2. Η ΤΕΧΝΗ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΙΗΣΟΥ
ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ
• Ο Ιησούς είναι μαζί με την Παναγία το πρόσωπο που προσεγγίστηκε
σε όλες τις μορφές τέχνης περισσότερο από κάθε άλλο υπαρκτό,
λογοτεχνικό ή φανταστικό πρόσωπο. Αυτή δεν είναι θρησκευτική
πεποίθηση. Είναι απλή στατιστική παρατήρηση. Αυτό καταδεικνύει
την επιρροή του στην ανθρωπότητα και τους ανθρώπους, κορυφαίο
σύμβολο μιας θρησκείας που ασπάζεται περίπου το 1/3 του πλανήτη
στις διάφορες εκδοχές της.
Η ζωή του από τη Βάπτισή Του ως τη Σταύρωση και την Ανάστασή
του βρήκε δεκάδες απεικονίσεις στην τέχνη. Άλλες φωτογραφικές,
άλλες συμβολικές και πολλές αναμφίβολα που συγκαταλέγονται στις
κορυφαίες στιγμές της τέχνης.
3. Η ΒΑΠΤΙΣΗ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ
.Στο συγκεκριμένο πίνακα απεικονίζεται
η βάπτιση του Ιησού από τον Ιωάννη το
Βαπτιστή όπως επίσημα καταγράφεται
στα Ευαγγέλια των Ματθαίου, Μάρκου
και Λουκά. Θεωρείται από πολλούς
ιστορικούς τέχνης ότι ο άγγελος στα
αριστερά έχει προέλθει από το χέρι
άλλου (και όχι του Βερόκιο), πιθανότατα
του νεαρού τότε μαθητή του Λεονάρντο
Ντα Βίντσι γεγονός που εντάσσει τον
πίνακα στα…βιογραφικά και των δύο.
«Η Βάπτιση του Χριστού» του Αντρέα
ντελ Βερόκιο
4. Η ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ
• Ο πίνακας απεικονίζει δυο
αποσπάσματα από συγκεκριμένες
αφηγήσεις από το Ευαγγέλιο του
Ματθαίου αλλά και εκείνο του
Μάρκου. Στην πρώτη, η
Μεταμόρφωση του Χριστού στο όρος
Θαβώρ. Ο Ιησούς αιωρείται στα
σύννεφα ανάμεσα στους προφήτες
Μωυσή (δεξιά) και Ηλία (αριστερά).
Κάτω από αυτούς οι Απόστολοι
Ιάκωβος, Πέτρος και Ιωάννης με
πράσινο, κόκκινο, γαλάζιο και κίτρινο
στα ρούχα τους και πιο κάτω κάποιοι
Απόστολοι απεικονίζονται
να αποτυγχάνουν να θεραπεύσουν ένα
αγόρι από δαίμονες. Πανδαισία
χρωμάτων και συμβολισμών.
Μεταμόρφωση του
Ραφαήλ, 1516
5. Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ
ΛΑΖΑΡΟΥ
• Στο Ευαγγέλιο του Αγίου Ιωάννη
αναφέρεται πως ο Λάζαρος, ο αδελφός
της Μάρθας και της Μαρίας,
αρρώστησε, πέθανε, θάφτηκε και στη
συνέχεια ο Ιησούς τον ανέστησε από
τους νεκρούς. Παρατηρήστε την
σημαντική σε όλους τους πίνακες του
Καραβάτζιο παρουσία του φωτός, τον
αντικατοπτρισμό του σε λεπτομέρειες
και τμήματα του έργου όπως το δεξί
χέρι του Λάζαρου και τα πρόσωπα των
υπόλοιπων παρόντων.
Η Ανάσταση του Λαζάρου του
Καραβάτζιο. Μουσείο Ρετζιονάλε, Μεσίνα
6. ΜΥΣΤΙΚΟΣ ΔΕΙΠΝΟΣ
• Ο θεατής μπορεί να προσέξει
ότι το μόνο πρόσωπο που δε
φαίνεται στον πίνακα είναι
εκείνο του Ιούδα που κάθεται
στην άκρη, μακριά από το
τραπέζι και με το πρόσωπο
γυρισμένο. Ο σκύλος θεωρείται
σε πολλά έργα ως σύμβολο
απληστίας.
Ελαιογραφία με το Μυστικό Δείπνο του
Ρούμπενς
7. Ο ΙΗΣΟΥΣ ΣΤΟ ΟΡΟΣ ΤΩΝ ΕΛΑΙΩΝ
• Ο Ιησούς στο Όρος των
Ελαιών προσεύχεται
και όταν γυρίζει βρίσκει
τους μαθητές του να
κοιμούνται όλοι
παραδομένοι στην
κούραση. Το δάχτυλο
του Ιησού τι δείχνει
άραγε (το ζύγωμα του
στρατού που θα τον
συλλάβει ή και τον
Ιούδα τον ίδιο που
φάνηκε στο βάθος).
