3. Sa EsP 10 Modyul 3 (Ikatlong Markahan), inaasahang
maipamamalas mo ang sumusunod na kasanayan at
pagpapahalaga:
MELCs
• Natutukoy ang mga paglabag sa
paggalang sa buhay. (ESP10PB-IIIc-10.1)
• Nasusuri ang mga paglabag sa
paggalang sa buhay. (ESP10PB-IIIc-10.2)
4. BALIK-TANAW
Ano ang pinakapaborito mo sa lahat ng regalong
natanggap mo?
Marahil espesyal sa iyo ang taong nagbigay nito
o espesyal rin ang regalong natanggap mo.
Ano kaya ang mararamdaman ng taong
naghandog sa iyo ng regalo kung ito ay
mawawala o masisira?
Paano mo pinapakita ang pagpapahalaga mo
rito?
Katulad din ba ito ng pagpapahalaga mo sa
7. Pagganyak:
May nabalitaan ka ba sa radyo o telebisyon
hinggil sa taliwas na pag-aalaga ng buhay? Na
may patay na sanggol na itinapon sa
basurahan? Na may mga taong nalululong sa
pag-iinom ng alak? Na may taong
nagpapatiwakal? Pamilyar ka ba sa ikalimang
utos ng Diyos? Siguro naitatanong mo sa sarili
mo kung bakit ba sagrado ang buhay?
14. PAGGALANG sa BUHAY
PAGTALAKAY:
Ang ibig sabihin ng paggalang sa buhay ay
pangangalaga sa kalusugan, pagiging
maingat sa mga sakuna at pagsasaalang-
alang ng sariling kaligtasan at ng buhay ng
iba. (Macabeo, 2019)
17. PAGTALAKAY:
Mga Isyu Lumalabag sa
Paggalang sa Buhay ng Tao
“Pare, nasa
langit na ba
ako? Parang
lumilipad
ako.Ang sarap
ng feeling!”
Ang Paggamit ng Ipinagbabawal na Gamot
18. PAGTALAKAY:
Mga Isyu Lumalabag sa
Paggalang sa Buhay ng Tao
Ang Paggamit ng Ipinagbabawal na Gamot
Ang paggamit ng ipinagbabawal na gamot ay maituturing na
paglapastangan sa sariling buhay at maging sa buhay ng iba. Ito
ay nagdudulot ng masamang epekto sa isip at katawan. Dahil sa
droga, ang isip ng tao ay nagiging blank spot. Nahihirapan ang
isip na maiproseso ang iba’t ibang impormasyon na dumadaloy
dito na karaniwang nagiging sanhi ng maling pagpapasiya at
pagkilos (Brizuela, 2019). Karamihan sa mga krimen na
nagaganap sa ating lipunan ay may kaugnayan sa paggamit ng
droga.
20. PAGTALAKAY:
Mga Isyu Lumalabag sa
Paggalang sa Buhay ng Tao
ALKOHOLISMO
Humihina ang resistensiya ng katawan ng taong labis ang
pagkonsumo ng alak at sigarilyo. Maaari itong magdulot
ng cancer, sakit sa atay, baga at kidney at maaaring
mauwi sa kamatayan (Brizuela, 2019). May mga krimen
din na dala ng alkoholismo tulad ng pakikipag away na
nauuwi sa sakitan o kamatayan; mga aksidente sa
kalsada dahil sa pagmamaneho ng lasing at iba pa.
22. PAGTALAKAY:
Mga Isyu Lumalabag sa
Paggalang sa Buhay ng Tao
ABORSYON
Ang aborsiyon o pagpapalaglag ay pag-alis ng
fetus o sanggol sa sinapupunan ng ina. Sa ilang
bansa, ang aborsiyon ay itinuturing na isang
lehitimong paraan upang kontrolin o pigilin ang
paglaki ng pamilya o populasyon, ngunit sa
Pilipinas, itinuturing itong isang krimen.(Agapay,
2007.
