001ชุดการเรียนรู้ชุดที่ 1(1)

การกาหนดปัญหาหรือความต้องการ
ชุดการเรียนรู้ ชุดที่ 1
ชุดการเรียนรู้
เรื่อง การสร้างสรรค์สิ่งของเครื่องใช้จากวัสดุเหลือใช้
ตามกระบวนการเทคโนโลยี
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5
ชุดที่ 1 การกาหนดปัญหาหรือความต้องการ
โสภา เส้งสุย
ตาแหน่งครู วิทยฐานะครูชานาญการ
กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี
โรงเรียนมัธยมศึกษาจุฬาภรณ์
สังกัดสานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต 12
สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน

คานา
ชุดการเรียนรู้ เรื่องการสร้างสรรค์สิ่งของเครื่องใช้จากวัสดุเหลือใช้ตามกระบวนการ เทคโนโลยี สาหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 จัดทาขึ้นเพื่อเป็นสื่อการเรียนรู้สาหรับผู้เรียนและ เป็นเครื่องมือพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียน โดยยึดนักเรียนเป็นสาคัญ มุ่งเน้นให้ นักเรียนมีส่วนร่วมและปฏิบัติจริงในการเรียนรู้ผ่านกิจกรรมและกระบวนการเรียนรู้ที่หลากหลาย สามารถสร้างองค์ความรู้ ได้ด้วยตนเองทั้งรายบุคคลและรายกลุ่ม บทบาทของครูเป็นผู้ให้คาปรึกษา ให้คาแนะนา ชี้แนะ และอานวยความสะดวก ช่วยกระตุ้นให้นักเรียน เรียนรู้ได้อย่างเต็มศักยภาพ ประสบผลสาเร็จในการเรียนรู้ ซึ่งจะช่วยให้นักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนกลุ่มสาระการเรียนรู้การ งานอาชีพและเทคโนโลยีสูงขึ้น
ชุดการเรียนรู้นี้มีสาระการเรียนรู้ที่สอดคล้องกับมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด สาระที่ 2 ออกแบบและเทคโนโลยี ตัวชี้วัด ง2.3 ม.5/3, ม.5/4 และม.5/5 โดยแบ่งชุดการเรียนรู้ เป็นจานวน 7 ชุด ประกอบด้วย
ชุดที่ 1 การกาหนดปัญหาหรือความต้องการ
ชุดที่ 2 การรวบรวมข้อมูล
ชุดที่ 3 การเลือกวิธีการแก้ปัญหา
ชุดที่ 4 การออกแบบและปฏิบัติ
ชุดที่ 5 การทดสอบ
ชุดที่ 6 การปรับปรุงแก้ไข
ชุดที่ 7 การประเมินผล
สาหรับการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนตามแผนการจัดการเรียนรู้ หน่วยการเรียนรู้ เรื่องการสร้างสรรค์สิ่งของเครื่องใช้ตามจากวัสดุเหลือใช้ตามกระบวนการเทคโนโลยี ในคู่มือครู จานวน 10 แผนการจัดการเรียนรู้ โดยออกแบบการจัดการเรียนรู้แต่ละแผนการจัดการเรียนรู้ตามขั้นตอน แบบวัฏจักรการสืบเสาะหาความรู้
ผู้จัดทาหวังเป็นอย่างยิ่งว่า ชุดการเรียนรู้ชุดนี้จะเป็นประโยชน์ต่อการเรียนการสอนสามารถ ช่วยพัฒนาผู้เรียนให้เกิดการเรียนรู้อย่างเต็มศักยภาพ บรรลุเป้าหมายและตามวัตถุประสงค์ ของ หลักสูตร หากพบมีข้อบกพร่องประการใด ผู้จัดทาขอน้อมรับเพื่อนาไปรับปรุงและพัฒนาในโอกาส ต่อไป
โสภา เส้งสุย

สารบัญ
หน้าที่
คานา
สารบัญ
คู่มือนักเรียน ............................................ ก
คาชี้แจงการใช้ชุดการเรียน ...................................................... ข
ส่วนประกอบของชุดการเรียน ................................................ ค
บัตรคาสั่ง ................................................ 1
แบบทดสอบก่อนเรียน ............................................................ 2
เรื่อง การกาหนดปัญหาหรือความต้องการเพื่อสร้างสรรค์สิ่งของเครื่องใช้
จากวัสดุเหลือใช้
บัตรกิจกรรมที่ 1 ........................................................................................ 6
บัตรกิจกรรมที่ 2 ........................................................................................ 8
บัตรความรู้ที่ 1 ........................................................................................... 9
บัตรกิจกรรมที่ 3 ........................................................................................ 12
บัตรกิจกรรมที่ 4 ........................................................................................ 13
บัตรกิจกรรมที่ 5 ........................................................................................ 14
แบบทดสอบหลังเรียน ............................................................ 15
บรรณานุกรม ........................................................................................................... 17
ภาคผนวก ................................................................................................................ 18
เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน ...................................... 19
เฉลยบัตรกิจกรรมที่ 1 ................................................................................ 23
เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน ....................................... 28

