Trwa moda na budowę tężni solankowych, jako miłego dla oka elementu architektury parkowej i zarazem pożytecznego urządzenia do poprawiającej zdrowie inhalacji naszych dróg oddechowych. Obecnie cykl poświecony tężniom liczy 7 części, w tym drugą część podzieloną z uwagi na ograniczenie wielkości plików na 2 partie: A i B dotyczącą tężni w woj. śląskim. Poprzednia wersja jest pod adresami https://www.slideshare.net/proso2/prelekcjateznie22cz2aw6pdf i https://www.slideshare.net/proso2/prelekcjateznie22cz2bw6pdf, więc można porównać jak dużo zmieniło się w ciągu ostatniego roku. Trwa moda na budowę tężni solankowych, jako miłego dla oka elementu architektury parkowej i zarazem pożytecznego urządzenia do poprawiającej zdrowie inhalacji naszych dróg oddechowych. Obecnie cykl poświecony tężniom liczy 7 części, w tym drugą część podzieloną z uwagi na ograniczenie wielkości plików na 2 partie: A i B dotyczącą tężni w woj. śląskim. Poprzednia wersja jest pod adresami https://www.slideshare.net/proso2/prelekcjateznie22cz2aw6pdf i https://www.slideshare.net/proso2/prelekcjateznie22cz2bw6pdf, więc można porównać jak dużo zmieniło się w ciągu ostatniego roku. W 2022 r. istniało 57 tężni, a obecnie jest ich 74. Analogicznie w budowie były 5 tężni, a obecnie 6. W 2022 r. w planach było 26 tężni, a obecnie jest ich 23. Fontann solankowych było 7, a obecnie kolejna jest w trakcie budowy. Inhalatoria solankowe były 3, a przy jednej z tężni powstało czwarte.

1. Lubliniec – tężnia
Tężnia w Lublińcu. Została wybudowana w grudniu 2019 r. przy bulwarze
nad Lublinicą, nie opodal zamku, a uruchomiono ją dopiero w sierpniu
2020 r.
U góry po lewej
Lubliniec. Tężnia wybudowana w grudniu 2019 r. [foto PR]
U góry po prawej
Lubliniec. Rzeźby przy bulwarze nad Lublinicą [foto PR]
Po lewej
Lubliniec. Zamek książąt opolskich z XIV w., przebudowany
w stylu renesansowo-barokowym w XVII i XVIII w., od 2010 r. hotel
[foto PR]

2. Marklowice – tężnia
Tężnia w Marklowicach. Została oddana do użytku w maju 2022 r.
na terenie Gminnego Centrum Rekreacji „Słoneczna Wyspa”.
U góry po lewej
Marklowice. Tężnia z 2022 r. [foto PR]
U góry po prawej
Marklowice. Fragment Gminnego Centrum Rekreacji
„Słoneczna Wyspa” [foto PR]
Po lewej
Marklowice. Fontanna na terenie Gminnego Centrum Rekreacji
„Słoneczna Wyspa” [foto PR]

3. Mierzęcice Osiedle – tężnia
Tężnia w Mierzęcicach Osiedlu. Została zbudowana w listopadzie
2019 r. na skwerze w centrum osiedla.
U góry po lewej
Mierzęcice Osiedle. Tężnia z listopada 2019 r. [foto PR]
U góry po prawej
Mierzęcice Osiedle. Odrzutowy samolot myśliwski MiG-21PF nr 1813
(mylnie namalowany nr 1901), na wyposażeniu Wojska Polskiego
w latach 1964-1989. Samolot jest pamiątką po stacjonującym tu
39 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego w latach 1952-1987,
stoi na zachód od tężni [foto PR]
Po lewej
Mierzęcice Osiedle. Tablica ku czci ofiar wypadków lotniczych
żołnierzy służących w 39 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego,
stoi przed samolotem [foto PR]

4. Międzyrzecze Dolne – tężnia
Tężnia w Międzyrzeczu Dolnym. Została zbudowana w listopadzie
2021 r. obok boiska, a jej oficjalne uruchomienie nastąpiło
w kwietniu 2022 r.
U góry po lewej
Międzyrzecze Dolne. Tężnia z 2021 r. [foto PR]
U góry po prawej
Międzyrzecze Dolne. Wiata odpoczynkowa obok boiska [foto PR]
Po lewej
Międzyrzecze Górne. Zabytkowy cmentarz ewangelicki
założony w 1862 r. [foto PR]

5. Mikołów – tężnia
Tężnia w Mikołowie. Została wybudowana dwuetapowo
na Małych Plantach pomiędzy ul. Miarki a ul. Górniczą –
pierwszy segment w grudniu 2020 r., a drugi w marcu 2021 r.
U góry po lewej
Mikołów. Neorenesansowy ratusz z lat 1870-1872 [foto PR]
U góry po prawej
Mikołów. Fragment Rynku z kamieniczkami
z okresu od XVI w. do początku XX w. [foto PR]
Po lewej
Mikołów. Tężnia z lat 2020-2021, uruchomiona oficjalnie
w maju 2021 r. [foto PR]

6. Mnich – tężnia
Tężnia w Mnichu. Została oddana do użytku w czerwcu 2023 r. na terenie
centrum sportowo-rekreacyjnego przy ul. Wojska Polskiego.
U góry po lewej
Mnich (Gmina Chybie). Tężnia z czerwca 2023 r. na terenie
Centrum Rekreacyjno-Sportowego przy ul. Wojska Polskiego [foto PR]
U góry po środku
Chybie. Kościół p.w. Chrystusa Króla z lat 1927-1930, od 1999 r.
sanktuarium MB Gołyskiej, z obrazem przeniesionym ze wsi Gołysz,
zatopionej podczas budowy Zbiornika Goczałkowickiego [foto PR]
U góry po prawej
Chybie. Fontanna z rzeźbą utopca naprzeciw kościoła.
Obecnego utopca wyrzeźbił w 2013 r. Kazimierz Kastelik [foto PR]
Po lewej
Mnich. Wiata łącząca tężnię z budynkiem
administracyjno-gospodarczym [foto PR]

