SlideShare a Scribd company logo
1 of 13
 9р ангийн математик




 Арифметик прогресийн 
эхний n гишүүний нийлбэр




            Математикийн багш 
Арифметик прогресийн эхний n 
     гишүүний нийлбэр



Зорилго

          Зорилт


                   Хэрэглэгдэхүүн
Арифметик прогресийн 
   эхний n гишүүний 
       нийлбэр

      Тоон цуваануудын нийлбэрийг
     хялбар аргаар хурдан олж сурах
     Арифметик  прогресс
 Дараагийн гишүүн бүр нь 
  өмнөх гишүүн дээр тогтмол 
              a1
  тоог нэмэхэд гардаг тоон 
  дарааллыг арифметик 
  прогресс гэнэ.   гэж  s
                          n
  тэмдэглэнэ
 эхний гишүүн ­ 
Дараагийн гишүүн бүр нь өмнөх 
 гишүүнээ тогтмол тоогоор 
 үржихэд гардаг тоон дарааллыг 
 геометр  прогресс гэнэ. Гэж 
 тэмдэглэнэ
   1+2+3+4+5+,,,+200 = ? 
энэ нийлбэрийг олох 
томъог гаргая.
Энэхүү нийлбэрийн гишүүд нь 
 арифметик прогресс үүсгэж 
 байна.Энэ дарааллын 
 нийлбэрийг S гэж тэмдэглэе. 
 Тэгвэл:
1+2+3+4+5+,,,+200 =  S болно. Энэ       
        дараалал арифметик прогресс     
         үүсгэж байгаа тул 
           +      +     +,,, +         = s n
      a1 a 2 a 3                an
       гэж бичиж болно.

       a1 a 2 a 3                  an
           +       +      + ,,, +         =   sn
                                                     a1
           +         +          + ,,, +      = s n
      a n a n−1 a n−2                   a1
 
Энэ 2 нийлбэрийг нэмбэл: 
 a1 a n a a n−1 a3 a n−2
(    +     )+(    +         )+(     +          ) + ,,, + 
                2
 an a1          s
(    +    ) = 2         болно.
                  n
                       a1 a n
Энэхүү нийлбэрт байгаа      +      ­нь 
                           a




дараах нийлбэрүүдтэй тэнцэхийг 
харъяа.Үүний тулд:        = d+ a n−1
                    an
Байдгийг санацгаая,
  Тэгвэл:
   a1 a n a1 a n−1 a 2 a n−1
        +     =     + d+         =      +          =       
   a2 a n−2 a3 a n−2                         a n a1
        +d+         =      +           =,,,=      +      
Иймийн учир
      a1 a n          s
    (     +     )n= 2        болно.Эндээс 
                        n
бидний томьёо маань гарч ирнэ.
         a1a n  n
    s n=
             2
  Үүнийг арифметик прогрессийн 
эхний n гишүүний нийлбэр олох 
томьёо гэнэ.
  Эхний                a1a n  n
 гишүүн
                  s n=
                           2
  n дүгээр 
  гишүүн


              n дүгээр 
              индекс
Арифметик прогресс
Жишээ бодлого №1
           an
                =4n+3 томъёогоор өгөгдсөн бол   
           эхний 20 гишүүний нийлбэрийг ол.
Бодолт:арифметик прогрессийн эхний n  
гишүүний нийлбэр олох томьёо ёсоор:  
       a1a20  20
s 20 =              =a1a 20 10
           2
Өгөгдсөн томьёондоо орлуулбал:
Арифметик прогресс

 a1=4×13=7

 a 20=803
s 20 =a1a 20 10=78310=900
Арифметик прогресс
Жишээ бодлого №2
1+3+5+ ,,,+ 17+19+21+19+17+,,,+3+1=?
Бодолт:
          a n =a1 n−1 d
              19=1+(n­1)2
              (n­1)2=18
               n­1=9
               n=10

More Related Content

What's hot

гурвалжин ба түүний чанар
гурвалжин ба түүний чанаргурвалжин ба түүний чанар
гурвалжин ба түүний чанарKhishighuu Myanganbuu
 
тоон дараалал
тоон дараалалтоон дараалал
тоон дараалалIreedui12
 
геометр прогрессийн ерөнхий гишүүний томъёо
геометр прогрессийн ерөнхий гишүүний томъёогеометр прогрессийн ерөнхий гишүүний томъёо
геометр прогрессийн ерөнхий гишүүний томъёоnaraa29
 
квадрат тэгшитгэл
квадрат тэгшитгэлквадрат тэгшитгэл
квадрат тэгшитгэлch-boldbayar
 
балархай эгшиг
балархай эгшигбалархай эгшиг
балархай эгшигariunch
 
Тригонометр функц
Тригонометр функцТригонометр функц
Тригонометр функцmuugii_16
 
трапец үзүүлэн
трапец үзүүлэнтрапец үзүүлэн
трапец үзүүлэнHuslen Zaya
 
Funktsin grafik8
Funktsin grafik8Funktsin grafik8
Funktsin grafik8rmarey
 
N зэргийн арифметик язгуур
N зэргийн арифметик язгуурN зэргийн арифметик язгуур
N зэргийн арифметик язгуурjimsee92
 
