Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Similar to AÇIK ÖĞRENME VE İNTERNET ÜZERİNDEN HERKESE AÇIK KURSLAR(İHAK)
Similar to AÇIK ÖĞRENME VE İNTERNET ÜZERİNDEN HERKESE AÇIK KURSLAR(İHAK) (20)
AÇIK ÖĞRENME VE İNTERNET ÜZERİNDEN HERKESE AÇIK KURSLAR(İHAK)
- 1. AÇIK ÖĞRENME VE İNTERNET ÜZERİNDEN HERKESE AÇIK KURSLAR (İHAK) DANIŞMAN: DOÇ.DR. AGAH TUĞRUL KORUCU EMİNE DEMİRCİ 19310401012
- 2. AÇIKLIK VE ÖĞRENME • Açıklık bir şeye ulaşmanın ve onun üzerinde değişiklik yapmanın önündeki engellerin kaldırılması şeklinde ifade edilebilir. Açıklık arka planında sağlam bir düşünce yapısının olduğu felsefi türden bir yaklaşımdır. Bilgi, iletişim teknolojilerinde meydana gelen gelişmeler ile yaygınlaşmaya başlamıştır ve farklı alanlara da etki ederek gelişimini sürdürmüştür. Yazılım alanında kaynak kodların paylaşılması ile yasal bir zemine oturan bu kavram devamında açık dergiler, açık ders kitapları şeklinde farklı alanlarda kendini göstermiştir. Bu bağlamda açıklık ön koşul, mekan, zaman, miktar gibi kısıtlamaları esneten, ürün veya hizmetlere erişimin sağlanması şeklinde kendini göstermiştir.
- 3. • Açıklık, öğrenmenin bireyin ilgi ve ihtiyaçları doğrultusunda daha esnek ve daha az yapılandırılmış informal öğrenme ortamlarında yoğun bir şekilde gerçekleştiği dikkat çekmektedir. • Öğrencinin tercih edebilmesi, öğrenme süresi içerisinde aktif bir katılımın olması, motivasyonun artması ve öğrenmenin niteliğinin artması söz konusudur.
- 4. AÇIKLIĞIN ÖĞRENME ORTAMLARINDAKİ YANSIMALARI • A- ÖĞRENME NESNELERİ: Öğrenmenin açıklığının ve bu anlayışın gelişiminin somut olarak yansımalarına bakıldığında ilk olarak öğrenme kaynaklarının açık bir şekilde paylaşıldığını görmekteyiz. Uygulamada öğrenme nesnesi adı verilen çeşitli tür, kapsam ve boyuttaki materyaller ortak bir nesne ambarında etiketlenerek saklanmış ve açık bir şekilde erişimine sunulmuştur. Temel çıkış noktası öğrenme nesnelerin farklı ortam ve bağlamlarda yeniden kullanılması yoluyla bir materyal ekonomisinin oluşması, benzer materyaller için emek harcanmaması ve erişim konusunda fırsat eşitliğinin oluşmasıdır.
- 5. • B- AÇIK EĞİTİM KAYNAKLARI (AEK): Açıklığın öğrenme ve öğretme kaynaklarının paylaşılmasına yansıması olarak karşımıza çıkan AEK, 2001 yılında MİT’in yaklaşık 2000 dersinin kaynaklarını internet üzerinden herkesin erişimine açık lisanslama yöntemi ile lisanslayarak sunması ile başlamıştır. Ardından UNESCO, OECD gibi uluslararası kuruluşların ve The William and Flora Hewlett Vakfı gibi yardım kuruluşlarının desteği ile genişleyerek dünya çapında bir harekete dönüşmüştür. MİT’in başlatmış olduğu ‘‘Open Course Ware’’ projesi, İngiltere Açık Üniversitesi’nin ‘‘Connexions’’ projesi bu hareketin dünyadaki belli başlı örneklerini temsil etmektedir.
- 6. İNTERNET ÜZERİNDEN HERKESE AÇIK KURSLAR(İHAK) VE GENEL ÖZELLİKLERİ • İnternet üzerinden herkese açık kurs kavramı (İHAK) ilk olarak Dave Cormier tarafından 2008 yılında Siemens ve Downes tarafından verilen ‘‘Connectivism and Connective Knowledge’’ kursunu tanımlamak için kullanılmıştır. Bu kursu 25 öğrenci para ödeyip kredili olarak alırken 2300 öğrenci ise derse dışarıdan katılmıştır. Dışarıdan katılarak öğrenciler dersi para ödemeden kredisiz olarak almışlardır. • Herhangi bir ön koşul aranmaksızın internet bağlantısı olan herkesin istediği yerden istediği zaman erişebileceği, çok sayıda kişinin katılımına açık ve ücretsiz olarak düzenlenen çevrimiçi kurslar olarak tanımlanmaktadır.
