13 47

1. Natural
Effective Microorganism : EM

2. เรื่อง น้ำหมักชีวะภำพจำกเศษอำหำรภำยในโรงเรียน
เกี่ยวกับโครงงาน
กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยีสารสนเทศการสื่อสาร
ผู้จัดท้ำ นางสาวพิชญพิมพ์พร อนันตบุญวัฒน์ เลขที่ 13
นางสาวอารีวรรณ สุพรรณรัตน์ เลขที่ 47
ครูที่ปรึกษำ ครูเขื่อนทอง มูลวรรณ์
สถำนศึกษำ โรงเรียนยุพราชวิทยาลัย
ปีกำรศึกษำ 2563

3. contents
หลักการและทฤษฎี ผลการศึกษา วิดีโอ EM
บทนา วิธีการดาเนินงาน บรรณานุกรม

4. โรงเรียนเกือบแทบทุกแห่ง ไม่ว่าจะเป็นขนาดเล็ก กลาง ไล่ไปจนถึงใหญ่มักจะประสบกับปัญหา
ของเศษอาหารภายในโรงเรียนที่เกิดจากการทานอาหารกลางวันเหลือหรือการไม่ทานบางอย่างบนจาน
อาหารของเด็กนักเรียน รวมไปถึงของครูเอง ทาให้ปริมาณเศษอาหารจากเด็กนักเรียนคนละเล็กละน้อย
สะสมเพิ่มขึ้นมากเกินจนไม่สามารถกาจัดได้หมด และเศษอาหารยังเป็นแหล่งรวมเชื่อโรคต่าง ๆ มากมาย
ดังนั้น เราจึงต้องหาวิธีเพื่อที่จะกาจัดเศษอาหาร เพื่อลดปัญหาต่าง ๆ ที่จะตามมากับเศษอาหารเหลือ
พวกนี้ ดังนั้นผู้จัดทาจึงได้ไปศึกษาหาวิธีการต่าง ๆ ในการกาจัดเศษอาหาร ภายในโรงเรียน จนกระทั่งได้
เจอกับการทาน้าหมักชีวภาพ หรือ EM ที่ย่อมาจาก Effective Microorganisms เป็นการนาซากพืชซาก
สัตว์ หรือสารอินทรีย์ชนิดต่าง ๆ มาหมักด้วยจุลินทรีจาเพาะ ทิ้งไว้สักระยะเวลาหนึ่งจะทาให้เราได้ปุ๋ย
ชีวะภาพที่เราสามารถนาไปใช้กับพืชผลทางการเกษตรของเรา เป็นการลดการใช้สารเคมีไปในตัว การทา
น้าหมักชีวะภาพนี้ยังเป็นการใช้หลักการทรงงานของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชการที่ 9 ในเรื่อง
ของการใช้อธรรมปราบอธรรม นอกจากจะลดปัญหาเศษอาหารแล้วยังได้พืชผลทางการเกษตรที่เจริญ
งอกงามไร้สารเคมีทาให้ชีวิตความเป็นอยู่ดีขึ้นอีกด้วย

5. เพื่อหาวิธีการจัดการกับเศษอาหาร
เพื่อศึกษาวิธีการทาน้าหมักชีวะภาพ
เพื่อกาจัดเศษอาหารให้เกิดประโยชน์มากที่สุด
O B J E C T I V E
เพื่อลดปัญหาเศษอาหารที่มากเกิน
เพื่อฝึกทักษะการแก้ปัญหา
วัตถุประสงค์

6. วิธีการทาน้าหมักชีวะภาพ
สูตรการทาน้าหมักชีวะภาพที่ใช้ในเรื่องต่างๆ
ประเภทของน้าหมักชีวะภาพ
ขอบเขต
โครงงาน

7. ผลที่คาดว่าจะได้รับ
ได้รับความรู้ในเรื่องการทาน้าหมักชีวะภาพ
เศษอาหารลดลง
มีการเจริญงอกงามของผลผลิตทางการเกษตร จากการใช้
น้าหมักจากเศษอาหาร
ทาให้คนในชุมชนได้เห็นถึงประโยชน์ของสิ่งที่ไม่มีคุณค่า

8. วิธีทาน้าหมักชีวภาพ
น้าหมักคือ?
วิธีการใช้น้าหมัก
ประโยชน์
สูตรน้าหมักชีวภาพ
01
02
0304
05

