1. นางสาวกมลรัตน ฉิมพาลี 1
จัดทําโดยครูปุมไบโอ http://pumpuyinlove.wordpress.com
Key – Student Worksheet
1. Directions: Match each term below to its definition. Each definition will
be used once.
ใช Pseudopodium โอบลอมอาหารเปนถุง
1. Amoeba ______ A.
เรียก Food vacuole
ใช Cilia พัดอาหารเขาสู oral grove
2. Paramecium ______ B.
แลวเกิดเปน Food vacuole
3. Sponge ______ C. Choanocyte และ amoebocyte
4. Hydra ______ D. Gastrovascular cavity และ gland cell
Pharynx เขาสูทางเดินอาหารที่
5. Flat worm ______ E.
แตกแขนงไปทั่วรางกาย
ไมมีระบบทางเดินอาหาร ใช sucker
6 Tapeworm ______ F.
ดูดอาหารจาก host
มีทางเดินอหารสมบูรณ ใช Gizzard
7. Earth Worm ______ G.
บดเคี้ยวอาหาร
มีอวัยวะคลายฟนในการยอยอาหาร
8. Arthropod ______ H.
ทางเดินอาหารสมบูรณ
9. Mollusk ______ I. ทางเดินอาหารสมบูรณ มี radula คลายฟน
10. Cow ______ J. มีจุลินทรียและแบคทีเรียชวยยอยเซลลูโลส
2. จงเรียงจับคูภาพและเหตุการณ จากนั้นเรียงลําดับการกลืนอาหาร (ปรับปรุงภาพจาก ชีววิทยา 1
ผูเขียน ดร.สนาม แกวไวยุทธ. 2554)
(A) (B) (C)
A. >>1. การหายใจปกติ
B. >> 2. เพดานออน (soft palate) ยกขึ้น เพื่อปดรูจมูกดานใน
3. กลามเนื้อลิ้นบังคับใหอาหารผานเขาไปในหลอดอาหาร และลิ้นจะหดถอยไปดานในของปาก
C. >> 4. ฝาปดกลอเงสียง (epiglottis) และหลอดลมปดทับกันสนิท
5. กลามเนื้อที่ผนังคอหอยบีบตัวดันอาหารลงสูหลอดอาหาร

2. ใบกิจกรรมเรื่องระบบการยอยอาหาร
3. ทบทวนชีวโมเลกุล
กระบวนการนี้เรียกวา กระบวนการนี้เรียกวา………ปฏิกิริยากับน้ํา
ปฏิกิริยารวมกับน้ําในการสังเคราะหโมเลกุล…… การสลายโมเลกุลใหญใหเปนสารโมเลกุลเล็ก……
3. จงเปรียบเทียบจํานวน C, H และ O และเขียนสูตรในแตละสูตรโครงสราง
A. B. C. D. E.
C= ……………….. C= ……………….. C= ……………….. C= …………… C= ………………..
H=………………… H=………………… H=………………… H=……………. H=…………………
O=………………… O=………………… O=………………… O=………… O=………………
อธิบายเรื่องสูตรน้ําตาลโมเลกุลเดี่ยว Ribose C5H10O5 , Deoxyribose C5H10O6 และน้ําตาลกลูโคส
แล็กโตส และฟรักโทส ซึ่งมีสูตร C6H12O6 เปน Isomer คือมีสูตรโมเลกุลเหมือนกันแตสูตรโครงสราง
ตางกัน และที่เห็น DNA, RNA เปนวง เนื่องจากน้ําตาลที่พบในธรรมชาติมักจะมีการละลายน้ําเกิด
เปนววง
หนวยยอยของสารอาหาร คารโบไฮเดรต
4. สังเกตจาก หมูคารบอกซิลและหมูอะมิโน
กรดอะมิโนจําเปน ไดแก Isoleucine, leucine,
lysine, methionine, phenyalanine, threonine,
tryptophan, valine