สารบัญภาพ
ภาพ หน้า
1 ตัวอย่างกล่องใส่ของจากถุงพลาสติก ........................................................ 8
2 กระเป๋ารักษ์โลก ........................................................ 24

ชุดที่ 1 เรื่องการกาหนดปัญหาหรือความต้องการ
คาชี้แจงสาหรับนักเรียน
1. บทเรียนนี้ใช้เวลาเรียน 2 คาบ
2. จุดมุ่งหมายของบทเรียน
ง 2.3 ม.5/3 ระบุความต้องการหรือกาหนดความต้องการเพื่อสร้างสรรค์สิ่งของ
เครื่องใช้จากวัสดุเหลือใช้ตามกระบวนการเทคโนโลยี
3. กิจกรรมที่นักเรียนต้องปฏิบัติ มีขั้นตอนดังนี้
3.1 ทาแบบทดสอบก่อนเรียน
3.2 จับคู่ตามความสมัครใจ ที่มีความชอบ ความถนัด คล้ายคลึงกัน
3.3 ตัวแทนของแต่ละคู่รับเอกสารจากครูผู้สอน ดังนี้
1. ชุดการเรียนรู้ ชุดที่ 1 เรื่องการกาหนดปัญหาหรือความต้องการ
2. แบบบันทึกผลการเรียนรู้ของกลุ่ม
3.4 บทบาทหน้าที่ของสมาชิก
3.5 ศึกษาและปฏิบัติกิจกรรมต่างๆ ตามบัตรคาสั่ง
3.6 ทาแบบทดสอบหลังเรียน
4. การประเมินผลการเรียน
4.1 สังเกตพฤติกรรมการเข้าร่วมกิจกรรม
4.2 ประเมินการนาเสนอผลงาน
4.3 ตรวจแบบทดสอบก่อนเรียน – หลังเรียน
คู่มือนักเรียน
1.ร่วมมือกันปฏิบัติงานตามบัตรคาสั่ง เน้นการมีส่วนร่วม ซื่อสัตย์ มุ่งมั่น
การทางาน
2.ร่วมมือกันประสานกับครู และตรวจสอบความถูกต้องเสมอ
3.ร่วมกันบันทึกผลการเรียนรู้ของกลุ่มในการปฏิบัติกิจกรรมต่าง ๆ
4.ร่วมกันทากิจกรรม ร่วมแสดงความคิดเห็นอย่างเต็มความรู้ความสามารถ
ก

การใช้ชุดการเรียนรู้ ชุดที่ 1 เรื่องการกาหนดปัญหาและความต้องการ โดยใช้กระบวนการเรียน การสอนแบบวัฏจักรการสืบเสาะหาความรู้ ให้นักเรียนปฏิบัติตามขั้นตอนตามกระบวนการสร้างความรู้ ด้วยตนเอง และฝึกฝนการใช้กระบวนการคิดและกระบวนการกลุ่ม โดยนักเรียนปฏิบัติตามขั้นตอนด้วย ความมุ่งมั่นตั้งใจ ดังนี้
1. ศึกษาจุดมุ่งหมายของการเรียนรู้
2. ทาแบบทดสอบก่อนเรียน
3. ปฏิบัติกิจกรรมตามขั้นตอนในชุดการเรียนรู้ โดยใช้ขั้นตอนการสอนแบบแบบวัฏจักร
การสืบเสาะหาความรู้ ซึ่งมีขั้นตอนดังนี้
3.1 ขั้นกระตุ้นความสนใจ
3.2 ขั้นสารวจและค้นหา
3.3 ขั้นอธิบายความรู้
3.4 ขั้นขยายความเข้าใจ
3.5 ขั้นประเมินผล
3. ทาแบบทดสอบหลังเรียน
4. หากนักเรียนมีข้อสงสัยให้ขอคาปรึกษาหรือชี้แนะจากครูผู้สอนทันที
คาชี้แจงการใช้ชุดการเรียนรู้
ข

