2. İnternet Üzerinden Herkese Açık Kurslar (İHAK)
herhangi bir konudaki eğitsel kursların internet
üzerinden herkese açık sunulmasıyla ortaya çıkan
yeni bir uygulamadır.
İlk olarak George Siemens ve Stephen Downes
isimli iki araştırmacının kendi üniversitelerinde
verdikleri bir dersi çevrimiçi olarak dünyaya
açmalarıyla başlamıştır.
İHAK’lar son yıllarda dünya genelinde
yaygınlaşmaya başlamıştır. Türkiye’de ise henüz
emekleme aşamasında olduğu söylenebilir.
3. Kavramın ilk kelimesi olan “İnternet
Üzerinden” kursların dağıtım formatına işaret
etmektedir. Kursların tüm eğitsel içerik, ders
etkinlikleri ve iletişimi internet aracılığıyla
yapıldığına işaret eder.
Kavramın ikinci kelimesi olan “Herkese” ifadesi
İHAK felsefesinin temelini oluşturan ifadedir ve
katılımcıların sayısına işaret eder. Kursların
herhangi bir kontenjan sınırı olmadan herkesin
katılımına olanak verebilecek şekilde
tasarlandığını ifade eder.
4. Kavramın üçüncü kelimesi olan “Açık” ifadesi
de İHAK felsefesinin temelini oluşturur. Bu
ifade kursun her zaman her yerden erişilebilir
olduğunu ve herhangi bir sınırlama ya da
şartın olmadığını ifade eder.
Kavramın son kelimesi olan “Kurs” ifadesi
öğretim faaliyetlerinin düzenine işaret eder. Bu
ifade ile kurslarının belirli bir plan ve program
dahilinde tasarlandığı vurgulanır.
5. Resmi ve özel kuruluşlar İHAK’ları farklı amaçlarla
kullanabilirler. Kullanım için 6 genel amaç aşağıda
belirtilmiştir.
Enstitülerin verdiği eğitime erişilebilirliği artırmak
ve yaygınlaştırmak
Markalaşmak ve bunu sürdürmek
Giderleri azaltarak veya gelirleri artırarak
ekonomiyi güçlendirmek
Kampüs içi öğrenciler ve Kitlesel Açık Çevrimiçi
Derslerine katılanlar için eğitim çıktılarını artırmak
Öğrenme ve öğretimde yenilik
Öğrenme ve öğretim üzerine araştırmalar
yapmak.
6. İHAK’LARIN FAYDALARI
Uzaktan Eğitimde Dönüşüm:
Sanattan, matematiğe, astronomiden,
fotoğrafçılığa kadar her alanda açılabilen bu
kurslar bireylere eğitimde fırsat eşitliği sunmakta
ve dünyanın her yerinden öğrenciler çekmektedir.
Dünyada önde gelen üniversitelerin birçoğu hiçbir
karşılık beklemeden ücretsiz kurslar açmakta ve
başarılı olan katılımcılara sertifika dağıtmaktadır.
Böylece bireyler dünyanın neresinde olurlarsa
olsunlar dünyanın önde gelen üniversitelerinden
derslere katılıp bunu sertifikalandırabilmektedir
7. Bireysel Faydalar:
Bireylerin kendi eğitimlerini üstlenmeleri ve
yaşam boyu öğrenmeyi desteklemesi gibi
faydalarından dolayı İHAK’ların popüleritesi
artmıştır. Çünkü birey ihtiyaç duyduğu konuda
açılmış İHAK’lara şart olmaksızın kolay bir şekilde
katılmaktadır. Bunun için sadece internet
bağlantısına sahip olması yeterlidir. Bu sayede
birey kursun tüm kaynaklarına zaman ve mekan
özgürlüğünü kullanarak erişebilir, diğer
öğrencilerle iletişime geçerek neler öğrendiğini,
fikirleri ve tecrübelerini başkaları ile paylaşabilir
8. Kurumsal Faydalar:
İHAK’lardaki içerikler kurumlar tarafından
herkese açık bir şekilde paylaşılabilmekte ve
lisans sorunu yaşamaksızın tekrar tekrar
kullanılabilmektedir.
