SlideShare a Scribd company logo
+ 
Temat numeru: 
Zmiana w człowieku, 
człowiek w zmianie 
Październik 2013 
Dołącz do nas: 
Masz ochotę na zmianę? U!Lider – Innowacyjna Szkoła dla Liderów. 
4 
Listy od czytelników 
6 
Kiedy coachowi jest potrzebna superwizja? Wywiad z Maciejem Baryłką. 
3 
TROPowieści 
Światowy Tydzień Przedsiębiorczości w TROPie. 
7 
Kalendarium TROP 
Co? Gdzie? Kiedy? 
8 
Co słychać w SWAT? 
Kalendarium SWAT 
9 
Zapraszamy do kontaktu i współpracy 
Redakcja TROPlettera. 
10 
Człowiek w zmianie, zmiana w człowieku – psychologiczne aspekty zmiany. Artykuł Beaty Borkowskiej-Ślósarskiej inspirowany rozmową z Dorotą Szczepan-Jakubowską. 
1 
toolTROP 
Dział z praktycznymi narzędziami trenerskimi i coachingowymi. 
5 
2 
Ku zmianom, czyli jak to widzi coach i klient coachingu Wywiad z Przemysławem Kluge oraz „Droga do zmiany” – list od coachee. 
…
Grudzień 2013 
Jaka jest różnica między ewolucyjną a rewolu- cyjną zmianą? Co przeżywam i co motywuje mnie do działania, gdy zmienia się moje otocze- nie? Co się dzieje z moim otoczeniem, kiedy po- dejmuję decyzje o zmianie? O psychologicznych aspektach zmiany na podstawie rozmów z Doro- tą Szczepan-Jakubowską pisze Beata Borkowska- Ślósarska. 
„To co się dzieje z człowiekiem w zmianie zależy od tego jaką zmianę on przechodzi.” 
Są zmiany, które w naturalny sposób wynikają z dotychczasowych doświadczeń, przemyśleń i wątpliwości. Decyzja o niej dojrzewa i w pew- nym momencie po prostu pojawia się działanie. Taki typ zmian nazywamy zmianami ewolucyjny- mi. W myśl koncepcji rogeriańskiej człowiek jest zdeterminowany do rozwoju i zmiany, nie może się „nie rozwijać”. Ciągle poszukuje możliwości i środowisk, które dałyby mu impuls, aby się zmieniać. Dotyczy to organicznych, ewolucyjnych procesów psychologicznych, fizycznych i społecz- nych. Człowiek szuka nowych sposobów odpo- czywania, nowych trybów pracy, rozwija swoje kompetencje. Tego typu zmiany są często nie- zauważalne. Dlatego ważne jest powiedzenie, że jesteśmy w stałej zmianie. 
Inaczej wygląda nasz stosunek do zmian, które wynikają z pewnych, niekoniecznie pożądanych okoliczności. Związane są z takim momentem, w którym ten sam sposób bycia i życia przestaje przynosić satysfakcję i profity. Taka sytuacja wy- maga zmian radykalnych – rewolucji. 
Podstawowym założeniem zmiany jest to, że to proces całościowy. Zarówno emocjonalny, my- ślowy jak i związany ze sposobem działania. Bar- dzo trudno byłoby zmienić się na poziomie prze- konań, nie zmieniając swojego emocjonalnego stosunku do różnych zjawisk lub osób, nie zmie- niając swojego sposobu działania. Rewolucja, jest o tyle „trudniejsza”, że jest związana z całościową zmianą przekonań, nawyków emocjonalnych, relacji, a w konsekwencji – sposobu życia. 
Zjawisko zmian rewolucyjnych można porównać do dziecka, które przestaje raczkować i zaczyna chodzić na dwóch nogach. Teoretycznie jest to tylko zmiana motoryczna, ale w praktyce dziecko 
CZŁOWIEK W ZMIANIE, ZMIANA W CZŁOWIEKU – PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY ZMIANY
Grudzień 2013 
inaczej widzi świat, inaczej rozwija się jego mózg, ma zupełnie nowe przeżycia. Rodzice inaczej rea- gują na jego zachowania, bo ich dziecko zaczyna stanowić większe zagrożenie dla własnego bez- pieczeństwa. Malec uczy się, co niepokoi rodziców i zaczyna walczyć o realizację własnych zachcia- nek, potrzeb i ciekawości. Z czego innego zaczyna się cieszyć, ma znacznie szersze możliwości. W tym momencie zmiana, która pozornie wyglą- da tylko na motoryczną, w istocie jest całościową zmianą tego dziecka i jego relacji ze światem. 
Bardzo podobnie można powiedzieć o osobie, która w pewnym momencie dochodzi do wniosku, że już nie chce być pracownikiem wykonującym czyjeś polecenia. Chciałaby samodzielnie kierować projektem lub zacząć pracować „na własna rękę”, zostać przedsiębiorcą. Okazuje się, że zmienia ona nie tylko swój sposób myślenia o pracy zawodo- wej, ale też zaczyna mieć innych znajomych, na co innego zwraca uwagę, inaczej buduje relacje w rodzinie. Wiąże się to też z tym, że inaczej prze- żywa różne sytuacje, zmienia się jej rozumienie sukcesu, jej samoocena. Zmienia się wszystko. Teoretycznie to jest nadal ten sam człowiek, ale wielu znajomych powie, że to nie ta sama osoba, co kiedyś. 
Co w takim razie jest trudnego w zmianach? Lu- dzie w zmianie przeżywają różne emocje. Zwykle zaczyna się od niepokoju wywołanego nowymi reakcjami na znane sytuacje. Reakcjami, których sama osoba jeszcze dobrze nie zna. 
Następnie pojawia się złość. Okazuje się, że dana osoba, nie potrafi zrobić wielu rzeczy, które kie- dyś były dla niej proste. Wynika to z faktu, że obecnie zależy jej na innym efekcie i nawykowe działania przestają przynosić pożądane skutki. Złość jest szczególnie silna, kiedy taka osoba ma poczucie, że zmiana jest wymuszona, że nie miała możliwości sama do niej dojrzeć. 
Gdy złość się wypali pojawia się smutek. Jest to nostalgia za starą rzeczywistością, która obecnie jawi się we wspomnieniach, jako coś niezwykle miłego, atrakcyjnego i pożądanego. Nawet jeżeli kiedyś dana osoba niezbyt ją akceptowała. Ten smutek to tęsknota za „starymi, dobrymi czasa- mi”. Wynika on również z tego, że profity, które ta osoba czerpała ze „starego” sposobu życia, teraz są niedostępne. Wtedy miała poczucie mo- cy, a teraz przeżywa bezradność. 
Smutek związany jest z pożegnaniem przeszłości i jest nieodłącznym elementem zmian, trzeba go
Grudzień 2013 
przeżyć. Dopiero kiedy strumień emocji opadnie, ludzie są zdolni do akceptacji. Taki proces można nazwać cyklem zmiany i występuje on u prawie wszystkich osób, tylko z różnym nasileniem. 
Aby łatwiej przechodzić zmianę warto „zaprzyjaź- nić” się z emocjami. Nie bronić się przed nimi, gdyż paradoksalnie, taka obrona powoduje ich narastanie. 
Kiedy jesteś smutny ale udajesz wesołego, nawet przed samym sobą, to w gruncie rzeczy jesteś bardziej smutny, niż jakbyś był po prostu smutny. Ten smutek zaczyna przebijać i zalewać zarówno Ciebie jak i Twoje otoczenie. Podobnie jest ze zło- ścią. Wiadomo, że złość odreagowana mija szyb- ciej niż tłumiona. Trzeba tylko wiedzieć, że jest się złym. 
Wielu osób, pomimo iż są źli na „świat” i okolicz- ności zewnętrzne, to i tak obwiniają siebie, kieru- ją złość w swoim kierunku. Jest to jeden z bardziej destrukcyjnych i trudnych do przejścia momen- tów. Ciężko jest z kimś dyskutować, gdy twierdzi, „że jest za głupi, żeby to robić” lub że „na pewno nic mu nie wyjdzie”. 
Czasami, gdy ktoś jest zły, to mówi np. „nie wy- szło mi to szkolenie, zachowałem się jak idiota”. Jest to dość mocny sposób odreagowania. Praw- dopodobnie, gdy złość opadnie, trener będzie miał czas, żeby trochę się posmucić. Jest to po- trzebne by przygotować się do kolejnego kon- struktywnego działania. Natomiast, jeśli człowiek ukrywa złość w sobie, to potem determinuje ona jego działania. Podobnie jest ze strachem. Jest to uczucie, do którego część ludzi przyznaje się z ogromną trudnością, bo nie wie, że się boi. W takich sytuacjach wykonuje różne działania unikowe, żeby nie przyznać się do lęku przed porażką. Ważne jest, aby móc stanąć oko w oko z tematem i przyznać, że się boję. W przejściu cyklu zmiany, poza samoświadomością i kontak- tem z własnymi emocjami, pomaga również roz- mowa z uważnym rozmówcą. Działa ona jak kata- lizator tego procesu. Szybciej można przejść do fazy akceptacji, a co za tym idzie szybciej osiągnąć satysfakcjonujący rezultat. Natomiast osiągnięcie zamierzonych efektów utrwali pewność, że taka zmiana jest do przejścia. 
Jak zatem możemy sobie pomóc żyjąc w perma- nentnej zmianie? Jak ułatwić sobie i innym funk- cjonowanie w ciągle zmieniającej się rzeczywisto- ści? 
Kluczowa jest tu umiejętność uczenia się zmiany. Przypomina to jogę. Jeżeli nauczysz swoje ciało czuć się dobrze i swobodnie działać w różnych pozycjach, to będzie ono bardziej zrównoważone i elastyczne oraz mniej podatne na kontuzje. Tak samo jest z nami. Jeżeli będziemy się stale ćwi- czyć w byciu w zmianie, przyglądać się sobie i uświadamiać co się ze mną dzieje, każdy kolejny cykl zmiany będzie dla nas prostszy, a my bę- dziemy bardziej elastyczni. Pomocna jest też świadomość, że inni ludzie dookoła nas także są w procesach zmian. Wszystkie zmiany w środowi- skach zawodowych, lokalnych, politycznych czy gospodarczych, wpływają na nas. Naturalną po- trzebą ludzi jest odnajdywanie się w nich. Jeste-
Grudzień 2013 
śmy częścią wielkiego systemu, który wciąż ewo- luuje, zmienia się i my też musimy się w nim zmieniać. Każda zmiana zewnętrzna jest w pew- nym sensie zmianą w człowieku. Z drugiej strony, jeżeli zmieni się jeden człowiek to prawdopodob- nie w jakiś sposób zmieni się również jego oto- czenie. Hasło „Człowiek w zmianie, zmiana w człowieku” to dwie strony tego samego meda- lu. 
Podziel się swoją opinią. Napisz do nas: tropletter@grupatrop.pl 
Jeżeli zastanawiasz się jak możesz wspierać w zmianach organizacje, zespoły i indywidualnych ludzi, zapra- szamy do zapoznania się z ofertą Akademii TROP. 
Wszystkie propozycje naszych szkół, programów i superwizji na najbliższe miesiące znajdziesz w Kalenda- rium Grupy TROP. 
Wróć do spisu treści Półroczna Specjalizacja: Trener Pierwszego Stopnia – start już 18.01.2014 Szkoła Trenerów Pierwszego Stopnia – start 12.04.2014 Zapraszamy do kontaktu: akademia@grupatrop.pl / 22 615 28 91 oraz na stronę WWW: Szkoła Trenerów Pierwszego Stopnia 
Szkolenie Wewnętrznych Zespołów Trenerskich Zapraszamy do kontaktu: dlafirm@grupatrop.pl / 22 615 28 91 oraz na stronę WWW: Budowanie Zespołów Trenerskich 
Dla firm
Grudzień 2013 
Czy można odróżnić zmianę siebie od zmiany zachowań? Czy decyzja o niepodejmowaniu zmiany niesie za sobą zmianę? 
O zmianie z perspektywy coacha rozmawiamy z Przemysławem Kluge doświadczonym trene- rem oraz coachem, polonistą, współwłaścicielem Kancelarii Gry (www.kancelariagry.pl). 
Czym, z perspektywy coacha jest zmiana i jakie ma znaczenie? 
Przewrotna odpowiedź na to pytanie brzmi, że zmiana jest wszystkim, czym się zajmuję. Potrze- ba coachingu i właściwie każdej interwencji w rozwój indywidualnej osoby lub grupy wiąże się z potrzebą zmiany. Gdyby nie to, coaching byłby przyjacielską pogawędką i wymianą informacji o „stanie rzeczy”. Klient przychodzi na coaching, by działać skuteczniej, poradzić sobie z wyzwa- niem, poczuć się bezpieczniej, być w czymś lep- szym. Przychodzi z wyobrażeniem, żeby działać inaczej, a przynajmniej z pragnieniem by było inaczej. Nie zawsze to tak wyraża, ale ostatecznie o to chodzi. W tym sensie zmiana jest ważna tak, jak ważne jest powietrze, którego nie widać, ale można poczuć, gdy stawia opór przy dużych prędkościach. Tak samo jest ze zmianą. Jeśli przy- spiesza – dzieje się, zaczyna być odczuwalna i pojawia się tarcie. Zmiana sposobu działania, nawet upragniona, też rodzi tarcie. Klient zderza się z nawykiem, przyzwyczajeniami, rodzi nie- pewność, czy sobie poradzę w nowych warun- kach. No a coach, tak myślę, jest po to, by klient wiedział, że gdy decyduje się na zmianę to ten opór wystąpi. Coach bywa adwokatem diabła, który studzi zapał i pyta: „Jak się z tym poczu- jesz?”, „Jakie korzyści masz z tego, że się nie zmieniasz?”, „Czy jesteś gotów zastąpić je korzy- ściami ze zmiany?” itd. Nie czuję się akuszerem zmiany, ani jej promotorem. Czuję się współpo- szukiwaczem kierunku zmian i krytykiem pierw- szego entuzjazmu. 
Czy koniecznie musimy coś zmieniać by zreali- zować swoje cele? 
Zastanawiam się, czy można odróżnić zmianę siebie od zmiany zachowań. Czuję różnicę, choć zmiana zachowań pociąga za sobą jakąś zmianę w człowieku. Jeśli inaczej działa, to i inaczej po- strzega rzeczywistość. Z drugiej strony nie sądzę by powinnością człowieka była nieustanna praca nad sobą, by się dostosować do świata i ciągle walczyć. Czasem zmiana zachowań albo odczuć polega na rezygnacji z ustawicznego i dojmujące- go pragnienia bycia zawsze innym – szybszym, lepszym, sprawniejszym. Czasem owocem coa- 
KU ZMIANOM, CZYLI JAK TO WIDZI COACH I KLIENT COACHINGU
Grudzień 2013 
chingu jest konstatacja, że jestem wystarczająco dobry i to uspokaja, stabilizuje i paradoksalnie zmienia sposób bycia w świecie – zmienia, pozo- stawiając wszystko w człowieku bez zmian. 
Jakie zmiany spotykasz w pracy coachingowej? 
Odpowiedź na to pytanie jest trudna, bo trudno uchwycić w kilku kategoriach różnorodność ludz- kich żyć. Mogę się oczywiście posłużyć HR-owym wytrychem i powiedzieć, że to zmiany postaw, umiejętności i wiedzy lub samowiedzy. Mogę odpowiedzieć trochę wykrętnie: sam się bardzo zmieniam pod wpływem pracy z klientami. Te zmiany dotyczą doświadczenia, pokory wobec dziwności ludzkich losów i motywacji, sposobu zadawania pytań. Chyba każdy z moich klientów jakoś mnie zmienił, czegoś nauczył, przed czymś przestrzegł. Coaching to bliskość i wymiana. Jeśli tak nie będzie, zostanę mądralą pouczającym na prawo i lewo, jak żyć. Nie mam odwagi kategory- zować tych zmian, tak jak nie mam odwagi sto- sować żadnych gotowców w pracy. Boję się aro- gancji i pewności, że „wiem jak jest” i tu trzeba spytać o to, a tam o tamto. Nie wiem z góry o co pytać. To się pojawia i coraz bardziej ufam, że pojawi się to co potrzebne. Dlatego nie tworzę sobie takich typologii – naprawdę wierzę, że każ- dy jest inny. Sprawdzam tylko, czy jestem w kon- takcie, czy mam kontrakt i czy rozmawiamy o „tu i teraz” – jeśli tak, to ok, idziemy dalej. 
Czy przypominasz sobie jakąś zmianę z Twojej praktyki coachingowej, która szczególnie zapa- dła Ci w pamięci? 