แบ่งเป็น 1 เรื่องย่อย ประกอบด้วย
เรื่องการกาหนดปัญหาหรือความต้องการเพื่อสร้างสรรค์สิ่งของเครื่องใช้จากวัสดุเหลือใช้
ส่วนประกอบของชุดการเรียนรู้ มีดังนี้
1. คู่มือนักเรียน
2. คาชี้แจง
3. บัตรคาสั่ง
4. แบบทดสอบก่อนเรียน
5. บัตรความรู้
6. บัตรกิจกรรม
7. แบบทดสอบหลังเรียน
ส่วนประกอบของชุดการเรียนรู้
เริ่มเรียนรู้ กันเลยจ้า
ค

คาชี้แจง ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มปฏิบัติดังนี้
1. นักเรียนทาแบบทดสอบก่อนเรียนเป็นรายบุคคล ใช้เวลา 10 นาที
2. นักเรียนแต่ละคู่ร่วมกันศึกษาชุดการเรียน ตามขั้นตอนกระบวนการแบบวัฏจักรสืบเสาะ
หาความรู้ตามลาดับ
3. นักเรียนแต่ละคู่ร่วมกันแสดงความคิดเห็น ระดมความคิดเห็นและลงข้อสรุป
4. นักเรียนแต่ละคู่ร่วมกันบันทึกผลการปฏิบัติกิจกรรมเป็นองค์ความรู้ของกลุ่ม
5. ร่วมกันนาเสนอผลงานในรูปแบบที่น่าสนใจ ใช้เวลาคู่ละไม่เกิน 3 นาที
6. ตัวแทนของแต่ละคู่รับบัตรเฉลยกิจกรรมจากครูผู้สอน ร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง
ด้วยความซื่อสัตย์ และบันทึกคะแนนของแต่ละคู่
7. นักเรียนเขียนสรุปผลการเรียนรู้สาหรับผู้เรียนลงในบัตรกิจกรรมที่ 5
8. นักเรียนทาแบบทดสอบทดหลังเรียนเป็นรายบุคคลใช้เวลา 10 นาที
1
บัตรคาสั่ง
จาไว้นะจ๊ะ
เมื่อนักเรียนศึกษาและปฏิบัติกิจกรรมเสร็จเรียบร้อยแล้ว เก็บ เอกสารทั้งหมดลงกล่อง ชุดการเรียนรู้ให้เรียบร้อย ก่อน ส่งคืนคุณครูนะคะ

แบบทดสอบก่อนเรียน
ชุดที่ 1 เรื่องการกาหนดปัญหาและความต้องการ
ชื่อ ........................................................นามสกุล...................................................ชั้น........เลขที่...........
คาชี้แจง ให้นักเรียนทาเครื่องหมายกากบาท(X)ทับตัวอักษรหน้าคาตอบที่ถูกต้องที่สุด
1. เป็นขั้นตอนการแก้ปัญหาหรือสนองความต้องการของมนุษย์ซึ่งมีอยู่ตลอดเวลาตั้งแต่อดีตจนถึง
ปัจจุบันเปลี่ยนไปตามยุคสมัยเพื่อให้ได้สิ่งของเครื่องใช้หรือวิธีการที่สามารถแก้ปัญหาสนอง
ความต้องการ หมายถึงข้อใด
ก. การจัดการเทคโนโลยี
ข. กระบวนการเทคโนโลยี
ค. การเลือกใช้เทคโนโลยีอย่างสร้างสรรค์
ง. การประยุกต์การออกแบบเทคโนโลยีเพื่อชีวิต
2. การตั้งคาถามเกี่ยวกับการประดิษฐ์โคมไฟควรมีรูปแบบอย่างไรการประดิษฐ์โคมไฟจากวัสดุ
ท้องถิ่นมีวิธีการใดบ้าง วัสดุท้องถิ่นใดบ้างหาง่ายและราคาถูก การตั้งคาถามความต้องการ
อยู่ในขั้นตอนใดของกระบวนการเทคโนโลยี
ก. การเลือกวิธีการ
ข. การรวบรวมข้อมูล
ค. การออกแบบและปฏิบัติการ
ง. การกาหนดปัญหาหรือความต้องการ
3. ข้อใดไม่ใช่การออกแบบเทคโนโลยีเพื่อแก้ปัญหาความจาเป็นพื้นฐานของชีวิต
ก. การสร้างเครื่องจักรสาหรับทาการเกษตรเพื่อสร้างอาหารประหยัดแรงงานได้ผลผลิตมาก
ข. การสร้างเครื่องทอผ้าด้วยไฟฟ้าเพื่อทอผ้าทาเครื่องนุ่งห่มสะดวก รวดเร็วประหยัดเวลา
ค. การพัฒนารูปแบบของชาสมุนไพรไทยให้อยู่ในรูปแบบแคปซูลที่สามารถรับประทานได้ง่าย
ง. การพัฒนาระบบปฏิบัติของโทรศัพท์เพื่อให้โทรศัพท์เป็นสมาร์ทโฟนมีฟังก์ชั่นการใช้งาน
มากมาย
2

