1. Η θέση της γυναίκας στη διάρκεια του
χρόνου
Ομαδική εργασία των μαθητριών:
Κουλαξίδου Θεοδώρα
Καφετζή Κωνσταντίνα
Τμήμα Αο
ΕΠΑ.Λ
ΣΙΔΗΡΟΚΆΣΤΡΟΥ
2013-2014
1

2. Η θέση της γυναίκας στα αρχαϊκά χρόνια
Όπου υπάρχει αναφορά στο
πρόσωπο της γυναίκας είναι
πάντα σε σχέση με την
αναπαραγωγή της οικογένειας,
την ευθύνη του οίκου και τη
συμμετοχή της στην
καλλιέργεια της γης στην
περίπτωση που ήταν μέλος
των φτωχότερων τάξεων. Η
σύζυγος ή η κόρη ενός
αριστοκράτη, αλλά και
οποιουδήποτε άλλου είχε
περιουσία δεν επιτρεπόταν να
δουλεύει στα χωράφια, καθώς
κάτι τέτοιο ήταν υποτιμητικό και
προσβλητικό για τον κύριο του
οίκου. Ό,τι ενδιαφέρον μπορεί
να ειπωθεί για το ρόλο της στα
οικονομικά της οικογένειας
αφορά την προίκα, η οποία
περιλάμβανε ρουχισμό,
στολίδια, οικιακά σκεύη, έπιπλα
και χρήματα
2

3. Η θέση της γυναίκας στη κλασσική περίοδο
Για τη γυναίκα την περίοδο αυτή δεν άλλαξε ουσιαστικά
τίποτε σε σχέση με παλιότερα. Εξακολούθησε να
συμβολίζει το εσωτερικό του σπιτιού, να βρίσκεται υπό
τον "κύριο" και να μην έχει πολιτικά δικαιώματα. Έχει
επανειλημμένα υποστηριχτεί ότι η θέση της
χειροτέρεψε. Δεν υπάρχουν όμως επαρκή στοιχεία για
μια τέτοια υπόθεση. Ο περιορισμός της γυναίκας στο
εσωτερικό του οίκου αφορούσε, κυρίως, εκείνες των
πιο εύπορων οικογενειών. H παρουσία γυναικών στην
αγορά, η ύπαρξη εταίρων και γυναικών ξενοδόχων
δείχνει ότι η έξοδος από το σπίτι δεν ήταν κάτι το
απαγορευμένο. Αποτελούσε επομένως ένα στοιχείο
κοινωνικής διαφοροποίησης. ’άλλωστε θα πρέπει να
επισημανθεί ότι οι αντιλήψεις αυτές δε στρέφονταν
κατά των γυναικών, αλλά κατά της μητέρας, της
συζύγου και της κόρης ενός αξιοπρεπή πολίτη. Οι
γυναίκες εξακολούθησαν να διαδραματίζουν σημαντικό
ρόλο στις θρησκευτικές τελετές, στην ανατροφή
παιδιών και στη διατήρηση ενός εύρυθμου οίκου.
3

4. Η θέση της γυναίκας στην ελληνιστική
περίοδο
Ο ρόλος της γυναίκας κατά την Ελληνιστική περίοδο δεν περιοριζόταν αποκλειστικά
στο σπίτι, την αναπαραγωγή και την ανατροφή των παιδιών, αν και η κοινωνία ήταν
πατριαρχική. Ενώ, ο θεσμός του γάμου ήταν ισχυρός και η προίκα εξακολουθούσε να
αποτελεί μία βασική προϋπόθεσή του, υπάρχουν πολλές αναφορές και σε
ευυπόληπτες ανύπαντρες γυναίκες που ζούσαν ασκώντας κάποιο επάγγελμα.
Δεν ήταν ασυνήθιστο φαινόμενο να τιμώνται με δημόσια αξιώματα και γυναίκες,
συνήθως βασίλισσες και ιέρειες, καθώς και άλλες που ανήκαν σε υψηλή κοινωνική
τάξη. Αυτά προσφέρονταν ως επιβράβευση της γενναιοδωρίας τους ή, σε ορισμένες
περιπτώσεις, εξαιτίας της συγγένειας εξ αγχιστείας με άντρες που κατείχαν ήδη τέτοια
αξιώματα.
4