Tak jest dużo łatwiej – konkretna osoba. Mene- dżerka w dużej firmie produkcyjnej. Szukała spo- sobu na skuteczne realizowanie swojej misji, ale nie dostrzegała, jak wielki ma wpływ na całą or- ganizację. Jak wiele wysiłku wkłada w dbanie o dobro całości – nie wyobrażała sobie innego miejsca niż to, które zajmowała. Pracowała nad skutecznością realizacji celów, ale nie zauważała, że te cele są ze sfery strategii całej firmy. W koń- cu odkryła, że może być szefem i nim została – pierwszym prezesem – nie expatem – w polskim oddziale firmy. Chętnie mówi, że to moja zasługa, ale ja wiem i Wy wiecie, że tak nie jest. Ja tylko pomogłem jej spojrzeć inaczej na siebie i firmę. A pomogłem, bo nie mogłem zrozumieć, czemu się tak męczy, i w końcu o to zapytałem. To tyle tej zasługi. 
Dziękuję za rozmowę. Z Przemysławem Kluge rozmawiała Alicja Kulawik Podziel się swoją opinią. Napisz do nas: tropletter@grupatrop.pl 
Ostatnio dostaliśmy mail od czytelniczki TROPlettera, w którym opisała swoją pracę nad zmianą. Znamienne jest to, że jak opisuje autorka listu, na pomoc coacha zdecydowała się właśnie w momencie „tarcia” i oporu, o którym mówił w wywiadzie Przemysław Kluge.
Grudzień 2013 
Jak potoczył się ten proces? Zachęcamy do lektury. 
Moja decyzja o zmianie. 
Zaczyna uwierać. Nie wiem o co chodzi, ale podjęcie decyzji, w którą stronę teraz iść staje się coraz trudniejsze. Odwlekam decyzję. W myślach mielę różne fakty i wyobrażenia. W mojej głowie widzę siebie kroczącą znaną ścieżką. Wieje nudą, ale krajobraz znany. Widzę się również na nowej nieznanej mi drodze. Tu jest ekscytująco, ale kompletnie nie wiem co mnie tam spotka i dokąd zaprowadzi. Mam obawy. Chciałabym, a boję się. Co wybrać? Zaczynam mieć niemiłe wrażenie, że sama nie jestem w stanie podjąć tej decyzji. Jestem na siebie zła. Co? Ja nie potrafię podjąć decyzji w swojej sprawie?! Ja, taka zdecydowana? Tak. Tak to właśnie wygląda. Ta myśl zaczyna mnie zjadać. Teraz już czuję, że nie tylko nie wiem gdzie iść, ale popadam też w inercję. Stoję u progu zmiany, której sama chcę a jednocześnie nie mogę zrobić żadnego sensownego kroku. Rozmawiam ze sobą szczerze – potrzebuję kogoś obok, kogoś, kto pomoże mi zrobić pierwszy krok. Dalej już pójdę sama, chodzi tylko o to, żebym podjęła właściwą decyzję. Rozmawiam z bliskimi osobami. Słyszę rady, propozycje rozwiązań, ale to nie moje. W końcu decyduję się na coaching. Tego właśnie teraz potrzebuję. Coaching gwarantuje mi, że decyzja, którą podejmę będzie naprawdę moja. 
Moment rozpoczęcia coachingu jest jak przygotowanie do podróży. Przyglądam się różnym wariantom mojej przyszłości. Dotykam emocji. Zaczynam widzieć rzeczy w nowym świetle. Kiedy odpuszczam sobie złość na siebie za nieumiejętność podjęcia decyzji wypływam na morze. Żegluję po morzu możliwości i na mapie oglądam porty do których mogłabym zawinąć. Do którego dotrę? Nie wiem jeszcze, ale daję sobie czas na ustalenie kursu. Jestem spokojna. Żegluję. Dbam o swój okręt. Szoruję pokład, sprawdzam olinowanie. Czasem walczę ze sztormem a czasem czuję flautę. Mój wzrok błądzący dotąd po mapie zatrzymuje się coraz częściej na jednym punkcie. Obieram kurs. Płynę na pełnych żaglach. Na horyzoncie zaczyna majaczyć zarys lądu. Biorę lunetę i przyglądam mu się. Jest! Tak, ten port zdecydowanie mi się podoba. Nie byłam tu wcześniej. Jestem radośnie podekscytowana i …spokojna. To tu. Jestem pewna. Przybijam do portu, wychodzę na brzeg, rozglądam się. Dobrze się tu czuję. Wchodzę między tubylców i odważnie idę w głąb lądu. 
Katarzyna
Wszystkie propozycje naszych szkół, programów i superwizji na najbliższe miesiące znajdziesz w Kalendarium Grupy TROP. 
Wróć do spisu treści Półroczna Specjalizacja: Coach Pierwszego Stopnia – start już 18.01.2014 Szkoła Coachów Pierwszego Stopnia – start 12.04.2014 Zapraszamy do kontaktu: akademia@grupatrop.pl / 22 615 28 91 oraz na stronę WWW: Szkoła Coachów Pierwszego Stopnia 
Coachingowy Styl Zarządzania Zapraszamy do kontaktu: dlafirm@grupatrop.pl / 22 615 28 91 oraz na stronę WWW: Wprowadzanie Coachingowego Stylu Zarządzania 
Dla firm
Grudzień 2013 
Rozmowa z Maciejem Baryłką – certyfikowanyn trenerem i coachem II stopnia, psychologiem. 
W jakich momentach coachowi potrzebna jest superwizja? Proponuję rozpatrzeć to pytanie z trzech perspek- tyw: 
1) jakości swojej pracy; 
2) dbałości o siebie, jako narzędzie; 
3) wątpliwości natury etycznej. 
Wszystkie trzy punkty widzenia odnoszą się do historii, lecz kon- centrują się na przyszłości. To ważny aspekt, ponieważ pozwala skupić się na tym, co dany coach chce wprowadzić w swoim warsztacie pracy, a nie ocenić, czy robi to źle, czy też dobrze. Taka kon- strukcja superwizji pozwala efektywnie uczyć się, jest wzmacnianiem motywacji coacha w podno- szeniu swoich kompetencji. Innymi słowy super- wizor jest osobą, która dba o dobre samopoczu- cie coacha w procesie superwizyjnym przy za- chowaniu celów, jakie ustala sam coach lub też są wynikiem relacji superwizor-coach. 
Pierwszy aspekt dotyczy wyciągania wniosków z pracy coacha i zaplanowania dalszych działań, które pozwolą mu efektywnie wspierać swojego coachee. Jednym z motywów „sięgnięcia” po superwizję może być np. poczucie wpadania w rutynę. Jeśli coach zaobserwuje w relacjach coachingowych pewne powtarzalne, przewidy- walne schematy, to jest to moment, aby spraw- dzić na ile te schematy wynikają z coacha, a na ile z potrzeb budowanej relacji. Jeśli wynika to z tego pierwszego, to występuje niebezpieczeństwo, że coach przestał „słuchać”, a zaczął poruszać się po dobrze mu znanych i przewidywalnych „ścież- kach”. Konsekwencje takiego działania są często bardzo wyraźnie widoczne w postaci spadku efek- tywności procesu coachingowego. Taki proces przekłada się zarówno na coachee jak i samego coacha. U coachee objawy mogą być następujące: zerwanie relacji, utrata poczucia sensu prowa- dzonych rozmów, poczucie bycia jednym z wielu klientów, uzależnienie się od „rad” coacha. Taka relacja nabiera „miałkości” zamiast głębokiego poczucia sprawstwa dla coachee. 
Innym motywatorem do podnoszenia jakości swojej pracy może być np. poszukiwanie inspira- cji w rozwoju swojego warsztatu pracy. Ze swojej praktyki przypominam sobie taki moment, gdy umówiłem się na superwizję, choć miałem poczu- cie, że wszystkie procesy idą bardzo dobrze albo przynajmniej wiem, o co powinienem w nich za- dbać, aby być bardziej autentyczny i wzmacniają- cy. Jestem więc na spotkaniu i rozpoczynam roz- mowę, że właściwie to nie wiem po co się umówi- łem. Na co mój superwizor „no to pochwal się swoimi sukcesami!”. I zdałem sobie sprawę, że właśnie z tym miałem największą trudność. Praca na mocnych stronach. Rozmowa bardzo szybko 
KIEDY COACHOWI POTRZEBNA JEST SUPERWIZJA?
Grudzień 2013 
potoczyła się w kierunku, który pozwolił mi wy- ciągnąć wnioski na przyszłość. Jeśli będę potrafił siebie doceniać, to drugiej osobie w relacji także będzie z tym łatwiej. Superwizja skończyła się dla mnie bardzo inspirująco. Efekty tej rozmowy szybko wdrożyłem w kilku procesach. Moje ów- czesne spotkania coachingowe nabrały innego wymiaru, który nie był dla mnie dostępny przed tą rozmową. 
Druga perspektywa, łączy się oczywiście z tą pierwszą. Można jednak uwypuklić aspekt „zad- bania o siebie” – myślenie o sobie, jako o narzę- dziu, o które warto i należy dbać. Może ryzykow- ne jest przytoczenie metafory S. Coveya o ostrze- niu piły (z racji mało delikatnego sformułowania w odniesieniu do pracy coacha oraz często błęd- nego jej rozumienia ;-), to jednak pozwolę sobie to zrobić, ponieważ w moim poczuciu najtrafniej oddaje idee dbania o siebie. Covey w „7 nawyków skutecznego działania” pisał: „(…) aby piła mogła efektywnie ciąć, musi być czas cięcia, ale i czas ostrzenia”. Często spotykam się z interpretacją, że ostrzenie piły to odpoczynek i danie sobie wol- nego. A takie myślenie, w przypadku rozwoju własnych kompetencji, może być niezwykle roz- leniwiające i ryzykowne dla efektywności naszej pracy. Jednak sam Covey rozumie tę metaforę zupełnie odmiennie. „Ostrzenie piły” to dbanie o to, aby być w ciągłym rozwoju. O to, aby każde- go dnia stawać się choć o 1% lepszym człowie- kiem. 
Zapytacie jak się to ma do superwizji? Jest to jeden z podstawowych filarów zawodów zau- fania. Sam proces certyfikacji powstał właśnie z myślą o ciągłym procesie doskonalenia swoich kompetencji. W moim poczuciu, prowadząc coa- chingi mamy ważną misję do wypełnienia. Po- winniśmy dbać o swój warsztat pracy, o siebie, tak, aby być jak najbardziej rzetelnym w tym, co możemy zaproponować naszym rozmówcom. A żeby móc to robić, ważna jest przytomność, z jaką będziemy pracować, nasze samopoczucie, nasza kondycja. 
Na przestrzeni ostatnich 3 lat przeprowadziłem ponad 900 godzin coachingu. Spotkałem się z wieloma osobami. Każda z nich jest wyjątkowa. Każda przeżywała ważne dla niej rzeczy, okazywa- ła więcej lub mniej emocji. A ja starałem się z każdą z tych osób wejść w empatyczny kontakt. Ta praca polega na zbudowaniu głębokiego kon- taktu, który służy drugiej osobie. To wymagający proces zarówno dla coacha jak i cochee. Jeśli „na- przeżywam się w jakiejś relacji”, to mogę pójść dalej tylko, jeżeli sam zadbam o siebie. Kilka miesięcy temu pracowałem z pewną mene- dżerką, która opowiedziała mi na pierwszym spo- tkaniu o tym, jak została niemiło potraktowana przez firmę, z którą była związana od kilku lat. Na skutek empatycznej relacji, mocno się wzruszy- łem (w oku zakręciła się łezka). Na co moja coa- chee: „Proszę nie płacz, nie ma powodu”. Zdziwi- łem się tym, co powiedziała, ponieważ zastanowi- łem się, dlaczego mam nie dawać sobie do tego prawa. Powiedziałem jej o tym, a ona przyznała mi rację. Powiedziała, że właściwie nie wie dla- czego mi o tym opowiada, ale chyba dlatego, że nie miała do tej pory komu tego powiedzieć. Sesja
Grudzień 2013 
skończyła się bardzo owocnie, ponieważ moja coachee pod koniec spotkania opowiedziała, że już wie nad czym chce pracować, i że dziękuje, że ją wysłuchałem. Wróciłem do domu i długo o tym nie myślałem, ale w kolejnym dniu byłem już mniej uważny na to, co się dzieje w relacjach coa- chingowych. Po tygodniu wydawało mi sie, że zapomniałem o tej poruszającej sesji. Wydawało mi się, ponieważ będąc na superwizji usłyszałem sam siebie, jak bez zbędnego wstępu opowiadam superwizor o tamtej sesji. Wzruszyła się i z „ob- jawem mokrego oka” słuchała mnie uważnie. Ja natomiast zdałem sobie sprawę, że dopiero w tym momencie poczułem, że nie jestem sa- motny z takimi historiami. Przeżyłem tę sytuację i byłem gotów w pełni koncentrować się na przy- szłości. 
Trzecia perspektywa dotyka najbardziej wątpli- wości natury etycznej. Są pewne kwestie w pracy coacha, gdy superwizja może być pomocna, jako spojrzenie na sytuację z meta poziomu. Na przy- kład, gdy wątpliwości te dotyczą problemu dys- krecji, konfliktu interesów itp. W swojej pracy często spotkam się z rozbieżnymi interesami, które nie zawsze są nazwane na początku procesu coachingowego. Nawet pomimo moich starań związanych z „kontraktowaniem się” na cele oraz kierunek pracy pomiędzy cochee, jego przełożo- nym oraz mną, jako coachem. Nie zawsze udaje się dostrzec te różnice, ponazywać je i ustalić wspólny kierunek. Ponieważ proces coachingowy jest oparty na budowaniu dojrzałej relacji, pewne kwestie wypływają dopiero w momencie zbudo- wanego zaufania pomiędzy coachem a cochee. 
W jednym z procesów coachingowych zdałem sobie sprawę, że chroniłem mojego cochee, a nie wspierałem go w podejmowaniu dojrzałych decy- zji. Krótko mówiąc wszedłem w „jego grę” i zaczą- łem źle rozumieć, na czym oparta jest relacja coachingowa. Aby zdać sobie sprawę, jaka jest rola coacha i jak ma rozmawiać z coachee w przypadku trudnych tematów, pomocne jest czasem opowiedzenie komuś z zewnątrz całej historii. Niejednokrotnie już, w momencie opo- wiadania na czym polega moje wyzwanie etyczne uświadamiałem sobie istotę tego, co mnie bloku- je przed właściwym działaniem. Czasem wystar- czy samo opowiedzenie, a czasem to jedno wła- ściwe pytanie np.: „Za co czujesz się odpowie- dzialny? Po czyjej stronie leży w tej relacji odpo- wiedzialność?”. Mi osobiście takie umiejętne wsparcie pomaga poukładać, czego chcę w danej relacji, a czego nie. Gdzie są moje granice i jak mam rozmawiać o trudnych dla mnie kwestiach. 
Chciałbym poruszyć jeszcze jeden aspekt natury etycznej. Myślę, że jest on powiązany ze źle ro- zumianą pewnością siebie, która objawia się w postaci tzw. „efektu Boga”. Wątpliwości natury etycznej są w tym wypadku brakiem gotowości do dania sobie przyzwolenia na niewiedzę. Na
Grudzień 2013 
porozmawianie o tym, jak ja myślę, a jak myśli inna osoba. Na to, aby uczyć się i być otwartym na siebie i innych. 
Moja superwizor w krótkiej rozmowie na koryta- rzu powiedziała kiedyś: „Oj Maciek, ja to już nic nie wiem i niczego nie jestem pewna.” Ja na to odpowiadam: „Dlatego właśnie przychodzę do Ciebie.” Niech to będzie podsumowaniem mojej wypowiedzi o superwizji dla coacha. 
Podsumowując wszystkie trzy perspektywy w jednym akapicie uważam, że dobrze wybrać się na superwizję wtedy, gdy mamy poczucie, że wszystko idzie dobrze lub też wtedy, gdy przy- chodząc do domu jakieś słowa, twarze, rozmowy z poszczególnych procesów nie chcą mnie opu- ścić. Ja widzę to po tym, że kiedy idę na spacer z psem, jestem mniej na nią uważny. A ona bar- dzo dobitnie mi to okazuje w postaci psich wy- bryków w stylu „nie przyjdę do Ciebie, możesz mnie wołać ile chcesz” :). Wtedy zaczynam zau- ważać, że nie byłem na 100% na tym spacerze, byłem „tam i gdzieś” zamiast „TU i TERAZ”. Więc jeśli nie jestem wstanie być uważny i skoncen- trowany na „TU i TERAZ”, to jak mam być efek- tywnym coachem? Aby zrozumieć, co jest tego przyczyną i znaleźć sposób wyjścia z tej sytuacji, potrzebuję czasem rozmowy z kimś mi bliskim, a czasem superwizji. O ile to pierwsze jest niebezpieczne z racji obciążania bliskich osób, często nieprzygotowanych do takiej roli, o tyle to drugie zwiększa szansę na rzetelne wsparcie i wypracowanie nowych sposobów, pomysłów, innego spojrzenia na to co nas „uwiera”. 
A co daje coachowi superwizja grupowa w prze- ciwieństwie do indywidualnej? 
