Mendja nuk ështënjë vazo për t’u
mbushur, por një zjarr për t’u ndezur!
3.
Çfarë është Taksonomiae Bloom?
• Taksonomia e Objektivave Njohës.
• Në 1950-ën e zhvilluar nga Benjamin Bloom.
• Mjet që shpreh cilësisht llojet e ndryshme të të menduarit.
• Përshtatur për përdorim në klasë si një mjet planifikimi.
• Vazhdon të jetë një nga modelet më të aplikuara në të gjithë botën.
• Siguron një mënyrë për të organizuar aftësitë e të menduarit në
gjashtë nivele, që nga më themeloret e deri tek nivelet më të larta
të rendit të menduarit.
• 1990-Lorin Anderson (ish-student i Bloom) rishqyrtoi Taksonominë
• Si rezultat, një numër ndryshimesh u bënë.
4.
Ndryshimet në Taksonominëe Bloom
• Ndryshimi i termave nga emra në folje
• Zëvendësimi i fjalës dije si produkt i mendimit me
kujtesën si kategori e mendimit
• Kuptimi u bë të kuptuarit dhe sinteza u riemërtua
si të krijuarit në mënyrë që të përshtatej më
shumë me natyrën dhe rregullin e të menduarit.
http://rite.ed.qut.edu.au/oz-teachernet/training/bloom.html (accessed July 2003) ; Pohl, 2000, p. 8)
5.
Termat origjinale Termate reja
• Vlerësimi
• Sinteza
• Analiza
• Aplikimi
• Kuptimi
• Njohja
•Të krijuarit
•Të vlerësuarit
•Të analizuarit
•Të zbatuarit
•Të kuptuarit
•Të kujtuarit
(Based on Pohl, 2000, Learning to Think, Thinking to Learn, p. 8)
6.
TË KRIJUARIT
Përdorimi iinformacionit për të prodhuar diçka të re.
Dizenjon, ndërton, planifikon
TË VLERËSUARIT
Kontroll kritik i nformacionit/Formulim i gjykimeve
Kritikon, gjykon, vlerëson
TË ANALIZUARIT
Copëtimi i informacionit dhe krijimi i lidhjeve mes pjesëve
Copëton, krahason, organizon
TË ZBATUARIT
Përdorimi i informacionit të njohur në një situatë të re.
Zbaton, kryen, përdor.
TË KUPTUARIT
I jep kuptim informacionit që merr.
Interpreton, përmbledh, shpjegon
TË KUJTUARIT
Kujtimi, gjetja e informacionit të marrë.
Përshkruan, liston, emërton, gjen, përkufizon.
7.
TË KUJTUARIT
Nxënësi ështënë gjendje të kujtojë, dhe nuk harron të
riparaqesë informacionin e mësuar.
• Njeh
• Dëgjon
• Përshkruar
• Identifikon
• Kujton
• Emërton
• Gjen
A mund të kujtoni një informacion që keni marrë?
8.
TË KUJTUARIT
VEPRIMET
• listo
•mbaj mend
• lidh
• trego
• dallo
• jep shembull
• riprodho
• cito
• përsërit
• etiketo
• kujto
• njih
• grupo
• lexo
• shkruaj
• skico
• dëgjo
• grupo
• zgjidh
• lexo
• rishiko
• cito
• rikujto
• lidh
• zgjidh
• nënvizo
• zgjidh
Produktet e
punës:
•Quiz
• Përkufizim
• Fakte
• Fletë pune
• Test
• Etiketa
• Listë
• Bllok shënimesh
• Riprodhim
• Fjalor
9.
Rolet në klasëpër të kujtuarin
Rolet e mësuesit
• Drejton
• Tregon
• Thotë
• Kontrollon
• Pyet
• Vlerëson
• Rolet e nxënësit
• Përgjigjet
• Dëgjon
• Kujton
• Rikujton
• Fikson
• Përkufizon
• Përshkruan
• Ritregon
10.
TË KUJTUARIT:
Aktivitetet dheProduktet
• Bëni një “Hartë të historisë” që tregon ngjarjet
kryesore të tregimit.
• Bëni “Vijën e kohës” së ditës tuaj tipike.
• Bëni një “Hartë koncept” e temës.
• Shkruani një listë me fjalë kyçe që ju e dini në lidhje
me ....
• Cilat ishin personazhet në këtë tregim?
• Bëni një tabelë që tregon ...
• Bëni një Poemë akronimi në lidhje me ...
• Recitoni një poezi që keni mësuar.
11.
Pyetje për veprimtarinëe të kujtuarit
• Çfarë ndodhi më pas……?
• Sa……..?
• Çfarë është……?
• E kujt ishte ……..?
• A mund t’a emërtosh……?
• Thuaj përkufizimin e ……?
• Përshkruaj çfarë ndodhi më pas….?
• Kush foli për….?
• E vërtetë apo e gabuar…..?
12.