9. Effective Microorganism
นํ้าหมักชีวภาพ คือ นํ้าหมักที่ได้จากการหมักเศษซากพืช
ซากสัตว์หรือสารอินทรีย์ชนิดต่าง ๆ ที่หาได้ในท้องถิ่นด้วยจุลินทรีย์
จําเพาะ ซึ่งอาจหมักร่วมกับกากนํ้าตาลหรือนํ้าตาลทรายแดง
กระบวนการหมักของนํ้าหมักชีวภาพจะเกิดจากการย่อย
สลายสารอินทรีย์ด้วยจุลินทรีย์โดยใช้กากนํ้าตาล และนํ้าตาลจากสาร
อินทรีย์เป็นแหล่งพลังงาน แบ่งเป็น 2 แบบ

10. 1. กำรหมักแบบต้องกำรออกซิเจน
เป็นการหมักด้วยจุลินทรีย์ชนิดที่ต้องการออกซิเจนสาหรับกระบวนการย่อยสลายสารอินทรีย์
เพื่อสร้างเป็นพลังงานและอาหารให้แก่เซลล์ การหมักชนิดนี้จะเกิดน้อยในกระบวนการหมักน้าหมัก
ชีวภาพ และมักเกิดในช่วงแรกของการหมัก แต่เมื่อออกซิเจนในน้าและอากาศหมด จุลินทรีย์แบบใช้
ออกซิเจนจะลดน้อยลง และหมดไปจนเหลือเฉพาะการหมักจากจุลินทรีย์แบบไม่ใช้ออกซิเจน
01
02
2. กำรหมักแบบไม่ต้องกำรออกซิเจน
เป็นการหมักด้วยจุลินทรีย์ชนิดที่ไม่ต้องการออกซิเจนสาหรับกระบวนการย่อยสลายสารอินทรีย์
เพื่อสร้างเป็นพลังงานและอาหารให้แก่เซลล์ การหมักชนิดนี้จะเกิดเป็นส่วนใหญ่ในกระบวนการหมัก
น้าหมักชีวภาพ ผลิตภัณฑ์ที่ได้ คือ คาร์บอนไดออกไซด์ มีเทน ส่วนพวกเมอเคปเทนและก๊าซซัลไฟด์
จะปล่อยออกมาเล็กน้อย
𝑶 𝟐
𝑪𝑶 𝟐

11. 1. น้ำหมักชีวภำพจำกพืช
แบ่งเป็น 2 ชนิด คือ
– ชนิดที่ใช้ผักและเศษพืช เป็นน้าหมักที่ได้จาก
เศษพืช เศษผักจากแปลงเกษตรหลังการเก็บและ
คัดแยกผลผลิต น้าหมักที่ได้มีลักษณะเป็นน้าข้น
สีน้าตาล มีกลิ่นหอม ประกอบด้วยคาร์โบไฮเดรต
โปรตีน กรดอะมิโน กรดแลคติค และฮอร์โมน
เอนไซม์
– ชนิดที่ใช้ขยะเปียก เป็นน้าหมักที่ได้จากขยะใน
ครัวเรือน เช่น เศษอาหาร เศษผักผลไม้ น้าหมัก
ที่ได้มีลักษณะข้นสีน้าตาลจางกว่าชนิดแรก และมี
กลิ่นหอมน้อยกว่า บางครั้งอาจมีกลิ่นเหม็นบ้าง
เล็กน้อย ต้องใช้กากน้าตาลเป็นส่วนผสม
Effective
Microorganism

12. Effective
Microorganism
2. น้ำหมักชีวภำพจำกสัตว์
เป็นน้าหมักที่ได้จากเศษเนื้อต่าง ๆ เช่น เนื้อปลา
เนื้อหอย เป็นต้น น้าหมักที่ได้จะมีสีน้าตาลเข้ม
มักมีกลิ่นเหม็นมากกว่าน้าหมักที่ได้จากวัตถุหมัก
อื่น ๆ ต้องใช้กากน้าตาลเป็นส่วนผสม
3. น้ำหมักชีวภำพผสม
เป็นน้าหมักที่ได้จาการหมักพืช และเนื้อสัตว์
รวมกัน ส่วนมากมักเป็นแหล่งที่ได้จากเศษ
อาหารในครัวเรือนเป็นหลัก

