MedVET module 10 nl

1. MODULE 10:
WERKGEBASEERD LEREN DOOR MIDDEL VAN WERKGEBASEERD
LEREN MET COLLEGA-MENTORENEN
MedVETsupport
Training programma
Universityhospital for Obstetrics and Gynaecology “Selena”,
Bulgaria

2. MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
INHOUD:
1. Werkgebaseerde peer-mentoring ondersteuning
1.1 Definitie - dia's 3-4
1.2 Actoren en hun rollen en verantwoordelijkheden - dia's 5-7
1.3 Implementatiefasen - dia's 8-14
1.4 Voorbeeldgevallen - dia's 15-16

3. MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
1.1. DEFINITIE
Mentorschap is een krachtig en veelgebruikt mechanisme voor mensen om veel en nieuwe
dingen te leren die verband houden met hun persoonlijke, sociale en professionele
vaardigheden, kennis en competentie.
Het eerste geregistreerde moderne gebruik van de term kan worden herleid tot een boek getiteld
"Les Aventures de Télémaque", van de Franse schrijver François Fenelon. In het boek is het
hoofdpersonage die van de Mentor. Dit boek werd gepubliceerd in 1699 en was zeer populair in
de 18e eeuw en de moderne toepassing van de term is terug te voeren op deze publicatie.
In de huidige tijd zijn er veel definities over mentorschap en hier worden de meest populaire en
relevante voor het MEDVET project gegeven :
• "steun, bijstand, pleitbezorging of begeleiding door de ene persoon aan de andere om een doelstelling of
meerdere doelstellingen in de loop van de tijd te bereiken" (Michael J. Marquardt, 2005)
• "off-line hulp van de ene persoon naar de andere bij het maken van belangrijke overgangen in kennis,
werk of denken." (Clutterbuck, 2014)
Mentorschap is beschreven als een complex, intermenselijk proces dat zich afspeelt tussen twee
mensen van verschillende niveaus van kennis en expertise. deze professionele interactie
integreert en verbetert de carrière, het onderwijs, de interpersoonlijke en de psychologische
ontwikkeling. (1)
3

4. MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
1.1. DEFINITIE
De mentorrelatie is gebaseerd op algemeen erkende waarden, zoals: duidelijke
en open communicatie, vertrouwen, wederzijds respect voor de persoonlijkheid
van de andere persoon en assertieve samenwerking van beide partijen. In feite
leren goede mentoren ook van hun leerlingen.
Zo kan een ervaren arts met een langdurige en erkende praktijk en prestaties
meer leren over de toepassing van de nieuwe technologieën in de hedendaagse
geneeskunde van een jonge collega die net haar/zijn specialisatie heeft afgerond
in het gebruik van medische robots in de robotgeassisteerde chirurgie.
Mentorschap is een vruchtbare en informele samenwerking tussen individuen die:
een activiteit is die zich onder het bewustzijn van individuen afspeelt;
• is gebaseerd op vrijwillige deelname;
• is een gestructureerd proces dat gebaseerd is op een gemeenschappelijk akkoord en
actieplan, dat zowel door de mentor als de leerling wordt omarmd..
4

5. MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
1.2 ACTOREN EN HUN ROLLEN EN
VERANTWOORDELIJKHEDEN
De belangrijkste deelnemers aan het
werkgebaseerd mentorschapsproces zijn de
mentor en de mentee die willen :
• op peer-basis samen te werken om het
probleem op te lossen;
• een zaak te bespreken;
• een betere medische aanpak te vinden;
• een artikel voor te bereiden op hun recente
prestaties als resultaat van gezamenlijk werk.
5

6. MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
1.2 ACTOREN EN HUN ROLLEN EN
VERANTWOORDELIJKHEDEN
Hoofdverantwoordelijkheden van de mentee
De rol van de mentee is net zo belangrijk voor het uiteindelijke succes van het mentorschapsproces
als die van de mentor. In het gebruikelijke geval is de leerling gemotiveerd en bereid om begeleiding
en ondersteuning te ontvangen om de wederzijds gestelde doelen van het werkgebaseerd
mentorschap te bereiken. De leerling moet :
• Zet de nodige tijd in voor de mentorrelatie en wees beschikbaar op de wederzijds overeengekomen
tijd;
• Wissel ideeën en ervaringen uit met de mentor op een vriendelijke manier;
• Maak gebruik van de ervaringen en mogelijkheden die de mentor biedt;
• Behoud de vertrouwelijkheid van alle gedeelde informatie;
• De mentor op de hoogte houden van alle problemen, zorgen of vorderingen die tijdens het
mentorschapsproces zijn gemaakt;
• Volg verplichtingen en overeengekomen taken op;
• De grenzen van de mentee-mentor interactie erkennen en respecteren en de noodzaak van
delicaatheid begrijpen;
• Bewust zijn van de tijd van de mentor, aankomen bij de bijeenkomsten die voorbereid zijn met een
lijst van te bespreken onderwerpen en openstaan voor positieve of negatieve feedback.
6

7. MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
1.3 IMPLEMENTATIEFASEN
Net als de meeste relaties, doorloopt die ene van de
mentorschapsvoortgang opeenvolgende fases.
Uw formele mentorschapsrelatie doorloopt waarschijnlijk vier stadia :
•Fase I - Het opbouwen van de relatie
•Fase II - Voorkeuren delen en doelen stellen
•Fase III - Werken aan het bereiken van doelstellingen/verdieping van
de verbintenis
•Fase IV - Beëindiging van de formele werkbasisbegeleiding en
planning van de volgende stappens
Vergeet niet dat deze stadia elkaar kunnen overlappen als mentorschap,
vooral degene die op de werkplek plaatsvindt, flexibel is en meestal de
dynamiek van het werkproces volgt. 7

8. MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
Fase I - Het opbouwen van de relatie
Binnen fase I wordt verwacht dat jullie elkaar beter leren kennen en
een betrouwbare relatie aangaan.
Het is ook belangrijk om een tijdschema op te stellen voor regelmatige
communicatie, bij voorkeur persoonlijk, kort na het einde van de
werktijd of binnen de werktijd, indien dit specifiek met de directie van
het ziekenhuis is afgesproken.
De mentor kan in deze eerste fase de volgende vragen stellen:
•Vertel me meer over uzelf, uw zorgen, uw medische prestaties,
uitdagingen en de micro-omgeving waarin u werkt.
•Wat zijn enkele van uw eerste doelen met betrekking tot onze op
werk gebaseerde mentorschap?
•Zijn er onderwerpen die u niet graag aangestipt worden?

9. MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
Fase II - Voorkeuren delen en doelen
stellen
In fase II wisselt u meer diepgaande informatie uit en komt u tot overeenstemming over
de haalbare doelen van het werkgebaseerd mentorschap. Wees bereid om, naarmate de
mentorrelatie zich ontwikkelt, actief te luisteren en regelmatig bemoedigende woorden te
spreken.
Bijvoorbeeld: Het kan zijn dat uw mentee haar/zijn vaardigheden moet verbeteren in een
concreet domein, d.w.z. communicatie met patiënten, betere samenwerking met senior
experts, geconfronteerd worden met het lijden van patiënten, slecht nieuws doorgeven,
omgaan met de vermoeidheid, enz.
Daarnaast kan de mentee uw advies nodig hebben bij een belangrijke beslissing. Een
voorbeeld van zo'n beslissing kan zijn om meer conventionele methoden toe te passen in
de medische behandeling of om de innovatieve methoden te onderzoeken, om meer tijd
te besteden aan onderzoeken en wetenschappelijke publicaties of om zich meer in te
zetten voor het gezinsleven.
Leid uw mentee om regelmatig naar haar/zijn doelen te verwijzen als strategie om zich te
heroriënteren op doelen en om de vooruitgang te meten. Het verwijzen naar de doelen is
voor u ook een goede manier om erachter te komen of u uw mentee helpt om deze
doelen te bereiken.

10. MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
Fase III - Werken aan het bereiken van
doelstellingen/verdieping van de
verbintenis
Fase III is meestal de langste, omdat deze de feitelijke uitvoering van het werkgebonden
mentorschap omvat. Er wordt verwacht dat u uw leerling gaat ondersteunen bij het bereiken
van de doelen van het mentorschap door middel van:
• gerichte gesprekken;
• het delen van links naar het relevante materiaal/publicaties/video's/lifeboeken;
• het introduceren van de mentee bij andere medische professionals met ervaring in
verband met het onderwerp;
• uitnodiging om een bepaalde medische procedure of een ochtendrapport te observeren.
U, in de rol van mentor, kunt zich ook zelfverzekerd genoeg voelen om uw mentee uit te
dagen om op niet-conventionele manieren te denken, of het probleem op een creatievere
manier te benaderen, maar altijd volgens de algemeen erkende hoge medische normen en
regels.

11. MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
Fase III - Werken aan het bereiken van
doelstellingen/verdieping van de
verbintenis
U kunt ook proberen om uw mentee het probleem vanuit verschillende perspectieven te
laten zien en te vragen wat het best mogelijke of het slechtst mogelijke resultaat zal zijn. Zo
zal de leerling het probleem vanuit verschillende invalshoeken bekijken en er achter komen
dat er zelfs in de slechtste situatie een uitweg is.
Het is belangrijk dat het mentorschapsproces in stand wordt gehouden en dat de actieve
deelname behouden blijft, ondanks het drukke schema van beide partijen. Als de mentor al
een tijdje niets meer van de mentee heeft gehoord, is het aan te raden om een telefoontje te
plegen en het volgende te controleren.
• De derde fase is normaal gesproken ook de zeer lonende fase van het werkgebaseerd
mentorschap, maar er kunnen enkele uitdagingen opduiken. Hieronder staan enkele
voorbeelden van uitdagingen die andere mentorkoppels hebben gedeeld en opgelost:
•Beperkte tijd en energie
 Beloof een realistische beschikbaretijd die u kunt leveren.

12. MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
• Niet de "expert" zijn op al uw mentees vragen en behoeften
 Informeer uw mentee in de allereerste fase dat het zeer waarschijnlijk is dat u
niet alle antwoorden of oplossingen heeft, en dat u open staat om samen te
leren, maar ook om steun te zoeken bij andere experts die meer ervaren en
competent zijn in bepaalde kwesties.
• Het niet kunnen geven van prioriteit aan de ondersteuning van het mentorschap
voor het geval de dagelijkse verantwoordelijkheden niet kunnen worden
uitgesteld
 Bespreek met uw mentee dat het soms kan gebeuren dat uw taken voorrang
krijgen op de ondersteuning van het mentorschap. Er wordt echter van u
beiden verwacht dat u zich inspant om uw achterstand in te halen.
Fase III - Werken aan het bereiken van
doelstellingen/verdieping van de
verbintenis

13. MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
Aangezien het werkgebonden mentorschap tijdsgebonden is, wordt verwacht
dat u in de laatste fase de toekomstige mogelijkheden voor samenwerking en
wederzijdse ondersteuning bespreekt.
U kunt ook de optie overwegen waarbij de mentee de rol van mentor op zich
neemt voor andere, minder ervaren collega's, die van uw resultaten willen
profiteren.
Tenslotte kunt u samen nadenken over andere vormen van ondersteuning.
Bijvoorbeeld jobcoaching, intervisie en uitwisseling van goede praktijken met
collega's uit het buitenland.
Als u beiden gelooft dat het mentorschapsproces voordelig en nuttig was,
kunt u het management van het ziekenhuis uitnodigen om te zoeken naar
mogelijkheden om werkgebaseerd mentorschap op regelmatige basis te
implementeren als onderdeel van het beleid voor personeelsontwikkeling.
Fase IV - Beëindiging van de formele
op werk gebaseerde begeleiding en
planning van de volgende stappen

14. MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
1.4 VOORBEELDGEVALLEN
In dit hoofdstuk geven we enkele voorbeelden van mentorprogramma's en hun
impact op de deelnemers. Uit de literatuurstudie blijkt dat er veel bewijs is voor de
positieve resultaten van mentorschap. In de volgende dia's presenteren we enkele
links en voorbeelden om deze stelling te bewijzen.
•Een onderzoeksartikel dat de leerervaringen beschrijft van eindejaarsstudenten-
vroedvrouwen op arbeidsbureaus in de Brusselse metropoolregio, België -
Vermeulen J, Peersman W, Waegemans M, et al. Leerervaringen van
eindejaarsstudenten-vroedvrouwen op arbeidsbureaus: Een kwalitatieve
verkennende studie. European Journal of Midwifery. 2019;3(augustus).
doi:10.18332/ejm/111802 - http://www.europeanjournalofmidwifery.eu/Learning-
experiences-of-final-year-student-midwives-in-nlabor-wards-A-
qualitative,111802,0,2.html#references
•Een voorbeeld van Champlain Maternal Newborn Regional Program over het
ontwikkelen van een formeel mentorschapsprogramma om de overgang van
beginnende verpleegkundigen te vergemakkelijken - 14

15. MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
• Mentorschap in de medische praktijk: hoe dit effectief te doen - verkrijgbaar bij
https://ubccpd.ca/sites/ubccpd.ca/files/2015-SRPC-Mentoring-in-medical-practice.pdf
6 Kenmerken van een effectief Hospitalist Mentoring Program - Jennifer L.W. Fink, 2018 -
verkrijgbaar bij https://www.medscape.com/viewarticle/894424
15
1.4 VOORBEELDGEVALLEN

16. MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
DANK U!
16

17. MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
BIBLIOGRAFIE:
(1) Flint, Sarah - The importance of mentoring for junior doctors – Journal
article - 2012 Dec 05 - http://www.bmj.com/content/345/bmj.e7813.short

18. MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
https://medvet-project.eu
https://www.facebook.com/Medvetproject
Dit werk is gelicentieerd onder een Creative Commons
Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
Alle beelden die in deze ppt zijn opgenomen, zijn afkomstig
van: https://www.flickr.com
De steun van de Europese Commissie voor de productie van deze publicatie vormt geen
goedkeuring van de inhoud die alleen de standpunten van de auteurs weergeeft, en de Commissie
kan niet verantwoordelijk worden gesteld voor het gebruik dat eventueel van de informatie in deze
publicatie wordt gemaakt.
18

19. University hospital for
Obstetrics and Gynaecology
“Selena”, Bulgaria