1. ЗИЯТЫ ЗАҚЫМДАЛҒАН
БАЛАЛАРДЫ ЖАЛПЫ
БІЛІМ БЕРУ ҮДЕРІСІНЕ
ҚОСУ
БАИШЕВ УНИВЕРСИТЕТІ
Педагогика, психология және пәндік технологиялар кафедрасы
Орындаған: Бакиткалиева А.Е
Тексерген: Рысқұлова А. Ә
2. Зияты зақымдалған балаларды жалпы білім беру
үдерісіне қосу
Дебилдік- ақыл- ой кемістігінің жеңіл және өте жиі
кездесетін түрі, бұл балалардың 70-80% осы топты құрайды.
Олар кеш сөйлейді кеш жүреді ақыл ой да ақырын дамиды
және бұл балалар әлсіз аурушаң, епсіз болады. 7-8 жастан
зиятында ауытқуы бар балалар арнайы оқыту мекемелеріне
қабылданады. Бұл балалардың зият коэффициенті IQ 35-49
немесе 54.
Имбецилдік- ақыл- ой кемістігінің орташа деңгейі бұл
балалардың 10% осы топты құрайды. Нәрестелік жаста
мұндай балалар кеш дамиды 3- жастан кейін жүреді.
Танымдық мүмкіндіктері дамымағандақтан сезінуі,
қабылдауы, есі, зейіні қатты зақымдалған. Интеллектуалды
коэффициенті IQ 20-50, ал ауыр имбецил кезінде 20-35
болады.
Идиотия- ақыл- ой кемістіктің ең ауыр және сирек
кездесетін түрі. Бұл балалар өзін белгілі дәрежеде ғана күте
алады және оқуға мүлдем қабілеті келмейді. Идиотияда
интеллект коэффициенті 20% дан төмен болады.
3. Зияты зақымдалған балаларды оқыту және тәрбиелеу.
Қазақстан Республикасында
« Кемтар балаларды әлеуметтік және
медициналық педагокикалық түзеу арқылы
қолдау туралы» 2002 жылғы 11- шілдедегі
№ 343 заңы қабылданған. Ақыл- ой
кемістігі бар балаларды арнайы мектепте
оқыту мынадай екі кезеңнен тұрады:
1 кезең –I – IV сыныптар;
2 кезең – негізгі (V-IX сыныптар, X
өндірістік сынып).
4. Зияты зақымдалған балаларды жалпы білім беру
үдерісіне қосу
0,1-4 сыныптарда білім беру ұйымдарда-
Санитарлық-гигиеналық талаптар мен
моториканың дамуын анықтау, Өзін-өзі қызмет
жасау Қарапайым сауаттылық, Сөздерді
байланыстыру
5-9 сыныптарда білім беру ұйымдарда- Болашақ
өмірге бейімдеу, Еңбекке араласып үйрену,
Әлеуметтік ортаға бейімделу.
Это изображение, автор: Неизвестный автор, лицензия: CC BY
5. Зияты зақымдалған балаларды жалпы білім беру
үдерісіне қосу
5 Сыныптан 9- сыныпқа дейін «Жалпы еңбекке
баулу» пәні оқытылады. Бұл сыныптарда балалар
тігін тігу және кәсіби столярдың басты түрін
меңгереді. Бұл балаларда баға қою тәртібі де
ерекше болады.
Балаларды алдымен жеңіл еңбек түрімен
айналыстыру керек сонда ғана балада дене
еңбегіне деген маңыздылықты сезіне алады.
Еңбек- балада өз бетінше жұмыс істеуге
шыдамдылыққа өжеттілікке үйретеді.
Тәрбинің мақсаты оқушыларда еңбексүйгіштікке
және дене еңбегіне үйретеді. Себебі бала арнайы
мектепті бітірген соң өзіне- өзі қызмет көрсете
алуы керек.
