigay ng mga disiplinang panlipunan na may kinalaman sa pag-aaral ng kasaysayan.
7. ____________________________________________________
____________________________________________________
8. ____________________________________________________
____________________________________________________
9. ____________________________________________________
____________________________________________________
10. ____________________________________________________
____________________________________________________
Next
back Content
16. Aralin 2
TERITORYO/HEOGRAPIYA
PAGSASANAY
I. Panuto: Sagutin ang hinihingi sa bawat katanungan .Ilagay ang kasagutan sa patlang
bago ang tanong.
_____1. Tinatayang bilang ng isla sa Pilipinas.
_____2. Anyo ng tubig na naghihiwalay sa Pilipinas atTaiwan.
_____3. Isla na matatagpuan sa dulong hilaga ng Pilipinas.
_____4. Isla na matatagpuan sa dulong timog ng Pilipinas.
_____5. Tawag sa hangin na nagmumula sa Hilagang silangan ng Pilipinas.
_____6. Tawag sa hangin na nagmumula sa Timog silangan ng Pilipinas.
_____7. Anyong tubig na matatagpuan sa Silangang bahagi ng bansa.
_____8. Bilang ng rehiyon sa bansa.
_____9. Hugis o korte ng bansang Pilipinas.
_____10. Kabuuang lawak ng kalupaan ng Pilipinas.
Pangalan: ______________________ Petsa: ____________
Taon/Seksyon: __________________ Marka: ___________
Layunin:
1. Maipaliwanag ang heograpiya ng Pilipinas.
2. Mabatid ang hangganan at kabuuan ng teritoryo ng bawat rehiyon sa bansa.
3. Mapahalagahan ang teritoryo ng bansa.
Content
Content
back Next
Content
17. II. Panuto: Lagyan ng T kung ang sinasaad na pahayag ay
makatotohanan at M kapag ito ay di makatotohanan.
__1. Ang klima sa Pilipinas ay tropikal.
__2. Matatagpuan ang Pilipinas saTimog silangang Asya.
__3. Ang Rehiyon ng Bicol ang pinakamalaking rehiyon sa bansa.
__4. Sa Rehiyon III matatagpuan ang pinakamalaking pinagkukunan ng
palay sa bansa.
__5. Malaki ang ipekto ng heograpiya sa pamayanan at sa buhay ng tao.
__6. Ang sektor ng agrikultura ang nagbibigay ng malaking kita sa bansa.
__7. Ang Kasunduan sa Paris noong 1898 ay nagtakda na ang teritoryo ng
Pilipinas ay ililipat ng Spain sa Hapon.
__8. Ang pagkakahati-hati ng rehiyon ng bansa ay dahil sapagiging
arkipelago nito.
__9. Ang pangunahing sanhi ng kahirapan ng bansa ay ang sistema ng
pulitika nito.
__10. Ang rehiyon II ang kinalalagyan ng pangbansang kapital ng
Pilipinas.
back Next
Content
18. III. Panuto: Tukuyin kung sa anong rehiyon kabilang ang mga
lugar na nasa Hanay A sa pamamagitan ng pagpili ng
kasagutan mula sa Hanay B.Ilagay ang tiik ng tamang sagot sa
patlang bago ang numero.
Hanay A
___1.San Juan
___2.Quezon province
___3.Zambales
___4.Bukidnon
___5.Maguindanao
___6.Dagupan
___7.Surigao
___8.Sorsogon
___9.Apayao
___10.Romblon
Hanay B
a.Region III
b.Region
c.Region
d.Region
e.NCR
f.Region V
g. Region IV-A
h.CAR
i.ARMM
j. Region IV-B
back Next
Content
19. Aralin 3
ANYONG TUBIG AT ANYONG LUPA
PAGSASANAY
I. Panuto: Lagyan ng T kung ang sinasaad na pahayag ay makatotohanan at M naman kapag
itoy di - makatotohanan.
__1. Ang lambak ay malawak at patag na lugar sa itaas ng bundok.
__2. Kapag sinabing archipelago, nangangahulugan itong lupon ng mga isla.
__3. Halos naliligiran ng tubig ang ang tangway na nakausli sa karagatan.
__4. Ang burol ay may taas na isang libong metro o higit pa.
__5. Ang lawa ay anyong tubig na naliligiran ng kalupaan.
__6. Ang talampas ay matatagpuan sa pagitan ng mga bundok na malapit sa dinadaanan ng
ilog.
__7. Makitid ang daluyan at mabilis ang agos ng isang talon.
__8. Ang kapatagan ay mainam na panirahan at pagtamnam ng mga pananim.
__9. Malalim na anyong tubig ang look na nagsisilbing daungan ng mga barko.
__10. Ang golpo ay anyong tubig na naliligid ng kalupaan.
Pangalan: ______________________ Petsa: ____________
Taon/Seksyon: __________________ Marka: ___________
Layunin:
1. Mabigyang kaalaman ang mga mag-aaral tungkol sa ibat ibang anyong tubig at anyong lupa
2. Maipaliwanag ang pagkakaibaiba ng mga anyong lupa at anyong tubig sa bansa.
3. Mabigyan ng kahalagahan ng anyong lupa at anyong tubig sa bansa.
back Next
Content
20. II. Panuto: Sagutin ang hinihingi sa bawat katanungan. Ilagay ang
kasagutan sa patlang bago ang tanong.
____1. Pinakamaliit na bulkan sa mundo na matatagpuan sa bansa.
____2. Magandang tanawin na makikita saAlbay na kilala sa perpektong
hugis nito.
____3. Bundok sa probinsya ng Quezon na pinaniniwalaang mahiwaga.
____4. Tinaguriang pinakamalaking lawa sa bansa na matatagpuan sa
Laguna.
____5. Ang pinakamataas na talon sa bansa na isa rin sa pinagkukunan ng
kuryente sa nito.
____6. Nag-iisang isla na matatagpuaan sa lawa ng Laguna.
____7. Pinakamalaking isla sa bansa; Dito matatagpuan ang malawak na
kapatagan.
____8. Pinakamataas na bundok na matatagpuan sa Davao.
____9. Tawag sa magagandang burol na matatagpuan sa Bohol.
____10. Isla na matatagpuan sa pinaka dulong bahagi ng Pilipinas sa
Norte.
back Next
Content
21. Aralin 4
YAMANG LUPA AT YAMANG TUBIG
PAGSASANAY
I. Panuto: Bilugan ang titik ng tamang kasagutan sa bawat tanong
1. Kabuuang ektarysa ng lupain sa Pilipinas.
a. 30,000,100 sq/km b. 30,000,000 sq/km c.30,000,251 sq/km d.30,000,300 sq/km
2. Ang punong ito ay kilala sa pandaigdigan na kalimitang ini-export ng ating bansa.
a. Philippine Narra b. Philippine Yakal c. Philippine Mahogani d. Philippine Molave
3. May _____ na uri ng puno na matatagpuan sa enerhiya ng bansa.
a. 3,000 b. 4,000 c. 3,100 d. 4,100
4. Ito ang pinakakalimitang pinagkukunan ng enerhiya ng bansa.
a. Geothermal b. Hydroelectric c. Solar d. Hindi Kumbensyonal
5. Tawag sa pinagkukunan ng enerhiya ng nagmumula sa likas na yaman.
a. Natural b. Hindi Natural c. Kumbensyonal d. Hindi Kumbensyonal
Pangalan: ______________________ Petsa: ____________
Taon/Seksyon: __________________ Marka: ___________
Layunin:
1. Masuri ang likas na yaman ng bansa.
2. Maipagmalaki ang likas na yaman ng bansang Pilipinas.
3. Mapahalagahan ang tamang paggamit sa mga likas yaman ng bansa
back Next
Content
22. 6. Ang pinakamaliit na isda na matatagpuan sa bansa na
napapakinabangan.
a. Pandaca Pygmea b. Tawilis c. Sinarapan d. Buhi
7. Lugar sa bansa kung saan matatagpuan ang pinakamaliit na unggoy na
kilala sa tawag na tarsier.
a. Bohol b. Palawan c. Puerto Prinsesa d. Subah
8. Lugar sa bansa kung saan matatagpuan ang pinakamalaking deposito ng
Nikel sa Asya.
a. Palawan b. Romblon c. Mountain Province d.Nonoc Surigao
9. Tawag sa enerhiya na nagmumula sa mainit na singaw ng lupa.
a.Geothermal b. Biogas c. Thermal d. Biomass
10. Kauna-unahang minahan ng langis sa bansa na matatagpuan sa
Palawan.
a. Puerto Oil Field c. Cadlac Oil Field
b. Nido Oil Field d. Pandan Oil Field
back Next
Content
23. II. Panuto: Sagutin ang hinihingi sa bawat katanungan. Ilagay ang
kasagutan sa patlang bago ang tanong.
