SlideShare a Scribd company logo
1 of 63
DANIŞMAN:
DOÇ. DR. AGAH TUĞRUL KORUCU
Hazırlayanlar:
BÜŞRA ARSLAN 22310481018
NURTEN SARIYILDIZ 22310121002
HAVVA FINDIK 22310481029
EDA SEYREK 22310121004
HATİCE KÜBRA KÜÇÜKKESKİN 22310481066
AÇIK ÖĞRENME VE İNTERNET ÜZERİNDEN HERKESE AÇIK
KURSLAR
AÇIKLIK VE ÖĞRENME
• Açıklık bir şeye ulaşmanın ve
onun üzerinde değişiklik
yapmanın önündeki engellerin
kaldırılması şeklinde ifade
edilebilir.
• Bilgi iletişim teknolojilerinde
meydana gelen gelişmeler ile
yaygınlaşmaya başlamıştır ve
farklı alanlara sıçrayarak
gelişimine devam etmiştir.
Açık öğrenmenin kendi
doğasındaki açıklık,
öğrenenin içinde
bulunacağı öğrenme
süreçlerini veya
etkinliklerini özgür bir
şekilde belleyebilmesi
olarak ifade edilir.
Öğrencinin tercih
edebilmesi, öğrenme
süreci içerisindeki aktif
katılımının sağlanması,
motivasyonun artması
ve dolayısıyla
öğrenmenin niteliğinin
artması söz konusudur.
• Bağlantıcılık anlayışında
öğrenmenin çeşitli teknolojik
cihazlar üzerinden
gerçekleşebileceği
vurgulanmaktadır.
• Teknolojik gelişmelerin sayesinde
açık öğrenme uygulamaları hızla
gelişmiştir.
Açıklığın Öğrenme
Ortamlarındaki Yansımaları
1960'lı yıllarda açık
kaynak kodlu yazılımlar ile
birlikte ortaya çıkan
açıklık hareketi, farklı
alanlara yansıması ile
(açık kitap, açık dergi, açık
veri vb.) kendini
göstermiştir.
Açıklığın Öğrenme
Ortamlarındaki Yansımaları
İnternet Üzerinden Herkese
Açık Kurslar (İHAK)
Açık Eğitim Kaynakları
Öğrenme Nesneleri
A) Öğrenme Nesneleri
Öğrenmenin açıklığının ve bu
anlayışın gelişiminin somut
olarak yansımalarına
bakıldığında, öğrenme
kaynaklarının açık bir şekilde
paylaşıldığıdır.
Öğrenme nesnesi adı verilen
çeşitli tür, kapsam ve boyuttaki
materyaller ortak bir nesne
ambarında etiketlenerek
saklanmış ve açık bir şekilde
erişime sunulmuştur.
• Temel çıkış noktası öğrenme
nesnelerinin farklı ortam ve
bağlamlarda yeniden kullanılması
yoluyla bir materyal
ekonomisinin oluşması, benzer
materyaller için emek
harcanması ve erişim konusunda
fırsat eşitliğinin oluşmasıdır.
B)Açık Eğitim Kaynakları
• Açıklığın öğrenme ve öğretme kaynaklarının
paylaşılmasına yansıması olarak karşımıza çıkmıştır.
• 2001 yılında derslerin kaynakları internet üzerinden
herkesin erişimine sunulması ile başlamıştır.
• Ardından dünya bankası gibi uluslararası kuruluşların
ve vakıf gibi yardım kuruluşlarının desteği ile
genişleyerek dünya çapında bir harekete
dönüşmüştür.
• Kaynakların bireysel öğrenme formatında olmaması,
değerlendirmenin ve öğrenenlerin birbirleri ile ve
öğretmen ile etkileşiminin olmaması gibi sınırlılıkları
nedeniyle İHAK’lar oluşmuştur.
C) İnternet Üzerinden Herkese Açık Kurslar (İHAK)
Bu kavram ilk olarak Dave Cormier tarafından 2008 yılında Siemens
ve Downes tarafından verilen kursu tanımlamak için kullanılmıştır.
Geleneksel çevrim içi kurslarla kıyaslandığında İHAK uygulamalarını
onlardan ayıran temelde iki özellik mevcuttur.
1. Kurslara herkesin özgür olarak katılabilmesi yani açıklık
2. Bu kursların katılımcı sayısına herhangi bir sınır getirmeyecek
şekilde düzenlenmiş olması yani herkesin katılımına olanak
sağlamasıdır.
İnternet Üzerinden Herkese Açık
Kurslar (İHAK) ve Genel Özellikleri
İnternet Üzerinden Herkese Açık Kurs (İHAK)
kavramı ilk olarak Dave Cormier tarafından
2008 yılında Siemens ve Downes tarafından
verilen Connectivism and Connective
Knowledge kursunu tanımlamak için
kullanılmıştır. Bu kursu 25 öğrenci para ödeyip
kredili olarak alırken 2300 öğrenci ise derse
dışardan katılmıştır. Dışardan katılan
öğrenciler dersi para ödemeden kredisiz
olarak almışlardır (Hollands ve Tirthali , 2014;
Kassabian , 2014). Bu girişim sonrasında İHAK
uygulamaları birçok üniversite, kurum yada
bireyler tarafından yürütülmeye başlanmış ve
artarak devam etmiştir.
Geleneksel çevrimiçi kurslarla kıyaslandığında
İHAK uygulamalarını onlardan ayıran temelde
iki özellik mevcuttur (YuanvePowell, 2013).
Bunlardan ilki kurslara herkesin özgür olarak
katılabilmesi yani açıklık; diğeri ise bu kursların
katılımcı sayısına herhangi bir sınır
getirmeyecek şekilde düzenlenmiş olması yani
herkesin katılımına olanak sağlamadır.
İHAK uygulamalarının kısaltması olarak bilinen
"Massive Open Online Course
(MOOC)" ifadesi, bu iki özelliğin yanı sıra
İHAK uygulamalarının sahip olduğu, internet
üzerinden yürütülme ve kurs formatında olma
özelliklerini de ifade etmektedir (Hollands ve
Tirthali, 2014).
İHAK uygulamalarının kısaltması
olarak bilinen "Massive Open Online
Course (MOOC)" ifadesi, bu iki
özelliğin yanı sıra İHAK
uygulamalarının sahip olduğu, internet
üzerinden yürütülme ve kurs
formatında olma özelliklerini de ifade
etmektedir (Hollands ve Tirthali,
2014).
Herkesin
katılımına olanak
sağlama
Açık olma
İnternet
üzerinden
yürütülmesi
Kurs formatında
olma
İHAK
İnternet üzerinden yürütülme:IHAK uygulamalarında öğrencilerle kaynak paylaşımı ve iletişim süreci tamamen internet
aracılığıyla sağlanmaktadır. Genel olarak Öğretim Yönetim Sistemlerinin kullanıldığı bu uygulamalarda eğitimciler, eş
zamanlı veya eş zamansız olarak öğrencilerle iletişime geçmekte ve kaynak paylaşımında bulunmaktadırlar.
Herkesin katılımına olanak sağlama:İHAK uygulamaları, herhangi bir sınırlama yapılmaksızın istekli olan ve ilgili kursu
kendisine uygun bulan çok sayı- da öğrencinin katılımına olanak sağlamaktadır. Bu özellik İHAK'lara
toplumsal bir öğrenme ortamı oluşturma ve hayat boyu öğrenmeyi destekleyen bir fırsat olma niteliği kazandırmıştır.
Açık olma:IHAK uygulanmalarında açıklık, ücretsiz olma, katılım için ön ko- şul gerektirmeme ve kaynaklara erişim
olanağı olmak üzere üç boyuttan oluşmak- tadır. İHAK uygulamalarına, ücret talep edilmeden herkes katılabilmektedir
Kurs formatında olma:IHAK'lar geleneksel kurslarda olduğu öğretim tasarımı prensipleri göz önünde
bulundurularak belirli bir düzen içerisinde yapılandırılmış kurslardır.
İHAK Sınıflandırmaları
• İHAK'lar herhangi bir ön koşul
olmaksızın katılımcıların esnek bir
şekilde kendi ilgi alanlarına göre seçip
alabilecekleri derslerin sunulmasını
kapsamaktadır.
• Bağlantılı İHAK ve Kapsamlı İHAK
olmak üzere iki farklı şekilde ele alan
sınıflandırmanın öne çıktığı
görülmektedir
• Bağlantılı İHAK'larda dersi alan
bireylerin de içerik üretimine katkı
sağlaması yoluyla ortak bir içerik
üretme, ortak bir anlama ulaşıma
mantığından hareketle bağlantıcılık
pedagojik mantığı üzerine
kurgulandığı görülmektedir. Kapsamlı
İHAK'larda ise mevcut sınıf içi
derslerin sınıf duvarları dışına internet
üzerinden açılması şeklinde
algılanmaktadır.
Bağlantılı İHAK Uygulamaları ve Genel
Özellikleri
• İHAK türlerinin sınırları tam olarak
çizilememekle birlikte birçok kaynağa
göre bağlantılı İHAK uygulamaları,
eğitimcilerin rehber konumunda
olduğu, öğrencilerin aktif rol aldığı,
öğrenci öğrenci ve öğrenci eğitimci
iletişiminin oldukça önemli olduğu, kurs
surecinin ve kullanılan materyallerin
tam olarak yapılandırılmadığı İHAK
türüdür.
• Bağlantılı İHAK uygulamalarında
öğrenciler ise eğitimcilere oranla daha
aktif rol almaktadır. Süreç içerisinde
kendilerine verilen görevleri
gerçekleştirebilmek için farklı iletişim
kanalları aracılığıyla diğer katılımcılarla
iş birliği yapmaktadırlar.
Bağlantılı İHAK
-Kendini organize
etme
-Ağ tabanlı
-Bağlantıcılık
İçerik
-Açık ders kaynakları
-Öğrenci kaynakları
İletişim
-Açık ağ
oluşturma
-İHAK platformu
dışında iletişim
Değerlendirme
-Öz değerlendirme
-Akran
değerlendirme
Kapsamlı İHAK
-Eğitimci tabanlı
-Yapılandırılmış
-Davranışçılık
-Bilişselcilik
İçerik
-Video dersler
-Kısa ödevler
-Eğitimci açıklamaları
İletişim
-Sınırlı etkileşim
-İHAK platformunda
iletişim
Değerlendirme
-Kısa sınav
- E-test
-Akran
değerlendirme
-Sertifika
Açıklık
-Sınırlı kapalı
-Sınırlı açık
-Açık
Zamanlama
-Eş zamanlı
-Eş zamansız
İHAK
Sınıflandırma
Çerçevesi
İHAK Sınıflandırma Çerçevesi
İHAK uygulamalarına yönelik çok çeşitli sınıflandırmalar yapılmaktadır. Her bir sınıflandırma ayrı ayrı incelendiğinde
her birinde İHAK'ların farklı bir boyut açısından bakıldığı göze çarpmaktadır.
Değerlendirme
-Ölçme Kredi
ve
sınıflandırma
Ortam
-Standart
platform Esnek
araçlar
Ücret
-Ücretsiz
-Yarı ücretli
-Ücretli
