1. ΢ην Α΄ ηεηξάκελν ηνπ ζρνιηθνύ
έηνπο 2012-2013 νη καζεηέο ηνπ
ηκήκαηνο Α2 αζρνιήζεθαλ ζην
πιαίζην ηεο εξεπλεηηθήο εξγαζίαο
κε ην ζέκα
«Δγθέιαδνο θαη
αληηζεηζκηθή πξνζηαζία»

2. ΢ΔΗ΢ΜΟ΢
 Σειζμόρ είναι η δόνηζη ή η ξαθνική
κίνηζη ηηρ επιθάνειαρ ηηρ Γηρ. Ο
ζειζμόρ ζηιρ πεπιζζόηεπερ πεπιπηώζειρ
γίνεηαι αιζθηηόρ από ηην κίνηζη ηος
εδάθοςρ.
 Ο ζειζμόρ οπίζεηαι και αλλιώρ ωρ
Εγκέλαδορ. Ο εγκέλαδορ ζημαίνει ο
εγκαηεζηημένορ ζηα πεηπώμαηα, ζηο
ζηεπεό θλοιό ηηρ Γηρ.

3. ΔΗΓΖ ΢ΔΗ΢ΜΩΝ
 ΕΓΚΑΤΑΚΡΗΜΣΙΓΕΝΕΙΣ
 ΤΕΚΤΟΝΙΚΟΙ
 ΤΕΦΝΗΤΟΙ ΣΕΙΣΜΟΙ
 ΗΦΑΙΣΤΕΙΟΓΕΝΕΙΣ
 ΚΡΥΟΓΕΝΕΙΣ

4. ΔΓΚΑΣΑΚΡΖΜ΢ΗΓΔΝΔΗ΢
Δγθαηαθξεκζηγελείο είλαη νη ζεηζκνί πνπ
πξαγκαηνπνηνύληαη από ηελ πηώζε κεγάισλ
πεηξσκάησλ πάλσ ζηε Γε ιόγσ βαξύηεηαο.

5. ΣΔΚΣΟΝΗΚΟΗ
Δίλαη νη ζεηζκνί πνπ νθείινληαη ζε θαηαπόλεζε ηεο
ιηζόζθαηξαο εμαηηίαο θηλήζεσλ ησλ ιηζνζθαηξηθώλ
πιαθώλ.
Δίλαη θαη ε κεγαιύηεξε θαηεγνξία ησλ ζεηζκηθώλ
δνλήζεσλ.

6. ΖΦΑΗ΢ΣΔΗΟΓΔΝΔΗ΢
 Οη εθαηζηεηνγελείο ζεηζκνί είλαη θαη
απηνί θπξίσο κηθξνί ζεηζκνί νη νπνίνη
έρνπλ ηελ εζηία ηνπο ζε κεγάιε
απόζηαζε από ην εθαίζηεην

7. ΣΔΥΝΖΣΟΗ ΢ΔΗ΢ΜΟΗ
 Οη γεσιόγνη θαη ζεηζκνιόγνη
παξαδέρνληαη όηη κπνξνύλ
λα πξνμελεζνύλ ζεηζκνί από
ηηο δξαζηεξηόηεηεο ησλ
αλζξώπσλ

8. ΚΡΤΟΓΔΝΔΗ΢
 Οη Κξπνγελείο ζεηζκνί ζπκβαίλνπλ κε ηελ
απόηνκε πηώζε ηεο ζεξκνθξαζίαο. Τν έδαθνο
ζπγθξαηεί λεξό ζε πγξή κνξθή. Όηαλ ην πγξό
λεξό γίλεηαη πάγνο, ε δηαζηνιή ζπκπηέδεη ηα
πεηξώκαηα θαη είλαη πηζαλό λα πξνθιεζεί
δηάξξεμε ζε απηά.
 Οη επηπηώζεηο ελόο θξπνληθνύ ζεηζκνύ γίλνληαη
αηζζεηνί ζε αθηίλα ειάρηζηωλ ρηιηνκέηξωλ.
Σπλνδεύνληαη από ηνλ θξόην ζξαύζεο θαη
πξνθαινύλ δεκηέο ζε ηζηκεληέληεο ππνζηξώζεηο
θαη πιάθεο, ζην δίθηπν ζωιελώζεωλ θαη ζε πιηθά
ζεκειίωζεο πνπ βξίζθνληαη ζηε γξακκή ζξαύζεο.
Σπκβαίλνπλ ζπλήζωο ηηο πξώηεο πξωηλέο ώξεο
θαηά ηηο θξύεο πεξηόδνπο ηνπ ρεηκώλα.

