SlideShare a Scribd company logo
1 of 9
ΒΤΕΟΤΚΑΚΖ΢ ΚΧΝ΢ΣΑΝΣΗΝΟ΢
ΣΜΖΜΑ Α-1
ΥΖΜΗΚΔ΢ ΟΤ΢ΗΔ΢ ΛΟΓΟΗ ΥΡΖ΢Ζ΢ ΣΟΤ΢
Σα ρεκηθά παξνπζηάδνπλ νξηζκέλα νθέιε γηα ηελ πγεία ηνπ
πιεζπζκνχ θαη ηελ πνηφηεηα δσήο ζπλνιηθά, φπσο γηα παξάδεηγκα ζηηο
πεξηπηψζεηο ησλ θαξκαθεπηηθψλ πξντφλησλ ή ησλ θαιιπληηθψλ ή ζηνλ
ηνκέα ηεο αζθάιεηαο ησλ ηξνθίκσλ. Γεκηνπξγνχλ επίζεο απαζρφιεζε
θαη επλννχλ ηελ θαηλνηνκία.
Έηζη ζήκεξα ρξεζηκνπνηνχκε ρεκηθέο νπζίεο ζε φινπο ηνπο
ηνκείο ηεο θαζεκεξηλήο δσήο καο, ζηελ βηνκεραλία, ζηελ ηαηξηθή, ζηνλ
αζιεηηζκφ θ.ι.π.
Υξεζηκνπνηήζεθαλ επίζεο γηα πνιεκηθνχο ζθνπνχο κε νιέζξηα
απνηειέζκαηα (βφκβεο ρεκηθψλ φπσο ρισξίνπ, θσζγέληνπ, αέξηνπ
κνπζηάξδαο ζηνλ Α΄ Παγθφζκην Πφιεκν) αιιά θαη ηαηξηθνχο ζθνπνχο
ζηνλ ίδην πφιεκν (κνξθίλε γηα ηελ εγρείξεζε θαη αλαθνχθηζε ησλ
ηξαπκαηηψλ)
Υεκηθέο νπζίεο ρξεζηκνπνηνχληαη γηα παξάδεηγκα ζηα
απνξξππαληηθά θαη θαζαξηζηηθά γηαηί είλαη απνηειεζκαηηθφηεξα απφ
ην παξαδνζηαθφ ζαπνχλη.
΢εκαληηθή εθαξκνγή έρνπλ ζηελ βηνκεραλία ησλ ηξνθίκσλ φπσο
ρξεζηκνπνηνχληαη κε ηε κνξθή πξφζζεησλ
2
Σα ρεκηθά πξφζζεηα κπαίλνπλ ζηα ηξφθηκα γηα λα δηαηεξείηαη ε
γεχζε, ε κνξθή θαη ην ρξψκα ηνπο αιιά θαη γηα λα παξακείλνπλ
πγηεηλά.
Υσξίο απηά, ν πνιιαπιαζηαζκφο ησλ βαθηεξίσλ θαη ην
κνχριηαζκα ζα άξρηδαλ ακέζσο κφιηο ζα μεθηλνχζε ε δηαδηθαζία
επεμεξγαζίαο θαη κεηαθνξάο ησλ ηξνθίκσλ. Σα πξφζζεηα
εμαζθαιίδνπλ επίζεο ηελ θαιή θαηάζηαζε ησλ ηξνθίκσλ φζν θαηξφ
απηά ζα κείλνπλ εθηεζεηκέλα ζηα ξάθηα ησλ θαηαζηεκάησλ. Σα ρεκηθά
πξφζζεηα πνπ επηηξέπνπλ νη λφκνη ηεο ρψξαο καο είλαη είηε θπζηθά είηε
ζπλζεηηθά. Σα πην ζπλεζηζκέλα είλαη ηα αληηκηθξνβηαθά φπσο ην
ζνξβηθφ νμχ (Δ 200 - ακίνδςνο), ην γαιαθηηθφ νμχ (E 270 - ακίνδςνο),
ηα αληηνμεηδσηηθά πνπ εκπνδίδνπλ ηελ θαηαζηξνθή ηνπ ρξψκαηνο θαη
ησλ βηηακηλψλ φπσο νη ηνθνθεξφιεο (E 330 - καπκινογόνο) πνπ
ζηαζεξνπνηνχλ ιίπε θαη έιαηα θαη ην θηηξηθφ νμχ (Δ330 -
καπκινογόνο) πνπ ρξεζηκεχεη ζηε ζπληήξεζε ησλ θξέζθσλ ηξνθίκσλ.
Σέινο, νη γαιαθησκαηνπνηεηέο πνπ εκπνδίδνπλ ην δηαρσξηζκφ δπν
νπζηψλ πνπ δελ αλακηγλχνληαη κεηαμχ ηνπο φπσο ε ιεθηζίλε (Δ322 -
ακίνδςνο) θαη ε κνλνπαικηηηθή ζνξβηηάλε (E 495 – πεπηικέρ
διαηαπασέρ ). Άιιεο νπζίεο είλαη ηα γιπθαληηθά: ε ζνξβηηφιε (E 420 -
ακίνδςνο) θαη ε μπιηηφιε (E 967 – ύποπηο για καπκινογένεζη ), νη
νπζίεο πνπ εληζρχνπλ ηε γεχζε φπσο ην γινπηακηληθφ νμχ (Δ 620 –
πεπηικέρ διαηαπασέρ) θαη ρξσζηηθέο φπσο αλζνθπαλίλε (E 163 -
ακίνδςνο) θαη ρισξνθχιιε (Δ 140 - ακίνδςνο).
Οη ρεκηθέο νπζίεο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ηε βηνκεραλία
ηξνθίκσλ είλαη :
OI XPΧ΢TIKE΢ Tα ηξφθηκα πξέπεη λα θαίλνληαη θξέζθα, επράξηζηα
ζηελ φςε θαη ειθπζηηθά ζηνλ θαηαλαισηή. Γηα ηε ρξήζε ησλ
3
ρξσζηηθψλ ππάξρνπλ ζπγθεθξηκέλνη θαλνληζκνί, κε γλψκνλα ηελ
επηηξεπφκελε εκεξήζηα δφζε γηα ηνλ άλζξσπν.
TA ΢YNTHPHTIKA, πνπ πξνζηίζεληαη γηα λα δηαηεξήζνπλ έλα
ηξφθηκν αλαιινίσην γηα κεγαιχηεξν ρξνληθφ δηάζηεκα. ΢ηφρνο ηνπο
είλαη λα αλαραηηίζνπλ ηελ εηζβνιή ησλ κηθξνβίσλ θαη ησλ
κηθξννξγαληζκψλ ζηα ζπζηαηηθά ηνπ ζπζθεπαζκέλνπ ηξνθίκνπ.
TA ANTIOΞEIΓΧTIKA, πνπ πξνζηίζεληαη ζηα ηξφθηκα γηα λα ηα
πξνζηαηέςνπλ απφ αιινηψζεηο πνπ νθείινληαη ζε νμείδσζε.
OI ΢TAΘEPOΠOIHTE΢ (γαιαθηνκαηνπνηεηέο, ζηαζεξνπνηεηέο,
ππθλσηηθά, πεθηηθά κέζα). O ξφινο ησλ νπζηψλ απηψλ είλαη λα
ζηαζεξνπνηνχλ ηε ζχλζεζε ησλ ηξνθψλ ζπγθξαηψληαο ην λεξφ ζην
εζσηεξηθφ ησλ θπηηάξσλ.
BPA (διθαινόλη-Α)
Σε βξίζθνπκε ζε πιαζηηθά πηάηα, πνηήξηα, κπνπθάιηα θαη δνρεία,
ζηελ εζσηεξηθή πξνζηαηεπηηθή επίζηξσζε ησλ θνλζεξβψλ, ζε
απνξξππαληηθά, παηρλίδηα, θαιιπληηθά, δηδαληνθηφλα, ειεθηξνληθφ
εμνπιηζκφ (π.ρ. ειεθηξνληθνχο ππνινγηζηέο), αζιεηηθά είδε (π.ρ.
θξάλε), εμνπιηζκφ απηνθηλήησλ (π.ρ. πξνθπιαθηήξεο), ηαηξηθέο
ζπζθεπέο, ζηαζεξνπνηεηέο ρξσκάησλ, βεξλίθηα.
Οι κίνδςνοι Δηζέξρεηαη ζηνλ νξγαληζκφ καο θπξίσο κέζσ ηεο
δηαηξνθηθήο νδνχ, π.ρ. πεξλψληαο απφ ην πιαζηηθφ δνρείν ζην
πεξηερφκελφ ηνπ. Αλ θαη απνβάιιεηαη απφ ηνλ νξγαληζκφ κέζα ζε 24
ψξεο, εληνχηνηο κηκείηαη ηε ιεηηνπξγία ησλ νηζηξνγφλσλ,
δηαηαξάζζνληαο ηελ ελδνθξηληθή ηζνξξνπία ηνπ. Έξεπλεο ηελ έρνπλ
ζπζρεηίζεη κε πξνβιήκαηα ζην ήπαξ, πξφσξε έλαξμε ηεο εθεβείαο,
κεηαβνιέο ζην αλνζνπνηεηηθφ ζχζηεκα, θαξθίλν ηνπ καζηνχ θαη ηνπ
4
πξνζηάηε, δηαβήηε, παρπζαξθία, ελψ ηε ζπλδένπλ θαη κε πξνβιήκαηα
ζηνπο απνγφλνπο ησλ γπλαηθψλ πνπ έρνπλ εθηεζεί ζε απηήλ.
Οδηγίερ πποζηαζίαρ Υξεζηκνπνηνχκε ζηνλ θνχξλν κηθξνθπκάησλ
κφλν ηα θαηάιιεια ζθεχε θαη δελ βάδνπκε δεζηέο ηξνθέο ζε πιαζηηθά
δνρεία, θαζψο θαη πιαζηηθά ζθεχε ζην πιπληήξην πηάησλ.
Απνθεχγνπκε λα ηπιίγνπκε ιηπαξά ηξφθηκα (π.ρ. ηπξί) κε εχθακπηεο
κεκβξάλεο απφ PVC θαη πξνηηκάκε ηηο γπάιηλεο ζπζθεπαζίεο.
Πξνζπαζνχκε, επίζεο, λα κε ρξεζηκνπνηνχκε μαλά θαη μαλά ηα
πιαζηηθά κπνπθάιηα κίαο ρξήζεο θαη πεηάκε φζα έρνπλ γδαξζεί,
ζακπψζεη ή καιαθψζεη. Σέινο, δελ αθήλνπκε ηα παηδηά λα βάδνπλ ζην
ζηφκα ηνπο πιαζηηθά αληηθείκελα θαη γεκίδνπκε ηελ θνπδίλα καο κε
θξέζθα ηξφθηκα θαη φρη κε θνλζέξβεο.
PCDDs (διοξίνερ)
Σηο ζπλαληάκε ζηελ θπξηνιεμία παληνχ, ζηνλ αέξα, ην ρψκα, ην λεξφ.
Καηαιήγνπλ ζην πηάην καο θπξίσο κέζσ ηεο δηαηξνθηθήο νδνχ θαη ηεο
έθζεζεο ησλ δψσλ ζε απηέο, γη’ απηφ θαη αληρλεχνληαη ζε πξντφληα
φπσο ην γάια, ην θξέαο, ηα απγά θαη ην βνχηπξν. ΢ηελ νπζία πξφθεηηαη
γηα παξαπξντφληα πνπ πξνθχπηνπλ θαηά ηε βηνκεραληθή
δξαζηεξηφηεηα, ηηο ππξθαγηέο θαη ηελ θαχζε ησλ ζθνππηδηψλ ζηηο
αλεμέιεγθηεο ρσκαηεξέο.
Phthalates (θθαλικοί εζηέπερ)
Βξίζθνληαη ζε παηρλίδηα, ζπζθεπαζίεο ηξνθίκσλ, νξηζκέλα θαιιπληηθά
πξντφληα (π.ρ. αξψκαηα, πγξά ζαπνχληα, βεξλίθηα λπρηψλ, ζπξέη
καιιηψλ), θφιιεο, νηθνδνκηθά πιηθά, ζην πιαζηηθφ πεξίβιεκα ησλ
θαξκάθσλ, ζε ηαηξηθέο ζπζθεπέο, κειάληα, θαζαξηζηηθά. Σα ζπλαληάκε
ζε πιεζψξα πξντφλησλ, γηαηί ρξεζηκνπνηνχληαη σο πιαζηηθνπνηεηέο
πξνθεηκέλνπ λα απμήζνπλ ηελ ειαζηηθφηεηα, ηε δηάξθεηα, ηελ αληνρή
5
θαη ηε δηαθάλεηα ησλ πιαζηηθψλ θαη θπξίσο γηα λα θάλνπλ πην καιαθφ
ην PVC.
PCBs (πολςσλωπιωμένα διθαινύλια)
Υξεζηκνπνηνχληαη ζε ππθλσηέο, βεξλίθηα, πξφζζεηα κνλσηηθψλ
πιηθψλ, θφιιεο, σο ςπθηηθά θαη κνλσηηθά πγξά ζε κεηαζρεκαηηζηέο,
σο πιαζηηθνπνηεηέο γηα PVC θαη άιια πνιπκεξή, θαζψο θαη γηα ηελ
απνκάθξπλζε ηνπ κειαληνχ ζηελ αλαθχθισζε ηνπ ραξηηνχ.
Πξνζξνθψληαη εχθνια ζηα ηδήκαηα θαη ηα αησξνχκελα ζσκαηίδηα, γη’
απηφ θαη ηα ζπλαληάκε ηφζν ζην έδαθνο φζν θαη ζην λεξφ.
PBDEs (πολςβπωμιούσοι διθαινςλαιθέπερ)
Βξίζθνληαη ζε δνκηθά πιηθά, ειεθηξνληθέο ζπζθεπέο, πθάζκαηα,
πιαζηηθά, κεραλέο, αεξνπιάλα, θαζψο ρξεζηκνπνηνχληαη σο
επηβξαδπληηθά θιφγαο. Αλ θαη ε ρξήζε ηνπο έρεη απαγνξεπηεί, νη
ζπγθεθξηκέλεο νπζίεο εμαθνινπζνχλ λα θπθινθνξνχλ ζην πεξηβάιινλ,
θαηαιήγνληαο ζε ζεκαληηθφ πνζνζηφ ζην λεξφ, γη’ απηφ θαη έρνπλ
παξαηεξεζεί ζε ηξνθέο, φπσο ν ζνινκφο θαη ην θξέαο. Σα ζπλαληάκε,
φκσο, θαη ζηελ νηθηαθή ζθφλε.
PAHs (πολςκςκλικοί απωμαηικοί ςδπογονάνθπακερ)
Πεξηέρνληαη ζηα θαπζαέξηα ησλ απηνθηλήησλ, ζηνλ θαπλφ ηνπ
ηζηγάξνπ, ησλ μχισλ θαη ηνπ θάξβνπλνπ θαη ζηελ πίζζα. Λφγσ ηεο
παγθφζκηαο δηαζπνξάο ησλ πξντφλησλ θαχζεο θαη ησλ πεηξειαηνεηδψλ,
αληρλεχνληαη ζε ςάξηα, νζηξαθνεηδή θαη πδξφβηα θπηά. Τπάξρνπλ νη
πηεηηθνί πνιπθπθιηθνί αξσκαηηθνί πδξνγνλάλζξαθεο, ησλ νπνίσλ νη
αηκνί κνιχλνπλ ηνλ αέξα ησλ πφιεσλ, αιιά θαη νη ζηεξενί, πνπ
επηθάζνληαη ζηελ επηθάλεηα ηεο ζθφλεο θαη εηζέξρνληαη κε ηνλ ηξφπν
απηφ ζηελ αλαπλεπζηηθή νδφ.
6
΢εκαληηθφ ξφιν ζηελ αλάπηπμε ηεο ηαηξηθήο αιιά θπξίσο ηεο
θαξκαθνινγίαο έρνπλ νη ρεκηθέο νπζίεο
Σα ζεκεξηλά θάξκαθα κε ηα νπνία αληηκεησπίδνπκε έλα απιφ
θξπνιφγεκα κέρξη κηα ζαλαηεθφξν αζζέλεηα έρνπλ ζαλ βαζηθφ
δξαζηηθφ ζπζηαηηθφ κηα ρεκηθή νπζία
Έηζη ηα αληηβηνηηθά, ηα θάξκαθα γηα κνιπζκαηηθέο αζζέλεηεο, ηα
εκβφιηα, ηα θάξκαθα ηεο ρεκεηνζεξαπείαο γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηνπ
θαξθίλνπ αιιά θαη θάξκαθα γηα αζζέλεηεο πνπ έρνπλ εμαθαληζηεί
νθείινληαη ζε ρεκηθέο νπζίεο.
ΥΖΜΗΚΔ΢ ΟΤ΢ΗΔ΢ ΚΑΗ ΑΘΛΖΣΗ΢ΜΟ΢
ΦΤΥΟΛΟΓΗΚΑ ΠΡΟΒΛΖΜΑΣΑ
Οη εξεπλεηέο πνπ αλαθάιπςαλ ηα αλαβνιηθά - ζηεξνεηδή, ηηο
ζπλζεηηθέο δειαδή κνξθέο ηεο αλδξηθήο νξκφλεο ηεζηνζηεξφλεο, ηα
πξνφξηδαλ γηα θαζαξά ζεξαπεπηηθνχο ζθνπνχο φπσο π.ρ. ζηελ
επηηάρπλζε ζεξαπείαο ηξαπκάησλ νζηψλ, ησλ ηελφλησλ θαη κπψλ ε γηα
ρξήζε απφ άηνκα πνπ έπαζραλ απφ ζπλεπαθφινπζα ζχλδξνκα ηνπ
ππνζηηηζκνχ, ηεο αλαηκίαο θαη ηεο νζηενπφξσζεο πνπ, φπσο
γλσξίδνπκε, παξνπζηάδεηαη ζε ζεκαληηθφ αξηζκφ γπλαηθψλ κεηά ηελ
θιηκαθηήξην.
Πνιχ γξήγνξα φκσο, θαη παξά ηηο αληίζεηεο δηαβεβαηψζεηο
ππεχζπλσλ εηδηθψλ επηζηεκφλσλ φηη ηα αλαβνιηθά - ζηεξνεηδή δελ
βνεζνχλ ηηο επηδφζεηο ζηνπο ζηίβνπο ε ηα γήπεδα πνιινί αζιεηέο θαη
παίθηεο αλαθάιπςαλ φηη νη επηδφζεηο ηνπο κπνξνχζαλ λα βειηησζνχλ
ζεκαληηθά κε ηελ ρξήζε αλαβνιηθψλ - ζηεξνεηδψλ νπζηψλ.
7
Γπζηπρψο, ζηα ζπνξ θαη ηνλ αζιεηηζκφ, φπσο νη ζπγθπξίεο ή νη
ζθνπηκφηεηεο δηακφξθσζαλ ηηο θαηαζηάζεηο, ηα επηλίθηα δελ
εμαληινχληαη ζηε δφμα αιιά νινθιεξψλνληαη κε "ρξήκα" θαη "παξνρέο
Οη αζιεηέο πνπ θαηαθηνχλ κεηάιιηα ζηνπο κεγάινπο δηεζλείο αγψλεο
κε απνθνξχθσλα ηνπο Οιπκπηαθνχο εμαξγπξψλνπλ απηή ηνπο ηελ
επηηπρία κε παρπιά ζπκβφιαηα κε εηαηξείεο αζιεηηθψλ εηδψλ
Η αλαγλσζηκφηεηα ηνπο θάλεη πεξηδήηεηνπο γηα δηαθεκίζεηο φρη κφλνλ
αζιεηηθψλ εηδψλ αιιά νπνηνπδήπνηε θαηαλαισηηθνχ πξντφληνο,
ξνχρα, αξψκαηα, απηνθίλεηα, ειεθηξηθέο θαη ειεθηξνληθέο ζπζθεπέο
θ.ι.π.
Έηζη ην νηθνλνκηθφ θίλεηξν είλαη πνιχ κεγάιν θαη κηα κεξίδα απφ
απηνχο θαηαθεχγεη ζηηο ρεκηθέο νπζίεο γηα ηελ αχμεζε ησλ επηδφζεψλ
ηνπο.
Σν θαηλφκελν απηφ ζηγά ζηγά επεθηάζεθε απφ ηνπο αζιεηέο ηνπ ζηίβνπ
θαη ηεο θνιχκβεζεο ζε αζιεηέο φισλ ησλ αζιεκάησλ, πνδειαζία, ζθί,
πνδφζθαηξν, κπάζθεη θ.ι.π.
Καη απφ ηε ζηηγκή πνπ ε λίθε ε ή επίδνζε απνθέξνπλ ηηκέο,
δφμα θαη πινχηε θαη ζπλππάξρεη έληνλν ην θίλεηξν ζηελ
πξνζσπηθφηεηα ηνπ αηφκνπ γηα θαηάθηεζε ηίηισλ ή γηα ζεακαηηθέο
απνδφζεηο θαη ηα αλαβνιηθά - ζηεξνεηδή πξάγκαηη "βνεζνχλ", ε ρξήζε
θαη ε θαηάρξεζε ηνπο, θαζηεξψζεθαλ ζε ζεκείν ψζηε κεηαμχ ησλ
εηδηθψλ ζήκεξα λα είλαη απνδεθηφ φηη δεθάδεο ρηιηάδεο αζιεηψλ,
αζιεηξηψλ, παηθηψλ ζε θάζε ρψξα ηεο γεο θάλνπλ κεξηθή ή ζπρλή
ρξήζε (αθφκε θαη θαηάρξεζε) αλαβνιηθψλ - ζηεξνεηδψλ oπζηψλ.
8
Πέξα ινηπφλ απφ ηηο νξγαληθέο βιάβεο, παξαηεξνχληαη νη πιένλ
ζεκαληηθέο αιιαγέο είλαη ζηελ πξνζσπηθφηεηα, ηνλ ςπρηζκφ θαη ηε
ζπκπεξηθνξά ηνπ αηφκνπ. Δλφζσ γίλεηαη ηαθηηθή ρξήζε αλαβνιηθψλ -
ζηεξνεηδψλ ην άηνκν παξνπζηάδεη ζεκαληηθά απμεκέλε απηνπεπνίζεζε
θαη θαηαζηέιιεη ηνπο ςπρνινγηθνχο θξαγκνχο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ
απφδνζε, έληνλε ζεμνπαιηθή δξαζηεξηφηεηα, κεγάιε φξεμε,
δηαλνεηηθή νμπδέξθεηα θαη αληνρή ζην ζσκαηηθφ θαη ςπρηθφ πφλν.
΢πγρξφλσο φκσο παξνπζηάδεη έληνλε επεξεζηζηηθφηεηα, αλεμέιεγθηα
μεζπάζκαηα νξγήο πνπ κπνξνχλ λα νδεγήζνπλ ζε βίαηεο πξάμεηο,
ζνβαξέο αιιαγέο ζηε δηάζεζε κε απνηέιεζκα λα πξνθαιείηαη
θαηάζιηςε φηαλ δηαθνπεί ε ιήςε ηνπο, ςεπδαηζζήζεηο, εμαζζέληζε ηεο
ηθαλφηεηαο θξίζεο πνπ πξνέξρεηαη απφ ην γεγνλφο φηη ππάξρεη
ππεξβνιηθή απηνπεπνίζεζε θαη ην αίζζεκα φηη θάπνηνο είλαη αήηηεηνο,
θαζψο θαη πεξηπηψζεηο παξαλντθήο δήιεηαο.
Σα ζπκπηψκαηα απηά κπνξεί λα κε γίλνληαη αληηιεπηά απφ ηνλ
ίδην ηνλ αζιεηή φκσο επεξεάδνπλ ην άκεζν πεξηβάιινλ ηνπ
ΣΟ ΢ΣΔΡΗΣΙΚΟ ΢ΤΝΓΡΟΜΟ
Η παξαπάλσ πεξηγξαθή ηεο ςπρνινγηθήο ζπκπησκαηνινγίαο
απφ ηελ ρξήζε αλαβνιηθψλ - ζηεξνεηδψλ νπζηψλ, θαηαιήγεη φηαλ
δηαθνπεί ε ρξήζε ηνπο, ην άηνκν αξρίδεη λα παξνπζηάδεη ζπκπηψκαηα
θαηάζιηςεο, άκβιπλζε ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνχ ηνπ θάζκαηνο κέρξη
βαζκνχ απάζεηαο Η θαηάζιηςε κεηά απφ ηε δηαθνπή ησλ ζηεξνεηδψλ
αλαβνιηθψλ έρεη ζπζρεηηζζεί κε απηνθηνληθέο ηάζεηο, ελψ επίζεο
εκθαλίδνληαη ζπκπηψκαηα φπσο αυπλία, απψιεηα ελεξγεηηθφηεηαο ή
φξεμεο, απψιεηα βάξνπο, θεθαιαιγία, κείσζε ηεο απηνπεπνίζεζεο θαη
9
ησλ ζεμνπαιηθψλ ηνπ νξκψλ, κείσζε ηεο δηαλνεηηθήο ηνπ,
εγξήγνξζεο, απέρζεηα γηα ζπζηεκαηηθά πξνγξάκκαηα εμάζθεζεο θαη
πξνπφλεζεο θαη ππνθεηκεληθή δηάρπηε "ηαξαρή" πνπ απνιήγεη φρη
κφλν ζε επεξεζηζηηθφηεηα αιιά θαη ζε ζπκπεξηθνξά επηζεηηθφηεηαο
θαη επηζπκία γηα ιήςε αλαβνιηθψλ. Με ιίγα ιφγηα, ππάξρεη
εκθαλέζηαηα ην πιήξεο ζχλδξνκν ζηέξεζεο ή απνζηέξεζεο ησλ
θαξκαθεπηηθψλ νπζηψλ.
Λφγσ ησλ ζπκπησκάησλ πνπ πξνθαινχληαη κεηά ηελ δηαθνπή
ησλ αλαβνιηθψλ, νη ρξήζηεο αλαβνιηθψλ κπνξεί λα εκθαλίζνπλ
ζηεξεηηθά ζπκπηψκαηα. Σν ςπρνινγηθφ «αλέβαζκα» πνπ αηζζάλνληαη
θαηά ηηο πεξηφδνπο ρξήζεο θαη ε «πηψζε» θαηά ηελ δηαθνπή ηνπο
απνηειεί παξάγνληα γηα ηελ ςπρνινγηθή εμάξηεζε απφ ηα αλαβνιηθά.
΢πγρξφλσο ε κείσζε ηεο ελεξγεηηθφηεηαο θαη ε κείσζε ηεο αζιεηηθήο
απφδνζεο φπσο θαη ηνπ κπτθνχ φγθνπ απνηεινχλ παξάγνληεο γηα ηελ
επηζπκία επαλάιεςεο ηεο ρξήζεο νπζηψλ ληνπαξίζκαηνο

More Related Content

What's hot

Εισαγωγικό Σενάριο για το περιβάλλον YENKA
Εισαγωγικό Σενάριο για το περιβάλλον YENKAΕισαγωγικό Σενάριο για το περιβάλλον YENKA
Εισαγωγικό Σενάριο για το περιβάλλον YENKA
Vasilis Drimtzias
 
Ερευνητικές Εργασίες στην Πράξη
Ερευνητικές Εργασίες στην ΠράξηΕρευνητικές Εργασίες στην Πράξη
Ερευνητικές Εργασίες στην Πράξη
pantazi
 
ενότητα 1η
ενότητα 1ηενότητα 1η
ενότητα 1η
protagoras74
 
Oπτικοακουστικά μέσα διδασκαλίας
Oπτικοακουστικά μέσα διδασκαλίαςOπτικοακουστικά μέσα διδασκαλίας
Oπτικοακουστικά μέσα διδασκαλίας
Nikos Papastamatiou
 

What's hot (20)

παρουσίαση χρυση τομη
παρουσίαση χρυση τομηπαρουσίαση χρυση τομη
παρουσίαση χρυση τομη
 
τελικο σεναριο
τελικο σεναριοτελικο σεναριο
τελικο σεναριο
 
τελικο σεναριο
τελικο σεναριοτελικο σεναριο
τελικο σεναριο
 
σεναριο
σεναριοσεναριο
σεναριο
 
Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ
Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣΗ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ
Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ
 
Ζώα υπό εξαφάνιση
Ζώα υπό εξαφάνισηΖώα υπό εξαφάνιση
Ζώα υπό εξαφάνιση
 
Εισαγωγικό Σενάριο για το περιβάλλον YENKA
Εισαγωγικό Σενάριο για το περιβάλλον YENKAΕισαγωγικό Σενάριο για το περιβάλλον YENKA
Εισαγωγικό Σενάριο για το περιβάλλον YENKA
 
ερευνητικη β λυκειου το πειραμα Teliko
ερευνητικη β λυκειου  το πειραμα Telikoερευνητικη β λυκειου  το πειραμα Teliko
ερευνητικη β λυκειου το πειραμα Teliko
 
Ερευνητικές Εργασίες στην Πράξη
Ερευνητικές Εργασίες στην ΠράξηΕρευνητικές Εργασίες στην Πράξη
Ερευνητικές Εργασίες στην Πράξη
 
Η επίδραση των συνδετικών κονιών στη συμπεριφορά των κονιαμάτων αναστηλωτικώ...
Η επίδραση των συνδετικών κονιών στη συμπεριφορά των  κονιαμάτων αναστηλωτικώ...Η επίδραση των συνδετικών κονιών στη συμπεριφορά των  κονιαμάτων αναστηλωτικώ...
Η επίδραση των συνδετικών κονιών στη συμπεριφορά των κονιαμάτων αναστηλωτικώ...
 
ΟΣΚ-Προδιαγραφές ελαφράς Προκατασκευής
ΟΣΚ-Προδιαγραφές ελαφράς ΠροκατασκευήςΟΣΚ-Προδιαγραφές ελαφράς Προκατασκευής
ΟΣΚ-Προδιαγραφές ελαφράς Προκατασκευής
 
Βασικές αρχές της βιολογικής γεωργίας
Βασικές αρχές της βιολογικής γεωργίαςΒασικές αρχές της βιολογικής γεωργίας
Βασικές αρχές της βιολογικής γεωργίας
 
ενότητα 1η
ενότητα 1ηενότητα 1η
ενότητα 1η
 
Προοπτικες αναπτυξης ιαματικού τουρισμού στον Ν. Φθιώτιδας
Προοπτικες αναπτυξης ιαματικού τουρισμού στον Ν. ΦθιώτιδαςΠροοπτικες αναπτυξης ιαματικού τουρισμού στον Ν. Φθιώτιδας
Προοπτικες αναπτυξης ιαματικού τουρισμού στον Ν. Φθιώτιδας
 
Enzymes
EnzymesEnzymes
Enzymes
 
οικονομια & περιβαλλον4
οικονομια & περιβαλλον4οικονομια & περιβαλλον4
οικονομια & περιβαλλον4
 
Oπτικοακουστικά μέσα διδασκαλίας
Oπτικοακουστικά μέσα διδασκαλίαςOπτικοακουστικά μέσα διδασκαλίας
Oπτικοακουστικά μέσα διδασκαλίας
 
Life expectancy
Life expectancyLife expectancy
Life expectancy
 
Το διαδικτυακό παιχνίδι γνώσεων του Λυσία...
Το διαδικτυακό παιχνίδι γνώσεων του Λυσία...Το διαδικτυακό παιχνίδι γνώσεων του Λυσία...
Το διαδικτυακό παιχνίδι γνώσεων του Λυσία...
 
Β΄ Δράση ΜΜΕ ΕΣΠΑ - Συχνές ερωτήσεις (07/03/2013)
Β΄ Δράση ΜΜΕ ΕΣΠΑ - Συχνές ερωτήσεις (07/03/2013)Β΄ Δράση ΜΜΕ ΕΣΠΑ - Συχνές ερωτήσεις (07/03/2013)
Β΄ Δράση ΜΜΕ ΕΣΠΑ - Συχνές ερωτήσεις (07/03/2013)
 

Viewers also liked (9)

Definiciones basicas relacionadas con el beneficio del ganado
Definiciones basicas relacionadas con el beneficio del ganadoDefiniciones basicas relacionadas con el beneficio del ganado
Definiciones basicas relacionadas con el beneficio del ganado
 
Razas Bos Indicus y Bos taurus
Razas Bos Indicus y Bos taurusRazas Bos Indicus y Bos taurus
Razas Bos Indicus y Bos taurus
 
Caracteristicas fenotipicas vacas lecheras
Caracteristicas fenotipicas vacas lecherasCaracteristicas fenotipicas vacas lecheras
Caracteristicas fenotipicas vacas lecheras
 
Razas De Ganado Lechero
Razas De Ganado LecheroRazas De Ganado Lechero
Razas De Ganado Lechero
 
Características y diferencias entre bos taurus vs bos
Características y diferencias entre bos taurus vs bosCaracterísticas y diferencias entre bos taurus vs bos
Características y diferencias entre bos taurus vs bos
 
Características zootécnicas
Características zootécnicas Características zootécnicas
Características zootécnicas
 
Diferencias fisiologicas reproductivas bos taurus & bos indicus
Diferencias fisiologicas reproductivas bos taurus & bos indicusDiferencias fisiologicas reproductivas bos taurus & bos indicus
Diferencias fisiologicas reproductivas bos taurus & bos indicus
 
jose daniel gonzalez espinoza
jose daniel gonzalez espinozajose daniel gonzalez espinoza
jose daniel gonzalez espinoza
 
Raza Holstein
Raza HolsteinRaza Holstein
Raza Holstein
 

Similar to λογοι χρησησ

Eισαγωγή στις πρώτες βοήθειες/ πρώτο τεύχος
 Eισαγωγή στις πρώτες βοήθειες/ πρώτο τεύχος Eισαγωγή στις πρώτες βοήθειες/ πρώτο τεύχος
Eισαγωγή στις πρώτες βοήθειες/ πρώτο τεύχος
teacher88
 
Biology reproduction
Biology reproductionBiology reproduction
Biology reproduction
lelman
 
Διάλογος και διαπροσωπικές σχέσεις
Διάλογος και διαπροσωπικές σχέσειςΔιάλογος και διαπροσωπικές σχέσεις
Διάλογος και διαπροσωπικές σχέσεις
Litsa Kyriazopoulou
 
Επιδοτούμενο πρόγραμμα "Αγροτική Ανάπτυξη" 2011
Επιδοτούμενο πρόγραμμα "Αγροτική Ανάπτυξη" 2011Επιδοτούμενο πρόγραμμα "Αγροτική Ανάπτυξη" 2011
Επιδοτούμενο πρόγραμμα "Αγροτική Ανάπτυξη" 2011
Nelios.com
 
Οι τροφές δεν είναι για να θρέφουν... βοηθάνε και στη σκέψη
Οι τροφές δεν είναι για να θρέφουν... βοηθάνε και στη σκέψηΟι τροφές δεν είναι για να θρέφουν... βοηθάνε και στη σκέψη
Οι τροφές δεν είναι για να θρέφουν... βοηθάνε και στη σκέψη
Αλμπανάκη Ξανθή
 
το φαινόμενο του θερμοκηπίου (1)
το φαινόμενο του θερμοκηπίου (1)το φαινόμενο του θερμοκηπίου (1)
το φαινόμενο του θερμοκηπίου (1)
1lykagdim
 
καταλύτες
καταλύτεςκαταλύτες
καταλύτες
1lykagdim
 
Bioklimatiko spiti
Bioklimatiko spitiBioklimatiko spiti
Bioklimatiko spiti
notasiako
 
Οδηγίες ασφαλείας σχολικού εργαστηρίου φ.ε.
Οδηγίες ασφαλείας σχολικού εργαστηρίου φ.ε.Οδηγίες ασφαλείας σχολικού εργαστηρίου φ.ε.
Οδηγίες ασφαλείας σχολικού εργαστηρίου φ.ε.
Nikos Papastamatiou
 

Similar to λογοι χρησησ (20)

προγραμματισμος α τριμηνου
προγραμματισμος α τριμηνουπρογραμματισμος α τριμηνου
προγραμματισμος α τριμηνου
 
Eισαγωγή στις πρώτες βοήθειες/ πρώτο τεύχος
 Eισαγωγή στις πρώτες βοήθειες/ πρώτο τεύχος Eισαγωγή στις πρώτες βοήθειες/ πρώτο τεύχος
Eισαγωγή στις πρώτες βοήθειες/ πρώτο τεύχος
 
Biology reproduction
Biology reproductionBiology reproduction
Biology reproduction
 
Διάλογος και διαπροσωπικές σχέσεις
Διάλογος και διαπροσωπικές σχέσειςΔιάλογος και διαπροσωπικές σχέσεις
Διάλογος και διαπροσωπικές σχέσεις
 
ΑΝΝΟΥΛΑ ΠΑΣΧΑΛΙΔΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΠΣΠ ΕΑΠ 2013
ΑΝΝΟΥΛΑ ΠΑΣΧΑΛΙΔΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΠΣΠ ΕΑΠ 2013ΑΝΝΟΥΛΑ ΠΑΣΧΑΛΙΔΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΠΣΠ ΕΑΠ 2013
ΑΝΝΟΥΛΑ ΠΑΣΧΑΛΙΔΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΠΣΠ ΕΑΠ 2013
 
Επιδοτούμενο πρόγραμμα "Αγροτική Ανάπτυξη" 2011
Επιδοτούμενο πρόγραμμα "Αγροτική Ανάπτυξη" 2011Επιδοτούμενο πρόγραμμα "Αγροτική Ανάπτυξη" 2011
Επιδοτούμενο πρόγραμμα "Αγροτική Ανάπτυξη" 2011
 
Οι τροφές δεν είναι για να θρέφουν... βοηθάνε και στη σκέψη
Οι τροφές δεν είναι για να θρέφουν... βοηθάνε και στη σκέψηΟι τροφές δεν είναι για να θρέφουν... βοηθάνε και στη σκέψη
Οι τροφές δεν είναι για να θρέφουν... βοηθάνε και στη σκέψη
 
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ II
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ IIΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ II
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ II
 
Πληροφοριακός Οδηγός Σπουδών ΕΠΑΛ
Πληροφοριακός Οδηγός Σπουδών ΕΠΑΛΠληροφοριακός Οδηγός Σπουδών ΕΠΑΛ
Πληροφοριακός Οδηγός Σπουδών ΕΠΑΛ
 
mysep.gr: Πληροφοριακός Οδηγός Σπουδών ΕΠΑΛ
mysep.gr: Πληροφοριακός Οδηγός Σπουδών ΕΠΑΛmysep.gr: Πληροφοριακός Οδηγός Σπουδών ΕΠΑΛ
mysep.gr: Πληροφοριακός Οδηγός Σπουδών ΕΠΑΛ
 
το φαινόμενο του θερμοκηπίου (1)
το φαινόμενο του θερμοκηπίου (1)το φαινόμενο του θερμοκηπίου (1)
το φαινόμενο του θερμοκηπίου (1)
 
Σενάριο για Υλικό του Η/Υ - Κατηγοριοποίηση Συσκευών
Σενάριο για Υλικό του Η/Υ - Κατηγοριοποίηση ΣυσκευώνΣενάριο για Υλικό του Η/Υ - Κατηγοριοποίηση Συσκευών
Σενάριο για Υλικό του Η/Υ - Κατηγοριοποίηση Συσκευών
 
Οι Μελλοντικοί Ηγέτες συναντούν το Διάζωμα στην Ερέτρια
Οι Μελλοντικοί Ηγέτες συναντούν το Διάζωμα στην ΕρέτριαΟι Μελλοντικοί Ηγέτες συναντούν το Διάζωμα στην Ερέτρια
Οι Μελλοντικοί Ηγέτες συναντούν το Διάζωμα στην Ερέτρια
 
Ekpaideutike axiologese basikes_sunistoses_k.kasimate
Ekpaideutike axiologese basikes_sunistoses_k.kasimateEkpaideutike axiologese basikes_sunistoses_k.kasimate
Ekpaideutike axiologese basikes_sunistoses_k.kasimate
 
καταλύτες
καταλύτεςκαταλύτες
καταλύτες
 
Dimiourgiki grafi comics
Dimiourgiki grafi comicsDimiourgiki grafi comics
Dimiourgiki grafi comics
 
Η δικτύωση των δημοσίων βιβλιοθηκών την εποχή του "Καλλικράτη"
Η δικτύωση των δημοσίων βιβλιοθηκών την εποχή του "Καλλικράτη"Η δικτύωση των δημοσίων βιβλιοθηκών την εποχή του "Καλλικράτη"
Η δικτύωση των δημοσίων βιβλιοθηκών την εποχή του "Καλλικράτη"
 
Bioklimatiko spiti
Bioklimatiko spitiBioklimatiko spiti
Bioklimatiko spiti
 
Οδηγίες ασφαλείας σχολικού εργαστηρίου φ.ε.
Οδηγίες ασφαλείας σχολικού εργαστηρίου φ.ε.Οδηγίες ασφαλείας σχολικού εργαστηρίου φ.ε.
Οδηγίες ασφαλείας σχολικού εργαστηρίου φ.ε.
 
Senario istorias3
Senario istorias3Senario istorias3
Senario istorias3
 

More from xpapas

Hacking στις μέρες
Hacking στις μέρεςHacking στις μέρες
Hacking στις μέρες
xpapas
 
Hacking στις μέρες
Hacking στις μέρεςHacking στις μέρες
Hacking στις μέρες
xpapas
 

More from xpapas (20)

Politistiko 2017 18
Politistiko 2017 18Politistiko 2017 18
Politistiko 2017 18
 
Μαθηματικά αλλιώς
Μαθηματικά αλλιώςΜαθηματικά αλλιώς
Μαθηματικά αλλιώς
 
Η τέχνη της υφαντικής και της βαφικής ‌ δοκιμές στο σχολικό εργαστήρι
Η τέχνη της υφαντικής και της βαφικής   ‌ δοκιμές στο σχολικό εργαστήριΗ τέχνη της υφαντικής και της βαφικής   ‌ δοκιμές στο σχολικό εργαστήρι
Η τέχνη της υφαντικής και της βαφικής ‌ δοκιμές στο σχολικό εργαστήρι
 
erasmus+ (2) ELIOT
erasmus+ (2) ELIOTerasmus+ (2) ELIOT
erasmus+ (2) ELIOT
 
erasmus+ (1)
erasmus+ (1)erasmus+ (1)
erasmus+ (1)
 
πυρηνικη συντηξη-τελικο (1) (2)
πυρηνικη συντηξη-τελικο (1) (2)πυρηνικη συντηξη-τελικο (1) (2)
πυρηνικη συντηξη-τελικο (1) (2)
 
πυρηνικη συντηξη-2-gold3
πυρηνικη συντηξη-2-gold3πυρηνικη συντηξη-2-gold3
πυρηνικη συντηξη-2-gold3
 
Version 6 stai kipros (1)
Version 6 stai kipros (1)Version 6 stai kipros (1)
Version 6 stai kipros (1)
 
Stasi stiximeiaraptiaretaki (1)
Stasi stiximeiaraptiaretaki (1)Stasi stiximeiaraptiaretaki (1)
Stasi stiximeiaraptiaretaki (1)
 
η δημιουργικη γραφη
η δημιουργικη γραφηη δημιουργικη γραφη
η δημιουργικη γραφη
 
όταν η φύση γεννά πολιτισμό από τον ιστό της αράχνης και το πουλί υφαντής στ...
όταν η φύση γεννά πολιτισμό από τον ιστό της αράχνης και το πουλί  υφαντής στ...όταν η φύση γεννά πολιτισμό από τον ιστό της αράχνης και το πουλί  υφαντής στ...
όταν η φύση γεννά πολιτισμό από τον ιστό της αράχνης και το πουλί υφαντής στ...
 
2016 παρουσίαση ευρωπαϊκών προγραμμάτων 02
2016 παρουσίαση ευρωπαϊκών προγραμμάτων 022016 παρουσίαση ευρωπαϊκών προγραμμάτων 02
2016 παρουσίαση ευρωπαϊκών προγραμμάτων 02
 
4o γελ χανιων
4o γελ χανιων4o γελ χανιων
4o γελ χανιων
 
΄ενα κουβάρι νήμα ταξιδεύει στο χώρο και το χρόνο
΄ενα κουβάρι νήμα ταξιδεύει στο χώρο και το χρόνο΄ενα κουβάρι νήμα ταξιδεύει στο χώρο και το χρόνο
΄ενα κουβάρι νήμα ταξιδεύει στο χώρο και το χρόνο
 
ιοί
ιοίιοί
ιοί
 
Hacking στις μέρες
Hacking στις μέρεςHacking στις μέρες
Hacking στις μέρες
 
ιοί
ιοίιοί
ιοί
 
Hacking στις μέρες
Hacking στις μέρεςHacking στις μέρες
Hacking στις μέρες
 
Τήρηση Κανονισμών Προβολής και Δημοσιότητας στο πλαίσιο Πράξεων του ΕΣΠΑ.
Τήρηση Κανονισμών Προβολής και Δημοσιότητας στο πλαίσιο Πράξεων του ΕΣΠΑ.Τήρηση Κανονισμών Προβολής και Δημοσιότητας στο πλαίσιο Πράξεων του ΕΣΠΑ.
Τήρηση Κανονισμών Προβολής και Δημοσιότητας στο πλαίσιο Πράξεων του ΕΣΠΑ.
 
Οι Λαϊκές τέχνες στα Χανιά
Οι Λαϊκές τέχνες στα ΧανιάΟι Λαϊκές τέχνες στα Χανιά
Οι Λαϊκές τέχνες στα Χανιά
 

λογοι χρησησ

  • 1. ΒΤΕΟΤΚΑΚΖ΢ ΚΧΝ΢ΣΑΝΣΗΝΟ΢ ΣΜΖΜΑ Α-1 ΥΖΜΗΚΔ΢ ΟΤ΢ΗΔ΢ ΛΟΓΟΗ ΥΡΖ΢Ζ΢ ΣΟΤ΢ Σα ρεκηθά παξνπζηάδνπλ νξηζκέλα νθέιε γηα ηελ πγεία ηνπ πιεζπζκνχ θαη ηελ πνηφηεηα δσήο ζπλνιηθά, φπσο γηα παξάδεηγκα ζηηο πεξηπηψζεηο ησλ θαξκαθεπηηθψλ πξντφλησλ ή ησλ θαιιπληηθψλ ή ζηνλ ηνκέα ηεο αζθάιεηαο ησλ ηξνθίκσλ. Γεκηνπξγνχλ επίζεο απαζρφιεζε θαη επλννχλ ηελ θαηλνηνκία. Έηζη ζήκεξα ρξεζηκνπνηνχκε ρεκηθέο νπζίεο ζε φινπο ηνπο ηνκείο ηεο θαζεκεξηλήο δσήο καο, ζηελ βηνκεραλία, ζηελ ηαηξηθή, ζηνλ αζιεηηζκφ θ.ι.π. Υξεζηκνπνηήζεθαλ επίζεο γηα πνιεκηθνχο ζθνπνχο κε νιέζξηα απνηειέζκαηα (βφκβεο ρεκηθψλ φπσο ρισξίνπ, θσζγέληνπ, αέξηνπ κνπζηάξδαο ζηνλ Α΄ Παγθφζκην Πφιεκν) αιιά θαη ηαηξηθνχο ζθνπνχο ζηνλ ίδην πφιεκν (κνξθίλε γηα ηελ εγρείξεζε θαη αλαθνχθηζε ησλ ηξαπκαηηψλ) Υεκηθέο νπζίεο ρξεζηκνπνηνχληαη γηα παξάδεηγκα ζηα απνξξππαληηθά θαη θαζαξηζηηθά γηαηί είλαη απνηειεζκαηηθφηεξα απφ ην παξαδνζηαθφ ζαπνχλη. ΢εκαληηθή εθαξκνγή έρνπλ ζηελ βηνκεραλία ησλ ηξνθίκσλ φπσο ρξεζηκνπνηνχληαη κε ηε κνξθή πξφζζεησλ
  • 2. 2 Σα ρεκηθά πξφζζεηα κπαίλνπλ ζηα ηξφθηκα γηα λα δηαηεξείηαη ε γεχζε, ε κνξθή θαη ην ρξψκα ηνπο αιιά θαη γηα λα παξακείλνπλ πγηεηλά. Υσξίο απηά, ν πνιιαπιαζηαζκφο ησλ βαθηεξίσλ θαη ην κνχριηαζκα ζα άξρηδαλ ακέζσο κφιηο ζα μεθηλνχζε ε δηαδηθαζία επεμεξγαζίαο θαη κεηαθνξάο ησλ ηξνθίκσλ. Σα πξφζζεηα εμαζθαιίδνπλ επίζεο ηελ θαιή θαηάζηαζε ησλ ηξνθίκσλ φζν θαηξφ απηά ζα κείλνπλ εθηεζεηκέλα ζηα ξάθηα ησλ θαηαζηεκάησλ. Σα ρεκηθά πξφζζεηα πνπ επηηξέπνπλ νη λφκνη ηεο ρψξαο καο είλαη είηε θπζηθά είηε ζπλζεηηθά. Σα πην ζπλεζηζκέλα είλαη ηα αληηκηθξνβηαθά φπσο ην ζνξβηθφ νμχ (Δ 200 - ακίνδςνο), ην γαιαθηηθφ νμχ (E 270 - ακίνδςνο), ηα αληηνμεηδσηηθά πνπ εκπνδίδνπλ ηελ θαηαζηξνθή ηνπ ρξψκαηνο θαη ησλ βηηακηλψλ φπσο νη ηνθνθεξφιεο (E 330 - καπκινογόνο) πνπ ζηαζεξνπνηνχλ ιίπε θαη έιαηα θαη ην θηηξηθφ νμχ (Δ330 - καπκινογόνο) πνπ ρξεζηκεχεη ζηε ζπληήξεζε ησλ θξέζθσλ ηξνθίκσλ. Σέινο, νη γαιαθησκαηνπνηεηέο πνπ εκπνδίδνπλ ην δηαρσξηζκφ δπν νπζηψλ πνπ δελ αλακηγλχνληαη κεηαμχ ηνπο φπσο ε ιεθηζίλε (Δ322 - ακίνδςνο) θαη ε κνλνπαικηηηθή ζνξβηηάλε (E 495 – πεπηικέρ διαηαπασέρ ). Άιιεο νπζίεο είλαη ηα γιπθαληηθά: ε ζνξβηηφιε (E 420 - ακίνδςνο) θαη ε μπιηηφιε (E 967 – ύποπηο για καπκινογένεζη ), νη νπζίεο πνπ εληζρχνπλ ηε γεχζε φπσο ην γινπηακηληθφ νμχ (Δ 620 – πεπηικέρ διαηαπασέρ) θαη ρξσζηηθέο φπσο αλζνθπαλίλε (E 163 - ακίνδςνο) θαη ρισξνθχιιε (Δ 140 - ακίνδςνο). Οη ρεκηθέο νπζίεο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ηε βηνκεραλία ηξνθίκσλ είλαη : OI XPΧ΢TIKE΢ Tα ηξφθηκα πξέπεη λα θαίλνληαη θξέζθα, επράξηζηα ζηελ φςε θαη ειθπζηηθά ζηνλ θαηαλαισηή. Γηα ηε ρξήζε ησλ
  • 3. 3 ρξσζηηθψλ ππάξρνπλ ζπγθεθξηκέλνη θαλνληζκνί, κε γλψκνλα ηελ επηηξεπφκελε εκεξήζηα δφζε γηα ηνλ άλζξσπν. TA ΢YNTHPHTIKA, πνπ πξνζηίζεληαη γηα λα δηαηεξήζνπλ έλα ηξφθηκν αλαιινίσην γηα κεγαιχηεξν ρξνληθφ δηάζηεκα. ΢ηφρνο ηνπο είλαη λα αλαραηηίζνπλ ηελ εηζβνιή ησλ κηθξνβίσλ θαη ησλ κηθξννξγαληζκψλ ζηα ζπζηαηηθά ηνπ ζπζθεπαζκέλνπ ηξνθίκνπ. TA ANTIOΞEIΓΧTIKA, πνπ πξνζηίζεληαη ζηα ηξφθηκα γηα λα ηα πξνζηαηέςνπλ απφ αιινηψζεηο πνπ νθείινληαη ζε νμείδσζε. OI ΢TAΘEPOΠOIHTE΢ (γαιαθηνκαηνπνηεηέο, ζηαζεξνπνηεηέο, ππθλσηηθά, πεθηηθά κέζα). O ξφινο ησλ νπζηψλ απηψλ είλαη λα ζηαζεξνπνηνχλ ηε ζχλζεζε ησλ ηξνθψλ ζπγθξαηψληαο ην λεξφ ζην εζσηεξηθφ ησλ θπηηάξσλ. BPA (διθαινόλη-Α) Σε βξίζθνπκε ζε πιαζηηθά πηάηα, πνηήξηα, κπνπθάιηα θαη δνρεία, ζηελ εζσηεξηθή πξνζηαηεπηηθή επίζηξσζε ησλ θνλζεξβψλ, ζε απνξξππαληηθά, παηρλίδηα, θαιιπληηθά, δηδαληνθηφλα, ειεθηξνληθφ εμνπιηζκφ (π.ρ. ειεθηξνληθνχο ππνινγηζηέο), αζιεηηθά είδε (π.ρ. θξάλε), εμνπιηζκφ απηνθηλήησλ (π.ρ. πξνθπιαθηήξεο), ηαηξηθέο ζπζθεπέο, ζηαζεξνπνηεηέο ρξσκάησλ, βεξλίθηα. Οι κίνδςνοι Δηζέξρεηαη ζηνλ νξγαληζκφ καο θπξίσο κέζσ ηεο δηαηξνθηθήο νδνχ, π.ρ. πεξλψληαο απφ ην πιαζηηθφ δνρείν ζην πεξηερφκελφ ηνπ. Αλ θαη απνβάιιεηαη απφ ηνλ νξγαληζκφ κέζα ζε 24 ψξεο, εληνχηνηο κηκείηαη ηε ιεηηνπξγία ησλ νηζηξνγφλσλ, δηαηαξάζζνληαο ηελ ελδνθξηληθή ηζνξξνπία ηνπ. Έξεπλεο ηελ έρνπλ ζπζρεηίζεη κε πξνβιήκαηα ζην ήπαξ, πξφσξε έλαξμε ηεο εθεβείαο, κεηαβνιέο ζην αλνζνπνηεηηθφ ζχζηεκα, θαξθίλν ηνπ καζηνχ θαη ηνπ
