Kritrisismong Pampanitikan

3. Teoryang
Imahismo
TAGAPAG-ULAT:
G. ED LEYTE

4. Layunin ng Teoryang
Imahismo
Layunin ng panitikan ay gumamit ng mga
imahen na higit na maghahayag sa mga
damdamin, kaisipan, ideya, saloobin at iba
pang nais na ibahagi ng may-akda na higit na
madaling maunawaan kaysa gumamit lamang
ng karaniwang salita. Sa halip na paglalarawan
at tuwirang maglalahad ng mga imahen na
layong ilantad ang totoong kaisipan ng
pahayag sa loob ng panitikan.

5. Unang umusbong ang Kilusang Imahismo

6. Kasaysayan
Sa unang dalawang dekada ng
ika-20 siglo lumaganap ang
imahismo bilang isang kilusang
panulaan sa Estados Unidos at
Inglatera. Nagbibigay-pansin sa
hanay ng mga salita at
simbolismo ang nasabing
kilusan.

7. Paanolumaganapang kilusangImahismo?
French Revolution 1789 – 1799
Monarkiya
Haring Louis XVI At Reyna Antonette
Motto
Liberty (Kalayaan)
Equality (Pagkakapantay-pantay)
Fraternity (Kapatiran)
Napoleon Bonafarte

8. Kung gayon…
 Mula sa pangyayaring naganap sa Pransya,
maraming mga manunulat ang unti-unting
nagpakilala, karamihan sa kanilang nagawa ay
tumgkol sa pag-ibig sa bayan, politika,
kapayapaan, karapatan ng kababaihan atbp.
Malayo ito sa konsepto ng panulaan tungkol sa
pag-ibig.
 Sa pamamagitan ng kanilang mga akda umabot
ito sa bansang America taong 1800’s habang
nagaganap ang American Revolution at sa
Inglatera noong kalagitnaan naman ng 1800’s,
na humaharap sa Civil War.

9. Kilalang Pangalan sa kilusang Imahismo
Ezra Pound
Makatang Amerikano
Nag-umpisang sumulat ng
tula noong unang digmaang
pandaigdig
Ang kaniyang mga akda ay
pumapaksa sa Ekonomiya at
Politika

10. Kilalang Pangalan sa kilusang Imahismo
Amy Loswell
Makatang Amerikano
Isang lesbian at karamihan sa
kaniyang akda ay tungkol sa
karapatan ng mga
kababaihan
Lahat ng kanyang tula ay
nakasulat sa malayang
taludturan

11. Kilalang Pangalan sa kilusang Imahismo
Makatang Amerikano na
nakapag-aral sa Harvard
University
Ang paksa ng kanyang tula ay
tungkol sa nagaganap na
modernisasyon sa Amerika
Nakilala bilang hari ng
tugmaan sa paggawa ng tula
John Gould Fletcher

12. Kilalang Pangalan sa kilusang Imahismo
Kilala sa larangan ng tula,
maikling kuwento, nobela
Naging inspirasyon niya ang
kamatayan ng kaniyang kuya
noong unang digmaan upang
makagawa ng akda
Nakagawa ng tanka, haiku at
malayang taludturan
Hilda Doodlittle

13. Kilalang Pangalan sa kilusang Imahismo
Manunulat mula sa Inglatera
Manunulat sa larangan ng
tula, dula, nobela, sanaysay
at isa rin siyang pintor
Ang kaniyang tula ay
nakapokus sa walang
hanggang pag-ibig
David Herbert Lawrence

14.  Kasabay ng kanilang
paglikha ng mga obra sa ganitong
lapit, nagpapalaganap din ang
kanilang hanay ng mga manifesto
at sanaysay na kumakatawan sa
kanilang teorya.

15.  Binibigyang diin ng IMAHISMO ang
pagpili ng tiyak na salita, kalayaan sa
pagpili ng mga paksa at forma at ang
paggamit ng mga salitang karaniwang
ginagamit sa araw-araw.
 Karamihan sa mga IMAHISMO ng
manunulat ay nagsusulat sa malayang
berso kaysa sa formal na may sukat na
paraan para magkaroon ng istraktura ang
tula.

16. IMAHISMONG PAGDULOG
 Ang pananaw na ito ay isang pamamalagay na
kinakailangang gumamit ng konkreto, matipid at
maingat na paggamit ng mga salita upang
makabuo ng konkreto ring imahen.
 Tinututulan dito ang labis na paggamit ng mga
simbolismo na maaari lamang makapagdulot ng
kalituhan sa mambabasa at pinahahalagahan
dito ang tuwirang paggamit ng imahen na
naglalantad ng tunay na kaisipan ngg inihahayag
ng akda.