____1. Isla na paboritong puntahan ng mga turista tuwing bakasyon na
kilala sa maputi at malapulbos nitong buhangin.
____2. Sa lugar na ito matatagpuan ang sikat na sikat na underground
river.
____3. Kilala ang lugar na ito sa tawag na City of Smile.
____4. Lugar sa Norte na tinaguriang City of Pine and Strawberries.
____5. Pinakamatandang simbahan na ipinatayo ng mga Jeswita nong
1596.
____6.Probinsya sa bansa na kilala sa Lanzones Festival.
____7. Sa probinsya na ito matatgpuan ang sinasabing Center of the
Marine Biodiversity.
____8.Kilala ang Lukban Quezon sa makulay na festival na ito.
____9.Lugar sa Cavite na maihahalintulad sa Baguio.
____10.Matatagpuan dito sa lugar na ito ang pinakamatatamis na mangga
sa bansa.
back Next
Content
24. III. Panuto: Gumuhit ng isa sa magagandang tanawin sa bansa at isulat
kung bakit ito ang iyong napili. Ipaliwanag ang iyong magagawa
kung paano ito mapapangalagaan.
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
back Next
Content
25. IV. Panuto: Gumuhit ng isang anyong lupa at anyong tubig at isulat kung
anong kapakinabangan ang nakukaha natin dito.
back Next
Content
26. Aralin 5
ISLAM
PAGSASANAY
I. Panuto: Sagutin ang hinihingi sa bawat katanungan. Ilagay ang kasagutan sa patlang bago ang
tanong.
____1. Dakilang mensahero ni Allah na nagtatag ng relihiyong Islam.
____2. Ito ang tawag sa mahal na araw ng mga muslim.
____3. Sinasabi na dito nagmula ang salitang Islam na nangangahulugang “Pananampalataya at
Pagsuko ng sarili sa poong may kapal.
____4. Sitema ng edukasyon ng mga Muslim, kung saan itinuturo ang kultura ng mga Muslim at
mga aral ng Koran.
____5. Mga dayuhan na nagdala at nagpalaganap ng relihiyong islam sa bansa.
____6. Kinikilalang diyos ng mga Muslim.
____7. Tawag sa tagasubaybay ni Muhammed at tagapayo ng Sultan.
____8. Kaunaunahang misyonero at iskolar na Muslim na nagpatayo ng Moske sa Sulu at Jolo.
____9.Tawag sa uri ng pamahalaan na pinamumunuan ng isang sultan.
____10. Banal na lungsod ng mga Muslim.
Pangalan: ______________________ Petsa: ____________
Taon/Seksyon: __________________ Marka: ___________
Layunin:
1. Matukoy ang pinagmulan ng relihiyong Islam.
2. Makita ang pagkaka-iba at pagkaktulad ng paniniwalang Islam sa ibang relihiyon.
3. Mabatid ang aral ng Relihiyong Islam.
Next
back Next
Content
27. II. Panuto: Ibigay ang mga katulong ng sultan sa pamamahala sa
tungkuling panrelihiyon at pansilbi. Isulat ang mga ito sa kahon na
nasa ibaba.
SULTAN
back Next
Content
28. III. Panuto: Ibigay ang limang haligi ng Islam at ipaliwanag ang
kahulugan ng bawat isa
back Next
Content
29. IV. Panuto: Lagyan ng T kung ang sinasaad na pahayag ay makatotohanan at M
naman kapag itoy di -makatotohanan.
_1. Si Arkanghel Gabriel ang nagbigay ng mga aral na nakapaloob sa rebelasyon ni
Muhammed.
__2.Sa pamilyang Muslim, Mahigpit na ipinag babawal ang pagkakaroon ng
maraming asawa.
__3.Datu ang namamahala sa isang Sultanato.
__4.Sa Shariah nakapaloob ang kalipunan ng banal na kasulatan ng mga Muslim o
Islamic law.
__5.Pangunahing instrumentong pang musika ng mga Muslim ay Kulintang.
__6.Ang pagiging Sultan ay maaaring manahin ng isa sa kamag-anak ng Sultan.
__7.Sumasamba ang mga Muslim sa mga Ispiritu.
__8.Puro elementong halaman ang ginagamit na disenyo ng mga Tausug at
Maranao sa kanilang mga sining.
__9.Taong 1211 ng lumaganap ang islam sa Pilipinas, Kabilang na ditto ang Sulu
at Mindanao.
__10.Sa pamilyang Muslim ang babae ang siyang may kapang yarihang
magdesisyon sa lahat ng bagay.
back Next
Content
30. Kabanata II
Pananakop at Paniniil
Layunin:
1. Matukoy ang kahalagahan ng relihiyong katolisismo na dinala sa bansa ng mga
Espanyol sa pilipinas.
2. Mailahad ang mga dahilan sa pagdating mg mga mananakop sa bansa.
3. Mapahalagahan ang mga nagawa ng mga bayaning Pilipino, sa pagtamasa ng kalyaan
ng bansang Pilipinas sa kamay ng mga mananakop.
4. Matalakay ang epekto ng pananakop ng mga dayuahan sa buhay at kultura ng mga
Pilipino.
5. Mapukaw ang damdaming makabansa ng mga Pilipino.
Content
Next
Back
31. Aralin 6
SIMULA NG PANANAKOP
PAGSASANAY
I. Panuto: Sagutin ang hinihingi sa bawat katanungan .Ilagay ang kasagutan sa patlang bago
ang tanong.
____1.Tinatayang sa lugar na ito dumaong ang sasakyan nina Magellan.
____2. Ang pangunahing barko na sinakyan ni Magellan na matagumpay na nakapaglayag.
____3. Pinaniniwalaang sa lugar na ito ginanap ang pinaka- unang misa sa bansa.
____4. Kauna-unahang misyonero na dumating sa bansa na kasama ni Legazpi sa kanyang
ekspedisyon.
____5.Unang Gobernador heneral sa Pilipinas na nanungkulan mula 1565-1572.
____6.Tawag sa tigausig na ipinadadala ng hari ng Mexico sa Pilipinas upang magmasid ng
kalagayan ng bansa.
____7. Pangalan na ibinigay sa asawa ni Raja Humabon matapos na mabinyagan bilang
katoliko.
____8. Nagbigay ng pangalang Isla Filipinas sa bansa bilang parangal sa kay Prinsipe Felipe II
na nagging hari ng Spain.
____9. Siya ang bayani ng Mactan na tumalo kay Magellan.
Pangalan: ______________________ Petsa: ____________
Taon/Seksyon: __________________ Marka: ___________
Layunin:
1. Makilala ang mga mananakop na Espanyol sa Pilipinas
2. Madama ang pagiging tunay na palakaibigan ng mga Pilipino
3. Malaman ang tunay na ahangarin ng mga Espanyol sa pagsakop sa Pilipinas.
Next
back Next
Content
32. II. Panuto: Bilugan ang titik ng tamang kasagutan sa bawat tanong.
1. Sakit na ikinamatay ng mga tauhan ni Magellan, dahil sa pagkain
ng daga, bota at kahoy ng barko.
a. Bargy b. Scurvy c. Lurvy d. Mouvy
2. Ilang taon naging kolonya ng mga Espanyol ang bansang
Pilipinas.
a. 331 b. 333 c. 334 d. 332
3. Kauna-unahan at sinasabing pinakamatandang Lungsod sa
bansa.
a. Cebu b. Manila c. Calamba d.
Davao
4. Ayon kay Pigafetta, anong petsa ng dumating sina Magellan sa
Pilipinas.
a. Marso 15, 1521 c. Marso 17, 1521
b. b. Marso 16, 1521 d. Marso 16, 1521
5. Pari na nakasakay sa barkong San Pedro na naatasang
humanap ng ruta pabalik ng Mexico.
a. Padre Salvi c. Padre Burgos
back Next
Content
33. 6. Pinatunayan ng paglalayag ni _______ na ang mundo ay
bilog.
a. Magellan b. Villalobos c. Valderama d.