3. นางสาวกมลรัตน ฉิมพาลี 3
จัดทําโดยครูปุมไบโอ http://pumpuyinlove.wordpress.com
(ภาพจาก http://www.learners.in.th/blogs/posts/264172 )
ทดสอบดวย Buiret ตรวจสอบการประกอบขึ้นจาก KOH แะสารละลาย CuSO4 ถามีโปรตีน
(พันธะเปปไทด 4 อยางนอย พันธะ)จะใหผลมีสีมวง
5. ไขมัน (Lipid)
สารโมเลกุลขนาดใหญ ละลายไดดีใน
สารละลายอินทรีย มีขั้ว/ไมมีขั้ว
ประกอบดวย Glycerol 3 โมเลกุล
และ Fatty acids 1 โมเลกุล
(ภาพจาก http://infohost.nmt.edu/~klathrop/biology.htm)
ทําไมถึงเรียก Triaglycerol ทั้งๆๆที่มี Glycerol 1 โมเลกุล เพราะชื่อเต็มๆคือ Triacylglycerol
(ไตรแอซิลกลีเซอรอล) ไตรแอซิล คือ 3 กรด + Glycerol นั่นเอง (เชื่อมกันดวยพันธะ ester)
6. กระบวนการยอยอาหาร
6.1 ฟน
ฟนน้ํานมมี 20 ซี่
ฟนแทมี 32 ซี่
ชนิดออกฟนแบงออกเปน
1. ฟนตัด (Incisor) มี 8 ซี่
2. ฟนเขี้ยว (canine) มี 4 ซี่
3. ฟนกรามหนา (Premolar) มี 8 ซี่
4. ฟนกรามหลังมี (Molar) มี 12 ซี่
เขียนสูตรได I2/2 C1/1 P2/2 M3/3
ความแตกตางของฟนน้ํานมกับ
ฟนแทคือ ฟนน้ํานมไมมี Premolar
และกรามหลังในสุด
6.2 ตอมน้ําลาย (salivary gland)
คูที่ 1 ตอมพาโรทิด อยูบริเวณกกหู
สรางน้ําลายชนิดใสอยางเดียว ถาอักเสบจะปนโรคคางทูม
คูที่ 2 ตอมใตขากรรไกร (submaxillary gland)
สรางทั้งเหนียวและใส
คูที่ 3 ตอมใตลิ้น (sublingual gland)
(ภาพจากhttp://trialx.com/g/Cancer_Of_The_Salivary_Gland-1.jpg สรางทั้งชนิดเหนียวและใส

4. ใบกิจกรรมเรื่องระบบการยอยอาหาร
6.3 กระเพาะอาหาร
- กระเพาะอาหารมีกลามเนื้อหูรูด 2 ที่คือ
1. Cardiac sphincter มีหนาที่
ปองกันอาหารในกระเพาะอาหารกลับไปที่
หลอดอาหาร
2. Pyloric sphincter มีหนาที่
ปองกันอาหารไมใหไปที่ลําไสเล็กเร็วเกินไป
- เซลลภายในกระเพาะอาหาร
1. Gastric gland ประกอบดวย
1.1 Mucus cells ทําหนาที่ สรางน้ําเเมือก
ปองกันอันตรายจาก HCL และน้ํายอย
(ภาพจาก Biology by Cambell and Reece 8ed)
1.2 Chief cell สราง pepsinogen, prorenin
Gastrin เปนฮอรโมนที่สรางมาจากกระเพาะอาหาร 1.3 Parietal cell สราง HCL ชวยทําให
ทําหนาที่กระตุน Pariental cell ใหหลั่ง HCL วาแต pepsinogen(inactive) กลายเปน
นักวิทยาศาสตรรูไดอยางไรวา Gastrin เปนฮอรโมน pepsin(active) และชวยให Prorenin กลายเปน
เมื่อใชตมแลวยังทําหนาที่ได เอนไซมจะถูกลําลาาย renin ยอยโปรตีนในน้ํานม
การทํางานดวยความรอน
6.4 กระเพาะอาหาร
(ภาพจาก http://www.britannica.com )
Enteropeptidase จากลําไสเล็ก
ลําไสเล็กประกอบดวย Trypsinogen (inactive) Trypsin
1. Duodenum มีตอมสรางน้ํายอยและ Trypsin
มีน้ํายอยไหลมาจากตับออนและน้ําดี Procarboxypeptidase carboxypeptidase
จึงทําใหมการยอยมากทีสุด
ี ่ Trypsin
2. Jejunum มี villi มากที่สุด จึงมีการดูดซึม Chymotrypsinogen Chymotrypsin
มากที่สุด
3. Ileum มีขนาดยาวที่สุด ตอกับลําไสใหญ

