It is all about the Tula at mga Elemento Nito

1. ANG TULA AT
ANG MGA
ELEMENTO

2. Ano ang
tula?

3. TULA
Ang tula ay maituturing na
pinakamatandang sining sa
kulturang Pilipino. Tula ang
pinagmulan ng iba pang mga sining
tulad ng sining ng awit, sayaw at
dula.

4. TULA
Isang akdang pampanitikang
naglalarawan ng buhay, hinango sa
guniguni, pinararating sa ating
damdamin, at ipinahahayag sa
pananalitang may angking aliw-iw.

5. TULA
Ito ay naiiba sa ibang sangay ng
panitikan sapagkat ito ay
nangngailangan ng masusing pagpili ng
mga salita, pagbilang ng mga pantig at
paggamit ng magkakatugmang salita
upang madama ang isang damdamin na
ipinahahayag ng makata.

6. Anu-ano ang
mga elemento
ng tula?

7. ELEMENTO
NG
TULA

8. 1. SUKAT
Ang bilang ng mga pantig sa
bawat taludtod ng saknong.
Karaniwang gamitin ang
labindalawa, labing-anim,at
labingwalong pantig.

9. 2. TUGMA
Ang pagkakaroon ng pare-parehong
tunog sa dulo ng mga panghuling
salita ng taludtod. Tinatawag itong
tugma. Ang panghuling pantig sa dulo
ng taludtod ay maaaring nagtatapos
sa patinig o katinig.

10. Dalawang Uri ng Tugma
a. Ganap
Ang tugma kapag
magkakapareho ang tunog o
titik ng huling salita sa bawat
taludtod.

11. Halimbawa
Bakit? Alin ito na sakdal ng laki
Na hinahandugan ng buong pagkasi
Na sa lalong mahal na kapangyayari
At ginugugulan ng buhay na iwi?

12. Dalawang Uri ng Tugma
b. Di-Ganap
Ang tugma kapag
magkapareho lamang ng tunog
ang huling salita sa bawat
taludtod, ngunit magkakaiba
ang titik.

13. Halimbawa
Walang mahalagang hindi inihandog
Ng may pusong mahal sa Bayang
nagkupkop,
Dugo,yaman, dunong,katiisa’t pagod,
Buhay ma’y abuting magkalagot-lagot,

14. 3. TALINGHAGA
Ito ay sadyang paglayo sa
paggamit ng mga
pangkaraniwang salita upang
maging kaakit-akit at mabisa
ang pagpapahayag

15. Halimbawa
oAng Pilipinas ay perlas ng
kagandahan.
oBumaha ng dugo nang ang bayan a
lumaya.
oAng baya’y umiiyak dahil ito’y may
tanikala.

16. 4.LARAWANG-DIWA (IMAGERY)
Ito ay mga salitang
binabanggit sa tula na nag-
iiwan nang malinaw at tiyak na
larawan sa isipan ng
mambabasa.

17. Halimbawa
Kung ang bayang ito’y mapapasa-
panganib
At siya ay dapat na ipagtangkilik,
Ang anak, asawa, magulang kapatid,
Isang tawagniya’y tatalikdang pilit.

18. 5. SIMBOLISMO
(SYMBOLISM)
Ito ang mga salita sa tula na
may kahulugan sa mapanuring
isipan ng mambabasa.

19. Halimbawa
puno- buhay
ilaw-pag-asa
tinik- pagsubok
Bathala- panginoon

20. 6. KARIKTAN
Paggamit ng pili, angkop, at
maririkit na salita.

21. MGA URI NG
TALUDTURAN

22. 1. KOPLA
Ito ang tawag kapag ang
taludtod ay pinangkat sa
dalawahan.

23. Halimbawa
Republika ba itong busabos ka ng dayuhan?
Ang tingin sa tanikala’y busilak na kalayaan.
Kalayaan! Republika! Ang bayani’y dinudusta
Kalayaan pala itong mamatay ng abang-aba.

24. 2. TRIPLET
Kung ang taludturan/saknong
ay binubuo ng tatlong
taludtod/linya.

25. Halimbawa
Aninong maitim sa mukha ng araw,
Tabing na pansanga sa ngiti ng buhay
Palagay ko’y ganyan pag may kalungkutan.
Malawak na laot na sakmal ng dilim
Mabigat na pataw na nagdudumiin,
Ganyan ang damdam ko kapag may panimdim.

26. 3. QUATRAIN
Taludturang may apat na
taludtod o linya. Ito ang
karaniwang anyo ng taludturan
sa panulaang Tagalog.

27. Halimbawa
Mapalad ang India’t may Mahatma…
Ikaw Pilipinas, saan ka pupunta?
Dito ang banyaga’y siyang sinasamba
At ang katutubo’y kuskusan ng paa

28. 4. QUINTET
Taludturang binubuo ng
limang taludtod o linya

29. Halimbawa
Kung may isang ibong tuwing takip-silim
Nilalapitan ka at tinitingin- tingin
Kung sa iyong silid nasok na magiliw
At ika’y awitan sa gabing malalim;
Ako iyan, giliw!

30. 5. SEXTET
May anim na taludtod.

31. 6. SEPTET
-May pitong taludtod
7. OCTAVE
-May walong taludtod

32. 8. SONETO
Tulang binubuo ng labing-
apat na taludtod.

