1. กลุ่มสาระการเรียนรู้
ใบความรู้ที่ 1
วิชา ชีววิทยา 5 ว30245
วิทยาศาสตร์
เรื่อง การสร้างเซลล์สืบพันธุ์ของพืชดอก ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6
สาระที่ 1
หน่วยการเรียนรู้ที่ 2
ครูผู้สอน
สิ่งมีชีวิตกับกระบวนการ เรื่อง การสืบพันธุ์ของพืช
นางบุษรากร ขนันทอง
ดารงชีวิต
1. ผลการเรียนรู้
สืบค้นข้อมูล อภิปราย และสรุปกระบวนการสร้างเซลล์สืบพันธุ์ของพืชดอก
2 เนื้อหา
ในการสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศของพืชดอก เป็นกระบวนการที่มีการรวมตัวกันของ gamete
เพศเมียและ gamete เพศผู้ จึงจะเกิดเป็นพืชต้นใหม่ขึ้นได้ ดังนั้นพืชจึงต้องมีการสร้าง gamete
ทั้ง 2 เพศ ดังรายละเอียดดังต่อไปนี้
2.1 การสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศผู้
การสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศผู้ของพืชดอกจะเกิดขึ้นใน anther ซึ่งภายในมีกลุ่มเซลล์ชื่อ
microspore mother cell เป็นเซลล์ที่พร้อมจะพัฒนาไปเป็น gamete เพศผู้

2. ที่มา : www. Bio5smktls.blogspot.com
microspore mother cell แบ่งเซลล์แบบ meiosis ได้เซลล์ใหม่ 4 เซลล์ เรียกแต่ละเซลล์
ว่า microspore แต่ละเซลล์มีโครโมโซม = n
ที่มา : www.tutorvista.com
ต่อจากนั้นนิวเคลียสของ microsporeจะแบ่งแบบ mitosis ได้ 2 นิวเคลียส เรียกว่า
generative nucleus และ tube nucleus เรียก microspore ระยะนี้ว่า ละอองเรณู หรือ pollen
grain หรือ male gametophyte ละอองเรณูจะมีผนังหนา ผนังชั้นนอกอาจมีผิวเรียบ หรือเป็น
หนามเล็กๆ แตกต่างกันออกไปตามแต่ชนิดของพืช
ทีมา : www.leavingbio.net
่
เมื่อละอองเรณูแก่เต็มที่ อับเรณูหรือ anther จะแตกออก ทาให้ละอองเรณูกระจาย
ออกไปตามที่ต่างๆ พร้อมที่จะผสมพันธุ์ต่อไป

3. 2.2 การสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศเมีย
เกิดขึ้นภายในรังไข่ โดยภายในรังไข่นี้ดอกไม้แต่ละชนิดอาจมี 1 ovule หรือมากกว่า 1
ovule ตามแต่ชนิดของพืช ภายใน ovule มีเซลล์อยู่เป็นจานวนมาก โดยมีเซลล์หนึ่งที่มีขนาดใหญ่
พร้อมที่จะเจริญพัฒนาไปเป็น gamete เพศเมีย เรียกเซลล์นี้ว่า megaspore mother cell มี
โครโมโซมเป็น 2 n
ที่มา : www.studyblue.com
megaspore mother cell 1 เซลล์จะแบ่งเซลล์แบบ meiosis ได้เซลล์ 4 เซลล์ ต่อมา
สลายไป 3 เซลล์เหลือพียง 1 เซลล์ เรียกว่า megaspore นิวเคลียสของ megaspore จะแบ่งแบบ
mitosis 3 ครั้งได้นิวเคลียส 8 นิวเคลียส เป็น 1 เซลล์ที่มี 8 นิวเคลียส มีการสร้างเยื่อหุ้มล้อมรอบ
นิวเคลียสทั้ง 8 ทาให้มีลักษณะคล้ายเซลล์เล็กๆ ทั้งหมด 7 เซลล์ ต่อจากนั้นนิวเคลียสทั้ง 7 เซลล์
จะเคลื่อนที่ไปอยู่ในตาแหน่งต่างๆ ดังนี้คือ 3 เซลล์ไปอยู่ด้านตรงกันข้ามกับ micropyle เรียกแต่ละ
เซลล์นี้ว่า antipodal, 1 เซลล์ที่มี 2 นิวเคลียสอยู่ตรงกลางเซลล์ เรียกเซลล์นี้ว่า polar nuclei หรือ
polar body, อีก 3 เซลล์ ไปอยู่ด้านที่มี micropyle เรียกเซลล์ตรงกลางที่อยู่ตรงกับตาแหน่ง
micropyle ว่า egg เรียก 2 เซลล์ที่อยู่ด้านข้างแต่ละเซลล์ว่า synergid เรียกเซลล์ megaspore
ระยะนี้ว่า embryo sac หรือ female gametophyte

4. สรุปกระบวนการสร้างเซลล์สืบพันธุ์ในพืชดอก
ที่มา : www.esu.edu/