7. Ogrodzieniec – tężnia
Tężnia w Ogrodzieńcu. Została wybudowana w sierpniu
2022 r. przy ul. Słowackiego 1.
U góry po lewej
Ogrodzieniec. Późnobarokowy kościół p.w. Przemienienia
Pańskiego z 1787 r. [foto PR]
U góry po środku
Ogrodzieniec. Figura Matki Bożej z 1800 r. na placu
przed kościołem [foto PR]
U góry po prawej
Ogrodzieniec. Tężnia z 2022 r. [foto PR]
U dołu po lewej
Ogrodzieniec. Tablica w hołdzie poległym i zamordowanym
w czasie I i II wojny światowej, w przedsionku kościoła [foto PR]
U dołu po środku
Ogrodzieniec. Pomnikowa lipa obok kościoła [foto PR]

8. Paniówki – tężnia
Tężnia w Paniówkach. Została uruchomiona w październiku
2021 r. w nowo otwartym Parku Joanny w pobliżu kościoła.
U góry po lewej
Paniówki (Gmina Gierałtowice). Tężnia z października 2021 r.
w nowootwartym Parku Joanny [foto PR]
U góry po prawej
Paniówki. Oryginalny opis działania tężni w Parku Joanny
[foto PR]
Po lewej
Paniówki. Brama wejściowa do Parku Joanny na zachód
od kościoła [foto PR]

9. Pawłowice – inhalatorium solankowe
Inhalatorium solankowe w Pawłowicach. Zostało uruchomione
w listopadzie 2017 r. w zabytkowym parku, obok willi Reitzensteinów.
U góry po lewej i po środku
Pawłowice. Inhalatorium solankowe
obok dawnej willi Reitzensteinów [foto PR]
U góry po prawej
Pawłowice. Tablica na dawnej willi Reitzensteinów [foto PR]
Po lewej
Pawłowice. Fontanna w parku Reitzensteinów [foto PR]

10. Piekary Śląskie - Brzozowice – tężnia
Tężnia w Piekarach Śląskich. Została oddana do użytku we wrześniu
2021 r. w dzielnicy Brzozowice w Parku Trzech Bohaterów.
Po lewej
Piekary Śląskie. Tężnia z 2021 r. [foto PR]
U góry po środku
Piekary Śląskie. Poidełko w Parku Trzech Bohaterów [foto PR]
U góry po prawej
Piekary Śląskie. Pomnik ku czci poległych bohaterów w walce o wolność
i demokrację [foto PR]
Po lewej
Piekary Śląskie. Park obok Os. Andaluzja w Kamieniu
przed modernizacją w 2019 r. [foto PR]

11. Pietrowice Wielkie – tężnia
Tężnia w Pietrowicach Wielkich. Została oddana wybudowana
w grudniu 2019 r. w sąsiedztwie wieży widokowej przy kościele
p.w. Świętego Krzyża koło Gródczanek, a jej oficjalne otwarcie
nastąpiło w czerwcu 2021 r.
Po lewej
Pietrowice Wielkie. Tężnia wybudowana w grudniu 2019 r.
obok wieży widokowej z 2018 r. [foto PR]
U dołu po lewej
Pietrowice Wielkie. Kościół odpustowy p.w. Św. Krzyża z 1667 r.
[foto PR]
U dołu po prawej
Pietrowice Wielkie. Arboretum w pobliżu kościoła odpustowego
założone w 2000 r. [foto PR]

12. Pszczyna – tężnia
Tężnia w Pszczynie. Została uruchomiona w czerwcu 20218 r.
w nowo otwartym Parku Aktywności przy ul. Bramkowej,
na południe od Rynku.
U góry po lewej
Pszczyna. Zamek z XV w., przebudowany kilkakrotnie na pałac,
od 1946 r. Muzeum Wnętrz Zabytkowych. Od frontu
późnorenesansowy budynek bramny z 1687 r., zwany też
Bramą Wybrańców [foto PR]
U góry po prawej
Pszczyna. Kościół ewangelicki z 1907 r., przy Rynku [foto PR]
Po lewej
Pszczyna. Tężnia z czerwca 2021 r. [foto PR]

13. Pyskowice – tężnia
Tężnia w Pyskowicach. Została uruchomiona w sierpniu
2018 r. w parku na pl. Piłsudskiego, w miejscu nieczynnej
fontanny.
Po lewej
Pyskowice. Tężnia z sierpnia 2018 r. [foto PR]
U góry po prawej
Pyskowice. Pomnik w hołdzie walczącym i poległym
za niepodległą Polskę z 2008 r. [foto PR]

14. Racibórz – tężnia
Pierwsza tężnia w Raciborzu. Została uruchomiona w grudniu 2020 r.
przy Zespole Szkół Ogólnokształcących Mistrzostwa Sportowego, a jej
oficjalne otwarcie nastąpiło w czerwcu 2021 r.
Po lewej
Racibórz. Tężnia przy Zespole Szkół Ogólnokształcących Mistrzostwa
Sportowego [foto PR]
U dołu po lewej
Racibórz. Zespół Szkół Ogólnokształcących Mistrzostwa Sportowego
w gmachu z początku XIX w. [foto PR]
U dołu po środku
Racibórz. Neogotycki kościół p.w. św. Mikołaja z lat 1900-1902 [foto PR]
U dołu po prawej
Racibórz. Kapliczka z początku XIX w. zw. Pomnikiem Zgody,
upamiętniająca ugodę zawartą w 1288 r. między biskupem wrocławskim
Tomaszem II z księciem wrocławskim Henrykiem IV [foto PR]

