3. Ako po pala si
Gng. Hazel A. Salino
Guro sa Filipino 8
FILIPINO
8
4. Nagagamit ang iba’t ibang teknik sa pagpapalawak ng paksa:-
paghahawig o pagtutulad – pagbibigay depinisyon – pagsusuri
Naisusulat ang talatang: -binubuo ng magkakaugnay at maayos
na mga pangungusap - nagpapahayag ng sariling palagay o
kaisipan -nagpapakita ng simula, gitna, wakas
9. FILIPINO
8
PANGUNGUSAP
ay ang kalipunan ng mga salitang
nagsasaad ng isang buong diwa. Ito ay
may patapos na himig sa dulo na
nagsasaad ng diwa o kaisipang nais
niyang ipaabot. Ito ay tinatawag na
Sentence sa wikang Ingles.
Konsepto
12. FILIPINO
8
Ito ay paraang eksposisyon na
tumatalakay o nagbibigay-kahulugan sa
isang salita. Ito rin ay paglilinaw sa kahulugan
ng isang salita upang tiyak na maunawaan.
Bawat disiplina o larangan ay may tiyak na
mga salitang ginagamit kaya’t kailangang
ipaliwanag ito sa pamamagitan ng
depinisyon.
Konsepto
14. FILIPINO
8
Konsepto
a. Maanyong Depinisyon
Ito ay tumutukoy sa isang
makatuwirang pagpapahayag ng mga salita
na nagbibigay ng malaking kaalaman. Ito ay
tumutugon sa mga patakaran ng anyong
nasa diksyonaryo at ensayklopedya.
17. FILIPINO
8
Konsepto
b. Depinisyong Pasanaysay
Isang uri ng depinisyong nagbibigay ng
karagdagang pagpapaliwanag sa salita. Ito ay
kawili-wili, makapangyarihan at
makapagpapasigla kaya higit itong binabasa
ng mga mambabasa. Walang tiyak na haba
ito basta’t makapagpapaliwanag lamang sa
salitang binibigyang-kahulugan.
18. FILIPINO
8
Konsepto
Halimbawa:
Ang kalayaan ay hindi iba kundi
kapangyarihang sumunod o sumuway sa
sariling kalooban. Ang tinatawag nating
malaya ay yaong panginoon ng kanilang
kalooban.
19. FILIPINO
8
Konsepto
Halimbawa:
Ang kalayaan ay isa sa mahahalagang
biyaya ng Diyos sa tao, dahil sa kalayaan
ay nakaiilag tayo sa masama at
makagagawa ng inaakala nating
magaling…
Sipi mula sa “Ang Kalayaan” ni Marcelo H. del Pilar
21. FILIPINO
8
Ang pagtutulad ay naghahambing
ng dalawang magkaibang bagay, tao, o
pangyayari na ginagamitan ng mga
salitang tulad ng, parang, kagaya,
kawangis, kapara, katulad, atbp.
Konsepto
24. FILIPINO
8
Ang pag-aanalisa o pag-oobserba ay isang teknik
na mapag-aralan at mabigyang-kasagutan ang mga
suliranin. Dito hihimayin ang paksa sa maliliit na bahagi
upang maunawaang mabuti ang bawat detalyeng
nakapaloob dito. Kalimitan itong ginagamit sa
siyentipiko at pang-akademikong pamamaraan. Maaari
ding gamitin kahit sa simpleng pag-oobserba gamit
ang limang pandama (paningin, pandinig, pang-amoy,
panlasa at pandama).
Konsepto
25. FILIPINO
8
Konsepto
Halimbawa:
Nang mamatay ang kanilang ama,
ang kanyang nakatatandang kapatid na
si Prinsipe Madali ang hinirang na
bagong hari. Nagkaroon ng protesta sa
mga ranggo. Nais nilang si Prinsipe
Bantugan ang maging bagong hari.
27. FILIPINO
8
Gawain 1: Tukuyin ang mga ginamit na iba’t ibang
teknik sa pagpapalawak ng paksa. Piliin ang letra
ng tamang sagot.
1. Marami pa ring Pilipino hanggang sa ngayon,
ang sumusuway sa batas. Kahit na simpleng
ordinansa lang ay hindi pa rin masunod, katulad na
lang ng tamang pagtatapon ng basura. Kailangan
na sigurong lagyan ng pangil ang batas.
Pagsasanay
28. FILIPINO
8
Ang ibig sabihin nito ay maging mahigpit sa batas
na ipatutupad.
Ano ang teknik na ginamit sa tekstong binasa?
a. Paghahawig o Pagtutulad
b. Pagbibigay Depinisyon
c. Pagsusuri
d. Pagsalungat
Pagsasanay
29. FILIPINO
8
2. Dahil sa pandemya naging matumal ang
benta ngayon ng ilang mga produkto. Ang
pariralang matumal ang benta ay
kasingkahuluan ng pariralang mahina ang
benta.
