2. ► Αποτελεί το κεντρικό τμήμαΑποτελεί το κεντρικό τμήμα
της θωρακικής κοιλότητας καιτης θωρακικής κοιλότητας και
περιέχει την καρδιά, ταπεριέχει την καρδιά, τα
μεγάλα της αγγεία, τονμεγάλα της αγγεία, τον
οισοφάγο, την τραχεία, τονοισοφάγο, την τραχεία, τον
θύμο αδένα και λεμφαδένες.θύμο αδένα και λεμφαδένες.
► Αφορίζεται επάνω από τηνΑφορίζεται επάνω από την
είσοδο του θώρακος, κάτωείσοδο του θώρακος, κάτω
από το διάφραγμα, προσθίωςαπό το διάφραγμα, προσθίως
από το στέρνο, πλαγίως απόαπό το στέρνο, πλαγίως από
τον υπεζωκότα και οπισθίωςτον υπεζωκότα και οπισθίως
από το θωρακικό τοίχωμα.από το θωρακικό τοίχωμα.
Ανατομία μεσοθωρακίου
3. Ανατομία μεσοθωρακίου
► Το ανώτερο τμήμα τουτμήμα του
μεσοθωρακίου ευρίσκεταιμεσοθωρακίου ευρίσκεται πάνωπάνω
από το οριζόντιο επίπεδο πουαπό το οριζόντιο επίπεδο που
φέρεται από τη στερνική γωνίαφέρεται από τη στερνική γωνία
κατ΄έφαπτομένην προς το αορτικόκατ΄έφαπτομένην προς το αορτικό
τόξο.τόξο.
► Πρόσθιο μεσοθωράκιο:
το διάστημα μεταξύ στέρνου και
προσθίου περικαρδίου
► Μέσο μεσοθωράκιο: ο χώρος
μεταξύ προσθίου και οπισθίου
μεσοθωρακίου εκτός του
περικαρδίου και των υπεζωκοτικών
χώρων
► Οπίσθιο μεσοθωράκιο:
περιλαμβάνει τους σχηματισμούς
μεταξύ οπισθίου περικαρδίου και
οπισθίου θωρακικού τοιχώματος
19. Ακτινογραφία θώρακοςΑκτινογραφία θώρακος
Η μάζα που εξορμάται από το μεσοθωράκιο σχηματίζει αμβλείες γωνίες με το φυσιολογικό όριο
αυτού ενώ η μάζα που προέρχεται από τον πνεύμονα οξείες γωνίες.
Που εντοπίζεται ο όγκος στην
ακτινογραφία θώρακος, στο
πρόσθιο ,το μέσο ή το οπίσθιο
μεσοθωράκιο;
29. 1.Διάχυτη συμμετρική διόγκωση του αδένα κυρίως στην προσθιοπίσθια
διάμετρο του.
Συνδυάζεται με:
• υπερθυρεοειδισμό,
• ακρομεγαλία,
• νόσο του Addison και
• βαριά μυασθένεια.
2.Η αντιδραστική υπερπλασία
αφορά κυρίως παιδιά και νέους σε φάση ανάρρωσης από βαριά νόσο ή
μετά από θεραπεία για νόσο Cushing ή μετά από ΧΜΘ.
Υπερπλασία θύμου αδένα
Στον ενήλικα υπερπλασία όταν το πάχος του θύμου >1,5cm
μετά τα 25 έτη.
