1. mgr inż. Piotr Rościszewski
Koncepcja tras rowerowych nr 9, 69 i 70 w dolinie Odry: Chałupki – Wrocław
Informacje ogólne
Koncepcja Śląskiej Sieci Tras Rowerowych została opracowana dla województw śląskiego
i opolskiego, obejmując kilkadziesiąt tras dalekobieżnych i kilkaset drugorzędnych. Numer 9 został
nadany pierwotnie trasie, która miała połączyć Wrocław z Krakowem, prowadząc w skrócie przez
następujące miejscowości: Wrocław – Brzeg – Opole – Kędzierzyn-Koźle – Racibórz – Jastrzębie-
Zdrój – Pszczyna – Oświęcim – Kraków. Trasa ta została oznakowana w kilku gminach: w rejonie
Góry Św. Anny pomiędzy granicami Kędzierzyna-Koźla i Opola, w Gminie Krzyżanowice w
powiecie raciborskim oraz na odcinku Jastrzębie-Zdrój – Strumień. W sposób niezgodny z koncepcją
Śląskiej Sieci Tras Rowerowych zostało słabo oznakowanych kilka odcinków tzw. Szlaku Odry, przy
czym zastrzeżenia budzi kilka odcinków prowadzących bez żadnego uzasadnienia ruchliwymi
odcinkami dróg wojewódzkich. W międzyczasie w dolinie Wisły została częściowo oznakowana
Wiślana Trasa Rowerowa.
Na skutek powstania koncepcji oddzielnych tras prowadzących dolinami Odry i Wisły zaszła
konieczność dostosowania koncepcji Śląskiej Sieci Tras Rowerowych do nowej sytuacji. W dolinie
Odry proponuje się oznakowanie trzech uzupełniających się tras nr 9, 69 i 70 oraz krótkich tras
bocznych i łączników o łącznej długości 704,2 km.
Numer 9 został pozostawiony dla dotychczasowej, częściowo oznakowanej trasy, która została
nazwana Głównym Szlakiem Odry. Trasa ta prowadzi do Kędzierzyna-Koźla lewym brzegiem rzeki,
a następnie aż do Wrocławia prawym brzegiem. Ne trzyma się sztywno doliny Odry, prowadząc
m.in. przez tak ciekawe miejscowości, jak Góra Św. Anny, Kamień Śląski i Karłowice.
Jej uzupełnieniem są trasa nr 69, czyli Szlak Odry prawobrzeżny i trasa nr 70, czyli Szlak Odry
lewobrzeżny. Trasa nr 69 trzyma się prawego brzegu Odry, prowadząc od granicy w Chałupkach
do Brzegu, a trasa nr 70 – lewego brzegu, prowadząc od Kędzierzyna-Koźla do Wrocławia. Dojazd
do tych tras, połączenia między nimi i dojazd do niektórych ciekawostek powinno zapewnić
21 krótkich tras oraz w kilku przypadkach nieznakowanych łączników (tylko drogowskazy).
SZLAKI ODRY trasa
razem
kilometraż nr 9 nr 69 nr 70 inne
woj. śląskie 45,3 43,4 --- 36,9 125,6
woj. opolskie 143,4 133,9 120,3 80,2 477,8
woj. dolnośląskie 50,5 --- 39,6 10,6 100,7
razem 239,2 177,3 159,9 127,7 704,2
Pod względem administracyjnym trasa nr 9 biegnie przez 3 województwa, a w nich przez 2 miasta
stanowiące powiaty grodzkie – Opole i Wrocław oraz 8 powiatów ziemskich, a w tych powiatach
przez 17 gmin miejskich, miejsko-wiejskich i wiejskich. Jej długość wynosi 239,2 km, w tym 45,3
km w woj. śląskim (1 powiat i 3 gminy), 143,4 km w woj. opolskim (Opole, 5 powiatów ziemskich,
a w nich 11 gmin) i 50,5 km w woj. dolnośląskim (Wrocław, 2 powiaty ziemskie, a w nich 3 gminy).
Trasa nr 69 biegnie przez 2 województwa, a w nich przez 1 miasto stanowiące powiat grodzki
(Opole) oraz 6 powiatów ziemskich, a w tych powiatach przez 17 gmin. Jej długość wynosi 177,3
km, w tym 43,4 km w woj. śląskim (2 powiaty i 6 gmin) i 133,9 km w woj. opolskim (Opole, 4
powiaty ziemskie, a w nich 11 gmin).
Trasa nr 70 biegnie przez 2 województwa, a w nich przez 2 miasta stanowiące powiaty grodzkie –
Opole i Wrocław oraz 6 powiatów ziemskich, a w tych powiatach przez 12 gmin. Jej długość wynosi
159,9 km, w tym 120,3 km w woj. opolskim (Opole, 4 powiaty ziemskie, a w nich 9 gmin) i 39,6 km
w woj. dolnośląskim (Wrocław, 2 powiaty ziemskie, a w nich 3 gminy).
Pozostałe 21 tras ma łączną długość 127,7 km, w tym 36,9 km w woj. śląskim (9 tras, 2 powiaty
i 6 gmin), 80,2 km w woj. opolskim (Opole, 3 powiaty ziemskie, a w nich 7 gmin) i 10,6 km
w woj. dolnośląskim (2 powiaty ziemskie, a w nich 5 gmin).