Madrigal
7. Piratang Chino na sumalakay sa Pilipinas na kinalaban ni
Juan de Salcedo upang iligtas ang bansa.
a. Zakiri b. Ching c. Limahong d. Shunin
8. Taon kung kailan ipinahayag ni Legazpi na ang Maynila na
ang bagong kabisera ng bansa.
a. Hunyo 24, 1571 c. Hunyo 23, 1571
b. Hulyo 23, 1571 d. Hulyo 24, 1571
9. Tinatayang bilang ng mga Espanyol ng sinakop nila ang
Pilipinas.
a. 700 b. 600 c. 50 d. 200
10. Bukod sa Mindanao isa pang lugar sa Pilipinas na hindi
nasakop ng mga Espanyol.
a. Sulu b. Tawi-tawi c. Palawan d. Y-Ami
back Next
Content
34. III. Panuto : Sagutin ang mga hinihingi sa bawat katanungan.
1. Sa iyong palagay, tama ba ang ginawa ni Raja Kolambo na makipagkaibigan
atmakipagsandugo kina Magellan? Bakit?
____________________________________________________________
_
____________________________________________________________
____
____________________________________________________________
____
____________________________________________________________
____
2. Ano ang pinakapangunahing layunin ng pananakop ng ng mga Kastila sa
bansa? Pangatwiran.
____________________________________________________________
____________________________________________________________
___
____________________________________________________________
back Next
Content
35. 4. Anong rehiyon sa Pilipinas ang bukod tanging lugar sa bansa na
hindi nasakop ng mga Espanyol?
______________________________________________________
______
________________________________________________________
_______
________________________________________________________
_______
________________________________________________________
_______
________________________________________________________
_______
5. Sa iyong palagay malaki ba ang naging epekto sa kultura at
tradisyon ng mga Pilipino ang panananakop sa bansa ng mga
espanyol? Magbigay ng halimbawa.
______________________________________________________
______
________________________________________________________
back Next
Content
36. IV. Panuto: Isa-isahin ang mga hinihingi sa bawat katanungan.
1-5 Pangalan ng barko na ginamit nina Magellan sa paglalayag at
ano ang nangyari sa mga ito sa kanilang paglalakbay.
1.
________________________________________________________
____
2.
________________________________________________________
____
3.
______________________________________________________
______
4.
________________________________________________________
____
5.
back Next
Content
37. 6-8 Layunin ng Spain sa kanilang pananakop sa bansa.
6.
________________________________________________________
____
7.
________________________________________________________
____
9-10 Misyonerong huling dumating sa bansa sa panahon ng
pananakop ng mga Kastila.
9.
________________________________________________________
____
10.
________________________________________________________
____
back Next
Content
38. Next
Pangalan: ______________________ Petsa: ____________
Taon/Seksyon: __________________ Marka: ___________
2 A
Ō N
T
!
S
?
E
Q
F
= G
. R
L
C
B I
- O
B
X U
W
Aralin 7
ANG ESPANYA SA KANYANG PANANAKOP
PAGSASANAY
I. Panuto: Sinu- sino kaya ang mga kabilang sa ekspedisyon
ni Magellan? Kilala mo ba sila? Ang mga sumusunod na mga
titik sa gawing kaliwa ay may kaukulang simbolo. Ilagay sa
patlang ang titik na katapat ng simbulo upang mabuo ang
mga sagot.
_ _ _ _ _ _ _ _
? ! B Ō - ! 2
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
! ? 2 ! B 2 Ō ? : W 2 Ō -
_ _ _ _ _ _ _
? Ō B X ?
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
2 Ō - B - B . 2 = ? 2
back Next
Content
39. II. Panuto : Sagutin ang mga hinihingi sa bawat katanungan.
1. Sinong ang Hari ang nagbigay suporta sa ekspedisyon ni Magellan?
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
___________________________________
2. Paano tinanggap nina Raha Kulambo ang pangkat nina Magellan?
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
___________________________________
3. Ano ang naging epekto ng Labanan sa Mactan sa pagitan ni Lapu-Lapu at
Magellan sa kasaysayan
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
back
Next
Content
40. 4. Ano ang gustong ipahiwatig nina Lapu-lapu sa paglaban nila kina
Magellan.
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
_____________________
5. Ipaliwanag ang kahalagahan ng paglalakbay ni Magellan sa
kasaysayan ng daigdig.
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
_____________________ back Next
Content
41. III. Panuto: Punan ng tsart ng mga kinakailangang impormasyon, ukol
sa Ibat-ibang ekspedisyon na ipinadala ng Espanya sa Pilipinas
sa hangaring masakop ito.
EKSPEDISYON TAON NG EKSPEDISYON NAMUNO KINALABASAN
1.
2.
3.
4.
5.
back
Next
Content
42. IV. Panuto: Bilugan ang titik ng tamang sagot.
1. Isang manlalakbay mula sa Venetia, Italy na nakapamuhay sa China
at nagpatunay ng kagandahan ng Asya.
A. Bartolomew Diaz C. Marco Polo
B. Ferdinand Magellan D. Sebastian Delcano
2. Italyanong nagsulat ng makasaysayang paglalayag ni Ferdinand
Magellan.
A. Antonio Pigafetta C. Luis de Mendoza
B. Marco Polo D. Juan Serrano
3. Manlalakbay na Portugese na naglayag sa ilalim ng bandila ng Spain
mula Europa hanggang Asya.
A. Gaspar de Quezada C. Juan Serrano
B. Ferdinand Magellan D. Juan de Cartagena
back
Next
Content
43. 4. Noong _____________ng aksidenteng napadpad ang grupo ni
Magellan sa Pulo ng Homonhon.
A. March 14, 1521 C. March 16, 1521
B. March 15, 1521 D. March 17, 1521
5. Pangalang ibinigay ni Magellan sa Pilipinas.
A. Ma’yi C. Las Islas Filipinas
B. Archipelago of San Lazaro D. Pearl of the Orient Seas
6. Matapang na pinuno ng Mactan na Nakipaglaban sa pangkat ni
Magellan.
A. Raha Kulambu C. Raha Siagu
B. Lapu-lapu D. Raha Humabon
7. Kauna-unahang Cebuanong Pilipino na naging Kristiyano.
A. Raha Humabon C. Raha Siagu
B. Raha Tupas D. Raha Kulambu
back
Next
Content
44. 8. Namuno sa pangkat ng mga Espanyol na ipinadala sa Maynila.
A. Juan de Salcedo
B. Luis Enriquez
C. Martin de Goiti
D. Felipe de Salcedo
9. Kalian nasakop ng mga Espanyol ang Maynila?
A. May 18, 1571
B. May 19, 1571
C. May 20, 1571
D. May 21, 1571
10. Ipinahayag ni ___________ang Maynila bilang bagong kabisera ng
Pilipinas.
A. Haring Felipe II
B. Miguel Lopez de Legazpi
C. Martin de Goiti
D. Felipe de Salcedo back
Next
Content
45. V. Panuto : Sagutin ang mga hinihingi sa bawat katanungan.
1. Anu-ano ang mga dahilan ng mabilisang pagsakop ng Espanyol sa
Pilipinas? Ipaliwanag
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
__________________________________________
2. Kung ikaw si Raha Kulambu, paano mo tatanggapin ang grupo ni
Magellan bilang panauhin?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________ back
Next
Content
46. Aralin 8
KRISTIYANISMO AT PANANAKOP
• PAGSASANAY
I. Panuto: Hanapin ang mga mahahalagang
pangalan/salita na nakatala sa ibaba sa
loob ng pinagsama-samang letra at lagyan
ito ng kahon. Ito’y maaaring nasa
direksyong pataas, pababa, pahalang o
pabalik. Ibigay ang kahulugan ng mga
salita o naiambag ng mga taong nakatala
Pangalan: ______________________ Petsa: ____________
Taon/Seksyon: __________________ Marka: ___________
Layunin:
1. Malaman ang pinagmulan ng katolisismo sa Pilipinas.
2. Madama ang tunay na diwa ng kristiyanismo.
3. Matiyak ang tunay na layon ng mga Espanyol sa pagpapalaganap ng kristiyanismo.
Next
back
Next
Content
47. • KATOLISISMO
• ESPANYOL
• LEGAZPI
• RECOLETOS
• MAYNILA
• LEYTE
• KOLONYAL
• MISYONERO
• RELIHIYON
K I P Z A G E L C M
A K R A M L M K W G
T R E L I H I Y O N
O Y C A L E S A E O
L Q O F T E Y M H P
I U L Y D I O A U H
S B E S P A N Y O L
I L T S F R E N K L
S G O D G D R I A W
M D S K Y A O L S F
O K O L O N Y A L U
back
Next
Content
48. II. Panuto: Ipaliwanag ang mga sumusunod na katanungan.
1. Ano ang Kristiyanismo? Ipaliwanag
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
_____________________
2. Ano ang iyong reaksyon tungkol sa pagpapalaganap ng Espanyol ng
Katolisismo sa Pilipinas? Ano ang ipekto ng Kristiyanismo sa pag-
unlad ng kulturang Pilipino?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
_____________________ back
Next
Content
49. 3. Makatwiran ba ang ginawang parusa ng mga Espanyol sa mga
Pilipinong nagsasagawa ng lihim na seremonya at ritwal bilang
dating paniniwala?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
_____________________
back
Next
Content
50. III. Panuto: Sa loob ng kahon, gumuhit ng isang
pamayanan na nagpapakita ng uri ng relihiyong umiiral
noon, bago pa dumating ang mga Espanyol sa Pilipinas.