Wsparcie w rozwoju opisanych perspektywach przez członków grupy. Grupa supewizyjna różni się tym od relacji 1:1, że w takcie takiego spotka- nia mamy szansę otrzymać nie jedną wzmacniają- cą relację, a tyle, ile członków liczy grupa. To również szansa na inspirację na skutek osobistej pracy każdej z superwizujących się osób. Inne osoby to „okna” na nowe spojrzenie i inną prak- tykę. 
Dziękuję za rozmowę. 
Z Maciejem Baryłką rozmawiała Marietta Banach-Surawska 
Podziel się swoją opinią. Napisz do nas: tropletter@grupatrop.pl
Wszystkie propozycje naszych szkół, programów i superwizji na najbliższe miesiące znajdziesz w Kalendarium Grupy TROP. 
Wróć do spisu treści Superwizje grupowe dla Coachów i Trenerów prowadzone przez Dorotę Szczepan-Jakubowską Ostatnia superwizja w tym roku odbędzie się: 17.12.2013 w Siedzibie Grupy TROP, ul. Pożaryskiego 69 w Warszawie w godzinach 17:30-21:30 Zapraszamy do kontaktu: akademia@grupatrop.pl / 22 615 28 91 oraz na stronę WWW: O superwizji
Grudzień 2013 
Czy masz ochotę na poszerzenie wachlarza swoich umiejętności w gronie osób otwartych na zmiany? 
Akademia TROP ma ciekawe propozycje na najbliższe miesiące. Wśród nich na szczególną uwagę zasługują: innowacyjna szkoła dla liderów U!Lider: Działanie – Relacje – Wiedza. 
Oprócz tego zapraszamy na: 
 półroczną Specjalizacja Trener Pierwszego Stopnia. 
 Programy dla firm 
Wróć do spisu treści Cykl bezpłatnych seminariów dla liderów – start już 09.12.2013 więcej… Szkoła dla liderów: U!Lider: Działanie – Relacje – Wiedza – start szkoły już 22.02.2014 więcej… Zapraszamy do kontaktu: akademia@grupatrop.pl / 22 615 28 91 oraz na stronę WWW: Szkoła Coachów Pierwszego Stopnia 
Programy Rozwoju Liderów Zapraszamy do kontaktu: dlafirm@grupatrop.pl / 22 615 28 91 oraz na stronę WWW: Programy Rozwoju Liderów 
Innowacyjna koncepcja szkoły dla liderów U!Lider: Działanie – Relacje – Wiedza. Posłuchaj wywiadu z Jacem Jakubowskim 
MASZ OCHOTĘ NA ZMIANĘ? 
Dla firm
Grudzień 2013
Grudzień 2013 
Na jakim etapie zmiany jesteś? 
Zapraszamy Cię do wypełnienia kwestionariusza, który może Ci pomóc określić na jakim etapie w procesie zmiany jesteś. Za pośrednictwem za- proponowanych pytań możesz zdefiniować swój stosunek do konkretnej zmiany. Sprawdzić jakie emocje towarzyszą Ci w zależności od fazy zmia- ny. Określić czego potrzebujesz, aby móc przejść to kolejnych jej etapów. 
Zaproponowany kwe- stionariusz świetnie się sprawdza zarówno w indywidualnej pracy z klientem, jak i pod- czas pracy warsztato- wej. 
Pobierz test 
Wróć do spisu treści 
Korzystaj i twórz toolTROP razem z nami. Daj nam znać, co chciałbyś w przyszłości zobaczyć w tym dziale. Co szczególnie Cię interesuje? Dziel się swoimi pomysłami, narzędziami i technikami. Propozycje i sugestie wyślij do nas na adres e-mail: tropletter@grupatrop.pl. 
TOOLTROP
Grudzień 2013 
Ogromnie cieszą nas listy od Was. Bardzo za nie dziękujemy i czekamy na kolejne! Piszcie na ad- res: tropletter@grupatrop.pl 
Załączamy dziś list, który otrzymaliśmy od czytel- nika w odpowiedzi listopadowy numer TROP- lettera pt.: „Po moc, czyli o sztuce pracy na moc- nych stronach”. 
Zamiast opinii na temat coachingu przytoczę dwie autentyczne sytuacje związane z coachingiem w jednej z firm, z którymi miałem okazję współ- pracować. 
Pewnego razu do placówki handlowej tej firmy przyjechała niezapowiedziana kontrola z centrali. Podczas tejże kontroli jeden z pracowników nie wypadł najlepiej. Po skończonej wizycie pracow- nicy odjechali do centrali, a kierownik tej placów- ki, jak tylko zdążył zamknąć drzwi za szanowną wizytacją, postanowił od razu wyciągnąć konsekwencje wobec „winowajcy”. Zawołał do nieszczęśnika, który „podpadł” podczas wizytacji, żeby go ukarać: „Masz k… coaching!” 
Inny przykład to powszechna praktyka, gdzie w ramach coaching on the Job, arkusz obserwacji jest de facto arkuszem oceny, a w podsumowaniu „osoba coachująca” zamiast zawrzeć wspólnie ustalony plan działań w ramach pracy rozwojo- wej, wpisuje twarde cele operacyjne lub sprzeda- żowe jakie dany pracownik ma do zrealizowania… 
Bez komentarza. 
Arek Głowacki 
Wróć do spisu treści Pomyśl o prezencie dla siebie! Nie czekaj do ostatniej chwili. Do końca roku cała nasza oferta w atrakcyjnej cenie. Zapytaj o szczegóły pod adresem tropletter@grupatrop.pl 
LISTY OD CZYTELNIKÓW
Grudzień 2013
Grudzień 2013 
20 listopada Grupa TROP w ramach Światowego tygodnia Przedsiębiorczości zorganizowała bez- płatny warsztat pod tytułem: „Praca na mocnych stronach kluczem do budowania przedsiębior- czości”. Warsztat prowadzili Maciej Robakiewicz i Grze- gorz Mucha. Poniżej prezentujemy opinię jednej z uczestniczek. 
„Na warsztat w ramach Światowego Tygodnia Przedsiębiorczości przyszłam w trudnym mo- mencie zawodowym, kiedy okazało się, że stare techniki pozyskiwania klientów nie sprawdzają się. Warsztat pomógł mi przepracować bloka- dę, którą wywołało niepowodzenie i otworzyć się na nowe możliwości. Hojność prowadzących ze względu na przestrzeń i grupy ze względy na dzielenie się była świetną okazją, żeby się otwo- rzyć, podzielić problemem i wysłuchać pomy- słów na rozwiązanie. Wyszłam z warsztatów z całkiem odmienioną energią! Energią do dzia- łania! Jeszcze raz dziękuję wszystkim.” 
Dorota Szymonik, trener, właściciel fundacji Lustra 
Zapraszamy również do zapoznania się z relacją trenerów prowadzących: 
Z okazji Światowego Tygodnia Przedsiębiorczości przeprowadziliśmy w Grupie TROP warsztat „Mocne strony kluczem do budowania metody przedsiębiorczej”. Korzystając z naszych doświad- czeń, wiedzy i tego co potrafimy najlepiej, posta- nowiliśmy zaprosić uczestników do wzięcia udzia- łu w naszej autorskiej formie warsztatu, opierają- cego się na odkrywaniu własnych zasobów i efek- tywnym planowaniu działania, w zgodzie w sa- mym sobą. (…) 
Część dalsza na naszych stronach WWW. 
Wystąpienie Jacka Jakubowskiego na III Konfe- rencji Sieci Przedsiębiorczych Kobiet 
W każdym półroczu Fundacja Przedsiębiorczych Kobiet organizuje ogólnopolską konferencję, któ- ra gromadzi przedsiębiorcze panie z całej Polski. To okazja do nawiązania nowych kontaktów, wy- 
TROPOWIEŚCI
Grudzień 2013 
miany doświadczeń oraz zacieśnienia więzów w ramach Sieci Przedsiębiorczych Kobiet. 
Jesienna edycja odbyła się 25 listopada pod ha- słem „Jak z sukcesem rozwijać swoją firmę.” 
Jacek Jakubowski – mistrz sieciowania i inicjowa- nia współpracy, czego prawdopodobnie doświad- czyło wiele osób czytających te słowa – został zaproszony do wygłoszenia wykładu pod tytułem: „Współpraca i łączenie – kobieca twarz biznesu.” Oto niektóre cytaty z wystąpienia Jacka: 
„Biznes jest kobietą.” 
„Żyjemy w największym [komunikacyjnym] prze- łomie ludzkości. Tego co teraz sie dzieje, jeszcze nigdy nie było. Nasz umysł nie jest na to przygo- towany mentalnie i psychologicznie. 100 lat temu nasi przodkowie poznawali w ciągu całego swoje- go życia tyle osób, ile my poznajemy teraz w ciągu miesiąca. Musimy się wytrenować w nowym bu- dowaniu relacji.” 
„Mieć czy być? Można być w rozmowie lub mieć czas.” 
„Przyszły czasy, w których klienta trzeba zrozu- mieć, wejść z nim w empatyczny kontakt, zsyn- chronizować się. Do tego trzeba odpowiedniego nastawienia. Panie mogą to wnieść do biznesu. Tę relację, która nie tylko jest wartościowa i sen- sowna, ale i przynosi efekty.” 
„Po raz pierwszy w dziejach ludzkości zwraca się uwagę na to, żeby ludzie się rozumieli, a nie jedy- nie wykonywali zadania. Na przykład struktura hierarchiczna przestaje działać. Lider jest od tego, żeby rozmawiać, żeby umieć wykorzystać to, że ma w zespole różne osoby, które mają swoją wie- dzę i różne doświadczenie.” 
„Przed nami wszystkimi stoi wielkie wyzwanie nauczenia się nowego stylu zarządzania na po- ziomie nawyków emocjonalnych, umiejętności i kompetencji osobistych, a nie na poziomie wie- dzy. Nauczyć się tego, to znaczy przejść drogę pracy nad sobą, nad uważnością, empatią, umie- jętnością współpracy, żeby dojrzała reakcja em- patyczna stała sie spontaniczna.” 
Wróć do spisu treści
Grudzień 2013 
Co? 
Gdzie? 
Kiedy? 
Kontakt GRUDZIEŃ Cykl Inspiracje Internet Dołącz w każdej chwili jac.jakubowski@gmail.com Pierwsze Seminarium dla Liderów „Lider w działaniu” Siedziba Grupy TROP* 09.12.2013 17:30-20:30 akademia@grupatrop.pl Superwizje grupowe dla Coachów i Trenerów Siedziba Grupy TROP* 17.12.2013 17:30-21:30 akademia@grupatrop.pl STYCZEŃ Cykl Inspiracje Internet Dołącz w każdej chwili jac.jakubowski@gmail.com Dzień Otwarty Akademii TROP Siedziba Grupy TROP* 17.01.2014 11:00-19:00 akademia@grupatrop.pl Specjalizacja Trener Pierwszego Stopnia Siedziba Grupy TROP* od 18.01.2014 akademia@grupatrop.pl Specjalizacja Coach Pierwszego Stopnia Siedziba Grupy TROP* od 18.01.2014 akademia@grupatrop.pl Superwizje grupowe dla Coachów i Trenerów Siedziba Grupy TROP* 22.01.2014 17:30-21:30 akademia@grupatrop.pl Drugie Seminarium dla Liderów „… Lider i relacje w zespole” Siedziba Grupy TROP* 29.01.2013 17:30-20:30 akademia@grupatrop.pl LUTY Cykl Inspiracje Internet Dołącz w każdej chwili jac.jakubowski@gmail.com Trzecie Seminarium dla Liderów „Wiedza Lidera w praktyce…” Siedziba Grupy TROP* 12.02.2014 akademia@grupatrop.pl „Profesjonalista w zgodzie ze sobą”. Spotkanie informa- cyjne dotyczące ofer- ty Akademii TROP Siedziba Grupy TROP* 20.02.2014 akademia@grupatrop.pl 
KALENDARIUM TROP CO? GDZIE? KIEDY?
Grudzień 2013 
*Siedziba Grupy TROP: ul. Pożaryskiego 69, Warszawa 
Wróć do spisu treści LUTY Szkoła U!Lider: Działanie – Relacje – Wiedza Siedziba Grupy TROP* od 22.02.2014 akademia@grupatrop.pl Superwizje grupowe dla Coachów i Trenerów Siedziba Grupy TROP* 26.02.2014 17:30-21:30 akademia@grupatrop.pl MARZEC Cykl Inspiracje Internet Dołącz w każdej chwili jac.jakubowski@gmail.com Trening Interpersonalny: Zrozumieć siebie i innych Siedziba Grupy TROP* 05-09.03.2014 akademia@grupatrop.pl „Profesjonalista w zgodzie ze sobą”. Spotkanie informa- cyjne dotyczące ofer- ty Akademii TROP Siedziba Grupy TROP* 06.03.2014 akademia@grupatrop.pl Superwizje grupowe dla Coachów i Trenerów Siedziba Grupy TROP* 12.03.2014 17:30-21:30 akademia@grupatrop.pl „Profesjonalista w zgodzie ze sobą”. Spotkanie informa- cyjne dotyczące ofer- ty Akademii TROP Siedziba Grupy TROP* 20.03.2014 akademia@grupatrop.pl KWIECIEŃ Cykl Inspiracje Internet Dołącz w każdej chwili jac.jakubowski@gmail.com Szkoła Trenerów Pierwszego Stopnia Siedziba Grupy TROP* od 12.04.2014 akademia@grupatrop.pl Szkoła Coachów Pierwszego Stopnia Siedziba Grupy TROP* od 12.04.2014 akademia@grupatrop.pl Szkoła Mediatorów Pierwszego Stopnia Siedziba Grupy TROP* od 12.04.2014 akademia@grupatrop.pl
Grudzień 2013 
SWAT różnorodnością stoi. 
W Warszawie na listopadowe spotkanie SWAT, aż z Wrocławia, zawitała – Maria Haracz-Dąbrowska (psycholog, trener i superwizor PTP). Maria opo- wiedziała nam o swojej najnowszej inicjatywie – projekcie KARnet 15+ - powstającej sieci klubów dla młodzieży, działających we współpracy z trzema sektorami: biznesem oraz z publicznymi i niepublicznymi instytucjami zajmującymi się pomocą i integracją społeczną. 
Więcej informacji znajdziecie na: karnet15plus.pl 
Spotkanie było bardzo inspirujące i obfitujące w konkretne rozwiązania i wiedzę na temat: jak powstawał innowacyjny projekt. 
W Białymstoku działalność SWATowa w ostatnim okresie skupiła się na dwóch kluczowych tema- tach: wykorzystaniu dramy jako ciekawego na- rzędzia warsztatowego w pracy trenera oraz roz- wijaniu talentu w oparciu o mocne strony. Drugi temat wzbudził ogromne zainteresowanie wśród młodych ludzi – w cyklu warsztatów wzięło udział aż 120 osób. Uczestnicy doszli do ważnego wnio- sku: „Budując na mocnych stronach – budujesz MISTRZA, a na deficytach – RZEMIEŚLNIKA”. 
Tak wielkie zainteresowanie zainspirowało biało- stockich SWATowiczów do dalszego działania. W najbliższej przyszłości planują już konferencję na Uniwersytecie w Białymstoku. 
W Poznaniu gościem ostatniego spotkania był Jacek Jakubowski, który dzielił się wiedzą i do- świadczeniem, jak inicjować procesy i wywierać pozytywny wpływ na innych. 
W ramach akcji „Smakuj Rozwój” zaś odbyły się warsztaty rozwoju kariery zawodowej w oparciu o wyznawane wartościami i osobiste zasoby. 
W Bydgoszczy zaś trwa stały kierunek pracy na rzecz młodzieży i z młodzieżą. 
Przejdź do Kalendarium SWAT 
Wróć do spisu treści 
CO SŁYCHAĆ W SWAT?
Grudzień 2013 
Dołącz do SWATa na Facebooku (kliknij) 
Wróć do spisu treści 
Wszystkie propozycje naszych szkół, programów i superwizji na najbliższe miesiące znajdziesz w Kalendarium Grupy TROP 
Co? 
Gdzie? 
Kiedy? 
Temat 
Organizator Spotkanie SWAT Białystok Pożegnanie z Afryką Waryńskiego 4 10.12.2013 17:00 Pomost między samorozwojem a biznesem Bartłomiej Jędrak bartlomiejjedrak@gmail.com Spotkanie SWAT Bydgoszcz Willa Calvados Piotra Skargi 3 10.12.2013 17:00 Działania dla młodzieży i z młodzieżą – spo- tkanie integracyj- ne dla SWATowi- czów i dzieci Karol Rakoniewski karol@rakoniewski.pl Spotkanie SWAT Warszawa, Tarabuk, Browarna 6 13.12.2013 18:00 Networking, czyli o sztuce sieciowania Anna Świętochowska stowarzyszenie.swat@gmail.com 
KALENDARIUM SWAT
Grudzień 2013 
Napisz do nas lub zadzwoń: 
tropletter@grupatrop.pl / 22 615 28 91 
Wróć do spisu treści 
Sonia Jakubowska Trener, konsultant w dziale Zmiana i Rozwój: TROP dla Firm, koordynator Centrum Certyfikacji Paulina Wójcik Koordynator ds. rozwoju projektów IT Maciek Trawka Specjalista ds. IT, programista strony internetowej, redaktor i edytor materiałów TROP 
Marietta Banach- Surawska Koordynator Kierunków: Trener, Coach, Mediator Alicja Kulawik Koordynator Kierunku Lider i Moderator zmiany oraz Cyklu „Inspiracje” Beata Borkowska- Ślósarska Trener, coach, mediator, kierownik w programie trenerskim dotowanym z EFS Justyna Zacharuk Trener, coach, konsultant w dziale Zmiana i Rozwój: TROP dla Firm 
ZAPRASZAMY DO KONTAKTU I WSPÓŁPRACY