2. 2
Przegląd oznakowania
Obecnie trasy rowerowe w dolinie Odry oznakowane są tylko w nieznacznym stopniu. Trasa nr 9
została oznakowana w kolorze niebieskim w gminach Krzyżanowice, Leśnica, Strzelce Opolskie,
Izbicko, Gogolin i Tarnów Opolski, przy czym konieczne jest wykonanie zmiany przebiegu w
gminach Krzyżanowice i Strzelce Opolskie wraz z odnowieniem pozostałych odcinków trasy oraz
odnowienie oznakowania w Gminie Tarnów Opolski. W Gminie Krzyżanowice konieczne jest
ominięcie bazy żwirowni oraz skierowanie początkowego odcinka trasy do granicy w Chałupkach, z
wykorzystaniem dotychczasowego odcinka jako łącznika – trasy nr 24a w kolorze żółtym i trasy
lokalnej nr 279 w kolorze niebieskim. Do oznakowania tej trasy nawiązuje oznakowanie tylko
znakami malowanymi odcinków Racibórz – Miedonia i Łubowice – Grzegorzowice w powiecie
raciborskim.
Trasa nr 69 powinna zostać oznakowana w kolorze czarnym, nie kolidujących z kolorem niebieskim
tras nr 9 i 69. Ten kolor został użyty do oznakowania trasy nr 202 w Gminie Zdzieszowice, która
wymaga remontu oznakowania, podczas którego należy zmienić kolor na odcinkach, które kolidują
z trasą nr 69, zamieniając je na odcinki tras nr 157 i 186 w kolorze zielonym. Podobnie powinno się
postąpić z trasą nr 142 w Gminie Popielów, którą powinno się przebudować na trasę nr 108
w kolorze czerwonym. Najwięcej zmian czeka te odcinki, które zostały oznakowane tylko znakami
malowanymi w kolorze niebieskim. Znaki malowane w tym kolorze zachowały się sporadycznie
w gminach Lubomia w powiecie wodzisławskim, Nędza w powiecie raciborskim. W gminach
Zdzieszowice i Gogolin znaki niebieskie niepotrzebnie zdublowały trasę nr 202, a następnie zostały
skompilowane z trasą niebieską nr 181, co wymaga przywrócenia układu tras planowanego
w koncepcji Śląskiej Sieci Tras Rowerowych. W Gminie Tarnów Opolski znaki malowane prowadzą
ruchliwą drogą nr 423, zamiast równoległą do niej drogą gospodarczą – ten odcinek Szlaku Odry
również wymaga skasowania.
Trasa nr 70 w kolorze niebieskim została w znacznej części oznakowana, ale tylko znakami
malowanymi w kolorze niebieskim. Znaki te można znaleźć w okolicy Podlesia i Przewozu w
Gminie Cisek w powiecie kędzierzyńsko-kozielskim. W Gminie Walce zamiast prowadzić bocznymi
drogami wprost przez Żużelę, biegną jakimś niepotrzebnym łukiem przez Grocholub i Brożec, W
gminach Krapkowice i Prószków prawie cały czas prowadzą drogami nr 415, 429 i 414, przy czym ta
ostatnia należy do bardzo ruchliwych. Bez większych trudności można trasę nr 70 poprowadzić
bocznymi drogami tak, aby przejazd drogą nr 415 ograniczyć tylko do odcinka Dąbrówka Górna –
Zimnice Wielkie. Oznakowanie odcinka od granicy Opola do Wrocławia wymaga jedynie niewielkiej
korekty przebiegu w Ostrowiu Narockim w Gminie Dąbrowa w powiecie opolskim oraz zmiany
przebiegu na odcinku Skorogoszcz – Wronów, ale dopiero po remoncie dróg gospodarczych, którymi
obecnie biegnie lokalna trasa rowerowa.
Z innych tras w woj. śląskim w powiecie raciborskim oznakowana jest trasa nr 355 w Gminie
Krzyżanowice, ale jej oznakowanie wymaga obecnie remontu. Remontu wymaga też dawny przebieg
trasy nr 9, który powinny zastąpić trasy lokalne nr 24a i 279. W Raciborzu wskazane jest połączenie
tras nr 9 i 69 krótką trasą nr 347 oraz oznakowanie między nimi fragmentu trasy nr 6
i wyremontowanie odcinka trasy nr 2. Trasy nr 2 i 6 prowadzą m.in. wzdłuż dróg nr 919 i 935, które
w czasie ich remontu nie zostały dostosowane do ruchu rowerowego. Ten sam problem napotyka
trasa nr 69, która je przecina. Połączenie tras nr 9 i 69 powinno też zapewnić przedłużenie trasy
nr 344 na teren Gminy Rudniki, a trasa nr 352 ułatwić dojazd do zabytków w Sławikowie. W Gminie
Kuźnia Raciborska zalecane jest oznakowanie dojazdu od trasy nr 69 do stacji kolejowej w Kuźni
Raciborskiej jako fragmentu trasy nr 201.
W woj. opolskim w powiecie kędzierzyńsko-kozielskim oznakowania wymaga druga część trasy
nr 201 w Gminie Bierawa, umożliwiająca dojazd do następnej stacji kolejowej w Dziergowicach.
Trasa nr 213 powinna ułatwić dojazd do zabytków Miejsca Odrzańskiego w Gminie Cisek.
W Kędzierzynie-Koźlu konieczne jest umożliwienie dojazdu do głównej stacji kolejowej odcinkami
tras nr 15 i 202 bocznymi drogami, z wyjątkiem konieczności poprowadzenia trasy nr 15 przez most
na Odrze w centrum miasta. Trasy nr 157 i 186 w kolorze zielonym zapewnią połączenie między
trasą nr 69 a stacjami kolejowymi w Raszowej i Zdzieszowicach, wykorzystując przebieg