32. Θυμική κύστη
► Συγγενείς, συχνότερα επίκτητες
► Μπορεί να σχετίζεται με νεοπλάσματα
► (λέμφωμα, θύμωμα, εμβρυικής προέλευσης όγκους)
► Μετά από ΑΚΘ για λέμφωμα, φλεγμονές, ασθενείς με AIDS
► Πυκνότητα/ένταση σήματος υγρού σε CT/MRI
36. ΘύμωμαΘύμωμα
CT ευρήματα:
► Ομοιογενής, συμπαγής μάζα, πυκνότητας μαλακών μορίων
► Εντόπιση οπουδήποτε μεταξύ θωρακικής εισόδου έως
καρδιοφρενικής γωνίας
► Ωοειδές, στρογγύλο, λοβωτό
► Μεγάλου μεγέθους μπορεί να έχει κυστικές ή νεκρωτικές
περιοχές
► Αποτιτανώσεις περιφερικές ή και εσωτερικές
Υποψία διηθητικού θυμώματος
► Διήθηση δομών μεσοθωρακίου ή fat planes
► Διήθηση αγγειακών δομών, υπεζωκότα σύστοιχα με τον όγκο
39. Όγκοι θυρεοειδούς αδένα βρογχοκήλη
► 10% όλων των μαζών του μεσοθωρακίου. 75-80%
πρόσθιο μεσοθωράκιο και 20-25% οπίσθιο
μεσοθωράκιο.
► Μάζα εξορμούμενη από τον θυρεοειδή με έντονη
πρόσληψη του σκιαγραφικού
► Συχνά αποτιτανώσεις ή περιοχές κυστικής εκφύλισης.
► Υποψία κακοήθειας :
Ανώμαλα όρια, ασαφοποίηση λίπους, διήθηση
γειτονικών δομών και διογκωμένοι λεμφαδένες
42. Όγκοι εμβρυικής προέλευσηςΌγκοι εμβρυικής προέλευσης
► Τεράτωμα -Δερμοειδείς κύστεις
► Σεμίνωμα
► Μή σεμινωματώδεις όγκοι (εμβρυικό καρκίνωμα,
χοριοκαρκίνωμα, όγκοι ενδοδερμικού πόρου)
80% καλοήθεις όγκοι
Πρόσθιο μεσοθωράκιο, μέσο και πολύ σπάνια στο
οπίσθιο
Παρουσία καρκινικών δεικτών σε μη σεμινωματώδεις
όγκους (β HCG, αFP, γαλακτική δευδρογενάση)
43. Τεράτωμα-Δερμοειδής κύστη
Χαρακτηριστικό: περιέχουν λίπος και αποτιτανώσεις
► Ώριμα τερατώματα: κυρίως κυστικά χωρίς διήθηση γύρω δομών
► Αδρές ασβεστώσεις, δόντια 40-50%
► Λίπος, λιπουδρικό επίπεδο
► Ανώριμα τερατώματα: πιο πολύ συμπαγή ιστό
► Περιοχές λίπους και υγρού
45. Κακοήθεις εμβρυικοί όγκοι - Σεμίνωμα
► Σε νεαρούς άνδρες
► Συχνότερος κακοήθης
εμβρυικός όγκος στο
μεσοθωράκιο
► Μεγάλος συμπαγής
όγκος, συχνά
πολυλοβωτός, με
διαφραγμάτια
► Ανομοιογενή πυκνότητα
λόγω περιοχών
νέκρωσης ή αιμορραγίας
► Διήθηση γειτονικών
δομών και fat planes
46. Κακοήθεις εμβρυικοί όγκοι - Μη
σεμινωματώδεις
► Επιθετικοί όγκοι με κακή
πρόγνωση
► Μεγάλοι, πολυλοβωτά όρια
► Ανομοιογενή πυκνότητα
και σκιαγραφική ενίσχυση
(περιοχές νέκρωσης,
αιμορραγίας)
► Πολύ σπάνια
αποτιτανώσεις
► Διήθηση γειτονικών δομών
► Λεμφαδενοπάθεια
► Μεταστάσεις
47. ΛέμφωμαΛέμφωμα
► Πρωτοπαθές λέμφωμα μεσοθωρακίου εντοπίζεται κυρίως στο πρόσθιο
μεσοθωράκιο
► 20% όλων των νεοπλασμάτων μεσοθωρακίου στους ενήλικες
► 50% στα παιδιά
► Hodgkin: 50-70% των λεμφωμάτων μεσοθωρακίου
► Non Hodgkin 15-25%
► Συχνά υπεζωκοτικές ή περικαρδιακές συλλογές
► CT: μάζες πυκνότητας μαλακών μορίων με
1. λοβωτά όρια
2. ήπια ή μέτρια σκιαγραφική ενίσχυση,
3. πιεστικά φαινόμενα,
4. περιοχές κυστικές νέκρωσης,
5. απουσία αγγειακής διήθησης,
6. πολύ συχνά λεμφαδενοπάθεια σε πολλούς χώρους του μεσοθωρακίου
50. MRI και Λέμφωμα
► Σημαντικός ο ρόλος της MRI στη διάκριση μεταξύ
ενεργού νόσου, νέκρωσης ή φλεγμονής ( σήμα στην Τ1
ακολουθία και σήμα στην Τ2) και μη ενεργού
υπολειμματικής ινώδους μάζας ( σήμα και στην Τ1 και
στην Τ2 ακολουθία).
