Thái độ và thực hành về tư vấn cai nghiện thuốc lá của cán bộ y tế tại một số Trạm y tế thuộc tỉnh Thái Nguyên.Thuốc lá gây ra khoảng 25 căn bệnh khác nhau cho người hút thuốc trong đó có nhiều bệnh nguy hiểm như ung thư, bệnh tim mạch, bệnh hô hấp và ảnh hưởng tới sức khỏe sinh sản [1]. Thuốc lá là một trong các nguyên nhân chính gây ra các bệnh không lây nhiễm. Cụ thể, tính chung trên thế giới thuốc lá gây ra 90% các trường hợp ung thư phổi, 75% các trường hợp phổi tắc nghẽn mạn tính và 25% các trường hợp bệnh tim thiếu máu cục bộ
Thai do va thuc hanh ve tu van cai nghien thuoc la cua can bo y te
1. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC,
TÌM TÀI LIỆU THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
Thái độ và thực hành về tư vấn cai nghiện thuốc lá của cán bộ y tế tại một số
Trạm y tế thuộc tỉnh Thái Nguyên.Thuốc lá gây ra khoảng 25 căn bệnh khác nhau
cho người hút thuốc trong đó có nhiều bệnh nguy hiểm như ung thư, bệnh tim mạch,
bệnh hô hấp và ảnh hưởng tới sức khỏe sinh sản [1]. Thuốc lá là một trong các nguyên
nhân chính gây ra các bệnh không lây nhiễm. Cụ thể, tính chung trên thế giới thuốc lá
gây ra 90% các trường hợp ung thư phổi, 75% các trường hợp phổi tắc nghẽn mạn
tính và 25% các trường hợp bệnh tim thiếu máu cục bộ [2].
MÃ TÀI LIỆU CAOHOC.2019.00634
Giá : 50.000đ
Liên Hệ 0915.558.890
Việt Nam là một trong những nước có tỷ lệ hút thuốc lá cao nhất thế giới. Điều tra y tế
quốc gia 2001- 2002 cho thấy tỷ lệ hút thuốc lá là 56,7% ở nam giới và 1,8% ở nữ
giới. Với rất nhiều nỗ lực thực hiện chiến lược quốc gia về phòng chống tác hại thuốc
lá từ năm 2000, đến năm 2015 điều tra hút thuốc lá ở người trưởng thành ở Việt Nam
(GATS) cho thấy tỷ lệ hút thuốc lá đã có xu hướng giảm tuy nhiên vẫn đang ở mức
cao là 22,5% (45,3% ở nam giới và 1,1% ở nữ giới)[3]. Mỗi năm tại Việt Nam có
khoảng 40.000 người tử vong do các bệnh liên quan đến thuốc lá [4]. Ước tính 10%
dân số hiện nay của Việt Nam sẽ chết sớm do các bệnh có liên quan đến thuốc lá. Với
khuynh hướng hút thuốc như hiện nay, đến năm 2020, tỷ lệ tử vong do sử dụng thuốc
lá sẽ cao hơn tỷ lệ tử vong do các bệnh HIV/AIDS, lao, tai nạn giao thông, và tự tử
cộng lại.
Thuốc lá gây ra chi phí khổng lồ cho chăm sóc y tế cho những người bị bệnh do hút
thuốc lá, cộng thêm với tổn phí do giảm năng suất lao động, do hỏa hoạn và những
tổn hại cho môi trường. Tại Việt Nam, theo nghiên cứu của trường Đại học Y Hà Nội
ước tính chi phí chăm sóc và điều trị cho 3 căn bệnh do sử dụng thuốc lá gây ra (bệnh
Ung thư phổi, bệnh viêm phổi tắc nghẽn mạn tính và nhồi máu cơ tim) là hơn 2.304 tỷ
đồng năm 2007 [5]. Nếu tính chi phí gián tiếp gây ra cho xã hội thì con số tổn thất sẽ
cao hơn rất nhiều. Bên cạnh đó, các hộ nghèo có người hút thuốc sẽ bị mất một khoản
đáng kể trong thu nhập khiêm tốn của họ vào việc mua thuốc lá, con số này ở Việt
Nam là tiêu tốn khoảng 5% thu nhập của gia đình vào thuốc lá [6].