4. ให้นักเรียนเรียงลาดับขั้นตอนของกระบวนการเทคโนโลยี 7 ขั้นตอน
ก. 1 2 3 4 5 6 7
ข. 2 1 3 4 5 6 7 ค. 3 1 2 4 5 6 7
ง. 4 3 2 1 5 6 7
“สายน้าผึ้งต้องการประดิษฐ์โคมไฟจากวัสดุในท้องถิ่นที่หาได้ง่ายและราคาถูกไว้ใช้เองที่บ้าน”
5. การตั้งคาถามเกี่ยวกับการประดิษฐ์โคมไฟควรมีรูปแบบอย่างไร การประดิษฐ์โคมไฟจากวัสดุ
ท้องถิ่นมีวิธีการใดบ้าง วัสดุท้องถิ่นใดบ้างหาง่ายและราคาถูก การตั้งคาถามความต้องการอยู่ใน ขั้นตอนใดของกระบวนการเทคโนโลยี
ข. การรวบรวมข้อมูล ค. การออกแบบและปฏิบัติการ
6. ข้อต่อไปนี้คือขั้นตอนของกระบวนการเทคโนโลยี 7 ขั้นตอน ยกเว้น ข้อใด
ก. การกาหนดปัญหาหรือความต้องการ
ข. การทดสอบ การปรับปรุงแก้ไข การประเมินผล
ค. การรวบรวมข้อมูล การเลือกวิธีการ การออกแบบและปฏิบัติการ
ง. การวางแผน การปฏิบัติตามแผน การตรวจสอบผลงาน และการปรับปรุงแก้ไข
3
1. การกาหนดปัญหาหรือความต้องการ 5. การทดสอบ
2. การรวบรวมข้อมูล 6. การปรับปรุงแก้ไข 3. การเลือกวิธีการ 7. การประเมินผล
4. การออกแบบและปฏิบัติการ

7. หากต้องการสร้างสร้างชั้นวางของ จะกาหนดปัญหาหรือความต้องการอย่างไร
ก. ออกแบบชิ้นงานไว้หลาย ๆ แบบ
ข. ต้องการทาชั้นวางของเพื่อวางหนังสือ
ค. ทาชั้นวางของโดยเลือกวัสดุที่เหมาะสม
ง. ชั้นวางของมีลักษณะหลากหลายรูปแบบ
8. “กั้ง ต้องการทาโคมไฟประกอบชิ้นส่วนเพื่อให้แสงสว่างและประดับตกแต่งบ้าน” จากข้อความ
ดังกล่าวเป็นขั้นตอนใดของกระบวนการเทคโนโลยี
ก. รวบรวมข้อมูล
ข. ออกแบบและปฏิบัติ
ค. การเลือกวิธีการแก้ปัญหา
ง. กาหนดปัญหาหรือความต้องการ
9. การนากระบวนการเทคโนโลยีมาใช้เพื่อผลิตหรือสร้างชิ้นงาน ให้ประโยชน์ด้านใดมากที่สุด
ก. ความแข็งแรง ความสวยงาม
ข. ความคงทน ประโยชน์ใช้สอย
ค. ลดความผิดพลาดในขั้นการผลิต
ง. ความสามารถแก้ปัญหาในการผลิต
10. ข้อใดคือการกาหนดปัญหาหรือความต้องการตามกระบวนการเทคโนโลยี
ก. ร่างแบบโคมไฟตั้งโต๊ะ
ข. สารวจแหล่งวัสดุจากหลายแห่ง
ค. ประดิษฐ์โคมไฟรูปแบบใหม่ไม่ซ้าแบบใคร
ง. สืบค้นค้นคว้าและศึกษาข้อมูลจากแหล่งเรียนรู้ต่าง ๆ
4

เรื่องการกาหนดปัญหาหรือความต้องการ
เพื่อสร้างสรรค์สิ่งของเครื่องใช้จากวัสดุเหลือใช้