More Related Content

Viewers also liked

Kanban, o Método - Melhorando seu fluxo de trabalho de forma realmente eficiente
Kanban, o Método - Melhorando seu fluxo de trabalho de forma realmente eficienteKanban, o Método - Melhorando seu fluxo de trabalho de forma realmente eficiente
Kanban, o Método - Melhorando seu fluxo de trabalho de forma realmente eficiente
thiagodacosta
 

Viewers also liked (20)

Energy in emerging telecoms telecommunications
Energy in emerging telecoms telecommunicationsEnergy in emerging telecoms telecommunications
Energy in emerging telecoms telecommunications
 
SHS/ASQ Training Within Industry :Let My People Grow
SHS/ASQ Training Within Industry :Let My People GrowSHS/ASQ Training Within Industry :Let My People Grow
SHS/ASQ Training Within Industry :Let My People Grow
 
Ewaluacja jako narzędzie monitorowania procesu zmiany
Ewaluacja jako narzędzie monitorowania procesu zmianyEwaluacja jako narzędzie monitorowania procesu zmiany
Ewaluacja jako narzędzie monitorowania procesu zmiany
 
Twi Sample
Twi SampleTwi Sample
Twi Sample
 
Mark Graban Practicing Lean - Lean Frontiers TWI & HR Summit May 2016
Mark Graban Practicing Lean - Lean Frontiers TWI & HR Summit May 2016Mark Graban Practicing Lean - Lean Frontiers TWI & HR Summit May 2016
Mark Graban Practicing Lean - Lean Frontiers TWI & HR Summit May 2016
 
TROPletter - kwiecien 2013 - Lifelong learning
TROPletter - kwiecien 2013 - Lifelong learningTROPletter - kwiecien 2013 - Lifelong learning
TROPletter - kwiecien 2013 - Lifelong learning
 
Implementing TWI into Daily Work
Implementing TWI into Daily WorkImplementing TWI into Daily Work
Implementing TWI into Daily Work
 
Career opportunities in training
Career opportunities in trainingCareer opportunities in training
Career opportunities in training
 
TROPletter - listopad 2012 - Wyzwania współczesnego trenera
TROPletter - listopad 2012 - Wyzwania współczesnego treneraTROPletter - listopad 2012 - Wyzwania współczesnego trenera
TROPletter - listopad 2012 - Wyzwania współczesnego trenera
 
Comparativo entre conceitos e sistemas de produção
Comparativo entre conceitos e sistemas de produçãoComparativo entre conceitos e sistemas de produção
Comparativo entre conceitos e sistemas de produção
 
Empowering Change Through Open Source - Dozuki Workshop Series
Empowering Change Through Open Source - Dozuki Workshop SeriesEmpowering Change Through Open Source - Dozuki Workshop Series
Empowering Change Through Open Source - Dozuki Workshop Series
 
Makigami entendendo o conceito e o método
Makigami entendendo o conceito e o métodoMakigami entendendo o conceito e o método
Makigami entendendo o conceito e o método
 
Cal Poly University's Lean Systems 101 - Dozuki Workshop Series
Cal Poly University's Lean Systems 101 - Dozuki Workshop SeriesCal Poly University's Lean Systems 101 - Dozuki Workshop Series
Cal Poly University's Lean Systems 101 - Dozuki Workshop Series
 
Mark Graban - Kaizen Presentation for Spain
Mark Graban - Kaizen Presentation for SpainMark Graban - Kaizen Presentation for Spain
Mark Graban - Kaizen Presentation for Spain
 
The Basics of ISO Certification
The Basics of ISO CertificationThe Basics of ISO Certification
The Basics of ISO Certification
 
Goodyear's Guide To Lean Product Development - Dozuki Workshop Series
Goodyear's Guide To Lean Product Development - Dozuki Workshop SeriesGoodyear's Guide To Lean Product Development - Dozuki Workshop Series
Goodyear's Guide To Lean Product Development - Dozuki Workshop Series
 
Modeling the impact of global change on regional agricultural land use throug...
Modeling the impact of global change on regional agricultural land use throug...Modeling the impact of global change on regional agricultural land use throug...
Modeling the impact of global change on regional agricultural land use throug...
 
Zero como conceito ótimo
Zero como conceito ótimoZero como conceito ótimo
Zero como conceito ótimo
 
Współpraca oparta na empatii
Współpraca oparta na empatii Współpraca oparta na empatii
Współpraca oparta na empatii
 
Kanban, o Método - Melhorando seu fluxo de trabalho de forma realmente eficiente
Kanban, o Método - Melhorando seu fluxo de trabalho de forma realmente eficienteKanban, o Método - Melhorando seu fluxo de trabalho de forma realmente eficiente
Kanban, o Método - Melhorando seu fluxo de trabalho de forma realmente eficiente
 

Similar to TROPletter - grudzien 2013 - Zmiana w człowieku, człowiek w zmianie

Prezentacja wf
Prezentacja wfPrezentacja wf
Prezentacja wf
zozorg
 
Tylko Ty Decydujesz
Tylko Ty DecydujeszTylko Ty Decydujesz
Tylko Ty Decydujesz
freeebook
 
Trening interpersonalny - Krzysztof Jedliński i inni - ebook
Trening interpersonalny - Krzysztof Jedliński i inni - ebookTrening interpersonalny - Krzysztof Jedliński i inni - ebook
Trening interpersonalny - Krzysztof Jedliński i inni - ebook
e-booksweb.pl
 
Halo? Sprzedaż! ALEKSANDER SIENKIEWICZ
Halo? Sprzedaż! ALEKSANDER SIENKIEWICZHalo? Sprzedaż! ALEKSANDER SIENKIEWICZ
Halo? Sprzedaż! ALEKSANDER SIENKIEWICZ
Radoslaw Wolny
 
E magazyn trop - lipiec 2015
E magazyn trop - lipiec 2015E magazyn trop - lipiec 2015
E magazyn trop - lipiec 2015
Grupa Trop
 

Similar to TROPletter - grudzien 2013 - Zmiana w człowieku, człowiek w zmianie (20)

TROPletter - styczen 2014 - Od zmiany… …do działania!
TROPletter - styczen 2014 - Od zmiany… …do działania!TROPletter - styczen 2014 - Od zmiany… …do działania!
TROPletter - styczen 2014 - Od zmiany… …do działania!
 