9. Μέτρηση σεισμών
 Γηα ηνλ ππνινγηζκό ηνπ κεγέζνπο ησλ
ζεηζκώλ επηλνήζεθαλ δηάθνξεο θιίκαθεο. Οη
πην γλσζηέο είλαη:
 ε θιίκαθα ηνπηθνύ κεγέζνπο ΜL (θιίκαθα
Richter - ην όλνκά ηεο ην πήξε από ηνλ Ch.
Richter ην 1935)
 επηθαλεηαθνύ κεγέζνπο Ms
 ρσξηθνύ κεγέζνπο mb,
 κεγέζνπο δηάξθεηαο Μη,
 κεγέζνπο ζεηζκηθήο ξνπήο Mw
 *Σηην Ελλάδα, ζσνήθως, οι αναθορές ζηο
μέγεθος γίνονηαι ζε Ms

10. ΟΗ ΢ΔΗ΢ΜΟΗ ΢ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ
 Ζ Διιάδα θαηέρεη πρώηη θέζη ζε
Μεζόγεην θαη Δπξώπε θαη έκηη θέζη
ζε παγθόζκην επίπεδν.

11. ΟΗ ΢ΔΗ΢ΜΟΗ ΢ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ
 Ζ κεγαιύηεξε ζεηζκηθή δόλεζε ζηελ Διιάδα
ηα ηειεπηαία εθαηό ρξόληα είλαη ν ζεηζκόο
κεγέζνπο 7,2R πνπ έγηλε ζηηο 12 Απγνύζηνπ
1953 ζηε Κεθαινληά θαη ζηε ζπλέρεηα ζηελ
Ηζάθε θαη ζηε Εάθπλζν. Ο απνινγηζκόο ήηαλ
476 λεθξνί, 2.412 ηξαπκαηίεο θαη ηεξάζηηεο
πιηθέο θαηαζηξνθέο. ΢ε ζύλνιν 33.000 ζπηηηώλ
πνπ ππήξραλ ηόηε ζηα λεζηά απηά, ππήξμαλ
27.659 θαηαξξεύζεηο, ζνβαξέο πιηθέο δεκηέο ζε
2.780 ζπίηηα θαη ειαθξέο ζε 2.394 ζπίηηα.
 Σν απνηέιεζκα ήηαλ λα θαηαζηξαθνύλ
νινθιεξσηηθά ε Κεθαινληά, ε Ηζάθε θαη ε
Εάθπλζνο. Σε θαηαζηξνθή ζηε Εάθπλζν
ζπκπιήξσζε κηα κεγάιε ππξθαγηά.

12. ΟΗ Η΢ΥΤΡΟΣΔΡΟΗ ΢ΔΗ΢ΜΟΗ ΢ΣΖΝ
ΔΛΛΑΓΑ
 Κεθαινληά 7,2 Ρίρηεξ
 Άγηνο Δπζηξάηηνο 7,1 Ρίρηεξ
 ΢ηίβνο Θεζζαινλίθεο 6,5 Ρίρηεξ
 Αικπξό Βόινπ 6,5 Ρίρηεξ
 Πάξλεζα 5,9 Ρίρηεξ