คาชี้แจง: ให้นักเรียนร่วมกันสังเกตสิ่งของเครื่องใช้และภาพที่กาหนดให้ แล้วร่วมกันแสดงความ
คิดเห็นตอบประเด็นคาถามต่อไปนี้
ภาพที่ 1 : ตัวอย่างกล่องใส่ของจากถุงพลาสติก
ที่มา : โสภา เส้งสุย (2556ก : ภาพถ่าย)
1. นักเรียนมีความคิดเห็นอย่างไรต่อสิ่งของเครื่องใช้ดังกล่าว และแตกต่างจากสิ่งของเครื่องใช้ทั่วไป
อย่างไร
…………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………
2. เทคโนโลยีสะอาดเข้ามามีบทบาทต่อการแก้ปัญหาด้านมลพิษได้มากน้อยแค่ไหนอย่างไร
…………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………
3. ถ้านักเรียนเป็นผู้ออกแบบสิ่งของเครื่องใช้ นักเรียนมีวิธีการกาหนดปัญหาและความต้องการ
อย่างไรในการออกแบบสิ่งของเครื่องใช้จากวัสดุเหลือใช้
…………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………..………
บัตรกิจกรรมที่ 1
6
กระตุ้นความสนใจ

…………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………
คาชี้แจง: ให้นักเรียนศึกษาตัวอย่างการออกแบบและสร้างสรรค์สิ่งของเครื่องใช้จากวัสดุเหลือใช้
จากแหล่งเรียนรู้ต่าง ๆ แล้วบันทึกผลพร้อมนาภาพตัวอย่างมาประกอบ
7
สารวจและค้นหา

เรื่องการกาหนดปัญหาหรือความต้องสร้างสรรค์สิ่งของเครื่องใช้
การสร้างสิ่งของเครื่องใช้หรือผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ เพื่อนาไปแก้ปัญหาหรือความต้องการของ มนุษย์ ต้องอาศัยขั้นตอนของกระบวนการเทคโนโลยีเพื่อช่วยในการสร้าง โดยออกแบบสิ่งของ เครื่องใช้และผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ตามกระบวนการเทคโนโลยี
มนุษย์มีปัญหาและความต้องการอยู่ตลอดเวลาทั้งในอดีตและปัจจุบัน โดยปัญหาและความ ต้องการของมนุษย์ย่อมเปลี่ยนแปลงไปตามยุคสมัย รวมไปถึงสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติก็ได้ เปลี่ยนแปลงไปตามความต้องการของมนุษย์ที่มีความต้องการมากขึ้นอย่างไม่จากัด ดังนั้นมนุษย์จึงต้องหา วิธีการ หรือกระบวนการนาทรัพยากรที่มีอยู่อย่างจากัดมาเป็นปัจจัยป้อนเข้าสู่กระบวนการเทคโนโลยี เพื่อให้ได้สิ่งของเครื่องใช้หรือผลิตภัณฑ์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ตามหลักการของเทคโนโลยีสะอาดมา แก้ปัญหา หรือสนองความต้องการของตนเอง
กระบวนการเทคโนโลยี เป็นขั้นตอนการทางานเพื่อสร้างสิ่งของเครื่องใช้หรือวิธีการอย่างใด อย่างหนึ่งขึ้นมา เพื่อแก้ปัญหาหรือสนองความต้องการของมนุษย์ กระบวนการเทคโนโลยี ประกอบด้วย 7 ขั้นตอน ดังนี้
1. การกาหนดปัญหาหรือความต้องการ (Identify the problem)
2. การรวบรวมข้อมูล (Information gathering)
3. การเลือกวิธีการ (Selection)
4. การออกแบบและปฏิบัติการ (Design and making)
5. การทดสอบ (Testing)
6. การปรับปรุงแก้ไข (Modification and improvement)
7. การประเมินผล (Assessment)
บัตรความรู้ที่ 1
8
สารวจและค้นหา