► Αναδεικνύει εγκαίρως την υποτροπή.
57. Διαγνωστικά σημεία λεμφαδενοπάθειαςΔιαγνωστικά σημεία λεμφαδενοπάθειας
► Μέγεθος
► Θέση
► Σχήμα
► Πυκνότητα (νέκρωση, αποτιτανώσεις)
► Ένταση σήματος σε MRI
► Σκιαγραφική ενίσχυση σε CT
58. Λεμφαδενοπάθεια και αποτιτανώσειςΛεμφαδενοπάθεια και αποτιτανώσεις
► Φλεγμονώδεις κοκκιωματώδεις νόσοι
(TBC, μυκητιάσεις, ιστοπλάσμωση)
► Σαρκοείδωση, Πυριτίαση (σαν κέλυφος
αυγού)
► Πνευμονία από Pneumocystis Carinii
► N.Hodgkin μετά ΑΚΘ
► Μεταστάσεις (βλεννώδες αδενοCa
πεπτικού, ωοθηκών, βρογχοκυψελιδικό
Ca, οστεοσάρκωμα, χονδροσάρκωμα)
► Aμυλοείδωση, Σκληροδερμία, Ν.
Castleman
59. Υπόπυκνοι-νεκρωτικοί λεμφαδένες :
•Φλεγμονές (TBC, μυκητιάσεις ιδίως στο AIDS)
•Μεταστάσεις(καρκίνος πνεύμονα, σεμίνωμα)
•Λέμφωμα
Αγγειοβριθείς με έντονη πρόσληψη :
• Mεταστάσεις (Ca νεφρού, μικροκυτταρικό
πνεύμονα, Ca θυρεοειδούς, καρκινοειδές,
μελάνωμα, λειομυοσάρκωμα,
νευρινοσάρκωμα)
• N. Castleman
• Σαρκοείδωση
60. Βρογχογενής κύστη
► Περιέχουν αναπνευστικό επιθήλιο
• Συμπτωματικές στο 40%
• Επιπλοκές: λοίμωξη, αιμορραγία
► CΤ
• Καλά περιγεγραμένη κυστική μάζα, χωρίς
σκιαγραφική ενίσχυση, με πολύ λεπτά
τοιχώματα. Χαρακτηριστική εντόπιση
ακριβώς κάτω από την τρόπιδα,
προβάλλουσα συνήθως δεξιά. Μπορεί να
περιέχει κολλώδες υλικό (60 HU).
► MRI
• Χαμηλό ή ασθενές υψηλό σήμα στη Τ1
ακολουθία, έντονα υψηλό στις Τ2
ακολουθίες.
