2. 1. Адам өміріндегі есту, көру
және сөйлеу қызметтерінің
маңызы
Сезім мүшелері қоршаған ортаны
белгілі бір тітіркеніштерін ғана
қабылдайды. Құлақ- дыбысты,
көз-жарықты, сөйлеу-пікір
алмасуға
Сезім мүшелері мимен және
өзара бірімен-бірі тығыз
байланысып, бірін-бірі
толықтырып тұрады.
3. Сенсорлық жүйесі бұзылған
балаларға психологиялық
мінездеме
Балалардағы сенсорлық бұзылыс-баланың
жүйке жүйесінің қабылдауға жауапты
бөлігінің бұзылуымен байланысты бұзылу.
Сенсорлық бұзылыстардың себептері әртүртлі
жарақаттар болуы мүмкін. Мысалы; Жұқпалы
және вирус аурулары, жүктілік кезінде,ата-
ананың жыныстық жолмен берілетін аурулар,
паталогиялық жағдайлар.
4. Сенсорлық даму
және сенсорлық
тәрбие
Сенсорлық даму- қоршаған дүниенің
обьектілері мен құбылыстары туралы
түйсік пен қабылдауды дамыту.
Сенсорлық тәрбие- сенсорлық танымды
қалыптастыруға және түйсік пен
қабылдауды бағытталған педагогикалық
процесс.
Олардан алынған ақпарат мидың тиісті
бөліктеріне талданады және біртұтас
көрініс береді.
5. Аталған катеогориядағы балаларды оқыту
мен тәрбиелеу мәселесі
Көру жүйесі- бұл сыртқы әлем туралы ақпараттың ең қуатты көзі
Есту жүйесі- әр түрлі жиіліктегі және күштілігі ауа тербелесі, олар есту
рецепторларын қозу арқылы нейрондарды белсендіреді, содан кейін
сенсорлық ақпарат ми қыртысына беріледі
Вестибулярдық тепе-теңдікті сақтау жүйесі- ол дене мен бастын
кеңістіктегі жағдайы, қозғалысын бағытын бағдарлайды. Бұл жүйе көру
мен соматосенсорлық жүйелермен бірге адамның кеңістіктегі
бағдарлануына жетекші рөл атқарады.
Тактильді-тері сипай сезу жүйесі- түйсік арқылы обьектілерді ажырату
температуралық сипаттамалар. Бұл жүйе физикалық және психологиялық
мінез-құлыққа әсер етеді
Проприоцепторлар- оның көмегімен дененің кеңістіктегі жағдайы,
орналасуы. Бұлшық ет жиырылуы мен созылу бүгілуі анықтайды. Бұл
психофизикалық дамуының негізі, сенсорлық дамумен тығыз
байланысты.
6. Әртүрлі жүйелердегі
логопедиялық көмек
жүйесі
Көру қабілеті зақымдалған балаларға арналған мектепте логопедтің
жұмысын ұйымдастыру Көру қабілеті зақымдалған балаларда
артикуляциялық аппараты әлсіз дамыған, оның салдарынан сөйлеу
тілі ақырын, түсініксіз болады.Дыбысты дұрыс қоюда әліппеге
дейінгі кезеңді қолдану аса маңызды. Мұғалім балалармен тек
дыбыстармен танысып қана қоймай, оларды қоюмен айналысады.
Cөйлеу мүмкіндіктері шектеулі балаларға арналған мектепте
логопедтің жұмысын ұйымдастыру Сыныптың толықтырылуы 12
баладан аспауы тиіс. Сөйлеу тілімен жазудың бұзылуын түзету оқу-
тәрбие процесі бойы іске асырылады.
Балалар церебральды сал ауруы (БЦСА) бар балаларға арналған
мектепте логопедтің жұмысын ұйымдастыруБЦСА балалармен
жасөспірімдерді оқыту тірек-қимыл аппараты зақымдалған
балаларға арналған мектеп-интернаттарда, кей жағдайларда жалпы
білім беру мектептерінде іске асырылады.
7. Логопедтің міндеттері:
1. Әр баланы, сөйлеу картасына тексеру нәтижелерін
белгілей отырып, тексеру.
2. Алдын ала жоспарды және логопедиялық
сабақтардың кестесін құру.
3. Баланы қайталап тексеру (1-ші тоқсан соңында),
логопедиялық қорытынды анықтау (нақтылау).
4. Балаларға арналған логопедиялық тәртіпті орнату.
5. Сөйлеу тіл кемістіктерін түзету бойынша жеке,
топтық, шағын топтық логопедиялық сабақтарды
жүргізу.
6. Мұғалім, тәрбиеші, ата-аналарға кеңес-
әдістемелік көмек көрсету.