1. ΠΑΡΑΜΥΘΙ
ΕΤYΜΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΟΥ
Υπό την ακριβή έννοια του όρου η λέξη παραμύθι είναι μια σύντομη ή
λαϊκή ιστορία που ενσωματώνει και το έθος το οποίο μπορεί να
εκφραστεί στο τέλος ως αξιωματική αρχή. Συγγενές με το μύθο το
παραμύθι είναι μια επινόηση που κάνει μεταφορική χρήση κάποιου
ζώου ως κεντρικού χαρακτήρα .Πολλές φορές γίνεται μια ανατρεπτική
αλληγορία ενάντια στο φεουδαρχισμό η την ανώτερη τάξη .Επίσης
προσωποποιεί διάφορα στοιχεία της φύσης πέρα από την λογική
του χώρου και του χρόνου .Ακόμα αναφέρεται σε λουλούδια,
ζώα,καιρικά φαινόμενα Τα παραμύθια υπήρχαν από τα παλιά χρόνια
.Δεν παραμένουν όμως ίδια. Αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου
και από γενιά σε γενιά, εξελίσσονται αλλά κάποια παραμένουν όπως
ήταν παλιά.
2. ΠΑΡΑΜΥΘΑΔΕΣ
Οι πρώτοι παραμυθάδες ασκούσαν επαγγελτικά την τέχνη του παραμυθιού και
προσάρμοζαν στις συνήθειες κάθε εποχής το παραμύθι που είχαν παραλάβει.Στην
συνέχεια με το παραμύθι ασχολήθηκαν οι διάσημοι αοιδοί οι οποίοι στις
αφηγήσεις τους περιλάμβαναν μύθους και μοτίβα παραμυθιών.Βέβαια στις
διηγήσεις τους έβαζαν και νέα στοιχεία η διαμόρφωναν τα παλιά στοιχεία.
Οι πιο γνωστοί παραμυθάδες είναι ο Αίσωπος ,οι αδελφοί Γκριμ και ο Χανς
Κρίστιαν Άντερσεν.
3. ΑΔΕΡΦΟΙ ΓΚΡΙΜ &ΧΑΝΣ ΚΡΙΣΤΙΑΝ ΑΝΤΕΡΣΕΝ.ΟΙ ΠΙΟ ΓΝΩΣΤΟΙ ΠΑΡΑΜΥΘΑΔΕΣ.
Ο Βίλχελμ Γκριμ και ο Γιάκομπ Γκριμ γεννήθηκαν στο Χανάου της Γερμανίας. Τα δύο αδέρφια
έδειχναν μεγάλη αγάπη για τα γράμματα και τις τέχνες και για την γνώση και την μάθηση. Αν και
ο Γιάκομπ σπούδασε νομικά όμως η μαγεία των μύθων και των συμβόλων τον γοήτευσε.
Έργα τους : <<Η χιονάτη και οι εφτά νάνοι>>
<<Η κοκκινοσκουφίτσα>>
<<Η σταχτοπούτα>>
<<Η ωραία κοιμωμένη>>
<<Ο Χάνσελ και Γκρέτελ>>
<<Ο λύκος και τα εφτά κατσικάκια>>.
Τα παραμυθία αυτά έχουν σκοπό να μας μεταδώσουν πολλά μηνύματα .
Το πιο σημαντικό είναι ότι πρέπει να εμπιστευόμαστε το ένστικτό μας και να σκεφτόμαστε κάθε
φορά πριν να πράξουμε.
4. ΧΑΝΣ ΚΡΙΣΤΙΑΝ ΑΝΤΕΡΣΕΝ & ΑΙΣΩΠΟΣ
Ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν γεννήθηκε στην Δανία.Ο παραμυθάς έβαλε
όλη την αγάπη του στα παραμύθια του. Ήταν ταλαντούχος με
εξαιρετική φωνή. Ο ίδιος δεν το έβαλε κάτω ακόμα και όταν η
ασθένεια του χτύπησε την πόρτα,συνέχισε να γράφει παραμύθια.
Έργα του: <<Τα καινούργια ρούχα του αυτοκράτορα>>
<<Η βασιλοπούλα και το ρεβύθι>>
<<Το ασχημόπαπο>>
<< Η Τοσοδούλα>>
<<Το χριστουγεννιάτικο Έλατο>>
Ο Αίσωπος είναι έλληνας μυθοποιός και μυθογράφος .Θεωρείται
ιδρυτής του λογοτεχνικού είδους που ονομάζεται αλληγορία.