Pagsasanay
30. FILIPINO
8
Ano ang teknik na ginamit sa tekstong binasa?
a. Paghahawig o Pagtutulad
b. Pagbibigay Depinisyon
c. Pagsusuri
d. Pagsalungat
Pagsasanay
31. FILIPINO
8
3. Ang natutuwang baliw yaman ay
pinagyabang dahil ari niya raw ang araw pati
ang buwan may isang sa yaman ay salapi ang
hinihigan ngunit ang gintong baul panay
kasalanan ang laman.
-mula sa awitin na “Sino Ang Baliw?”
ni Kuh Ledesma
Pagsasanay
32. FILIPINO
8
Ano ang teknik na ginamit sa tekstong binasa?
a. Paghahawig o Pagtutulad
b. Pagbibigay Depinisyon
c. Pagsusuri
d. Pagsalungat
Pagsasanay
33. FILIPINO
8
4. Katulad ng isang agilang mataas lumipad,
ang isang taong mataas ang pangarap sa
buhay. Kahit anong balakid ang kanyang
kahaharapin matibay ang kanyang mga pakpak
sap ag-abot ng mga bagay na gusto niyang
makamit.
Pagsasanay
34. FILIPINO
8
Ano ang teknik na ginamit sa tekstong binasa?
a. Paghahawig o Pagtutulad
b. Pagbibigay Depinisyon
c. Pagsusuri
d. Pagsalungat
Pagsasanay
35. FILIPINO
8
5. “Walang pagkakaiba ang pananaw ng president
at programa ng Department of Education hinggil sa
physical, face-to-face classes. Ayaw ni Presidente,
ayaw din Deped na ma-endanger ang mga bata”.
-Sec. Leonor Briones
Department of Education
May 28, 2020
Pagsasanay
36. FILIPINO
8
Ano ang teknik na ginamit sa tekstong binasa?
a. Paghahawig o Pagtutulad
b. Pagbibigay Depinisyon
c. Pagsusuri
d. Pagsalungat
Pagsasanay
37. FILIPINO
8
Gawain 2: Gumawa ng sanaysay gamit ang mga
konseptong nabuo mula sa iyong mga sagot sa
Gawain 1. Huwag kalimutang gamitin ang mga
teknik sa pagpapalawak ng paksa.
Pagsasanay
38. FILIPINO
8
Pagsasanay
NARITO ANG ISANG HALIMBAWA UPANG
MAGING GABAY NINYO SA PAGSAGOT NG
INYONG GAWAIN.
ISANG PAALALA, ITO AY ISANG GABAY
LAMANG AT KINAKAILANGAN MONG
GUMAWA NG IYONG SARILING
KASAGUTAN UPANG MASUKAT NG IYONG
GURO ANG IYONG NATUTUNAN.
39. FILIPINO
8
Edukasyon sa New Normal
ni David Jr. Baluarte
Pagsasanay
Handa ba talaga ang mga kaguruan, mag-
aaral at mga magulang sa pagharap ng pagsubok
dulot ng pandemyang sa bayan? Iyan ang dapat
masagot ng bawat indibidwal upang
mapagtagumpayan ang hamon na sa atin ay
nakaatang.
40. FILIPINO
8
Pagsasanay
Ika nga’y ibayong pagmamalasakitan at
pagtutulungan ang kailangan para sa
magandang buhay sa kinabukasan. Maingay
ang usapin sa pagbubukas ng pasukan sa ating
bayan kaya naman kailangan nating malaman
konsepto ng edukasyon sa New Normal.
41. FILIPINO
8
Pagsasanay
Ang edukasyon sa New Normal ay ang
isang matinding hamon sa mga mamamayan.
Ito ay walang “face to face” na interaksyon sa
pagitan ng mag-aaral at guro. Maaaring birtwal
ang komunikasyon dahil iniwasan ang
pagtitipon-tipon sa isang lugar alinsunod sa
health and safety protocol na umiiral.
42. FILIPINO
8
Pagsasanay
Kaya naman gumagamit ang mga mag-aaral ng
mga modernong kagamitan tulad ng cellphone,
tablet, laptop at computer desk. Tunay ngang
malaki ang tulong ng teknolohiya bilang
kaagapay sa pagbibigay ng serbisyong pang-
edukasyon sa mga mamamayan. Sa katunayan
ay online ang isa sa paraan ng pagtuturo ng
mga guro at online rin ang paggawa at
43. FILIPINO
8
Pagsasanay
pagpasa ng mga awtput ng mga mag-aaral.