Gawing makulay at kaakit-akit ang iguguhit.
back Next
Content
51. Aralin 9
BALANGKAS AT PAMAMARAAN NG PANANAKOP
PAGSASANAY
I. Panuto: Ibigay ang nilalaman ng
balangkas ng pamahalaang kolonyal ng
Espanya sa Pilipinas. Suriing mabuti.
Pangalan: ______________________ Petsa: ____________
Taon/Seksyon: __________________ Marka: ___________
Layunin:
1. Matiyak ang mga paraang ginamit ng mga Kastila sa pananakop sa Pilipinas
2. Maihambing ang pagkakaiba ng pamamahala noon at ngayon
3. Madama ang tunay na pagpapakasakit ng mga Pilipino sa panahon ng mga kastila.
Next
back
Next
Content
53. II. Panuto: Ang mga sumusunod ay may kaugnayan sa balangkas
ng pamahalaang kolonyal ng Espanyol. Ipaliwanag ang
pangunahing tungkulin / gawain ng bawat isa.
1. Viceroy ng Mexico-
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
___
2. Gobernador- Heneral-
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
back
Next
Content
58. III. Panuto: Sagutin ang mga sumusunod na katanungan. Pag-isipang
mabuti.
1. Paghambingin ang pamahalaang Espanya at pamahalaan sa
kasalukuyan.
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
_____________________________________________
2. Ipaliwanag ang sistema ng kalakalan sa Pilipinas sa ilalim ng
pamumuno ng Espanya.
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
_____________________________________________
back
Next
Content
59. 3. Nakatulong ba ang Obras Pias sa pag-unlad ng kalakalan sa
Pilipinas? Bakit?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
________________________
4. Bakit hindi lubusang itinuro ng Espanyol ang kanilang wika sa mga
Pilipino?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
________________________
5. Bakit ang gobernadorcillo ang tanging posisyong pinagkaloob ng
mga Espanyol sa mga Pilipino?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
back
Next
Content
60. IV. Panuto: Piliin sa hanay B ang katawagang tumutukoy sa hanay A.
Isulat ang titik bago ang bilang
HANAY A
1. Tumutukoy sa pagtatatag ng isang tribunal na mula
sa bawat bayan na binubuo ng limang pinunong
ihahalal sa apat na taong panunungkulan.
2. Kalakalan ng Pilipinas at Mexico.
3. Samahang panrelihiyon na nangangasiwa sa Obras
Pias.
4. Pagbubuwis.
5. Sapilitang pagtatrabaho ng mga kalalakihan sa
Pilipinas.
6. Sapilitang pagbili ng pamahalaan sa mga produkto
ng mga magsasaka.
7. Sistema ng pamamahala ng mga lupain.
8. Taga-usig na ipinadala ng hari o viceroy ng Mexico
sa Pilipinas.
9. Tanging hukuman na sumisiyasat sa naging
panunungkulan ng Gobernador-heneral at ng iba pang
opisyal.
1O. Pinakamataas na pinuno ng pamahalaang
Espanyol.
HANAY B
a. Cofradias
b. Batas maura
c. Polo y servicio
d. Kalakalang galyon
e. Visitador
f. Gobernador- heneral
g. Residencia
h. Encomienda
i. Bandala
j. Tributo
k. Viceroy
back
Next
Content
61. V. Panuto: Isulat sa Freedom Wall na nasa ibaba ang iyong saloobin
ukol sa sapilitang pagtatrabaho na pinairal ng pamahalaang kolonyal
ng Espanya sa Pilipinas. Maging malaya sa iyong kaisipan.
FREEDOM WALL
back Next
Content
62. Aralin 10
MGA SALIK SA PAGSILANG NG NASYONALISMONG PILIPINO
• PAGSASANAY
• I. Panuto: Marami ring Pilipino ang nagpahayag ng
kanilang saloobin sa paniniil ng mga Espanyol at ito ay
ipinakita nila sa pamamagitan ng tuwirang paglaban.
Tingnan ang nasa ibabang gawain. Pagsunud-sunurin
ang mga pag-aalsang ginawa ng mga Pilipino upang
salungatin ang mga pang-aabuso ng mga Espanyol.
Lagyan ng 1-13 na bilang sa loob ng oval ang bawar isa.
Pangalan: ______________________ Petsa: ____________
Taon/Seksyon: __________________ Marka: ___________
Layunin:
1. Maipaliwanag ang sanhi ng pagsibol ng nasyonalismo sa bansa
2. Madama ang ginawang pagpapakasakit ng ating mga bayani upang magkamit ang kalayaan ng mga Pilipino.
3. Mapahalagahan ang diwa ng Nasyonalismong Pilipino.
Next
back
Next
Content
64. II. Panuto: Lagyan ng T kung ang pangungusap ay nagpapahayag
ng tamang kaisipan at M kung ito ay mali.
___ 1. Nasakop din ng mga Olandes ang Pilipinas.
___ 2. Nasakop ng Portugal ang Pilipinas.
___ 3. Sumibol ang damdaming makabayan noong panahon ng
Nasyonalismo sa Europa.
___ 4. Ang pagsuko ni Antonio Rojo kay Gen. Draper ang kauna-
unahang pagkatalo ng Espanyol laban sa dayuhan.
___ 5. Sagana sa hilaw na sangkap ang Pilipinas kaya marami ang
naghahangad na sakupin ito.
___6. Muslim ang nanguna sa pakikidigma sa mga dayuhan.
___ 7. Ang sekularisasyon ay isang hangaring maka Pilipino.
___ 8. Ang kaisipang liberal ay malayang kaisipan.
___ 9. Nakinabang din ang mga Pilipino sa pagbubukas ng SUEZ
CANAL.
__ 10. Matagumpay ang pag-aalsa ng mga Pilipino sa Cavite
noong 1872 .
back
Next
Content
65. III. Panuto: Isulat sa diagram ang pagkakaiba ng paring Sekular at
Regular.
back
Next
Content
66. IV. Panuto: Bigyan ng kasagutan ang mga sumusunod na
katanungan.
1. Anu- ano ang mga salik na nakatulong sa pagsibol ng
nasyonalismong Pilipino? Magbigay ng lima
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
_________________________
2. Ano ang pangunahing naging epekto ng pagbubukas ng
Pandaigdigang Kalakal sa ekonomiya ng Pilipinas?
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
back
Next
Content
67. 3. Ano ang dahilan ng kamatayan ng tatlong pari? Ibigay ang naging
epekto nito sa mga Pilipino.
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________
4. Ano ang Sekularisasyon? Bakit ito nagsilbing tagapagtanggol ng
mga Pilipinong pari?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________
5. Sino si Gob. Hen Carlos Maria dela Torre? Ipaliwanag ang papel na
ginampanan niya sa mga Pilipino.