5 krokow zarzadzania zmiana
5 krokow zarzadzania zmiana5 krokow zarzadzania zmiana
5 krokow zarzadzania zmiana
 
Prezentacja wf
Prezentacja wfPrezentacja wf
Prezentacja wf
 
Wchodzisz czy schodzisz z drabiny? czyli o motywach osiągania sukcesu - Eweli...
Wchodzisz czy schodzisz z drabiny? czyli o motywach osiągania sukcesu - Eweli...Wchodzisz czy schodzisz z drabiny? czyli o motywach osiągania sukcesu - Eweli...
Wchodzisz czy schodzisz z drabiny? czyli o motywach osiągania sukcesu - Eweli...
 
Coaching przy-kuchennym-stole
Coaching przy-kuchennym-stoleCoaching przy-kuchennym-stole
Coaching przy-kuchennym-stole
 
POMOC. Budowanie relacji wsparcia
POMOC. Budowanie relacji wsparciaPOMOC. Budowanie relacji wsparcia
POMOC. Budowanie relacji wsparcia
 
Halo? Sprzedaż! - Nowa psychologia sprzedaży i budowania relacji przez telef...
 Halo? Sprzedaż! - Nowa psychologia sprzedaży i budowania relacji przez telef... Halo? Sprzedaż! - Nowa psychologia sprzedaży i budowania relacji przez telef...
Halo? Sprzedaż! - Nowa psychologia sprzedaży i budowania relacji przez telef...
 
Trzy Ważne Rzeczy. Lifestyle / Mateusz Choma
 Trzy Ważne Rzeczy. Lifestyle / Mateusz Choma  Trzy Ważne Rzeczy. Lifestyle / Mateusz Choma
Trzy Ważne Rzeczy. Lifestyle / Mateusz Choma
 
Tylko Ty Decydujesz / Ireneusz Tomczyk
Tylko Ty Decydujesz / Ireneusz TomczykTylko Ty Decydujesz / Ireneusz Tomczyk
Tylko Ty Decydujesz / Ireneusz Tomczyk
 
Tylko Ty Decydujesz
Tylko Ty DecydujeszTylko Ty Decydujesz
Tylko Ty Decydujesz
 
Tylko Ty Decydujesz
Tylko Ty DecydujeszTylko Ty Decydujesz
Tylko Ty Decydujesz
 
TROPletter - maj 2014 - Ja w 5 smakach: O poszukiwaniu własnej drogi rozwoju
TROPletter - maj 2014 - Ja w 5 smakach: O poszukiwaniu własnej drogi rozwojuTROPletter - maj 2014 - Ja w 5 smakach: O poszukiwaniu własnej drogi rozwoju
TROPletter - maj 2014 - Ja w 5 smakach: O poszukiwaniu własnej drogi rozwoju
 
Gotowa na-sukces
Gotowa na-sukcesGotowa na-sukces
Gotowa na-sukces
 
Tylko ty decydujesz
Tylko ty decydujeszTylko ty decydujesz
Tylko ty decydujesz
 
Trening interpersonalny - Krzysztof Jedliński i inni - ebook
Trening interpersonalny - Krzysztof Jedliński i inni - ebookTrening interpersonalny - Krzysztof Jedliński i inni - ebook
Trening interpersonalny - Krzysztof Jedliński i inni - ebook
 
Halo? Sprzedaż! ALEKSANDER SIENKIEWICZ
Halo? Sprzedaż! ALEKSANDER SIENKIEWICZHalo? Sprzedaż! ALEKSANDER SIENKIEWICZ
Halo? Sprzedaż! ALEKSANDER SIENKIEWICZ
 
TROPletter - wrzesien 2014 - Rozwój kołem się toczy
TROPletter - wrzesien 2014 - Rozwój kołem się toczyTROPletter - wrzesien 2014 - Rozwój kołem się toczy
TROPletter - wrzesien 2014 - Rozwój kołem się toczy
 
Komentarz ekspertów house of skills trendy w rozwoju 2019
Komentarz ekspertów house of skills  trendy w rozwoju 2019Komentarz ekspertów house of skills  trendy w rozwoju 2019
Komentarz ekspertów house of skills trendy w rozwoju 2019
 
Komentarz Ekspertów House of Skills - Trendy w rozwoju 2019
Komentarz Ekspertów House of Skills - Trendy w rozwoju 2019Komentarz Ekspertów House of Skills - Trendy w rozwoju 2019
Komentarz Ekspertów House of Skills - Trendy w rozwoju 2019
 
E magazyn trop - lipiec 2015
E magazyn trop - lipiec 2015E magazyn trop - lipiec 2015
E magazyn trop - lipiec 2015
 

More from Grupa Trop

More from Grupa Trop (11)

TROPletter - maj 2015
TROPletter - maj 2015TROPletter - maj 2015
TROPletter - maj 2015
 
TROPletter - luty 2015
TROPletter - luty 2015TROPletter - luty 2015
TROPletter - luty 2015
 
TROPletter - grudzien 2012 - Pokaż się: moc superwizji
TROPletter - grudzien 2012 - Pokaż się: moc superwizjiTROPletter - grudzien 2012 - Pokaż się: moc superwizji
TROPletter - grudzien 2012 - Pokaż się: moc superwizji
 
TROPletter - czerwiec 2013 - Firma przyszłości? Organizacja ucząca się
TROPletter - czerwiec 2013 - Firma przyszłości? Organizacja ucząca sięTROPletter - czerwiec 2013 - Firma przyszłości? Organizacja ucząca się
TROPletter - czerwiec 2013 - Firma przyszłości? Organizacja ucząca się
 
TROPletter - wrzesien 2013 - Przedsiębiorczy trener i coach
TROPletter - wrzesien 2013 - Przedsiębiorczy trener i coachTROPletter - wrzesien 2013 - Przedsiębiorczy trener i coach
TROPletter - wrzesien 2013 - Przedsiębiorczy trener i coach
 
TROPletter - wrzesien 2012
TROPletter - wrzesien 2012TROPletter - wrzesien 2012
TROPletter - wrzesien 2012
 
TROPletter - pazdziernik 2013 - Liderstwo: Mistrzostwo osobiste
TROPletter - pazdziernik 2013 - Liderstwo: Mistrzostwo osobisteTROPletter - pazdziernik 2013 - Liderstwo: Mistrzostwo osobiste
TROPletter - pazdziernik 2013 - Liderstwo: Mistrzostwo osobiste
 
TROPletter - marzec 2014 - Inspiracje
TROPletter - marzec 2014 - InspiracjeTROPletter - marzec 2014 - Inspiracje
TROPletter - marzec 2014 - Inspiracje
 
TROPletter - marzec 2013 - Empatia: opiekun, którego się wstydzimy
TROPletter - marzec 2013 - Empatia: opiekun, którego się wstydzimyTROPletter - marzec 2013 - Empatia: opiekun, którego się wstydzimy
TROPletter - marzec 2013 - Empatia: opiekun, którego się wstydzimy
 
TROPletter - maj 2013 - Action Learning
TROPletter - maj 2013 - Action LearningTROPletter - maj 2013 - Action Learning
TROPletter - maj 2013 - Action Learning
 
Ewaluacja w procesie wprowadzania lean management
Ewaluacja w procesie wprowadzania lean managementEwaluacja w procesie wprowadzania lean management
Ewaluacja w procesie wprowadzania lean management
 