Pwede rin gumamit ng mga printed material
bilang medium ng pagtuturo ang mga guro
upang sa ganoon ay maibigay ang kaalaman at
mapaunlad ang kasanayan ng mga mag-aaral.
Ilan lamang iyan sa marami pang paraan ang
inilatag ng Kagawaran ng Edukasyon upang
maipagpatuloy ang serbisyong
44. FILIPINO
8
Pagsasanay
totoo sa taong bayan.
Anuman ang mangyari ay tuloy ang
laban at pakikibaka ng bawat indibidwal,
malampasan lamang ang pandemyang ating
kinahaharap sa buhay kaya nananatili ang mga
mag-aaral sa kanya-kanyang tahanan habang
isasagawa ang gawing pampaaralan upang
patunayan
45. FILIPINO
8
Pagsasanay
na walang hadlang o pwedeng magpahinto sa
mga kabataan sap ag-asang makamit ang
pangarap sa buhay. Tuloy ang pagbibigay
serbisyong pang-edukasyon ngunit di
nawawala ang aspetong pangkalusugan dahil
tinitiyak ang kaligtasan ng mga mag-aaral at
kaguruan mula sa simula at matapos ang
pagsubok sa bayan.
47. FILIPINO
8
Naisusulat ang talatang:-binubuo ng
magkakaugnay at maayos na mga
pangungusap- nagpapahayag ng
sariling palagay o kaisipan-
nagpapakita ng simula, gitna, wakas.
Gabay Natin!
48. FILIPINO
8
Pagsulat ng talata
Konsepto
Ang Komposisyon o Katha ay binubuo ng talata.
Ang talata naman ay binubuo ng lipon ng mga
pangungusap na naglalahad ng isang bahagi ng
palagay o paksang diwa.
49. FILIPINO
8
Konsepto
Upang maging mabisa ang paksang diwa, buong
diwa, may kaisahan , maayos ang pagkakalahad, at
may tamang pagkakaugnay at pagkakasunod-
sunod ng mga kaisipan:
50. FILIPINO
8
May iba’t ibang uri ng talata ayon sa
kinalalagyan sa komposisyon. Ito ay ang mga
sumusunod:
Panimulang Talata – ito ang nasa unahan ng isang
komposisyon. Dito nakasaad ang paksang nais
talakayin ng manunulat at kung ano ang kanyang
ipinapaliwanag, isinasalaysay, inilalarawan o
binibigyang-katwiran.
Konsepto
51. FILIPINO
8
Talatang Ganap - ito naman ang nasa
bahaging gitna ng isang komposisyon. Ito
ay may tungkuling paunlarin o palawakin
ang pangunahing paksa. Binubuo ito ng
mga sumusuportang ideya upang ganap na
matalakay ang paksang nais bigyang-linaw
ng manunulat.
Konsepto
52. FILIPINO
8
Talatang Pabuod – ito naman ang
kadalasang pangwakas ng isang
komposisyon. Dito nakasaad ang
mahahalagang kaisipan na nabanggit sa
gitna ng talata. Minsan ginagamit ito upang
bigyang-linaw ang kabuuan ng
komposisyon.
https://filipinotagalog.blogspot.com/2011/10/talata-updated.html#.WBwjkpSSy68
Konsepto
54. FILIPINO
8
Pagsasanay
Masusubok sa yugtong ito ang angking talino mo.
Sumulat ng isang talata tungkol sa iyong sarili. Ang
iyong talata ay dapat maglaman ng mga sumusunod na
paksa tungkol sa iyong sarili:
- Pangarap o Adhikain
- Mga Hamong Pinagdaanan
55. FILIPINO
8
Pagsasanay
NARITO ANG ISANG HALIMBAWA UPANG
MAGING GABAY NINYO SA PAGSAGOT NG
INYONG GAWAIN.
ISANG PAALALA, ITO AY ISANG GABAY
LAMANG AT KINAKAILANGAN MONG
GUMAWA NG IYONG SARILING
KASAGUTAN UPANG MASUKAT NG IYONG
GURO ANG IYONG NATUTUNAN.
56. FILIPINO
8
Ang Hamon kay Nene at Nonoy sa
Panahon ng Daluyong
Pagsasanay
Masasabing tunay na ginagawa ng bawat
indibidwal ang kanilang responsibilidad sa panahon
ng pandemya sa bayan. Makikita sa mga tahanan
na abala ang mga mag-aaral pagsasagawa na
gawing pampaaralan. Nariyan ang hawak ang
ballpen, lapis at
57. FILIPINO
8
Pagsasanay
sagutang papel na tunay na abala sa pagsusulat
ng mgasagot sa tanong ng mga kaguruan. Sila
ay may kailangang habulin na takdang oras at
araw sa pagpasa ng awtput. Nariyan din
nakagabay ang mga ilaw ng tahanan na silang
nagiging guro sa bahay. Ngunit nakakalungkot
isipin na mayroon mga mag-aaral na di
nakakasabay dahil sa
58. FILIPINO
8
Pagsasanay
kahirapan. Ibibili pa ba ng mga kagamitang
kailangan sa pag-aaral ang kakarampot na
barya na kita ng haligi ng tahanan? Minsan
mapapaisip ka na lang talaga ano kaya ang
kanilang nararamdaman.
