1. Nôn ói và
trào ngược dạ dày thực quản
BS Vũ Thùy Dương
Khoa Tiêu Hóa
Bệnh viện Nhi Đồng 1
2. • Nôn trớ sinh lý
• Tiếp cận nôn ói
• Bệnh trào ngược dạ dày thực quản
3. Tỉ lệ trẻ bị nôn trớ theo tuổi
Martin AJ, et al, Pediatrics, 2002, 1063
4. Cơ chế trào ngược dạ dày thực quản
Thực quản ngắn
Thức ăn lỏng
Cơ thắt dưới thực
quản
Kích thước dạ dày
nhỏ, nằm ngang
Chậm rỗng dạ dày
Yếu tố khác
Béo phì
Quần áo
Căng thẳng
HP
Gene
5. Trào ngược sinh lý ở trẻ nhũ nhi
• TNDDTQ là sinh lý, nhất là trẻ dưới 6 tháng
• 90% hết khi trẻ 12-18 tháng
• > 2 tuổi: nôn ói không phải là sinh lý
• Bệnh TNDDTQ là bệnh mạn tính, tái phát
6. Tiếp cận để xử trí
• Loại trừ NN nguy hiểm
– Tắc ruột
– ĐTĐ nhiễm keto acid
– Suy thượng thận cấp tính
– Ngộ độc
– Tăng áp lực nội sọ
• Tìm NN
– Tuổi
– Cấp, mạn, cơn (chu kz)
• Biến chứng
– Mất dịch
– Hạ Kali máu
– Toan chuyển hóa
7. Dấu hiệu cảnh báo
• Ói kéo dài
• Rối loạn tri giác
• Sụt cân, chậm phát triển
• Ói có dịch mật
• Ói “gắng sức” ở trẻ < 1 tháng
• XHTH: ói có máu, tiêu có máu
• Chướng bụng
• Thóp phồng
• Đau đầu
• Thay đổi nhận thức, co giật, dấu TK khu trú
• Chấn thương đầu
8. GER và GERD
• TNDD-TQ (Gastroesophageal Reflux – GER): di
chuyển chất chứa trong dạ dày vào thực quản,
có thể kèm hoặc không có nôn trớ.
• Là tình trạng sinh lý bình thường xảy ra ở trẻ
nhũ nhi khoẻ mạnh, trẻ lớn và người lớn.
• Bệnh TNDD-TQ (GERD): khi GER gây cho bệnh
nhân sự khó chịu hoặc biến chứng.
11. Cận lâm sàng
• X quang thực quản, dạ dày cản quang
– KHÔNG giúp chẩn đoán TNDDTQ
– Giúp chẩn đoán
• Achalasia
• Thoát vị qua khe thực quản
• Xoay ruột bất toàn
– Biến chứng
• Hẹp thực quản
• Viêm thực quản nặng
• Siêu âm bụng (khi no)
• Nội soi tiêu hóa trên
• Viêm thực quản
• (Viêm thực quản tăng eosinophil)
12. Mục tiêu điều trị
• Giảm triệu chứng
• Giúp trẻ phát triển bình thường
• Chữa lành ổ viêm
• Phòng ngừa triệu chứng hô hấp
• Ngăn ngừa các biến chứng khác
13. Điều trị không dùng thuốc
• Tư thế
• Chia nhỏ cữ sữa
• Làm đặc sữa
• Tránh béo phì
• Tránh chất kích
thích: cà phê, cay,
chocolate, bạc hà