Ayrıca İHAK’lar kolay ve hızlı bir şekilde
katılımcıları veya öğrencileri bilgilendirerek
kurumların katılımcılarla ve öğrencilerle etkili
bir şekilde erişim imkanı sunmaktadır.
9. İnternet üzerinden Herkese Açık
Kurslar (İHAK) Sınırlılıkları
Derslerin kredilendirilememesi
Kursların resmi geçerlilik problemleri.
Kurs tasarımlarının iyi bir şekilde
düzenlenmemesi.
İHAK’lardaki yüksek düzeyde bırakma
oranlarının olması.
Değerlendirme etkinliklerin yetersiz ve etkili
olmaması.
10. İHAK SINIFLANDIRMALARI
1. Kapsamlı İHAK
Normal bir üniversite dersine benzer şekilde, belli bir
plan dahilinde hazırlanmış standart bir ortam üzerinden
video materyallerle derslerin sunulduğu türdür.
2. Bağlantılı İHAK
Kurs sürecinin ve kullanılan materyallerin tam olarak
yapılandırılmadığı, eğitimcilerin rehber konumunda
olduğu, öğrencilerin aktif rol aldığı, öğrenci- öğrenci ve
öğrenci-eğitimci iletişiminin oldukça önemli olduğu
İHAK türüdür.
11. Kapsamlı İHAK Özellikleri
• Kendini organize etme
• Ağ tabanlı
• Bağlantıcılık
• İÇERİK: Açık ders kaynakları, öğrenci kaynakları
• İLETİŞİM: Açık ağ oluşturma, İHAK platformu
dışında iletişim
• DEĞERLENDİRME: Öz değerlendirme, akran
değerlendirme
12. Bağlantılı İHAK Özellikleri
Kendini organize etme
Ağ tabanlı
Bağlantıcılık
İletişim: Açık ağ oluşturma ,IHAK platformu
dışında iletişim
İçerik: Açık ders kaynakları ,Öğrenci kaynakları
Değerlendirme: Öz değerlendirme ,Akran
değerlendirme
13. İHAK GELİŞTİRİLMESİ
Öğrenciyi farklı şekillerde destekleme ve detaylı
planlama.
Yeterliliğe odaklanma.
Öğrencilerin işbirliği içerisinde çalışabileceği küçük alt
gruplar oluşturarak işbirlikçi öğrenme ortamları
tasarlanabilir.
Sosyal ağ üzerinden öğrencilerin bir öğrenme topluluğu
oluşturmalarını sağlayacak ortak iletişim kanallarının
kurulması ile desteklenebilir.
Öz değerlendirme ve akran değerlendirme
etkinlikleriyle öğrencilerin hem yaptıkları çalışmalara
dönüt alması sağlanabilir.
14. Materyal ve etkinliklerde çeşitliliğe yer
verilmelidir.
İHAK’ların pedagojik olarak tasarımında kendi
doğası itibariyle öğrencilere anlamlı gelecek
içerikler ve etkinliklere yer verilmesi ve
öğrencilerin anlamlı meşguliyetlerinin sağlanması
önemlidir. Öğrenci meşguliyetinin bilişsel ve
sosyal olarak sağlanması gerekmektedir.
İHAK’larda ölçülebilirlik önemli bir unsurdur.
İHAK’lara katılan öğrenci sayısı çok fazladır bu
sebeple değerlendirirken öğrenci miktarındaki bu
sayı göz önünde bulundurulmalıdır.
15. İHAK’larda içerik:
İçerik boyutu,materyaller dahil, derinlemesine
ele alınmalıdır.
Dersin özelliklerine uygun farklı türde
materyaller kullanılmalıdır.
16. İHAK’larda iletişim:
Tartışma formları, e-posta sistemleri
aracılığıyla öğrenci ve eğitimciler arasında soru
cevap yoluyla iletişim kurulmaktadır.
İletişim ÖYS’ler aracılığı ile sağlanmaktadır.
Eş zamanlı iletişim için video konferanslar
kullanılmaktadır.
17. İHAK’larda ölçme ve değerlendirme
İHAK’larda farklı türde değerlendirme
yöntemleri kullanılmaktadır. Bu
değerlendirmelerde genellikle çoktan seçmeli
sorular kullanılmaktadır.
Ödevler ve sınav notlarıyla kurs değerlendirme
sonucu elde edili.