Yapılandırma
-İçerik
-Takvim
Yürütücü
-Tek öğretici
-Grup öğretici
-Konsorsiyum
Ortam:İHAK'l
ar, standart sağlayıcılar
aracılığıyla ya da kuruma
özel platformlarda
sunulabilir. Kuruma özel
platformlar yapıları
açısındanİHAK&apo
s;aözgü ortamlar veya
genel öğretim yönetim
sistemlerinin kullanımına
göre farklılaşabilir.
Ücret:İHAK&ap
os;larücret
durumuna göre
tamamen ücretsiz,
yarı ücretli ya da
ücretli şeklinde
sınıflandırılabilir.
Yarı ücretli:İHAK
uygulamaları
genellikle kursların
ücretsiz sertifikanın
ücretli olması ya da
kursun belirli kısmının
ücretsiz, devamının
ücretli olması şeklinde
karşımıza çıkmaktadır.
Yürütücü:İHAK'lardersleri
n kimler tarafından hazırlandığı ve
yürütül- düğüne göre farklı şekillerde
sınıflandırılabilir. Bu
kapsamdaİHAK'lar- da
dersler tek bir öğretici tarafından
hazırlanabileceği gibi bir grup
öğretici ya da birden fazla üniversite
ya da eğitim grubunun bir araya
gelerek bir konsorsiyum oluşturması
yoluyla da hazırlanabilir.
Yapılandırma:İHAK’larayapılandı
rma boyutu ile bakıldığında ders
içeriğinin ve takviminin
yapılandırılması ele alınabilir.
Ders içeriği
yapılandırılmışİHAK'l
ardahedefler önceden net bir
şekilde belirlenmektedir.
Etkinlikler bellidir ve çoğunlukla
öğretici tarafından hazırlanır ve
yürütülür. İçeriğin
yapılandırılmamış kısmında ise
hedefler esnektir.
Zamanlama:İHAK&a
pos;lardakullanılan
etkinliklerin
zamanlamasına
göreİHAK'lare
şzamanlı ve eş zamansız
şeklinde
sınıflandırılabilir.İHAK’ları
nneredeyse tamamında
eş zamansız etkinliklere
yer verilmektedir. Eş
zamanlı etkinliklere ise
bazıİHAK'lard
ayer verilmektedir. Eş
zamanlı etkinliklerden
kasıt
iseİHAK'larınb
elirli bir saatte video
konferanslarla
desteklenmesidir.
Açıklık:İHAK
uygulamaları her ne
kadar herkese açık olsa
da farklı IHAK
uygulamalarında
katılımcılara yönelik
sınırlandırmalar
getirilebilmektedir. Bu
nedenle açıklık
bileşeni,İHAKlarayönelik
bir başka sınıflandırma
değişkeni olarak
karşımıza
çıkabilmektedir.İHAK&am
p;apos;lardaaçıklık
durumu sınırlı kapalı,
sınırlı açık veya açık
şeklinde olabilir.
Değerlendirme:İHAK&a
pos;lardabilgisayar destekli
klasik değerlendirme
yöntemleri kullanılabileceği
gibi akran değerlendirme,
uyarlanabilir değerlendirme,
öğrenme analitikleri yoluyla
değerlendirmeler yapılabilir.
Bunların yanı
sıraİHAK'lardabeli
rli kriterlere dayalı olarak
sertifikalandırma
yapılabilmektedir. Bu
kapsamda yüz-yüze sınava
dayalı sertifika, çevrimiçi
sınava dayalı sertifika,
çevrimiçi etkinliklere dayalı
sertifika ve sadece katılıma
dayalı sertifikalar
verilebilmektedir.
İHAK’ların Kurum ve
Öğretici Açısından
Etkileri
İHAK sağlayıcısı olmanın
kurumsal faydaları ve sınırlılıkları
iHAK’ın öğreticiler açısından ele
alınması
• İHAK sağlayıcısı
olmanın kurumlara
örgün öğretimlerin
destekleme, halkla
ilişkiler ve tanıtım ve
sosyal katkı sağlama
gibi çeşitli faydaları
vardır.
Örgün öğretim
süreçlerinin
desteklenmesi
konusunda;
yüz yüze öğretim
sürecinin niteliğini
arttırma, materyal
hazırlama ve üretme
hareketinin
canlandırma
Halkla
ilişkiler ve
tanıtım
boyutu;
Kendi reklamını
yaparak öğrenci sayısını
artırma, uluslararası
öğrenciye ulaşma ve
ilgili projelerde tanınır
bir kurum haline gelme
Sosyal
katkı
noktasın
da; Kurumların sosyal
sorumluluklarını yerine
getirme, kurum-toplum
işbirliğini ve hayat boyu
öğrenmeyi destekleme
•İHAK sağlayıcısı olmanın
kurumsal açıdan faydaları
olduğu gibi kurumların
İHAK uygulamalarını
yürütürken bir takım
engellerle karşılaşmaları da
söz konusudur.
Teknik altyapının geliştirilmesi ve
öğreticilere teknik ve pedagojik destek
sağlanması gerekmektedir.
Öğreticileri teşvik edecek birtakım
mekanizmaların da geliştirilmesine
ihtiyaç vardır.
• İHAK sağlayıcısı olmanın kurumsal
faydaları ve sınırlılıklarına dikkat
edilecek olursa birçok hususun
öğretici noktasında birleştiği
görülebilir. Bu durumun sebebi
ise İHAK uygulamalarında öğretici
rolünün oldukça önemli olmasıdır.
• İHAK uygulamalarını
yürüten öğreticiler,
geleneksel eğitime
oranla daha geniş
kitlelere hitap
ettikleri için
çalıştıkları
kurumlarda, kendi
alanlarında ve
uluslararası alanda
tanınma olanağı
yakalamaktadırlar.
• Öğreticiler, İHAK
uygulamalarını yürütürken
herhangi bir müfredata bağlı
olmadığı için kursun
tasarımında oldukça fazla rol
almaktadır.
• Öğreticilerin İHAK
uygulamalarını
yürütmesi hayat boyu
öğrenmeyi destekleme
ve internet ortamında
güvenilir kaynak havuzu
oluşturma noktasında
önemlidir.
• İHAK uygulamalarının
öğreticiler açısından
faydaları olduğu gibi
sınırlılıkları da
bulunmaktadır. İHAK
uygulamalarının yapısı
gereği öğreticiler İHAK
uygulamalarına
hazırlanırken oldukça fazla
zaman ve emek
harcamaktadırlar.
DÜNYADA İHAK
UYGULAMALARI
edX:
https://www.edX.org
• MIT ve Harvard
Üniversitesi tarafından
kâr amacı gütmeksizin
kurulmuş bir İHAK
yürütücü platformudur.
• Öğrenciler, edX
platformundan aldıkları
kursları kredi yerine
saydıramamaktadır. Fakat
başarılı olmaları halinde
belirli bir ücret
COURSERA:
https://www.coursera.org
• Stanford, Princeton, Michigan,
Pennslyvania Üniversitelerinin de
bulunduğu girişimci kurumlar tarafından
kâr sağlamak amacıyla kurulmuş bir İHAK
platformudur.
• Coursera platformundan alınan bazı kurslar
işbirlikçi üniversitelere bağlı olarak kredi
yerine saydırılabilmektedir. Bu kursları
belirli bir ücret karşılığında alan öğrenciler,
ödev ve sınav gibi uygulamalarla
değerlendirme işlemlerine tabi
tutulmaktadır. Yine Coursera
platformundan belirli bir ücret kar- şılığında
kurs alan öğrenciler başarılı olmaları
halinde sertifika alabilmektedirler.
UDACİTY:
http://www.udacity.com
• Sebastian Thrun, David
Stavens ve Mike Sokolsky
gibi girişimciler ve
girişimci kurumlar
tarafından kar sağlamak
amacıyla kurulmuş bir
IHAK yürütücü
platformdur.
• Udacity platformundan
belirli bir ücret
karşılığında kurs alan
öğrenciler başarılı
UDEMY:
https://www.udemy.com
• Lightbank ve MHS Capital gibi girişimci
kurumlar tarafından kår sağlamak
amacıyla kurulmuş bir İHAK yürütücü
platformdur.
• Udemy platformunda bir alanda yetkin
olduğunu düşünen herkes kurs açabilir.
https://www.khanacademy.org
• Salman Khan tarafından kâr amacı gütmeksizin
kurulmuş, Bill Gates ve Google’ın arkasında
olduğu bir platformdur.
• Genel olarak lise ve üniversite öğrencilerine
yönelik olarak geliştirilmiş bu platformda
bütün kurslar ücretsizdir. Öğrenciler almış
oldukları kurslarda tamamlamış oldukları
görevler için sanal rozetler kazanmaktadırlar.
Türkiye’de İHAK
Uygulamaları
İHAK uygulamaları ülkemizde
de son yıllarda yaygınlaşmaya
başlamıştır. Bu kapsamda
genellikle üniversiteler ve
üniversiteler ile isbirligi
içerisinde yürütülen
kurumsal İHAK uygulamaları
olduğu gibi münferit
uygulamalar da
bulunmaktadır. Aşağıda bu
uygulamalardan birçoğuna
yönelik kısa bilgilendirmeler
de bulunulmuştur.
• A. Kurumsal Uygulamalar
• AtademiX, Atatürk Üniversitesi
tarafından 2015 yılında kurulan
ücretsiz bir iHAK yürütme
platformudur. Atatürk Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve
Araştırma Merkezi (ATAUZEM) teknik
alt yapı ve tecrübesiyle kurulan
AtademiX, Türkiye’de İHAK
uygulamalarının kurumsal anlamda
yürütüldüğü ilk platformdur.
• AtademiX’te verilen kursların süreleri
genellikle 4 ile 8 hafta arasında
değişmektedir. Eş zamanlı (canlı dersler) ve
eş zamansız (video, yazılı kaynak vb.)
kaynakların kullanıldığı bu kurslarda
öğrenciler istedikleri kaynağı
kullanabilmektedirler. AtademiX kurslarında
ödev, alıştırma, kurs sonu projeleri ve
çevrimiçi sınavlarla değerlendirme işlemleri
yapılmaktadır. Yapılan değerlendirme
sonucunda önceden belirlenen kriterler
doğrultusunda başarılı olan öğrencilere
AKADEMA
• Anadolu Üniversitesi tarafından
kurulan ücretsiz bir İHAK yürütme
platformudur.
Rehber gözetimli derslerde önceden
belirlenmiş tarih aralıklarında dersin
öğretim üyesi ile iletişim kurulabilmekte
ve bu derslerde beklenen görevleri
belirlenen tarih aralıklarında
gerçekleştiren katılımcılar ”Ders
Tamamlama Belgesi ”almaya hak
kazanmaktadırlar.
Bilgeİş
• 2015 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) tarafından hayata
geçirilmiş bir projedir. Bilgeİs’te yer alan dersler projenin amacı gereği
