Karunungang bayan

1. BULONG, PALAISIPAN,
BUGTONG, TULANG
PANUDYO,
TUGMANG DE-GULONG

2. TUKUYIN ANG MGA
SUMUSUNOD NA NILALANG
NA PINANINIWALAAN DITO
SA PILIPINAS

23. BULONG
• Ang bulong ay isang matandang katawagan
sa orasyon ng mga sinaunang tao sa
kapuloan ng Pilipinas.
• Isinasagawa ng ating mga ninuno at maging
sa kasalukuyang panahon ang mga bulong sa
iba’t ibang sitwasyon.

24. • Ginagamit kapag nagpapasintabi
kung napaparaan sa tapat ng nuno sa
punso, sa kagubatan, sa tabing-ilog
at sa iba pang lugar na
pinaniniwalaang tirahan ng mga
engkanto, lamang lupa o maligno.

25. • Binibigkas ang mga bulong upang
mabigyang babala ang mga nilalang na
hindi nakikita para maiwasan silang
masaktan o matapakan. Pinaniniwalaan
kasing kapag nasaktan ang mga nilalang
na ito ay maari silang magalit at magdulot
ng hindi maipaliwanag na karamdaman o
sakit.

26. • Ginagamit ang bulong upang
itaboy ang masasamang
elemento sa iba’t ibang lugar.

27. Kung magtatapon sa ilabas tuwing gabi
• kayu,kayu
umadayu kayu

28. Kapag itatapon sa bubong ang natanggal na ngipin
ng bata
• Dagang Malaki, dagang
maliit
heto ang ngipin kong
sira at pangit
bigyan mo ng bagong
kapalit

29. Pag magpuputol ng puno
• Huwag magalit,
kaibigan
Aming Pinuputol
lamang
Ang sa Ami’y napag-
utusan

30. • Tabi, tabi po, ingkong.
• Makikiraan po..
• Tabi tabi po apo, alisin mo
po ang sakit ng pamilya
ko
• Lumayo kayo, umalis
kayo, at baka mabangga
kayo

31. • Lumakas-sana sana
ang ulan, upang
mabasa ang lupang
tigang.
• Pagpalain ka nawa.

32. Palaisipan (Conundrum)
• ang Layunin nito ay pukawin at
pasiglahin ang kaisipan ng mga taong
nagkakatipon-tipon sa isang lugar.
• Ito ay isang tanong o pangungusap na
may iba o nakatagong kahulugan na
kailangang lutasin o hulaan.

33. • May anim na ibon ang nakadapo sa maliit na
sanga ng puno. Tatlo ang maya, dalawa ang
pipit, at ang isa ay uwak. Binato ni Pedro ang
sanga. Tinamaan at nalaglag ang uwak. Ilang
maya ang naiwan sa sanga?

34. Kung ang gumagapang sa aso ay pulgas.
Sa damo ay ahas
Sa ulo ng tao’y kuto
Ano naman ang gumagapang sa kabayo?

35. •Anong mayroon sa motor,
dyip, traysikel at bus pero wala
sa eroplano?

36. •Sa isang kulungan ay may
limang baboy si Mang Pedro.
Lumundag ang isa. Ilan ang
natira?

37. • Mayroong tandang sa ibabaw ng bubong
na piramido ang hugis. Nagtatalo-talo ang
mga kapitbahay kung saan babagsak ang
itlog ng tandang. Saan babagsak ang
itlog ng tandang?

38. • May tatlong pinto na kailangan mong daanan para
makalabas. Kaya lang, sa likod nito ay may mga
panganib. Sa isang pinto, may napakalaking apoy sa
dadaanan palabas. Sa ikalawa naman ay mayroong
babaril sa iyong dalawang lalaki. Habang sa huli naman
ay may isang leon na dalawang buwan nang di kumakain.
Saan ka dadaan?

40. Bugtong (Riddles)
• Ginagamit upang libangin ang mga tao sa
oras na wala silang ginagawa.
• Larong Pahulaan
• Binubuo ng dalawang taludtod na maikli
• Palaisipan

41. . Nang bata pa ay apat ang
paa.
Nang lumaki ay dalawa, Nang
tumanda ay tatlo na.

42. 2. Ate mo, ate ko, ate
ng lahat ng tao.

43. 3. Narito na si Katoto
May dala-dalang bahay-
kubo.

44. 4. Kung Kailan mo Pinatay
saka pa humaba ang buhay.

45. •5. Isang hukbong sundalo
dikit dikit ang mga ulo

46. 6. Maliit pa si Nene
Nakakaakyat na ng Tore

47. 7. Ang ulo ay kabayo, ang leeg ay
pare
Ang katawan ay uod, ang paa ay
lagare

48. 8. Ito na si bayaw
dala-dala ay ilaw

49. 9. Kung kailan tahimik
Saka nambubuwisit

50. 10. May paa walang baywang
May likod walang tiyan.

51. Tula/Awiting Panudyo
- Ito ay isang uri ng karunungang bayan
na may layuning manukso o mang-
asar.
- Ito ay may sukat at tugma at
kadalasan, ito ay may himig na
mapagbiro.

52. •Ang paksa nito ay tungkol sap ag-
ibig, kaligayahan, pag-asa at
pangamba.

53. Ako’y tutula
Mahabang mahaba
Ako’y uupo
Tapos na po

54. Tutubi, tutubi
wag kang papahuli
sa batang mapanghi

55. Si Pedro Penduko
matakaw sa tuyo
nang ayaw maligo
pinukpok ng tabo

56. Bata Batuta
Isang pera,
isang muta

57. Mayroong bata akong nililigawan
At kung aking pinapanhik ng bahay
Nagtatago’t ayaw malapitan
Kung may pag-ibig
Ay di mo malaman
O, ang babae pag minamahal
Maloloko ka nang husto sa buhay

58. •Kotseng kakalog-kalog
sindihin ang posporo
Sa ilog ilulubog

59. Tugmang De Gulong
• Ito ay mga babala o paalala na madalas
makikita sa mga pampublikong
sasakyan gaya ng bus, traysikel at dyip.
• Ito ay nasa anyong salawikain,
kasabihan o maikling tula.

60. Aanhin pa ang gasolina
kung dyip ko ay sira na

61. Susuklian kita ng tama
di tulad ng pag-ibig mong di niya
sinuklian

62. Ang ‘di magbayad walang
problema,
sa karma pa lang bayad kana.

63. God knows
Hudas not pay

64. Ms. na sexy, kung gusto mo’y
libre sa drayber ka tumabi.

65. Ang ‘di magbayad mula sa
pinanggalingan ay di
makabababa sa paroroonan

66. Ang sitsit ay sa aso,
ang katok ay sa pinto
sambitin ang para sa tabi tayo
hihinto

67. Huwag kang magdekwatro
Ang dyip ko’y di mo kwarto

68. Sa dyip puwede mong ipagsiksikan ang
sarili mo
Huwag lang sa pag-ibig at taong di ka
gusto

69. Makakapili ka ng lugar na uupuan mo
pero hindi mo mapipili ang taong uupo sa tabi mo
Ganyan ang Senaryo sa Dyip
Ganyan din sa pag-ibig
Lalong hindi mo kontrolado
Kung kelan sya bababa.

70. Ang maganda umupo sa kanan
ang kyut sa kaliwa
ang sexy sa harap
ang pangit bumaba

71. Huwag magtulog-tulugan
Mag-abot ng tamang bayad

72. Gumawa ng sariling Tulang-de gulong