ขั้นที่ 1 การกาหนดปัญหาหรือความต้องการ
ขั้นตอนแรกของกระบวนการเทคโนโลยี คือ การกาหนดปัญหาหรือความต้องการ ซึ่งเป็น
การทาความเข้าใจหรือวิเคราะห์ปัญหาหรือความต้องการหรือสถานการณ์ เทคโนโลยีอย่างละเอียด
เพื่อกาหนดกรอบของปัญหาหรือความต้องการให้ชัดเจนมากขึ้น
ขั้นที่ 2 การรวบรวมข้อมูล
การรวบรวมข้อมูลต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับปัญหาหรือความต้องการที่กาหนดไว้ในขั้นกาหนด ปัญหาหรือความต้องการจากแหล่งข้อมูลที่เชื่อถือได้ เช่น ศึกษาจากตารา วารสาร บทความ สารานุกรม สืบค้นจากอินเทอร์เน็ต ระดมสมองจากสมาชิกในกลุ่ม โดยควรมีการรวบรวมข้อมูล รอบด้านให้ครอบคลุมปัญหาหรือความต้องการ ซึ่งจะทาให้เราสามารถสรุปวิธีการแก้ปัญหาหรือสนอง ความต้องการได้ครบถ้วน สมบูรณ์ขึ้น
ขั้นที่ 3 การเลือกวิธีการ
การเลือกวิธีการเป็นการพิจารณาและเลือกวิธีการแก้ปัญหาหรือสนองความต้องการที่ เหมาะสมและสอดคล้องกับปัญหาหรือความต้องการมากที่สุด โดยใช้กระบวนการตัดสินใจเลือกจาก วิธีการที่สรุปได้ในขั้นรวบรวมข้อมูล ประเด็นที่ควรนามาพิจารณาคือ ข้อดี ข้อเสีย ความสอดคล้องกับ ทรัพยากรที่มีอยู่ ความประหยัด และการนาไปใช้ได้จริงของแต่ละวิธี เช่น ทาให้ดีขึ้น สะดวกสบาย หรือรวดเร็วขึ้น นอกจากนี้ควรพิจารณาคัดเลือกวิธีการโดยใช้กรอบของปัญหาหรือความต้องการมา เป็นข้อมูลประกอบการตัดสินใจเลือก
ขั้นที่ 4 การออกแบบและปฏิบัติการ
การออกแบบและปฏิบัติการเป็นการถ่ายทอดความคิด หรือลาดับความคิด หรือจินตนาการให้ เป็นขั้นตอนเกี่ยวกับวิธีการ แก้ปัญหาหรือสนองความต้องการโดยละเอียดโดยใช้การร่างภาพ 2 มิติ การร่างภาพ 3 มิติ การร่างภาพฉาย แบบจาลอง หรือแบบจาลองความคิด และวางแผนการปฏิบัติงาน อย่างเป็นขั้นตอน จากนั้นลงมือสร้างตามแนวทางที่ได้ถ่ายทอดความคิดและวางแผนการปฏิบัติงานไว้ ผลงานที่ได้อาจเป็นชิ้นงานหรือแบบจาลองวิธีการ
ขั้นที่ 5 การทดสอบ
การทดสอบเป็นการตรวจสอบชิ้นงานหรือแบบจาลองวิธีการที่สร้างขึ้นว่ามีความสอดคล้อง ตามแบบที่ได้ถ่ายทอดความคิดไว้หรือไม่ สามารถทางานหรือใช้งานได้หรือไม่ มีข้อบกพร่องอย่างไร หากผลการทดสอบพบว่า ชิ้นงานหรือแบบจาลอง วิธีการไม่สอดคล้องตามแบบที่ถ่ายทอดความคิดไว้
9

งานหรือใช้งานไม่ได้ หรือมีข้อบกพร่องที่ควรปรับปรุงแก้ไข จะต้องมีการบันทึกสิ่งต่างๆ เหล่านี้ไว้ ซึ่งข้อมูลเหล่านี้จะเป็นข้อมูลที่นาไปสู่การปฏิบัติงานในขั้นปรับปรุงแก้ไข ต่อไป
ขั้นที่ 6 การปรับปรุงแก้ไข
การปรับปรุงแก้ไขเป็นการวิเคราะห์ข้อมูลที่ได้จากขั้นทดสอบว่าควรปรับปรุงแก้ไขชิ้นงาน หรือ แบบจาลองวิธีการในส่วนใด ควรปรับปรุงแก้ไขอย่างไร แล้วจึงดาเนินการปรับปรุงแก้ไข ใน ส่วนนั้น จนกระทั่งชิ้นงานหรือแบบจาลองวิธีการสอดคล้องตามแบบที่ถ่ายทอดความคิดไว้ทางาน หรือใช้งานได้ในขั้นตอนนี้อาจจาเป็นต้องกลับไปที่ขั้นตอนออกแบบและปฏิบัติการอีกครั้ง เพื่อ ถ่ายทอดความคิดใหม่หรืออาจกลับไปขั้นตอนรวบรวมข้อมูลและเลือกวิธีการที่เหมาะสมอีกครั้งก็ได้ เพื่อให้ได้สิ่งของเครื่องใช้หรือวิธีการที่เหมาะสมมากขึ้น
ขั้นที่ 7 การประเมินผล
การประเมินผลเป็นการนาชิ้นงานหรือวิธีการที่ได้สร้างขึ้นไปดาเนินการแก้ปัญหาหรือสนอง ความต้องการที่กาหนดไว้ในขั้นกาหนดปัญหาหรือความต้องการและประเมินผลที่เกิดขึ้นว่าชิ้นงาน หรือวิธีการนั้นสามารถแก้ปัญหาได้หรือไม่หากผลการประเมินพบว่าชิ้นงานหรือวิธีการไม่สามารถ แก้ปัญหาหรือสนองความต้องการได้ควรพิจารณาว่าจาเป็นต้องแก้ไขในขั้นตอนใดเพื่อนาไปปรับปรุง ตามกระบวนการเทคโนโลยีอีกครั้ง เพื่อทาให้การทางานมีประสิทธิภาพมากขึ้น
บางกิจกรรมอาจไม่ครบทั้ง 7 ขั้นตอนก็ได้ บางกิจกรรมขั้นตอนอาจสลับกันไปบ้างก็ได้ แต่เมื่อนาไปใช้แล้วนักเรียนรู้จักที่จะทางานเป็นขั้นตอนเป็นระบบย้อนกลับมาดูหรือแก้ไขได้ ตาม ขั้นตอนที่ทาไปได้
การนากระบวนการเทคโนโลยีไปประยุกต์ใช้ในการทางานต่างๆในชีวิตประจาวันนั้น สามารถ ช่วยให้ผู้นาไปใช้เกิดกระบวนการทางานที่เป็นขั้นตอน ซึ่งจะช่วยให้สามารถแก้ปัญหา หรือสนอง ความต้องการได้ง่ายขึ้น
10