5. นางสาวกมลรัตน ฉิมพาลี 5
จัดทําโดยครูปุมไบโอ http://pumpuyinlove.wordpress.com
7. ระบบยอยอาหาร
ภาพ อวัยวะที่ การหลั่งสาร ผลิตภัณฑ
ยอยอาหาร (secretion)
ปาก - น้ําลาย (saliva) -คารโบไฮเดรตโมเลกุลใหญ
- Amylase กลายเปนโมเลกุลเล็กลง
- mucus - น้ําตาลโมเลกุลคู
- Enzyme lysosome
คอหอยและ - เมือก -
หลอดอาหาร
กระเพาะอาหาร น้ํายอยในกระเพาะ
(Gastric Juice)
> กรด HCl จาก < สรางสภาวะกรด ให
parietal cell pepsin ทํางานไดดี
> เอนไซม pepsin
สรางจาก chief cell < Protien ขนาดใหญมี
ขนาดเล็กลง Small
polypeptides
> เรนนิน
< สําหรับยอยโปรตีนในน้ํานม
> เมือก สรางจาก
mucus cell สําหรับ < การดูดซึมแอลกอฮอล
เคลือบกระเพาะ วิตามิน
ตับออน Pencreatic enzymes -
-Trypsinogen
Chymotrypsinogen,
Procarboxypeptidase
-Amylase และ lipase
- NaHCo3
ทําใหลําไสเล็กเปนเบส

6. ใบกิจกรรมเรื่องระบบการยอยอาหาร
ตับและถุงน้ําดี ตับสรางน้ําดี -
เก็บไวที่ถุงน้ําดี
ลําไสเล็ก -เมือก Protien digestion
- Disaccharidase, polypeptides
Dipeptidases,
Aminopeptidase, Pancreatic trypsin and
Aminopeptidase, chymotrypsin
Nucleotidases
Small polypeptides
Pancreatic trypsin and
chymotrypsin
Smaller polypeptides
Pancreatic carboxypeptidase
Amino Acid
Intestine Dipeptidase,
Aminopeptidase
(ภาพจากhttp:
//en.wikipedia.org/
wiki/Digestion ) Amino Acid

7. นางสาวกมลรัตน ฉิมพาลี 7
จัดทําโดยครูปุมไบโอ http://pumpuyinlove.wordpress.com
ลําไสเล็ก (ตอ) DNA, RNA digestion
Pancreatic nucleases
Nucleotidases
Nucleotides
Nucleotidases and
phosphatase
Nucleotides
Nitrogenous base, sugar,
phosphates
Fat digestion
Fat (Triglycerides)
Bile salts
Pancreatic lipase
Glycerol, fatty acid,
monoglycerides
ลําไสใหญ - เมือก - ดูดน้ํา วิตามิน เกลือแรกลับ
- เคลื่อนไหวแบบ - สรางวิตามิน K, B12
peristalsis กรดโฟลิก

8. ใบกิจกรรมเรื่องระบบการยอยอาหาร
8. Bingo Digestion
Digestion BINGO GAME
คําชี้แจง ใหนักเรียนเขียนเอ็นไซม, สารหรืออวัยวะในระบบยอยอาหารลงในตาราง (หามซ้ํา)
กติกา 1. เมื่อจับฉลากขึ้นมา อานใหสมาชิกฟง ตองอธิบายฉลากใบนั้นวาเกี่ยวของกับคําไหนในตาราง
ภายใน 20 วินาที ถึงจะสามารถ กากบาทลงในตารางได การบิงโกเปนไปตามกติกาบิงโกทั่วไป

9. นางสาวกมลรัตน ฉิมพาลี 9
จัดทําโดยครูปุมไบโอ http://pumpuyinlove.wordpress.com
ฉลาก
น้ํายอย
น้ํายอยไขมัน น้ํายอย คารโบไฮเดรต น้ํายอยที่มีใน
Polypeptides น้ําลายมากที่สุด
น้ํายอย
น้ํายอยกรดอะมิโน
Protien ชวยใหไขมัน ชวยใหลําไสเล็กเปน
แและพอลิเปปไทต
แตกตัว เบส
สายสั้นๆ
เซลลที่สราง

ยอย DNA และ เซลลสรางเมือกใน
เซลลที่สรางกรด HCl เอนไซม pepsin
RNA กระเพาะอาหาร
การยอยอาหาร
เอนไซมที่ยอย อวัยวะที่ยอยเฉพาะ
ถุงเก็บน้ําดี เชิงกล
น้ํานม โปรตีน
อวัยวะการยอย
อวัยวะที่มี
โดยใชเอนไซม
อวัยวะที่สราง การยอยไขมัน
เกิดขึ้นครั้งแรก ดูดซึมน้ํากลับและ
น้ําดี และคารโบไฮเดรต
ขับกากอาหาร