13. ΟΗ Η΢ΥΤΡΟΣΔΡΟΗ ΢ΔΗ΢ΜΟΗ ΢ΣΟΝ
ΚΟ΢ΜΟ
 Νόηηα Υηιή 9,5 Ρίρηεξ 1960
 Αιάζθα/Ζ.Π.Α. 9,2 Ρίρηεξ 1964
 ΢νπκάηξα, Ηλδνλεζία 9,1 Ρίρηεξ 2004
 ΢νβηεηηθή Έλσζε 9,0 Ρίρηεξ 1952
 ΢εληάη, Ηαπσλία 8,9 Ρίρηεξ 2011
 Δθνπαδόξ 8,8 Ρίρηεξ 1906

14. ΟΗ Η΢ΥΤΡΟΣΔΡΟΗ ΢ΔΗ΢ΜΟΗ ΢ΣΟΝ
ΚΟ΢ΜΟ
 Υηιή 8,8 Ρίρηεξ 2010
 Aιάζθα/ΖΠΑ 8,7 Ρίρηεξ 1965
 ΢νπκάηξα/Ηλδνλεζία 8,6 Ρίρηεξ 2005
 Θηβέη 8,6 Ρίρηεξ 1950

15. ΔΠΗΠΣΩ΢ΔΗ΢ ΢ΔΗ΢ΜΩΝ
 Πξνθαινύλ βιάβεο ζε θηίξηα θαη
ηερληθά έξγα.
 Σξαπκαηηζκνύο θαη απώιεηεο
αλζξώπσλ θαη δσώλ.

16. ΠΡΟ΢ΣΑ΢ΗΑ ΑΠΟ ΢ΔΗ΢ΜΟΤ΢

17. ΚΑΣΑ ΣΖ ΓΗΑΡΚΔΗΑ ΣΟΤ ΢ΔΗ΢ΜΟΤ
ΜΔ΢Α ΢ΣΟ ΢ΠΗΣΗ
 Παξακείλεηε ςύρξαηκνη.
 Καιπθζείηε θάησ από θάπνην αλζεθηηθό
έπηπιν θαη ηαπηόρξνλα πξνζηαηέςηε ηα
κάηηα ζαο κε ην εζσηεξηθό ηκήκα ηνπ
ρεξηνύ ζαο.
 Δάλ δελ ππάξρεη θνληά ζαο θάπνην
αλζεθηηθό έπηπιν θαζίζηε ζην πάησκα κε
ην πξόζσπό ζαο ζηξακκέλν ζε εζσηεξηθό
ηνίρν, καθξηά από παξάζπξα θαη έπηπια
πνπ κπνξνύλ λα πέζνπλ πάλσ ζαο.

18. ΚΑΣΑ ΣΖ ΓΗΑΡΚΔΗΑ ΣΟΤ ΢ΔΗ΢ΜΟΤ
ΜΔ΢Α ΢ΣΟ ΢ΠΗΣΗ
 Δάλ είζηε ζην θξεβάηη, κείλεηε αθίλεηνη θαη
πξνζηαηέςηε ην θεθάιη ζαο κε έλα
καμηιάξη.
 Μελ πξνζπαζείηε λα απνκαθξπλζείηε από
ην ζπίηη.
 Μελ βγαίλεηε ζηα κπαιθόληα.
 Μελ ρξεζηκνπνηείηε ηνλ αλειθπζηήξα.

19. ΔΞΩ ΑΠΟ ΣΟ ΢ΠΗΣΗ
 Απνκαθξπλζείηε από ηα γεηηνληθά θηίξηα
θαζώο θαη από ηειεθσληθά ή ειεθηξηθά
θαιώδηα.
 Καιύςηε ην θεθάιη ζαο κε θάπνηα ηζάληα ή
ραξηνθύιαθα πνπ κπνξεί λα έρεηε ζηε
δηάζεζή ζαο.
 Μείλεηε ζε αλνηρηό ρώξν κέρξη λα
ζηακαηήζεη ε δόλεζε.

