komunikasyon at pananaliksik sa wika at kulturang pilipino

1. (KONSEPTONG PANGWIKA)
IKALAWANG LINGGO
UNANG WIKA
PANGALAWANG WIKA
PANGATLONG WIKA

2. UNANG WIKA (L1)
Tawag sa wikang kinagisnan mula sa pagsilang
at unang itinuro sa isa tao.
Tinawag din itong katutubongwika, mother
tongue, arterial nawika.
Natutunan natin mula ng tayo ay ipinanganak.

3. Skutnabb-Kangas at Philippson(1989)
Ang Unang Wika ay maaaring...
1. Wikang natututuhan sa mga magulang
2. Ang unang wikang natutuhan, kanino paman ito natutuhan
3. Unang wika ng isang bayan o bansa(e.g. Iloko:Ilokano;
Bikolano:Bicol)
4. Wikang pinakamadalas gamitin ngisang tao sa
pakikipagtalastasan
5. Ang wikang mas gustong gamitin ngisang tao

4. Dalawang Paraan ng pagkatuto ng Unang Wika
Behaviorist (Ugali )- Ang pagkatututo ng sanggol ng
unang wika wika ay nagbubuong ugali. Na
mailalarawan sa mga sumusunod:
1. Paggaya sa tunog na naririnig.
2. Sinusubukang makapagsalita gaya ng matanda `
3. Paulit-ulit na pagsasalita hanggang sa makaugaliaan
4. Patuloy na nahuhubog ang kakayahang magsalita.

5. Nativist- Naniniwalang ang isang bata ay may likas
na kakahayang matuto ng unang wika. Dahil ito sa
tinatawag na LAD, isang aparato sa pagsasalita na
bahagi na ng isip ng isang tao. Ito ay may
katangiang:
1. Tao lang ang may LAD at gumagana mula pagsilang
hanggang edad labing-isa.
2. Nagbibigay sa mga bata na kakayahang masagap at
maintindihan ang mga salitang ginagamit sa kanilang
kapaligiran. Upang sila mismo ay magamit ito.

6. IKALAWANG WIKA (L2)
Ayon kay Muriel Saville- Troike ang ikalawang wika
ay anumang dagdag na wikang natutuhan ang isang
tao pagkatapos niyang matutuhan ang unang wika.
Ito ay isang opisyal na wika o wikang namamayani
sa lipunan na gamit sa pag-aaral, trabaho at ano pa
mang mahalagang pangangailangan.

7. 1. IMPORMAL NA PAGKATUTO- Nagaganap sa likas
na kapaligiran.
Hal. Ang isang Bulakenyang natuto na ng Aklanon
ng makapang-asawa ng Aklanon at nanirahan sa
Aklan.
Ayon kay Troike may (3) tatlong paraan sa pagkatuto
ng Ikalawang Wika.

8. 2. PORMAL NA PAGKATUTO- Ang organisadong
pag-aaral ng wikang nagaganap sa paaralan.
Haimbawa:
Isang Estudyante ng Turismo na nag-aral ng 12
yunits ng dayuhang wika bilang bahagi ng
kanyang kurikulum

9. 3. MAGKAHALONG PAGKATUTO- Kapwa
gumagamit ng likas at pormal na mga paraan sa
pagkatuto ng ikalawang wika.
Haimbawa:
Isang Korea na nag-aaral na ng Filipino sa klase
at natututo pa ito sa mga kaklase niyang Pilipino.

10. Pangatlong Wika (L3)
– ito naman ang tawag sa wika na matututunan ng isang bata matapos niyang
matutunan ang una at ang pangalawang wika o L3.
Mga paraan sa pagkatuto ng pangatlong wika
 Natutuhan ng bata mula sa mga nakakasalamuha niya sa kanyang paglaki,
 Natutuhan mula sa lugar na kanyang nararating,
Natutuhan mulas sa mga palabas na kanyang napapanood sa telebisyon,
mga aklat na kaniyang nababasa.
Dito’y may ibang bagong wika pa uli siyang naririnig o nakikilala na kalauna’y
natututuhan niya at nagagamit na sa pakikipag-usap sa mga tao na
nakapaligid sa kaniya na nagsasalita rin nito.