15. Racibórz – tężnia
Druga tężnia w Raciborzu. Zostało uruchomione w maju
2023 r. na skwerze przy ul. Warszawskiej.
U góry po lewej
Racibórz. Tężnia z maja 2023 r. na skwerze
przy ul. Warszawskiej [foto PR]
U góry po prawej
Racibórz. Aleja leszczyny tureckiej przy ul. Słowackiego
[foto PR]
Po lewej
Racibórz. Akademia Nauk Stosowanych przy ul. Słowackiego
założona w 2002 r. w budynkach Studium Nauczycielskiego
z lat 1935-1954. Budynki zaczęto wznosić z inicjatywy
Związku Polaków w Niemczech dla polskiego gimnazjum
żeńskiego [foto PR]

16. Rajcza – inhalatorium solankowe
Inhalatorium solankowe w Rajczy. Zostało uruchomione w sierpniu 2021 r.
obok plebanii kościoła p.w. św. Wawrzyńca i św. Kazimierza Królewicza.
Po lewej
Rajcza. Inhalatorium solankowe z 2021 r. [foto PR]
U góry po środku
Rajcza. Eklektyczny kościół p.w. św. Wawrzyńca i św. Kazimierza Królewicza
z lat 1886-1889 [foto PR]
U góry po prawej
Rajcza. Drogowskazy trasy rowerowej
Katowice – przełęcz Glinka – Martin na Słowacji [foto PR]

17. Rędziny Kolonia – tężnia
Tężnia w Rędzinach Kolonii. Została zbudowana w październiku
2022 r. obok Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 1.
U góry po lewej
Rędziny Kolonia. Tężnia z 2022 r. [foto PR]
U góry po prawej
Rędziny Kolonia. Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 1
im. Gustawa Morcinka w budynku z 1955 r. [foto PR]
Po lewej
Rędziny Kolonia. Neogotycki kościół p.w. św. Otylii
z lat 1897-1901 [foto PR]

18. Ruda Śląska - Bykowina – tężnia
Tężnia w Rudzie Śląskiej. Została uruchomiona w listopadzie 2021 r.
na skwerze pomiędzy Osiedlem Górnośląskim a kościołem p.w. św. Barbary.
Oficjalne otwarcie tężni nastąpiło w kwietniu 2022 r.
Po lewej
Ruda Śląska – Bykowina.
Tężnia z 2021 r. [foto PR]
Po prawej
Ruda Śląska – Bykowina.
Grodzisko z XIV w. nad
Kochłówką [foto PR]

19. Rudzica – tężnia
Tężnia w Rudzicy. Została zbudowana w listopadzie 2021 r. obok
ośrodka zdrowia, a oficjalne uruchomienie jej nastąpiło w kwietniu
2022 r.
U góry po lewej
Rudzica. Tężnia z 2021 r. [foto PR]
U góry po prawej
Rudzica. Barokowy kościół p.w. św. Jana Chrzciciela z l. 1782-1800
[foto PR]
Po lewej
Rudzica. Pomnik ku czci ofiar I wojny światowej
nie opodal kościoła [foto PR]

20. Rybnik – tężnia
Tężnia w Rybniku-Paruszowcu. Została uruchomiona
w kwietniu 2018 r. w parku nad zalewem, w miejscu dawnego
basenu kąpielowego.
U góry
Rybnik-Paruszowiec. Tężnia z 2018 r. [foto PR]
Po lewej
Rybnik-Paruszowiec. Tablica z historią parku nad zalewem
[foto PR]

21. Rybnik – tężnia
U góry po lewej
Rybnik-Paruszowiec. Droga dojściowa do tężni i nad zalew
[foto PR]
U góry po prawej
Rybnik-Paruszowiec. Łąka w otoczeniu tężni [foto PR]
Po lewej
Rybnik-Paruszowiec. Zalew
– pozostałość po dawnej hucie żelaza [foto PR]

22. Rydułtowy – tężnia
Tężnia w Rydultowach. Tężnię uruchomiono w sierpniu 2020 r.
przy zbiorniku Machnikowiec, w sąsiedztwie Rydułtowskiego Centrum
Kultury.
U góry po lewej
Rydułtowy. Tężnia z 2020 r. przy zbiorniku Machnikowiec [foto PR]
U góry po prawej
Rydułtowy. Krzyże pokutne przy kościele p.w. św. Jerzego z 1896 r.
i przy ul. Radoszowskiej [foto PR]
Po lewej
Rydułtowy. Wylot tunelu kolejowego o długości 727 m z lat 1853-1858
[foto PR]

23. Siedliska – tężnia
Tężnia w Siedliskach (Gmina Kuźnia Raciborska). Tężnię uruchomiono
w czerwcu 2021 r. na placu rekreacji we wschodniej części wsi.
U góry po lewej
Siedliska. Tężnia z 2021 r. [foto PR]
U góry po prawej
Siedliska. Zabytkowy wóz strażacki z 1911 r. przed remizą OSP [foto PR]
Po lewej
Siedliska. Dawny budynek szkoły, w którym
w latach 1924-1932 działała
polska szkoła mniejszościowa [foto PR]

24. Siemianowice Śląskie – tężnia
Tężnia w Siemianowicach Śląskich. Została
uruchomiona w lipcu 2019 r. przy al. Spacerowej obok lasu
Bażantarnia.
U góry po lewej
Siemianowice Śląskie. Tężnia z 2019 r. [foto PR]
U góry po prawej
Siemianowice Śląskie. Aleja Spacerowa [foto PR]
Po lewej
Siemianowice Śląskie. Park Dinozaurów
przy Alei Spacerowej obok stawu Rzęsa [foto PR]