- 7. İHAK UYGULAMALRININ GENEL ÖZELLİKLERİ • İnternet üzerinden yürütülmesi • Herkesin katılımına olanak sağlaması • Açık olması • Kurs formatında olması
- 8. İHAK SINIFLANDIRMALARI • İHAK’lar herhangi bir ön koşul olmaksızın katılımcıların esnek bir şekilde kendi ilgi alanlarına göre seçip alabilecekleri derslerin sunulmasını kapsamaktadır. Ancak hem eğitim-öğretimin doğası itibariyle hem de kullanılan araç ve gereçlerin değişkenliği itibariyle farklı işleyişler olabilmektedir. İHAK’ları Bağlantılı İHAK ve Kapsamlı İHAK olmak üzere iki farklı şekilde ele alan sınıflandırmanın öne çıktığı görülmektedir. Bunlardan kapsamlı İHAK uygulamaları genel olarak İHAK’ların normal bir üniversite dersine benzer şekilde belli bir plan dahilinde belli hedefleriyle İHAK’ların sunulması amacıyla hazırlanmış standart bir ortam üzerinden video materyalleri ile derslerin sunulduğu İHAK türü olarak tanımlanmaktadır.
- 9. • Bağlantılı İHAK ise kurs sürecinin ve kullanılan materyallerin tam olarak yapılandırılmadığı eğitimcilerin rehber konumunda olduğu, öğrencilerin aktif rol aldığı ve iletişimin oldukça önemli olduğu İHAK türü olarak tanımlanmaktadır.
- 10. DÜNYADA İHAK UYGULAMALARI • Öğretim üyelerinin birkaç dersi İHAK olarak sunduğu uygulamalar bulunmakla birlikte İHAK uygulamalarının yürütücülüğünü üstlenen belli başlı kurumlar bulunmaktadır. Bunların bir kısmını üniversitelerin oluşturduğu konsorsiyumlar oluşturmakta iken bir kısmı ise ticari olarak faaliyet gösteren şirketlerden oluşmaktadır. Bu kurumların genel olarak yaptıkları işlemler İHAK yürütmek isteyen öğretim üyelerine ders açma, ders materyallerini paylaşma, ders etkinliklerini sürdürme imkanı veren platformlar sunmalarıdır. Aynı zamanda bu platformlar öğrencilerin ilgi alanlarına göre kurs arayıp bulmalarına ve kurs takvimi dahilinde kursa katılarak kurstaki etkinlikleri izleyebilmelerine olanak sağlamaktadır.
- 11. • Bu platformlardan yaygın olarak tercih edilenler: • edX • Coursera • Udacity • Udemy • Khan Academy
- 12. TÜRKİYE’DE İHAK UYGULAMALRI • İHAK uygulamaları ülkemizde de son yıllarda yaygınlaşmaya başlamıştır. Bu kapsamda genellikle üniversiteler ve üniversiteler ile iş birliği içerisinde yürütülen kurumsal İHAK uygulamaları olduğu gibi münferit uygulamalar da bulunmaktadır. Aşağıda bu uygulamalardan birçoğuna yönelik kısa bilgilendirmelerde bulunulmuştur. • KURUMSAL UYGULAMALAR: • AtademiX: Atatürk Üniversitesi tarafından 2015 yılında kurulmuş ücretsiz bir platformdur.
- 13. • AKADEMA: Anadolu Üniversitesi tarafından kurulan ücretsiz bir platformdur. • Bilgeİş: 2015 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi tarafından açılmış bir projedir. Projenin amacı 100 adet çevrimiçi dersi ücretsiz sunmaktır. • SAUX: Sakarya Üniversitesi tarafından kurulan bir platformdur. 2016 yılından faaliyete geçmiştir. Marka yönetimi, temel fotoğrafçılık gibi birkaç kategoride ders yürütülmektedir.
- 14. • MÜNFERİT UYGULAMALAR: • Unıversiteplus: Bazı kurumlar alanında uzman akademisyen ve eğitmenlerle iş birliği içerisinde bireylerin istediği alanda kişisel veya mesleki gelişimlerini devam ettirebilmeleri ve hayat boyu öğrenmeyi destekleme amacıyla kurulmuş bir çevrimiçi eğitim platformudur. Bu platform sertifika programları ve dersler olmak üzere iki ana yapı üzerine kurulmuştur. • İleri Eğitim: Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı projesi kapsamında oluşturulmuş ve bireylere farklı birçok alanda ücretsiz veya ücretli kurslar sunan uzaktan eğitim platformudur.