11. (KONSEPTONG PANGWIKA)
IKALAWANG LINGGO
MONOLINGGWALISMO
BILINGGWALISMO
MULTILINGGWALISMO

12. MONOLINGGWALISMO

13. Monolingguwalismo
Monolingguwalismo ang tawag sa
nagpapatupad ng iisang wika sa isang
bansa tulad ng isinasagawa sa mga
bansang isa lang ang wika na ginagamit na
panturo sa lahat ng larangan o asignatura.

14. Monolingguwalismo
Sa sistemang monolingguwalismo ay may
iisang wika rin ang umiiral bilang wika ng
edukasyong komersiyo, negosyo at wika ng
pakikipagtalastasan sa pang-araw-araw na
buhay.

15. Monolingguwal
Ayon kay Richards at Schmidt (2002),
“ang monolingguwal ay isang
indibiduwal na may iisang wika
lamang ang nagagamit.”

16. BILINGGWALISMO

17. BILINGGWALISMO
Binigyang kahulugan ni Leonard
Bloomfield (1935), isang
Amerikanong lingguwista ang
bilinggwalismo bilang paggamit o
“pagkontrol ng tao sa dalawang
wika na tila ba ang dalawang wika ay
kanyang katutubong wika.”

18. Bilingguwal
Ayon kay John Macnamara (1967) “ang
bilingguwal ay isang taong may sapat na
kakayahan sa isa sa apat na makrong
kasanayang pangwikang kinabibilangan
ng pakikinig, pagsasalita, pagbasa, at
pagsulat sa isa pang wika maliban sa
kaniyang unang wika.”

19. BILINGGWAL
–Maituturing na biligguwal ang isang tao kung
magagamit niya ang ikalawang wika nang mataas sa
lahat ng pagkakataon.
– Sa pananaw na ito, dapat magamit ng mga
bilingguwal ang dalawang wika nang halos hindi
matutukoy kung alin sa dalawa ang una at
pangalawang wika niya.

20. MULTILINGGWALISMO

21. Multilinggwalismo
Ito ang tawag kapag gumagamit ng tatlo o mahigit pang wika
ang isang bansa.
Ang Pilipinas ay ang bansang pinakahalimbawa ng
multilinggwalismo. Sa pilipinas ay mayroong mahigit 180 wika
at wikain kaya naman bibihirang Pilipino ang monolinggwal.
Multilingguwal naman ang tawag sa mga taong gumagamit
ng tatlo o mahigit pang wika.

22. MULTILINGGWAL
“Ang mga tao ay maaaring matawag na
multilingguwal kung maalam sila sa
pagsasalita ng dalawa o higit pang wika,
anuman ang antas ng kakayahan.”
LEMAN(2014)

23. Multilingguwal
Ang Multilingguwal ay tumutukoy sa kakayahan ng
isang tao o indibidwal na makaunawa at
makapagsalita ng ng iba’t-ibang wika.
Ayon kay Stavenhagen iilan lamang daw sa buong
mundo.

24. PARA SA KARAGDAGANG KAALAMAN MAY MGA BANSA
NA MULTILINGGWAL AY ANG MGA SUMUSUNOD:
 Bolivia- ayon sa pag aaral ito ay mayroong 36 na minoridad na wika
 India- ayon naman sa pag aaral ito ay mayroong 23 na opisyal na wika na pangunahin ang
Hindi, na tinatayang apat na pung porsyento ang Malayan, Tamil, Kannada At ang Telugu.
 Bolivia- ayon sa pag aaral ito ay mayroong 36 na minoridad na wika
 Belgium- ayon sa pag aaral ito ay mayroong tatlong opisyal na wika ang Dutch French at
German
 Switzerland- ayon sa pag aaral ito ay mayroong apat na pangunahing pambansang wika ito
ay ang German, French,Italian at Romansh.
 Luxembourgh – ayon naman sa pag aaral ito ay may tatlong opisyal na wika ito ay ang mga
Luxembourgish, French, at German