25. Siewierz – tężnia
Tężnia w Siewierzu. Została uruchomiona w kwietniu 2023 r.
na skraju Parku Miejskiego przy ul. Żwirki i Wigury 40
U góry po lewej
Siewierz. Tężnia w Parku Miejskim przy ul. Żwirki i Wigury 40
[foto PR]
U góry po prawej
Siewierz. Ścieżka przyrodnicza w Parku Miejskim
przy ul. Żwirki i Wigury [foto PR]
Po lewej
Siewierz. Główne wejście do Parku Miejskiego
przy ul. Żwirki i Wigury [foto PR]

26. Sławków – tężnia
Tężnia w Sławkowie. Została uruchomiona w październiku
2022 r. w utworzonym rok wcześniej Parku Doliny Białej
Przemszy przy ul. Młyńskiej.
U góry po lewej
Sławków. Tężnia z października 2022 r.
w Parku Doliny Białej Przemszy [foto PR]
U góry po prawej
Sławków. Widok z parku na Białą Przemszę [foto PR]
Po lewej
Sławków. Ścieżka przyrodnicza z 2021 r. w dolinie
Białej Przemszy nad kanałem Walcowni [foto PR]

27. Sosnowiec - Kazimierz Górniczy – tężnia
Tężnia w Sosnowcu w dzielnicy Kazimierz Górniczy.
Pierwszą sosnowiecką tężnię uruchomiono w kwietniu 2021 r.
we wschodniej części Parku im. Jacka Kuronia.
U góry
Sosnowiec - Kazimierz Górniczy. Tężnia z 2021 r.
w Parku im. Jacka Kuronia [foto PR]
Po lewej
Sosnowiec - Kazimierz Górniczy. Fragment stawu
w Parku im. Jacka Kuronia [foto PR]

28. Sosnowiec-Sielec – tężnia
Tężnia w Sosnowcu w dzielnicy Sielec. Trzecią sosnowiecką tężnię
uruchomiono w maju 2023 r. w Parku Sieleckim na przedłużeniu
ul. Legionów.
U góry po lewej
Sosnowiec-Sielec. Tężnia w Parku Sieleckim z maja 2023 r. [foto PR]
U góry po prawej
Sosnowiec-Sielec. Zamek z 1620 r. w Parku Sieleckim w miejscu
wcześniejszej fortalicji, od 2002 r. Sosnowieckie Centrum Sztuki
[foto PR]
Po lewej
Sosnowiec-Sielec. Sala koncertowa z lat 2011-2013
przy Zespole Szkół Muzycznych z lat 1985-1991,
przylegająca do Parku Sieleckiego od południa [foto PR]

29. Sosnowiec-Zagórze – tężnia
Tężnia w Sosnowcu w dzielnicy Zagórze. Drugą sosnowiecką
tężnię uruchomiono w kwietniu 2021 r. w Parku Kępa (na północ
od ul. Kępa)
U góry
Sosnowiec-Zagórz. Tężnia z 2021 r. w Parku Kępa [foto PR]
Po lewej
Sosnowiec-Zagórz. Fragment Parku Kępa [foto PR]

30. Sól – tężnia
Tężnia w Soli. Została uruchomiona przez prywatną spółkę
w listopadzie 2019 r. nie opodal zabytkowej dzwonnicy i studni
z solanką. Czerpie solankę z miejscowego ujęcia „Solankowa
Kraina” położonego w pobliżu tężni.
U góry po lewej
Sól. Tężnia z 2019 r. [foto PR]
U góry po prawej
Sól. Widok spod tężni na pokryty śniegiem
Rachowiec (894 m n.p.m.) [foto PR]
Po lewej
Sól. Śnieg na dachu tężni po jej uruchomieniu [foto PR]

31. Sól – źródła (studnie)
Źródła solanki w Soli. W centrum wsi po obu stronach drogi znajdują się
dwa źródła, wzmiankowane już w 1477 r., wykorzystywane tylko lokalnie.
U góry po lewej i po środku
Sól. W sierpniu 2018 r. studnię po stronie południowej drogi
przebudowano – postawiono wiatę, a pompa zasilana jest solanką
ze zbiornika w obiegu zamkniętym [foto PR]
U góry po prawej
Sól. Dzwonnica z 1837 r. [foto PR]
Po lewej
Sól. Zabytkowa studnia po stronie północnej drogi [foto PR]

32. Strumień – fontanna solankowa
Fontanna solankowa w Strumieniu. Została wybudowana w czerwcu
2009 r. w parku w centrum miasta.
Po lewej i u góry po środku
Strumień. Fontanna solankowa z czerwca 2009 r.
z tablicą informacyjną [foto PR]
U góry po prawej
Strumień. Pomnik Ofiar Hitleryzmu na skraju parku, wzniesiony w 1963 r.
według projektu Ryszarda Sroczyńskiego [foto PR]

33. Studzionka – fontanna solankowa
Fontanna solankowa w Studzionce. Została
uruchomiona w czerwcu 2020 r. na skwerze przy pomniku.
U góry
Studzionka. Tężnia na skwerze przy pomniku.
Po lewej studnia z kalendarium wsi. W tle kościół
ewangelicko-augsburski z lat 1938-1946.
Po prawej pomnik w hołdzie powstańcom śląskim
oraz poległym i pomordowanym w czasie II wojny światowej
[foto PR]
U dołu
Studzionka. Późnoklasycystyczny kościół
p.w. Wniebowzięcia NMP z 1827 r.
Od 2011 r. nie opodal wejścia do kościoła
dwa krzyże pokutne z XIV-XVI w. [foto PR]