Türkiye'de çalışan ve işverenlerin bilgi ve iletişim teknolojileri yoluyla
mesleki gelişimlerinin desteklenmesine yönelik olarak (grafik tasarım,
web sitesi geliştirme, yazılım geliştirme, dijital fotoğrafçılık vs. gibi
başlıkları içeren en az 100 ders) hazırlanmıştır.
Koç Üniversitesi, COURSERA
• Koç Üniversitesi Cousera ile uluslararası alanda tanınmış
akademisyenlerin ders videolarını Türkçe altyazılı olarak ücretsiz
yayınlayacak. Bu işbirliği ile internet üzerinden üye olan öğrenciler
derslere girmiş gibi dersleri online olarak izleyebilecek. Öğrenciler
Coursera’ya giriş yaparak ilgilerini çeken dersleri hangi dilde çevirisinin
yayınlanacağı hakkında güncellenmiş bilgileri takip ederek o dersi
izleyebilecek.
B)Münferit uygulamalar
• Üniversiteplus
• Bazı üniversiteler, kurumlar, alanında
uzman akademisyen ve eğitmenlerle
işbirliği içerisinde bireylerin istediği
alanda kişisel veya mesleki gelişimlerini
devam ettirebilmeleri ve hayat boyu
öğrenmeyi desteklemek amacıyla
kurulmuş bir çevrimiçi eğitim
platformudur. Bu platform sertifika
programları ve dersler olmak üzere iki
ana yapı üzerine kurulmuştur. Öğrenciler
içerisinde birden fazla ders bulunduran
sertifika programlarına belli ücret
karşılığında kayıt yaptırarak
tamamlayabilmektedir.
İleri Eğitim
• Bilim, sanayi ve teknoloji bakanlığı
proje kapsamında oluşturulmuş ve
bireylere farklı bir çok alanda
ücretsiz veya ücretli kurslar sunan
bir uzaktan eğitim platformudur.
Bunda sertifika programları
sınavlara hazırlık kursları, test ve
sınav paketleri ve çevrimiçi kitaplar
gibi farklı hizmetler sunulmaktadır.
• KPSS, DGS, TUS vb. Sınavlar gibi
önemli birçok sınava ilişkin uzman
akademisyenler tarafından canlı
dersler sunulmaktadır.
İHAK’ların Geliştirilmesi
• İHAK’ların genel olarak kurumsal, bireysel, sosyal
katkıları ve İHAK’ların yapıları, kayıt koşulları,
sertifikalandırma gibi konular çok sık gündeme
getirilmekte ve giderek daha fazla üzerinde
durulmaktadır. Ancak İHAK’ların bir öğrenme ortamı
olması sebebiyle odaklanılması gereken bir bileşen de
IHAK ortamlarının nasıl geliştirilmesinde nelere dikkat
edilmesi gerektiğidir. Bu noktada öğretim tasarımı ve
uzaktan eğitim disiplinlerinden gelen tasarım ilkeleri
İHAK’ların geliştirilmesine ışık tutacaktır. Böylelikle
İHAK’ların sadece çok sayıda kişinin katıldığı bir
çevrimiçi öğrenme ortamında bilgilerin bir yerden
başka bir yere dağıtıldığı bir teknik ortam olmanın
ötesinde pedogojik etkinliği olan bir tasarım anlayışı ile
ortaya konmasına neden olacaktır.
a. İhak Tasarımları ve Genel
Tasarım İlkeleri
o Teknoloji destekli ortamlarda ya da uzaktan öğrenme
ortamlarında genel olarak geçerli olan uygun teknolojilerin
kullanılması, öğrencilerin aktif hale getirilmesi, öğrenciye
rehberlik edilmesi, uzaktaki öğrencinin kendisini sistemin dışında
hissetmesini engellemeye yönelik tedbirlerin alınması, işbirlikçi
öğrenme ortamlarının tasarlanması gibi birçok boyut İHAK’ların
tasarımında da oldukça önemlidir. Ancak İHAK’ların doğası gereği
tasarım aşamasında göz önünde bulundurulması gereken bazı
ilkeler bulunmaktadır. Uzaktan eğitim, öğretim tasarımı ve
bununla ilgili disiplinlerden gelen öğrenme ilkeleri doğrultusunda
İHAK’ların tasarımında dikkat edilmesi gereken temel ilkeler
şunlardır:
• Yeterlilik Temelli Eğitim
• Öğrenenin Desteklenmesi
• Planlama
b. İHAK’larda İçerik
• İHAK uygulamalarının geliştirilmesinde
içerik boyutu, kurs içeriğinin
belirlenmesinde kullanılan materyallerin
türü ve niteliklerine varana kadar
derinlemesine ele alınması gereken bir
bileşendir. İHAK uygulamaları tasarlanırken
genellikle geniş kitlelere ulaşmak
amaçlanmaktadır. Bu nedenle kurs içeriği
belirlenirken kursu alabilecek olan tüm
katılımcıların ortak ihtiyaçları dikkate alınır
ve bu doğrultuda olabildiğince özel konu
alanlarına yönelik kurslar tasarlanır. Ancak
İHAK uygulamalarında belirli bir hedef
kitleye ulaşmak amaçlanıyorsa kurslar ile
ilgili hedef kitlenin amaçları göz önünde
b. İHAK’larda İçerik
• Örneğin; yüksek eğitim kurumları, şirketler
veya özel eğitim kurumlarına ulaşmak
hedefleniyorsa her birinin ihtiyacına yönelik
kurs içerikleri belirlenir.
• İHAK uygulamalarında hangi tür materyal
kullanılırsa kullanılsın materyalin güvenilir
kaynaklardan faydalanılarak oluşturulması
gerekmektedir. Bunun yanı sıra ders
içerikleri geliştirilirken öğretim tasarımı
prensiplerinin göz önünde bulundurulması
gerekmektedir. Bu kapsamda içeriği anlamlı
parçalara ayırma, dikkat çekme, ön bilgileri
harekete geçirme, önemli yerleri vurgulama,
özetleme ve yönlendirme gibi öğrenmeyi
c. İHAK’larda İletişim
• İHAK uygulamalarının uzaktan eğitim
yoluyla yürütülmesi ve bu
uygulamalardan çok sayıda öğrenciye
hitap edilmesi nedeniyle öğrencilerle
iletişim sağlanması örgün eğitime göre
oldukça zordur. Bu nedenle İHAK
uygulamalarında öğrencilerle uygun
iletişim kanalları ile yeteri kadar iletişim
kurulması gerekmektedir. Bu nedenle
İHAK’larda öğrencilerin eğitimcilere
ulaşarak kursa yönelik sorularını
sorabilecekleri veya akranlarıyla iletişim
kurabilecekleri farklı iletişim kanalları
c. İHAK’larda İletişim
• İHAK’larda öğrenci ve eğitimci arasında
iletişim kurulması amacıyla çoğunlukla
eşzamansız iletişim araçları
kullanılmaktadır. Bu kapsamda tartışma
forumları veya e- posta sistemleri ile
öğrenci ve eğitimciler arasında soru-
cevap yolu ile iletişim kurulmaktadır.
Video konferanslar genellikle içerik
paylaşımı amacıyla kullanılsa da aynı
zamanda öğrenci ve eğitimci arasındaki
iletişimi sağlar. Ancak İHAK
uygulamaları kapsamında düzenlenen
video konferanslara farklı
coğrafyalardan öğrenciler katılabileceği
için video konferanslar düzenlenirken
uygun zaman dilimlerinin seçilmesinde
özen gösterilmelidir.
d. İHAK Platformları
• Bir üniversite ya da bir eğitim kurumu hazırladığı İİHAK’ları
önceden belirtilen İHAK sağlayıcıları ile yayınlayabileceği gibi
kendi platformunu da oluşturabilir. Böylece kendi tanıtım,
reklam, fayda politikası çerçevesinde kapalı ya da açık bir İHAK
sağlayıcısı haline gelebilir. Benzer şekilde herhangi bir alanda
uzman olan bir kişi veya bir öğretmen de bireysel olarak
hazırladığı İHAK’lar için özel bir platform kurabilir. Eğitim
kurumları İHAK’larını kendi sahipliğinde yayınlamak için
öncelikle bir sistem kurar. Bu sistemlere İHAK platformları
denilir. Bu platformların içerik yayınlama, iletişim araçları, ders
tanıtımları, dersin izlencesi, varsa satış politikasına ilişkin notlar,
öğrenci izleme, ödev, rapor alma ve görüntüleme gibi uzaktan
eğitim ortamlarında sıkça kullanılan genel öğretim, yönetim
sistemi özelliklerini barındırdıkları görülür.
• IHAK Platformları:
• edX
• Moodle
• Udemy
1- İnternet üzerinden herkese açık kurslar (İHAK)
kavramı ilk olarak Dave Cormier tarafından kaç
yılında kullanılmıştır?
A) 2006
B) 2007
C) 2008
D) 2009
E) 2010
2-Aşağıdakilerden hangisi İHAK’ların genel
özelliklerinden birisi değildir?
A) İnternet üzerinden yürütülmesi
B) Herkesin katılımına olanak sağlama
C) Açık olma
D) Kurs formatında olma
E) Planlama
3-Aşağıdakilerden hangisi dünyadaki İHAK
uygulamalarından değildir?
A- Udacity
B- Udemy
C- SpaceX
D- Khan Academy
E- Coursera
4-Aşağıdakilerden hangisi kurumsal
uygulamalardan birisi değildir?
A) AtademiX
B) Akadema
C) Bilgeİş
D) Udemy
E) Koç Üniversitesi, Coursera
5-Aşağıdakilerden hangisi İHAK
platformlarından değildir?
A) Udemy
B) Moodle
C) Versay
D) Canva
E) edX
KAYNAKÇA
• https://www.slideshare.net/EbruFiliz/aik-renme-ve-
nternet-zernden-herkese-aik-kurslar-ihak
• https://slideplayer.biz.tr/slide/18040481/
• Asiri, O. 1. (2014). Uluslararası ve ABD Lisansüstü
Öğrencilerinin Kitlesel Açık Çevrimiçi Kursları
(KAÇD'ler) Kullanırken Tutumları ve Deneyimleri
Arasında Bir Karşılaştırma. Yayınlanmış doktora tezi.
• Bali, M. (2014). MOOC pedagojisi: Mevcut
MOOCS'tan iyi uygulamaları derlemek. MERLOT
Çevrimiçi Öğrenme ve Öğretme Dergisi, 10(1)
• Chengjie, Y. (2015). MOOC'un Geleneksel Sınıf
Öğretim Moduna Geçişindeki Zorluklar ve
Değişiklikler. Kanada Sosyal Bilimi /11(1)
• Guardia, L., Maina, M. ve Sangrà, A. (2013). MOOC
tasarım ilkeleri. Öğrencinin bakış açısından
pedagojik bir yaklaşım. J. e-Öğrenim Makaleleri.