- 15. İHAK’LARIN GELİŞTİRİLMESİ • İHAK’ların genel olarak kurumsal, bireysel ve sosyal katkıları ve İHAK’ların yapıları, kayıt koşulları, sertifikalandırma gibi konular çok sık gündeme getirilmekte ve giderek daha fazla üzerinde durulmaktadır. Ancak İHAK’ların bir öğrenme ortamı olması nedeniyle odaklanılması gereken bir bileşende İHAK ortamlarının geliştirilmesinde nelere dikkat edilmesi gerektiğidir. Bu noktada öğretim tasarımı ve uzaktan eğitim disiplinlerinden gelen tasarım ilkeleri İHAK’ların geliştirilmesine ışık tutacaktır. Böylelikle İHAK’ların sadece çok sayıda kişinin katıldığı bir çevrimiçi öğrenme ortamında bilgilerin bir yerden başka bir yere dağıtıldığı bir teknik ortam olmanın ötesinde pedagojik etkililiği olan bir tasarım anlayışı ile ortaya konmasına neden olacaktır.
- 16. İHAK TASARIMLARI VE GENEL TASARIM İLKELERİ • Teknoloji destekli ortamlarda ya da uzaktan öğrenme ortamlarında genel olarak geçerli olan uygun teknolojilerin kullanılması, öğrencinin aktif hale getirilmesi, öğrenciye rehberlik edilmesi, uzaktaki öğrencinin kendisini sistemin dışında hissetmesini engellemeye yönelik tedbirlerin alınması, iş birlikçi öğrenme ortamlarının tasarlanması gibi birçok boyut İHAK’ların tasarımında oldukça önemlidir. Ancak İHAK’ların doğası gereği tasarım aşamasında göz önünde bulundurulması gereken bazı ilkeler bulunmaktadır. Uzaktan eğitim, öğretim tasarımı ve bununla ilgili disiplinlerden gelen öğrenme ilkeleri doğrultusunda İHAK’ların tasarımında dikkat edilmesi gereken temel ilkeler aşağıdaki gibidir.
- 17. • YETERLİLİK TEMELLİ EĞİTİM: İHAK’lara katılan bireyler aldıkları eğitim sonucunda yalnızca söz konusu eğitim içeriğini bilmek değil, bir duruma ya da probleme çözümler üretme ya da ilgili konuda bir şey ortaya koyma odaklı hedeflerle bu dersleri almaktadır. • ÖĞRENENİN DESTEKLENMESİ: Genel olarak uzaktan eğitimde de üzerinde durulan öğrenenlerin desteklenmesi konusu İHAK’ların yapısı göz önünde bulundurulduğunda daha önemli bir hale gelmektedir. Çünkü İHAK’lara katılan bireylerin motivasyon durumları farklıdır ve beklentilerinin karşılanmaması durumunda terk oranları oldukça yüksek olabilmektedir. Dolayısıyla öğrenenin dersin içerisindeki etkinliklere çekebilecek, onu anlamlı bir meşguliyet içerisine sokabilecek araç ve etkinliklere yer verilmelidir.
- 18. • PLANLAMA: İHAK’larda öğrenci katlımı konusunda süreklilik sağlanabilmesi için İHAK’ların öğrenenin beklentisiyle tam olarak örtüşmesi ve bu noktada öğrencinin cesaretini kıracak belirsizliklerin ortadan kaldırılması gerekmektedir. Yüz yüze eğitim ve uzaktan eğitimde ders izlencelerinin yaygın olarak kullandığı bilinmektedir.
- 19. İHAK’LARDA İÇERİK • İHAK uygulamalarının geliştirilmesinde içerik boyutu, kurs içeriğinin belirlenmesinden kullanılan materyallerin türü ve niteliklerine varana kadar derinlemesine ele alınması gereken bir bileşendir. İHAK uygulamaları tasarlanırken genellikle geniş kitlelere ulaşmak amaçlanmaktadır. Bu nedenle kurs içeriği belirlenirken kursu alabilecek olan tüm katılımcıların ortak ihtiyaçları dikkate alınır ve bu doğrultuda olabildiğince özel konu alanlarına yönelik kurslar tasarlanır. Ancak İHAK uygulamalarında belirli bir hedef kitleye ulaşmak amaçlanıyorsa; kursla ilgili hedef kitlenin amaçları göz önünde bulundurularak farklı şekillerde tasarlanır. Örneğin; yüksek eğitim kurumları, şirketler veya özel eğitim kurumlarına ulaşmak hedefleniyorsa her birinin ihtiyacına yönelik kurs içerikleri belirlenir.