3. 3
dotychczasowej trasy nr 202 w kolorze czarnym. Trasa nr 211 ma charakter łącznika między trasami
nr 9 i 70 w Koźlu. W Opolu dojazd do głównej stacji kolejowej zapewni odcinek trasy nr 56. W
powiecie opolskim oznakowana jest trasa nr 107 w Gminie Popielów, ale jej oznakowanie wymaga
obecnie remontu i modernizacji przebiegu tak, aby doprowadzić ją do śluzy wylotowej polderu. Trasy
nr 108 i 109 zapewnią połączenie między trasami nr 9 i 69, przy czym fragment trasy nr 108 w
kolorze czerwonym powinien wykorzystać oznakowanie dotychczasowej trasy nr 142 w kolorze
czarnym. W powiecie brzeskim w Gminie Lubsza potrzebny jest łącznik – trasa nr 334 w
Kościerzycach. W Gminie Skarbimierz możliwe jest połączenie tras nr 9 i 70 z wykorzystaniem
przez trasę nr 335 mostu przy śluzie Lipki.
W woj. dolnośląskim sugerowane jest dokończenie trasy nr 335, której druga część przebiega przez
teren Gminy Oława-Gmina w powiecie oławskim. W Oławie konieczne jest umożliwienie dojazdu
łącznikiem do stacji kolejowej. Proponowane jest też połączenie tras nr 9 i 70 z wykorzystaniem
przez boczną trasę mostu przy śluzie Ratowice – teren gmin Jelcz-Laskowice w powiecie oławskim
oraz Czernica i Siechnice w powiecie wrocławskim.
Założenia projektowe
Zgodnie z programem pięciu wymogów holenderskiej organizacji standaryzacyjnej CROW sieć tras
rowerowych powinny charakteryzować takie cechy, jak spójność, bezpośredniość, wygoda,
bezpieczeństwo i atrakcyjność. Zgodnie z tymi warunkami każda trasa powinna być powiązana
z innymi trasami, prowadząc prosto bez zbędnych wydłużeń. Parametry techniczne trasy powinny
umożliwiać szybką i wygodną jazdę. Przejazd wzdłuż głównych dróg powinny zapewniać odcinki
dróg dla rowerów, skrzyżowania z głównymi drogami powinny być dwupoziomowe lub z
sygnalizacją świetlną, a w ostateczności powinny odbywać się przejazdami dla rowerzystów. Trasy
rowerowe powinny umożliwiać przejazd przeciętnym rowerzystom bez potrzeby prowadzenia lub
przenoszenia rowerów, a w szczególności:
– rowerzystom ciągnącym przyczepki bagażowe lub do przewozu małych dzieci,
– grupie 15 rowerzystów (zgodnie z PoRD), w tym 2 opiekunów i 13 dzieci.
Oznakowanie – koncepcja oznakowania wraz z modernizacją istniejących odcinków
W zakresie oznakowania tras rowerowych w woj. śląskim o łącznej długości 125,6 km niezbędne
jest:
– wykonanie projektów nowego oznakowania tras nr 6, 9, 24a, 69, 201, 344, 347 i 352 o łącznej
długości 88,0 km,
– wykonanie projektów remontu oznakowania tras nr 2 (Racibórz), 9, 279 i 355 (Gmina
Krzyżanowice) o łącznej długości 36,5 km,
– adaptowanie projektu remontu oznakowania trasy nr 344 (Gmina Nędza) o długości 1,1 km.
W zakresie oznakowania tras rowerowych w woj. opolskim o łącznej długości 477,8 km nie wymaga
remontu oznakowanie trasy nr 9 w gminach Leśnica, Izbicko i Gogolin o łącznej długości 26,0 km.
Dla pozostałych tras o łącznej długości 451,8 km niezbędne jest:
– wykonanie projektów nowego oznakowania tras nr 9, 15, 56, 69, 70, 107, 108, 109 201, 202, 211,
213 i 335 o łącznej długości 359,6 km,
– wykonanie aktualizacji projektów oznakowania tras nr 70 (Krapkowice) oraz 9 i 334 (Lubsza),
o łącznej długości 28,4 km,
– wykonanie projektów remontu oznakowania tras nr 9 (Strzelce Opolskie i Tarnów Opolski), 69,
157 i 186 (Zdzieszowice) oraz nr 69, 107 i 108 (Popielów) o łącznej długości 54,8 km,
– wykonanie projektów nowego oznakowania trasy nr 69 (Kędzierzyn-Koźle i Zdzieszowice –
odcinki Kłodnica – Otok i Solownia – śluza Krępna) w przypadku wykonania robót drogowych
umożliwiających przejazd rowerem o długości 8,9 km.
W zakresie oznakowania tras rowerowych w woj. dolnośląskim o łącznej długości 100,7 km
prawdopodobnie nie wymaga remontu oznakowanie trasy nr 70. Dla tras nr 9, 335 i dwóch łączników
o łącznej długości 61,1 km niezbędne jest wykonanie projektów nowego oznakowania.