61. Κύστεις διπλασιασιασμού
► Σπάνιες
► Καλύπτονται απο επιθήλιο του ΓΕΣ
► Κοντά στο τοίχωμα του οισοφάγου
► Γενικά ασυμπτωματικές
► Επιπλοκές: αιμορραγία ή ρήξη
► CT/MRI : ίδια απεικόνιση με
βρογχογενή κύστη
65. Νευρογενείς όγκοι
► 1. όγκοι περιφερικών νεύρων ή νευρικού ελύτρου
(Σβαννώματα, νευρινώματα): συχνότεροι 70%
► 2. όγκοι συμπαθητικών γαγγλίων: 25%
(γαγγλιονεύρωμα, γαγγλιονευροβλάστωμα,
νευροβλάστωμα)
► 3. Παραγαγγλιακά κύτταρα (παραγαγγλίωμα, ΦΧΚ)
80% εντόπιση στο οπίσθιο μεσοθωράκιο
70-80% καλοήθεις
Συχνότερα σε νεαρούς ενήλικες: σβάννωμα, νευρίνωμα
► Σε βρέφη/παιδιά: γαγγλιονεύρωμα, νευροβλάστωμα
► Απεικόνιση με MRI υπερέχει στη μελέτη σπονδυλικού
σωλήνα, νωτιαίου μυελού και νευρικών ριζών
66. Σβαννώματα, νευρινώματα
► Παρασπονδυλικές σαφώς αφοριζόμενες
μάζες πυκνότητας μαλακών μορίων
► Ενίσχυση μετά την i.v. έγχυση
σκιαγραφικής ουσίας.
► Παρουσία αποτιτάνωσης σπάνια.
► Μπορεί να εμφανίζουν και χαμηλές
πυκνότητες λόγω κυστικής εκφύλισης ή
αυξημένης περιεκτικότητας σε λίπος.
► Συχνά προκαλούν διεύρυνση του
μεσοσπονδυλίου τρήματος λόγω
πιεστικής διάβρωσης.
72. Νευροεντερικές κύστεις
► Αναπτυξιακές κυστικές ανωμαλίες
► Εντοπίζονται στο οπίσθιο
μεσοθωράκιο συνήθως δεξιά,
παρουσιάζουν ανατομική συνάφεια
με τον οισοφάγο και την ΘΜΣΣ και
ανατομική συνέχεια με τις μήνιγγες
► Ακτινολογικά απεικονίζονται ως
στρογγυλά ή ωοειδή κυστικά
λεπτοτοιχωματικά μορφώματα στο
οπίσθιο μεσοθωράκιο ή την
παρασπονδυλική χώρα
► Η επικοινωνία τους με τον
υπαραχνοειδή χώρο αναδεικνύεται
με MRI
75. Διαδερμική βιοψία με λεπτή βελόνη
► Κατευθυνόμενη με CT
► Σε βλάβες του πρόσθιου μεσοθωρακίου - θετική σε ποσοστό 100%.
► Πιθανή επιπλοκή σε παραστερνική προσπέλαση είναι αιμορραγία από τρώση έσω
μαστικής αρτηρίας
► Σε βλάβες μέσου και οπίσθιου μεσοθωρακίου διαθωρακική προσπέλαση - ποσοστό
επιτυχίας 75%
► Πολύ χαμηλά ποσοστά επιπλοκών (πνευμοθώρακας)
► Ποσοστό επιτυχίας διαδερμικής βιοψίας σε παρασπονδυλικές μάζες 100%
► Η αρνητική ή μη διαγνωστική βιοψία δεν αποκλείει την ύπαρξη κακοήθειας.
77. Συμπεράσματα
► Ακτινογραφία θώρακος F/P: ανίχνευση βλάβης και
καθορισμός της θέσης της σε ένα από τα τμήματα του
μεσοθωρακίου
► Αξονική τομογραφία: μέθοδος εκλογής για το
χαρακτηρισμό και διαφορική διάγνωση
► Μαγνητική τομογραφία συμβάλει στην καλύτερη
απεικόνιση βλαβών του νωτιαίου σωλήνα στο οπίσθιο
μεσοθωράκιο
► Διάγνωση τίθεται με βιοψία της βλάβης ή χειρουργική
αφαίρεση αυτής