5. Η θέση της γυναίκας στην ρωμαϊκή περίοδο
Στη ρωμαϊκή κοινωνία, όπως και στην
ελληνική, η γυναίκα είχε τη φροντίδα του
σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών. Οι
βαριές οικιακές εργασίες εκτελούνταν από τους
δούλους, τουλάχιστον στις αριστοκρατικές
οικογένειες που είχαν στην κατοχή τους
μεγάλο αριθμό τους. Οι γυναίκες των υψηλών
κοινωνικών στρωμάτων μορφώνονταν και
είχαν τη δυνατότητα να συνοδεύουν τους
συζύγους τους σε εκδηλώσεις κοινωνικού
(συμπόσια) ή ακόμη και πολιτικού χαρακτήρα.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, μάλιστα, η γυναίκα
αναλάμβανε ένα ρόλο μέσα στην οικογένεια
που έμοιαζε αρκετά με εκείνον του συζύγου
της.
5

6. Η θέση της γυναίκας στα βυζαντινά χρόνια
Η γυναίκα της βυζαντινής περιόδου ζούσε το
μεγαλύτερο διάστημα της ζωής της στο σπίτι.
Οι έξοδοι, πάντα με συνοδεία, για την
εκκλησία, τα πανηγύρια και το λουτρό, καθώς
και οι επισκέψεις σε συγγενικά πρόσωπα, ήταν
οι μόνες κοινωνικά αποδεκτές δραστηριότητες
της γυναίκας έξω από το σπίτι. Επίσης, δεν
ήταν ευπρεπές να κάθεται στο ίδιο τραπέζι με
τους άνδρες, παρά μόνο αν ήταν πολύ στενά
συγγενικά της πρόσωπα. Από πολύ μικρή
μάθαινε "τα του οίκου", ενώ οι γραμματικές
γνώσεις της περιορίζονταν συνήθως σε γραφή
και ανάγνωση. Κάποιες γυναίκες, αναλογικά
ελάχιστες, αποκτούσαν και ευρύτερη
μόρφωση. Στον επαγγελματικό τομέα ο ρόλος
της γυναίκας ήταν μικρός. Οι γυναίκες των
φτωχότερων κοινωνικών στρωμάτων
δούλευαν στα χωράφια και στα εργαστήρια της
οικογένειάς τους
6

7. Η θέση της γυναίκας στη σύγχρονη
κοινωνία
Με το πέρασμα του χρόνου η εικόνα της γυναίκας
έχει αλλάξει ουσιαστικά. Η γυναίκα παλιότερα
αντιλαμβανόταν τον εαυτό της ως λιγότερο
δυναμικό και αυτόνομο, κυρίως λόγω του ότι ήταν
υποχρεωμένη να παραμένει στο σπίτι και να μην
εργάζεται, αλλά να ασχολείται μονάχα με την
ανατροφή των παιδιών, με «τα του σπιτιού». Έτσι ο
άντρας ήταν αυτός ο οποίος είχε τη μεγαλύτερη
ισχύ από οικονομικής άποψης. Ήταν αυτός που
είχε το ρόλο του «θηρευτή» που διεκδικούσε το
«θήραμά» του. Τα τελευταία χρόνια τα πράγματα
έχουν μεταβληθεί και η θέση της γυναίκας έχει
αλλάξει πάνω στην κοινωνική σκακιέρα. Η γυναίκα
πλέον εργάζεται, βγάζει τα δικά της χρήματα και
δεν διστάζει να διεκδικήσει όλα όσα θέλει.
Προτεραιότητα γι’ αυτές δεν αποτελεί πάντα η
οικογένεια , αλλά η επαγγελματική καταξίωση και η
οικονομική ανεξαρτησία.
7