4. 4
1. Chałupki. Drogowskazy nieopodal przejścia 2. Racibórz, Rynek. Ciąg pieszo-rowerowy
granicznego (trasy nr 9, 69 i 355). (trasa nr 9).
3. Racibórz-Ostróg, wał wzdłuż Kanału Ulga. 4. Podlesie w Gminie Cisek. Niestandardowe
Droga dla rowerów (6 i 69). oznakowanie (trasa nr 9).

5. 5
zdjęcie z archiwum ŚKZTT
5. Ciochowice, prom (trasy nr 69 i 344).
6. Koźle, Rynek (Kędzierzyn-Koźle). 7. Koźle, śluza na Odrze (Kędzierzyn-Koźle).
Znaki drogowe (trasy nr 9, 15 i 211). (trasy nr 9 i 15).

6. 6
8. Kędzierzyn (Kędzierzyn-Koźle). 9. Obrowiec, śluza w wale przeciwpowodziowym
Kładka na Kłodnicy (trasa nr 15). (trasa nr 69).
10. Kłodnica (Kędzierzyn-Koźle), droga gospodarcza w stronę Zdzieszowic (trasa nr 69).

7. 7
11. Góra Św. Anny, Rynek. Oznakowanie tras rowerowych (trasa nr 9).
12. Zdzieszowice-Solownia, prom (trasa nr 69).

8. 8
13. Rogów, śluza (trasa nr 70).
14. Opole, Nowa Wieś Królewska, droga dla rowerów (trasa nr 69).

9. 9
15. Opole, kładka pieszo-rowerowa na Odrze (trasy nr 56 i 70).
16. Opole, Rynek (trasy nr 9 i 69).

10. 10
17. Czarnowąsy, klasztor (trasy nr 9 i 69).
18. Popielów, wiatrak 19. Karłowice, aleja dębowa – pomnik przyrody
(trasa nr 108). (trasa nr 9).

11. 11
20. Kolonia Popielowska, śluza wlotowa polderu (trasy nr 69 i 107).
21. Ujście Nysy, drewniany jaz iglicowy przy śluzie na Odrze (trasy nr 69 i 107).

12. 12
22. Zawadno, dojazd do ciekawostek przyrodniczych (trasa nr 70).
zdjęcie ze strony http://fotopolska.eu/Brzeg/b60452,Most_Piastowski.html
23. Brzeg, zabytkowy most na Odrze (trasy nr 9, 69 i 70).

13. 13
zdjęcie ze strony http://pl.wikipedia.org/
24. Wrocław-Bartoszowice, jaz na Odrze (trasa nr 9).
zdjęcie ze strony http://pl.wikipedia.org/
25. Wrocław, pl. Społeczny. Ciąg pieszo-rowerowy (trasa nr 70).

14. 14
Krótka informacja o trasach rowerowych nr 9, 69 i 70 w formie tabelarycznej

15. 15

16. 16

17. 17

18. 18

19. 19
Konfiguracja tras rowerowych (warunek spójności). Spośród innych tras dalekobieżnych warto
wymienić trasy oznakowane przynajmniej częściowo na styku z trasami nr 9, 69 i 70:
– trasa nr R4 Chałupki, granica ( plan A) – Olza – Godów – Jastrzębie Zdrój – Strumień –
Pszczyna – Oświęcim – Kraków (fragment trasy Middelburg – Frankfurt – Praga – Brno – Kraków
– Lwów – Kijów),
– trasa nr R9 Głuchołazy, granica – Nysa-Zamłynie – Kałków – Paczków – Kamieniec Ząbkowicki
– Ostroszowice (Bielawa) – Dzierżoniów – Świdnica – Sobótka – Kąty Wrocławskie – Wrocław
( plan K) – (fragment trasy Pula – Triest – Lubliana – Wiedeń – Brno – Ołomuniec – Wrocław –
Gdańsk),
– trasa nr 2 Katowice – Mikołów – Rybnik – Racibórz – Głubczyce, oznakowana niegdyś częściowo
w granicach Katowic oraz oznakowana na odcinku Orzesze-Jaśkowice – granica Raciborza
i w granicach Raciborza na odcinku Obora – Ostróg ( plan B),
– trasa nr 6 Sławków – Jez. Pogoria III (Dąbrowa Górnicza) – Będzin – Piekary Śląskie – Dąbrowa
Miejska (Bytom) – Mikulczyce (Zabrze) –– Gliwice – Pilchowice – Rudy – Nędza – Ciechowice –
Zawada Książęca – Ostróg – Racibórz ( plan B) – Krzanowice, granica,
– trasa nr 15 Gliwice – Sierakowice – Kotlarnia – Os. Azoty – Kędzierzyn-Koźle – Żabiniec –
Kłodnica – Koźle-Port – Koźle ( plan C) – Reńska Wieś – Walce – Głogówek,
– trasa nr 16 Gliwice – Pławniowice – Rudziniec – Ujazd – Góra Św. Anny – Otmęt – Krapkowice
( plan D) – Zbychowice (Strzeleczki) – Korfantów – Nysa – Otmuchów – Paczków – Złoty Stok,
– trasa nr 18 Tarnowskie Góry – Toszek – Jemielnica – Ozimek – Turawa – Chrząstowice – Opole
( plan E),
– trasa nr 19 Tarnowskie Góry – Tworóg – Krupski Młyn – L. Świerkle (Zawadzkie) – Kolonowskie
– Ozimek – Turawa – Murów – Pokój – Karłowice ( plan G) – Lubsza – Bystrzyca ( plan H) –
rez. „Łacha” – Jelcz-Laskowice,
– trasa nr 24 Chałupki, granica ( plan A) – Olza – Godów – Jastrzębie Zdrój – Zebrzydowice –
Kaczyce – Cieszyn – Goleszów – Skoczów – Ustroń – Wisła – Zameczek – Stecówka – Istebna –
Jasnowice, granica,
– trasa nr 27 Opole ( plan E) – Daniec – Kolonowskie – Lubliniec – Kochanowice – Herby –
Blachownia – Częstochowa,
– trasa nr 51 Opole ( plan E) – Wyspa Bolko – Wójtowa Wieś – Bierkowice – Półwieś – Wróblin
– Czarnowąsy – Borki – Dobrzeń Mały – Dobrzeń Wielki ( plan F) – Kolanowice – Łubniany –
Bierdzany – Lasowice Wielkie – Chocianowice – Bąków – Stare Olesno – Olesno,
– trasa nr 52 Góra Św. Anny ( plan D) – PKP Jasiona – Gogolin – Kamień Śląski – Izbicko –
Dobrodzień – Olesno – Praszka – Ożarów – Wieluń,
– trasa nr 57 Nysa – Grodków – Olszanka – Brzeg ( plany G i H) – Lubsza – Namysłów.