13. วิธีท้ำ
ใช้พืชที่มีลักษณะสดใหม่ สมบูรณ์ อวบน้า โตเร็ว ไม่มีโรค(เน่า) ทุกส่วน ๆ ละไม่มากนักจากพืช
หลาย ๆ ชนิด ทั้งพืชที่กินได้และวัชพืช นามาสับให้เป็นชิ้นเล็ก ๆ หรือบดละเอียดให้ได้ปริมาณ 3 กก.
แล้วบรรจุเศษพืชที่ได้ลงในภาชนะ และเติมกากน้าตาลลงไป 1 ลิตร คนหรือเขย่าให้เข้ากัน ให้เศษพืช
จมอยู่ในกากน้าตาลตลอดเวลา ปิดฝาภาชนะ เก็บไว้ในที่มืดภายใต้ อุณหภูมิห้องนาน 7 วัน สามารถ
นาไปใช้ได้
กำรปฏิบัติระหว่ำงกำรหมัก
เขย่าภาชนะที่หมักพร้อมกับเปิดฝา วันละ 2 ครั้ง เช้า - เย็น เมื่อครบ 7 วัน ให้ดมกลิ่น ถ้าหอม
หวานแสดงว่า "ดี“ สามารถนาไปใช้ได้ ถ้าบูดเปรี้ยวแสดงว่า "ไม่ดี" ให้แก้ไขด้วยการเติมกากน้าตาล
หรือของที่ใส่ครั้งแรกแล้วหมักต่ออีก 3 วัน ถ้ามีกลิ่นหอมหวานก็แสดงว่า "ดี" ถ้ามีกลิ่นบูดเปรี้ยวอีก
ให้เติมน้าตาลอีกแล้วหมักต่อไปจนกว่าจะมีกลิ่นหอมหวาน เมื่อได้น้าหมักที่ดีแล้วให้เก็บไว้ในที่มืดภายใต้
อุณหภูมิห้อง เก็บได้นาน 6 เดือน - 1 ปี ระหว่างเก็บหากมีกลิ่นบูดเปรี้ยวให้เติมกากน้าตาลลงไป
สูตรที่ 1
ส้ำหรับ
พืชกินใบ

14. สูตรที่ 2
ส้ำหรับพืชผัก
กินดอกผล
วัสดุ
1) ผลไม้สุก (ฟักทองแก่, มะละกอทั้งเนื้อและเมล็ด กล้วยน้าว้า บวบเหลี่ยม มะเขือเทศ)
2) พืชสด (ช่วงใบแก่อ้วนเอาทั้งปลายยอดและปลายราก)
3) กากน้าตาล อัตราส่วน 2 : 1 : 1
วิธีท้ำ
ใช้พืชที่มีลักษณะสดใหม่ สมบูรณ์ อวบน้า โตเร็ว ไม่มีโรค(เน่า) ทุกส่วน ๆ ละไม่มากนัก จากพืชหลาย ๆ
ชนิด ทั้งพืชที่กินได้และวัชพืช นามาสับให้เป็นชิ้นเล็ก ๆ หรือบดละเอียดให้ได้ปริมาณ 3 กก. แล้วบรรจุเศษพืชที่
ได้ลงในภาชนะ และเติมกากน้าตาลลงไป 1 ลิตร คนหรือเขย่าให้เข้ากันให้เศษพืชจมอยู่ในกากน้าตาลตลอดเวลา
ปิดฝาภาชนะ เก็บไว้ในที่มืดภายใต้อุณหภูมิห้องนาน 7 วัน สามารถนาไปใช้ได้
กำรปฏิบัติระหว่ำงกำรหมัก
เขย่าภาชนะที่หมักพร้อมกับเปิดฝา วันละ 2 ครั้ง เช้า - เย็น เมื่อครบ 7 วัน ให้ดมกลิ่น ถ้าหอมหวาน
แสดงว่า "ดี“ สามารถนาไปใช้ได้ ถ้าบูดเปรี้ยวแสดงว่า "ไม่ดี" ให้แก้ไขด้วยการเติมกากน้าตาล หรือของที่ใส่ครั้ง
แรกแล้วหมักต่ออีก 3 วัน ถ้ามีกลิ่นหอมหวานก็แสดงว่า "ดี" ถ้ามีกลิ่นบูดเปรี้ยวอีกให้เติมน้าตาลอีกแล้วหมักต่อไป
จนกว่าจะมีกลิ่นหอมหวาน เมื่อได้น้าหมักที่ดีแล้วให้เก็บไว้ในที่มืดภายใต้อุณหภูมิห้อง เก็บได้นาน 6 เดือน - 1 ปี
ระหว่างเก็บหากมีกลิ่นบูดเปรี้ยวให้เติมกากน้าตาลลงไป