20. ΢ΣΟ ΑΤΣΟΚΗΝΖΣΟ
 Καηαθύγεηε ζε αλνηρηό ρώξν θαη
ζηακαηήζηε ακέζσο ην απηνθίλεην.
 Μείλεηε κέζα ζην απηνθίλεην κέρξη λα
ζηακαηήζεη ε δόλεζε.
 Απνθύγεηε ηηο γέθπξεο ή ηηο ππέξγεηεο
δηαβάζεηο.

21. ΢ΣΟ ΢ΥΟΛΔΗΟ
 Καιπθζείηε γξήγνξα θάησ από ην ζξαλίν.
 Πέζηε ζηα γόλαηα θαη θαιύςηε ην θεθάιη
ζαο κε ηα ρέξηα ζαο.
 Απνκαθξπλζείηε από ηα παξάζπξα.
 Παξακείλεηε ζηε ζέζε ζαο κέρξη λα ζαο
δνζνύλ πεξηζζόηεξεο νδεγίεο από ηνπο
δαζθάινπο ζαο.

26. ΢Δ ΑΝΟΗΥΣΟ ΥΩΡΟ
 Αθνύζηε πξνζεθηηθά ηηο νδεγίεο ησλ
δαζθάισλ ζαο θαη απνκαθξπλζείηε από
άιια θηίξηα, δέληξα θαη θαιώδηα.
 Καζίζηε ζην έδαθνο θαη θαιύςηε ην θεθάιη
ζαο κε ηα ρέξηα ζαο.
 Παξακείλεηε ζε αλνηρηό ρώξν.
 Δάλ βξίζθεζηε ζην δξόκν γηα ην ζρνιείν ή
ην ζπίηη κελ αιιάδεηε δξνκνιόγην θαη
ζπλερίζηε πξνο ηελ ίδηα θαηεύζπλζε.

27. ΜΔΣΑ ΣΟ ΢ΔΗ΢ΜΟ
 Μείλεηε πξνεηνηκαζκέλνη γηα ηνπο
κεηαζεηζκνύο.
 Διέγμηε ηνλ εαπηό ζαο θαη ηνπο γύξσ ζαο γηα
πηζαλνύο ηξαπκαηηζκνύο.
 Μελ κεηαθηλείηε ηνπο βαξηά ηξαπκαηηζκέλνπο.

28.  Αθνινπζείηε ηηο νδεγίεο ησλ αξρώλ θαη κελ
πηζηεύεηε ηηο αλππόζηαηεο θεκνινγίεο.
 Υξεζηκνπνηείηε ην ηειέθσλν κόλν ζε
εμαηξεηηθέο πεξηπηώζεηο, γηαηί πξνθαιείηε
ππεξθόξησζε ηνπ ηειεθσληθνύ δηθηύνπ.
 Μελ ρξεζηκνπνηείηε άζθνπα ην απηνθίλεην,
γηαηί εκπνδίδεηε ηα ζπλεξγεία δηάζσζεο.

29.  Ο ζεηζκόο απνηειεί κηα θπζηθή
πξνεηδνπνίεζε γηα επεξρόκελν ηζνπλάκη.
Μεηά από έλαλ ηζρπξό ζεηζκό
απνκαθξπλζείηε από παξαζαιάζζηεο
πεξηνρέο ή πεξηνρέο ρακεινύ πςνκέηξνπ πνπ
γεηηνλεύνπλ κε ηε ζάιαζζα.
 Μελ πιεζηάδεηε ηηο αθηέο γηα λα
παξαθνινπζήζεηε έλα επεξρόκελν ηζνπλάκη.
Όηαλ δείηε ην ηζνπλάκη είλαη πηζαλά πνιύ
αξγά γηα λα ην απνθύγεηε.