Caravaggio, 1604-06
8. Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΣΤΟ ΣΤΥΛΟ
• Γνωστό και ως μαστίγωμα του Ιησού.
Η μαστίγωση του Ιησού λοιπόν πριν
τη δίκη και την καταδίκη του σε
σταύρωση. Η αρχή των θείων παθών
σε μια μπαρόκ ελαιογραφία με τρεις
μορφές, του Ιησού και των δύο
βασανιστών του. Τα πρόσωπα των
βασανιστών του πως δείχνουν ότι
αισθάνονται αυτοί που τον
βασανίζουν; Έχουν και οι δύο την ίδια
έκφραση; Ο Χριστός στο στύλο του Caravaggio
9. Ο ΙΗΣΟΥΣ ΠΕΦΤΕΙ ΚΑΘΩΣ ΚΟΥΒΑΛΑ ΤΟ
ΣΤΑΥΡΟ ΤΟΥ ΠΡΟΣ ΤΟ ΟΡΟΣ ΤΟΥ ΓΟΛΓΟΘΑ
• Η πολυζωγραφισμένη σκηνή όπου
ο Ιησούς πέφτει καθώς κουβαλά το
σταυρό του προς το όρος του
Γολγοθά. Η αγωνία της μητέρας
του Μαρίας δεξιά που φανερά
υποφέρει και αγωνιά, θέμα κι αυτό
συχνό και αγαπημένο πολλών
ζωγράφων. Αριστερά και πίσω ο
Σίμων από την Κηρύνεια σηκώνει
το σταυρό βοηθώντας τον Ιησού
ενώ ταυτόχρονα αγριοκοιτά,
σχεδόν μαλώνει με το βλέμμα τους
φρουρούς στα πρόσωπα των
οποίων διακρίνουμε το…καθήκον.
Raphael, περ. 1514-16
10. Ο ΙΗΣΟΥΣ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΓΙΑ ΤΗ
ΣΤΑΥΡΩΣΗ
• Ένας από τους πλέον διάσημους πίνακες
του Ελ Γκρέκο. Απεικονίζει τον Ιησού να
κοιτά ψηλά με μια ξεκάθαρη έκφραση
γαλήνης την ώρα που οι περισσότεροι
άνθρωποι γύρω του βιώνουν μια φανερή
ένταση που φτάνει στα όρια της βίας. Τι
προσπαθούν να κάνουν αυτοί οι άνθρωποι
που τον ακολουθούν (να πάρουν τα ρούχα
του); Γιατί τον κρατά από το σχοινί ο
άνδρας με τα πράσινα ρούχα δεξιά
(ετοιμάζεται να σκίσει τον μανδύα του
Ιησού για να τον ετοιμάσουν για τη
σταύρωση); Τι καρφώνει ο άλλος άνδρας
με τα κίτρινα (προετοιμάζει το ξύλο ώστε
να δεχτεί ευκολότερα το καρφί από τα
πόδια του Ιησού);
11. Η ΣΤΑΥΡΩΣΗ
• Η Σταύρωση του Ελ
Γκρέκο (σήμερα στο
Πράδο της Μαδρίτης) δεν
έχει φόντο. Πρόκειται για
μορφές με εκφράσεις,
στάσεις και χειρονομίες
πάνω σε φωσφορίζοντα
χρώματα.
12. Ο ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ ΘΡΗΝΟΣ
• Οι μορφές γύρω από
τον Ιησού σχηματίζουν
μια εκπληκτική πυραμίδα
Η Παναγία . σχεδόν
λιπόθυμη στο κέντρο. Η
Μαγδαληνή κλαίει
πλένοντας με τα δάκρυά
της τα πόδια του Ιησού.
Ο Ιωάννης ο
Ευαγγελιστής, ο Άγιος
Ιερώνυμος, ο Άγιος
Παύλος και ο απόμακρος
Άγιος Πέτρος
ολοκληρώνουν το παζλ
των μορφών που πονούν
στη θέα.
Ο Επιτάφιος Θρήνος του Σάντρο Μποτιτσέλι.
13. Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ
• Παρά το σφραγισμένο τάφο του
που επιπροσθέτως φρουρούνταν
από στρατιώτες, την τρίτη ημέρα
μετά τη σταύρωσή του ο Ιησούς
ανασταίνεται. Τρομαγμένοι οι
στρατιώτες κοιτούν με δέος το
θαύμα της νίκης επί του θανάτου.
Στο φόντο δεξιά, ο
άγγελος αναγγέλλει στις γυναίκες
που ήρθαν να αλείψουν με μύρο το
νεκρό σώμα του Ιησού ότι εκείνος
αναστήθηκε. Είναι η ακριβώς
επόμενη σκηνή της Αναστάσεως
που έζησαν οι στρατιώτες.
Paolo Veronese, 1570