More Related Content
More from sombat nirund (20)
8.ถ่ายเชื้อข้างฟ่างลงก้อนเห็ด
- 1. เกษตรพอเพียง.คอม
สวนไผในฟารมเห็ด อีกมุมหนึ่งของความพอเพียง สานสัมพันธของสองสายพันธุ
Surachai@JR Farm
การถายเชื้อขาวฟางลงกอนเห็ด 1
การถายเชื้อขาวฟางลงกอนเห็ด
เชื้อขาวฟางไมควรเกิน 2 อาทิตยนับจากเชื้อเต็ม ไมควรใชเชื้อที่แกเกินจนเกิดดอกในขวด
เพราะมีผลตอผลผลิตครับ เชื้อขาวฟางจะตางจากเชื้อวุนที่เก็บไดนาน เพราะเชื้อวุนเมื่อนํามาใชใหม
ก็เหมือนการเกิดใหม
สวนเชื้อขาวฟาง ยิ่งเก็บนานยิ่งแก ยิ่งแก ก็ยิ่งหยอนสมรรถภาพ แนะ..อยาอมยิ้มซิ..จริงจริ๊ง..
มีเชื้อขาวฟาง 3 ขวดมาใหพิจารณาครับ
- ขวดซาย คือเชื้อที่แกจัด จนเกิดดอกแลว (รุนเดียวกันที่เขี่ยลงขี้เลื่อยไดเก็บดอกขายแลว) ไมควรใช
-ขวดขวา อายุ 2 อาทิตยหลังจากเดินเต็ม จะเห็นวาเปนแผนสีขาวคลายโฟม คลุมทั้งขวด
แบบนี้ก็ไมควรใช
- ขวดกลาง เชื้อเดินเต็มได 2 วัน จะเห็นเปนเสนใยขาวหยาบทิ้งตัวขางลาง ยังเห็นเมล็ดขาวฟาง
อยูในระยะแข็งแรงสุด
คนที่เพิ่งเคยซื้อเชื้อเห็ดครั้งแรก คงจะสงสัยมาก วาจะเอาเจา"กอน" เชื้อเห็ดนี้ออกจากขวดไดอยางไร
ตองมีการ“ตีหัวเชื้อ” ใหแตกรวนกอน แลวจึคงจะนําไปเหยอะลงบนกอนเห็ดได
เครื่องมือและอุปกรณ
1. ตะเกียงอัลกอฮอล
2. อัลกอฮอลสําหรับจุดไฟ
3. อับกอฮอล สําหรับฆาเชื้อ
4. เศษเหล็กเสน สําหรับตีหัวเชื้อ
5.อาว...ใครเอาไฟแช็คไปไหน
เกษตรพอเพียง.คอม
เกษตรพอเพียง.คอม
- 2. เกษตรพอเพียง.คอม
การถายเชื้อขาวฟางลงกอนเห็ด
สวนไผในฟารมเห็ด อีกมุมหนึ่งของความพอเพียง สานสัมพันธของสองสายพันธุ
Surachai@JR Farm
2
กอนที่เราจะใชเศษเหล็กเสน สอดเขาไปตีหัวเชื้อเราตองเอาไป "ผาน" เปลวไฟจากตะเกียง
อัลกอฮอลกอนครับ
...ไมตองถึงขนาด "เผาแช" จนแดงนะครับ เพราะจะตองรอนานเกินกวาจะเย็น
ทิ้งไวใหเย็น โดยไมใหสวนปลายสัมผัสกับอะไร(อยางของผมใขวางบนแกว..ภาพกอน) พอเหล็กเย็นลง
แลวคอยสอดเขาไปตีหัวเชื้อ
ออ..เวลาตีหัวเชื้อ ไมตองกลัวช้ําหรือตายนะครับ เอาเต็มที่เลย
ใชเหล็ก "ตี-ควาน-ปน" ทุกวิธีแหละครับ เพื่อใหเชื้อแตกออกเปนเม็ดๆ
ขั้นตอนการถายเชื้อลงกอนเห็ด
เมื่อกอนเห็ดที่ผานการนึ่งและทิ้งไวใหเย็นพอที่จะลําเลี้ยงออกจากเตาได เราก็จัดการเอามาเรียงไว
รอปลูกถายเชื้ออยางนี้แหละครับ
เกษตรพอเพียง.คอม
เกษตรพอเพียง.คอม
เกษตรพอเพียง.คอม
- 3. เกษตรพอเพียง.คอม
สวนไผในฟารมเห็ด อีกมุมหนึ่งของความพอเพียง สานสัมพันธของสองสายพันธุ
Surachai@JR Farm
การถายเชื้อขาวฟางลงกอนเห็ด 3
เมื่อกอนเห็ดเย็นลงจนไดที่...ก็ประมาณ เอาหลังมือ(ถารักมากก็เอาแกม) แตะที่กอนแลวรูสึกอุนนิดๆ
หรือเย็นเลย ก็ถึงเวลาที่เราจะ "ปลูกถายเชื้อ"
ปดฝาปดออก แลวเราก็ "เหยาะ" หัวเชื้อลงไปครับ
ปริมาณหัวเชื้อที่เราจะ "เหยาะ" หรือปลูกถายลงถุงขี้เลื่อยเรานี่ มันนาสงสัยจริงๆ วาควรใสมากนอย
แคไหนกี่เม็ดดี? บางคนก็จินตนาการไปไกลถึงขนาดวาตองใสเยอะๆเพราะคิดวาใสเชื้อเยอะแลวเห็ดจะออกดี
หรือ ออกเยอะ ออกนาน (กรณีคิดแบบนี้เราจะเจอประจํากับลูกคาบางคน...เหมือนคุยกับเจาของฟารม
เพาะกอนเห็ดเลยเนาะ...ที่เอากอนไปเพาะแลวออกดอกไมดี กลับมาโวยวายที่เรา พอเราพาไปดูกอนเห็ด
รุนเดียวกันที่เราเปดดอก เห็นเห็ดออกเต็ม เขาก็จะ"ไหล" ตอไปวา... ใชซิ ของตัวเองก็ใสเชื้อเยอะ
ของคนอื่นใสเชื้อนิดเดียว???)