Với tỷ lệ hút thuốc lá và chi phí cho thuốc lá cao như vậy nhưng dịch vụ cai nghiện
thuốc lá ở Việt Nam gần như chưa được phát triển. Toàn quốc mới chỉ có một số ít cơ
sở dịch vụ y tế có lồng ghép tư vấn và điều trị cai nghiện và có một số đơn vị có dịch
vụ tư vấn cai nghiện qua tin nhắn. Hoạt động tư vấn bỏ thuốc của cán bộ y tế đối với
các người bệnh hút thuốc lá cũng rất hạn chế. Kết quả điều tra GATS 2015 cho thấy
trong số những người hút thuốc có sử dụng dịch vụ y tế trong khoảng thời gian 1 năm,
2. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC,
TÌM TÀI LIỆU THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
chỉ có 45,6% người được hỏi về tình trạng hút thuốc và chỉ có 40,5% nhận được lời
khuyên bỏ thuốc từ cán bộ y tế[3]. Thái Nguyên là một tỉnh miền núi phía Bắc Việt
Nam có một số vùng trồng cây thuốc lá. Trong những năm qua, tư vấn cai nghiện
thuốc lá chưa phải là một hoạt động ưu tiên của y tế Thái Nguyên. Hiện nay, các
nghiên cứu về thái độ và thực hành của cán bộ y tế ở Việt Nam và trên thế giới rất hạn
chế, chưa có số liệu về thái độ và thực hành về tư vấn cai nghiện thuốc lá ở một số
trạm y tế thuộc tỉnh Thái Nguyên.Nhằm tìm hiểu thực trạng về khả năng thực hiện tư
vấn cai nghiện thuốc lá của các trạm y tế để có những đề xuất can thiệp phù hợp,
chúng tôi thực hiện nghiên cứu: “Thái độ và thực hành về tư vấn cai nghiện thuốc
lá của cán bộ y tế tại một số Trạm y tế thuộc tỉnh Thái Nguyên”với 3 mục tiêu:
1. Mô tảthái độ và thực hành về tư vấn cai nghiện thuốc lá của cán bộ y tế tại 26
Trạm y tế thuộc tỉnh Thái Nguyên năm 2017.
2. Phân tích một số yếu tố liên quan đến thái độ và thực hành về tư vấn cai nghiện
thuốc lá của đối tượng nghiên cứu.
3. Tìm hiểuthái độcủa cán bộ y tế về khả năng thực hiện và các rào cản khi cung cấp
tư vấn cai nghiện thuốc lá của trạm y tế.
MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ 1
Chương 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU 3
1.1 Một số khái niệm 3
1.2 Thành phần, độc tính của thuốc lá 4
1.3 Ảnh hưởng của thuốc lá đối với sức khỏe 5
1.3.1 Tác hại của thuốc lá đối với người hút thuốc 5
1.3.2 Ảnh hưởng của hút thuốc lá thụ động 7
1.4 Thực trạng sử dụng và chi phí cho thuốc lá 9
1.4.1 Trên thế giới 9
1.4.2 Tại Việt Nam 10
1.5 Cai nghiện thuốc lá 12
1.5.1 Lợi ích của cai thuốc lá 12
1.5.2 Các phương pháp cai nghiện thuốc lá 13
1.6 Một số nghiên cứu về kiến thức, thái độ và thực hành tư vấn cai nghiện thuốc
lá 15
1.6.1 Trên thế giới 15
1.6.2 Tại Việt Nam 18
1.7 Thông tin dự án Vquit 20
1.8 Thông tin về địa bàn nghiên cứu 20
1.8.1 Huyện Đại Từ 20
1.8.2 Thị xã Phổ Yên 21
3. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC,
TÌM TÀI LIỆU THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
Chương 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 22
2.1 Đối tượng nghiên cứu 22
2.2 Thời gian và địa điểm nghiên cứu 22
2.3 Thiết kế nghiên cứu 22
2.3.1 Nghiên cứu định lượng 23
2.3.2 Nghiên cứu định tính 25
2.3.3 Sai số nghiên cứu và kỹ thuật khống chế sai số: 26
2.3.4 Đạo đức nghiên cứu 26
Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 28
3.1 Đặc điểm của đối tượng nghiên cứu 28
3.2 Thái độ và thực hành của cán bộ y tế về cai nghiện thuốc lá 32
3.2.1 Thái độ của cán bộ y tế về cai nghiện thuốc lá 32
3.2.2 Thực hành về tư vấn cai nghiện thuốc lá của cán bộ y tế 35
3.3 Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến thái độ và thực hành tư vấn cai nghiện của
đối tượng nghiên cứu 38
3.4 Khả năng thực hiện và khắc phục rào cản khi cung cấp dịch vụ tư vấn cai nghiện
thuốc lá 42
3.4.1 Khả năng thực hiện dịch vụ cai nghiện thuốc lá tại trạm y tế. 42
3.4.2 Rào cản và các biện pháp khắc phục khi cung cấp dịch vụ tư vấn cai nghiện
thuốc lá 43
Chương 4: BÀN LUẬN 47
4.1 Đặc điểm của đối tượng nghiên cứu 47
4.2 Thái độ và thực hành của cán bộ y tế về cai nghiện thuốc lá 48
4.2.1 Thái độ của cán bộ y tế về cai nghiện thuốc lá 48
4.2.2 Thực hành của cán bộ y tế về tư vấn cai nghiện thuốc lá 51
4.3 Các yếu tố liên quan đến thái độ và thực hành của cán bộ y tế về cai nghiện
thuốc lá. 52
4.4 Khả năng thực hiện và các rào cản khi cung cấp tư vấn cai nghiện thuốc lá 54
4.4.1 Khả năng thực hiện tư vấn cai nghiện thuốc lá tại trạm 54
4.4.2 Các rào cản khi tư vấn cai nghiện thuốc lá 55
KẾT LUẬN 58
KIẾN NGHỊ 59
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1. Phương pháp thu thập thông tin theo từng mục tiêu nghiên cứu 22
Bảng 2.2. Thông tin chung 23
Bảng 3.1 Đặc điểm nhân khẩu học của đối tượng nghiên cứu 28
Bảng 3.2 Đặc điểm chuyên môn 29
4. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC,
TÌM TÀI LIỆU THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
Bảng 3.3 Hành vi hút thuốc 31
Bảng 3.4. Thái độ của CBYT về vai trò của CBYT đối với việc hỗ trợ cai nghiện
thuốc lá cho người bệnh 32
Bảng 3.5. Thái độ đối với công việc tư vấn cai thuốc lá 33
Bảng 3.6. Thái độ của CBYT về khả năng của bản thân trong việc hỗ trợ cai thuốc
lá 34
Bảng 3.7. Thực hành hỏi tình trạng hút thuốc của người bệnh 35
Bảng 3.8. Thực hành đối với người bệnh đang hút thuốc 36
Bảng 3.9. Thực hành đối với người bệnh hiện hút thuốc và sẵn sàng từ bỏ thuốc lá
37
Bảng 3.10. Một số yếu tố nhân khẩu học liên quan tới thái độ của cán bộ y tế 38
Bảng 3.11. Một số yếu tố đặc điểm chuyên môn liên quan tới thái độ của cán bộ y
tế 39
Bảng 3.12. Một số yếu tố nhân khẩu học liên quan tới thực hành của cán bộ y tế
40
Bảng 3.13. Một số yếu tố đặc điểm chuyên môn liên quan tới thực hành của cán bộ
y tế 41
Bảng 3.14. Một số yếu tố khác liên quan tới thực hành của cán bộ y tế 42