Это изображение, автор: Неизвестный автор, лицензия: CC BY
6. 5-АПТА Тірек-қимыл аппараты зақымданған балалар
1. ТҚАЗ балаларға клиникалық-пcиxoлoгиялық мінездеме
беріңіздер.
2. Қимыл-қозғалыс бұзылуларының себептері.
3. Қимыл-қозғалыс бұзылуларының түрлері.
4. ТҚАЗ балаларға көрсетілетін түзетушілік көмек. «Тірек-
қимыл аппараты қызметінің бұзылуы» деген ұғымға әр түрлі
себептерден пайда болған және әр түрде көрініс беретін
қимыл-қозғалыс бұзылулары енеді.
7. ТҚАЗ балаларға клиникалық-пcиxoлoгиялық мінездеме беріңіздер.
Балалардың тірек-қимыл аппаратының бұзылуы дегеніміз –
жас кезінен бастап прогрессивсіз топтарды біріктіретін,
бірақ моторлық бұзылыстар синдромының ауысып тұруы
және бас ми қыртысының дұрыс қалыптаспауы мен
қайталанып бұзылуы болып табылады.
8. Қимыл-қозғалыс бұзылуларының себептері.
Бұл балаларда қимыл - тірек аппаратының кемістіктері
көбінесе психикалық бұзылулармен, тіл
мүкістіктермен тіркесе жүреді, сондықтан олардың
кµпшілігі тек қана медициналық - әлеуметтік жәрдемді
ғана емес, сонымен қатар ПМПК және логопедтік
көмектерді де қажет етеді.
9. Қимыл-қозғалыс бұзылуларының түрлері.
Әлеуметтік бейімдеуде екі бағыт белгіленеді.
Біріншісі – қоршаған ортаны балаларға бейімдеу. Ол
үшін арнайы техникалық жылжу құралдар, екінші
бағыт – ол балалардың жеке бастарын әлеуметтік
ортаның қалыпты жағдайларына бейімдеу.
10. ТҚАЗ балаларға көрсетілетін түзетушілік көмек. «Тірек-қимыл аппараты
қызметінің бұзылуы» деген ұғымға әр түрлі себептерден пайда болған
және әр түрде көрініс беретін қимыл-қозғалыс бұзылулары енеді.
Тірек-қимыл аппаратының зақымдалуы немесе аурудың айқындалуы кезінде баланың сәбилік және
ерте жасында ата-аналарының барлық күштері бұзылған қозғалыс қызметін дамытуға және
түзетуге, яғни қалыпқа келтіруге бағытталады. Мұның себебі, кейбір ата-аналар баланың
психикалық және тілдік дамуының ерекшелігін байқаса да, арнайы педагогтарға, логопедтерге,
психологтарға жүгінуге асықпайды. Басқалары баланың психикалық және тілдік дамуы оның
қозғалыс әрекетінде үлкен жетістіктерге жеткенде немесе сауығып кеткенде қалыпқа келеді деп
есептейді. Ал үшіншілері қандай да бір ауру әрқашан баланың психикасында, тәртібінде өзгерісті
қалдырады деп санайды. Осындағы кез келген жеке ойлар көптеген ересектердің тірек-қимыл
аппараты зақымдалған балаларға арналған арнайы (түзету) оқыту мен тәрбиелеу жүйесі бар екенін
білмейтіндіктерін көрсетеді. Осыған орай, осындай патологиясы бар балалармен жүргізілетін
психологиялық-педагогикалық және логопедиялық түзету жұмыстарының негізгі бағыттары мен
жолдары бірнеше онжылдықта әзірленіп, әртүрлі мекемелердің тәжірибесінде кеңінен қолданылып
жатыр..
Editor's Notes
ПРИМЕЧАНИЕ.
Чтобы изменить изображение на этом слайде, выберите рисунок и удалите его. Затем нажмите значок «Рисунки» в заполнителе, чтобы вставить изображение.