квадрат язгуур
квадрат язгуурквадрат язгуур
квадрат язгуурxocooo
 
шугаман тэгшитгэлийн систем
шугаман тэгшитгэлийн системшугаман тэгшитгэлийн систем
шугаман тэгшитгэлийн системDelger Nasan
 
Математик индукц
Математик индукц Математик индукц
Математик индукц Март
 
тоон дараалл хязгаар лекц№1
тоон дараалл хязгаар лекц№1тоон дараалл хязгаар лекц№1
тоон дараалл хязгаар лекц№1Э. Гүнтулга
 
тэгш өнцөгт гурвалж
тэгш өнцөгт гурвалжтэгш өнцөгт гурвалж
тэгш өнцөгт гурвалжDavaasambuu Bolormaa
 
кошийн тэнцэтгэл бишүүд.
кошийн тэнцэтгэл бишүүд.кошийн тэнцэтгэл бишүүд.
кошийн тэнцэтгэл бишүүд.Lhagvadorj_S
 

What's hot (20)

Toon daraalal
Toon daraalalToon daraalal
Toon daraalal
 
гурвалжин ба түүний чанар
гурвалжин ба түүний чанаргурвалжин ба түүний чанар
гурвалжин ба түүний чанар
 
тоон дараалал
тоон дараалалтоон дараалал
тоон дараалал
 
Erku
ErkuErku
Erku
 
геометр прогрессийн ерөнхий гишүүний томъёо
геометр прогрессийн ерөнхий гишүүний томъёогеометр прогрессийн ерөнхий гишүүний томъёо
геометр прогрессийн ерөнхий гишүүний томъёо
 
Math 10grade
Math 10gradeMath 10grade
Math 10grade
 
квадрат тэгшитгэл
квадрат тэгшитгэлквадрат тэгшитгэл
квадрат тэгшитгэл
 
балархай эгшиг
балархай эгшигбалархай эгшиг
балархай эгшиг
 
Koordinat
KoordinatKoordinat
Koordinat
 
Тригонометр функц
Тригонометр функцТригонометр функц
Тригонометр функц
 
трапец үзүүлэн
трапец үзүүлэнтрапец үзүүлэн
трапец үзүүлэн
 
Funktsin grafik8
Funktsin grafik8Funktsin grafik8
Funktsin grafik8
 
N зэргийн арифметик язгуур
N зэргийн арифметик язгуурN зэргийн арифметик язгуур
N зэргийн арифметик язгуур
 
квадрат язгуур
квадрат язгуурквадрат язгуур
квадрат язгуур
 
шугаман тэгшитгэлийн систем
шугаман тэгшитгэлийн системшугаман тэгшитгэлийн систем
шугаман тэгшитгэлийн систем
 
Математик индукц
Математик индукц Математик индукц
Математик индукц
 
тоон дараалл хязгаар лекц№1
тоон дараалл хязгаар лекц№1тоон дараалл хязгаар лекц№1
тоон дараалл хязгаар лекц№1
 
тэгш өнцөгт гурвалж
тэгш өнцөгт гурвалжтэгш өнцөгт гурвалж
тэгш өнцөгт гурвалж
 
кошийн тэнцэтгэл бишүүд.
кошийн тэнцэтгэл бишүүд.кошийн тэнцэтгэл бишүүд.
кошийн тэнцэтгэл бишүүд.
 
Lection 4
Lection 4Lection 4
Lection 4
 

Viewers also liked

прогресс
прогресспрогресс
прогрессynjinlkham
 
геометр прогрессын тэмдэглэгээ
геометр прогрессын тэмдэглэгээгеометр прогрессын тэмдэглэгээ
геометр прогрессын тэмдэглэгээKhishighuu Myanganbuu
 
геометр прогресс
геометр прогрессгеометр прогресс
геометр прогрессchoijamts53
 
геометр прогресс
геометр прогрессгеометр прогресс
геометр прогрессtuguldurshinee
 
Khishignyam hicheel 1
Khishignyam hicheel 1Khishignyam hicheel 1
Khishignyam hicheel 1hoianseku
 
арифметик прогресс
арифметик прогрессарифметик прогресс
арифметик прогрессTserendejid_od
 
дарааллын бодлогууд
дарааллын бодлогууддарааллын бодлогууд
дарааллын бодлогуудojargal
 
тоон дарааллын хязгаар
тоон дарааллын хязгаартоон дарааллын хязгаар
тоон дарааллын хязгаарjkhsak
 
дараалал
дараалалдараалал
дараалалHuslen Zaya
 

Viewers also liked (12)