More Related Content

Similar to İHAK.pptx

Kemal göktaş
Kemal göktaş Kemal göktaş
Kemal göktaş kemal99
 
çEvrimiçi probleme dayalı öğrenme
çEvrimiçi probleme dayalı öğrenmeçEvrimiçi probleme dayalı öğrenme
çEvrimiçi probleme dayalı öğrenmeroj döğer
 
Nevin KuyucuoğLu
Nevin KuyucuoğLuNevin KuyucuoğLu
Nevin KuyucuoğLunevin1986
 
Uzaktan EğItim
Uzaktan EğItimUzaktan EğItim
Uzaktan EğItimilhaps
 
Kitlesel Açık Çevrimiçi Derslerin Anadolu Üniversitesinde Uygulanabilirliği
Kitlesel Açık Çevrimiçi Derslerin Anadolu Üniversitesinde UygulanabilirliğiKitlesel Açık Çevrimiçi Derslerin Anadolu Üniversitesinde Uygulanabilirliği
Kitlesel Açık Çevrimiçi Derslerin Anadolu Üniversitesinde UygulanabilirliğiMehmet Emin Mutlu
 
Internet Tabanli EğItim
Internet Tabanli EğItimInternet Tabanli EğItim
Internet Tabanli EğItimselver
 
E-Öğrenme ve Uzaktan Eğitimde Açık Kaynak Kodlu Öğrenme Yönetim Sistemleri
E-Öğrenme ve Uzaktan Eğitimde Açık Kaynak Kodlu Öğrenme Yönetim SistemleriE-Öğrenme ve Uzaktan Eğitimde Açık Kaynak Kodlu Öğrenme Yönetim Sistemleri
E-Öğrenme ve Uzaktan Eğitimde Açık Kaynak Kodlu Öğrenme Yönetim Sistemleriegitimcininteknolojisi
 
Açık ve uzaktan öğrenme
Açık ve uzaktan öğrenmeAçık ve uzaktan öğrenme
Açık ve uzaktan öğrenmefatmanur39
 
E ogrenme
E ogrenmeE ogrenme
E ogrenmehrnasl
 
Açık öğrenme ve internet üzerinden herkese açık kurslar
Açık öğrenme ve internet üzerinden herkese açık kurslarAçık öğrenme ve internet üzerinden herkese açık kurslar
Açık öğrenme ve internet üzerinden herkese açık kurslarKbraSeyhan2
 
Mooc'lar ve Acik Universitelerin Gelecegi
Mooc'lar ve Acik Universitelerin GelecegiMooc'lar ve Acik Universitelerin Gelecegi
Mooc'lar ve Acik Universitelerin GelecegiSuleyman Ari
 
Uzaktan egitim
Uzaktan egitimUzaktan egitim
Uzaktan egitimMurat Eser
 
Açık ve Uzaktan Öğretimde Öğrenen ve Öğretenin Rolleri
Açık ve Uzaktan Öğretimde Öğrenen ve Öğretenin RolleriAçık ve Uzaktan Öğretimde Öğrenen ve Öğretenin Rolleri
Açık ve Uzaktan Öğretimde Öğrenen ve Öğretenin RolleriBeyzaNurErtrk
 