Έργα του: <<Η αλεπού και ο ξυλοκόπος>>
<<Η κότα που γεννούσε χρυσά αυγά>>
<<Το λιοντάρι και η αλεπού>>
<< ο Χωρατατζής βοσκός>>
<<Η χελώνα και ο λαγός>>
5. Έρευνα του νοσοκομείου της Κώ
• Η έρευνα που έγινε από γιατρούς
της Παιδιατρικής κλινικής του
νοσοκομείου της Κώ σε
συνεργασία με εκπαιδευτικούς
του νησιού και γονείς έδειξε τη
χρησιμότητα του παραμυθιού
στην διαπαιδαγώγηση των
παιδιών.Συμφωνα με την έρευνα
4 στα 10 παιδιά ακούει κάθε
μέρα παραμύθι ( ποσοστό που
πλησιάζει το 40%).Ενώ το 95%
των παιδιών ακούει παραμύθια
τουλάχιστον τρείς φορές την
εβδομάδα,γεγονός που
επιβεβαιώνει τον πρωτεύοντα
ρόλο του παραμυθιού.
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
τρεις φορές κάθε μέρα
ΠΑΙΔΙΑ
Παιδιά
6. Η Συμβολή των παραμυθιών στην ζωή των μικρών παιδιών.
Όλοι μας μικροί,μεγάλοι έχουμε βρεθεί είτε στην θέση του ακροατή,είτε στην θέση
του αναγνώστη.Τα παραμύθια,δημιουργούν στον αναγνώστη πληθώρα
συναισθημάτων τα οποία άλλοτε τους συγκινούν, άλλοτε τους φοβίζουν και άλλοτε
τους γοητεύουν από τις περιπέτειες των ηρώων τους.Τα παραμύθια αποτελούν ένα
μεγάλο κομμάτι στην ζωή των ανθρώπων και έχουν αποτυπωθεί στην μνήμη όλων
των ανθρώπων είτε μεγάλων είτε μικρών.Επίσης,τα παραμύθια πέρα από το λιτό και
κατανοητό τρόπο γραφής τους πάντοτε δίνουν ένα ηθικό δίδαγμα στο τέλος της
ιστορίας τους, διδάσκοντας νέους και μεγαλύτερους.Το κυριότερο βέβαια
χαρακτηριστικό του παραμυθιού είναι το ευτιχυσμένο τέλος,το πνεύμα της
αισιοδοξίας που επικρατεί,το οποίο προβάλλεται στο παραμύθι κάνοντας γνωστό
από την αρχή ως το τέλος ότι το κάλο θα νικήσει.Ο κόσμος των παραμυθιών είναι
ένας φανταστικός κόσμος μέσα από το οποίο δεν υπάρχουν νόμοι και κανόνες και
όταν ο άνθρωπος δεν μπορεί να λύσει τα προβλήματα του γίνεται κάποιο θαύμα ένα
μαγικό πρόσωπο ή στοιχείο εμφανίζεται για να σώσει τους καλούς,κατι που στην
καθημερινή ζωή δεν ισχύει.Ολοι οι λαοί έχουν παραμύθια προφορικά ή γραπτά και
μέσα από αυτά μεταδίδονται οι πολιτισμοί,η κουλτούρα του κάθε λαού και έτσι με
αυτόν τον τρόπο οι λαοί επικοινωνούν μεταξύ τους.Με τα παραμύθια συνδέονται
διαφορετικοί πολιτισμοί και αυτό είναι το κυριότερο στοιχείο μέσα από το οποίο τα
παιδιά μαθαίνουν να καλλιεργούν τόσο την εθνική τους συνείδηση όσο και την
οικουμενική,αντιλαμβάνοντας με τον δικό τους τρόπο την πραγματικότητα.
7. ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΚΑΙ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ
Τα παραμύθια διαδραματίζουν σπουδαίο ρόλο στην νηπιακή ζωή ενός παιδιού
,καθώς διεγείρουν την παιδική φαντασία,συμβάλλουν στην ανάπτυξη της
σκέψης και της συναισθηματικής τους νοημοσύνης και μεταφέρουν διαχρονικά
μηνύματα μεγάλης σημασίας.Ο κόσμος των παραμυθιών μέσα από την
φαντασία και τα πρόσωπα που δημιουργεί βοηθάει το παιδί να αντιληφθεί την
λειτουργία της κοινωνίας και τις διάφορες ανισότητες.Επίσης,μέσα από τα
φανταστικά πρόσωπα των παραμυθιών το παιδί μπορεί να ταυτιστεί με τον
ήρωα να εκφράσει είτε το μίσος είτε την χαρά του για εκείνον.Για αυτό το λόγο
τα παραμύθια επιδρούν σημαντικά στον ψυχικό κόσμο του παιδιού.