15. สูตรที่ 3
ส้ำหรับพืชผัก
ผลไม้ พืชไร่
นำข้ำว
วัสดุ
1) พืชสด (สูตร 1)
2) พืชสดและผลไม้สุก (สูตร 2)
3) ปลาเป็น ๆ หอยเชอรี่ ไข่หอยเชอรี่ กระดูกป่น
4) ตัวเสริม (ขี้เด็กทารก ขี้ไก่ค้างคอน ขี้นกปากห่าง ขี้เป็ดกินหอย ยาคูลท์ โยเกิร์ต กระทิงแดง ระลาเอียด)
5) กากน้าตาล ผสมในอัตราส่วน 1 : 1 : 1 : เล็กน้อย : พอท่วม
วิธีท้ำ
เตรียมวัสดุในการทานาหมักสูตร 1 และ สูตร 2 ตามอัตราส่วนที่กาหนด นาปลาสด (ทั้งตัว) หอยเชอรี่
ไข่หอยเชอรี่ มาบด โขลก สับให้ละเอียด เพื่อง่ายในการย่อยสลาย บรรจุเศษพืช เศษปลา เศษหอยที่บด โขลก
สับละเอียดแล้วลงภาชนะ (ควรเป็นโอ่งหรือภาชนะพลาสติกไม่แนะนาให้ใช้โลหะ) แล้วเติมกากน้าตาลลงไป
คลุกเคล้าพอคลุกคลิก เติมน้ามะพร้าวอ่อน คลุกเคล้าลงไปอีกเพื่อให้มีน้ามากขึ้นพอท่วมเศษวัสดุ คนหรือเขย่า
ให้เข้ากัน ให้เศษพืชจมอยู่ในกากน้าตาลตลอดเวลา ปิดฝาภาชนะเก็บไว้ที่มืดอุณหภูมิห้องนาน 7 วัน ก็สามารถ
นาไปใช้ได้
กำรปฏิบัติต่อปุ๋ยน้ำชีวภำพระหว่ำงกำรหมัก ปฏิบัติตำมสูตร 2 จนถึงขันตอนสุดท้ำย

16. 2) เตรียมดินแปลกปลูก หรือหลุมปลูกไม้ผล อัตราส่วน
30-50 ซี.ซี./น้า 20 ลิตร ผสมกับปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก
5) เพิ่มเปอร์เซ็นต์ความงอกเป็นเวลา 12 ชั่วโมงของ
เมล็ดพันธุ์ อัตราส่วน 15-20 ซี.ซี./น้า 20 ลิตร แช่เมล็ด
พันธุ์พอท่วมก่อนเพาะ
4) กาจัดน้าเสียโดย อัตราส่วน 75-100 ซี.ซี./น้า
20 ลิตร ราดให้ทั่วบริเวณน้าเสียหรือในคอกปศุสัตว์
3) ใช้แทนสารเร่งปุ๋ยหมัก อัตราส่วน 75-100
ซี.ซี./น้า 20 ลิตร พรมลงบนวัสดุทาปุ๋ยหมัก
1) พืชผักสวนครัว พืชไร่ ไม้ผลยืนต้น ให้ทางใบ อัตราส่วน
15-20 ซี.ซี./น้า 20 ลิตร ทุก ๆ 5-7 วัน ควบคู่กับให้ทางราก
30-50 ซี.ซี./น้า 20 ลิตร ทุก ๆ 15-20 วัน.
ส้ำหรับสูตร 1