25. ILANG MGA WIKA SA PILIPINAS
 Tagalog
 Tausog
 Cebuano
 Ilokano
 Hiligaynon
 Bikol
 Wara-waray
 Kapampangan
 Pangasinense
 Maranao
 Maguindanao
 Kinaraya

26. (KONSEPTONG PANGWIKA)
IKALAWANG LINGGO
HOMOGENOUS AT
HETEROGENOUS NA WIKA

27. Homogenous
Nanggaling sa salitang Griyego na HOMO
nangangahulugan ng “uri o klase” at GENOS
“kaangkan o kalahi”
Tunutukoy sa pagkakaroon ng iisang anyo at
katangian ang wika.

28. Homogenous na Wika
Nangangahulugang iisang wika ang ginagamit o mas
ginagamit sa iisang teritoryo, rehiyon, probinsya o
kaya naman bansa
Karaniwang ito ang wikang ginagamit ng mas
nakararaming tao, hindi lang sa pisikal na
interaksyon sa pamamagitan ng pakikipagtalastasan
pati na rin sa anyo ng pagsusulat

29. Homogenous na Wika sa
Pilipinas
Sa ating bansa, ang pinaka-dominanteng wika na
halos lahat ng Pilipino ay gumagamit ay Wikang
Filipino
Ibig sabihin ay iminumungkahi sa mga Pilipino na
mahalin at ipreserba ang sariling wika sa
pamamagitan ng paggamit at paglinang dito

30. Homogenous na Wika sa
Pilipinas
Noong 1939 ay idineklara ni Pangulong
Manuel Luis Quezon na ang gagamiting opisyal
na wika sa buong arkipelago ng Pilipinas ay
Wikang Pilipino batay sa Tagalog sapagkat ito
ang wikang marami ang gumagamit

31. Heterogeneous
 Ito ay mula sa salitang “heterous” na
nangangahulugang magkaiba at “genos”
naman ay uri o lahi.
Sinasabing na ang bawat wika ay mayroon
mahigit sa isang barayti.

32. Heterogeneous na Wika sa
Pilipinas
Ang pinakaginagamit na mga wika sa Pilipinas ay ang
Wikang Filipino batay sa Tagalog at ang Wikang Ingles
Ang mga wikang sinasambit at ginagamit ng iilang bahagi
ng Pilipinas ay ang mga rehiyunal na wika katulad ng
Bikolano (para sa Bicol), Waray (para sa mga tagaSilangang
bahagi ng Bisaya) at Ilocano (para sa mga tagaIlocos at ilang
parte ng Hilagang Luzon), at iba pang wika

33. Performane Task # 2
Bumuo ng isang sanaysay na katatagpuan ng tatlo hanggang
limang talata na tumatalakay sa kahalagahan ng
preserbasyon ng wikang Filipino sa modernong panahon.
Isaisip ang mga epekto ng teknolohiya at globalisasyon sa
paggawa ng sanaysay.
GAWAIN 1:

34.  GAWAIN 2:
1. Ano ang unang wika o L1 mo? Sa paanong paraan natututunan ng isang
tao ang kaniyang unang wika o L1? Ipaliwanag ang iyong sagot.
2. Ano naman ang iyong pangalawang wika o L2? Paano nagkakaroon ng L2
ang isang tao? Saan at papaano ito nangyayari?
3. Ano o ano-ano naman ang iyong pangatlong wika o L3? Anong
pangyayari o mga pangyayari ang nabibigay-daan sa pagkakaroon ng isang
tao ng ikatlong wika?
4. Sa anong wika mo madalas naipapahayag ang iyong mga ideya? Bakit?
5. Anong wika naman ang madalas ninyong ginagamit sa inyong tahanan?
Bakit?

35. Bakit kaya sa tingin mo ay mahalagang
matutunan ng isang tao ang mga wika o mga
wikaing ginagamit sa kaniyang paligid?
Makatutulong kaya ito sa kaniyang pang-araw-
araw na pamumuhay?
 GAWAIN 3: