Female Reproduct อวัยวะสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศหญิง ภายนอก • เนนิ (mons pubis) เป็นรูปสามเหลี่ยมปลายแหลมลง ตั้ง อยู่บนกระดูกหัวหน่าว ประกอบด้วยไขมันจ านวนมาก ปกคลุม ด้วยผิวหนัง มขีนปกคลุมบรเิวณนี้ • แคมใหญ่ (major labia) มลีักษณะเป็นกลีบนูนทอด ลงมาทั้ง 2ข้าง เรยีวลงมาจรดกันบริเวณฝีเย็บ ปกปิด อวัยวะสืบพันธุ์ ภายในทั้งหมด • แคมเล็ก (minor labia) มลีักษณะเป็นกลีบเน้อืเช่นเดียวกันแต่เล็กกว่า ซ่อนอยู่ด้านในลงมาจรดกันที่บริเวณ อวัยวะเพศ • ปุ่มกระสัน (clitoris) เป็นตุ่มเล็ก ที่ประกอบด้วยกล้ามเน้อืที่ ยืดหดได้ มเีส้นประสาทจ านวนมาก ท าให้ไวต่อความรู้สกึมาก • เยื่อพรหมจาร ี(hymen) เป็นเน้อืเยื่อบางๆ อยู่รอบปากเปดิของช่องคลอด มรีูเปิดตรงกลาง เยื่อนี้จะฉกีขาดได้ จากการมี เพศสัมพันธ์ และการออกก าลังกายที่โลดโผน • ฝีเย็บ (perineum) บริเวณส่วนล่างของช่องคลอดลงมาถึงทวาร บริเวณนี้จะฉกีขาดได้ในการคลอด ปัจจุบัน จึงตัดบรเิวณน้ี แทนการปล่อยให้ฉีกขาดเอง

1. การสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศหญิง
The Human Female Reproduction System
รายงานนี้เป็นส่วนหนึ่งของรายวิชาชีววิทยา 4 (ว30244)
ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2562
โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา
กลุ่ม 2 ห้อง 825

2. ครูผู้สอน
นายวิชัย ลิขิตพรรักษ์
ครูชานาญการ ค.ศ.2 สาขาชีววิทยา
กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา
สานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา
เขต 1 กรุงเทพมหานคร

3. สมาชิก
นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 กลุ่ม 2 ห้อง 825
เรียงจากซ้ายไปขวา
1. นายภูดิศ ศิริรัตน์มงคล เลขที่ 41
2. นายวงศธร วงศ์สุขสวัสดิ์ เลขที่ 43
3. นายวรภัทร์ เจริญวนิชชากร เลขที่ 44
4. นายศุภกฤต นิธิเกตุกุล เลขที่ 46

4. คานา
รายงานฉบับนี้เป็นส่วนหนึ่งของรายวิชาชีววิทยา 4 (ว 30244) ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ห้อง 825
โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา โดยมีจุดประสงค์เพื่อนาเสนอข้อมูลเกี่ยวกับระบบสืบพันธุ์เพศหญิง ซึ่ง
ข้อมูลประกอบด้วย อวัยวะสืบพันธุ์หญิง (female genital organ) ,กลไกการสร้างไข่ (oogenesis)
คณะผู้จัดทาหวังเป็นอย่างยิ่งว่างานนาเสนอนี้จะเป็นประโยชน์ทางข้อมูลแก่บุคคลที่มีความ
สนใจในหัวข้อเหล่านี้ไม่มากก็น้อย
คณะผู้จัดทา

5. สารบัญ หน้า
ครูผู้สอน 1
สมาชิก 2
คานา 3
สารบัญ 4
อวัยวะสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศหญิง 5-12
กลไกการสร้างไข่ 13-14
บรรณานุกรม 15
กิตติกรรมประกาศ 16
ภาคผนวก 17-18

6. อวัยวะสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศหญิง
ภายนอก
• เนิน (mons pubis)
• แคมใหญ่ (major labia)
• แคมเล็ก (minor labia)
• ปุ่มกระสัน (clitoris)
• เยื่อพรหมจารี (hymen)
• ฝีเย็บ (perineum)
ภายใน
 รังไข่ (ovary)
 ท่อนาไข่/ ปีกมดลูก (uterine tube/ oviduct/ fallopian tube)
 มดลูก (uterus)
 ช่องคลอด (vagina)
อวัยวะสืบพันธุ์เพศหญิง female genital organ

7. อวัยวะสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศหญิง
ภายนอก
• เนิน (mons pubis) เป็นรูปสามเหลี่ยมปลายแหลมลง ตั้ง อยู่บนกระดูกหัวหน่าว ประกอบด้วยไขมันจานวนมาก ปกคลุม
ด้วยผิวหนัง มีขนปกคลุมบริเวณนี้
• แคมใหญ่ (major labia) มีลักษณะเป็นกลีบนูนทอด ลงมาทั้ง 2ข้าง เรียวลงมาจรดกันบริเวณฝีเย็บ ปกปิด อวัยวะสืบพันธุ์
ภายในทั้งหมด
• แคมเล็ก (minor labia) มีลักษณะเป็นกลีบเนื้อเช่นเดียวกันแต่เล็กกว่า ซ่อนอยู่ด้านในลงมาจรดกันที่บริเวณ อวัยวะเพศ
• ปุ่มกระสัน (clitoris) เป็นตุ่มเล็ก ที่ประกอบด้วยกล้ามเนื้อที่ ยืดหดได้ มีเส้นประสาทจานวนมาก ทาให้ไวต่อความรู้สึกมาก
• เยื่อพรหมจารี (hymen) เป็นเนื้อเยื่อบางๆ อยู่รอบปากเปิดของช่องคลอด มีรูเปิดตรงกลาง เยื่อนี้จะฉีกขาดได้ จากการมี
เพศสัมพันธ์ และการออกกาลังกายที่โลดโผน
• ฝีเย็บ (perineum) บริเวณส่วนล่างของช่องคลอดลงมาถึงทวาร บริเวณนี้จะฉีกขาดได้ในการคลอด ปัจจุบัน จึงตัดบริเวณนี้
แทนการปล่อยให้ฉีกขาดเอง

8. อวัยวะสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศหญิง

9. อวัยวะสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศหญิง
รังไข่ (Ovary)
หน้าที่
1. สร้างไข่สุกเดือนละ 1 เซลล์ โดยมีการตกไข่ (Ovulation) ทุก ๆ 28 วัน
โดยเริ่มจากรังไข่ซ้ายก่อนแล้วสลับด้วยรังไข่ขวา ในเด็กหญิงแรกเกิดมีไข่
ในรังไข่ ประมาณ 5 แสนเซลล์ แต่ไข่ที่สุกและสามารถตกไข่ได้ประมาณ
400 เซลล์ เท่านั้น ที่เหลือจะฝ่อไป
2. สร้างฮอร์โมน 2 ชนิด คือ เอสโทรเจน ควบคุมลักษณะต่าง ๆ ของเพศ
หญิง เช่น การตกไข่ สะโพกผาย เสียงแหลม และ โปรเจสเตอโรน ทา
หน้าที่กระตุ้นมดลูกให้เตรียมรับไข่

10. อวัยวะสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศหญิง
ท่อนาไข่/ ปีกมดลูก (uterine tube/ oviduct/ fallopian tube)
ลักษณะ
- มี 2 ข้าง ยาวประมาณ 10cm
- ที่ปลายเป็นรูปกรวยเรียกว่า infundibium ที่ขอบจะมี
irregular process เรียกว่า fimbriae
- มี cilia พัดโบกไข่
หน้าที่
- เป็นที่เกิดการปฏิสนธิ (Fertilization)
- การทาหมันหญิง (Tubectomy) เพื่อไม่ให้ไข่ปฏิสนธิกับอสุจิ

11. อวัยวะสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศหญิง
มดลูก (Uterus)
โครงสร้าง
• Fundus เหนือท่อนาไข่,กว้างและบางที่สุด
• Body ต่ากว่าท่อนาไข่ เรียวลงไปถึง isthmus
• Isthmus ใช้ทา caesarean section (ผ่าคลอด)
• Cervix (ปากมดลูก) ป้องกันเชื้อโรคเข้ามดลูก
,ถ้าติดเชื้อไวรัส HPV เป็นมะเร็งได้ง่าย

12. อวัยวะสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศหญิง
-ผนังมดลูก
โครงสร้าง
• Perimetrium เนื้อเยื่อเกี่ยวพันคลุมบางๆ
• Myometrium กล้ามเนื้อหดตัวได้ด้วย Prostaglandin/ oxytocin
• Endometrium เนื้อเยื่อฟองน้าเปลี่ยนความหนาตาม
Progesterone และ Estrogen ,มี uterine gland และเส้นเลือด
มาเลี้ยงมาก เหมาะแก่การฝังตัวของตัวอ่อน ,ถ้าไม่มีการ
ปฏิสนธิ endometrium จะสลายออกเป็นรอบเดือน

13. ช่องคลอด (vagina)
อวัยวะสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศหญิง
ลักษณะ
- บริเวณปากช่องคลอดมีเยื่อพรหมจารี (Hymen) ปิดอยู่
- ภายในมีจุลินทรีย์ Lactobacillus มี pH เป็นกรด เพื่อป้องกันเชื้ออื่น
- มีต่อมเมือกสร้างเมือกให้ชุ่มชื้นและหล่อลื่น (ทางานเพราะ estrogen)

14. กลไกการสร้างไข่
กลไกการสร้างไข่ (Oogenesis)

15. การสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศเมียในสัตว์ (oogenesis) เป็นการสร้างเซลล์ไข่ เกิดในรังไข่ ซึ่งมีเซลล์เริ่มต้น
เรียกprimary oocyte ซึ่งจะเพิ่มจานวนตัวเองด้วยการแบ่งเซลล์แบบไมโทซิส เมื่อเซลล์นี้เริ่มแบ่งตัวแบบไมโอซิส จะ
ค้างอยู่ที่ระยะโพรเฟส I จนกระทั่งได้รับฮอร์โมน FSH จึงแบ่งตัวต่อจนสิ้นสุดไมโอซิส I ได้ 2 เซลล์ขนาดไม่เท่ากัน
เซลล์ที่มีขนาดใหญ่เรียกว่า secondary oocyte เซลล์ที่มีขนาดเล็กเรียกว่า first polar body secondary oocyte จะ
แบ่งตัวต่อไปจนถึงระยะเมตาเฟส II แล้วค้างไว้จนกระทั่งตกไข่ เมื่อไข่ตกแล้วถ้าไม่ได้รับการผสม เซลล์ไข่จะฝ่อไป
ถ้าได้รับการผสม secondary oocyte จะแบ่งตัวต่อจนสิ้นสุดไมโอซิส II ได้เซลล์ไข่กับ second polar body หลังจาก
นั้นเซลล์ไข่จะปฏิสนธิกับสเปิร์มได้ไซโกต
กลไกการสร้างไข่

16. บรรณานุกรม
• https://www.slideshare.net/meemahidol/lesson4-animalrepro2561
• https://en.wikipedia.org/wiki/Female_reproductive_system
• https://en.wikipedia.org/wiki/Oogenesis
• https://th.wikipedia.org/wiki/การสร้างไข่
• https://en.wikipedia.org/wiki/Ovary
• https://en.wikipedia.org/wiki/Fallopian_tube
• https://simple.wikipedia.org/wiki/Uterus

17. กิตติกรรมประกาศ
คณะผู้จัดทา
รายงานการสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศหญิงชิ้นนี้สาเร็จลุล่วงได้ก็ด้วยความกรุณาและการ
กากับดูแลจาก อาจารย์วิชัย ลิขิตพรรักษ์ อาจารย์ที่ปรึกษารายงานนี้ ที่ได้ให้คาเสนอแนะ
แนวความคิด ตลอดจนช่วยแก้ไขข้อบกพร่องต่างๆในโครงงานชิ้นนี้มาโดยตลอด จนรายงานชิ้นนี้
เสร็จสมบูรณ์ ผู้จัดทาโครงงานนี้จึงขอกราบขอบพระคุณเป็นอย่างสูง

18. ภาคผนวก
ออกแบบหาข้อมูลทารายงาน

19. THANK YOUTHANK YOU