34. Toszek – tężnia
Tężnia w Toszku. Tężnię wybudowano w listopadzie 2021 r.
na ogólnodostępnym skwerze na terenie Szpitala
Psychiatrycznego, a jej uruchomienie nastąpiło w maju 2022 r.
U góry po lewej
Toszek. Tężnia z 2021 r. na skwerze szpitalnym [foto PR]
U góry po prawej
Toszek. Budynek szpitala przy ul. Gliwickiej 5M
z przełomu XIX i XX w. [foto PR]
Po lewej
Toszek. Owocujący cis na skwerze szpitalnym [foto PR]

35. Turze – tężnia
Tężnia w Turzu (Gmina Kuźnia Raciborska). Tężnię uruchomiono
we wrześniu 2022 r. na terenie rekreacyjnym przy ul. Kościelnej.
U góry po lewej
Turze. Tężnia z 2022 r. tuż przy wiacie wypoczynkowej [foto PR]
U góry po środku
Turze. Neogotycki kościół p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa
z lat 1899-1901 [foto PR]
U góry po prawej
Turze. Krzyż z 1904 r. przed kościołem [foto PR]
Po lewej
Turze. Siłownia na wolnym powietrzu na terenie rekreacyjnym [foto PR]

36. Tychy – tężnia
Tężnia w Tychach. Została uruchomiona w kwietniu 2018 r. w Rodzinnym
Parku bł. Karoliny w Tychach. Zasilana jest solanką z Ciechocinka.
U góry po lewej
Tychy. Pomnik Ofiar Katynia w Rodzinnym Parku bł. Karoliny
wybudowany po 2009 r. [foto PR]
U góry po środku
Tychy. Figura Chrystusa Ukrzyżowanego z 2011 r. przed kościołem
p.w. bł. Karoliny Kózkówny wybudowanego w 2000 r. [foto PR]
U góry po prawej
Tychy. Fontanna na pl. Baczyńskiego na Os. Barbary [foto PR]
Po lewej
Tychy. Tężnia z 2018 r. [foto PR]

37. Ustroń – tężnia
Tężnia w Ustroniu. Tężnię wybudowano w listopadzie 2021 r. w Parku
Kuracyjnym przy ul. Parkowej, a jej oficjalne otwarcie nastąpiło w czerwcu
2022 r.
U góry
Ustroń. Tężnia z 2021 r. w Parku Kuracyjnym [foto PR]
Po lewej
Ustroń. Widok na Wisłę z kładki w pobliżu Parku Kuracyjnego [foto PR]

38. Ustroń – fontanna solankowa
Fontanna solankowa w Ustroniu. Została uruchomiona
wraz z Pijalnią Uzdrowiskową we wrześniu 2011 r. w Parku
Zdrojowym przy ul. Sanatoryjnej, nie opodal Zakładu
Przyrodoleczniczego.
U góry po lewej
Ustroń. Fontanna solankowa z 2011 r.,
w tle widoczne jedno z ujęć solanki i Hotel „Jaskółka” [foto PR]
U góry po prawej
Ustroń. Wnętrze Pijalni Uzdrowiskowej z 2011 r. [foto PR]
Po lewej
Ustroń. Plan Uzdrowiska Ustroń [foto PR]

39. Ustroń – fontanna solankowa
U góry po lewej
Ustroń. Sanatorium „Równica” i Szpital Uzdrowiskowy z 1986 r.
[foto PR]
U góry po prawej
Ustroń. Hotel „Wilga” z 1976 r., pierwotnie sanatorium [foto PR]
Po lewej
Ustroń. Zakład Przyrodoleczniczy Uzdrowiska Ustroń z 1973 r.
[foto PR]

40. Zabrze-Kończyce – tężnia
Tężnia w Zabrzu-Kończycach. Pierwsza zabrzańska tężnia została
wybudowana w kwietniu 2023 r. i uruchomiona w czerwcu 2023 r. na terenie
Dzielnicowego Ośrodka Kultury przy ul. Dorotki 3.
U góry po lewej
Zabrze-Kończyce. Tężnia z kwietnia 2023 r. przy Dzielnicowym
Ośrodku Kultury przy ul. Dorotki [foto PR]
U góry po prawej
Zabrze-Kończyce. Krzyż przydrożny z 1890 r. przy ul. Paderewskiego
[foto PR]
Po lewej
Zabrze-Kończyce. Budynek dawnej szkoły podstawowej z 1901 r., od 1927 r.
przedszkole [foto PR]

41. Zabrze-Maciejów – tężnia
Tężnia w Zabrzu-Maciejowie. Druga zabrzańska tężnia została
uruchomiona w czerwcu 2023 r. obok Orlika nad Bytomką nie opodal
ul. Kondratowicza.
U góry po lewej
Zabrze-Maciejów. Tężnia z czerwca 2023 r. obok Orlika nad Bytomką
[foto PR]
U góry po prawej
Zabrze-Maciejów. Jeden z wodomatów i charakterystyka wody pitnej
z ujęcia „Szyb Maciej”, na północ od szybu [foto PR]
Po lewej
Zabrze-Maciejów. Szyb „Maciej” dawnej KWK „Concordia”,
czynny w latach 1921-1978, nadszybie udostępnione do zwiedzania.
Od 1993 r. szyb pełni funkcję ujęcia wody ze stacją wodociągową [foto PR]

42. Zamarski – fontanna solankowa
Fontanna solankowa w Zamarskach. Została uruchomiona we wrześniu
2021 r. na terenie niewielkiego parku rekreacyjno-sportowym obok OSP
przy ul. Głównej.
U góry po lewej
Zamarski. Fontanna solankowa z września 2021 r. w parku rekreacyjno-
sportowym [foto PR]
U góry po prawej
Zamarski. Tabliczki Alei Gwiazd Cieszyńskiej Pieśniczki Ludowej
w parku rekreacyjno-sportowym [foto PR]
Po lewej
Zamarski. Kamień pamiątkowy z okazji 800-lecia wsi na skraju
parku rekreacyjno-sportowego [foto PR]