TROPletter - grudzien 2013 - Zmiana w człowieku, człowiek w zmianie

  • 1. + Temat numeru: Zmiana w człowieku, człowiek w zmianie Październik 2013 Dołącz do nas: Masz ochotę na zmianę? U!Lider – Innowacyjna Szkoła dla Liderów. 4 Listy od czytelników 6 Kiedy coachowi jest potrzebna superwizja? Wywiad z Maciejem Baryłką. 3 TROPowieści Światowy Tydzień Przedsiębiorczości w TROPie. 7 Kalendarium TROP Co? Gdzie? Kiedy? 8 Co słychać w SWAT? Kalendarium SWAT 9 Zapraszamy do kontaktu i współpracy Redakcja TROPlettera. 10 Człowiek w zmianie, zmiana w człowieku – psychologiczne aspekty zmiany. Artykuł Beaty Borkowskiej-Ślósarskiej inspirowany rozmową z Dorotą Szczepan-Jakubowską. 1 toolTROP Dział z praktycznymi narzędziami trenerskimi i coachingowymi. 5 2 Ku zmianom, czyli jak to widzi coach i klient coachingu Wywiad z Przemysławem Kluge oraz „Droga do zmiany” – list od coachee. …
  • 2. Grudzień 2013 Jaka jest różnica między ewolucyjną a rewolu- cyjną zmianą? Co przeżywam i co motywuje mnie do działania, gdy zmienia się moje otocze- nie? Co się dzieje z moim otoczeniem, kiedy po- dejmuję decyzje o zmianie? O psychologicznych aspektach zmiany na podstawie rozmów z Doro- tą Szczepan-Jakubowską pisze Beata Borkowska- Ślósarska. „To co się dzieje z człowiekiem w zmianie zależy od tego jaką zmianę on przechodzi.” Są zmiany, które w naturalny sposób wynikają z dotychczasowych doświadczeń, przemyśleń i wątpliwości. Decyzja o niej dojrzewa i w pew- nym momencie po prostu pojawia się działanie. Taki typ zmian nazywamy zmianami ewolucyjny- mi. W myśl koncepcji rogeriańskiej człowiek jest zdeterminowany do rozwoju i zmiany, nie może się „nie rozwijać”. Ciągle poszukuje możliwości i środowisk, które dałyby mu impuls, aby się zmieniać. Dotyczy to organicznych, ewolucyjnych procesów psychologicznych, fizycznych i społecz- nych. Człowiek szuka nowych sposobów odpo- czywania, nowych trybów pracy, rozwija swoje kompetencje. Tego typu zmiany są często nie- zauważalne. Dlatego ważne jest powiedzenie, że jesteśmy w stałej zmianie. Inaczej wygląda nasz stosunek do zmian, które wynikają z pewnych, niekoniecznie pożądanych okoliczności. Związane są z takim momentem, w którym ten sam sposób bycia i życia przestaje przynosić satysfakcję i profity. Taka sytuacja wy- maga zmian radykalnych – rewolucji. Podstawowym założeniem zmiany jest to, że to proces całościowy. Zarówno emocjonalny, my- ślowy jak i związany ze sposobem działania. Bar- dzo trudno byłoby zmienić się na poziomie prze- konań, nie zmieniając swojego emocjonalnego stosunku do różnych zjawisk lub osób, nie zmie- niając swojego sposobu działania. Rewolucja, jest o tyle „trudniejsza”, że jest związana z całościową zmianą przekonań, nawyków emocjonalnych, relacji, a w konsekwencji – sposobu życia. Zjawisko zmian rewolucyjnych można porównać do dziecka, które przestaje raczkować i zaczyna chodzić na dwóch nogach. Teoretycznie jest to tylko zmiana motoryczna, ale w praktyce dziecko CZŁOWIEK W ZMIANIE, ZMIANA W CZŁOWIEKU – PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY ZMIANY
  • 3. Grudzień 2013 inaczej widzi świat, inaczej rozwija się jego mózg, ma zupełnie nowe przeżycia. Rodzice inaczej rea- gują na jego zachowania, bo ich dziecko zaczyna stanowić większe zagrożenie dla własnego bez- pieczeństwa. Malec uczy się, co niepokoi rodziców i zaczyna walczyć o realizację własnych zachcia- nek, potrzeb i ciekawości. Z czego innego zaczyna się cieszyć, ma znacznie szersze możliwości. W tym momencie zmiana, która pozornie wyglą- da tylko na motoryczną, w istocie jest całościową zmianą tego dziecka i jego relacji ze światem. Bardzo podobnie można powiedzieć o osobie, która w pewnym momencie dochodzi do wniosku, że już nie chce być pracownikiem wykonującym czyjeś polecenia. Chciałaby samodzielnie kierować projektem lub zacząć pracować „na własna rękę”, zostać przedsiębiorcą. Okazuje się, że zmienia ona nie tylko swój sposób myślenia o pracy zawodo- wej, ale też zaczyna mieć innych znajomych, na co innego zwraca uwagę, inaczej buduje relacje w rodzinie. Wiąże się to też z tym, że inaczej prze- żywa różne sytuacje, zmienia się jej rozumienie sukcesu, jej samoocena. Zmienia się wszystko. Teoretycznie to jest nadal ten sam człowiek, ale wielu znajomych powie, że to nie ta sama osoba, co kiedyś. Co w takim razie jest trudnego w zmianach? Lu- dzie w zmianie przeżywają różne emocje. Zwykle zaczyna się od niepokoju wywołanego nowymi reakcjami na znane sytuacje. Reakcjami, których sama osoba jeszcze dobrze nie zna. Następnie pojawia się złość. Okazuje się, że dana osoba, nie potrafi zrobić wielu rzeczy, które kie- dyś były dla niej proste. Wynika to z faktu, że obecnie zależy jej na innym efekcie i nawykowe działania przestają przynosić pożądane skutki. Złość jest szczególnie silna, kiedy taka osoba ma poczucie, że zmiana jest wymuszona, że nie miała możliwości sama do niej dojrzeć. Gdy złość się wypali pojawia się smutek. Jest to nostalgia za starą rzeczywistością, która obecnie jawi się we wspomnieniach, jako coś niezwykle miłego, atrakcyjnego i pożądanego. Nawet jeżeli kiedyś dana osoba niezbyt ją akceptowała. Ten smutek to tęsknota za „starymi, dobrymi czasa- mi”. Wynika on również z tego, że profity, które ta osoba czerpała ze „starego” sposobu życia, teraz są niedostępne. Wtedy miała poczucie mo- cy, a teraz przeżywa bezradność. Smutek związany jest z pożegnaniem przeszłości i jest nieodłącznym elementem zmian, trzeba go
  • 4. Grudzień 2013 przeżyć. Dopiero kiedy strumień emocji opadnie, ludzie są zdolni do akceptacji. Taki proces można nazwać cyklem zmiany i występuje on u prawie wszystkich osób, tylko z różnym nasileniem. Aby łatwiej przechodzić zmianę warto „zaprzyjaź- nić” się z emocjami. Nie bronić się przed nimi, gdyż paradoksalnie, taka obrona powoduje ich narastanie. Kiedy jesteś smutny ale udajesz wesołego, nawet przed samym sobą, to w gruncie rzeczy jesteś bardziej smutny, niż jakbyś był po prostu smutny. Ten smutek zaczyna przebijać i zalewać zarówno Ciebie jak i Twoje otoczenie. Podobnie jest ze zło- ścią. Wiadomo, że złość odreagowana mija szyb- ciej niż tłumiona. Trzeba tylko wiedzieć, że jest się złym. Wielu osób, pomimo iż są źli na „świat” i okolicz- ności zewnętrzne, to i tak obwiniają siebie, kieru- ją złość w swoim kierunku. Jest to jeden z bardziej destrukcyjnych i trudnych do przejścia momen- tów. Ciężko jest z kimś dyskutować, gdy twierdzi, „że jest za głupi, żeby to robić” lub że „na pewno nic mu nie wyjdzie”. Czasami, gdy ktoś jest zły, to mówi np. „nie wy- szło mi to szkolenie, zachowałem się jak idiota”. Jest to dość mocny sposób odreagowania. Praw- dopodobnie, gdy złość opadnie, trener będzie miał czas, żeby trochę się posmucić. Jest to po- trzebne by przygotować się do kolejnego kon- struktywnego działania. Natomiast, jeśli człowiek ukrywa złość w sobie, to potem determinuje ona jego działania. Podobnie jest ze strachem. Jest to uczucie, do którego część ludzi przyznaje się z ogromną trudnością, bo nie wie, że się boi. W takich sytuacjach wykonuje różne działania unikowe, żeby nie przyznać się do lęku przed porażką. Ważne jest, aby móc stanąć oko w oko z tematem i przyznać, że się boję. W przejściu cyklu zmiany, poza samoświadomością i kontak- tem z własnymi emocjami, pomaga również roz- mowa z uważnym rozmówcą. Działa ona jak kata- lizator tego procesu. Szybciej można przejść do fazy akceptacji, a co za tym idzie szybciej osiągnąć satysfakcjonujący rezultat. Natomiast osiągnięcie zamierzonych efektów utrwali pewność, że taka zmiana jest do przejścia. Jak zatem możemy sobie pomóc żyjąc w perma- nentnej zmianie? Jak ułatwić sobie i innym funk- cjonowanie w ciągle zmieniającej się rzeczywisto- ści? Kluczowa jest tu umiejętność uczenia się zmiany. Przypomina to jogę. Jeżeli nauczysz swoje ciało czuć się dobrze i swobodnie działać w różnych pozycjach, to będzie ono bardziej zrównoważone i elastyczne oraz mniej podatne na kontuzje. Tak samo jest z nami. Jeżeli będziemy się stale ćwi- czyć w byciu w zmianie, przyglądać się sobie i uświadamiać co się ze mną dzieje, każdy kolejny cykl zmiany będzie dla nas prostszy, a my bę- dziemy bardziej elastyczni. Pomocna jest też świadomość, że inni ludzie dookoła nas także są w procesach zmian. Wszystkie zmiany w środowi- skach zawodowych, lokalnych, politycznych czy gospodarczych, wpływają na nas. Naturalną po- trzebą ludzi jest odnajdywanie się w nich. Jeste-
  • 5. Grudzień 2013 śmy częścią wielkiego systemu, który wciąż ewo- luuje, zmienia się i my też musimy się w nim zmieniać. Każda zmiana zewnętrzna jest w pew- nym sensie zmianą w człowieku. Z drugiej strony, jeżeli zmieni się jeden człowiek to prawdopodob- nie w jakiś sposób zmieni się również jego oto- czenie. Hasło „Człowiek w zmianie, zmiana w człowieku” to dwie strony tego samego meda- lu. Podziel się swoją opinią. Napisz do nas: tropletter@grupatrop.pl Jeżeli zastanawiasz się jak możesz wspierać w zmianach organizacje, zespoły i indywidualnych ludzi, zapra- szamy do zapoznania się z ofertą Akademii TROP. Wszystkie propozycje naszych szkół, programów i superwizji na najbliższe miesiące znajdziesz w Kalenda- rium Grupy TROP. Wróć do spisu treści Półroczna Specjalizacja: Trener Pierwszego Stopnia – start już 18.01.2014 Szkoła Trenerów Pierwszego Stopnia – start 12.04.2014 Zapraszamy do kontaktu: akademia@grupatrop.pl / 22 615 28 91 oraz na stronę WWW: Szkoła Trenerów Pierwszego Stopnia Szkolenie Wewnętrznych Zespołów Trenerskich Zapraszamy do kontaktu: dlafirm@grupatrop.pl / 22 615 28 91 oraz na stronę WWW: Budowanie Zespołów Trenerskich Dla firm
  • 6. Grudzień 2013 Czy można odróżnić zmianę siebie od zmiany zachowań? Czy decyzja o niepodejmowaniu zmiany niesie za sobą zmianę? O zmianie z perspektywy coacha rozmawiamy z Przemysławem Kluge doświadczonym trene- rem oraz coachem, polonistą, współwłaścicielem Kancelarii Gry (www.kancelariagry.pl). Czym, z perspektywy coacha jest zmiana i jakie ma znaczenie? Przewrotna odpowiedź na to pytanie brzmi, że zmiana jest wszystkim, czym się zajmuję. Potrze- ba coachingu i właściwie każdej interwencji w rozwój indywidualnej osoby lub grupy wiąże się z potrzebą zmiany. Gdyby nie to, coaching byłby przyjacielską pogawędką i wymianą informacji o „stanie rzeczy”. Klient przychodzi na coaching, by działać skuteczniej, poradzić sobie z wyzwa- niem, poczuć się bezpieczniej, być w czymś lep- szym. Przychodzi z wyobrażeniem, żeby działać inaczej, a przynajmniej z pragnieniem by było inaczej. Nie zawsze to tak wyraża, ale ostatecznie o to chodzi. W tym sensie zmiana jest ważna tak, jak ważne jest powietrze, którego nie widać, ale można poczuć, gdy stawia opór przy dużych prędkościach. Tak samo jest ze zmianą. Jeśli przy- spiesza – dzieje się, zaczyna być odczuwalna i pojawia się tarcie. Zmiana sposobu działania, nawet upragniona, też rodzi tarcie. Klient zderza się z nawykiem, przyzwyczajeniami, rodzi nie- pewność, czy sobie poradzę w nowych warun- kach. No a coach, tak myślę, jest po to, by klient wiedział, że gdy decyduje się na zmianę to ten opór wystąpi. Coach bywa adwokatem diabła, który studzi zapał i pyta: „Jak się z tym poczu- jesz?”, „Jakie korzyści masz z tego, że się nie zmieniasz?”, „Czy jesteś gotów zastąpić je korzy- ściami ze zmiany?” itd. Nie czuję się akuszerem zmiany, ani jej promotorem. Czuję się współpo- szukiwaczem kierunku zmian i krytykiem pierw- szego entuzjazmu. Czy koniecznie musimy coś zmieniać by zreali- zować swoje cele? Zastanawiam się, czy można odróżnić zmianę siebie od zmiany zachowań. Czuję różnicę, choć zmiana zachowań pociąga za sobą jakąś zmianę w człowieku. Jeśli inaczej działa, to i inaczej po- strzega rzeczywistość. Z drugiej strony nie sądzę by powinnością człowieka była nieustanna praca nad sobą, by się dostosować do świata i ciągle walczyć. Czasem zmiana zachowań albo odczuć polega na rezygnacji z ustawicznego i dojmujące- go pragnienia bycia zawsze innym – szybszym, lepszym, sprawniejszym. Czasem owocem coa- KU ZMIANOM, CZYLI JAK TO WIDZI COACH I KLIENT COACHINGU
  • 7. Grudzień 2013 chingu jest konstatacja, że jestem wystarczająco dobry i to uspokaja, stabilizuje i paradoksalnie zmienia sposób bycia w świecie – zmienia, pozo- stawiając wszystko w człowieku bez zmian. Jakie zmiany spotykasz w pracy coachingowej? Odpowiedź na to pytanie jest trudna, bo trudno uchwycić w kilku kategoriach różnorodność ludz- kich żyć. Mogę się oczywiście posłużyć HR-owym wytrychem i powiedzieć, że to zmiany postaw, umiejętności i wiedzy lub samowiedzy. Mogę odpowiedzieć trochę wykrętnie: sam się bardzo zmieniam pod wpływem pracy z klientami. Te zmiany dotyczą doświadczenia, pokory wobec dziwności ludzkich losów i motywacji, sposobu zadawania pytań. Chyba każdy z moich klientów jakoś mnie zmienił, czegoś nauczył, przed czymś przestrzegł. Coaching to bliskość i wymiana. Jeśli tak nie będzie, zostanę mądralą pouczającym na prawo i lewo, jak żyć. Nie mam odwagi kategory- zować tych zmian, tak jak nie mam odwagi sto- sować żadnych gotowców w pracy. Boję się aro- gancji i pewności, że „wiem jak jest” i tu trzeba spytać o to, a tam o tamto. Nie wiem z góry o co pytać. To się pojawia i coraz bardziej ufam, że pojawi się to co potrzebne. Dlatego nie tworzę sobie takich typologii – naprawdę wierzę, że każ- dy jest inny. Sprawdzam tylko, czy jestem w kon- takcie, czy mam kontrakt i czy rozmawiamy o „tu i teraz” – jeśli tak, to ok, idziemy dalej. Czy przypominasz sobie jakąś zmianę z Twojej praktyki coachingowej, która szczególnie zapa- dła Ci w pamięci? Tak jest dużo łatwiej – konkretna osoba. Mene- dżerka w dużej firmie produkcyjnej. Szukała spo- sobu na skuteczne realizowanie swojej misji, ale nie dostrzegała, jak wielki ma wpływ na całą or- ganizację. Jak wiele wysiłku wkłada w dbanie o dobro całości – nie wyobrażała sobie innego miejsca niż to, które zajmowała. Pracowała nad skutecznością realizacji celów, ale nie zauważała, że te cele są ze sfery strategii całej firmy. W koń- cu odkryła, że może być szefem i nim została – pierwszym prezesem – nie expatem – w polskim oddziale firmy. Chętnie mówi, że to moja zasługa, ale ja wiem i Wy wiecie, że tak nie jest. Ja tylko pomogłem jej spojrzeć inaczej na siebie i firmę. A pomogłem, bo nie mogłem zrozumieć, czemu się tak męczy, i w końcu o to zapytałem. To tyle tej zasługi. Dziękuję za rozmowę. Z Przemysławem Kluge rozmawiała Alicja Kulawik Podziel się swoją opinią. Napisz do nas: tropletter@grupatrop.pl Ostatnio dostaliśmy mail od czytelniczki TROPlettera, w którym opisała swoją pracę nad zmianą. Znamienne jest to, że jak opisuje autorka listu, na pomoc coacha zdecydowała się właśnie w momencie „tarcia” i oporu, o którym mówił w wywiadzie Przemysław Kluge.