8. Τα οφέλη του παραμυθιού
Μεγάλη είναι η ανάγκη των ανθρώπων να ανακαλύψουν το νόημα της ζωής.Κανείς δεν κατανοεί
ξαφνικά το νόημα της ζωής άλλα όλο αυτό είναι επίτευγμα μιας συνεχούς εξέλιξης.Το παιδί λοιπόν
όση προστασία και να του παρέχεται από τους μεγάλους είναι εκτεθειμένο σε μια κοινωνία η
οποία εξελίσσεται με γρήγορο ρυθμό και καθιστά αναγκαία την προετοιμασία του παιδιού για τον
πραγματικό εξωτερικό κόσμο.Επομένως,το παίδι θα πρέπει να μάθει να εντοπίζει τον πολύπλοκο
κόσμο μέσα στον οποίο ζεί καθώς και να κατανοεί και να εξελίσει τον εαυτό του.Τα παραμύθια τον
βοηθούν να δομήσει την ζωή του και να αντιληφθεί τον κόσμο παρέχοντάς του ηθική
διαπαιδαγώγηση μέσα από την παρουσίαση πλεονεκτημάτων της ηθικής συμπεριφοράς δίνοντας
στο παιδί με κατανοητό τρόπο αυτό που φαίνεται ορθό.Επίσης,μέσα από τα παραμύθια
παρουσιάζονται εικόνες από τις οποίες το παιδί ψυχαγωγείται,ονειροπολεί,και προσανατολίζει την
ζωή του.Επιπλέον,στα περισσότερα παραμύθια το καλό και το κακό συνυπάρχουν όπως στην
πραγματική ζωή όπου το κακό και το καλό συμπορεύονται.Τα πρόσωπα,στα παραμύθια δεν έχουν
καλές και κακές ιδιότητες ταυτόχρονα όπως όλοι έχουμε στην πραγματική ζωή.Επειδή λοιπόν αυτή
η πόλωση κυριαρχεί στο μυαλό του παιδιού, κυριαρχεί και στα παραμύθια.Ενα πρόσωπο είναι είτε
καλό είτε κακό ,τίποτε όμως ενδιάμεσο.Επιπλέον, οι επιλογές του μικρού παιδιού στηρίζονται όχι
τόσο στο σωστό έναντι του λανθασμένου άλλα κυρίως στο ποιο πρόσωπο είναι πιο συμπαθητικό
και ποιο αντιπαθητικό .Όσο πιο απλός και ευθύς είναι ένας καλός χαρακτήρας τόσο ευκολότερα
μπορεί να ταυτιστεί το παιδί μαζί του και να απορρίψει τα κακά.Ταυτίζεται,με τον καλό ήρωα όχι
λόγω της καλοσύνης του αλλά λόγω του ότι η κατάσταση του ήρωα του ασκεί θετική έλξη.
9. Αφήγηση και ανάγνωση παραμυθιού στο νηπιαγωγείο.
Το παραμύθι πρέπει να αποτελεί αναγκαία δραστηριότητα για το
νηπιαγωγείο. Τα παραμύθια ξεκινούν με την χαρακτηριστική φράση
<<Μια φορά και ένα καιρό >>,και τελειώνουν με την φράση <<Έζησαν
αυτοί καλά και εμείς καλύτερα>>. Ενδιάμεσα αυτών των φράσεων
υπάρχει μια πληθώρα μηνυμάτων,διδαγμάτων και ωφελειών που
είναι σημαντικά για το παιδί.
Η νηπιαγωγός πρέπει να ζει την χαρά,τον φόβο των ηρώων,να
ταυτίζεται μαζί τους και να το μεταδίδει στα παιδιά.
Ακόμα η νηπιαγωγός δεν πρέπει να φωνάζει ούτε να φοράει περίεργα
καπέλα για να παρουσιάσει το παραμύθι.
Δεν πρέπει να διαβάζει για πρώτη φορά το παραμύθι εκείνη την
στιγμή. Πρέπει να το έχει διαβάσει μόνη της προτού το παρουσιάσει
στα παιδιά.
Η επιλογή παραμυθιού δεν πρέπει να γίνεται με βάση τις δικές μας
προτιμήσεις,ούτε με βάσει την μεγάλη κυκλοφορία του άλλα πρέπει
να γίνεται από κοινού με το παιδί.
10. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΟΥ
Πρώτα ζητάμε από το παιδί να μας εξηγήσει τι σημαίνει για αυτόν το παραμύθι.
Επιλέγουμε μια ανθρώπινη ιδιότητα ,ένα επάγγελμα και με αυτά τα δυο στοιχεία γράφουμε τον
τίτλο.
Ξεκινάμε το παραμύθι με την χαρακτηριστική φράση <<ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΚΑΙ ΕΝΑΝ ΚΑΙΡΟ>>
Συνεχίζουμε :Ζούσε(γράφουμε πού ζούσε ο ήρωας του παραμυθιού)
Στην συνέχεια γράφουμε τι ήθελε να κάνει
Γράφουμε τη μια λέξη στην αριστερή πλευρά και την άλλη στην δεξιά.
Κάτω από κάθε λέξη γράφουμε άλλες 5 λέξεις που έχουν την ίδια κατάληξη.
Κάθε φόρα που γράφουμε κάτι το ξαναδιαβάζουμε μέχρι να μας έρθει η έμπνευση να
συνεχίσουμε.
Πρέπει πάντα να βάζουμε δύο ήρωες αντίθετους.
Δεν βάζουμε βιομηχανικά προϊόντα.
Δεν χρησιμοποιούμε υποκοριστικά
Πρέπει να υπάρχουν χρώματα.
Αντί για την λέξη πόλη χρησιμοποιούμε την λέξη πολιτεία
Φτιάχνουμε παραμύθια με τα αντικείμενα που έχουμε γύρω μας.
Τον κακό τον αφήνουμε στην άκρη.
To πιο σημαντικό είναι ότι δεν μιλάμε για την φιλία γιατί η φιλία είναι μια δοκιμασμένη
διαδικασία.
Όταν αφηγούμαστε η κίνηση μας πρέπει να είναι απλωμένη στο χώρο.
Στην διάρκεια της αφήγησής μας ρωτάμε τα παιδιά να μας πουν τι κατάλαβαν
Τέλος βάζουμε τα παιδιά να μας διηγηθούν το ίδιο το παραμύθι για να μάθουν να εκφράζουν
αυτά που θέλουν και αισθάνονται..
11. I. ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ
Αν υπάρχει κάτι που στις μέρες μας μιλάει στην ζωή των μικρών παιδιών αυτό είναι το
παραμύθι .Αυτός είναι και ο λόγος που το παραμύθι πέρασε από το σεντούκι της γιαγιάς
,στα χέρια των ειδικών μέσω της παιχνιδοθεραπείας.Η παιχνιδοθεραπεία δίνει έμφαση
στον ρόλο που διαδραματίζει το παραμύθι στην ζωή των μικρών παιδιών.Η διαδικασία
θεωρεί το παραμύθι ως την αβίαστη μορφή μάθησης και ως τον καταλληλότερο τρόπο
για να διώξει το παιδί τις εντάσεις.Το θεραπευτικό παραμύθι δίνει την δυνατότητα στο
παιδί να εκφράσει τα συναισθήματά του και να αντιμετωπίσει τις ψυχολογικές και
σωματικές διαταραχές.Το θεραπευτικό παιχνίδι εφαρμόζεται
εξελικτικά,ψυχολογικά,θεραπευτικά και προληπτικά από
ψυχολόγους,ψυχιάτρους,θεραπευτές και εκπαιδευτικούς και εφαρμόζεται σε ειδικά
κέντρα,νοσοκομεία και ιδιωτικά κέντρα.
Σε αυτά τα ειδικά κέντρα απευθύνονται γονείς με παιδιά που αντιμετωπίζουν
προβλήματα όπως:
υπερκινητικότητα
επιθετικότητα
ζήλια
πένθος
μαθησιακές δυσκολίες.
Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να χρησιμοποιηθεί το
θεραπευτικό παραμύθι σε αυτά τα παιδιά.
Πρώτα από όλα θα πρέπει το παιδί να φτιάξει μόνο του το δικό του παραμύθι και η
θεραπεύτρια να το καταγράψει.
Ένας άλλος τρόπος είναι ότι ανάλογα με τις πληροφορίες που έχει συλλέξει ο θεραπευτής
μπορεί να διαλέξει μαζί με το παιδί το παραμύθι και εφόσον συμφωνεί και το παιδί να
του το διαβάσει .Έτσι το παιδί θα εξερευνήσει τον εαυτό του.