- 20. • İHAK uygulamalarında hangi tür materyal kullanılırsa kullanılsın her bir materyalin güvenilir kaynaklardan faydalanılarak oluşturulması gerekmektedir. Bunun yanı sıra ders içerikleri geliştirilirken öğretim tasarımı prensiplerinin göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Bu kapsamda içeriği anlamlı parçalara ayırmak, dikkat çekme, ön bilgileri harekete geçirme, önemli yerleri vurgulama, özetleme ve yönlendirme gibi öğrenmeyi kolaylaştırıcı stratejilerden faydalanılmalıdır.
- 21. İHAK’LARDA İLETİŞİM • İHAK uygulamalarının uzaktan eğitim yoluyla yürütülmesi ve bu uygulamalarda çok sayıda öğrenciye hitap edilmesi nedeniyle öğrencilerle iletişim sağlanması örgün eğitime göre oldukça zordur. Bu nedenle İHAK uygulamalarında öğrencilerle uygun iletişim kanalları aracılığıyla yeteri kadar iletişim kurulması gerekmektedir. Bu nedenle İHAK’larda öğrencilerin eğitimcilere ulaşarak kursa yönelik sorularını sorabilecekleri veya akranları ile iletişim kurabilecekleri farklı iletişim kanalları kullanılmaktadır.
- 22. • İHAK uygulamalarında öğrenci veya eğitimci arasında iletişim kurması amacıyla çoğunlukla eş zamansız iletişim araçları kullanılmaktadır. Bu kapsamda tartışma forumları veya e-posta sistemleri aracılığıyla öğrenci veya eğitimciler arasında soru-cevap yoluyla iletişim kurulmaktadır. Bazı İHAK uygulamalarında ise öğrenci ve eğitimci arasındaki eş zamanlı iletişimi sağlama noktasında video konferanslardan yararlanılmaktadır. Video konferanslar genellikle içerik paylaşımı amacıyla kullanılsa da aynı zamanda öğrenci ve eğitimci arasındaki iletişimi sağlamaktadır. Ancak İHAK uygulamaları kapsamında düzenlenen video konferanslara farklı coğrafyalardan öğrenciler katılabileceği için video konferanslar düzenlenirken uygun zaman dilimlerinin seçilmesine özen gösterilmektedir.
- 23. İHAK PLATFORMLARI • Bir üniversitede bir eğitim kurumu hazırladığı İHAK’ları yukarıda belirtilen İHAK sağlayıcıları aracılığıyla yayınlayabileceği gibi kendi platformunu da oluşturabilir. Böylece kendi tanıtım, reklam, fayda politikası çerçevesinde kapalı ya da açık bir LHAK sağlayıcı haline gelebilir. Benzer şekilde herhangi bir alanda uman olan bir işi ya da öğretmen bireysel olarak hazırladığı İHAK’lar için özel bir platform kurabilir. Eğitim kurumları İHAK2larını kendi sahipliğinde yayınlamak için öncelikle bir sistem kurar. Bu sistemlere İHAK platformları denilmektedir. Bu platformların genel özelliklerine bakıldığında içerik yayınlama iletişim araçları ders tanıtımları, dersin izlencesi varsa satış politikasına ilişkin notlar, öğrenci izleme, ödev, rapor alma ve görüntüleme gibi uzaktan eğitim ortamlarında sıkça kullanılan genel öğretim yönetim sistemi özelliklerini barındırdıkları görülmektedir.
- 24. • İHAK platformlarının edX gelmektedir. edX kendisi bir İHAK sağlayıcı olduğu gibi yine aynı isimde İHAK platformu açık kaynak kodlu olarak sunmaktadır. Kurumlar bu sistemi kendi sunucularına kurup kendi bakımını ve takibini yaparak kendine ait edX benzer bir sistem sahibi olabilmektedir.
- 25. İHAK’LARDA ÖLÇME DEĞERLENDİRME • İHAK’larda uygulanan değerlendirme sisteminde farklı türlerde değerlendirme yöntemleri kullanılmaktadır. Geleneksel eğitimde olduğu gibi İHAK uygulamalarında da süreç içerisinde ve süreç sonunda değerlendirme yapılması gerektiği öngörülmektedir. Ancak İHAK’larda bir dersi çok sayıda öğrencinin alma durumunda göz önünde bulundurulduğunda genellikle süreç sonu değerlendirmeleri tercih edilmektedir. Bu değerlendirme işlemlerinde ise genellikle çoktan seçmeli sorular kullanılmaktadır. Ancak değerlendirme işlemleri etkileşimli alıştırma, ödev değerlendirme gibi farklı yöntemlerle zenginleştirilebilmektedir.