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
back Next
Content
68. Aralin 11
PAGSIBOL NG NASYONALISMONG PILIPINO
I. Panuto: Bilugan ang titik ng tamang kasagutan sa bawat
tanong
1. Tawag sa mga Espanyol na isinilang sa Spain na nanirahan sa
Pilipinas.
a.Mestiso b. Insulares c. Peninsulares d. Inunsulares
2. Isang kilusan ng mga Pilipino na gumamit ng panulat at papel sa
pagtuligsa sa mga Kastila.
a. Liberista b. Propaganda c. La Liga d. El Filipina
3. Nobela ni Dr. Jose Rizal na tumatalakay sa sakit ng lipunan
noong panahon ng mga Kastila.
a. Mi Ultimo Adio c. Por Madrid
Pangalan: ______________________ Petsa: ____________
Taon/Seksyon: __________________ Marka: ___________
Next
back
Next
Content
69. 4. Siya ang mgay patnugot ng kauna-unahanang dyaryong
tagalong.
a.Marcelo H. del Pilar c. Graciano Lopez Jaena
b. Mariano Ponce d. Jose Rizal
5. Tinaguriang “Ama ng Rebolusyong Pilipino” na hinatulan ni
Aguinaldo ng kamatayan
a.Apolinario Mabini c. Emilio Jacinto
b. Antonio Luna d. Andres Bonifacio
6. Gob. Heneral na nagpadakip at nagpatapon kay Jose Rizal sa
Dapitan
a. Gob. Hen. Eulogio Despujol c. Gob. Hen. Jose Anda
b. Gob. Hen. Carlos dela Torre d. Gob. Hen. Clavio Adan
7. Kilala sa tawag na “Tandang Sora” na nagpatuloy at tumulong sa
mga Sugatang Katipunero
a.Gabriela Silang c. Mechora Aquino
back
Next
Content
70. 8. Siya ang kauna-unahang nagtatag ng magazine sa La
Solidaridad
a. Graciano Lopez Jaena
b. Apolinario Mabini
c. Antonio Luna
d. Emilio Jacinto
9. Pangalan ng samahan ni Aguinaldo na nagnanais na palitan ang
katipunan bilang sistema ng pamahalaan
a. La liga c. Magdiwang
b. Magdalo d. El Katipunero
10. Miyembro ng Magdalo na tumutol sa pagkakaluklok kay Andres
Bonifacio bilang director ng Interyor
a. Jose del Rosario c. Placido Martinez
b. Daniel Tirona d. Jose Elises
back
Next
Content
71. II. Panuto : Sagutin ang mga hinihingi sa bawat katanungan.
1. Ano ang naging salik ng pagsibol ng nasyonalismo sa bansa?
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
_________________________
2. Sa panahon ng mga Espanyol ano-anong bansa ang
nagtangkang sumakop sa Pilipinas at sino-sino ang namuno sa
kanila? Magbigay ng apat.
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
_________________________ back
Next
Content
72. 3. Ano ang dahilan kung bakit hindi nagtagal ang panankop ng mga
Ingles sa Pilipinas?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
________________________
4. Ibigay ang mga dahilan ng pagproprotesta ng mga Pilipino laban
sa mga kastila? Magbigay ng lima.
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
___________________________
5. Sa anong dahilan kung bakit maraming dayuhan ang
nagtatangkang sakupin ang Pilipinas?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
back Next
Content
73. III. Panuto: Magbigay ng mga salitang may kaugnayan sa salitang
nasyonalismo at ilagay ang mga ito sa mga kahon na nasa ibaba
NASYONALISMO
back
Next
Content
74. Aralin 12
PATULOY NA PAKIKIBAKA NG MGA PILIPINO
I. Panuto: Sagutin ang hinihingi ng bawat katanungan .Ilagay
ang kasagutan sa patlang bago ang tanong
____1. Siya ang Namuno sa pag-aalsa sa Pangasinan laban sa
mga kastila,kung saan sa pamumuno niya ay napatay nila ang
gobernador sibil sa nasabing lugar.
____2. Pinangunahan niya ang pagkakaroon ng sekularisayon ng
mga parokya.
____3. Heneral ng Britanya na nag-utos kay Arsobispo Antonio
Rojo na isuko na ang Maynila, at kung hindi niya ito gagawin ay
bobombahin nila ang Intramuros.
____4. Namuno sa pag-aalsa laban sa mga Espanyol na sinasabing
pinakamahaba sa lahat ng pag-aalsa na naganap sa bansa sa
panahong iyon.
Pangalan: ______________________ Petsa: ____________
Taon/Seksyon: __________________ Marka: ___________
Next
back
Next
Content
75. ____5. Ito ang dahilan kung bakit nag-alsa sina Diego Silang at
Jua Palais laban sa mga Kastila.
____6. Bansag kay Apolinario dela Cruz na tubong Quezonna
nagtatag ng Cofradia de San Jose
____7.Gobernador Heneral na naghatol ng kamatayan sa
tatlong paring martir, GOMBURZA.
____8.Isa sa tatlong paring martir na nanguna sa isang
demonstrasyon ng mga mag-aaral laban sa mga kastila kaya
nakulong ng dalawang buwan.
____9.Mahistrado ng Audiencia na nagtungo sa Pampanga
upang ideklara sa kanyang sarili na siya na ang bagong
Gobernador Heneral ng bansa.
____10.Naging inspirasyon ng mga Pilipino upang magising
ang damdaming nasyonalismo at mag-alsa laban sa mga
mananakop sa pamamgitan ng dalawang nobela na kanyang
naisulat.
back
Next
Content
76. II. Panuto :Ibigay ang kahulugan ng mga
sumuisunod
1. Bandala
2. Audiencia
3. Merkantilismo
4. Dekreto
5. Tributo
6. Viceroy
7. Indio
8. Polo Y Servicio
9. Liberismo
10. Sekular
back
Next
Content
77. III. Panuto : Ibigay ang tinutukoy ng mga sumusunod na
katanungan.
1. Ano ang ibig sabihin ng acronym na KKK?
_________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
_____
2. Buong pangalan ng pambansang bayani ng bansa?
_________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
back
Next
Content
78. 3. Sinisimbolo ng walong sinag sa watawat ng bansa?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
________________________
4. Anong Layunin sa pagkakatatag ng kilusang propaganda?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
________________________
5. Isa-isahin ang miyembro ng mga propagandista na ipinagpatuloy
ang laban sa Espanya sa bahagi ng Europa?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
back Next
Content
79. IV. Panuto: Gumawa ng isang tula na nagpapakita ng
iyong pagiging makabayan o pagmamahal sa tinubuang
bayan.
back Next
Content
80. V. Panuto: Gumawa ng isang sanaysay tungkol sa sakit
ng lipunan na nararanasan natin ngayon at paano ka
makaktulong sa pagb ibigay ng solusyon
back Next
Content
81. VI. Panuto : Ibigay ang hinihingi ng mga sumusunod na
katanungan.
1. Ipaliwanag ang layunin ng kumbensyon sa Tejeros nina
Aguinaldo at Apolinario
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
_______________________________________
2. Ang dahilan ng pamahalaan ni Aguinaldo upang ipapatay si
Bonifacio?
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
_______________________________________
back Next
Content
82. 3. Ano ang sinasad sa kasunduan sa Biak na bato?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
_____________________________
4. Ano ang dahilan kung bakit ang America ay pumasok sa bansa?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
_____________________________
5. Sinu - sino ang lumagda upang mapagtibay ang konstitusyon sa
Biak na bato?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
back Next
Content
83. Aralin 13
PAMAHALAANG KOLONYAL
PAGSASANAY
I. Panuto: Lagyan ng T kung ang sinasaad na pahayag ay
makatotohanan at M naman kapag itoy di - makatotohanan.
__1. Gobernadorcillo ang tawag sa pinakamataas na pinuno ng
pamahalaaang Espanyol, samantalang ang pinakamababa
naman ay ang cabeza de baranggay.
__2. Sa larangan ng edukasyon, ang wikang Espanyol ang
pinakamahlagang aralin na itinuturo ng mga Espanyol sa mga
Pilipino.
__3. Ang Colegio de San Juan de Letran ang kimikilalang
pinakmatandang paaralan para sa mga lalaki.
__4. Noon pa man ay magkasama ng nag-aral ang mga babae at
ang lalaki sa iisang paaralan.
Pangalan: ______________________ Petsa: ____________
Taon/Seksyon: __________________ Marka: ___________
Next
back
Next
Content
84. __5. Gobernador Heneral ang siyang nagsilbing
tagapangulo ng Royal Audiencia.
__6. Walang kakayahan ang simbahan noon na magtatag
ng mga parokya kahit pa control nila ang pamahalaan.
__7. Ang mga arsobispo at Obispo ay siyang pumapalit sa
sa mga namamatay na Gobernador Heneral.