ยันยัน และ "ทุกกริยายัน" เลยนะครับ วาการที่เห็ดออกดอกมากหรือนอย ไมไดเกี่ยวกับ
"จํานวนเมล็ดหัวเชื้อ" ที่ใสลงไป เพียงแคเมล็ดเชื้อ1 เมล็ด หากเปนเชื้อที่แข็งแรง ก็เพียงพอตอการเจริญเปน
เสนใจทั้งถุง และใหผลผลิตเต็มที่
ยืนยันดวยภาพนี้ครับ ...(แตในทางปฏิบัติ ใหใสประมาณ 10-15 เมล็ด หรือพอ ปดหนาขี้เลื่อยบางๆ
ครับ)
เกษตรพอเพียง.คอม
เกษตรพอเพียง.คอม
- 5. เกษตรพอเพียง.คอม
สวนไผในฟารมเห็ด อีกมุมหนึ่งของความพอเพียง สานสัมพันธของสองสายพันธุ
Surachai@JR Farm
การถายเชื้อขาวฟางลงกอนเห็ด 5
เอาละ...หลังจากเรียนรูการเตรียมหัวเชื้อ และเขี่ยเชื้อเรียบรอยแลว ทีนี้เราก็ชวยกันลําเลียงกอนเห็ด
เขาไปเก็บในโรงบมเชื้อครับปกติเขาจะใชโรงบมกับโรงเพาะดอกแยกกัน แตที่ฟารมหรือสําหรับคนที่ทําไมเยอะ
โรงบมกับโรงเปดดอกก็เปนที่เดียวกันเลย จะไดไมตองทํางานหลายรอบ
คําถามทายบท
Q:คุณครูครับขอถามนิดนึง เวลาเหยาะหัวเชื้อแลวปดดวยหนังสือพิมพเลยหรือครับพอดีกอนที่ซื้อมา
เห็นมีเหมือนสําลีอุดอยู ขอบคุณมากครับสําหรับความรูที่ให ติดตามตลอดครับ
A: นี่แหละครับที่ผมชอบ..ชอบ.. ทิ้งชวงจังหวะใหไดคิด ไดจินตนาการกันตอ เพราะถาอธิบาย
ละเอียดยิบมวนเดียวจบนี่ จะไมคอยสงสัยอะไร ...แตจะไปสงสัย และงง ตอนปฏิบัติจริงครับ
ถูกตองอยางที่ คุณ noknoy วาครับ ตอนเราเปดดอกจะเห็นคลายๆ สําลีอยู ภายใน
ก็เพราะคนทํากอนทําตามๆ กันมาไงครับ เขาบอกอยางไรก็ทําอยางนั้น ไมมีใครลองตั้งคําถามดูบาง
"ใสทําไม? .. ไมใสไดมั๊ย?" (บอกแลวไงครับที่นี่ไมคอยเหมือนชาวบาน)
ทางฟารมทดลองหมดแลวครับ ...งานชาขึ้นเยอะ ฮืม เพราะสําลีที่จะใชตองนําไปนึ่งฆาเชื้อกอนดวย
สุดทายลองไมใสดู ...โอโห... งานเร็วขึ้นมากครับ สบายทั้งคนทํากอนและคนเปดดอกพาลใหนึกวา"ใครหนอ?