23. PAGTALAKAY:
Mga Isyu Lumalabag sa
Paggalang sa Buhay ng Tao
Ang Dalawang Uri ng Aborsiyon:
1. Kusa o (Miscarriage). Ito ay tumutukoy
sa natural na mga pangyayari at hindi
ginagamitan ng medikal o artipisyal na
pamamaraan.
24. PAGTALAKAY:
Mga Isyu Lumalabag sa
Paggalang sa Buhay ng Tao
Ang Dalawang Uri ng Aborsiyon:
2. Sapilitan (Induced). Sa pamamagitan ng
pag-opera o pagpapainom ng mga gamot
ay nagwawakas ang buhay ng sanggol sa
sinapupunan ng kanyang ina.
25. PAGTALAKAY:
Mga Isyu Lumalabag sa
Paggalang sa Buhay ng Tao
Ang isyu ng aborsiyon ay nagbigay-daan
upang magkaroon ng dalawang
magkasalungat na posisyon ang publiko:
Ang Pro-life at Pro-choice.
26. PAGTALAKAY:
Mga Isyu Lumalabag sa
Paggalang sa Buhay ng Tao
1. PRO-LIFE. Kinikilala nito ang likas na
karapatan at dignidad ng tao na mabuhay
mula sa konsepsiyon hanggang kamatayan
(Macabeo, 2019). Naniniwala ang mga
tagapagtaguyod nito na ang buhay ay
nagsisimula sa pagsasanib ng punlay at itlog
mula sa mga magulang (fertilization).
(Gomez, 2016)
27. PAGTALAKAY:
Mga Isyu Lumalabag sa
Paggalang sa Buhay ng Tao
2. PRO-CHOICE. Ito ay tumutukoy sa pagpapasiya at pagpili
batay sa sariling paniniwala, kagustuhan, at iniisip na tama
(Macabeo, 2019). Naniniwala ang mga tagapagsulong nito na
ang fetus ay hindi pa maituturing na isang ganap na tao dahil
wala pa itong kakayahang mabuhay sa labas ng sinapupunan
ng kanyang ina. Samakatuwid, umaasa pa lamang ito sa
katawan ng kanyang ina upang mabuhay. May karapatan at
malaya ang ina na magpasiya para sa sariling katawan
(Brizuela, 2019).
29. PAGTALAKAY:
Mga Isyu Lumalabag sa
Paggalang sa Buhay ng Tao
Ang salitang Euthanasia ay galing sa salitang Griyego na ang ibig
sabihin ay mabuting kamatayan (Gomez, 2016).
Isa itong pamamaraan kung saan napadadali ang kamatayan ng
isang taong may malubhang karamdaman na maaari ring mauwi sa
kamatayan dahil wala na itong lunas. Ginagamitan ito ng
modernong kagamitan o medisina upang tapusin ang paghihirap ng
taong maysakit.
EUTHANASIA (MERCY KILLING)
30. PAGTALAKAY:
Mga Isyu Lumalabag sa
Paggalang sa Buhay ng Tao
Dalawang uri ng Euthanasia:
ACTIVE EUTHANASIA. Ito ay ginagawa sa pamamagitan ng paggamit ng gamot
na nakakapagdulot ng kamatayan sa isang tao. Ito ay mahigpit na
ipinagbabawal sa maraming bansa dahil ito raw ay malinaw na suicide o
murder kaya itinuturing na imoral (Macabeo, 2019).
PASSIVE EUTHANASIA. Ito ay pagtigil sa pagbibigay ng gamot at mga medical
na serbisyo. Ilan sa paraan nito ay ang pagtanggal ng makinang sumusuporta
sa buhay ng pasyente o pagtigil sa pagbibigay ng gamot na maaaring
makapagpahaba ng kanyang buhay. Ito ay itinuturing na lehitimo sapagkat
tinatanggap lamang na ang kamatayan ng tao ay hindi maaaring pigilan.