43. Zawiercie – tężnia
Tężnia w Zawierciu. Została uruchomiona w maju 2021 r. w rejonie kortów
Ośrodka Sportu i Rekreacji przy ul. Sienkiewicza.
U góry po lewej
Zawiercie. Willa dyrektora Towarzystwa Akcyjnego „Zawiercie”
Stanisława Szymańskiego z 1897 r. [foto PR]
U góry po środku
Zawiercie. Kościół p.w. śś. Apostołów Piotra i Pawła z lat 1896-1903 [foto PR]
U góry po prawej
Zawiercie. Pomnik Nieznanego Żołnierza z 1945 r. [foto PR]
Po lewej
Zawiercie. Tężnia uruchomiona w maju 2021 r. w rejonie kortów Ośrodka Sportu
i Rekreacji przy ul. Sienkiewicza [foto PR]

44. Zebrzydowice – tężnia
Tężnia w Zebrzydowicach. Została uruchomiona w maju 2023
r. obok przedszkola przy ul. Makowej 1, nie opodal Urzędu
Gminy.
U góry po lewej
Zebrzydowice. Tężnia z maja 2023 r. pomiędzy Urzędem Gminy
a Gminnym Przedszkolem [foto PR]
U góry po prawej
Zebrzydowice. Kościół p.w. Wniebowzięcia NMP z przełomu
XIII i XIV w. [foto PR]
Po lewej
Zebrzydowice. Późnobarokowy pałac z 1764 r. na zrębach
wcześniejszego obronnego dworu z około 1500 r.,
obecnie Gminny Ośrodek Kultury [foto PR]

45. Żory – tężnia
Tężnia w Żorach. Została
uruchomiona w czerwcu 2023 r.
we wschodniej części Parku
Ceglana przy ul. Folwareckiej. Jest
pierwszą w woj. śląskim tężnią
z tarasem widokowym i fontanną
multimedialną [foto PR].

46. Żory – tężnia
U góry po lewej
Żory. Rynek z domami z 1 poł. XIX w. [foto PR]
U góry po środku
Żory. Kościół p.w. śś. Apostołów Filipa i Jakuba Młodszego z końca XIII w.
[foto PR]
U góry po prawej
Żory. Krzyż pokutny z XIII w. na końcu starego cmentarza
przy kościele śś. Apostołów Filipa i Jakuba Młodszego,
pierwotnie ustawiony przy ul. Rybnickiej [foto PR]
Po lewej
Żory. Skatepark uruchomiony w 2013 r. w Parku Cegielnia
przy ul. Folwareckiej [foto PR] [foto PR]

47. Żory-Rogoźna – tężnia
Tężnie w Żorach-Rogoźnej. W sierpniu 2016 r. zostały
uruchomione dwie tężnie na skwerze obok OSP.
U góry po lewej
Żory-Rogoźna. OSP przy ul. Wodzisławskiej 119 [foto PR]
U góry po środku
Żory-Rogoźna. Dwie tężnie z sierpnia 2016 r.
przy ul. Wodzisławskiej 119 [foto PR]
U góry po prawej
Żory. Krzyż pokutny z XIII w. na końcu starego cmentarza
przy kościele śś. Apostołów Filipa i Jakuba Młodszego,
pierwotnie ustawiony przy ul. Rybnickiej [foto PR]
Po lewej
Żory-Rogoźna. Dom z końca XIX w. przy ul. Wodzisławskiej 111
[foto Rumilk]

48. Planowane tężnie w woj. śląskim
Planowane tężnie w woj. śląskim. Tężnie te znajdują się na różnych etapach ich realizacji – kilka tężni znajduje się w budowie, niektóre posiadają już
kompletną dokumentację projektową, inne są w trakcie projektowania lub przygotowywania specyfikacji przetargowych, a niektóre dopiero są na etapie
zgłaszania propozycji ich budowy przez mieszkańców. Można oczekiwać, że oprócz 6 tężni w budowie ich lista wzbogaci się o kolejne 23 obiekty.
Planowana fontanna solankowa w woj. śląskim. W budowie znajduje się fontanna w Katowicach-Giszowcu.
Poręba. Tężnia powstanie w miejscu dawnego targowiska
przy ul. Przemysłowej
Bielsko-Biała. Projekt tężni

49. Katowice-Giszowiec – fontanna solankowa w budowie
U góry po lewej
Katowice-Giszowiec. Budynek gospody z lat 1907-1910
przy pl. Pod Lipami, obecnie Filia Miejskiego Domu
Kultury „Szopienice” [foto PR]
U góry po prawej
Katowice-Giszowiec. Fontanna solankowa
budowana jest na zieleńcu pomiędzy ul. Wojciecha
i ul. Batalionów Chłopskich [foto PR]
Po lewej
Katowice-Giszowiec. Jeden za wagoników kopalnianych
w otoczeniu gospody, używanych w kopalniach
wybudowanych przez koncern Georg von Giesches Erben.
Na wagonie obraz Antoniego Długiego z Grupy Janowskiej
ilustrujący znaną piosenkę „Poszła Karolinka do Gogolina,
a Karliczek za nią …” [foto PR]

50. Kłobuck – tężnia w budowie
U góry po lewej
Kłobuck. Proponowane jest postawienie tężni w parku
pałacowym przy ul. Zamkowej
U góry po prawej
Kłobuck. Neogotycki pałac z lat 1795-1800 w Zagórzu
[foto PR]
Po lewej
Kłobuck. Budynek łaźni miejskiej z 1930 r., obecnie
Wydział Komunikacji Starostwa Powiatowego [foto Frees]