59. FILIPINO
8
Pagsasanay
Ito si Nene at Nonoy nahihirapan na
makasabay dahil walang cellphone, laptop at
anupaman. Wala rin makain dahil mahina ang
kita ni ama. Hindi naman dahil sa sinisi ko ang
ibang tao kung bakit kami ay dumaranas ng
hirap sa panahon ng pandemya dahil may isa
akong tanong ang ginawa ni ina at ama bago
pumasok sa pagpapamilya? Sadyang may mga
60. FILIPINO
8
Pagsasanay
tanong talagang dulot ay kirot sa puso kapag
nahanap mo ang sagot. Sana kung may pera
kami ay sana nasa isang kumportableng bahay
kami kahit hindi sinlaki ng mansion basta di
tinutuluan ang katawan naming tuwing
umuulan at umaambon. Gustuhin ko man
sumunod sa tinatakda ng edukasyon ay tila sing
bagal ko ang pagong. Magbabasa na lang ako
61. FILIPINO
8
Pagsasanay
ng libro sa halip na isang pindot lang sa Google
ay may sagot na ako. Ika nga, sipag at tiyaga na
lamang ang aking magagawa para di rin ako
mahuli sa pag-aayos ng mga gawain dapat
isagawa.
62. FILIPINO
8
Pagsasanay
Sa huli may awa ang Maykapal!
Pagpapalain ang katulad naming ni Nonoy na
nagtitiyaga na maabot ang pangarap sa buhay.
Ito ay isang daluyong na dapat naming
malagpasan. Kakampi ang guro at aking mga
mahal sa buhay. Salamat sa sakripisyo na
inyong ibinibigay . ito ay pagsubok lamang
kaya tayo ay mananatiling matatag tungo sa
64. FILIPINO
8
Panuto: Piliin ang tamang sagot sa tanong.
Isulat sa sagutang papel ang titik ng napiling
sagot.
Maikling Pagsusulit
1. Ang mga karunungang-bayan, alamat at _____
ay lumaganap sa Pilipinas bago pa man
dumating ang mga Espanyol.
a. bugtong c. epiko
b. kuwentong bayan d. dula
65. FILIPINO
8
Pagsasanay 2
2. Alin sa pagpipilian ang hindi teknik sa
pagpapalawak ng paksa?
a. pagtutulad
b. paggamit ng tayutay
c. pagbibigay depinisyon
d. pagsusuri
67. FILIPINO
8
Pagsasanay 2
4. Ang ____________ay paraan sa pagpapalinaw sa
kahulugan ng salita.
a. pagtutulad
b. paggamit ng tayutay
c. pagbibigay depinisyon
d. pagsusuri
68. FILIPINO
8
Pagsasanay 2
5. Ang depinisyong ito ay nagbibigay ng
karagdagang pagpapaliwanag sa kahulugan ng
salita. Ito ay depinisyong _________.
a. maanyo
b. pormal
c. pasanaysay
d. di-pormal
69. FILIPINO
8
Pagsasanay 2
6. Ang mga depinisyong matatagpuan sa
diksyunaryo ay depinisyong __________.
___.
a. maanyo
b. pormal
c. pasanaysay
d. di-pormal
70. FILIPINO
8
Pagsasanay 2
7. Ang _______ ay paghahambing ng dalawang
magkaibang bagay, tao o pangyayari.
a. pagtutulad
b. paggamit ng tayutay
c. pagbibigay depinisyon
d. pagsusuri
71. FILIPINO
8
Pagsasanay 2
8. Ang pag-aanalisa para mapag-aralan at
mabigyang kasagutan ang problema ay mga
gawain sa _____________.
a. pagtutulad
b. paggamit ng tayutay
c. pagbibigay depinisyon
d. pagsusuri
72. FILIPINO
8
Pagsasanay 2
9. Ang pagsusuri sa mga karunungang-bayan,
epiko at alamat ay nangangailangan ng
masusing pag- ___________.
a. aanalisa
b. matyag
c. hambing
d. himay-himay
73. FILIPINO
8
Pagsasanay 2
10. Sa teknik na ito ay hinihimay ang paksa sa
maliliit na paksa.
a. pagtutulad
b. paggamit ng tayutay
c. pagbibigay depinisyon
d. pagsusuri