  • 8. Grudzień 2013 Jak potoczył się ten proces? Zachęcamy do lektury. Moja decyzja o zmianie. Zaczyna uwierać. Nie wiem o co chodzi, ale podjęcie decyzji, w którą stronę teraz iść staje się coraz trudniejsze. Odwlekam decyzję. W myślach mielę różne fakty i wyobrażenia. W mojej głowie widzę siebie kroczącą znaną ścieżką. Wieje nudą, ale krajobraz znany. Widzę się również na nowej nieznanej mi drodze. Tu jest ekscytująco, ale kompletnie nie wiem co mnie tam spotka i dokąd zaprowadzi. Mam obawy. Chciałabym, a boję się. Co wybrać? Zaczynam mieć niemiłe wrażenie, że sama nie jestem w stanie podjąć tej decyzji. Jestem na siebie zła. Co? Ja nie potrafię podjąć decyzji w swojej sprawie?! Ja, taka zdecydowana? Tak. Tak to właśnie wygląda. Ta myśl zaczyna mnie zjadać. Teraz już czuję, że nie tylko nie wiem gdzie iść, ale popadam też w inercję. Stoję u progu zmiany, której sama chcę a jednocześnie nie mogę zrobić żadnego sensownego kroku. Rozmawiam ze sobą szczerze – potrzebuję kogoś obok, kogoś, kto pomoże mi zrobić pierwszy krok. Dalej już pójdę sama, chodzi tylko o to, żebym podjęła właściwą decyzję. Rozmawiam z bliskimi osobami. Słyszę rady, propozycje rozwiązań, ale to nie moje. W końcu decyduję się na coaching. Tego właśnie teraz potrzebuję. Coaching gwarantuje mi, że decyzja, którą podejmę będzie naprawdę moja. Moment rozpoczęcia coachingu jest jak przygotowanie do podróży. Przyglądam się różnym wariantom mojej przyszłości. Dotykam emocji. Zaczynam widzieć rzeczy w nowym świetle. Kiedy odpuszczam sobie złość na siebie za nieumiejętność podjęcia decyzji wypływam na morze. Żegluję po morzu możliwości i na mapie oglądam porty do których mogłabym zawinąć. Do którego dotrę? Nie wiem jeszcze, ale daję sobie czas na ustalenie kursu. Jestem spokojna. Żegluję. Dbam o swój okręt. Szoruję pokład, sprawdzam olinowanie. Czasem walczę ze sztormem a czasem czuję flautę. Mój wzrok błądzący dotąd po mapie zatrzymuje się coraz częściej na jednym punkcie. Obieram kurs. Płynę na pełnych żaglach. Na horyzoncie zaczyna majaczyć zarys lądu. Biorę lunetę i przyglądam mu się. Jest! Tak, ten port zdecydowanie mi się podoba. Nie byłam tu wcześniej. Jestem radośnie podekscytowana i …spokojna. To tu. Jestem pewna. Przybijam do portu, wychodzę na brzeg, rozglądam się. Dobrze się tu czuję. Wchodzę między tubylców i odważnie idę w głąb lądu. Katarzyna
  • 9. Wszystkie propozycje naszych szkół, programów i superwizji na najbliższe miesiące znajdziesz w Kalendarium Grupy TROP. Wróć do spisu treści Półroczna Specjalizacja: Coach Pierwszego Stopnia – start już 18.01.2014 Szkoła Coachów Pierwszego Stopnia – start 12.04.2014 Zapraszamy do kontaktu: akademia@grupatrop.pl / 22 615 28 91 oraz na stronę WWW: Szkoła Coachów Pierwszego Stopnia Coachingowy Styl Zarządzania Zapraszamy do kontaktu: dlafirm@grupatrop.pl / 22 615 28 91 oraz na stronę WWW: Wprowadzanie Coachingowego Stylu Zarządzania Dla firm
  • 10. Grudzień 2013 Rozmowa z Maciejem Baryłką – certyfikowanyn trenerem i coachem II stopnia, psychologiem. W jakich momentach coachowi potrzebna jest superwizja? Proponuję rozpatrzeć to pytanie z trzech perspek- tyw: 1) jakości swojej pracy; 2) dbałości o siebie, jako narzędzie; 3) wątpliwości natury etycznej. Wszystkie trzy punkty widzenia odnoszą się do historii, lecz kon- centrują się na przyszłości. To ważny aspekt, ponieważ pozwala skupić się na tym, co dany coach chce wprowadzić w swoim warsztacie pracy, a nie ocenić, czy robi to źle, czy też dobrze. Taka kon- strukcja superwizji pozwala efektywnie uczyć się, jest wzmacnianiem motywacji coacha w podno- szeniu swoich kompetencji. Innymi słowy super- wizor jest osobą, która dba o dobre samopoczu- cie coacha w procesie superwizyjnym przy za- chowaniu celów, jakie ustala sam coach lub też są wynikiem relacji superwizor-coach. Pierwszy aspekt dotyczy wyciągania wniosków z pracy coacha i zaplanowania dalszych działań, które pozwolą mu efektywnie wspierać swojego coachee. Jednym z motywów „sięgnięcia” po superwizję może być np. poczucie wpadania w rutynę. Jeśli coach zaobserwuje w relacjach coachingowych pewne powtarzalne, przewidy- walne schematy, to jest to moment, aby spraw- dzić na ile te schematy wynikają z coacha, a na ile z potrzeb budowanej relacji. Jeśli wynika to z tego pierwszego, to występuje niebezpieczeństwo, że coach przestał „słuchać”, a zaczął poruszać się po dobrze mu znanych i przewidywalnych „ścież- kach”. Konsekwencje takiego działania są często bardzo wyraźnie widoczne w postaci spadku efek- tywności procesu coachingowego. Taki proces przekłada się zarówno na coachee jak i samego coacha. U coachee objawy mogą być następujące: zerwanie relacji, utrata poczucia sensu prowa- dzonych rozmów, poczucie bycia jednym z wielu klientów, uzależnienie się od „rad” coacha. Taka relacja nabiera „miałkości” zamiast głębokiego poczucia sprawstwa dla coachee. Innym motywatorem do podnoszenia jakości swojej pracy może być np. poszukiwanie inspira- cji w rozwoju swojego warsztatu pracy. Ze swojej praktyki przypominam sobie taki moment, gdy umówiłem się na superwizję, choć miałem poczu- cie, że wszystkie procesy idą bardzo dobrze albo przynajmniej wiem, o co powinienem w nich za- dbać, aby być bardziej autentyczny i wzmacniają- cy. Jestem więc na spotkaniu i rozpoczynam roz- mowę, że właściwie to nie wiem po co się umówi- łem. Na co mój superwizor „no to pochwal się swoimi sukcesami!”. I zdałem sobie sprawę, że właśnie z tym miałem największą trudność. Praca na mocnych stronach. Rozmowa bardzo szybko KIEDY COACHOWI POTRZEBNA JEST SUPERWIZJA?
  • 11. Grudzień 2013 potoczyła się w kierunku, który pozwolił mi wy- ciągnąć wnioski na przyszłość. Jeśli będę potrafił siebie doceniać, to drugiej osobie w relacji także będzie z tym łatwiej. Superwizja skończyła się dla mnie bardzo inspirująco. Efekty tej rozmowy szybko wdrożyłem w kilku procesach. Moje ów- czesne spotkania coachingowe nabrały innego wymiaru, który nie był dla mnie dostępny przed tą rozmową. Druga perspektywa, łączy się oczywiście z tą pierwszą. Można jednak uwypuklić aspekt „zad- bania o siebie” – myślenie o sobie, jako o narzę- dziu, o które warto i należy dbać. Może ryzykow- ne jest przytoczenie metafory S. Coveya o ostrze- niu piły (z racji mało delikatnego sformułowania w odniesieniu do pracy coacha oraz często błęd- nego jej rozumienia ;-), to jednak pozwolę sobie to zrobić, ponieważ w moim poczuciu najtrafniej oddaje idee dbania o siebie. Covey w „7 nawyków skutecznego działania” pisał: „(…) aby piła mogła efektywnie ciąć, musi być czas cięcia, ale i czas ostrzenia”. Często spotykam się z interpretacją, że ostrzenie piły to odpoczynek i danie sobie wol- nego. A takie myślenie, w przypadku rozwoju własnych kompetencji, może być niezwykle roz- leniwiające i ryzykowne dla efektywności naszej pracy. Jednak sam Covey rozumie tę metaforę zupełnie odmiennie. „Ostrzenie piły” to dbanie o to, aby być w ciągłym rozwoju. O to, aby każde- go dnia stawać się choć o 1% lepszym człowie- kiem. Zapytacie jak się to ma do superwizji? Jest to jeden z podstawowych filarów zawodów zau- fania. Sam proces certyfikacji powstał właśnie z myślą o ciągłym procesie doskonalenia swoich kompetencji. W moim poczuciu, prowadząc coa- chingi mamy ważną misję do wypełnienia. Po- winniśmy dbać o swój warsztat pracy, o siebie, tak, aby być jak najbardziej rzetelnym w tym, co możemy zaproponować naszym rozmówcom. A żeby móc to robić, ważna jest przytomność, z jaką będziemy pracować, nasze samopoczucie, nasza kondycja. Na przestrzeni ostatnich 3 lat przeprowadziłem ponad 900 godzin coachingu. Spotkałem się z wieloma osobami. Każda z nich jest wyjątkowa. Każda przeżywała ważne dla niej rzeczy, okazywa- ła więcej lub mniej emocji. A ja starałem się z każdą z tych osób wejść w empatyczny kontakt. Ta praca polega na zbudowaniu głębokiego kon- taktu, który służy drugiej osobie. To wymagający proces zarówno dla coacha jak i cochee. Jeśli „na- przeżywam się w jakiejś relacji”, to mogę pójść dalej tylko, jeżeli sam zadbam o siebie. Kilka miesięcy temu pracowałem z pewną mene- dżerką, która opowiedziała mi na pierwszym spo- tkaniu o tym, jak została niemiło potraktowana przez firmę, z którą była związana od kilku lat. Na skutek empatycznej relacji, mocno się wzruszy- łem (w oku zakręciła się łezka). Na co moja coa- chee: „Proszę nie płacz, nie ma powodu”. Zdziwi- łem się tym, co powiedziała, ponieważ zastanowi- łem się, dlaczego mam nie dawać sobie do tego prawa. Powiedziałem jej o tym, a ona przyznała mi rację. Powiedziała, że właściwie nie wie dla- czego mi o tym opowiada, ale chyba dlatego, że nie miała do tej pory komu tego powiedzieć. Sesja
  • 12. Grudzień 2013 skończyła się bardzo owocnie, ponieważ moja coachee pod koniec spotkania opowiedziała, że już wie nad czym chce pracować, i że dziękuje, że ją wysłuchałem. Wróciłem do domu i długo o tym nie myślałem, ale w kolejnym dniu byłem już mniej uważny na to, co się dzieje w relacjach coa- chingowych. Po tygodniu wydawało mi sie, że zapomniałem o tej poruszającej sesji. Wydawało mi się, ponieważ będąc na superwizji usłyszałem sam siebie, jak bez zbędnego wstępu opowiadam superwizor o tamtej sesji. Wzruszyła się i z „ob- jawem mokrego oka” słuchała mnie uważnie. Ja natomiast zdałem sobie sprawę, że dopiero w tym momencie poczułem, że nie jestem sa- motny z takimi historiami. Przeżyłem tę sytuację i byłem gotów w pełni koncentrować się na przy- szłości. Trzecia perspektywa dotyka najbardziej wątpli- wości natury etycznej. Są pewne kwestie w pracy coacha, gdy superwizja może być pomocna, jako spojrzenie na sytuację z meta poziomu. Na przy- kład, gdy wątpliwości te dotyczą problemu dys- krecji, konfliktu interesów itp. W swojej pracy często spotkam się z rozbieżnymi interesami, które nie zawsze są nazwane na początku procesu coachingowego. Nawet pomimo moich starań związanych z „kontraktowaniem się” na cele oraz kierunek pracy pomiędzy cochee, jego przełożo- nym oraz mną, jako coachem. Nie zawsze udaje się dostrzec te różnice, ponazywać je i ustalić wspólny kierunek. Ponieważ proces coachingowy jest oparty na budowaniu dojrzałej relacji, pewne kwestie wypływają dopiero w momencie zbudo- wanego zaufania pomiędzy coachem a cochee. W jednym z procesów coachingowych zdałem sobie sprawę, że chroniłem mojego cochee, a nie wspierałem go w podejmowaniu dojrzałych decy- zji. Krótko mówiąc wszedłem w „jego grę” i zaczą- łem źle rozumieć, na czym oparta jest relacja coachingowa. Aby zdać sobie sprawę, jaka jest rola coacha i jak ma rozmawiać z coachee w przypadku trudnych tematów, pomocne jest czasem opowiedzenie komuś z zewnątrz całej historii. Niejednokrotnie już, w momencie opo- wiadania na czym polega moje wyzwanie etyczne uświadamiałem sobie istotę tego, co mnie bloku- je przed właściwym działaniem. Czasem wystar- czy samo opowiedzenie, a czasem to jedno wła- ściwe pytanie np.: „Za co czujesz się odpowie- dzialny? Po czyjej stronie leży w tej relacji odpo- wiedzialność?”. Mi osobiście takie umiejętne wsparcie pomaga poukładać, czego chcę w danej relacji, a czego nie. Gdzie są moje granice i jak mam rozmawiać o trudnych dla mnie kwestiach. Chciałbym poruszyć jeszcze jeden aspekt natury etycznej. Myślę, że jest on powiązany ze źle ro- zumianą pewnością siebie, która objawia się w postaci tzw. „efektu Boga”. Wątpliwości natury etycznej są w tym wypadku brakiem gotowości do dania sobie przyzwolenia na niewiedzę. Na
  • 13. Grudzień 2013 porozmawianie o tym, jak ja myślę, a jak myśli inna osoba. Na to, aby uczyć się i być otwartym na siebie i innych. Moja superwizor w krótkiej rozmowie na koryta- rzu powiedziała kiedyś: „Oj Maciek, ja to już nic nie wiem i niczego nie jestem pewna.” Ja na to odpowiadam: „Dlatego właśnie przychodzę do Ciebie.” Niech to będzie podsumowaniem mojej wypowiedzi o superwizji dla coacha. Podsumowując wszystkie trzy perspektywy w jednym akapicie uważam, że dobrze wybrać się na superwizję wtedy, gdy mamy poczucie, że wszystko idzie dobrze lub też wtedy, gdy przy- chodząc do domu jakieś słowa, twarze, rozmowy z poszczególnych procesów nie chcą mnie opu- ścić. Ja widzę to po tym, że kiedy idę na spacer z psem, jestem mniej na nią uważny. A ona bar- dzo dobitnie mi to okazuje w postaci psich wy- bryków w stylu „nie przyjdę do Ciebie, możesz mnie wołać ile chcesz” :). Wtedy zaczynam zau- ważać, że nie byłem na 100% na tym spacerze, byłem „tam i gdzieś” zamiast „TU i TERAZ”. Więc jeśli nie jestem wstanie być uważny i skoncen- trowany na „TU i TERAZ”, to jak mam być efek- tywnym coachem? Aby zrozumieć, co jest tego przyczyną i znaleźć sposób wyjścia z tej sytuacji, potrzebuję czasem rozmowy z kimś mi bliskim, a czasem superwizji. O ile to pierwsze jest niebezpieczne z racji obciążania bliskich osób, często nieprzygotowanych do takiej roli, o tyle to drugie zwiększa szansę na rzetelne wsparcie i wypracowanie nowych sposobów, pomysłów, innego spojrzenia na to co nas „uwiera”. A co daje coachowi superwizja grupowa w prze- ciwieństwie do indywidualnej? Wsparcie w rozwoju opisanych perspektywach przez członków grupy. Grupa supewizyjna różni się tym od relacji 1:1, że w takcie takiego spotka- nia mamy szansę otrzymać nie jedną wzmacniają- cą relację, a tyle, ile członków liczy grupa. To również szansa na inspirację na skutek osobistej pracy każdej z superwizujących się osób. Inne osoby to „okna” na nowe spojrzenie i inną prak- tykę. Dziękuję za rozmowę. Z Maciejem Baryłką rozmawiała Marietta Banach-Surawska Podziel się swoją opinią. Napisz do nas: tropletter@grupatrop.pl