คาชี้แจง : จงช่วยกันระดมความคิดเห็นและอธิบายตอบคาถามต่อไปนี้ให้ถูกต้อง
1. จงอธิบายวิธีการกาหนดปัญหาหรือความต้องการของกระบวนการเทคโนโลยี ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… …………..........…………………………………………………………….
2. จากสถานการณ์ “จันทร์เจ้า ต้องการทาตู้ไปรษณีย์ติดตั้งไว้ที่ประตูหน้าบ้าน แบบประหยัด
ค่าใช้จ่ายสวยงามไม่เหมือนใครและเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม” นักเรียนจะช่วยจันทร์เจ้า
กาหนดปัญหาหรือความต้องการตามกระบวนการเทคโนโลยีอย่างไร
………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………
11
อธิบายความรู้

…………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………
คาชี้แจง : ให้นักเรียนระดมความคิดเห็นและเสนอความต้องการหรือปัญหาของตนเองเพื่อผลิต
ชิ้นงานหรือสิ่งของเครื่องใช้จากวัสดุเหลือใช้ เพื่อนามาใช้ในชีวิตประจาวัน
12
ขยายความเข้าใจ

1.สาระสาคัญที่ได้จากกิจกรรมการเรียนรู้
………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………
2.คุณธรรมจริยธรรม/เจตคติที่นักเรียนได้เรียนรู้
………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………
3.หลังจากเรียนเรื่องนี้แล้วนักเรียนเกิดสมรรถนะสาคัญใดบ้าง
ความสามารถในการคิด
ความสามารถในการสื่อสาร
ความสามารถในการแก้ปัญหา
ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต
ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี
4.หลังจากเรียนเรื่องนี้แล้วนักเรียนเกิดทักษะกระบวนการใด
ทักษะกระบวนการกลุ่ม
ทักษะกระบวนการทางาน
ทักษะการคิดวิเคราะห์
5.นักเรียนมีความรู้สึกอย่างไรหลังจากเรียนเรื่องนี้จบแล้ว
………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………
คาชี้แจง : ให้นักเรียนช่วยกันบันทึกผลการเรียนรู้จากเรื่องการกาหนดปัญหาหรือความต้องการ
13
ประเมินผล

แบบทดสอบหลังเรียน
ชุดที่ 1 เรื่องการกาหนดปัญหาและความต้องการ
ชื่อ........................................................นามสกุล..................................................ชั้น........เลขที่...........
คาชี้แจง ให้นักเรียนทาเครื่องหมายกากบาท(X)ทับตัวอักษรหน้าคาตอบที่ถูกต้องที่สุด
1. การตั้งคาถามเกี่ยวกับการประดิษฐ์โคมไฟควรมีรูปแบบอย่างไรการประดิษฐ์โคมไฟจากวัสดุ
ท้องถิ่นมีวิธีการใดบ้าง วัสดุท้องถิ่นใดบ้างหาง่ายและราคาถูก การตั้งคาถามความต้องการ
อยู่ในขั้นตอนใดของกระบวนการเทคโนโลยี
2. ข้อต่อไปนี้คือขั้นตอนของกระบวนการเทคโนโลยี 7 ขั้นตอน ยกเว้นข้อใด
ก. การกาหนดปัญหาหรือความต้องการ
ข. การทดสอบ การปรับปรุงแก้ไข การประเมินผล
ค. การรวบรวมข้อมูล การเลือกวิธีการ การออกแบบและปฏิบัติการ
ง. การวางแผน การปฏิบัติตามแผน การตรวจสอบผลงาน และการปรับปรุงแก้ไข
3. เป็นขั้นตอนการแก้ปัญหาหรือสนองความต้องการของมนุษย์ซึ่งมีอยู่ตลอดเวลาตั้งแต่อดีตจนถึง
ปัจจุบันเปลี่ยนไปตามยุคสมัยเพื่อให้ได้สิ่งของเครื่องใช้หรือวิธีการที่สามารถแก้ปัญหาสนอง
ความต้องการ หมายถึงข้อใด
ก. การจัดการเทคโนโลยี
ข. กระบวนการเทคโนโลยี
ค. การเลือกใช้เทคโนโลยีอย่างสร้างสรรค์
ง. การประยุกต์การออกแบบเทคโนโลยีเพื่อชีวิต
14