E ÖĞRENME PLATFORMLARI
E ÖĞRENME PLATFORMLARI E ÖĞRENME PLATFORMLARI
E ÖĞRENME PLATFORMLARI MelikeGrbz1
 
Harmanlanmis ogrenme ortamlari
Harmanlanmis ogrenme ortamlariHarmanlanmis ogrenme ortamlari
Harmanlanmis ogrenme ortamlariMelikeAr1
 

Similar to İHAK.pptx (20)

Kemal göktaş
Kemal göktaş Kemal göktaş
Kemal göktaş
 
çEvrimiçi probleme dayalı öğrenme
çEvrimiçi probleme dayalı öğrenmeçEvrimiçi probleme dayalı öğrenme
çEvrimiçi probleme dayalı öğrenme
 
Nevin KuyucuoğLu
Nevin KuyucuoğLuNevin KuyucuoğLu
Nevin KuyucuoğLu
 
Uzaktan EğItim
Uzaktan EğItimUzaktan EğItim
Uzaktan EğItim
 
Kitlesel Açık Çevrimiçi Derslerin Anadolu Üniversitesinde Uygulanabilirliği
Kitlesel Açık Çevrimiçi Derslerin Anadolu Üniversitesinde UygulanabilirliğiKitlesel Açık Çevrimiçi Derslerin Anadolu Üniversitesinde Uygulanabilirliği
Kitlesel Açık Çevrimiçi Derslerin Anadolu Üniversitesinde Uygulanabilirliği
 
Internet Tabanli EğItim
Internet Tabanli EğItimInternet Tabanli EğItim
Internet Tabanli EğItim
 
Escola module 3 tr
Escola module 3 trEscola module 3 tr
Escola module 3 tr
 
Bakü bildiri akinci_erdem
Bakü bildiri akinci_erdemBakü bildiri akinci_erdem
Bakü bildiri akinci_erdem
 
E-Öğrenme ve Uzaktan Eğitimde Açık Kaynak Kodlu Öğrenme Yönetim Sistemleri
E-Öğrenme ve Uzaktan Eğitimde Açık Kaynak Kodlu Öğrenme Yönetim SistemleriE-Öğrenme ve Uzaktan Eğitimde Açık Kaynak Kodlu Öğrenme Yönetim Sistemleri
E-Öğrenme ve Uzaktan Eğitimde Açık Kaynak Kodlu Öğrenme Yönetim Sistemleri
 
Açık ve uzaktan öğrenme
Açık ve uzaktan öğrenmeAçık ve uzaktan öğrenme
Açık ve uzaktan öğrenme
 
Sanal siniflar
Sanal siniflarSanal siniflar
Sanal siniflar
 
E ogrenme
E ogrenmeE ogrenme
E ogrenme
 
Açık öğrenme ve internet üzerinden herkese açık kurslar
Açık öğrenme ve internet üzerinden herkese açık kurslarAçık öğrenme ve internet üzerinden herkese açık kurslar
Açık öğrenme ve internet üzerinden herkese açık kurslar
 
Mooc'lar ve Acik Universitelerin Gelecegi
Mooc'lar ve Acik Universitelerin GelecegiMooc'lar ve Acik Universitelerin Gelecegi
Mooc'lar ve Acik Universitelerin Gelecegi
 
Uzaktan eğitim
Uzaktan eğitimUzaktan eğitim
Uzaktan eğitim
 
Uzaktan egitim
Uzaktan egitimUzaktan egitim
Uzaktan egitim
 
Açık ve Uzaktan Öğretimde Öğrenen ve Öğretenin Rolleri
Açık ve Uzaktan Öğretimde Öğrenen ve Öğretenin RolleriAçık ve Uzaktan Öğretimde Öğrenen ve Öğretenin Rolleri
Açık ve Uzaktan Öğretimde Öğrenen ve Öğretenin Rolleri
 
Mustafa
MustafaMustafa
Mustafa
 
E ÖĞRENME PLATFORMLARI
E ÖĞRENME PLATFORMLARI E ÖĞRENME PLATFORMLARI
E ÖĞRENME PLATFORMLARI
 
Harmanlanmis ogrenme ortamlari
Harmanlanmis ogrenme ortamlariHarmanlanmis ogrenme ortamlari
Harmanlanmis ogrenme ortamlari
 