  • 14. Wszystkie propozycje naszych szkół, programów i superwizji na najbliższe miesiące znajdziesz w Kalendarium Grupy TROP. Wróć do spisu treści Superwizje grupowe dla Coachów i Trenerów prowadzone przez Dorotę Szczepan-Jakubowską Ostatnia superwizja w tym roku odbędzie się: 17.12.2013 w Siedzibie Grupy TROP, ul. Pożaryskiego 69 w Warszawie w godzinach 17:30-21:30 Zapraszamy do kontaktu: akademia@grupatrop.pl / 22 615 28 91 oraz na stronę WWW: O superwizji
  • 15. Grudzień 2013 Czy masz ochotę na poszerzenie wachlarza swoich umiejętności w gronie osób otwartych na zmiany? Akademia TROP ma ciekawe propozycje na najbliższe miesiące. Wśród nich na szczególną uwagę zasługują: innowacyjna szkoła dla liderów U!Lider: Działanie – Relacje – Wiedza. Oprócz tego zapraszamy na:  półroczną Specjalizacja Trener Pierwszego Stopnia.  Programy dla firm Wróć do spisu treści Cykl bezpłatnych seminariów dla liderów – start już 09.12.2013 więcej… Szkoła dla liderów: U!Lider: Działanie – Relacje – Wiedza – start szkoły już 22.02.2014 więcej… Zapraszamy do kontaktu: akademia@grupatrop.pl / 22 615 28 91 oraz na stronę WWW: Szkoła Coachów Pierwszego Stopnia Programy Rozwoju Liderów Zapraszamy do kontaktu: dlafirm@grupatrop.pl / 22 615 28 91 oraz na stronę WWW: Programy Rozwoju Liderów Innowacyjna koncepcja szkoły dla liderów U!Lider: Działanie – Relacje – Wiedza. Posłuchaj wywiadu z Jacem Jakubowskim MASZ OCHOTĘ NA ZMIANĘ? Dla firm
  • 17. Grudzień 2013 Na jakim etapie zmiany jesteś? Zapraszamy Cię do wypełnienia kwestionariusza, który może Ci pomóc określić na jakim etapie w procesie zmiany jesteś. Za pośrednictwem za- proponowanych pytań możesz zdefiniować swój stosunek do konkretnej zmiany. Sprawdzić jakie emocje towarzyszą Ci w zależności od fazy zmia- ny. Określić czego potrzebujesz, aby móc przejść to kolejnych jej etapów. Zaproponowany kwe- stionariusz świetnie się sprawdza zarówno w indywidualnej pracy z klientem, jak i pod- czas pracy warsztato- wej. Pobierz test Wróć do spisu treści Korzystaj i twórz toolTROP razem z nami. Daj nam znać, co chciałbyś w przyszłości zobaczyć w tym dziale. Co szczególnie Cię interesuje? Dziel się swoimi pomysłami, narzędziami i technikami. Propozycje i sugestie wyślij do nas na adres e-mail: tropletter@grupatrop.pl. TOOLTROP
  • 18. Grudzień 2013 Ogromnie cieszą nas listy od Was. Bardzo za nie dziękujemy i czekamy na kolejne! Piszcie na ad- res: tropletter@grupatrop.pl Załączamy dziś list, który otrzymaliśmy od czytel- nika w odpowiedzi listopadowy numer TROP- lettera pt.: „Po moc, czyli o sztuce pracy na moc- nych stronach”. Zamiast opinii na temat coachingu przytoczę dwie autentyczne sytuacje związane z coachingiem w jednej z firm, z którymi miałem okazję współ- pracować. Pewnego razu do placówki handlowej tej firmy przyjechała niezapowiedziana kontrola z centrali. Podczas tejże kontroli jeden z pracowników nie wypadł najlepiej. Po skończonej wizycie pracow- nicy odjechali do centrali, a kierownik tej placów- ki, jak tylko zdążył zamknąć drzwi za szanowną wizytacją, postanowił od razu wyciągnąć konsekwencje wobec „winowajcy”. Zawołał do nieszczęśnika, który „podpadł” podczas wizytacji, żeby go ukarać: „Masz k… coaching!” Inny przykład to powszechna praktyka, gdzie w ramach coaching on the Job, arkusz obserwacji jest de facto arkuszem oceny, a w podsumowaniu „osoba coachująca” zamiast zawrzeć wspólnie ustalony plan działań w ramach pracy rozwojo- wej, wpisuje twarde cele operacyjne lub sprzeda- żowe jakie dany pracownik ma do zrealizowania… Bez komentarza. Arek Głowacki Wróć do spisu treści Pomyśl o prezencie dla siebie! Nie czekaj do ostatniej chwili. Do końca roku cała nasza oferta w atrakcyjnej cenie. Zapytaj o szczegóły pod adresem tropletter@grupatrop.pl LISTY OD CZYTELNIKÓW
  • 20. Grudzień 2013 20 listopada Grupa TROP w ramach Światowego tygodnia Przedsiębiorczości zorganizowała bez- płatny warsztat pod tytułem: „Praca na mocnych stronach kluczem do budowania przedsiębior- czości”. Warsztat prowadzili Maciej Robakiewicz i Grze- gorz Mucha. Poniżej prezentujemy opinię jednej z uczestniczek. „Na warsztat w ramach Światowego Tygodnia Przedsiębiorczości przyszłam w trudnym mo- mencie zawodowym, kiedy okazało się, że stare techniki pozyskiwania klientów nie sprawdzają się. Warsztat pomógł mi przepracować bloka- dę, którą wywołało niepowodzenie i otworzyć się na nowe możliwości. Hojność prowadzących ze względu na przestrzeń i grupy ze względy na dzielenie się była świetną okazją, żeby się otwo- rzyć, podzielić problemem i wysłuchać pomy- słów na rozwiązanie. Wyszłam z warsztatów z całkiem odmienioną energią! Energią do dzia- łania! Jeszcze raz dziękuję wszystkim.” Dorota Szymonik, trener, właściciel fundacji Lustra Zapraszamy również do zapoznania się z relacją trenerów prowadzących: Z okazji Światowego Tygodnia Przedsiębiorczości przeprowadziliśmy w Grupie TROP warsztat „Mocne strony kluczem do budowania metody przedsiębiorczej”. Korzystając z naszych doświad- czeń, wiedzy i tego co potrafimy najlepiej, posta- nowiliśmy zaprosić uczestników do wzięcia udzia- łu w naszej autorskiej formie warsztatu, opierają- cego się na odkrywaniu własnych zasobów i efek- tywnym planowaniu działania, w zgodzie w sa- mym sobą. (…) Część dalsza na naszych stronach WWW. Wystąpienie Jacka Jakubowskiego na III Konfe- rencji Sieci Przedsiębiorczych Kobiet W każdym półroczu Fundacja Przedsiębiorczych Kobiet organizuje ogólnopolską konferencję, któ- ra gromadzi przedsiębiorcze panie z całej Polski. To okazja do nawiązania nowych kontaktów, wy- TROPOWIEŚCI
  • 21. Grudzień 2013 miany doświadczeń oraz zacieśnienia więzów w ramach Sieci Przedsiębiorczych Kobiet. Jesienna edycja odbyła się 25 listopada pod ha- słem „Jak z sukcesem rozwijać swoją firmę.” Jacek Jakubowski – mistrz sieciowania i inicjowa- nia współpracy, czego prawdopodobnie doświad- czyło wiele osób czytających te słowa – został zaproszony do wygłoszenia wykładu pod tytułem: „Współpraca i łączenie – kobieca twarz biznesu.” Oto niektóre cytaty z wystąpienia Jacka: „Biznes jest kobietą.” „Żyjemy w największym [komunikacyjnym] prze- łomie ludzkości. Tego co teraz sie dzieje, jeszcze nigdy nie było. Nasz umysł nie jest na to przygo- towany mentalnie i psychologicznie. 100 lat temu nasi przodkowie poznawali w ciągu całego swoje- go życia tyle osób, ile my poznajemy teraz w ciągu miesiąca. Musimy się wytrenować w nowym bu- dowaniu relacji.” „Mieć czy być? Można być w rozmowie lub mieć czas.” „Przyszły czasy, w których klienta trzeba zrozu- mieć, wejść z nim w empatyczny kontakt, zsyn- chronizować się. Do tego trzeba odpowiedniego nastawienia. Panie mogą to wnieść do biznesu. Tę relację, która nie tylko jest wartościowa i sen- sowna, ale i przynosi efekty.” „Po raz pierwszy w dziejach ludzkości zwraca się uwagę na to, żeby ludzie się rozumieli, a nie jedy- nie wykonywali zadania. Na przykład struktura hierarchiczna przestaje działać. Lider jest od tego, żeby rozmawiać, żeby umieć wykorzystać to, że ma w zespole różne osoby, które mają swoją wie- dzę i różne doświadczenie.” „Przed nami wszystkimi stoi wielkie wyzwanie nauczenia się nowego stylu zarządzania na po- ziomie nawyków emocjonalnych, umiejętności i kompetencji osobistych, a nie na poziomie wie- dzy. Nauczyć się tego, to znaczy przejść drogę pracy nad sobą, nad uważnością, empatią, umie- jętnością współpracy, żeby dojrzała reakcja em- patyczna stała sie spontaniczna.” Wróć do spisu treści
  • 22. Grudzień 2013 Co? Gdzie? Kiedy? Kontakt GRUDZIEŃ Cykl Inspiracje Internet Dołącz w każdej chwili jac.jakubowski@gmail.com Pierwsze Seminarium dla Liderów „Lider w działaniu” Siedziba Grupy TROP* 09.12.2013 17:30-20:30 akademia@grupatrop.pl Superwizje grupowe dla Coachów i Trenerów Siedziba Grupy TROP* 17.12.2013 17:30-21:30 akademia@grupatrop.pl STYCZEŃ Cykl Inspiracje Internet Dołącz w każdej chwili jac.jakubowski@gmail.com Dzień Otwarty Akademii TROP Siedziba Grupy TROP* 17.01.2014 11:00-19:00 akademia@grupatrop.pl Specjalizacja Trener Pierwszego Stopnia Siedziba Grupy TROP* od 18.01.2014 akademia@grupatrop.pl Specjalizacja Coach Pierwszego Stopnia Siedziba Grupy TROP* od 18.01.2014 akademia@grupatrop.pl Superwizje grupowe dla Coachów i Trenerów Siedziba Grupy TROP* 22.01.2014 17:30-21:30 akademia@grupatrop.pl Drugie Seminarium dla Liderów „… Lider i relacje w zespole” Siedziba Grupy TROP* 29.01.2013 17:30-20:30 akademia@grupatrop.pl LUTY Cykl Inspiracje Internet Dołącz w każdej chwili jac.jakubowski@gmail.com Trzecie Seminarium dla Liderów „Wiedza Lidera w praktyce…” Siedziba Grupy TROP* 12.02.2014 akademia@grupatrop.pl „Profesjonalista w zgodzie ze sobą”. Spotkanie informa- cyjne dotyczące ofer- ty Akademii TROP Siedziba Grupy TROP* 20.02.2014 akademia@grupatrop.pl KALENDARIUM TROP CO? GDZIE? KIEDY?
  • 23. Grudzień 2013 *Siedziba Grupy TROP: ul. Pożaryskiego 69, Warszawa Wróć do spisu treści LUTY Szkoła U!Lider: Działanie – Relacje – Wiedza Siedziba Grupy TROP* od 22.02.2014 akademia@grupatrop.pl Superwizje grupowe dla Coachów i Trenerów Siedziba Grupy TROP* 26.02.2014 17:30-21:30 akademia@grupatrop.pl MARZEC Cykl Inspiracje Internet Dołącz w każdej chwili jac.jakubowski@gmail.com Trening Interpersonalny: Zrozumieć siebie i innych Siedziba Grupy TROP* 05-09.03.2014 akademia@grupatrop.pl „Profesjonalista w zgodzie ze sobą”. Spotkanie informa- cyjne dotyczące ofer- ty Akademii TROP Siedziba Grupy TROP* 06.03.2014 akademia@grupatrop.pl Superwizje grupowe dla Coachów i Trenerów Siedziba Grupy TROP* 12.03.2014 17:30-21:30 akademia@grupatrop.pl „Profesjonalista w zgodzie ze sobą”. Spotkanie informa- cyjne dotyczące ofer- ty Akademii TROP Siedziba Grupy TROP* 20.03.2014 akademia@grupatrop.pl KWIECIEŃ Cykl Inspiracje Internet Dołącz w każdej chwili jac.jakubowski@gmail.com Szkoła Trenerów Pierwszego Stopnia Siedziba Grupy TROP* od 12.04.2014 akademia@grupatrop.pl Szkoła Coachów Pierwszego Stopnia Siedziba Grupy TROP* od 12.04.2014 akademia@grupatrop.pl Szkoła Mediatorów Pierwszego Stopnia Siedziba Grupy TROP* od 12.04.2014 akademia@grupatrop.pl
  • 24. Grudzień 2013 SWAT różnorodnością stoi. W Warszawie na listopadowe spotkanie SWAT, aż z Wrocławia, zawitała – Maria Haracz-Dąbrowska (psycholog, trener i superwizor PTP). Maria opo- wiedziała nam o swojej najnowszej inicjatywie – projekcie KARnet 15+ - powstającej sieci klubów dla młodzieży, działających we współpracy z trzema sektorami: biznesem oraz z publicznymi i niepublicznymi instytucjami zajmującymi się pomocą i integracją społeczną. Więcej informacji znajdziecie na: karnet15plus.pl Spotkanie było bardzo inspirujące i obfitujące w konkretne rozwiązania i wiedzę na temat: jak powstawał innowacyjny projekt. W Białymstoku działalność SWATowa w ostatnim okresie skupiła się na dwóch kluczowych tema- tach: wykorzystaniu dramy jako ciekawego na- rzędzia warsztatowego w pracy trenera oraz roz- wijaniu talentu w oparciu o mocne strony. Drugi temat wzbudził ogromne zainteresowanie wśród młodych ludzi – w cyklu warsztatów wzięło udział aż 120 osób. Uczestnicy doszli do ważnego wnio- sku: „Budując na mocnych stronach – budujesz MISTRZA, a na deficytach – RZEMIEŚLNIKA”. Tak wielkie zainteresowanie zainspirowało biało- stockich SWATowiczów do dalszego działania. W najbliższej przyszłości planują już konferencję na Uniwersytecie w Białymstoku. W Poznaniu gościem ostatniego spotkania był Jacek Jakubowski, który dzielił się wiedzą i do- świadczeniem, jak inicjować procesy i wywierać pozytywny wpływ na innych. W ramach akcji „Smakuj Rozwój” zaś odbyły się warsztaty rozwoju kariery zawodowej w oparciu o wyznawane wartościami i osobiste zasoby. W Bydgoszczy zaś trwa stały kierunek pracy na rzecz młodzieży i z młodzieżą. Przejdź do Kalendarium SWAT Wróć do spisu treści CO SŁYCHAĆ W SWAT?
  • 25. Grudzień 2013 Dołącz do SWATa na Facebooku (kliknij) Wróć do spisu treści Wszystkie propozycje naszych szkół, programów i superwizji na najbliższe miesiące znajdziesz w Kalendarium Grupy TROP Co? Gdzie? Kiedy? Temat Organizator Spotkanie SWAT Białystok Pożegnanie z Afryką Waryńskiego 4 10.12.2013 17:00 Pomost między samorozwojem a biznesem Bartłomiej Jędrak bartlomiejjedrak@gmail.com Spotkanie SWAT Bydgoszcz Willa Calvados Piotra Skargi 3 10.12.2013 17:00 Działania dla młodzieży i z młodzieżą – spo- tkanie integracyj- ne dla SWATowi- czów i dzieci Karol Rakoniewski karol@rakoniewski.pl Spotkanie SWAT Warszawa, Tarabuk, Browarna 6 13.12.2013 18:00 Networking, czyli o sztuce sieciowania Anna Świętochowska stowarzyszenie.swat@gmail.com KALENDARIUM SWAT
  • 26. Grudzień 2013 Napisz do nas lub zadzwoń: tropletter@grupatrop.pl / 22 615 28 91 Wróć do spisu treści Sonia Jakubowska Trener, konsultant w dziale Zmiana i Rozwój: TROP dla Firm, koordynator Centrum Certyfikacji Paulina Wójcik Koordynator ds. rozwoju projektów IT Maciek Trawka Specjalista ds. IT, programista strony internetowej, redaktor i edytor materiałów TROP Marietta Banach- Surawska Koordynator Kierunków: Trener, Coach, Mediator Alicja Kulawik Koordynator Kierunku Lider i Moderator zmiany oraz Cyklu „Inspiracje” Beata Borkowska- Ślósarska Trener, coach, mediator, kierownik w programie trenerskim dotowanym z EFS Justyna Zacharuk Trener, coach, konsultant w dziale Zmiana i Rozwój: TROP dla Firm ZAPRASZAMY DO KONTAKTU I WSPÓŁPRACY