  • 4. 4 πξνζηάηε, δηαβήηε, παρπζαξθία, ελψ ηε ζπλδένπλ θαη κε πξνβιήκαηα ζηνπο απνγφλνπο ησλ γπλαηθψλ πνπ έρνπλ εθηεζεί ζε απηήλ. Οδηγίερ πποζηαζίαρ Υξεζηκνπνηνχκε ζηνλ θνχξλν κηθξνθπκάησλ κφλν ηα θαηάιιεια ζθεχε θαη δελ βάδνπκε δεζηέο ηξνθέο ζε πιαζηηθά δνρεία, θαζψο θαη πιαζηηθά ζθεχε ζην πιπληήξην πηάησλ. Απνθεχγνπκε λα ηπιίγνπκε ιηπαξά ηξφθηκα (π.ρ. ηπξί) κε εχθακπηεο κεκβξάλεο απφ PVC θαη πξνηηκάκε ηηο γπάιηλεο ζπζθεπαζίεο. Πξνζπαζνχκε, επίζεο, λα κε ρξεζηκνπνηνχκε μαλά θαη μαλά ηα πιαζηηθά κπνπθάιηα κίαο ρξήζεο θαη πεηάκε φζα έρνπλ γδαξζεί, ζακπψζεη ή καιαθψζεη. Σέινο, δελ αθήλνπκε ηα παηδηά λα βάδνπλ ζην ζηφκα ηνπο πιαζηηθά αληηθείκελα θαη γεκίδνπκε ηελ θνπδίλα καο κε θξέζθα ηξφθηκα θαη φρη κε θνλζέξβεο. PCDDs (διοξίνερ) Σηο ζπλαληάκε ζηελ θπξηνιεμία παληνχ, ζηνλ αέξα, ην ρψκα, ην λεξφ. Καηαιήγνπλ ζην πηάην καο θπξίσο κέζσ ηεο δηαηξνθηθήο νδνχ θαη ηεο έθζεζεο ησλ δψσλ ζε απηέο, γη’ απηφ θαη αληρλεχνληαη ζε πξντφληα φπσο ην γάια, ην θξέαο, ηα απγά θαη ην βνχηπξν. ΢ηελ νπζία πξφθεηηαη γηα παξαπξντφληα πνπ πξνθχπηνπλ θαηά ηε βηνκεραληθή δξαζηεξηφηεηα, ηηο ππξθαγηέο θαη ηελ θαχζε ησλ ζθνππηδηψλ ζηηο αλεμέιεγθηεο ρσκαηεξέο. Phthalates (θθαλικοί εζηέπερ) Βξίζθνληαη ζε παηρλίδηα, ζπζθεπαζίεο ηξνθίκσλ, νξηζκέλα θαιιπληηθά πξντφληα (π.ρ. αξψκαηα, πγξά ζαπνχληα, βεξλίθηα λπρηψλ, ζπξέη καιιηψλ), θφιιεο, νηθνδνκηθά πιηθά, ζην πιαζηηθφ πεξίβιεκα ησλ θαξκάθσλ, ζε ηαηξηθέο ζπζθεπέο, κειάληα, θαζαξηζηηθά. Σα ζπλαληάκε ζε πιεζψξα πξντφλησλ, γηαηί ρξεζηκνπνηνχληαη σο πιαζηηθνπνηεηέο πξνθεηκέλνπ λα απμήζνπλ ηελ ειαζηηθφηεηα, ηε δηάξθεηα, ηελ αληνρή
  • 5. 5 θαη ηε δηαθάλεηα ησλ πιαζηηθψλ θαη θπξίσο γηα λα θάλνπλ πην καιαθφ ην PVC. PCBs (πολςσλωπιωμένα διθαινύλια) Υξεζηκνπνηνχληαη ζε ππθλσηέο, βεξλίθηα, πξφζζεηα κνλσηηθψλ πιηθψλ, θφιιεο, σο ςπθηηθά θαη κνλσηηθά πγξά ζε κεηαζρεκαηηζηέο, σο πιαζηηθνπνηεηέο γηα PVC θαη άιια πνιπκεξή, θαζψο θαη γηα ηελ απνκάθξπλζε ηνπ κειαληνχ ζηελ αλαθχθισζε ηνπ ραξηηνχ. Πξνζξνθψληαη εχθνια ζηα ηδήκαηα θαη ηα αησξνχκελα ζσκαηίδηα, γη’ απηφ θαη ηα ζπλαληάκε ηφζν ζην έδαθνο φζν θαη ζην λεξφ. PBDEs (πολςβπωμιούσοι διθαινςλαιθέπερ) Βξίζθνληαη ζε δνκηθά πιηθά, ειεθηξνληθέο ζπζθεπέο, πθάζκαηα, πιαζηηθά, κεραλέο, αεξνπιάλα, θαζψο ρξεζηκνπνηνχληαη σο επηβξαδπληηθά θιφγαο. Αλ θαη ε ρξήζε ηνπο έρεη απαγνξεπηεί, νη ζπγθεθξηκέλεο νπζίεο εμαθνινπζνχλ λα θπθινθνξνχλ ζην πεξηβάιινλ, θαηαιήγνληαο ζε ζεκαληηθφ πνζνζηφ ζην λεξφ, γη’ απηφ θαη έρνπλ παξαηεξεζεί ζε ηξνθέο, φπσο ν ζνινκφο θαη ην θξέαο. Σα ζπλαληάκε, φκσο, θαη ζηελ νηθηαθή ζθφλε. PAHs (πολςκςκλικοί απωμαηικοί ςδπογονάνθπακερ) Πεξηέρνληαη ζηα θαπζαέξηα ησλ απηνθηλήησλ, ζηνλ θαπλφ ηνπ ηζηγάξνπ, ησλ μχισλ θαη ηνπ θάξβνπλνπ θαη ζηελ πίζζα. Λφγσ ηεο παγθφζκηαο δηαζπνξάο ησλ πξντφλησλ θαχζεο θαη ησλ πεηξειαηνεηδψλ, αληρλεχνληαη ζε ςάξηα, νζηξαθνεηδή θαη πδξφβηα θπηά. Τπάξρνπλ νη πηεηηθνί πνιπθπθιηθνί αξσκαηηθνί πδξνγνλάλζξαθεο, ησλ νπνίσλ νη αηκνί κνιχλνπλ ηνλ αέξα ησλ πφιεσλ, αιιά θαη νη ζηεξενί, πνπ επηθάζνληαη ζηελ επηθάλεηα ηεο ζθφλεο θαη εηζέξρνληαη κε ηνλ ηξφπν απηφ ζηελ αλαπλεπζηηθή νδφ.
  • 6. 6 ΢εκαληηθφ ξφιν ζηελ αλάπηπμε ηεο ηαηξηθήο αιιά θπξίσο ηεο θαξκαθνινγίαο έρνπλ νη ρεκηθέο νπζίεο Σα ζεκεξηλά θάξκαθα κε ηα νπνία αληηκεησπίδνπκε έλα απιφ θξπνιφγεκα κέρξη κηα ζαλαηεθφξν αζζέλεηα έρνπλ ζαλ βαζηθφ δξαζηηθφ ζπζηαηηθφ κηα ρεκηθή νπζία Έηζη ηα αληηβηνηηθά, ηα θάξκαθα γηα κνιπζκαηηθέο αζζέλεηεο, ηα εκβφιηα, ηα θάξκαθα ηεο ρεκεηνζεξαπείαο γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηνπ θαξθίλνπ αιιά θαη θάξκαθα γηα αζζέλεηεο πνπ έρνπλ εμαθαληζηεί νθείινληαη ζε ρεκηθέο νπζίεο. ΥΖΜΗΚΔ΢ ΟΤ΢ΗΔ΢ ΚΑΗ ΑΘΛΖΣΗ΢ΜΟ΢ ΦΤΥΟΛΟΓΗΚΑ ΠΡΟΒΛΖΜΑΣΑ Οη εξεπλεηέο πνπ αλαθάιπςαλ ηα αλαβνιηθά - ζηεξνεηδή, ηηο ζπλζεηηθέο δειαδή κνξθέο ηεο αλδξηθήο νξκφλεο ηεζηνζηεξφλεο, ηα πξνφξηδαλ γηα θαζαξά ζεξαπεπηηθνχο ζθνπνχο φπσο π.ρ. ζηελ επηηάρπλζε ζεξαπείαο ηξαπκάησλ νζηψλ, ησλ ηελφλησλ θαη κπψλ ε γηα ρξήζε απφ άηνκα πνπ έπαζραλ απφ ζπλεπαθφινπζα ζχλδξνκα ηνπ ππνζηηηζκνχ, ηεο αλαηκίαο θαη ηεο νζηενπφξσζεο πνπ, φπσο γλσξίδνπκε, παξνπζηάδεηαη ζε ζεκαληηθφ αξηζκφ γπλαηθψλ κεηά ηελ θιηκαθηήξην. Πνιχ γξήγνξα φκσο, θαη παξά ηηο αληίζεηεο δηαβεβαηψζεηο ππεχζπλσλ εηδηθψλ επηζηεκφλσλ φηη ηα αλαβνιηθά - ζηεξνεηδή δελ βνεζνχλ ηηο επηδφζεηο ζηνπο ζηίβνπο ε ηα γήπεδα πνιινί αζιεηέο θαη παίθηεο αλαθάιπςαλ φηη νη επηδφζεηο ηνπο κπνξνχζαλ λα βειηησζνχλ ζεκαληηθά κε ηελ ρξήζε αλαβνιηθψλ - ζηεξνεηδψλ νπζηψλ.