“สายน้าผึ้งต้องการประดิษฐ์โคมไฟจากวัสดุในท้องถิ่นที่หาได้ง่ายและราคาถูกไว้ใช้เองที่บ้าน” 4. การตั้งคาถามเกี่ยวกับการประดิษฐ์โคมไฟควรมีรูปแบบอย่างไร การประดิษฐ์โคมไฟจากวัสดุ
ท้องถิ่นมีวิธีการใดบ้าง วัสดุท้องถิ่นใดบ้างหาง่ายและราคาถูก การตั้งคาถามความต้องการอยู่
ในขั้นตอนใดของกระบวนการเทคโนโลยี
5. ข้อใดไม่ใช่การออกแบบเทคโนโลยีเพื่อแก้ปัญหาความจาเป็นพื้นฐานของชีวิต ก. การสร้างเครื่องจักรทาการเกษตรสร้างอาหารประหยัดแรงงานผลผลิตมากขึ้น ข. การสร้างเครื่องทอผ้าด้วยไฟฟ้าเพื่อทอผ้าทาเครื่องนุ่งห่มสะดวก รวดเร็ว ประหยัดเวลา ค. การพัฒนารูปแบบของชาสมุนไพรไทยให้อยู่ในรูปแบบแคปซูลสามารถรับประทานได้ง่าย
จ. การพัฒนาระบบปฏิบัติของโทรศัพท์เพื่อให้โทรศัพท์เป็นสมาร์ทโฟนมีฟังก์ชั่นการใช้งาน มากมาย
6. หากต้องการสร้างสร้างชั้นวางของ จะกาหนดปัญหาหรือความต้องการอย่างไร
ก. ออกแบบชิ้นงานไว้หลาย ๆ แบบ
ข. ต้องการทาชั้นวางของเพื่อวางหนังสือ
ค. ทาชั้นวางของโดยเลือกวัสดุที่เหมาะสม
ง. ชั้นวางของมีลักษณะหลากหลายรูปแบบ
15

7. ให้นักเรียนเรียงลาดับขั้นตอนของกระบวนการเทคโนโลยี 7 ขั้นตอน
ก. 1 2 3 4 5 6 7
ข. 2 1 3 4 5 6 7 ค. 3 1 2 4 5 6 7
ง. 4 3 2 1 5 6 7
8. การนากระบวนการเทคโนโลยีมาใช้เพื่อผลิตหรือสร้างชิ้นงาน ให้ประโยชน์ด้านใดมากที่สุด
ก. ความสวยงาม
ข. ประโยชน์ใช้สอย
ค. ลดความผิดพลาดการผลิต
ง. การแก้ปัญหาในการออกแบบ
9. ข้อใดคือการกาหนดปัญหาหรือความต้องการตามกระบวนการเทคโนโลยี
ก. สารวจแหล่งวัสดุ
ข. ร่างแบบโคมไฟตั้งโต๊ะ
ค. ประดิษฐ์โคมไฟรูปแบบใหม่
ง. ศึกษาข้อมูลจากแหล่งเรียนรู้ต่าง ๆ
10. “กั้ง ต้องการทาโคมไฟประกอบชิ้นส่วนเพื่อให้แสงสว่างและประดับตกแต่งบ้าน” จากข้อความ
ดังกล่าวเป็นขั้นตอนใดของกระบวนการเทคโนโลยี
ก. การรวบรวมข้อมูล
ข. การเลือกวิธีแก้ปัญหา
ค. การออกแบบและปฏิบัติ
16
1. การกาหนดปัญหาหรือความต้องการ 5. การทดสอบ
2. การรวบรวมข้อมูล 6. การปรับปรุงแก้ไข 3. การเลือกวิธีการ 7. การประเมินผล
4. การออกแบบและปฏิบัติการ

001ชุดการเรียนรู้ชุดที่ 1(1)

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (19)

Similar to 001ชุดการเรียนรู้ชุดที่ 1(1)

Similar to 001ชุดการเรียนรู้ชุดที่ 1(1) (20)

001ชุดการเรียนรู้ชุดที่ 1(1)