__8. Si Padre Francisco Blancas de San Jose ang kauna-
unahang sumulat ng Baralilang Pilipino.
__9. Ang Bamboo Organ na nasa Laspiñas ay ipinagawa
ni padre Diego Cerra noong 1818.
__10. Mas higit ang kapangyarihan na ipinagkaloob ng Hari
ng Espanya saGob.Heneral kaysa sa obispo sa larangan
ng pagpapatakbo ng pamahalaan.
back
Next
Content
85. II. Panuto: Gumuhit ng isa sa mga bandila ng katipunan at tukuyin
kung sino ang nagdisenyo o gumawa nito at kung ano ang naging
kontibusyon niya sa Katipunan.
_______________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
back Next
Content
86. III. Panuto: Pagsunud-sunurin ang mga namumunong
pamahalaang kolonyal sa bansa ayon sa kapangyarihan nito, at
ilagay sa unang kahon sa itas ang may pinakamalawak ang
kapangyarihan..
• Cabeza de baranggay
• Cabildo
• Gobernador Heneral
• Gobernadorcillo
• Alcalde mayor
back
Next
Content
87. IV. Panuto : Gumawa ng grap na bumubuo sa ating
pamahalaan na umiiral sa ngayon , simulan sa president
hanggang kapitan.
back
Next
Content
88. V. Panuto: Sagutin ang hinihingi sa bawat katanungan
.Ilagay ang kasagutan sa patlang bago ang tanong
____1. Tagausig na ipinadala ng hari ng Spain Upang
magsiyasat sa pagaaway nina Gob.Hen. Niñio de
Tabora at ng Royal Audiecia.
____2. Ang tanging hukuman na sumisiyasat sa naging
panunungkulan ng Gob.Hen at ng ibang opisyal sa
bansa.
____3. Tawag sa mga lalawigan na pinamumunuan ng
isang Alkalde Mayor
____4. Sila ang namumuno sa mga pueblo o bayan sa
isang lalawigan back
Next
Content
89. ____5. Siya ang pinakahuling Gob.Hen. sa bansa, sa ilalim ng
pamahala ng Kastila.
____6. Ano ang tawag sa pinakamataas na huluman sa bansa na
ang namumuno ay Gob.Hen.
____7. Taon ng unang itayo ang Unibersidad ng Santo Tomas sa
bansa.
____8. Tawag sa mga pook na di pa ganap na nasasakopat
pinamumunuan ng isang Corregidor na kadalasay isang opisyal
ng hukbo.
____9. Isang uri ng paaralan para sa mga kababaihan, na kung
saan binubuo ito ng paaralan at bahay tirahan.
____10. Taon kumg kalian nagsimulang palitan ang mga
namamatay na Gobernador Heneral. back
Next
Content
90. VI. Panuto : Kilalanin ang larawan ng mga sumusunod na
bayani.
back
Next
Content
91. Aralin 14
ANG KILUSANG PROPAGANDA
I. Panuto: Kilala mo ba ang mga bayaning Pilipino? Ilan sa kanila ang
kilala mo? Buuin ang mga sumusunod na pangalan ng mga bayani
na nanguna sa kilusang propaganda sa pamamagitan ng paglalapat
ng katumbas na letra ng alpabeto.
1. _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
4 18 10 15 19 5 18 9 26 1 12
2. _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
_
7 18 1 3 9 1 14 15 12 15 16 5 26 10 1 5 14
1
Pangalan: ______________________ Petsa: ____________
Taon/Seksyon: __________________ Marka: ___________
Layunin:
1. Matukoy ang dalawang anyo ng nasyonalismo sa Pilipinas
2. Mapahalagahan ang tunay na diwa ng nasyonalismong Pilipino.
3. Maipaliwanag ang kahulugan ng dalawang anyo ng nasyonalismo.
Next
back
Next
Content
93. II. Panuto: Punan ang CHART.
SAMAHAN TAGAPAGPATATAG LAYUNIN
1.Kilusang Propaganda
1.La Liga Filipina
back Next
Content
94. III. Panuto: Sagutin ang mga sumusunod na katanungan.
1. Bakit itinuturing na mahalagang yugto sa kasaysayan ng Pilipinas
ang bitay sa mga paring GOMBURZA?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______
2. Ano ang pagkakaiba ng Peninsulares at Insulares?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______ back
Next
Content
95. 3. Ano ang nagbigay daan sa mga ilustrado upang magtatag ng
kilusang propaganda?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
__________________
4. Anong stratehiya ang ginamit ng mga pinunong Pilipino upang
makamtan ang ilan sa kanilang karapatan sa mga Espanyol?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
__________________
5. Anu- ano ang mga layunin ng La Solidaridad? Sino ang unang
hinirang na patnugot nito?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
back
Next
Content
96. Aralin 15
ANG KATIPUNAN
PAGSASANAY
I. Panuto: Sa kabila ng pagkakabuwag ng kilusang
propaganda, hindi pa rin nawalan ng pag-asa ang mga
Pilipino na bumuo ng samahang katipunan.
Alin sa katangian ng mga Pilipino ang nagpapatibay ng
kanilang damdamin upang magsilbing daan sa marami
pang adhikain sa bayan. Pumili ng lima (5) katangian ng
mga bayaning Pilipino sa loob ng kahon. Bigyan ng
paliwanag ang iyong napili.
Pangalan: ______________________ Petsa: ____________
Taon/Seksyon: __________________ Marka: ___________
Layunin:
1. Matukoy ang mga layunin ng pagtatatag ng katipunan
2. Makilala ang mga bayaning nagpasimula ng katipunan.
3. Madama ang mga pagpapagal ng mga bayani ng ating bansa.
Next
back Next
Content
100. II. Panuto: Hanapin sa loob ng kahon ang mga salita o pangalan na
magbibigay katuturan sa mga pangungusap. Isulat sa patlang ang
tamang sagot.
1. Bago pa man dinakip si____________ at ipinatapon sa
Dapitan ay unti unting humihina ang Kilusang
Propaganda.
2. Ang tawag sa mga kasapi ng KKK ay ______________.
3. Si Emilio Jacinto ay kilala bilang_________________.
4. Ang ___________ ay nagsusuot ng pulang maskara at
laso na may berdeng linya sa gilid.
5. Si ___________ay kilala sa taguring “ Ina ng Katipunan”.
6. Si Trinidad Tecson ay ginawaran ng katungkulan na
________________ sa katipunan.
7. Ang tagapag-ingat ng mga kasulatan at dokumentong
may kaugnayan sa katipunan ay si _____________.
back
Next
Content
101. 8. Si Heneral Pio del Pilar ay gumamit ng watawat na may
_____________, bawat sulok ay may titik K sa gitna ng
trianggulo at may bundok na nasa tuktok ay sumisikat na
araw.
9. Noong__________ gumawa ang katipunero ng bagong
watawat.
10. Si______________ ang kauna-unahang babae na
naging kaanib sa katipunan.
Jose Rizal Katipunero kawal
Marina Santiago Gregoria de Jesus Melchora Aquino
Trinidad Tecson Bayani Marso 17,
1897
Utak ng Katipunan Trianggulong nakaturo Pakanan
back
Next
Content
102. III. Panuto: Sagutin ang mga katanungan. Bigyan ng maikli ngunit
mabisang pagpapaliwanag.
1. Bakit naging kasagutan ang pagkakatatag ng katipunan sa
naging kabiguan ng mga propagandista?
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
____
2. Anu- ano ang mga pangyayaring nakaimpluwensiya ng malaki
samga Pilipino upang itatag ang katipunan?
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
back
Next
Content
103. 3. Sinu-sino ang mga pangunahing ng katipunan? Magbigay ng apat
nalayunin ng katipunan.
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
__________________
4. Ano ang dahilan ng pagtutol ni Daniel Tirona sa pagkakahalal kay
Bonifacio bilang Director ng Interyor ng Katipunan sa Tejeros
Convention?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
__________________
5. Ano ang naiambag ng mga kababaihang kaanib sa Kilusang
Katipunan?Ipaliwanag.
______________________________________________________
______________________________________________________
back
Next
Content
104. IV. Panuto: Gumupit ng larawan ng isa sa mga bayaning Pilipinoat
idikit ito sa gitna ng kahon na nasa ibaba. Matapos makagupit, ay
isulat ang talambuhay nito.