прогресс
прогресспрогресс
прогресс
 
геометр прогрессын тэмдэглэгээ
геометр прогрессын тэмдэглэгээгеометр прогрессын тэмдэглэгээ
геометр прогрессын тэмдэглэгээ
 
геометр прогресс
геометр прогрессгеометр прогресс
геометр прогресс
 
прогресс
прогресспрогресс
прогресс
 
геометр прогресс
геометр прогрессгеометр прогресс
геометр прогресс
 
Khishignyam hicheel 1
Khishignyam hicheel 1Khishignyam hicheel 1
Khishignyam hicheel 1
 
арифметик прогресс
арифметик прогрессарифметик прогресс
арифметик прогресс
 
дарааллын бодлогууд
дарааллын бодлогууддарааллын бодлогууд
дарааллын бодлогууд
 
тоон дарааллын хязгаар
тоон дарааллын хязгаартоон дарааллын хязгаар
тоон дарааллын хязгаар
 
дараалал
дараалалдараалал
дараалал
 
Geometr progress
Geometr progressGeometr progress
Geometr progress
 
Shalgaltiin test
Shalgaltiin testShalgaltiin test
Shalgaltiin test
 

Similar to прогресс

цахим хичээл
цахим хичээлцахим хичээл
цахим хичээлnandia
 
9 р ангийн бие даалт
9 р ангийн бие даалт9 р ангийн бие даалт
9 р ангийн бие даалтTsedo Batsukh
 
9 р ангийн бие даалт
9 р ангийн бие даалт9 р ангийн бие даалт
9 р ангийн бие даалтTsetsegsuten Baatar
 
9 р ангийн бие даалт
9 р ангийн бие даалт9 р ангийн бие даалт
9 р ангийн бие даалтTsetsegsuten Baatar
 
бие даалтын бодлого1.1
бие даалтын бодлого1.1бие даалтын бодлого1.1
бие даалтын бодлого1.1ouyha
 
Тоон цуваа
Тоон цувааТоон цуваа
Тоон цувааBattur
 

Similar to прогресс (11)

цахим хичээл
цахим хичээлцахим хичээл
цахим хичээл
 
Ariphimetik progress=2011
Ariphimetik progress=2011Ariphimetik progress=2011
Ariphimetik progress=2011
 
9 р ангийн бие даалт
9 р ангийн бие даалт9 р ангийн бие даалт
9 р ангийн бие даалт
 
9 р ангийн бие даалт
9 р ангийн бие даалт9 р ангийн бие даалт
9 р ангийн бие даалт
 
9 р ангийн бие даалт
9 р ангийн бие даалт9 р ангийн бие даалт
9 р ангийн бие даалт
 
A progress
A progressA progress
A progress
 
бие даалтын бодлого1.1
бие даалтын бодлого1.1бие даалтын бодлого1.1
бие даалтын бодлого1.1
 
Analitek geometrhicheeliin lektsiin huraangui.odon
Analitek geometrhicheeliin lektsiin huraangui.odonAnalitek geometrhicheeliin lektsiin huraangui.odon
Analitek geometrhicheeliin lektsiin huraangui.odon
 
Тоон цуваа
Тоон цувааТоон цуваа
Тоон цуваа
 
Lab1
Lab1Lab1
Lab1
 
Lab1
Lab1Lab1
Lab1
 

More from Bayaraagiinshare (18)

судалгааStc
судалгааStcсудалгааStc
судалгааStc
 
Tuul
Tuul Tuul
Tuul
 
ангилал т
ангилал тангилал т
ангилал т
 
Magadlal
MagadlalMagadlal
Magadlal
 
Arifmetik dundaj
Arifmetik dundajArifmetik dundaj
Arifmetik dundaj
 
Kombinatorik
KombinatorikKombinatorik
Kombinatorik
 
Bi kvadrat-tegsh
Bi kvadrat-tegshBi kvadrat-tegsh
Bi kvadrat-tegsh
 
Tegsh untsugt
Tegsh untsugtTegsh untsugt
Tegsh untsugt
 
Neelttei hicheel 2011
Neelttei hicheel 2011Neelttei hicheel 2011
Neelttei hicheel 2011
 
5555
55555555
5555
 
Dorwon ontsoggt
Dorwon ontsoggtDorwon ontsoggt
Dorwon ontsoggt
 
Tsomiin urwal
Tsomiin urwalTsomiin urwal
Tsomiin urwal
 
Tsahilgaan helhee
Tsahilgaan helheeTsahilgaan helhee
Tsahilgaan helhee
 
Presentation2
Presentation2Presentation2
Presentation2
 
Halah horoh
Halah horohHalah horoh
Halah horoh
 
8 r angi-hod ilerhiileh arga
8 r angi-hod ilerhiileh arga8 r angi-hod ilerhiileh arga
8 r angi-hod ilerhiileh arga
 
Halah horoh
Halah horohHalah horoh
Halah horoh
 
òîãîíäîî ¿å
òîãîíäîî ¿åòîãîíäîî ¿å
òîãîíäîî ¿å
 

прогресс