2. TULA
◦ Ito ay anyo ng panitikan na nagpapahayag ng damdamin ng isang tao.
◦ Ito ay nagpapahayag ng magagandang kaisipan at pananalita gamit ang marikit na salita.
◦ Pinagyayaman ito sa pamamagitan ng paggamit ng tayutay na kung monsan ay maiksi at
minsan din ay mahaba.
◦ Binubuo ito ng saknong at taludtud.
◦ Ito rin ay may sukat at tugma.
3. Mga Elemento ng Tula
1. ANYO –Tumutukoy sa kung paano sinulat ang tula
Apat na uri ng Anyo
1. Malayang Taludturan
◦ Walang sinusunod na sukat, tugma, o anyo.
2. Tradisyonal
◦ May sukat, tugma, at mga matatalinghagang salita.
3. May sukat na walang tugma
◦ Mga tulang may tiyak na bilang ng pantig sa bawat taludtud ngunit ang huling
pantig ay hindi magkakasintunog o magkatugma.
4. 4. Walang Sukat na may Tugma
~ mga tulang walang tiyak na bilang ng pantig sa bawat taludtudngunit ang huling pantig ay
magkakasintunog o magkkatugma.
2. KARIKTAN
~ Malinaw at hindi malilimutang impresyon na natatanim sa isipan ng mga mambabasa.
~ Pagtataglay ng mga salitang umaakit o pumupukaw sa damdamin ng bumabasa.
3. PERSONA
~tumutukoy sa nag sasalita sa tula.
~ ang makata at persona ay iisa. Maaaring matanda, bata, pusa o aso o kahut anong nilalang.
4. SAKNONG
~tumutukoy sa Gruopo ng mga taludtud ng tula.
Maaaring ito ay:
5. 2 linya ~ couplet 5 linya ~ quintet 8 linya ~ Octave
3 linya ~ tercet 6 linya ~ Sestet
4 linya ~ quantrain 7 linya ~ Septet
5. SUKAT
~ tumutukoy sa bilang ng pantig sa bawat taludtud na bumubuo sa isang saknong.
Maaaring ito ay:
1. Wawaluhin ~ walong pantig.
Halimbawa;
Isda ko sa mariveles
Nasa loob ang kaliskis
2. Lalabindalawahin ~ labindalawang pantig
Halimbawa;
Ang laki sa layaw karaniws’y hubad
Ang bait at muni, sa hatol ay salat
6. 3. Lalabing –animin ~labing anim na pantig
Halimbawa;
Sari saring bungangkahoy, hinog na at matatamis
Ang naroon sa loobang may bakod pa sa paligid.
4. Lalabingwaluhin ~ labing walong pantig
Halimbawa;
Tumutubong mga palay, gulay at marami mga bagay
Naroon din sa loobang may bakod pang kahoy na malabay
7. 6. TALINHAGA
~paggamit ng tayutay sa pahayag upang pukawin ang damdamin ng mambabasa.
Tayutay
~ paggamit ng pagwawangis, pagtutulad, o pagtatao upang mailantad ang talinghaga sa tula.
7. TONO O INDAYOG
~ tumutukoy sa sa paraan ng pagkakabigkas ng bawat taludtud ng tula. Karaniwang pataas o
pababa.
8. TUGMA
~ ito ay pagkakasintunog ng mga salita sa huling pantig ng bawat taludtud ng tula.
~ sinasabing nagbibigay sa tula ng angking himig o indayo.
8. Uri ng tugma
1. Hindi buong Rima ( Assonance)
~ paraan ng pagtutugma ng tunog kung saan ang salita ay nagtatapos sa patinig.
Halimbawa
Mahirap sumaya
Ang taonh may sala
Kapagka ang tao sa saya’y nagawi
Minsa’y nalilimot ang wastong ugali
9. 2. Kaanyuhan ( Consonance)
~paraan ng pagtutugma na ang tunog ay nagtatapos sa katinig.
Halimbawa;
a. Unang lupon- nagtatapos sa b, k, d, g, p ,s, t
Malungkot balikan ang taong lumipas
Nang siya sa sinta ay kinapos palad
B. Ikalawang lupon – mga nagtatapos sa l, m, n, ng, r, w, y.
Halimbawa
Sapupu ang noo ng kaliwang kamay
Ni hindi matingnan ang sikat ng araw
10. Mga Uri ng Tula
1. Tulang Liriko
~ tinatawag din na tulang pandamdamin kung saan itinatampok ng isang makata ang kanya g
sariling damdamin, iniisip, at persepsyon.
2. Tulang Pandulaan
~ karaniwang itinatanghal sa entablado at ang mga linyang binibigkas ng bawat karakter ay
patula.
11. 3. Tulang Pasalaysay
~ito ay nagsasalaysay o naglalarawan ng makulay at mahahalagang pangyayari sa buhay na
matatagpuan sa mga linya o berso na nagbabahagi ng isang kwento.
4. Tulang Patnigan
~ ay kilala bilang tulang sagutan sapagkat itinatanghal ng mga magkatunggaling makata ngunit
hindi sa paraang padula kundi sa paraang patula na tagisan sa talino at katuwiran nga