________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________
back
Next
Content
105. Aralin 16
EKONOMIYANG KOLONYAL
PAGSASANAY
I. Panuto: Bilugan ang titik ng tamang kasagutan sa bawat tanong
1. Tawag sa sapilitang pagtatrabaho na tumatagal ng 40 araw na
walang kabayaran
a. Polo Y Servicios c. Polo Y Royal
b. Monopolyo sa Tabacco d. Servicio de Libre
2. Tumutukoy sa ibinabayad ng buwis ng bawat pamilyang Pilipino sa
halagang reales o piso.
a. Falla b. Bandala c. Tributo d. Maura
Pangalan: ______________________ Petsa: ____________
Taon/Seksyon: __________________ Marka: ___________
Layunin: 1. Matukoy ang sistemang kolonyal na umiral sa bansa.
2. Mapahalagahan ang naiambag ng mga kastila sa ating ekonomiya.
3. Makita ang ipekto sa buhay ng pagkakaroon ng ekonomiyang kolonyal para sa mga Pilipino.
Next
back
Next
Content
106. 5. Tawag sa pagbabayad ng salapi upang hindi mapasama sa
pagtatrabaho ng mga Polista
a. Bandala b. Falla c. Tributo d. Maura
6. Komersyal na Bangko noong 1594 na naitatag sa panahon ng
kalakalang Galyon
a.Bangko España b. Bangko Filipina c Real Companio d.
Obras Pias
7. Si Gob. Heneral______ ang nagturo na makabagong paraan ng
pagtatanim sa mga Pilipino
a.Ciriaco Gonzales c. Francisco dela Cuesta
b. Jose Basco Y Vargas d. Lino de Espelata
8. Taon kung kalian binuwag ang kalakalang galyon.
a. Sept. 25, 1812 b. Sept. 24, 1813 c. Sept. 25, 1813 d. Sept.
24, 1812
9. Sapilitang pagbili ng pamahalaan sa mga produkto ng mga
magsasakang Pilipino
a. Maura b. Bandala c. Falla d. Tributo
10. Ang Encomendero ang siyang namamahala sa paniningil ng buwis
sa mga ___________.
back
Next
Content
107. II. Panuto : Ipaliwanag ang mga sumusunod.
1. Anong ang naging ipekto Polo Y Servicio sa buhay ng mga Pilipino?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
__________________________________________
2. Ano sa ang nagging ipekto ng panankop ng Kastila sa ekonomiya ng
bansa?
________________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
back
Next
Content
108. 3. Ano ang naging epekto ng Kalakalng Galyon sa bansa?
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
___________________________________
4. May naitutulong ba ang pagbubuwis sa ating bansa? Ipaliwanag.
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
___________________________________
5. Bilang isang mag-aaral, ano ang maitutulong mo sa pag-unlad n gating
ekonomiya?
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
back
Next
Content
109. Aralin 17
ANG PAGWAWAKAS NG PAGHAHARI NG ESPANYA
Pangalan: ______________________ Petsa: ____________
Taon/Seksyon: __________________ Marka: ___________
Layunin:
1.Matukoykung paano nagwakas ang paghahari ng Espanya
sa Pilipinas.
2.Mabatid ang papel na ginampanan ni Dr. Jose Rizal sa
pagyabong ng nasyonalismo sa bansa.
3.Madama ang mga sakripisyong ginawa ng ating
pambansang bayani upang makamit ang kalayaan ng mga
Pilipino.
Next
back
Next
Content
111. II. Panuto: Sa bawat sinag ng araw sa ibaba, ilagay ang walong
lalawigan na unang nag-alsa sa mga Kastila.
back
Next
Content
112. III. Panuto: Sagutin ang mga sumusunod
nakatanungan sa ibaba sa pamamagitan ng
mga gabay na titik. Isulat ang sagot sa patlang.
________ 1. Sinong TP ang naging daan upang
mabunyag ang katipunan?
________ 2. Sinong H ang pinagkwentuhan ni
Patiño ng tungkol sa Katipunan?
________ 3. Saang FS ikinulong ang mga
nahuling kasapi ng Katipunan?
________ 4. Sinong EA ang pinuno ng grupong
Magdalo?
back
Next
Content
113. ________ 5. Sinong DT ang tumutol maging
Director ng Interyor si Bonifacio?
________6. Sinong PP ang namagitansa alitan ng
mga Pilipino at ng Pamahalaang Espanyol?
_______ 7. Sinong GD ang nagbigay ng babala
sa mga Espanyol upang sumuko?
________8. Anong B ang nangangahulugan ng
pagpagil ng pagpasok sa siyudad?
________9. Sinong ARB ang sumulat at bumasa
ng pagpapahayag ng Kasarinlan ng Pilipinas.
________10. Anong SB ang isinulat ni Felipe
Calderon? back
Next
Content
114. IV. Panuto: Piliin ang titik ng tamang sagot sa sasumusunod na katanungan. Isulat sa
patlang ang titik ng tamang sagot.
1. Itinatag ni Pang. Aguinaldo ang Republika ng Biak na Bato.
a. Hulyo 1897 c. Setyembre 1897
b. Agosto 1897 d. Oktubre 1897
2. Sinong Amerikano ang humimok kay Aguinaldo na pumanig sa kanilang grupo?
a. George Dewey c. Gob. Gen. Jaudenes
b. Heneral Spencer Pratt d. Almirante Montojo
3. Kailan opisyal na ipinahayag ng Espanyol ang kanilang pagsuko sa Amerikano at
Pilipino?
a. July 24, 1898 c. July 26, 1898
b. July 25, 1898 d. July 27, 1898
4. Kailan idineklara ang kalayaan ng Pilipinas?
a. Hunyo 11, 1898 c. Hunyo 13, 1898
b. Hunyo 12, 1898 d. Hunyo 14, 1898
5. Sino ang nahalal na pangulo ng Kongreso sa Malolos?
a. Gregorio Araneta c. Benito Legarda
b. Felipe Calderon d. Pedro Paterno
back
Next
Content
115. V. Panuto: Alam mo ba ang liriko ng ating pambansang awit? Sa ibaba
makikita ang mga guhit. Isulat sa guhit ang ating pambansang awit.
_________________________________
Sinulat ni:_______________________
Himig ni:________________________
__________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______
back
Next
Content
116. Aralin 18.
ANG DIGMAANG PILIPINO-AMERIKANO
PAGSASANAY
I. Panuto: Bigyan ng kahulugan/ salita ang bawat titik ng salitang AMERIKA
batay sa iyong pananaw. Pag-isipang mabuti.
A -
____________________________________________________________
______
M -
____________________________________________________________
______
E -
____________________________________________________________
_______
Pangalan: ______________________ Petsa: ____________
Taon/Seksyon: __________________ Marka: ___________
Layunin:
1. Matukoy ng tunay na hangarin ng mga Americano sa Pilipinas.
2. Maipaliwanag ang sinapit ng mga Pilipino sa kamay ng mga Amerikano.
3. Madama ang pagiging matatapang ng mga Pilipino upang muling makamit ang kalayaan
Next
back
Next
Content
117. II. Panuto: Ibigay ang sanhi at bunga ng Digmaang Pilipino- Amerikano mula
1901-1903. Isulat sa loob ng tsart ang iyong sagot.
SANHI BUNGA
back
Next
Content
118. III. Panuto: Hanapin sa hanay B ang tugmang kasagutan sa Hanay A.
isulat ang titik ng tamang sagot sa patlang
HANAY A
_____1. Kasunduang naging dahilanng
pagwawakas ng digmaang Espanyol- Amerikano.
_____2. Nagsampa ng kaso kay Aguinaldo
Tungkol sa pagkakaaresto at pagkakabilanggo ng
5 Amerikano.
_____3. Naging unang Amerikanong
Gobernador Militar sa Pilipinas.
_____4. Sundalong Amerikano na nagpapatrolya
sa lugar nang mangyari ang palitan ng putok
_____5. Sundalong Pilipino na alalay ni Antonio
Luna.
_____6. Namuno sa Digmaang Pilipino-
Amerikano sa Ilo-ilo.
_____7. Pilipinong heneral na huling sumuko sa
mga Amerikano.
_____8. Naging dahilan ng pagwawakas ng
unang Republika ng Pilipinas.
_____9. Namuno sa pagsalakay sa mga
Amerikano na nasa Binondo at Tondo.
_____10. Ipinalit kay Apolinario Mabini bilang
Pangulo ng Gabinete.