  • 7. 7 Γπζηπρψο, ζηα ζπνξ θαη ηνλ αζιεηηζκφ, φπσο νη ζπγθπξίεο ή νη ζθνπηκφηεηεο δηακφξθσζαλ ηηο θαηαζηάζεηο, ηα επηλίθηα δελ εμαληινχληαη ζηε δφμα αιιά νινθιεξψλνληαη κε "ρξήκα" θαη "παξνρέο Οη αζιεηέο πνπ θαηαθηνχλ κεηάιιηα ζηνπο κεγάινπο δηεζλείο αγψλεο κε απνθνξχθσλα ηνπο Οιπκπηαθνχο εμαξγπξψλνπλ απηή ηνπο ηελ επηηπρία κε παρπιά ζπκβφιαηα κε εηαηξείεο αζιεηηθψλ εηδψλ Η αλαγλσζηκφηεηα ηνπο θάλεη πεξηδήηεηνπο γηα δηαθεκίζεηο φρη κφλνλ αζιεηηθψλ εηδψλ αιιά νπνηνπδήπνηε θαηαλαισηηθνχ πξντφληνο, ξνχρα, αξψκαηα, απηνθίλεηα, ειεθηξηθέο θαη ειεθηξνληθέο ζπζθεπέο θ.ι.π. Έηζη ην νηθνλνκηθφ θίλεηξν είλαη πνιχ κεγάιν θαη κηα κεξίδα απφ απηνχο θαηαθεχγεη ζηηο ρεκηθέο νπζίεο γηα ηελ αχμεζε ησλ επηδφζεψλ ηνπο. Σν θαηλφκελν απηφ ζηγά ζηγά επεθηάζεθε απφ ηνπο αζιεηέο ηνπ ζηίβνπ θαη ηεο θνιχκβεζεο ζε αζιεηέο φισλ ησλ αζιεκάησλ, πνδειαζία, ζθί, πνδφζθαηξν, κπάζθεη θ.ι.π. Καη απφ ηε ζηηγκή πνπ ε λίθε ε ή επίδνζε απνθέξνπλ ηηκέο, δφμα θαη πινχηε θαη ζπλππάξρεη έληνλν ην θίλεηξν ζηελ πξνζσπηθφηεηα ηνπ αηφκνπ γηα θαηάθηεζε ηίηισλ ή γηα ζεακαηηθέο απνδφζεηο θαη ηα αλαβνιηθά - ζηεξνεηδή πξάγκαηη "βνεζνχλ", ε ρξήζε θαη ε θαηάρξεζε ηνπο, θαζηεξψζεθαλ ζε ζεκείν ψζηε κεηαμχ ησλ εηδηθψλ ζήκεξα λα είλαη απνδεθηφ φηη δεθάδεο ρηιηάδεο αζιεηψλ, αζιεηξηψλ, παηθηψλ ζε θάζε ρψξα ηεο γεο θάλνπλ κεξηθή ή ζπρλή ρξήζε (αθφκε θαη θαηάρξεζε) αλαβνιηθψλ - ζηεξνεηδψλ oπζηψλ.
  • 8. 8 Πέξα ινηπφλ απφ ηηο νξγαληθέο βιάβεο, παξαηεξνχληαη νη πιένλ ζεκαληηθέο αιιαγέο είλαη ζηελ πξνζσπηθφηεηα, ηνλ ςπρηζκφ θαη ηε ζπκπεξηθνξά ηνπ αηφκνπ. Δλφζσ γίλεηαη ηαθηηθή ρξήζε αλαβνιηθψλ - ζηεξνεηδψλ ην άηνκν παξνπζηάδεη ζεκαληηθά απμεκέλε απηνπεπνίζεζε θαη θαηαζηέιιεη ηνπο ςπρνινγηθνχο θξαγκνχο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ απφδνζε, έληνλε ζεμνπαιηθή δξαζηεξηφηεηα, κεγάιε φξεμε, δηαλνεηηθή νμπδέξθεηα θαη αληνρή ζην ζσκαηηθφ θαη ςπρηθφ πφλν. ΢πγρξφλσο φκσο παξνπζηάδεη έληνλε επεξεζηζηηθφηεηα, αλεμέιεγθηα μεζπάζκαηα νξγήο πνπ κπνξνχλ λα νδεγήζνπλ ζε βίαηεο πξάμεηο, ζνβαξέο αιιαγέο ζηε δηάζεζε κε απνηέιεζκα λα πξνθαιείηαη θαηάζιηςε φηαλ δηαθνπεί ε ιήςε ηνπο, ςεπδαηζζήζεηο, εμαζζέληζε ηεο ηθαλφηεηαο θξίζεο πνπ πξνέξρεηαη απφ ην γεγνλφο φηη ππάξρεη ππεξβνιηθή απηνπεπνίζεζε θαη ην αίζζεκα φηη θάπνηνο είλαη αήηηεηνο, θαζψο θαη πεξηπηψζεηο παξαλντθήο δήιεηαο. Σα ζπκπηψκαηα απηά κπνξεί λα κε γίλνληαη αληηιεπηά απφ ηνλ ίδην ηνλ αζιεηή φκσο επεξεάδνπλ ην άκεζν πεξηβάιινλ ηνπ ΣΟ ΢ΣΔΡΗΣΙΚΟ ΢ΤΝΓΡΟΜΟ Η παξαπάλσ πεξηγξαθή ηεο ςπρνινγηθήο ζπκπησκαηνινγίαο απφ ηελ ρξήζε αλαβνιηθψλ - ζηεξνεηδψλ νπζηψλ, θαηαιήγεη φηαλ δηαθνπεί ε ρξήζε ηνπο, ην άηνκν αξρίδεη λα παξνπζηάδεη ζπκπηψκαηα θαηάζιηςεο, άκβιπλζε ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνχ ηνπ θάζκαηνο κέρξη βαζκνχ απάζεηαο Η θαηάζιηςε κεηά απφ ηε δηαθνπή ησλ ζηεξνεηδψλ αλαβνιηθψλ έρεη ζπζρεηηζζεί κε απηνθηνληθέο ηάζεηο, ελψ επίζεο εκθαλίδνληαη ζπκπηψκαηα φπσο αυπλία, απψιεηα ελεξγεηηθφηεηαο ή φξεμεο, απψιεηα βάξνπο, θεθαιαιγία, κείσζε ηεο απηνπεπνίζεζεο θαη
  • 9. 9 ησλ ζεμνπαιηθψλ ηνπ νξκψλ, κείσζε ηεο δηαλνεηηθήο ηνπ, εγξήγνξζεο, απέρζεηα γηα ζπζηεκαηηθά πξνγξάκκαηα εμάζθεζεο θαη πξνπφλεζεο θαη ππνθεηκεληθή δηάρπηε "ηαξαρή" πνπ απνιήγεη φρη κφλν ζε επεξεζηζηηθφηεηα αιιά θαη ζε ζπκπεξηθνξά επηζεηηθφηεηαο θαη επηζπκία γηα ιήςε αλαβνιηθψλ. Με ιίγα ιφγηα, ππάξρεη εκθαλέζηαηα ην πιήξεο ζχλδξνκν ζηέξεζεο ή απνζηέξεζεο ησλ θαξκαθεπηηθψλ νπζηψλ. Λφγσ ησλ ζπκπησκάησλ πνπ πξνθαινχληαη κεηά ηελ δηαθνπή ησλ αλαβνιηθψλ, νη ρξήζηεο αλαβνιηθψλ κπνξεί λα εκθαλίζνπλ ζηεξεηηθά ζπκπηψκαηα. Σν ςπρνινγηθφ «αλέβαζκα» πνπ αηζζάλνληαη θαηά ηηο πεξηφδνπο ρξήζεο θαη ε «πηψζε» θαηά ηελ δηαθνπή ηνπο απνηειεί παξάγνληα γηα ηελ ςπρνινγηθή εμάξηεζε απφ ηα αλαβνιηθά. ΢πγρξφλσο ε κείσζε ηεο ελεξγεηηθφηεηαο θαη ε κείσζε ηεο αζιεηηθήο απφδνζεο φπσο θαη ηνπ κπτθνχ φγθνπ απνηεινχλ παξάγνληεο γηα ηελ επηζπκία επαλάιεςεο ηεο ρξήζεο νπζηψλ ληνπαξίζκαηνο