pagsulat ng talata

1. IKAWALONG LINGGO
FILIPINO 8

2. LAYUNIN
Naisusulat ang talatang:
binubuo ng
magkakaugnay at maayos
na mga pangungusap;
nagpapahayag ng sariling
palagay o kaisipan;
nagpapakita ng simula,
gitna at wakas
(F8PU-Ig-h-22)

3. WASTONG SAGOT!
PILIIN MO!

4. 1. Maikling kathang
binubuo ng mga
pangungusap na
magkakaugnay, may
balangkas, may layunin
at pag-unlad ng
kaisipang nakasaad sa
pinapaksang
pangungusap.
A. Salita
B. talata
C. mga pahayag
D. mga
pangungusap

5. 2. Ang bahagi ng
talata na
makapagpapasiya
sa bumabasa
kung itutuloy o
hindi ang kanyang
binabasa.
A. gitna
B. pamagat
C. simula
D. wakas

6. 3. Sa bahaging ito
ng talata
matatagpuan ang
iba pang uri ng
paglalahad tulad ng
paglalarawan,
pagsasalaysay at
pangangatwiran.
A. gitna
B. pamagat
C. simula
D. wakas

7. 4. Matatagpuan sa
bahaging ito ng talata
ang mga
magkakaugnay na
pangungusap na
sumusunod sa
panimulang
pangungusap.
A. gitna
B. pamagat
C. simula
D. wakas

8. ANG TALATA AT
MGA BAHAGI NITO

9. Ito ay isang maikling kathang
binubuo ng mga pangungusap na
magkakaugnay, may balangkas, may
layunin at pag–unlad ng kaisipang
nakasaad sa pinapaksang
pangungusap na maaaring lantad o
di-lantad.
TALATA

10. Tandaan: Dapat ang talata ay may
isang paksang diwa, buong diwa,
may kaisahan, maayos ang
pagkakalahad at may tamang
pagkakaugnay at pagkakasunod–
sunod ng mga kaisipan.

11. Iba’t ibang Uri ng
Talata Ayon sa
Kinalalagyan sa
Komposisyon

12. PANIMULA – Ito ang nasa unahan
ng isang komposisyon. Layunin
nito ang ilahad ang paksa ng
komposisyon ng manunulat kung
ano ang kanyang nais
ipaliwanag, isalaysay, ilarawan o
bigyang–katwiran.

13. a. Halimbawa ng panimulang talata na
nagpapaliwanag:
Ang paglaki ng sanggol ay nakasalalay sa
tamang pagkain. Ang gatas ang pangunahing
kailangan ng kanyang katawan. Batay sa
kanyang kalagayan, maaaring simulan ang
karagdagang pagkain mula sa ikalawa
hanggang ikaanim na buwan.
Halaw sa “Pagpapasuso ng Ina” ni Dr. Rebecca
A. Biscocho-Bangahan, Liwayway, 1990, p.18

14. b. Halimbawa ng talatang nagsasalaysay:
Isang araw iniutos sa kanyang sunduin
ang mga monghang nagsisipanirahan sa
di–kalayuang pook at magdala siya ng mga
kagamitan sa pagmimisa. Ito’y sinunod
niya at ang matandang Barlaan ay nagdaos
ng banal na pag-aalay.
Halaw sa “Barlaan at Josaphat” ni San Juan
Damasceno, salin ni Pari Antonio de Borja

15. c. Halimbawa ng talatang naglalarawan:
Maliwanag ang umaga noon. Ang panahon
ay kaaya–aya, ang hangin ay parang
dampi ng buntong–hininga sa pisngi.
Subalit lingid sa kamalayan ni Benigno
ang lahat ng iyon. Nasa loob siya ng silid
na air-conditioned, naiidlip.
Halaw sa “Satanas sa Lupa” ni Celso A.
Carunungan

16. d. Halimbawa ng talatang nangangatwiran:
Totoo! Ako’y may ambisyon; subalit ito’y ambisyon
ng pagiging hamak na galamay sa ilalim ng
Maykapal upang pagkasunduin ang nagkawatak–
watak na mamamayan; upang minsan pa’y buhayin
ang pagkakaisa at pagmamahalan sa madugong
lupain--–isang ambisyong naghahangad na
masilayan ang maningning na silahis ng isang
malaya, nagkakaisa, maunlad at nagkakapatirang
mamamayan.
Halaw sa “The Compromise of 1833” ni Henry Clay,
salin ni Gil M. Lachica

17. GITNANG TALATA O
TALATANG GANAP – Ito
naman ay nasa bahaging gitna
ng komposisyon na may
layuning paunlarin o
palawakin ang pangunahing
paksa.

18. WAKAS O TALATANG PABUOD
– Sa bahaging ito matatagpuan
ang mga mahahalagang
kaisipang nabanggit sa gitnang
talata na nagtatapos sa
paliwanag hinggil sa paksa o
kaisipan.

19. LARAWAN KO!
I-TALATA MO!

21. PAGTATAYA

22. A. Panuto: Iguhit ang puso ( ) kung wasto ang isinasaad
ng pahayag at bituin ( ) naman kung hindi.
_____1. Ang mahusay na talata ay may kaisahan.
_____2. Sa pamamagitan ng talata ay nabibigyang–diin
ang isang buong diwang nililinang o paliwanag sa bahagi
ng sulatin.
_____3. Ang sinomang susulat ng talata na naglalarawan
ay nangangailangan ng pangunahing tanawin o batayang
larawan.
_____4. Ang mahusay na talata ay dapat na mahaba.
_____5. Maaaring wakasan ang isang paksa sa pagbibigay
ng lagom, pagganyak sa bumabasang humaka ng
kahihinatnan, gumamit ng mga salita ng tanyag na tao na
may kaugnayan sa paksa o mag–iwan ng katanungan.

23. KASUNDUAN:
SUBUKIN:

25. TAYAHIN

26. PAALAM AT
MAG-IINGAT
PALAGI!