17. Tuon ng Imahismo
 Ang tuon ng teoryang Imahismo ay imahen dahil
sa paniniwalang ang nagsasabi ng kahulugan ng
tula.
 Kinilala ng teoryangg ito ang kabuluhang
pangkaisipan at pandamdamin ng mga imaheng
nakapaloob sa akda.
 Sa halip na gumagamit ng gasgas o lumang
imahen, bago ang kanyang ginagamit.
 Luma ang karanasan ngunit nagiging bago ito at
kaaya-ayang basahin ang tula sa imahen.

18. M A G S U R I T A Y O!

19. Panambitan
ni Myrna Prado
Bakit kaya rito sa mundong ibabaw
Marami sa tao’y sa salapi silaw?
Kaya kung isa kang kapus-kapalaran
Walang kang pag-asang ‘makyat sa lipunan
Mga mahihirap ay lalong nasasadlak
Mga mayayaman ay lalong umuunlad
Mga kapangyarihan, hindi sumusulyap
Mga utang na loob mula sa mahihirap
(Saknong 1 at 2)

20. Pagislam: Ang Pagbibinyag ng mga Muslim
Salin mula sa Ingles ni Elvira B. Estravo
Ang ikatlo at huling seremonya ay
ang pagislam. Ginagawa ito kung ang bata ay
nasa pagitan ng pito hanggang sampung
taong gulang. Tampok na gawain sa
seremonyang ito ang pagtutuli. Tinatawag na
pagislam para sa mga batang lalaki at sunnah
para sa mga batang babae. Ginagawa ito
upang alisin ang dumi sa kanilang pag-aari.
(huling bahagi ng Sanaysay)

21. Canal de la Reina
ni Liwayway Arceo
Naramdaman ni Leni ang gumagapang na
lamig sa kanyang buong katawan, kasunod
ang wari ay nakakamanhid na kilabot. Hindi
pa ganap na nasasanay si Leni na makasaksi
ng sundalong yumayao sa mga huling sandali
ng pagtunggali sa kamatayan. Sinisimulan pa
lamang patibayin ang kanyang loob sa iba-
ibang larawan.

22. Canal de la Reina
ni Liwayway Arceo
At kanyang diwa ay naguhit ang larawang
binubuo ng mga pagsasalaysay ng social worker.
Walang dakong may lupang tuyo na maaaring
maayos na malakaran. Walang madaraanan. Ang
tawirang bato. Walang makikita sa paligid kundi
putik. Burak. Mamasa-masang lupang
natatambakan ng basura. Ang karaniwang
barung-baron, tulad ng tinitirhan ni Paz Cruz ay
walang iniwan sa isang malaking kahon, na ang
pintuan ay siya na ring bintana.
(Daigdig ng Pagdarahop)

23. Ang Kuwintas
ni Guy de Maupassant
Ngayo’y lubos na naunawaan ni Mathilde ang
mamuhay sa gitna ng tunay na karalitaan.
Nabigla man siya sa bagong papel na
kailangan niyang gampanan ay tinanggap
niya iyon at buong tatag na ginampanan.
Dapat mabayaran ang napakalaki nilang
pagkakautang. Pinaalis nila ang kanilang
utusan, lumipat ng ibang tirahan, nagtiis sila
sa pangungupahan sa isang maliit na silid sa
kaituktukan ng isang bahay-paupahan.

24. Ang Kuwintas
ni Guy de Maupassant
Naranasan ni Mathilde ang mabigat na
gawain; nakakayamot na pangangasiwa sa
kusina, paghuhugas ng mga pinggan, paglilinis
ng mga kaldero at kawaling nagmamantika,
paglalaba ng mga damit, mantel serbilyeta at
pamunas. Ipinapanaog niya sa lansangan ang
kanilang kakaning baboy sa tuwing umaga at
nagpapanhik siya ng tubig na gamit nila sa taas.
May pagkakautang silang binabayaran nang
buwanan, may pinagkakautangan silang
pinakikiusapan, humihingi ng kaunti pang
panahon sa pagbabayad.
(bahagi ng Maikling Kuwento talata 48 at 49)

25. Bakit Babae ang naghuhugas ng mga Pinggan?
Ni Filomena Colendrino
Muling isinaayos ni Joselyn Calibara-Sayson
Ka Ugong: Alam mo, huwag na nating pag-
awayan pa ang paghuhugas ng pinggan. Daanin
na lang natin sa isang paligsahan. Bawal
magsalita pagkatapos kong sabihin ang salitang
umpisa, at ang matatalo ay siyang laging
maghuhugas ng pinggan.
Ka Maldang: Napakadali niyan! Kaya kong isara
ang bibig ko kahit isang buwan. Ikaw? Kahit
kalabaw kinakausap mo.
(Unang bahagi ng dula)

26. Anong Imahen ang mabubuo mo rito?