İHAK.pptx

  • 1. DANIŞMAN: DOÇ. DR. AGAH TUĞRUL KORUCU Hazırlayanlar: BÜŞRA ARSLAN 22310481018 NURTEN SARIYILDIZ 22310121002 HAVVA FINDIK 22310481029 EDA SEYREK 22310121004 HATİCE KÜBRA KÜÇÜKKESKİN 22310481066 AÇIK ÖĞRENME VE İNTERNET ÜZERİNDEN HERKESE AÇIK KURSLAR
  • 2. AÇIKLIK VE ÖĞRENME • Açıklık bir şeye ulaşmanın ve onun üzerinde değişiklik yapmanın önündeki engellerin kaldırılması şeklinde ifade edilebilir. • Bilgi iletişim teknolojilerinde meydana gelen gelişmeler ile yaygınlaşmaya başlamıştır ve farklı alanlara sıçrayarak gelişimine devam etmiştir.
  • 3. Açık öğrenmenin kendi doğasındaki açıklık, öğrenenin içinde bulunacağı öğrenme süreçlerini veya etkinliklerini özgür bir şekilde belleyebilmesi olarak ifade edilir. Öğrencinin tercih edebilmesi, öğrenme süreci içerisindeki aktif katılımının sağlanması, motivasyonun artması ve dolayısıyla öğrenmenin niteliğinin artması söz konusudur.
  • 4.
  • 5. • Bağlantıcılık anlayışında öğrenmenin çeşitli teknolojik cihazlar üzerinden gerçekleşebileceği vurgulanmaktadır. • Teknolojik gelişmelerin sayesinde açık öğrenme uygulamaları hızla gelişmiştir.
  • 6. Açıklığın Öğrenme Ortamlarındaki Yansımaları 1960'lı yıllarda açık kaynak kodlu yazılımlar ile birlikte ortaya çıkan açıklık hareketi, farklı alanlara yansıması ile (açık kitap, açık dergi, açık veri vb.) kendini göstermiştir.
  • 7. Açıklığın Öğrenme Ortamlarındaki Yansımaları İnternet Üzerinden Herkese Açık Kurslar (İHAK) Açık Eğitim Kaynakları Öğrenme Nesneleri
  • 8. A) Öğrenme Nesneleri Öğrenmenin açıklığının ve bu anlayışın gelişiminin somut olarak yansımalarına bakıldığında, öğrenme kaynaklarının açık bir şekilde paylaşıldığıdır. Öğrenme nesnesi adı verilen çeşitli tür, kapsam ve boyuttaki materyaller ortak bir nesne ambarında etiketlenerek saklanmış ve açık bir şekilde erişime sunulmuştur.
  • 9. • Temel çıkış noktası öğrenme nesnelerinin farklı ortam ve bağlamlarda yeniden kullanılması yoluyla bir materyal ekonomisinin oluşması, benzer materyaller için emek harcanması ve erişim konusunda fırsat eşitliğinin oluşmasıdır.
  • 10. B)Açık Eğitim Kaynakları • Açıklığın öğrenme ve öğretme kaynaklarının paylaşılmasına yansıması olarak karşımıza çıkmıştır. • 2001 yılında derslerin kaynakları internet üzerinden herkesin erişimine sunulması ile başlamıştır. • Ardından dünya bankası gibi uluslararası kuruluşların ve vakıf gibi yardım kuruluşlarının desteği ile genişleyerek dünya çapında bir harekete dönüşmüştür. • Kaynakların bireysel öğrenme formatında olmaması, değerlendirmenin ve öğrenenlerin birbirleri ile ve öğretmen ile etkileşiminin olmaması gibi sınırlılıkları nedeniyle İHAK’lar oluşmuştur.
  • 11. C) İnternet Üzerinden Herkese Açık Kurslar (İHAK) Bu kavram ilk olarak Dave Cormier tarafından 2008 yılında Siemens ve Downes tarafından verilen kursu tanımlamak için kullanılmıştır. Geleneksel çevrim içi kurslarla kıyaslandığında İHAK uygulamalarını onlardan ayıran temelde iki özellik mevcuttur. 1. Kurslara herkesin özgür olarak katılabilmesi yani açıklık 2. Bu kursların katılımcı sayısına herhangi bir sınır getirmeyecek şekilde düzenlenmiş olması yani herkesin katılımına olanak sağlamasıdır.
  • 12. İnternet Üzerinden Herkese Açık Kurslar (İHAK) ve Genel Özellikleri İnternet Üzerinden Herkese Açık Kurs (İHAK) kavramı ilk olarak Dave Cormier tarafından 2008 yılında Siemens ve Downes tarafından verilen Connectivism and Connective Knowledge kursunu tanımlamak için kullanılmıştır. Bu kursu 25 öğrenci para ödeyip kredili olarak alırken 2300 öğrenci ise derse dışardan katılmıştır. Dışardan katılan öğrenciler dersi para ödemeden kredisiz olarak almışlardır (Hollands ve Tirthali , 2014; Kassabian , 2014). Bu girişim sonrasında İHAK uygulamaları birçok üniversite, kurum yada bireyler tarafından yürütülmeye başlanmış ve artarak devam etmiştir.
  • 13. Geleneksel çevrimiçi kurslarla kıyaslandığında İHAK uygulamalarını onlardan ayıran temelde iki özellik mevcuttur (YuanvePowell, 2013). Bunlardan ilki kurslara herkesin özgür olarak katılabilmesi yani açıklık; diğeri ise bu kursların katılımcı sayısına herhangi bir sınır getirmeyecek şekilde düzenlenmiş olması yani herkesin katılımına olanak sağlamadır. İHAK uygulamalarının kısaltması olarak bilinen "Massive Open Online Course (MOOC)" ifadesi, bu iki özelliğin yanı sıra İHAK uygulamalarının sahip olduğu, internet üzerinden yürütülme ve kurs formatında olma özelliklerini de ifade etmektedir (Hollands ve Tirthali, 2014).
  • 14. İHAK uygulamalarının kısaltması olarak bilinen "Massive Open Online Course (MOOC)" ifadesi, bu iki özelliğin yanı sıra İHAK uygulamalarının sahip olduğu, internet üzerinden yürütülme ve kurs formatında olma özelliklerini de ifade etmektedir (Hollands ve Tirthali, 2014).
  • 16. İnternet üzerinden yürütülme:IHAK uygulamalarında öğrencilerle kaynak paylaşımı ve iletişim süreci tamamen internet aracılığıyla sağlanmaktadır. Genel olarak Öğretim Yönetim Sistemlerinin kullanıldığı bu uygulamalarda eğitimciler, eş zamanlı veya eş zamansız olarak öğrencilerle iletişime geçmekte ve kaynak paylaşımında bulunmaktadırlar. Herkesin katılımına olanak sağlama:İHAK uygulamaları, herhangi bir sınırlama yapılmaksızın istekli olan ve ilgili kursu kendisine uygun bulan çok sayı- da öğrencinin katılımına olanak sağlamaktadır. Bu özellik İHAK'lara toplumsal bir öğrenme ortamı oluşturma ve hayat boyu öğrenmeyi destekleyen bir fırsat olma niteliği kazandırmıştır. Açık olma:IHAK uygulanmalarında açıklık, ücretsiz olma, katılım için ön ko- şul gerektirmeme ve kaynaklara erişim olanağı olmak üzere üç boyuttan oluşmak- tadır. İHAK uygulamalarına, ücret talep edilmeden herkes katılabilmektedir Kurs formatında olma:IHAK'lar geleneksel kurslarda olduğu öğretim tasarımı prensipleri göz önünde bulundurularak belirli bir düzen içerisinde yapılandırılmış kurslardır.
  • 17. İHAK Sınıflandırmaları • İHAK'lar herhangi bir ön koşul olmaksızın katılımcıların esnek bir şekilde kendi ilgi alanlarına göre seçip alabilecekleri derslerin sunulmasını kapsamaktadır. • Bağlantılı İHAK ve Kapsamlı İHAK olmak üzere iki farklı şekilde ele alan sınıflandırmanın öne çıktığı görülmektedir • Bağlantılı İHAK'larda dersi alan bireylerin de içerik üretimine katkı sağlaması yoluyla ortak bir içerik üretme, ortak bir anlama ulaşıma mantığından hareketle bağlantıcılık pedagojik mantığı üzerine kurgulandığı görülmektedir. Kapsamlı İHAK'larda ise mevcut sınıf içi derslerin sınıf duvarları dışına internet üzerinden açılması şeklinde algılanmaktadır.
  • 18. Bağlantılı İHAK Uygulamaları ve Genel Özellikleri • İHAK türlerinin sınırları tam olarak çizilememekle birlikte birçok kaynağa göre bağlantılı İHAK uygulamaları, eğitimcilerin rehber konumunda olduğu, öğrencilerin aktif rol aldığı, öğrenci öğrenci ve öğrenci eğitimci iletişiminin oldukça önemli olduğu, kurs surecinin ve kullanılan materyallerin tam olarak yapılandırılmadığı İHAK türüdür. • Bağlantılı İHAK uygulamalarında öğrenciler ise eğitimcilere oranla daha aktif rol almaktadır. Süreç içerisinde kendilerine verilen görevleri gerçekleştirebilmek için farklı iletişim kanalları aracılığıyla diğer katılımcılarla iş birliği yapmaktadırlar.
  • 19. Bağlantılı İHAK -Kendini organize etme -Ağ tabanlı -Bağlantıcılık İçerik -Açık ders kaynakları -Öğrenci kaynakları İletişim -Açık ağ oluşturma -İHAK platformu dışında iletişim Değerlendirme -Öz değerlendirme -Akran değerlendirme
  • 20.
  • 21. Kapsamlı İHAK -Eğitimci tabanlı -Yapılandırılmış -Davranışçılık -Bilişselcilik İçerik -Video dersler -Kısa ödevler -Eğitimci açıklamaları İletişim -Sınırlı etkileşim -İHAK platformunda iletişim Değerlendirme -Kısa sınav - E-test -Akran değerlendirme -Sertifika
  • 22. Açıklık -Sınırlı kapalı -Sınırlı açık -Açık Zamanlama -Eş zamanlı -Eş zamansız İHAK Sınıflandırma Çerçevesi İHAK Sınıflandırma Çerçevesi İHAK uygulamalarına yönelik çok çeşitli sınıflandırmalar yapılmaktadır. Her bir sınıflandırma ayrı ayrı incelendiğinde her birinde İHAK'ların farklı bir boyut açısından bakıldığı göze çarpmaktadır. Değerlendirme -Ölçme Kredi ve sınıflandırma Ortam -Standart platform Esnek araçlar Ücret -Ücretsiz -Yarı ücretli -Ücretli Yapılandırma -İçerik -Takvim Yürütücü -Tek öğretici -Grup öğretici -Konsorsiyum