HANAY B
a. Heneral Elwell Otis
b. Treaty of Paris
c. Colonel Frederick Funston
d. Wesley Meritt
e. Antonio Luna
f. Martin Delgado
g./Pedro Paterno
h. Wiilie Grayson
i. Simeon Ola
j. Colonel Francisco Roman
back
Next
Content
119. IV. Panuto: Sagutin ang mga katanungan.
1. Paano nagsimula ang digmaang Pilipino- Amerikano?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
___________________________________
2. Saan saang lugar lumaganap ang digmaang Pilipino- Amerikano?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
____________________ back
Next
Content
120. 3. Paano nilabanan ng mga Pilipino ang pangkat ng mga Amerikano?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
________________________
4. Sino ang pumatay kay Hen. Antonio Luna?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
________________________
5. Anu- ano ang naging bunga ng digmaan?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
back
Next
Content
121. Aralin 19
ANG PAMAMAHALA NG AMERIKA SA PILIPINAS
PAGSASANAY
I. Panuto: Ilagay sa loob ng bilog ang
pagkakaiba at ang pagkakahalintulad ng
pamahalaang sibil at pamahalaang militar
na itinatag ng mga Amerikano sa Pilipinas.
Pangalan: ______________________ Petsa: ____________
Taon/Seksyon: __________________ Marka: ___________
Layunin:
1. Masuri ang nakatagong layunin ng mga amerikano sa ating bansa
2. Matukoy ang kalagayan ng pamahalaang Commonwealth sa Pilipinas sa ilalim ng pamahalaan ng America
3. Madama ang tunay na kalayaan ng bansa sa kasalukuyan
Next
back
Next
Content
123. II. Panuto: Bigyan ng maikli ngunit mabisang paliwanag ang mga sumusunod:
1. Komisyong Schurman
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________
2. Komisyong Taft
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________
3. Batas Jones 1916
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________
back
Next
Content
126. IV. Panuto: Ibigay ang mga hinihinging impormasyon.
1-3. Mga Patakarang Ipinatupad ng Estados Unidos sa
Pilipinas.
1. ________________________________________
2. _________________________________________
3. _________________________________________
4-9. Mga Programa ni Pang. Quezon sa panahon ng
Commonwealth.
4. ________________________________________
5. ________________________________________
6. ________________________________________
7. ________________________________________
8. _________________________________________
9. _________________________________________
back
Next
Content
127. 10-15. Mga pagbabagong dulot ng mga patakaran at batas
sa iba’t- ibang salik at aspekto ng pamayanang Pilipino.
10.
_____________________________________________
__
11.
_____________________________________________
__
12.
_____________________________________________
__
13.
_____________________________________________
__ back
Next
Content
128. Aralin 20
ANG PANANAKOP NG JAPAN
PAGSASANAY
I. Panuto: Malaki ba ang naging kaugnayan ng bansang Hapon sa
Pilipinas? Isulat sa ibaba ang mga pagbabagong naganap sa
Pilipinas sa ilalim ng pananakop ng mga Hapones sa Pilipinas.
Pangalan: ______________________ Petsa: ____________
Taon/Seksyon: __________________ Marka: ___________
LAYUNIN:
1. Maisa-isa ang tunay naa hangarin ng mga hapones sa pagsakop sa Pilipinas
2. Magbalik tanaw sa karumal-dumal na sinapit ng Pilipinas sa kamay ng mga Hapones
3. Matukoy ang kalagayan ng Pilipinas sa panahon ng ikalawang digmaang pandaigdig.
Next
back
Next
Content
129. • II. Panuto: Isulat sa Loob ng tsart ang iba’t –ibang katangian ng
Amerikano at Hapones.
AMERIKANO HAPONES
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
back
Next
Content
130. III. Panuto: Sagutin ang mga sumusunod na katanungan.
1. Bakit nasangkot ang Pilipinas sa ikalawang digmaang
pandaigdig?
_____________________________________________
_____________________________________________
_____________________________________________
_____________________________________________
____________________
2. Anu-ano ang layunin ng mga Hapones sa pananakop sa
Pilipinas?
_____________________________________________
_____________________________________________
_____________________________________________
_____________________________________________
back
Next
Content
131. 3. Ano ang pagkakaiba ng unang Republika sa ikalawang Republika ng
Pilipinas?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
________________________
4. Paano pinamahalaan ng mga Hapones ang bansang Pilipinas?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
________________________
5. Ano ang kalagayan ng kabuhayan ng mga Pilipino sa kamay ng mga
Hapones?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
back
Next
Content
132. IV. Panuto: Hanapin sa HANAY B ang mga kasagutan sa HANAY A.
isulat ang titik ng tamang sagot.
HANAY A
__________1. Depensa sa
Bataan.
__________2. Commander
ng pwersa ng
ESSAFE sa
Bataan.
__________3. Salaping
papel ng mga Hapones.
__________4. Pangulo ng
Ikalawang republika.
__________5. Pinuno ng
HUKBALAHAP.
HANAY B
a.Jose P. Laurel
b.Heneral Edward P. King
c.Luis Taruc
d.Abucay Line
e.Mickey Mouse Money
f. Douglas Mac Arthur
back
Next
Content
133. V. Panuto: Gumawa ng reaksyon tungkol sa DEATH MARCH na
naranasan ng mga sundalong Pilipino at Amerikano sa kamay ng
mga Hapones.
DEATH MARCH
___________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
back
Next
Content
134. Kabanata III
Ikatlong Republika ng Pilipinas
Layunin:
1. Mabatid ng mga Pilipino ang kahalagahan ng pagtamasa ng kalayaaan.
2. Matalakay ang kalagayan ng ekonomiya ng bansa, sa pamumuno ng mga pangulo ng
Ikatlong Republika.
3. Mailahad ang mga programang inilunsad ng mga pangulo ng Ikatlong Republika,
Tungo sa pagpapaunlad ng ekonomiya ng bansa.
4. Matukoy ang naging epekto ng mga mananakop sa kalagayang pang ekonomiya ng
bansa.
5. Maipabatid sa mamayang Pilipino ang pagsisikap ng mga pangulo sa pagpapaunlad
ngng ekonomiya ng bansa.
Next
Back
Content
135. Aralin 21
PAGPAPALAYA SA PILIPINAS
PAGSASANAY
I. Panuto Alam mo ba ang liriko ng kantang Ang Bayan Ko? Isulat ang liriko
ng kanta sa ibaba. Bigyan ito ng interpretasyon.
Pangalan: ______________________ Petsa: ____________
Taon/Seksyon: __________________ Marka: ___________
Layunin:
1. Masuri kung paano bumangon ang bansang Pilipinas pagkatapos ng pananakop ng Hapon
2. Mapahalagahan ang pagtulong na ginawa ng mga Amerikano upang muling makabangon ang Pilipinas.
3. Mabatid ang naging pinsala ng Ikalawang digmaang pandaigdig sa Pilipinas.
Bayan Ko
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
back Next
Content
136. II. Panuto: Sagutin ang mga sumusunod na tanong.
1. Paanong nakabangong muli ang Pilipinas sa trahedya ng Ikalawang
Digmaang Pandaigdig?
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
_____________________________________________
2. Kailan nagwakas ang digmaan?
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
_____________________________________________
back Next
Content
137. 3. Ano ang kabutihang naidulot ng pagbabalik ng pamahalaang Commonwealth
sa mga Pilipino?
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_____________________________________________
4. Anong bansa ang nanguna sa pagtulong sa Pilipinas upang makabangon sa
pinsalang dulot ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig?
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_____________________________________________
5. Anu- ano ang naging epekto ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig sa Pilipinas?
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_____________________________________________
back Next
Content
138. Aralin 22
IKATLONG REPUBLIKA.
Pangalan: ______________________ Petsa: ____________
Taon/Seksyon: __________________ Marka: ___________
Layunin:
1. Maisa-isa ang mga ambag ng mga pangulo ng Ikatlong Republika sa pagbangon ng Pilipinas.
2. Mabatid ang mga pagbabagong naganap sa Ikatlong Republika.
3. Madama na ang bansang Pilipinas ay isang malayang bansa.
PAGSASANAY
I. Panuto: Ibigay ang kabuuan ng mga sumusunod na ACRONYM.
1. JUSMAG
2. RFC
3. HUKBALAHAP
4. PACSA
5. ACCFA
6. NARRA
7. FACOMA
8. EDCOP
9. SEATO
10. ASEAN
back
Next
Content