33. TULA BATAY SA
KAYARIAN NG
TALUDTURAN

34. 1. May sukat-may
tugmang taludturan
Ito ay katutubong kayarian ng
tulangPilipino. Binubuo ito ng
taludtod na may sukat at
tugma.

35. Kapag pinag-uusapan ang
tugma, tandaan na ito ay ang
magkakahawig na mga tunog
ng dulo ng mga taludtod sa
panulaan.

36. Mga salitang ang huling pantig ay may
patinig, ang magkakasingtunog ay ang mga
sumusunod:
oab, ak, ad, ag, ap, as,at
oib, ik, id, ig, is, it
oob, ok, od, og, op, os,ot
oan, al,am,ar,aw,ay, ang
oin, il, im, ir, iw, ing
oon, ol, om, or, oy, ong

37. 2. Malayang Taludturan
Makabagong kayarian ng mga
tulang walang sukat at tugma.
Ito ay tinatawag sa Ingles na
free verse

38. Halimbawa
Buhangin
Aniceto Silvestre
Nagputik
ng ilog
sa lamuan
sa ulo ng lupang tibag
sa masamang sukal

39. 3. Di- tugmang taludturan
Ito ay tulang may sukat
subalit walang tugma.

40. PAGPILI NG
ANGKOP NA
SALITA SA
PAGBUO NG TULA

41. Sa pagbuo ng tula, mahalagang
maging maingat sa pagpili ng mga
salitang gagamitin. Halimbawa kung
ang tulang bubuoin ay may tugma,
tandaang ang dapat gamiting salita sa
bawat hulihan ng taludtod ay may
magkakaparehong titik sa hulihan. O
kaya naman ay kung ang gagawing
tula ay may sukat, kailangang ang
pipiliing salita ay sasakto sa sukat ng
tulang ginagawa.

42. Gayundin, dapat na isaalang-alang
sa pagpili ng salitang gagamitin sa
pagbuo ng tula ang edad ng
mambabasa o makikinig ng tulang
gagawin. Kung pambata ang tula ay
mga salitang mauunawaan ng bata
ang iyong gagamitin. Kung ito’y para
sa kabataan o matatanda, maaaring
gumamit ng mga salita ayon sa
kanilang mga lengwahe.

43. Sa pagbuo ng tula
mahalagang maging malawak
ang iyong kaalaman sa
kahulugan ng mga salita. Ito ay
nakatutulong upang mapanatili
ang kariktan at kasiningan ng
tulang bubuoin. Ang kahulugan
ng mga salita ay makikilala ayon
sa……

44. 1. Kasingkahulugan o Kasalungat
Sa pamamagitan ng kasingkahulugan
at kasalungat na salita ay
maipararating ang mensaheng nais
sabihin sa tulang gagawin. Ang
paggamit ng mga salitang
magkakasingkahulugan o pareho ang
ibig sabihin ay makapagpapatibay sa
mensahe ng tula.

45. 1. Kasingkahulugan o Kasalungat
Ang paggamit naman ng mga salitang
magkasalungat o hindi magkapareho
ang ibig sabihin ay nakatutulong upang
maipakita ang ugnayang nais ipahayag
sa tula.

46. 2. Idyoma
Nakikilala ang yaman ng isang wika.
Narito ang halimbawa ng mga idyoma
at mga kahulugan nito.

47. Halimbawa
oBalat- sibuyas- maramdamin
oBasang sisiw- kaawa-awa; api
oButo’t balat- payat na payat
oHuling hantungan- libingan
oIkapitong langit- katuwaan
oLaylay ang balikat- nabigo
oMagbilang ng poste- walang trabaho
oMagdildil ng asin- maghirap
oMahaba ang pisi- pasensiyoso
oPabalat bunga- hindi totoo

48. 3. Konotasyon at Denotasyon
Ito ang dalawang dimensiyon sa
pagpapakahulugan ng mga salita.

49. Denotasyon
Karaniwang kahulugang mula
sa diksiyonaryo o salitang
ginagamit sa pinakakaraniwan
at simpleng pahayag.

50. Halibawa:
Ang ganda ng bulaklak sa
kanyang halaman.
(bahagi ng isang halaman sa
karaniwang makulay)

51. Halibawa:
Lumalaki na ang punong
itinanim ko sa aming likod-
bahay.
(halamang lumalaki nang
mataas)

52. Konotasyon
Ay may taglay na ibang
kahulugan o maaaring
pansariling kahulugan ng isang
tao o pangkat na iba kaysa
karaniwang pakahulugan.

53. Halibawa:
Maraming magagandang
bulaklak sa aming paaralan.
(babae)

54. Halibawa:
Ang kanyang anak ay mabait.
Nanggaling kasi siya sa
mabuting puno.
(angkan o magulang)

55. 4. Tindi ng kahulugan o Clining
Ito ay pag-aayos ng kahulugan ng
salita ayon sa intensidad o tindi ng
kahulugang nais ipahiwatig.

56. Halimbawa: Poot- matinding galit na halos gusto nang
makapanakit
Suklam-matinding galit sa dibdib na matagal bago
mawala
Galit- tumatagal na inis
Inis- tumatagal na tampo
Tampo- munting galit na madaling mawala
Pikon- damdamin ngpagkagalit bunga ng maliit na bagay lamang