30.  Παξακείλεηε καθξηά από ηηο παξαζαιάζζηεο
πεξηνρέο κέρξη λα ελεκεξσζείηε από ηελ
αξκόδηα Τπεξεζία όηη δελ ππάξρεη θίλδπλνο.
Έλα ηζνπλάκη δελ απνηειείηαη από έλα θαη
κόλν θύκα, αιιά από κηα ζεηξά από θύκαηα κε
δηαθνξεηηθό ρξόλν άθημεο ζηελ αθηή.
 Μελ πιεζηάδεηε ηηο αθηέο γηα λα
παξαθνινπζήζεηε έλα επεξρόκελν ηζνπλάκη.
Όηαλ δείηε ην ηζνπλάκη είλαη πηζαλά πνιύ
αξγά γηα λα ην απνθύγεηε.

31.  ΢ε πνιιέο πεξηπηώζεηο, ελόο επεξρόκελνπ
ηζνπλακηνύ πξνεγείηαη κηα ζεκαληηθή αύμεζε
ή πηώζε ηεο ζηάζκεο ηνπ ύδαηνο. Σν
θαηλόκελν απηό απνηειεί θπζηθή
πξνεηδνπνίεζε θαη ζα πξέπεη λα ιακβάλεηαη
ζνβαξά ππόςε.
 Έλα ζρεηηθά κηθξνύ κεγέζνπο ηζνπλάκη ζε έλα
ζεκείν κηαο αθηήο κπνξεί λα κεηαβιεζεί ζε
έλα εμαηξεηηθά κεγάινπ κεγέζνπο ζε κεξηθά
ρηιηόκεηξα απόζηαζε.

32. Επιπηώζεις ζειζμών ζηο θσζικό
περιβάλλον
 Ο ζεηζκόο κπνξεί λα δηαηαξάμεη ηελ
θαζεκεξηλή δσή δεκηνπξγώληαο ζεκαληηθά
πξνβιήκαηα:
 -΢ε δίθηπα όπσο:
 νδηθό (θαηαζηξνθή δξόκσλ, γεθπξώλ θηι.)
 ζηδεξνδξνκηθό (θαηαζηξνθή γξακκώλ)
 ηειεπηθνηλσληαθό
 ειεθηξηθό
 ύδξεπζεο
 -΢ε θαηνηθίεο, δηάθνξα θηίξηα θαη άιιεο
θαηαζθεπέο
 -΢ην θπζηθό πεξηβάιινλ – θαηνιηζζήζεηο,
ξεπζηνπνηήζεηο, θαζηδήζεηο.

33.  Αλ θαη θάζε ρξόλν ζε όιν ηνλ θόζκν γίλνληαη
αληηιεπηνί πεξηζζόηεξνη από 3000 ζεηζκνί,
ζπλήζσο ιηγόηεξνη από 10 είλαη απηνί πνπ
πξνθαινύλ ζεκαληηθέο απώιεηεο ζε αλζξώπηλεο
δσέο. Ο ηζρπξόηεξνο ζεηζκόο πνπ έρεη θαηαγξαθεί
πνηέ είλαη απηόο ηεο Υηιήο ην Μάην ηνπ 1960 θαη είρε
κέγεζνο 9,5 βαζκνύο ηεο θιίκαθαο Ρίρηεξ.

34.  ΢ηελ παγθόζκηα ηζηνξία έρεη θαηαγξαθεί έλαο
ηεξάζηηνο αξηζκόο ζεηζκώλ. Πνιινί από απηνύο
θαηέζηξεςαλ πόιεηο θαη ρσξηά. Όκσο όζν κεγάιε
θη αλ ήηαλ ε θαηαζηξνθή, θαλέλαο ζεηζκόο δε
ζηάζεθε ηθαλόο λα ζηακαηήζεη ηελ εμέιημε ηνπ
αλζξώπηλνπ πνιηηηζκνύ. Σα θηίξηα μαλαρηίζηεθαλ,
νη δξόκνη μαλαθηηάρηεθαλ θαη όινη απέθηεζαλ
εκπεηξίεο γηα ηε κειινληηθή αληηκεηώπηζε ησλ
ζεηζκώλ.