1. วิธีการสืบค้น และเทคนิคการค้นคืน
สารสนเทศจาก
ฐานข้อมูลออนไลน์ และเว็บไซต์
โดย
อาจารย์ศรีอร เจนประภาพงศ์
สาขาวิชาสารสนเทศศึกษา คณะมนุษยศาสตร์
มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย
2553
Page 1

2. วิธีการสืบค้น
1. Search
1) Basic Search
2) Advanced Search
3) Expert Search
2. Browse
1) Subject
2) Journal Title
3) School ฯลฯ Page 2

3. วิธีการสืบค้น (ต่อ)
1. Search
คือ การพิมพ์คาค้นลงในช่อง Search
ส่วนใหญ่จะมีวิธีการสืบค้น 2 แบบ คือ Basic Search
และ Advanced Search แต่มีบางฐานเท่านั้นที่มีการ
สืบค้นแบบ Expert Search
Page 3

4. วิธีการสืบค้น (ต่อ)
1.1 Basic Search หรือ Quick Search
มีช่องสาหรับพิมพ์คาค้น 1 ช่อง
ให้พิมพ์คาค้น 1 คา หรือมากกว่า 1 คาก็ได้
บางฐานสามารถเลือกช่องทางการสืบค้นได้ เช่น ค้น
จากเขตข้อมูล Title, Subject, Abstract เป็นต้น
สามารถระบุปีค.ศ. ได้ ระบุว่าต้องการ Fulltext ได้ เป็นต้น
บางฐาน เช่น DAO ในการสืบค้นแบบ Basic
Search สามารถใช้เทคนิคการค้นคืนทุกประเภท เช่น
Boolean Logics Truncation and Wildcard
Proximity Connectors และการค้นระบุเขตข้อมูล (Fields)
ช่วยในการค้นคืนได้ด้วย Page 4

5. วิธีการสืบค้น (ต่อ)
1.2 Advanced Search
ส่วนใหญ่มีช่องสาหรับพิมพ์คาค้น 3 ช่อง
มีบางฐาน เช่น DAO มีมากถึง 7 ช่อง
ให้พิมพ์คาค้น และระบุเขตข้อมูลจาก Template ของ
แบบฟอร์ม จากนั้นใช้ ตัวปฏิบัติการ (operators) ของ Boolean
เชื่อมคาค้นเหล่านั้นโดยเลือกจาก Template ของแบบฟอร์ม
และยังสามารถกาหนดเงื่อนไขอื่นๆ ได้ด้วย เช่น ภาษา ช่วงปี
ค.ศ. Full text Sources Subjects เป็นต้น
รวมถึงใช้เทคนิคการค้นคืนเหล่านี้ได้ด้วย เช่น
Truncation and Wildcard Proximity Connectors เป็นต้น Page 5

6. วิธีการสืบค้น (ต่อ)
1.3 Expert Search
ฐานข้อมูลที่มีวิธีการสืบค้นแบบนี้คือ OCLC FirstSearch
หลักการสืบค้นคือ พิมพ์คาสั่งในการค้นคืนเองทั้งหมดโดยต้อง
ใช้เทคนิคการค้นคืนหลากหลายช่วยในการสืบค้น เช่น
Boolean Logics Truncation and Wildcard
Proximity Connectors Nesting Quotation
การค้นระบุเขตข้อมูล (Fields) เป็นต้น
Page 6

7. วิธีการสืบค้น (ต่อ)
2. Browse คือ การสืบค้นแบบไล่เลียง หรือการเลือกไปตาม
2.1 Subject หัวข้อวิชา/ สาขาวิชา
2.2 Journal Title ชื่อเรื่องของวารสาร
2.3 School ชื่อมหาวิทยาลัย/ สถาบันการศึกษา
2.4 Categories หมวดหมู่ เช่น Education, Social Science
เป็นต้น โดยเลือกจากหมวดหมู่ใหญ่ไปหาหมวดหมู่ย่อย
จนพบเรื่องที่ต้องการ
2.5 Location สถานที่ตั้ง (ของสถาบันการศึกษา)
2.6 Alphabetical ตัวอักษรตัวแรกของเรื่อง (Topic)
2.7 Index คลังคา Page 7

8. เทคนิคการค้นคืน
1. case insensitivity
พิมพ์ตัวอักษรเล็กหรือใหญ่ได้ผลการสืบค้นเหมือนกัน เช่น
WATER หรือ water หรือ WaTER
2. truncation and wildcard pattern (* , ?)
การใส่เครื่องหมาย * หรือ ? แทนตัวอักษรที่ละไว้ เช่น
librar* (library, libraries, librarian, librarians)
col*r (color, colour )
col?r = color
Page 8

9. เทคนิคการค้นคืน (ต่อ)
3. quotation (“…..”)
ใส่เครื่องหมาย “….” คร่อมวลีที่เป็นศัพท์เฉพาะ เช่น
“Information Studies”
“Singha Drinking Water” (น้าดื่มตราสิงห์)
เป็นต้น
Page 9

10. เทคนิคการค้นคืน (ต่อ)
4. boolean logics
เป็นการใช้ตัวปฏิบัติการ and, or, not/ and not เชื่อมคาค้น
บางฐานใช้สัญลักษณ์ เช่น & หรือ + แทน and หรือใช้การ
เว้นระยะแทนตัวปฏิบัติการดังกล่าว (แล้วแต่ว่าจะตั้งค่า default ไว้
ว่าเป็น and หรือ or) ใช้ - แทน not เป็นต้น
บางฐานหากเชื่อมคาค้นด้วย or ต้องพิมพ์ or ด้วยตัวพิมพ์
ใหญ่ เช่น cat OR dog เป็นต้น
Page 10

11. เทคนิคการค้นคืน (ต่อ)
5. different forms of words
ใช้คาค้นเป็น “volcano” หรือ “volcanoes” ให้ผลการสืบค้น
เหมือนกัน
6. plurals
การค้นหาคาค้นทีเ่ ป็นพหูพจน์ (plurals)
ใช้เครื่องหมายบวก (+) ต่อท้ายคา เช่น mammal+ จะได้ผล
การสืบค้นคือ mammal mammals เป็นต้น
Page 11

12. เทคนิคการค้นคืน (ต่อ)
7. proximity connectors
การค้นหาคาค้นที่อยู่ในเขตข้อมูลเดียวกัน เช่น
chickenn3egg realwestate เป็นต้น
8. ระบุเขตข้อมูล (Fields)
เช่น katz:AUTHOR
nanotechnology:TITLE
ABS(pollution)
Page 12

13. เทคนิคการค้นคืน (ต่อ)
9. Parentheses เครื่องหมายวงเล็บ
เช่น dog and (cat or felines) and behavior
ฯลฯ
Page 13