51. Knurów-Szczygłowice – tężnia w budowie
U góry po lewej
Knurów-Szczygłowice. SP nr 4 z 1964 r. przy ul. Kilińskiego 6.
W oddali wieża szybowa KWK „Szczygłowice” z 1961 r. [foto PR]
U dołu po środku
Knurów-Szczygłowice. Planowane jest ustawienie tężni
w parku przy ul. Parkowej
U dołu po prawej
Knurów-Szczygłowice. W parku znajduje się kilka
pomnikowych dębów [foto PR]
Po lewej
Knurów-Szczygłowice. Centrum Przesiadkowe obok parku [foto PR]

52. Mysłowice– tężnie w budowie
U góry po lewej
Mysłowice. Planowane jest postawienie tężni w Parku Bończyk
nie opodal ul. Kormoranów
U góry po prawej
Mysłowice. Familoki z około 1900 r. przy ul. Larysz
Po lewej
Mysłowice. Planowane jest postawienie drugiej tężni w Laryszu
obok placu zabaw przy ul. Ptasiej

53. Poręba – tężnia w budowie
U góry po lewej
Poręba. Postawienie tężni projektowane jest w miejscu
zlikwidowanego targowiska przy ul. Przemysłowej
U dołu po środku
Poręba. Wieża wyciągowa wielkiego pieca z 1798 r.
przy ul. Fabrycznej [foto PR]
U dołu po prawej
Poręba. Pomnik przyrody – dąb „Bartek” przy ul. ks. Pędzicha 79,
rówieśnik słynnego dębu „Bartek” z Zagnańska [foto PR]
Po lewej
Poręba. Kościół p.w. św. Józefa Oblubieńca NMP z 1901 r. [foto PR]

54. Tarnowskie Góry - Repty – tężnie w budowie
U góry po lewej
Tarnowskie Góry - Repty. Górnośląskie Centrum Rehabilitacji
w Parku Repeckim [foto PR]
U góry po środku
Tarnowskie Góry - Repty. Tablica dydaktyczna na ścieżce przyrodniczej
w Parku Repeckim [foto PR]
U góry po prawej
Tarnowskie Góry - Repty. Szyb „Ewa” udostępnionej do zwiedzania
Sztolni Czarnego Pstrąga w Parku Repeckim [foto PR]
Po lewej
Tarnowskie Góry - Repty. Tężnia Gwarków powstanie
obok Górnośląskiego Centrum Rehabilitacji w 2023 r.

55. Planowane tężnie – Będzin-Brzozowica i Będzin-Warpie
U góry
Będzin-Brzozowica. Postawienie trzeciej tężni planowane jest
na terenie rekreacyjnym nad Przemszą zwanym Plażą Miejską
[foto PR]
Po lewej
Będzin-Warpie. Postawienie drugiej tężni planowane jest
w Parku Warpie przy ul. Krakowskiej

56. Planowane tężnie – Bielsko-Biała
U góry
Bielsko-Biała. Zaprojektowana jest tężnia
na Bulwarach Straceńskich przy korycie Straconki
Po lewej
Bielsko-Biała. Planowane jest postawienie drugiej
tężni w Dolinie Gościnnej nie opodal ul. Kowalskiej
i marketu Kaufland

57. Planowane tężnie – Bieruń
U góry po lewej
Bieruń. Postawienie drugiej tężni proponowane jest obok placu
zabaw przy ul. Marcina w Starym Bieruniu
U góry po prawej
Stary Bieruń. Rzeźby trzech utopców – starego, młodego i pod
postacią kaczki autorstwa Romana Nygi, ustawione w 2004 r.
na fontannie na Rynku w miejscu studni z 1927 r. wraz
z 2 pompami nawiązującymi stylowo do tego okresu [foto PR]
Po lewej
Stary Bieruń. Postawienie trzeciej tężni proponowane jest
w projektowanym parku w widłach ul. Chemicznej i ul. Turyńskiej

58. Planowane tężnie – Borowa i Bytom
U góry po lewej
Bytom. Postawienie drugiej tężni planowane jest na pl. Hiolskiego,
na północ od Muzeum Górnośląskiego
U góry po prawej
Bytom. Gmach Muzeum Górnośląskiego przy pl. Jana III Sobieskiego,
wybudowany w latach 1929–1930 dla Górnośląskiego Muzeum
Krajowego.Muzeum Górnośląskie przejęło po II wojnie światowej
zachowane fragmenty zbiorów muzeum bytomskiego
i Muzeum Śląskiego w Katowicach [foto Yarl]
Po lewej
Borowa w gminie Miedźna. Postawienie tężni planowane jest
w parku wokół niewielkiego zbiornika wodnego przy Białej Okszy

59. Planowane tężnie – Czechowice-Dziedzice i Czeladź
U góry po lewej
Czeladź. Proponowane jest postawienie trzeciej w mieście
tężni przy ul. Kombatantów w pobliżu pętli tramwajowej
U góry po prawej
Czeladź. Zabytkowe domy przy ul. Kościelnej z domem
podcieniowym z XVIII w. W tle kościół p.w. św. Stanisława
z lat 1906-1912 [foto PR]
Po lewej
Czechowice-Dziedzice. Planowane jest postawienie tężni
w trakcie rewitalizacji Parku Miejskiego

60. Planowane tężnie – Dąbrowa Górnicza i Imielin
U góry po lewej
Dąbrowa Górnicza. Postawienie tężni projektowane jest
w Parku Hallera
U góry po prawej
Dąbrowa Górnicza. Pomnik Bohaterów Czerwonych
Sztandarów odsłonięty w 1970 r. W tle Pałac Kultury
Zagłębia z lat 1951-1958 [foto PR]
Po lewej
Imielin. Postawienie tężni planowane jest w Cisowcu
przy ul. Imielińskiej 198