17. 1) สูตร 2 เหมาะสาหรับพืชผักที่ใช้กินดอกผล เช่น
กะหล่าดอก แตงโม แตงกวา แตงเทศ แคนตาลูป
ถั่วฝักยาว ถั่วแปบ ถั่วเหลือง มะรุม น้าเต้า กุยช่าย
บวบต่างๆ มะเขือต่างๆ ฟักทอง ฟักเขียว พริกต่างๆ
4) สูตร 2 นี้ ใช้จนถึงระยะออกดอกติดผลก็ได้
3) ใช้อัตราส่วน 30 - 50 ซี.ซี./น้า 20 ลิตร ราดทางดิน
สลับการฉีดทางใบ 5 - 7 วัน/ครั้ง จะทาให้ดินร่วนซุย
2) ใช้อัตราส่วน 0.5 - 20 ซี.ซี./น้า 20 ลิตร
ฉีดพ่นทางใบทุก ๆ 5 - 7 วัน/ครั้ง
ส้ำหรับสูตร 2

18. อัตราและ
วิธีการใช้
น้าหมักชีวภาพ
⇒ พืชไร่
1. ช่วงเตรียมดิน
อัตราการใช้ : น้าหมักชีวภาพ 5 ลิตร/น้า 20 ลิตร/ไร่
วิธีใช้ : เจือจางน้าหมักด้วยน้าในอัตราส่วนข้างต้น และฉีดพ่นดินก่อนการไถพรวนดิน
หรือไถกลบซังข้าว
2. การแช่ท่อนพันธุ์อ้อย และมันสาปะหลัง
อัตราการใช้ : น้าหมักชีวภาพ 1 ลิตร/น้า 100 ลิตร
วิธีใช้ : เจือจางน้าหมักด้วยน้าในอัตราข้างต้น พร้อมนาท่อนพันธุ์ แช่นาน 20-30 นาที
ก่อนปลูก
3. ช่วงการเจริญเติบโต
อัตราการใช้ : น้าหมักชีวภาพ 0.5-1 ลิตร/น้า 20 ลิตร/ไร่
วิธีใช้ : ฉีดพ่นบนต้นพืชทั้งระยะแตกกิ่ง แตกใบ ออกดอก และติดผล

19. ⇒ ข้ำว
1. การแช่เมล็ดพันธุ์ข้าว
อัตราการใช้ : น้าหมักชีวภาพ 1 ลิตร/น้า 30 ลิตร/เมล็ดข้าว 20 กิโลกรัม
วิธีใช้ : แช่เมล็ดข้าว 1-2 วัน ก่อนหว่านเมล็ด
2. ช่วงเตรียมดิน
อัตราการใช้ : น้าหมักชีวภาพ 1 ลิตร/น้า 40 ลิตร/ไร่
วิธีใช้ : เจือจางน้าหมักด้วยน้าในอัตราส่วนข้างต้น และฉีดพ่นดินก่อนการไถพรวนดิน
หรือไถกลบซังข้าว
3. ช่วงการเจริญเติบโต
อัตราการใช้ : น้าหมักชีวภาพ 1 ลิตร/น้า 50 ลิตร/ไร่
วิธีใช้ : เจือจางน้าหมักด้วยน้าในอัตราส่วนข้างต้น แล้วฉีดพ่นต้นพืช
อัตราและ
วิธีการใช้
น้าหมักชีวภาพ

20. ⇒ พืชผัก และไม้ดอก
อัตราการใช้ : น้าหมักชีวภาพ 1 ลิตร/น้า
50 ลิตร/ไร่
วิธีใช้ : เจือจางน้าหมัก และฉีดพ่นบน
ต้นพืชในทุกระยะ
⇒ ไม้ผล
อัตราการใช้ : น้าหมักชีวภาพ 1 ลิตร/น้า
50 ลิตร/ไร่
วิธีใช้ : เจือจางน้าหมัก และฉีดพ่นบน
ต้นพืชในทุกระยะ โดยเฉพาช่วงออกดอก
และติดผล
⇒ บ่อกุ้งหรือบ่อปลา
อัตราการใช้ : น้าหมักชีวภาพ 1 ลิตร/น้า 1
คิว
วิธีใช้ : เติมน้าหมักลงบ่อเลี้ยงทุก ๆ 1 เดือน
⇒ คอกเลี้ยงสัตว์
อัตราการใช้ : น้าหมักชีวภาพ 1 ลิตร/น้า
40 ลิตร/พื้นที่ 100 ตารางเมตร
วิธีใช้ : เจือจางด้วยน้า และฉีดพ่นบนลาน
หรือคอกสัตว์ บนตัวสัตว์ ทุก ๆ 1-3 เดือน
อัตราและ
วิธีการใช้
น้าหมักชีวภาพ