32. PAGTALAKAY:
Mga Isyu Lumalabag sa
Paggalang sa Buhay ng Tao
PAGPAPATIWAKAL (SUICIDE)
Ang pagpapatiwakal o suicide ay sadyang pagkitil ng isang
tao sa sariling buhay at naaayon sa sariling kagustuhan.
Kadalasan, ginagawa ito upang takasan ang hirap at
problema na nararanasan sa mundo. Nawawalan na sila ng
pag-asa na magpatuloy kaya pinipili na lamang nilang
tapusin ang kanilang buhay.
33. GAWAIN:
Kilalanin kung aling isyu sa paglabag sa paggalang sa buhay ang ipinapahayag
ng bawat pangungusap.
1. Ito ay ang labis na pag-inom ng alak.
2. Ito ay ang pag-alis ng fetus o sanggol sa sinapupunan ng ina.
3. Ito ay sadyang pagkitil ng buhay at naayon sa sariling
kagustuhan
4. Ito ay isang gawain kung saan napapadali ang kamatayan ng
isang taong may matindi at walang nang lunas na karamdaman.
5. Ito ay isang estadong sikiko( psychic) o pisikal na pagdepende
sa isang mapanganib na gamot na nagyayayari matapos gumamit
nito nang paulit-ulit at sa tuloy-tuloy na pagkakataon
34. GAWAIN:
Panuto: Ipaliwanag ang kahalagahan ng BUHAY sa pamamagitan ng pagbuo ng
akrostik gamit ang salitang REGALO. Isulat ang sagot sa patlang.
R – ___________________________________________________
E – ___________________________________________________
G – ___________________________________________________
A – ___________________________________________________
L – ___________________________________________________
O – ___________________________________________________
35. Gumawa ng sariling
poster tungkol na
nagpapahiwatig ng
pagpapahalaga at
paggalang sa buhay.
PAGPAPAHALAGA
36. TANDAAN:
Ang buhay ay sagrado. Ito ay biyaya ng Diyos sa iyo at
sa lahat nang nagtataglay nito. Ang bawat pagmulat
ng iyong mata sa umaga, bawat pintig ng iyong puso
at bawat paghinga ay isang kahanga-hangang regalo
mula sa Diyos. Ito ay binigay sa iyo upang
magampanan mo ang dahilan ng iyong pagkalalang –
mahalin ang Diyos at mahalin ang ibang tao. Isang
indikasyon ng kawalan ng pasasalamat at pagkilala sa
kapangyarihan ng Diyos ang hindi paggalang sa
kasagraduhan ng buhay.
37. Pagtataya ng Aralin
Sagutan ang pagtataya na makikita sa link na nakalagay sa ibaba.
https://quizzory.in/id/621239f083
76901e90fde38b
38. Karagdagang Gawain
Sumulat ng isang essay o
sanaysay na maglalahad ng
iyong sariling pananaw sa
mga gawaing taliwas sa batas
ng Diyos at kasagraduhan ng
buhay.Isulat ito sa short
bondpaper.
Editor's Notes
Bago mo simulan ang gawain sa modyul, sagutin mo ang mga sumusunod na panimulang pagsubok. Bibigyan ko kayo ng tatlong minuto para masagutan ang mga katanungan. Handa ka na ba?
Sa nakaraang aralin natutunan mo ang ang kahulugan ng mga salita na naiuugnay sa aralin tungkol sa makataong kilos. Atin itong balikan upang mapa-igting ang pag unawa sa mga susunod na leksiyon.
Kung mayroong mga katanungan, maaari nito akong tawagan sa numerong nakalagay sa screen. Maari niyong ipasa ang inyong mga kasagutan sa itinakdang iskedyul ng pagsauli at pagkuha ng mga panibagong aralin/Gawain.