61. Planowane tężnie – Kalety
Po lewej
Kalety. Planowane jest ustawienie tężni
przy bulwarach nad Małą Panwią w pobliżu mostu
na ul. ks. Drozdka
U góry po prawej
Kalety. Budynek Urzędu Miejskiego z 1949 r. [foto MOs810]

62. Planowane tężnie – Lubomia i Miasteczko Śląskie
U góry po lewej
Lubomia. W 2016 r. był gotowy projekt tężni przy ul. Parkowej
U góry po środku
Lubomia. Kaplica p.w. św. Jana Nepomucena z ok. 1700 r.
na skrzyżowaniu ul. Jana Nepomucena z ul. Polną [foto PR]
U góry po prawej
Lubomia. Wczesnośredniowieczne grodzisko Gołężyców
z VIII-IX w. na wzgórzu na wschód od wsi [foto PR]
Po lewej
Miasteczko Śląskie. Planowane jest ustawienie tężni
w Parku Rubina

63. Planowane tężnie – Myszków i Ornontowice
U góry po lewej
Ornontowice. Tężnia ma zostać zbudowana w parku
w pobliżu Zespołu Szkół Ponadpodstawowych
U góry po prawej
Ornontowice. Pałac z końca XIX w. przy ul. Zamkowej 3
[foto PR]
Po lewej
Myszków. Tężnia ma stanąć w rozbudowywanym od 2015 r.
kompleksie sportowo-rekreacyjnym „Dotyk Jury”
w dzielnicy Pohulanka

64. Planowane tężnie – Racibórz
U góry po lewej
Racibórz. Dziedziniec zamku na Ostrogu. Na pierwszym planie kaplica
zamkowa p.w. św. Tomasza Kanterberyjskiego z 1290 r. [foto PR]
U góry po środku
Racibórz. Neogotycki kościół p.w. św. Jana Chrzciciela z lat 1856-1860
na Ostrogu [foto PR]
U góry po prawej
Racibórz. Pomnik św. Jana Pawła II z 2005 r.
przy kościele p.w. św. Jana Chrzciciela [foto PR]
Po lewej
Racibórz. Projektowane jest postawienie tężni w pobliżu placu zabaw
przy skrzyżowaniu ul. Królewskiej i ul. Książęcej

65. Planowane tężnie – Rogoźnik i Świętochłowice
U góry po lewej
Świętochłowice. Postawienie tężni planowane jest
w Parku Heiloo
U góry po prawej
Świętochłowice. Ciężki schron bojowy nr 39 z 1937 r.
w Parku Heiloo, jeden ze schronów Obszaru Warownego Śląsk
[foto Sebastian Janas]
Po lewej
Rogoźnik. Planowane jest postawienie tężni na terenie wsi,
prawdopodobnie w Parku Rogoźnik

66. Planowane tężnie – Wisła
U góry po lewej
Wisła. Pomnik Żródeł Wisły,
rzeźba niedźwiadka
w Parku Kopczyńskiego [foto PR]
U góry po prawej
Wisła. Tężnię Zaplanowano w Parku
Kopczyńskiego, nie opodal
pomnika Źródeł Wisły
Po lewej
Wisła. Pomnik Jana Szwiertni
w Parku Kopczyńskiego
i pomnik Stanisława Hadyny
w amfiteatrze
oraz klasycystyczny kościół
ewangelicki im. apostołów
Piotra i Pawła z 1838 r. [foto PR]

67. Planowane tężnie – Wojkowice
U góry po lewej
Wojkowice. Główna aleja w Parku Miejskim [foto Adrian Tync]
U góry po prawej
Wojkowice. Postawienie tężni planowane jest w miejscu dawnego
basenu kąpielowego, obok stadionu Milenium
Po lewej
Wojkowice. Urząd Miasta przy ul. Sobieskiego, na skraju
Parku Miejskiego [foto Przemko1]

68. Planowane tężnie – Żywiec
U góry po lewej
Żywiec. Tężnia planowana jest pomiędzy zamkiem a amfiteatrem
U góry po prawej
Żywiec. Fragment Parku Zamkowego, krajobrazowego
z 1. połowy XVIII w., z Domkiem Chińskim z 2. połowy XVIII w.
[foto PR]
Po lewej
Żywiec. Fragment Parku Zamkowego z Nowym Zamkiem
z lat 1871-1885 [foto PR]

69. Cieszyn i Goczałkowice Zdrój – zlikwidowane tężnie; Dębowiec– zlikwidowana fontanna solankowa
U góry po lewej
Cieszyn. Kładka nad drogą nr S52, a za nią widoczna restauracja
Korbasowy Dwór”, przy której przez kilka lat stała mała tężnia
[foto PR]
U góry po prawej
Dębowiec. Fontanna solankowa czynna w latach 2006-2014,
po uruchomieniu w tym miejscu tężni konstrukcję fontanny
pozostawiono na skwerze w innym miejscu jako kwietnik
Po lewej
Goczałkowice Zdrój. Mini-tężnia z widocznym w tle dawnym hotelem
„Prezydent” z 1880 r., obecnie dyrekcją uzdrowiska i restauracją
„Uzdrowiskową”. Stała tu w latach 2018-2021 [foto PR]

70. Gabriela i Piotr Rościszewscy
Wersja VII: 05 października 2023 r.
TĘŻNIE, cz. 2
Tekst został opracowany głównie w oparciu o informacje uzyskane w Internecie ze stron internetowych urzędów,
instytucji, mediów, stowarzyszeń i blogów, a także materiały własne autorów.
Zdjęcia autora zostały oznaczone „PR”. W przypadku pozostałych zdjęć tam, gdzie udało się ustalić ich autorów,
zostały podane nazwiska lub pseudonimy.
W przypadku braku dokładnej lokalizacji planowanych tężni, zostały zamieszczone mapki z OpenStreetMap
z położonym centralnie rejonem, gdzie należy spodziewać się ich wybudowania.