20. 20

21. 21

22. 22

23. 23

24. 24

25. 25
A. Przebieg tras rowerowych między Chałupkami a Raciborzem.

26. 26
B. Przebieg tras rowerowych na północ od Raciborza.

27. 27
C. Przebieg tras rowerowych w okolicach Kędzierzyna-Koźla.

28. 28
D. Przebieg tras rowerowych w okolicach Krapkowic i Gogolina.

29. 29
E. Przebieg tras rowerowych w okolicach Opola.

30. 30
F. Przebieg tras rowerowych na północny-zachód od Opola.

31. 31
G. Przebieg tras rowerowych na wschód od Brzegu.

32. 32
H. Przebieg tras rowerowych na zachód od Brzegu.

33. 33
I. Przebieg tras rowerowych w okolicach Jelcza-Laskowic.

34. 34
K. Przebieg tras rowerowych na wschód od Wrocławia.

35. 35
Przez większość gmin przebiegają trasy rowerowe, których stan oznakowania jest bardzo różny.
Rózne są też nawierzchnie dróg, po których prowadzą. Poniżej omówienie tras, które stykają się
z trasami nr 9, 69 i 70.
Woj. śląskie. Powiat wodzisławski. Gminy Gorzyce i Lubomia. Przez Gminę Gorzyce przebiega
trasa nr 24, stanowiąca polską część pętli Euroregionu Śląsk Cieszyński oraz trasa
międzynarodowa R4. Oprócz tego przez obie gminy przebiega trasa nr 316, będąca najdłuższą trasą
w powiecie wodzisławskim. Gmina Gorzyce wyremontowała część oznakowania, a pozostała cześć
wymaga pilnego remontu, zwłaszcza w Gminie Lubomia. W Gminie Lubomia niezbędny jest remont
drogi w miejscowości Nieboczowy na odcinku długości ok. 1 km. W przypadku rozpoczęcia budowy
polderu, przebieg trasy w tej miejscowości prawdopodobnie ulegnie zmianie.
Powiat raciborski. Gmina Krzyżanowice. Jest to jedna z nielicznych gmin, w której zostały
oznakowane wszystkie planowane trasy rowerowe. Pomiędzy Chałupkami a Roszkowem oraz
w Krzyżanowicach konieczne są korekty przebiegu, których efektem będzie skrócenie odcinków tras
przebiegających drogami nr 45 i 78. Korekty przebiegu powinny objąć trasy nr R4, 9, 24 i 24a.
Konieczny jest remont odcinków dróg koło Zabełkowa i Bieńkowic o łącznej długości ok. 1 km.
Racibórz. Kilka lat temu zostały oznakowane fragmenty tras nr 2, 6 i 345, których oznakowanie
wymaga remontu. Remont oznakowania powinien zostać poprzedzony modernizacją infrastruktury
rowerowej, której wykonania zaniechano podczas remontu dróg nr 423 i 935. W ciągu planowanej
trasy nr 9 konieczne jest dopuszczenie ruchu dwukierunkowego rowerów na ul. Sienkiewicza, brak
jest możliwości przejazdu rowerem alejką między ul. Drzymały a ul. Basztową i przez Rynek,
konieczne jest też dopuszczenie jazdy rowerem na chodniku przy ul. Reymonta nad brzegiem Odry.
W ciągu planowanej trasy nr 69 brak jest przejazdów dla rowerzystów przez drogi nr 423 i 935,
a także wskazane jest dopuszczenie jazdy rowerem na chodniku przez most na Kanale Ulga w ciągu
drogi nr 423. Niezbędny jest remont drogi Racibórz - Miedonia na odcinku długości ok. 1 km.
Gmina Rudnik. Przez Gminę Rudnik przebiega trasa nr 352, której oznakowanie wymaga pilnie
remontu i przedłużenia do planowanej trasy nr 9.
Gmina Nędza. Gmina Nędza ma projekt oznakowania tras rowerowych, w tym remontu tras nr 6
i 344.
Gmina Kuźnia Raciborska. W Gminie Kuźnia Raciborska nie ma tras rowerowych. Oprócz trasy
nr 69 planowane jest aktualnie oznakowanie fragmentu trasy nr 201.
Woj. opolskie. Powiat kędzierzyńsko-kozielski. Gmina Cisek. W Gminie Cisek nie ma tras
rowerowych. Oprócz trasy nr 9 planowane jest aktualnie oznakowanie fragmentu trasy nr 213.
Niezbędny jest remont drogi w miejscowości Hajków na odcinku długości ok. 1,5 km. Oprócz trasy
nr 69 planowane jest aktualnie oznakowanie fragmentu trasy nr 201.
Gmina Bierawa. W Lubieszowie istnieje niestandardowo oznakowana trasa rowerowa, wymagająca
remontu.
Kędzierzyn-Koźle. Na terenie miasta nie ma tras rowerowych. Poprowadzenie tras nr 9 i 15 będzie
wymagało przejazdu przez centrum Koźla jezdniami ul. 24 Kwietnia i ul. Dunikowskiego (droga
nr 418), a trasy nr 69 – jezdnią ul. Wyspiańskiego (droga nr 423) w rejonie ronda na skrzyżowaniu
z drogą nr 40. Trasy nr 15 i 202 na skrzyżowaniu z ul. Jana Pawła II koło dworca kolejowego mogą w
jednym kierunku prowadzić jezdnią ul. Grunwaldzkiej, natomiast poprowadzenie tras w kierunku
przeciwnym wymaga wykonania przejazdu dla rowerzystów. Koło Kłodnicy, nieopodal granicy
z Gminą Zdzieszowice niezbędny jest remont ok. 1 km drogi, którą prowadzi planowana trasa nr 69.
Gmina Reńska Wieś. Przez Poborszów i Mechnicę przebiegało kilka lokalnych tras rowerowych,
które już zanikły. Wskazany jest remont odcinków dróg koło osady Na Książkach i Brodka o łącznej
długości ok. 1 km.
Powiat strzelecki. Gmina Leśnica. Jest to jedna z nielicznych gmin, w której zostały oznakowane
wszystkie planowane trasy rowerowe, które jeszcze nie wymagają remontu. Wskazany jest remont
drogi między wiatrakiem w Wysokiej a skrajem lasu.

