Cursus literatuurgeschiedenis

1. 24 Modernistische
literaire denkstijl
Literatuur en moderniteit
Inleiding Literatuurgeschiedenis
Thomas Vaessens

3. 3

4. 4
Objective theory of art
Objective theories:
• ‘regard the work of art in isolation
from all the external points of
reference (universe, artist,
audience), analyze it as a self-
sufficient entity constituted by its
parts in their internal relations, and
set out to judge it solely by criteria
intrinsic to its own mode of being’.

5. 5
Objective theory of art
Verschillende benamingen:
• Autonomistisch

6. 6
Objective theory of art
Verschillende benamingen:
• Autonomistisch
• Zuiver
‘Zuivere lyriek’

7. 7
Objective theory of art
Verschillende benamingen:
• Autonomistisch
• Zuiver
• Puur
‘Pure poëzie’

8. 8
Objective theory of art
Verschillende benamingen:
• Autonomistisch
• Zuiver
• Puur
Normatief

9. 9
Objective theory of art
Verschillende benamingen:
• Autonomistisch
• Zuiver
• Puur
Normatief Het historisch modernisme

10. 10
Het historisch modernisme

11. 11
Het historisch modernisme
De autonomie van de tekst als norm

12. De autonomie van de tekst als norm
Overgenomen door moderne literatuurwetenschap

13. De autonomie van de tekst als norm

14. 14
De autonomie van de tekst als norm

15. 15
De autonomie van de tekst als norm
Een tekst dient beoordeeld te
worden op z’n innerlijke
samenhang en constructie

16. 16
De autonomie van de tekst als norm
Een tekst dient beoordeeld te
worden op z’n innerlijke
samenhang en constructie
In dit gedicht
is geen woord
te veel
Neem je er iets van af
dan is het
niet meer heel
K. Schippers

17. 17
De autonomie van de tekst als norm
Een tekst dient beoordeeld te
worden op z’n innerlijke
samenhang en constructie
In dit gedicht
is geen woord
te veel
Neem je er iets van af
dan is het
niet meer heel
K. Schippers

18. 18
De autonomie van de tekst als norm
Een tekst dient beoordeeld te
worden op z’n innerlijke
samenhang en constructie
Hoe hechter die samenhang en
constructie is, hoe beter de tekst

19. 19
De autonomie van de tekst als norm
Een tekst dient beoordeeld te
worden op z’n innerlijke
samenhang en constructie
Hoe hechter die samenhang en
constructie is, hoe beter de tekst
‘ondeelbaar geheel’
‘volmaakte heelheid’
‘onverbrekelijke eenheid’
‘concentratie’
‘organische samenhang’

20. 20
De autonomie van de tekst als norm
Een tekst dient beoordeeld te
worden op z’n innerlijke
samenhang en constructie
Hoe hechter die samenhang en
constructie is, hoe beter de tekst
‘ondeelbaar geheel’
‘volmaakte heelheid’
‘onverbrekelijke eenheid’
‘concentratie’
‘organische samenhang’

21. 21
De autonomie van de tekst als norm
Een tekst dient beoordeeld te
worden op z’n innerlijke
samenhang en constructie
Hoe hechter die samenhang en
constructie is, hoe beter de tekst
‘ondeelbaar geheel’
‘volmaakte heelheid’
‘onverbrekelijke eenheid’
‘concentratie’
‘organische samenhang’
Ook:
• Complexiteit
• Raadselachtigheid

22. 22
De autonomie van de tekst als norm
Een tekst dient beoordeeld te
worden op z’n innerlijke
samenhang en constructie
Hoe hechter die samenhang en
constructie is, hoe beter de tekst
Relaties tussen de in-zichzelf
samenhangende tekst en de
context zijn triviaal

23. 23
De autonomie van de tekst als norm
Een tekst dient beoordeeld te
worden op z’n innerlijke
samenhang en constructie
Hoe hechter die samenhang en
constructie is, hoe beter de tekst
Relaties tussen de in-zichzelf
samenhangende tekst en de
context zijn triviaal
Antoine Compagnon:
De normatieve autonomie-opvatting impliceert
“a synchronic and universalist perspective on
literature”:
“All works are perceived in their simultaneity;
they are read (judged, appreciated, loved) as if
contemporaneous with one another and with
their current reader, making an abstraction of
history, of temporal distance.”

24. Lezen is analyseren

25. Lezen is analyseren
Wat is analyse?

26. Lezen is analyseren
Wat is analyse?

27. Lezen is analyseren
Wat is analyse?

28. Lezen is analyseren
Wat is analyse?
• De orde zien in de ogenschijnlijke
chaos
• Gelaagdheid zichtbaar maken
• De complexe samenhang
expliciteren
• Ontcijferen, doorgronden

29. Modernistische
literaire denkstijl
• Binnen de modernistische literaire denkstijl wordt de tekst
opgevat als mechaniek
• Binnen de modernistische literaire denkstijl wordt het lezen
opgevat als analyse (doorgronden van de innerlijke
samenhang)
• Binnen de modernistische literaire denkstijl zijn autonomie,
complexiteit en samenhang de voornaamste normen