Edukasyon sa Pagpapakatao, Grado 10, Modyul 13
"Mga Isyung Moral tungkol sa Buhay"
Gloders College, Inc.
Sto. Nino, Puerto Galera, Or. Mindoro Philippines
ap10_q1_mod5_mga hakbang sa pagbuo ng community-based disaster risk reduction...
ESP 10 Module 13
1. Salita ng Diyos para sa Araw na ito
“Sapagkat batid kong lubos ang mga plano ko para
sa inyo; mga planong hindi ninyo ikakasama kundi
para sa inyong ikabubuti. Ito'y mga planong
magdudulot sa inyo ng kinabukasang punung-puno
ng pag-asa.”
Jermias 29:11
3. LAYUNIN
Ang mga mag-aaral ay:
Natutukoy ang mga gawaing taliwas sa batas ng Diyos at sa
kasagraduhan ng buhay
Nasusuri ang mga gawaing taliwas sa batas ng Diyos at sa
kasagraduhan ng buhay
Nakagagawa ng sariling pahayag tungkol sa mga gawaing taliwas sa
batas ng Diyos at sa kasagraduhan ng buhay
4. PANIMULA
Ano nga ba ang ibig sabihin ng salitang isyu? Ano-ano
ba ang iba’t ibang mga isyu na maaaring makaapekto
sa ating moral na pagpapasiya? Atin itong simulan sa
pagtalakay sa isyu na malaki ang kinalaman sa ating
pagiging tao: ang mga isyung moral tungkol sa BUHAY.
5. PAGGANYAK
1. Genesis 2:7 “At nilalang ng Panginoong Dios ang tao sa alabok ng
lupa, at hiningahan ang kaniyang mga butas ng ilong ng hininga ng
buhay; at ang tao ay naging kaluluwang may buhay.”
2. Bilang isang kabataan, naranasan mo na ba ang makatanggap ng
handog na gustong-gusto mo? Ito ba ay pera, damit, pagkain, aklat, o
makabagong gadget? Ano ang naramdaman mo ang natanggap mo
ito?
3. Naitanong mo na rin ba ang iyong sarili kung ano ang
pinakamahalagang handog na iyong natanggap mula nang isilang ka?
6. PAGPAPALALIM
Ano ang kahulugan ng salitang isyu? Ayon sa
website na www.depinisyon.com, ang isyu ay
“isang mahalagang katanungan na
kinapapalooban ng dalawa o higit pang mga panig
o posisyon na magkakasalungat at
nangangailangan ng mapanuring pag-aaral upang
malutas.” (retrieved February 25, 2014)
7. Mga Isyu tungkol sa Buhay
1. Ang Paggamit ng Ipinagbabawal na Gamot
Ito ay “isang estadong sikiko (psychic) o pisikal na
pagdepende sa isang mapanganib na gamot, na nangyayari
matapos gumamit nito nang paulit-ulit at sa tuloy-tuloy na
pagkakataon.” (Agapay, 2007)
8. Mga Isyu tungkol sa Buhay
2. Alkoholismo
Ang alkoholismo o labis na pagkonsumo ng alak ay may
masasamang epekto sa tao. Ito ay unti-unting nagpapahina
sa kaniyang enerhiya, nagpapabagal ng pag-iisip, at sumisira
sa kaniyang kapasidad na maging malikhain.
9. Mga Isyu tungkol sa Buhay
3. Aborsiyon
Ang aborsiyon o pagpapalaglag ay pag-alis ng isang fetus o sanggol sa
sinapupunan ng ina. Sa ilang mga bansa, ang aborsiyon ay itinuturing
na isang lehitimong paraan upang kontrolin o pigilin ang paglaki ng
pamilya o populasyon, ngunit sa Pilipinas, itinuturing itong isang
krimen. (Agapay, 2007)
Pro Life vs. Pro Choice
10. Mga Isyu tungkol sa Buhay
3. Aborsiyon
Dalawang Uri Ng Aborsyon:
1. Kusa (Miscarriage). Ito ay ang pagkawala ng isang sanggol bago ang ika-20 linggo ng
pagbubuntis. Ito ay tumutukoy sa natural na mga pangyayari, at hindi ginamitan ng
medikal o artipisyal na pamamaraan.
2. Sapilitan (Induced). Ito ay ang pagwawakas ng pagbubuntis at pagpapaalis ng isang
sanggol, sa pamamagitan ng pag-opera o pagpapainom ng mga gamot.
11. Mga Isyu tungkol sa Buhay
4. Pagpapatiwakal
Ito ay ang sadyang pagkitil ng isang tao sa sariling buhay at
naaayon sa sariling kagustuhan. Dapat may maliwanag na
intensiyon ang isang tao sa pagtatapos ng kaniyang buhay
bago ito maituring na isang gawain ng pagpapatiwakal.
12. Mga Isyu tungkol sa Buhay
4. Pagpapatiwakal
Ayon kay Eduardo A. Morato sa kaniyang aklat na
Self-Mastery (2012), upang mapigilan ang kawalan
ng pag-asa, kinakailangang mag-isip ang isang tao ng
mga malalaking posibilidad at natatanging mga
paraan upang harapin ang kaniyang kinabukasan.
13. Mga Isyu tungkol sa Buhay
5. Euthanasia (Mercy Killing)
Ang euthanasia o mercy killing ay isang gawain kung
saan napadadali ang kamatayan ng isang taong may
matindi at wala nang lunas na karamdaman. Ito ay
tumutukoy sa paggamit ng mga modernong medisina at
kagamitan upang tapusin ang paghihirap ng isang
maysakit.
14. Paano ang buhay para sa mga Di-normal? (Persons with
Disabilities o PWD)
Ayon sa Bibliya, ang kabanalan ng buhay ay
maiuugnay sa kapangyarihan ng Diyos bilang
Dakilang Manlilikha. Ang tao ay nilikha ayon sa
wangis ng Diyos. Nangangahulugan ito na ang tao ay
may mga ilang katangian na gaya ng katangian Niya.
15. Paano ang buhay para sa mga Di-normal? (Persons with
Disabilities o PWD)
Sabi ni Papa Francis ng Roma, “Ang buhay ng tao ay
napakahalaga; kahit na ang mga pinakamahihina at
madaling matukso, mga may sakit, matatanda, mga
hindi pa isinisilang at mahihirap, ay mga obra ng
Diyos na ginawa sa sarili Niyang imahe, laan upang
mabuhay magpakailanman, at karapat-dapat ng
mataas na paggalang.”
16. Paano ang buhay para sa mga Di-normal? (Persons with
Disabilities o PWD)
Ngunit, paano ang buhay para sa mga taong di-normal?
Lahat ng tao, kahit iyong isinilang na may kapansanang
pisikal o sa pag-iisip ay may karapatang mabuhay at
bigyan ng paggalang. Nararapat nating isipin na bawat
isa sa atin, normal man o hindi, ay maaaring
makapagbigay ng kontribusyon at makapag-ambag sa
pagbabago ng lipunan.
17. “At nilalang ng Panginoong Dios ang tao
sa alabok ng lupa, at hiningahan ang
kaniyang mga butas ng ilong ng hininga
ng buhay; at ang tao ay naging
kaluluwang may buhay.”
(Genesis 2:7)