36. 36
Gmina Strzelce Opolskie. Na terenie gminy znajduje się ok. 100 km tras rowerowych, a trasy nr 9,
152 i 154 wymagają remontu oznakowania. W przypadku trasy nr 9 wskazana jest korekta przebiegu
z wyeliminowaniem odcinka prowadzącego obecnie drogą nr 409.
Gmina Izbicko. Na terenie gminy znajduje się ponad 50 km tras rowerowych, które nie wymagają
remontu oznakowania.
Powiat krapkowicki. Gmina Zdzieszowice. Jest to jedna z nielicznych gmin, w której zostały
oznakowane wszystkie planowane trasy rowerowe, zanim została zaprojektowana trasa nr 69.
W związku z tą planowaną trasą konieczne jest przeprojektowanie dotychczasowej trasy nr 202.
Po przebudowie powstaną nowe odcinki tras nr 157 i 186, przy czym zostanie wyeliminowany
odcinek trasy nr 202 prowadzący drogą nr 423. Gmina Zdzieszowice jako jedyna posiada od 2008 r.
koncepcję remontu i modernizacji dróg, którymi prowadzi planowana trasa nr 69. Zgodnie z tą
koncepcją remonty i modernizacje powinny objąć drogi o łącznej długości ok. 12,5 km. Z uwagi
na zarośnięcie niektórych dróg, oznakowanie trasy nr 69 będzie możliwe dopiero po ich udrożnieniu.
Dotyczy to odcinków Kłodnica (Kędzierzyn-Koźle) – Otok i Solownia –Łęg. Alternatywą jest
prowadzenie trasy nr 69 ruchliwą drogą nr 423, co nie powinno mieć miejsca.
Gmina Walce. W Gminie Walce nie ma tras rowerowych, z wyjątkiem niewłaściwie
poprowadzonego odcinka trasy, który powinien zostać zastąpiony przez trasę nr 70.
Gmina Krapkowice. Kilka lat temu zostały oznakowane fragmenty tras nr 16, 60 i 191, których
oznakowanie wymaga remontu, a trasa nr 16 drobnych korekt przebiegu w pobliżu kładki na Odrze.
Gmina posiada projekt większości tras, które nie zostały dotąd oznakowane, ale projekt ten wymaga
aktualizacji i doprojektowania brakujących odcinków tras nr 69 i 70. Obok śluzy Krapkowice brakuje
fragmentu ścieżki omijającego elektrownię wodną. Wskazany jest remont odcinków dróg koło śluzy i
fabryki papieru o łącznej długości ok. 1 km. Wskazany jest też remont drogi, którą prowadzi trasa nr
69 koło fabryki obuwia.
Gmina Gogolin. Na terenie Gminy Gogolin zostały oznakowane fragmenty tras nr 9, 16 i 52, których
oznakowanie nie wymaga remontu. W związku z planowaną trasą nr 69 konieczny jest remont
odcinków dróg na skraju Krępnej, Obrowiec – śluza Krapkowice, Malnia – Chorula i Chorula –
droga do Kątów Opolskich oraz Kąty Opolskie – granica Gminy Tarnó1) Opolski o łącznej długości
ok. 4 km.
Powiat opolski. Gmina Tarnów Opolski. Kilka lat temu zostały oznakowane fragmenty tras nr 9,
125 i 151, których oznakowanie wymaga remontu. Planowana trasa nr 60 prowadzi drogami
gospodarczymi, które wymagają remontu odcinków o łącznej długości ok. 1 km.
Gmina Prószków. W Gminie Prószków nie ma tras rowerowych, z wyjątkiem niewłaściwie
poprowadzonego odcinka trasy, który powinien zostać zastąpiony przez trasę nr 70.
Opole, powiat grodzki. Na terenie miasta nie ma tras rowerowych. Planowane trasy nr 9, 56, 69 i 70
zostały poprowadzone tak, aby w maksymalnym stopniu wykorzystać istniejącą infrastrukturę
rowerową, jednakże ich przeprowadzenie przez miasto będzie wymagało przejazdu na krótkich
odcinkach jezdniami ul. Walecki (droga nr 423, trasa nr 9) i ul. Partyzanckiej (droga nr 45, trasa
nr 70). Brak jest przejazdu dla rowerzystów przez ul. Korfantego lub możliwości przejazdu pod
mostem na Kanale Młynówka. Odrębnej analizy wymaga fragment trasy nr 70 między Mostem
Piastowskim a mostem na Kanale Ulga w ciągu ul. Wrocławskiej. Prawdopodobnie najlepiej można
prowadzić trasę drogą przy wale przeciwpowodziowym, dopuszczając ruch rowerowy na chodniku
wzdłuż ul. Wrocławskiej do wylotu ul. Nizinnej. Remontu wymagają niektóre odcinki dróg
gospodarczych w Grudzicach, Grotowicach, Wróblinie i Półwsi, łącznie o długości ok. 5 km.
Powiat opolski. Gmina Dobrzeń Wielki. W Gminie Dobrzeń Wielki nie ma tras rowerowych.
Planowane są trasy rowerowe nr 9, 69 i 109, przy których prowadzeniu zostanie wykorzystany ciąg
pieszo-rowerowy wzdłuż drogi nr 454, a w Czarnowąsach z konieczności trasy zostaną
poprowadzone jezdnią. Remontu wymagają niektóre odcinki dróg gospodarczych Borki – Dobrzeń
Mały i na zachód od Dobrzenia Wielkiego nad Odrą, łącznie o długości ok. 3 km.