พาทําคนแรก"
คนเปดดอกไมตองมาคอยแคะสําลีออก ซึ่งบางทีแคะไมหมดหรือไมทัน มันก็จะติดที่ขาเห็ดนั้นแหละ
ดูนาเกลียดยังไงไมรู
ปกติฟารมหรือคนทํากอนทั่วไป เมื่อ "เหยาะ" เชื้อแลว เขาจะปดทับเชื้อ ดวยสําลีอยางนี้ครับ
เกษตรพอเพียง.คอม
เกษตรพอเพียง.คอม
- 6. เกษตรพอเพียง.คอม
การถายเชื้อขาวฟางลงกอนเห็ด
สวนไผในฟารมเห็ด อีกมุมหนึ่งของความพอเพียง สานสัมพันธของสองสายพันธุ
Surachai@JR Farm
6
Q: อ.ครับ ในแตละขั้นตอนตองรักษาความสะอาดเพื่อไมใหมีเชื้ออื่นปนเปอน เชนนําเหล็กเขี่ยเชื้อ
ไปลนไฟฆาเชื้อ ที่นี้ผมสงสัยวากระดาษหนังสือพิมพที่เราหุมคอมันก็นาจะมีเชื้ออื่นปน เปอนเหมือนกัน
แลวมันไมเปนไรหรือครับ
A:ในทางปฏิบัติ ที่ฟารมจะใชกระดาษหนังสือพิมพใหมที่ยังไมเคยเปดอาน(ที่โรงพิมพเขาขายไมหมด
นํามาขายเปนมัดๆ นะครับ) แตถาเราไมแนใจใหตัดกระดาษฯ แลวใสถุงพลาสติกรัดปากใหแนนแลวนําไป
วางไวชั้นบนสุด นึ่งพรอมกับกอนเห็ดครับ
Q: กอนเชื้อที่รอใหเชื้อเดิน มีคนบอกวาถาไดรับแรงกระแทกหรือกระทบกระเทือนบาง
จะทําใหเชื้อเดินเร็วจริงเท็จอยางไรคะครู
A:"คนที่บอก" คือใครครับ ใชคนขายกอนเชื้อที่ยังไมเดินใหเราหรือเปลาครับ ถาใช...มุกเกาๆ นะครับ
การกระแทกกระเทือนมีแตจะชงักครับ (แตก็ไมมีผลมากมาย .. จะกระตุนใหออกดอกไดเฉพาะบางเห็ด เชน
เห็ดหอม) คนขายกอนเห็ด (ที่เชื้อยังไมเดิน) ควรใชมุก.. เอย ! ..คําพูดใหมวา "กอนเชื้อนที่ยังไมเดิน
สามารถรับไปได เพราะจะมีขอดีที่เสนใยจะไดไปพักตัว ปรับสภาพที่โรงเรือนใหม สิ่งแวดลอมใหม
ถารอกอนเดินเต็ม การขนสงจะทําใหเสนใจกระทบกระเทือน"
*************
ลืมไปหนอยนึง มือใหม หัดทําตองไปซื้อหัวเชื้อขาวฟางมาใชนี่นา.. เราหรือก็ชิน กับการทําใชเอง
ก็เลยไมคอยกังวลกับเรื่อง "คุณภาพหัวเชื้อ"
ถาตองซื้อหัวเชื้อเขาใชนี่ ... คงไมมีอะไรแนะนํามากไปกวา "ใหซื้อจากเจาที่วางใจได" คืออยางนอย
ก็ทําธุนกิจดานนี้มานาน และที่สําคัญเจานั้นตองมีโรงเปดดอกทดสอบเชื้อของตัวเองดวย
แตก็มีขอแนะนําเพิ่มเติมอีกเล็กนอย คือ
- ควรซื้อหัวเชื้อในระยะเสนใยเดินเปนวงประมาณเทาผลสม เพราะเราจะไดตรวจเช็คการปนเปอน
ของอื่นๆ ไดดวย หากซื้อในระยะขาวเต็มขวดจะไมสามารถตรวจสอบได บางครั้งเสนใยเห็ดก็เดินแผ
คลุมทับเชื้อปนเปอน อื่นได เมื่อเราเอามาใช ก็เทากับเราเอาเชื้อปนเปอนมาปลอยในกอนเห็ดเรา
- ควรเก็บขวดหัวเชื้อที่ซื้อมาไวสัก 2-3 ขวด ไมควรใชหมด เพราะตัวนี้จะเปนการตรวจสอบ
ความแข็งแรง ของเชื้อได คือ เมื่อเราทิ้งขวดเชื้อไวสัก 1.5 เดือน จะมีดอกเห็ดขึ้นในขวด หรือจนถึงโผลขึ้นมา
เหนือขวดเลยละ
...ถาในขวดเชื้อเกิดดอก แตกอนเห็ดเราไมเกิดดอก ใหพิจารณาตัวเราวาพลาดตรงไหน
...ถาในขวดเชื้อไมเกิดดอก กอนเห็ดเราก็ไมเกิดดอก ใหพิจารณาที่หัวเชื้อ
... ถาในขวดเชื้อไมเกิดดอก แตกอนเห็ดเราเกิดดอก ... ใหเลี้ยงขอบคุณเจาที่..