22. ประโยชน์ของน้าหมักชีวภาพ
1. ด้ำนกำรเกษตร
– ใช้ฉีดพ่นหรือเติมในดินหรือน้า ช่วยปรับสภาพความเป็นกรด-
ด่าง ในดิน และน้า
– ใช้เติมในดิน ช่วยปรับสภาพโครงสร้างของดิน ทาให้ดินร่วนซุย
อุ้มน้าได้ดี และช่วยเพิ่มจานวนจุลินทรีย์ในดิน และน้า
– ช่วยเพิ่มอัตราการย่อยสลายสารอินทรีย์ในดิน และน้า
– ใช้รดต้นพืชหรือแช่เมล็ดพันธุ์ ท่อนพันธุ์ เพื่อเร่งการเกิดราก
และการเจริญเติบโตของพืช
– เป็นสารที่ทาหน้าที่เหมือนฮอร์โมนพืช กระตุ้นการเกิดราก
และการเจริญเติบโต ทาให้ผลผลิต และคุณภาพสูงขึ้น
– ใช้ฉีดพ่นในแปลงเกษตร ช่วยต้านแมลงศัตรูพืช และลดจานวน
แมลงศัตรูพืช
– ใช้ฉีดพ่นในแปลงผัก ผลไม้ หรือผลผลิตต่าง ๆ เพื่อป้องกันการ
ทาลายผลผลิตของแมลง

23. 2. ด้ำนปศุสัตว์
– ใช้ฉีดพ่นตามพื้นดินในฟาร์มเพื่อลดกลิ่นเหม็นของมูลสัตว์
ซากพืช ซากสัตว์ในฟาร์ม
– ใช้เติมในน้าเสียเพื่อกาจัดน้าเสียด้วยการเพิ่มจานวนจุลินทรีย์
ในการย่อยสารอินทรีย์ในน้าเสีย
– ใช้ฉีดพ่นตามพื้นหรือตัวสัตว์เพื่อป้องกัน และลดจานวนของ
จุลินทรีย์ก่อโทษ และเชื้อโรคต่าง ๆ
– ช่วยป้องกันแมลงวัน และการเจริญเติบโตของหนอนแมลง
ต่าง ๆ
– ใช้ผสมอาหารสัตว์จาพวกหญ้าเพื่อเพิ่มจานวนจุลินทรีย์ใน
กระเพาะอาหารสัตว์เคี้ยวเอื้อง
– ใช้หมักหญ้า ฟางข้าวหรือหญ้าอาหารสัตว์เพื่อให้เกิดการย่อย
ง่าย
ประโยชน์ของน้าหมักชีวภาพ

24. 3. ด้ำนกำรประมง
การใช้ในด้านการประมงมักใช้น้าหมักชีวภาพเติมในบ่อเลี้ยงปลา
เพื่อประโยชน์ในด้านต่าง ๆ คือ
– เพื่อปรับความเป็นกรด-ด่าง
– เพื่อเพิ่มจานวนจุลินทรีย์สาหรับการย่อยสลายสิ่งสกปรกในบ่อปลา
– เพื่อต้าน และลดจานวนเชื้อโรคที่ก่อโทษในสัตว์น้า
– เพื่อรักษาแผลของสัตว์น้า
– ช่วยลดปริมาณขี้เลนในบ่อ ด้วยการช่วยย่อยสลายสิ่งเน่าเสีย
ด้านล่างบ่อ
ประโยชน์ของน้าหมักชีวภาพ

25. 4. ด้ำนสิ่งแวดล้อม
– ใช้เติมในระบบบาบัดน้าเสียจากการเกษตร ปศุสัตว์ การประมง
โรงงานอุตสาหกรรม และชุมชน
– ใช้เติมในบ่อขยะ ช่วยย่อยสลายขยะ และกาจัดกลิ่นเหม็น
– ใช้ปรับสภาพของเสียจากครัวเรือนก่อนนาไปใช้ประโยชน์ใน
การเกษตร
ประโยชน์ของน้าหมักชีวภาพ

