2. Natutukoy ang mga paglabag sa paggalang sa
buhay. (ESP10PB-IIIc-10.1)
Nasusuri ang mga paglabag sa paggalang sa buhay.
(ESP10PB-IIIc-10.2)
KASANAYANG PAGKATUTO
6. 1.Panalang
in
2.Panahon ng Pananahimik o
Pagninilay
3.Pagsimba o
Pagsamba
5.Pagmamahal sa
Kapwa
6.Pagababasa ng aklat tungkol sa
espiritwalidad
4.Pag-aaral ng Salita
ng Diyos
7.
8. Gusto mo bang
makatanggap ng
regalo?
Kung ikaw ay
makakatanggap ng
regalo.
Iingatan mo ba
ito?
Aalagaan mo ba
ito?
Mamahalin mo ba
ito?
9. Ano nga ba ang pinaka
mahalagang Regalo na iyong
natanggap mula ng ikaw ay
isilang?
12. DE TORRE 1992
ay ng TAO ang maituturing Na pangunahing Pagpapahalaga.
Ang isang tao ay hindi maaring gumawa at mag-ambag
sa lipunan kung wala siyang buhay.
15. ● Ito ay estadong
Sikiko(Psychic)o pisikal na
pagdepende sa isang mapanganib
na gamot, na nangyayari
matapos gumamit nito nang
paulit-ulit at sa tuloy-tuloy
na panahon.
1. Ang Paggamitng Ipinagbabawalna Gamot
Dahilan
a.Impluwensya ng Barkada
(Peer pressure/group)
b. Pag-eksperimento at
Kuryosidad
c.Problema sa pamilya at
nais magrebelde
Epekto
A.Makakaapekto sa personal na buhay at
higit sa lahat sa pag-aaral
B.Pagbabago ng ugali,anyo at sa
kalagayan ng kalooban.
C.Nagkakaroon ng mga maling pasya at
pagkilos.
D.Nakagagawa ng krimen at di kanais-
nais na bagay tulad ng pagnanakaw at
pagkitil ng buhay.
E.Nagkakaroon ng kumplikasyong
pangkatawan at pangkaisipan tulad ng
malnutrisyon,reaksyon na laging takot.
Dahil sa droga, ang isip
ng tao ay nagiging blank
spot.
Nahihirapan ang isip na
maiproseso ang iba’t
ibang impormasyon na
dumadaloy dito na
karaniwang nagiging sanhi
ng maling pagpapasiya at
pagkilos.
16. ● Ito ay labis na
pagkunsumo ng alak na
may masasamang epekto
sa tao.Dahil sa paulit-
ulit ay nagiging
depende na dito.
2. Alkoholismo
Dahilan
A.Kuryosidad o Pagkainip
B. Impluwensya ng Bardkada
(Peer Pressure)
C.Kakulangan ng atensyon ng
mga Magulang
D. Nais ng Kalayaan
E. Pagkabigo
Epekto
A.Unti-unting nagpapahina sa
enerhiya nagpapabagal ng pag-
iisip ,at sumisira sa kanyang
kapasidad na maging malikhain.
B.Nababawasan ang kakayahan sa
paglinang ng makabuluhang
pakikipagkapwa ang mga gumon
sa alcohol.
C.Nauuwi sa away ,gulo at iba
pang krimen
D.Pagkakaroon ng sakit tulad ng
kanser, sakit sa atay ,puso
,baga o kidney.
17. 3.Paninigarilyo
Ang paninigarilyo ay may
masamang epekto sa
katawan ng tao at ang
paulit ulit na paggamit
nito ay nagreresulta ng
pagkadepende dito.
Kung ano man ang dahilan
ng tao sa paninigarilyo
,dapat maunawaan na ang
gawaing ito ay maaring
magbunga ng mas malaking
problema sa kalusugan at
kawalan ng paggalng sa
buhay.
18. 4. Aborsiyon
Ang aborsiyon o
pagpapalaglag ay pag-
alis ng fetus o
sanggol sa
sinapupunan ng ina.
Sa ibang bansa,ang
aborsiyon ay lehitimong
paraan sa pagkontrol o
pagpigil ng paglaki ng
pamiya o populasyon.
Ngunit dito sa Pilipinas
,itinuturing itong
KRIMEN.