37. 37
Gmina Popielów. Kilka lat temu zostały oznakowane fragmenty tras nr 57, 107 i 142, których
oznakowanie wymaga remontu. Konieczna jest zmiana przebiegu trasy nr 107 w celu doprowadzenia
jej do śluzy wylotowej polderu oraz zmiana czarnej trasy nr 142 na czerwoną trasę nr 108 wraz z jej
wydłużeniem. Obecnie planowane są trasy nr 9 i 69. Trasy nr 69 i 107 wymagają remontu dróg
prowadzących brzegiem Odry i obok śluzy wylotowej o łącznej długości 7 km.
Gmina Dąbrowa. W Gminie Dąbrowa nie ma tras rowerowych, z wyjątkiem znaków malowanych
trasy, która pokrywa się z trasą nr 70. Na odcinku między granicą Opola a Narokiem wskazany jest
remont dróg gospodarczych o łącznej długości ok. 3 km.
Powiat brzeski. Gmina Lubsza. W Gminie Lubsza są dwie krótkie trasy rowerowe prowadzące do
grodziska Ryczyn (woj. dolnośląskie, powiat oławski, Gmina Oława-Gmina). Gmina posiada
nieaktualny projekt kilku krótkich tras koło Lubszy i Kościerzyc, które można wykorzystać jako
fragmenty tras nr 9, 69 i 334. Remontu wymagają niektóre odcinki dróg gospodarczych Nowe Kolnie
– Babi Loch i Brzeg – Szydłowice, łącznie o długości ok. 6 km.
Gmina Lewin Brzeski. Wokół Gminy Lewin Brzeski prowadzi niestandardowo wytyczona
i oznakowana trasa rowerowa w kolorze czerwonym, z kilkoma mylącymi pętlami i rzadkim
oznakowaniem, a także znaki malowane trasy, która pokrywa się z trasą nr 70 z wyjątkiem odcinka
Skorogoszcz – Wronów. Przez most na Nysie w Skorogoszczy trasa nr 70 z konieczności prowadzi
drogą nr 94, a zmiana przebiegu w kierunku Wronowa pozwoli skrócić ten odcinek. Odcinek ten
wymaga remontu na długości ok. 2,5 km.
Gmina Skarbimierz. W Gminie Dąbrowa nie ma tras rowerowych, z wyjątkiem znaków
malowanych trasy, która pokrywa się z trasą nr 70. Oprócz trasy nr 70 planowany jest łącznik – trasa
nr 335.
Brzeg. Kilka lat temu zostały oznakowane fragmenty tras nr 57 i 320, których oznakowanie wymaga
remontu i reaktywacji skrzyżowania trasy nr 320 z ul. Armii Krajowej (droga nr 39). Przez miasto
prowadzą znaki malowane trasy, która pokrywa się z trasą nr 70. Planowana trasa nr 69
z konieczności będzie prowadzić przez mosty na Odrze i Kanale Odry w ciągu drogi nr 39 na odcinku
długości 700 m.
Woj. dolnośląskie. W przeciwieństwie do odcinków tras rowerowych w woj. śląskim i woj.
opolskim nie zostały przeprowadzone wizje lokalne, które pozwoliłyby określić szczegółowo
przebieg tych tras i ewentualnie zakres prac remontowych dróg, po których te trasy prowadzą. Trasa
nr 70 na tym odcinku została przedstawiona na schematach i mapie na podstawie map Wydawnictwa
„Plan” dotyczących okolic Oławy i Wrocławia oraz planu Wrocławia. Trasa nr 9 stanowi jedynie
wstępną propozycję, wymagającą weryfikacji w terenie.
Podsumowanie
1. Kolor trasy i oznakowanie turystyczne. Zgodnie z zasadami konfiguracji tras rowerowych
stosowanymi również w koncepcji Śląskiej Sieci Tras Rowerowych, trasom nr 9 i 70 nadano
kolor niebieski, a trasie nr 69 – z konieczności kolor czarny. Dotychczas zostały oznakowane
krótkie odcinki trasy nr 9 i krótki odcinek trasy nr 202, której przebieg pokrywa się z
planowaną trasą nr 69. Na kilku odcinkach zostały wykonana znaki malowane, których
przebieg na niektórych odcinkach odbiega od koncepcji tras nr 9, 69 i 70.
2. Założenia projektowe. Zgodnie z programem pięciu wymogów holenderskiej organizacji
standaryzacyjnej CROW sieć tras rowerowych należy zaprojektować tak, aby charakteryzowała
je spójność, bezpośredniość, wygoda, bezpieczeństwo i atrakcyjność.
3. Konfiguracja tras rowerowych (warunek spójności). Trasy nr 9, 69 i 70 są jednymi
z głównych tras Śląskiej Sieci Tras Rowerowych. W wielu miejscach stykają się lub krzyżują
z trasami międzynarodowymi, innymi trasami głównymi i lokalnymi, z których większość
wymaga remontu oznakowania i dostosowania do standardów Śląskiej Sieci Tras Rowerowych.
4. Przebieg tras (warunek bezpośredniości) jest optymalny i tylko lokalnie wymaga niewielkich
korekt.
5. Parametry techniczne tras (warunek wygody). Na trasach występują na przemian odcinki
dróg o nawierzchni asfaltowej lub żwirowej i tłuczniowej, a także gruntowej. Te ostatnie