26. EM Microbial solution to save the earth

27. เครื่องมือและอุปกรณ์ที่ใช้
1. เศษอาหาร
2. น้าตาลทราย หรือกากน้าตาล
3. ถังที่มีฝาปิด ขนาด 10 ลิตร
งบประมำณ
- กากน้าตาล 80 บาท/5ลิตร
วิธีการจัดทาโครงงาน

28. วิธีด้ำเนินงำน
1. วางแผนงานว่าจะเริ่มทาอะไรตรงไหนอย่างไรบ้าง อย่างเป็นระบบ
2. เริ่มสารวจว่าแต่ละวันเหลือเศษอาหารบริมาณเท่าไหร่บ้าง จด
บันทึกไว้และนาข้อมูลมาคานวนว่าในการทาน้าหมักแต่ละครั้งต่อเศษ
อาหารในแต่ละวันจะได้ออกมาในปริมาณเท่าไหร่
3. จัดหาอุปกรณ์ที่มีอยู่แล้ว เป็นการช่วยลดค่าใช้จ่ายในการจัดซื้อ
จัดหาอุปกรณ์
4. ลงมือทาน้าหมักจากเศษอาหารโดยทาตามสูตรแต่ละสูตร ที่จะ
ให้ผลของน้าหมักที่ต่างกันออกไป และหมักตามระยะเวลาที่กาหนด
โดยหมั่นตรวจสอบและสังเกตการเปลี่ยนแปลงเสมอ ๆ
5. เมื่อถึงระยะเวลาที่กาหนดแล้ว นาน้าหมักที่ทาออกมาในแต่ละ
สูตรมาใช้ในแปลงเกษตร โดยกาหนดตัวแปลควบคุมคือ ชนิดของ
ต้นไม้ ปริมาณในการให้น้าหมัก ช่วงเวลาในการให้น้าหมัก แล้วบันทึก
ผลที่ได้
วิธีการจัดทาโครงงาน

29. ล้ำดับ ขันตอน
สัปดำห์
ผู้รับผิดชอบ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
1 คิดหัวข้อโครงงาน
2 ศึกษาและค้นคว้าข้อมูล
3 จัดทาโครงร่างงาน
4 ปฏิบัติการสร้างโครงงาน
5 ปรับปรุงทดสอบ
6 การทาเอกสารรายงาน
7 ประเมินผลงาน
8 นาเสนอโครงงาน

30. • ได้รับความรู้ในเรื่องการทาน้าหมักชีวะภาพ
• การกาจัดเศษอาหารเหลือจากโรงอาหารเป็นเรื่องง่ายขึ้น
• เศษอาหารลดลง
• มีการเจริญงอกงามของผลผลิตทางการเกษตร จากการใช้น้าหมัก
จากเศษอาหาร
• ทาให้คนในชุมชนได้เห็นถึงประโยชน์ของสิ่งที่ไม่มีคุณค่า
ผลการศึกษา

31. โครงการสวนผักคนเมือง.//(2560).//ทาน้าหมักชีวภาพจากเศษอาหาร.//สืบค้นเมื่อ 20 พฤศจิ-
กายน 2562,/จาก/http://www.thaicityfarm.com/2018/02/19
บ้านไร่นาเรา.//(2559).// 4 สูตรน้าหมักชีวภาพยอดนิยม.// สืบค้นเมื่อ 20 พฤศจิกายน 2562,/
http:// www.banrainarao.com/knowledge/biofer_10
เกษตรพื้นฐาน.//(2558).//น้าหมักชีวภาพ และวิธีทาน้าหมักชีวภาพ.// สืบค้นเมื่อ 20 พฤศจิกายน
2562,/ https://puechkaset.com
ไทยรัฐ.//(2559).//น้าหมักชีวภาพสูตรพลิกโลก งอกเร็ว ต้านโรค เพิ่มผลผลิต.// สืบค้นเมื่อ 21
พฤศจิกายน 2562,/ thaicityfarm.com/2018/02/19/ทาน้าหมักชีวภาพจากเศษอ/
บ้านและสวน.//(2562).//ทาปุ๋ยจากเศษอาหาร ในครัวเรือน.//สืบค้นเมื่อ 20 พฤศจิกายน 2562,/
จาก /https://www.baanlaesuan.com/44024/plant-scoop/fertilizer
บรรณานุกรม

32. Thank You