  • 23. Ortam:İHAK'l ar, standart sağlayıcılar aracılığıyla ya da kuruma özel platformlarda sunulabilir. Kuruma özel platformlar yapıları açısındanİHAK&apo s;aözgü ortamlar veya genel öğretim yönetim sistemlerinin kullanımına göre farklılaşabilir. Ücret:İHAK&ap os;larücret durumuna göre tamamen ücretsiz, yarı ücretli ya da ücretli şeklinde sınıflandırılabilir. Yarı ücretli:İHAK uygulamaları genellikle kursların ücretsiz sertifikanın ücretli olması ya da kursun belirli kısmının ücretsiz, devamının ücretli olması şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Yürütücü:İHAK'lardersleri n kimler tarafından hazırlandığı ve yürütül- düğüne göre farklı şekillerde sınıflandırılabilir. Bu kapsamdaİHAK'lar- da dersler tek bir öğretici tarafından hazırlanabileceği gibi bir grup öğretici ya da birden fazla üniversite ya da eğitim grubunun bir araya gelerek bir konsorsiyum oluşturması yoluyla da hazırlanabilir. Yapılandırma:İHAK’larayapılandı rma boyutu ile bakıldığında ders içeriğinin ve takviminin yapılandırılması ele alınabilir. Ders içeriği yapılandırılmışİHAK'l ardahedefler önceden net bir şekilde belirlenmektedir. Etkinlikler bellidir ve çoğunlukla öğretici tarafından hazırlanır ve yürütülür. İçeriğin yapılandırılmamış kısmında ise hedefler esnektir.
  • 24. Zamanlama:İHAK&a pos;lardakullanılan etkinliklerin zamanlamasına göreİHAK'lare şzamanlı ve eş zamansız şeklinde sınıflandırılabilir.İHAK’ları nneredeyse tamamında eş zamansız etkinliklere yer verilmektedir. Eş zamanlı etkinliklere ise bazıİHAK'lard ayer verilmektedir. Eş zamanlı etkinliklerden kasıt iseİHAK'larınb elirli bir saatte video konferanslarla desteklenmesidir. Açıklık:İHAK uygulamaları her ne kadar herkese açık olsa da farklı IHAK uygulamalarında katılımcılara yönelik sınırlandırmalar getirilebilmektedir. Bu nedenle açıklık bileşeni,İHAKlarayönelik bir başka sınıflandırma değişkeni olarak karşımıza çıkabilmektedir.İHAK&am p;apos;lardaaçıklık durumu sınırlı kapalı, sınırlı açık veya açık şeklinde olabilir. Değerlendirme:İHAK&a pos;lardabilgisayar destekli klasik değerlendirme yöntemleri kullanılabileceği gibi akran değerlendirme, uyarlanabilir değerlendirme, öğrenme analitikleri yoluyla değerlendirmeler yapılabilir. Bunların yanı sıraİHAK'lardabeli rli kriterlere dayalı olarak sertifikalandırma yapılabilmektedir. Bu kapsamda yüz-yüze sınava dayalı sertifika, çevrimiçi sınava dayalı sertifika, çevrimiçi etkinliklere dayalı sertifika ve sadece katılıma dayalı sertifikalar verilebilmektedir.
  • 25. İHAK’ların Kurum ve Öğretici Açısından Etkileri İHAK sağlayıcısı olmanın kurumsal faydaları ve sınırlılıkları iHAK’ın öğreticiler açısından ele alınması
  • 26. • İHAK sağlayıcısı olmanın kurumlara örgün öğretimlerin destekleme, halkla ilişkiler ve tanıtım ve sosyal katkı sağlama gibi çeşitli faydaları vardır.
  • 27. Örgün öğretim süreçlerinin desteklenmesi konusunda; yüz yüze öğretim sürecinin niteliğini arttırma, materyal hazırlama ve üretme hareketinin canlandırma
  • 28. Halkla ilişkiler ve tanıtım boyutu; Kendi reklamını yaparak öğrenci sayısını artırma, uluslararası öğrenciye ulaşma ve ilgili projelerde tanınır bir kurum haline gelme
  • 29. Sosyal katkı noktasın da; Kurumların sosyal sorumluluklarını yerine getirme, kurum-toplum işbirliğini ve hayat boyu öğrenmeyi destekleme
  • 30. •İHAK sağlayıcısı olmanın kurumsal açıdan faydaları olduğu gibi kurumların İHAK uygulamalarını yürütürken bir takım engellerle karşılaşmaları da söz konusudur.
  • 31. Teknik altyapının geliştirilmesi ve öğreticilere teknik ve pedagojik destek sağlanması gerekmektedir. Öğreticileri teşvik edecek birtakım mekanizmaların da geliştirilmesine ihtiyaç vardır.
  • 32. • İHAK sağlayıcısı olmanın kurumsal faydaları ve sınırlılıklarına dikkat edilecek olursa birçok hususun öğretici noktasında birleştiği görülebilir. Bu durumun sebebi ise İHAK uygulamalarında öğretici rolünün oldukça önemli olmasıdır.
  • 33. • İHAK uygulamalarını yürüten öğreticiler, geleneksel eğitime oranla daha geniş kitlelere hitap ettikleri için çalıştıkları kurumlarda, kendi alanlarında ve uluslararası alanda tanınma olanağı yakalamaktadırlar.
  • 34. • Öğreticiler, İHAK uygulamalarını yürütürken herhangi bir müfredata bağlı olmadığı için kursun tasarımında oldukça fazla rol almaktadır.
  • 35. • Öğreticilerin İHAK uygulamalarını yürütmesi hayat boyu öğrenmeyi destekleme ve internet ortamında güvenilir kaynak havuzu oluşturma noktasında önemlidir.
  • 36. • İHAK uygulamalarının öğreticiler açısından faydaları olduğu gibi sınırlılıkları da bulunmaktadır. İHAK uygulamalarının yapısı gereği öğreticiler İHAK uygulamalarına hazırlanırken oldukça fazla zaman ve emek harcamaktadırlar.
  • 38. edX: https://www.edX.org • MIT ve Harvard Üniversitesi tarafından kâr amacı gütmeksizin kurulmuş bir İHAK yürütücü platformudur. • Öğrenciler, edX platformundan aldıkları kursları kredi yerine saydıramamaktadır. Fakat başarılı olmaları halinde belirli bir ücret
  • 39. COURSERA: https://www.coursera.org • Stanford, Princeton, Michigan, Pennslyvania Üniversitelerinin de bulunduğu girişimci kurumlar tarafından kâr sağlamak amacıyla kurulmuş bir İHAK platformudur. • Coursera platformundan alınan bazı kurslar işbirlikçi üniversitelere bağlı olarak kredi yerine saydırılabilmektedir. Bu kursları belirli bir ücret karşılığında alan öğrenciler, ödev ve sınav gibi uygulamalarla değerlendirme işlemlerine tabi tutulmaktadır. Yine Coursera platformundan belirli bir ücret kar- şılığında kurs alan öğrenciler başarılı olmaları halinde sertifika alabilmektedirler.
  • 40. UDACİTY: http://www.udacity.com • Sebastian Thrun, David Stavens ve Mike Sokolsky gibi girişimciler ve girişimci kurumlar tarafından kar sağlamak amacıyla kurulmuş bir IHAK yürütücü platformdur. • Udacity platformundan belirli bir ücret karşılığında kurs alan öğrenciler başarılı
  • 41. UDEMY: https://www.udemy.com • Lightbank ve MHS Capital gibi girişimci kurumlar tarafından kår sağlamak amacıyla kurulmuş bir İHAK yürütücü platformdur. • Udemy platformunda bir alanda yetkin olduğunu düşünen herkes kurs açabilir.
  • 42. https://www.khanacademy.org • Salman Khan tarafından kâr amacı gütmeksizin kurulmuş, Bill Gates ve Google’ın arkasında olduğu bir platformdur. • Genel olarak lise ve üniversite öğrencilerine yönelik olarak geliştirilmiş bu platformda bütün kurslar ücretsizdir. Öğrenciler almış oldukları kurslarda tamamlamış oldukları görevler için sanal rozetler kazanmaktadırlar.
  • 43. Türkiye’de İHAK Uygulamaları İHAK uygulamaları ülkemizde de son yıllarda yaygınlaşmaya başlamıştır. Bu kapsamda genellikle üniversiteler ve üniversiteler ile isbirligi içerisinde yürütülen kurumsal İHAK uygulamaları olduğu gibi münferit uygulamalar da bulunmaktadır. Aşağıda bu uygulamalardan birçoğuna yönelik kısa bilgilendirmeler de bulunulmuştur.
  • 44. • A. Kurumsal Uygulamalar • AtademiX, Atatürk Üniversitesi tarafından 2015 yılında kurulan ücretsiz bir iHAK yürütme platformudur. Atatürk Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi (ATAUZEM) teknik alt yapı ve tecrübesiyle kurulan AtademiX, Türkiye’de İHAK uygulamalarının kurumsal anlamda yürütüldüğü ilk platformdur.
  • 45. • AtademiX’te verilen kursların süreleri genellikle 4 ile 8 hafta arasında değişmektedir. Eş zamanlı (canlı dersler) ve eş zamansız (video, yazılı kaynak vb.) kaynakların kullanıldığı bu kurslarda öğrenciler istedikleri kaynağı kullanabilmektedirler. AtademiX kurslarında ödev, alıştırma, kurs sonu projeleri ve çevrimiçi sınavlarla değerlendirme işlemleri yapılmaktadır. Yapılan değerlendirme sonucunda önceden belirlenen kriterler doğrultusunda başarılı olan öğrencilere
  • 46. AKADEMA • Anadolu Üniversitesi tarafından kurulan ücretsiz bir İHAK yürütme platformudur. Rehber gözetimli derslerde önceden belirlenmiş tarih aralıklarında dersin öğretim üyesi ile iletişim kurulabilmekte ve bu derslerde beklenen görevleri belirlenen tarih aralıklarında gerçekleştiren katılımcılar ”Ders Tamamlama Belgesi ”almaya hak kazanmaktadırlar.
  • 47. Bilgeİş • 2015 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) tarafından hayata geçirilmiş bir projedir. Bilgeİs’te yer alan dersler projenin amacı gereği Türkiye'de çalışan ve işverenlerin bilgi ve iletişim teknolojileri yoluyla mesleki gelişimlerinin desteklenmesine yönelik olarak (grafik tasarım, web sitesi geliştirme, yazılım geliştirme, dijital fotoğrafçılık vs. gibi başlıkları içeren en az 100 ders) hazırlanmıştır.
  • 48. Koç Üniversitesi, COURSERA • Koç Üniversitesi Cousera ile uluslararası alanda tanınmış akademisyenlerin ders videolarını Türkçe altyazılı olarak ücretsiz yayınlayacak. Bu işbirliği ile internet üzerinden üye olan öğrenciler derslere girmiş gibi dersleri online olarak izleyebilecek. Öğrenciler Coursera’ya giriş yaparak ilgilerini çeken dersleri hangi dilde çevirisinin yayınlanacağı hakkında güncellenmiş bilgileri takip ederek o dersi izleyebilecek.
  • 49. B)Münferit uygulamalar • Üniversiteplus • Bazı üniversiteler, kurumlar, alanında uzman akademisyen ve eğitmenlerle işbirliği içerisinde bireylerin istediği alanda kişisel veya mesleki gelişimlerini devam ettirebilmeleri ve hayat boyu öğrenmeyi desteklemek amacıyla kurulmuş bir çevrimiçi eğitim platformudur. Bu platform sertifika programları ve dersler olmak üzere iki ana yapı üzerine kurulmuştur. Öğrenciler içerisinde birden fazla ders bulunduran sertifika programlarına belli ücret karşılığında kayıt yaptırarak tamamlayabilmektedir.
  • 50. İleri Eğitim • Bilim, sanayi ve teknoloji bakanlığı proje kapsamında oluşturulmuş ve bireylere farklı bir çok alanda ücretsiz veya ücretli kurslar sunan bir uzaktan eğitim platformudur. Bunda sertifika programları sınavlara hazırlık kursları, test ve sınav paketleri ve çevrimiçi kitaplar gibi farklı hizmetler sunulmaktadır. • KPSS, DGS, TUS vb. Sınavlar gibi önemli birçok sınava ilişkin uzman akademisyenler tarafından canlı dersler sunulmaktadır.
  • 51. İHAK’ların Geliştirilmesi • İHAK’ların genel olarak kurumsal, bireysel, sosyal katkıları ve İHAK’ların yapıları, kayıt koşulları, sertifikalandırma gibi konular çok sık gündeme getirilmekte ve giderek daha fazla üzerinde durulmaktadır. Ancak İHAK’ların bir öğrenme ortamı olması sebebiyle odaklanılması gereken bir bileşen de IHAK ortamlarının nasıl geliştirilmesinde nelere dikkat edilmesi gerektiğidir. Bu noktada öğretim tasarımı ve uzaktan eğitim disiplinlerinden gelen tasarım ilkeleri İHAK’ların geliştirilmesine ışık tutacaktır. Böylelikle İHAK’ların sadece çok sayıda kişinin katıldığı bir çevrimiçi öğrenme ortamında bilgilerin bir yerden başka bir yere dağıtıldığı bir teknik ortam olmanın ötesinde pedogojik etkinliği olan bir tasarım anlayışı ile ortaya konmasına neden olacaktır.
  • 52. a. İhak Tasarımları ve Genel Tasarım İlkeleri o Teknoloji destekli ortamlarda ya da uzaktan öğrenme ortamlarında genel olarak geçerli olan uygun teknolojilerin kullanılması, öğrencilerin aktif hale getirilmesi, öğrenciye rehberlik edilmesi, uzaktaki öğrencinin kendisini sistemin dışında hissetmesini engellemeye yönelik tedbirlerin alınması, işbirlikçi öğrenme ortamlarının tasarlanması gibi birçok boyut İHAK’ların tasarımında da oldukça önemlidir. Ancak İHAK’ların doğası gereği tasarım aşamasında göz önünde bulundurulması gereken bazı ilkeler bulunmaktadır. Uzaktan eğitim, öğretim tasarımı ve bununla ilgili disiplinlerden gelen öğrenme ilkeleri doğrultusunda İHAK’ların tasarımında dikkat edilmesi gereken temel ilkeler şunlardır: • Yeterlilik Temelli Eğitim • Öğrenenin Desteklenmesi • Planlama
  • 53. b. İHAK’larda İçerik • İHAK uygulamalarının geliştirilmesinde içerik boyutu, kurs içeriğinin belirlenmesinde kullanılan materyallerin türü ve niteliklerine varana kadar derinlemesine ele alınması gereken bir bileşendir. İHAK uygulamaları tasarlanırken genellikle geniş kitlelere ulaşmak amaçlanmaktadır. Bu nedenle kurs içeriği belirlenirken kursu alabilecek olan tüm katılımcıların ortak ihtiyaçları dikkate alınır ve bu doğrultuda olabildiğince özel konu alanlarına yönelik kurslar tasarlanır. Ancak İHAK uygulamalarında belirli bir hedef kitleye ulaşmak amaçlanıyorsa kurslar ile ilgili hedef kitlenin amaçları göz önünde
  • 54. b. İHAK’larda İçerik • Örneğin; yüksek eğitim kurumları, şirketler veya özel eğitim kurumlarına ulaşmak hedefleniyorsa her birinin ihtiyacına yönelik kurs içerikleri belirlenir. • İHAK uygulamalarında hangi tür materyal kullanılırsa kullanılsın materyalin güvenilir kaynaklardan faydalanılarak oluşturulması gerekmektedir. Bunun yanı sıra ders içerikleri geliştirilirken öğretim tasarımı prensiplerinin göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Bu kapsamda içeriği anlamlı parçalara ayırma, dikkat çekme, ön bilgileri harekete geçirme, önemli yerleri vurgulama, özetleme ve yönlendirme gibi öğrenmeyi
  • 55. c. İHAK’larda İletişim • İHAK uygulamalarının uzaktan eğitim yoluyla yürütülmesi ve bu uygulamalardan çok sayıda öğrenciye hitap edilmesi nedeniyle öğrencilerle iletişim sağlanması örgün eğitime göre oldukça zordur. Bu nedenle İHAK uygulamalarında öğrencilerle uygun iletişim kanalları ile yeteri kadar iletişim kurulması gerekmektedir. Bu nedenle İHAK’larda öğrencilerin eğitimcilere ulaşarak kursa yönelik sorularını sorabilecekleri veya akranlarıyla iletişim kurabilecekleri farklı iletişim kanalları
  • 56. c. İHAK’larda İletişim • İHAK’larda öğrenci ve eğitimci arasında iletişim kurulması amacıyla çoğunlukla eşzamansız iletişim araçları kullanılmaktadır. Bu kapsamda tartışma forumları veya e- posta sistemleri ile öğrenci ve eğitimciler arasında soru- cevap yolu ile iletişim kurulmaktadır. Video konferanslar genellikle içerik paylaşımı amacıyla kullanılsa da aynı zamanda öğrenci ve eğitimci arasındaki iletişimi sağlar. Ancak İHAK uygulamaları kapsamında düzenlenen video konferanslara farklı coğrafyalardan öğrenciler katılabileceği için video konferanslar düzenlenirken uygun zaman dilimlerinin seçilmesinde özen gösterilmelidir.
  • 57. d. İHAK Platformları • Bir üniversite ya da bir eğitim kurumu hazırladığı İİHAK’ları önceden belirtilen İHAK sağlayıcıları ile yayınlayabileceği gibi kendi platformunu da oluşturabilir. Böylece kendi tanıtım, reklam, fayda politikası çerçevesinde kapalı ya da açık bir İHAK sağlayıcısı haline gelebilir. Benzer şekilde herhangi bir alanda uzman olan bir kişi veya bir öğretmen de bireysel olarak hazırladığı İHAK’lar için özel bir platform kurabilir. Eğitim kurumları İHAK’larını kendi sahipliğinde yayınlamak için öncelikle bir sistem kurar. Bu sistemlere İHAK platformları denilir. Bu platformların içerik yayınlama, iletişim araçları, ders tanıtımları, dersin izlencesi, varsa satış politikasına ilişkin notlar, öğrenci izleme, ödev, rapor alma ve görüntüleme gibi uzaktan eğitim ortamlarında sıkça kullanılan genel öğretim, yönetim sistemi özelliklerini barındırdıkları görülür. • IHAK Platformları: • edX • Moodle • Udemy
  • 58. 1- İnternet üzerinden herkese açık kurslar (İHAK) kavramı ilk olarak Dave Cormier tarafından kaç yılında kullanılmıştır? A) 2006 B) 2007 C) 2008 D) 2009 E) 2010
  • 59. 2-Aşağıdakilerden hangisi İHAK’ların genel özelliklerinden birisi değildir? A) İnternet üzerinden yürütülmesi B) Herkesin katılımına olanak sağlama C) Açık olma D) Kurs formatında olma E) Planlama
  • 60. 3-Aşağıdakilerden hangisi dünyadaki İHAK uygulamalarından değildir? A- Udacity B- Udemy C- SpaceX D- Khan Academy E- Coursera
  • 61. 4-Aşağıdakilerden hangisi kurumsal uygulamalardan birisi değildir? A) AtademiX B) Akadema C) Bilgeİş D) Udemy E) Koç Üniversitesi, Coursera
  • 62. 5-Aşağıdakilerden hangisi İHAK platformlarından değildir? A) Udemy B) Moodle C) Versay D) Canva E) edX
  • 63. KAYNAKÇA • https://www.slideshare.net/EbruFiliz/aik-renme-ve- nternet-zernden-herkese-aik-kurslar-ihak • https://slideplayer.biz.tr/slide/18040481/ • Asiri, O. 1. (2014). Uluslararası ve ABD Lisansüstü Öğrencilerinin Kitlesel Açık Çevrimiçi Kursları (KAÇD'ler) Kullanırken Tutumları ve Deneyimleri Arasında Bir Karşılaştırma. Yayınlanmış doktora tezi. • Bali, M. (2014). MOOC pedagojisi: Mevcut MOOCS'tan iyi uygulamaları derlemek. MERLOT Çevrimiçi Öğrenme ve Öğretme Dergisi, 10(1) • Chengjie, Y. (2015). MOOC'un Geleneksel Sınıf Öğretim Moduna Geçişindeki Zorluklar ve Değişiklikler. Kanada Sosyal Bilimi /11(1) • Guardia, L., Maina, M. ve Sangrà, A. (2013). MOOC tasarım ilkeleri. Öğrencinin bakış açısından pedagojik bir yaklaşım. J. e-Öğrenim Makaleleri.