38. 38
wymagają modernizacji, a niekiedy niektóre z pozostałych dróg wymagają remontu.
6. Na drogach dla rowerów i ciągach pieszo-rowerowych występują nawierzchnie asfaltowe
lub z betonowych kostek, zdarzają się też betonowe płytki chodnikowe lub nawierzchnie
żwirowe. Przy budowie kolejnych dróg dla rowerów i ciągów pieszo-rowerowych należy
wykonywać nawierzchnię wyłącznie z asfaltu, a w uzasadnionych przypadkach stosować
nawierzchnie alejek z niefazowanych płytek betonowych.
7. Obiekty inżynierskie. W niektórych przypadkach trasy rowerowe korzystają z kładek pieszo-
rowerowych. Niestety niektóre mosty nie mają szerokich chodników i trasy rowerowe
z konieczności muszą prowadzić jezdniami.
8. Pochylenia podłużne. Strome podjazdy występują tylko na trasie nr 9 przy pokonywaniu Góry
Św. Anny, a także w niewielkim stopniu na północ od Raciborza w okolicach Łubowic.
9. Bezpieczeństwo ruchu rowerowego (warunek bezpieczeństwa). Większość skrzyżowań tras
rowerowych z liniami kolejowymi i głównymi drogami jest jednopoziomowa. Sporadycznie
zdarzają się skrzyżowania z sygnalizacją świetlną i wydzielonymi drogami dla rowerów.
10. Drogi dla rowerów i ciągi pieszo-rowerowe znajdują się głównie w dużych miastach, ale
w kilku przypadkach istnieje konieczność ich wydzielenia.
11. Przejazdy dla rowerzystów. Istniejące drogi dla rowerów i ciągi pieszo-rowerowe nie mają
ciągłości z powodu braku przejazdów. Mankament ten powinien zostać usunięty.
12. Drogi zamknięte dla ruchu samochodowego. Drogi, na których dopuszczony jest ruch
rowerów i lokalny ruch pojazdów samochodowych, oznakowane są znakami B-1
z tabliczkami T-22. Należy zadbać o to, aby wszystkie miejsca były prawidłowo oznakowane.
13. Ciekawostki krajoznawcze i zagospodarowanie turystyczne (warunek atrakcyjności).
Wzdłuż tras nr 9, 69 i 70 znajdują się liczne obiekty krajoznawcze, pozwalające zaspokoić
ciekawość turystów o różnorodnych zainteresowaniach. Trasy są dobrze skomunikowane,
z możliwością dojazdu koleją lub samochodem, z wieloma różnego rodzaju obiektami
noclegowymi i gastronomicznymi, z obiektami rekreacyjnymi urozmaicającymi wycieczki
rowerowe.
Wnioski
Doprowadzenie do tego, aby trasy w dolinie Odry dobrze służyły rowerzystom wymaga wykonania
standardowego oznakowania, a także uporządkowania oznakowania, które jest rozbieżne z koncepcją
Śląskiej Sieci Tras Rowerowych. Należy poprawić infrastrukturę rowerową w miastach tak, aby
można było przejechać przez nie rowerem bez konieczności jego prowadzenia. Należy też
przeprowadzić remonty lub modernizacje najbardziej zniszczonych odcinków dróg, głównie
gruntowych.
Uwaga. Niniejsza koncepcja zgodnie z Prawem Autorskim stanowi własność jej autora. Autor
udziela licencji wyłącznie na bezpłatne wykorzystywanie jej treści w celu popularyzacji Śląskiej Sieci
Tras Rowerowych.