20. PRO-LIFE
Kinikilala nito ang likas na karapatan at dignidad ng tao na
mabuhay mula sa konsepsiyon hanggang kamatayan (Macabeo,
2019). Naniniwala ang mga tagapagtaguyod nito na ang buhay ay
nagsisimula sa pagsasanib ng punlay at itlog mula sa mga
magulang (fertilization). (Gomez, 2016)
Itinuturing na ang sanggol ay isang TAO mula sa sandal n
Ito ay nangangahulugan na ang pagpapalaglag ay
PAGPATAY at labag sa Batas ng Diyos.
21. PRO-CHOICE
Ito ay tumutukoy sa pagpapasiya at pagpili batay sa sariling paniniwala,
kagustuhan, at iniisip na tama (Macabeo, 2019). Naniniwala ang mga
tagapagsulong nito na ang fetus ay hindi pa maituturing na isang ganap
na tao dahil wala pa itong kakayahang mabuhay sa labas ng
sinapupunan ng kanyang ina. Samakatuwid, umaasa pa lamang ito sa
katawan ng kanyang ina upang mabuhay. May karapatan at malaya ang
ina na magpasiya para sa sariling katawan (Brizuela, 2019).
Ang aborsiyon, ayon dito
sinasabing karapatan ng BABAE.
22. Double Effect Principle
Kinakailangan mamili kung aalisin ang bahay-
bata ng ina upang malunasan ang
karamdaman ngunit ,maairing ikamatay ng
sanggol sa sinapupunan o hindi naman ito
aalisin ngunit malalagay naman sa panganib
ang buhay ng ina.Kung kaya sa sitwasyon na
ito ay kailangang mamili.
23. Dalawang uri ng aborsiyon:
1.Kusa (Miscarriage). Ito ay tumutukoy sa natural na mga
pangyayari at hindi ginagamitan ng medikal o artipisyal na
pamamaraan.
2.Sapilitan (Induced). Sa pamamagitan ng pag-opera o
pagpapainom ng mga gamot ay nagwawakas ang buhay ng
sanggol sa sinapupunan ng kanyang ina.
24. 5.Pagpapatiwakal (Suicide)
Ang
pagpapatiwakal o
suicide ay
sadyang pagkitil
ng isang tao sa
sariling buhay at
naaayon sa
sariling
Dahilan
A.Kawalan ng Pag-asa
(despair or depression)
B.Matinding stress sanhi
ng problema
C.Pagkalulong sa alak o
Droga
D.Pagkakaroon ng
matinding karamdaman.
E.Nakaranas ng pang-aapi
panghuhusga at
pangaabuso.
Paraan upang maiwasan
Mag-isip ng malaking posibilidad at natatanging
mga paraan upang harapin ang kinabukasan
Mahalagang maging positibo sa buhay upang
mabawasan ang mabigat na dinadala
Panatilihing abala ang sarili sa mga makabuluhang
Gawain tulad ng paglilingkod sa kapwa o sa
simbahan
Makatutulong ng Malaki ang pagkakaroon ng support
system (pamilya, malapit na kaibigan) na
makakapagbigay ng payo, saya at pagmamahal.
MAGTIWALA SA DIYOS
25. 6. EUTHANASIA
Ang salitang Euthanasia ay galing sa
salitang Griyego na ang ibig sabihin ay
mabuting kamatayan (Gomez, 2016). Isa
itong pamamaraan kung saan napadadali
ang kamatayan ng isang taong may
malubhang karamdaman na maaari ring
mauwi sa kamatayan dahil wala na itong
lunas. Ginagamitan ito ng modernong
kagamitan o medisina upang tapusin ang
paghihirap ng taong maysakit.
26. Dalawang uri ng Euthanasia
1. Active Euthanasia. Ito ay ginagawa sa pamamagitan ng
paggamit ng gamot na nakakapagdulot ng kamatayan sa isang
tao. Ito ay mahigpit na ipinagbabawal sa maraming bansa
dahil ito raw ay malinaw na suicide o murder kaya
itinuturing na imoral (Macabeo, 2019).
2. Passive Euthanasia. Ito ay pagtigil sa pagbibigay ng
gamot at mga medikal na serbisyo. Ilan sa paraan nito ay ang
pagtanggal ng makinang sumusuporta sa buhay ng pasyente o
pagtigil sa pagbibigay ng gamot na maaaring makapagpahaba ng
kanyang buhay. Ito ay itinuturing na lehitimo sapagkat
tinatanggap lamang na ang kamatayan ng tao ay hindi maaaring
27. .Ang buhay natin ay hiram lamang mula sa ating Panginoon kaya ito
ay mahalaga at dapat ingatan at mahalin. Sa kabila ng katotohanang
ito, meron paring mga isyung lumalabag sa paggalang sa buhay ng
tao. Kaya’t nararapat lamang na igalang natin ang ating buhay,
pangalagaan ang kalusugan, maging maingat sa mga sakuna at
isaalang-alang ang sariling kaligtasan at ang buhay ng iba.
Ang buhay ay sagrado. Ito ay biyaya ng Diyos sa iyo at sa lahat
nang nagtataglay nito. Ang bawat pagmulat ng iyong mata sa umaga,
bawat pintig ng iyong puso at bawat paghinga ay isang kahanga-
hangang regalo mula sa Diyos. Ito ay binigay sa iyo upang
magampanan mo ang dahilan ng iyong pagkalalang – mahalin ang
Diyos at mahalin ang ibang tao. Isang indikasyon ng kawalan ng
pasasalamat at pagkilala sa kapangyarihan ng Diyos ang hindi
paggalang sa kasagraduhan ng buhay.
28. Pangkatang Gawain
Panuto:Magbigay ng kaalaman/ideya base sa iyong karanasan o
obserbasyon sa iyong komunidad ukol sa mga isyung moral na
lumalabag sa paggalang sa buhay. Isulat ang sagot sa loob ng
kahon. Basahin at ipaliwanag ang resulta ng ginawa.
Kagamitan:Manila paper,pentel pen
29. Mga Isyung Moral
Na Lumalabag
Sa Paggalang
Sa Buhay
Aborsiyon
Alkoholismo
Euthanasia
Paninigarilyo
Paggamit ng Ipinagbabawal
na Gamot
Pagpapatiwakal
30. Ebalwasyo
n Panuto:Sa pamamagitan ng mga larawan, tukuyin ang mga
gawain na lumalabag sa paggalang sa buhay. Isulat ang sagot sa
inyong sagutang papel.
1.
2.
32. Ako Ba Ito?
Panuto :Suriin kung angkop sa iyo ang mga katangian o Gawain na nakatala sa ibaba.Lagyan ng ()
anag angkop na kolumn ayon sa mga katangian na iyongisinasabuhay.Isulat ang sagot sa papel.
Mga Katangian Ako ito Hindi
ako ito
1.Nakikipagtulungan ako sa mga organisasyong ang adbokasiya ay protektahan
ang buhay at kalusugan ng mamayang Pilipino.
2.Tumatanggi ako sa anumang bagay na diayon sa katotohanan kahit sa simpleng
pagsisisnungaling.
3.Masaya ako kapag tinutlungan ko ang mga nangangailangan.
4.Lagi akong nagpapasalamat at humihingi ng patnubay sa Diyos.
5.Nagmamano at humahalik ako sa kamay ng mga naktatanda sa akin.
6.Sinesegurado na nakukuha ko kung ano ang dapat para sa akin at naibibigay
kung ano ang nararapat para saiba.
7.Isinasaalang-alang ko ang Karapatan ng iba bilang tanda ng paggalang at
pagkakaroon ng kapayapaan at kapanatagan ng loob.
33. Mga Katangian Ako ito Hindi
ako ito
8.Sinusunod ko ang mga panuntunan sa paaralan at komunidad.
9.Sumasama ako sa pagbisita sa mga museo.
10.Tinatapos at ginagawa ko ang lahat ng makakaya upang magawa ang Gawain
nang higit pa sa inaasahan.
11.Inihiwalay ko ang mga basura ayon sauri nito.
12.Nakikiisa ako sa mga pagttitipong kailangan ang aking pakikilahok upang
paglaban ang aking Karapatan bilang mamamayan.
13.Nakihahalubilo ako sa mga kabataang nagpapalitan ng kuro kuro sa kung anong
maaaring gawin upang makatulong sa kapuwa Pilipino.
14.Sinisikap kong gamitin ang aking Kalayaan sa kabutihan sa kabila ng mga
masasamang impluwesiya sa kapaligiran.
15.Tumatawid ako sa tamang tawiran at hindi ako nakikipagunahan o sumisingit sa
pila.
16.Gumagawa ako ng paraan upang maisulong ang kapakanan ng lahat hindi
lamang ang aking sarili,pamilya, kaibigan, at kabaranggay.