TË KUPTUARIT
• Interpreton
•Jep shembuj
• Përmbledh
• Nxjerr përfundim
• Perifrazon
• Klasifikon
• Krahason
• Shpjegon
Mund të shpjegosh ide ose koncepte?ide ose koncepte?
• Nxënësi kupton domethënien, interpreton informacion ,përkthen atë
çfarë ka mësuar.
Rolet në klasëpër të kuptuarin
Rolet e mësuesit
• demonstron
• dëgjon
• pyet
• krahason
• ballafaqon
• shqyrton
Rolet e nxënësit
• shpjegon
• përshkruan
• përvijon
• paraqet
• përkthehet
• demonstron
• interpreton
• merr pjesë aktivisht
15.
TË KUPTUARIT:
Aktivitete dheprodukte
• Shkruaj me fjalët e tua ...
• Prit nga, ose merr një fotografi për të ilustruar një ngjarje të veçantë në histori.
• Raporto në klasë për ...
• Ilustro idenë kryesore të pjesës.
• Bëni një vizatim mefigura për të treguar sekuencën e ngjarjeve në histori.
• Shkruani dhe luani një dramë të bazuar në një histori.
• Shkruani një përmbledhje të shkurtër për t’ja shpjeguar këtë histori dikujt tjetër.
• Shpjegoni pse personazhi e zgjidhi problemin në atë mënyrë.
• Shkruani një raport përmbledhës të ngjarjes.
• Përgatisni një grafik shkak-pasojë për të ilustruar rrjedhën e ngjarjeve.
• Bëni një libër për t'u ngjyrosur.
• Parafrazo këtë kapitull në libër.
• Retrego me fjalët tuaja.
• Gjeni pikat kryesore të pjesës.
16.
Pyetje për veprimtarinëe të kuptuarit
• A mund të shpjegosh pse….?
• A mund t’a shkruash me fjalët e tua…?
• Si mund t’a shprehësh….?
• Mund të shkruash një përmbledhje të shkurtër të .?
• Çfarë mendon se mund të ndodhë më pas…?
• Kush mendon se…?
• Cila është ideja kryesore…?
• A mund t’a qartësosh…?
• A mund të japësh shembuj?
• A veprojnë të gjithë ashtu siç vepron……?
17.
TË ZBATUARIT
Nxënësi bënpërdorimin e informacionit në një
kontekst të ndryshëm nga ai në të cilin është
mësuar.
• Zbaton
• Kryen
• Përdor
• Ekzekuton
A mund t’a përdorësh informacionin në një
situatë tjetër të ngjashme?
Rolet në klasëpër të zbatuarin
Rolet e mësuesit
• shfaq
• lehtëson
• pyet
• vëzhgon
• vlerëson
• organizon
Rolet e nxënësit
• Zgjidh probleme
• Demostron
përdorimin
enjohurive
• përpilon
• kompleton
• llogarit
• ilustron
• ndërton
• merr pjesë aktivisht
20.
TË ZBATUARIT:
Aktivitete dheprodukte
• Ndërton një model për të demonstruar se si duket apo punon
• Luan një dramë së bashkume shokët e klasës
• Shkruan një hyrje ditari.
• Bën një libër me figurina në lidhje me fushën e studimit.
• Përgatit ftesat për një festë apo një ditëlindje
• Krijon një pazëll apo një lojë në lidhje me temën.
• Shkruan një shpjegim në lidhje me një temë për të tjerët.
• Bën një hartë topografike.
• Vesh një kukull me një kostum kombëtar.
• Bëni një model balte ...
• Pikturon një afresk duke përdorur të njëjtat materiale.
• Vazhdo historinë ...
• Bën një dioramë për të ilustruar një ngjarje
• Bën një ekspozitë fotografike me një temë të
• caktuar.
21.
Pyetje për veprimtarinëe të zbatuarit
• A mund të jepni ju një shembull tjetër ku
mund të zbatohet……?
• A mund t’i gruponi sipas karakteristikës së…..?
• Cilët janë faktorët që do të ndryshonit
nëse….?
• Çfarë pyetjesh mund të bëni rreth……?
• Nga informacioni i marrë, a mund të bëje një
listë udhëzimesh për ….?
Rolet në klasëpër të analizuarin
Rolet e mësuesit
• eksploron
• drejton
• vëren
• vlerëson
• vepron si një burim
• pyet
• organizon
• copëton
Rolet e nxënësit
• diskuton
• zbulon
• argumenton
• debaton
• mendon thellë
• teston
• shqyrton
• pyet
• llogarit
• hulumton
• pjesëmarrës aktiv
25.
TË ANALIZUARIT:
Aktivitete dheprodukte
• Përdorni një Diagrami Veni për të treguar se si dy tema janë të njëjta dhe të
ndryshme
• Hartoni një pyetësor për të mbledhur informacion.
• Anketoni shokët e klasës për të gjetur se çfarë mendojnë ata për një temë të
veçantë. Analizoni rezultatet.
• Bëni një tabelë shkak-pasojë për të treguar fazat kritike.
• Klasifiko veprimet e personazheve në libër.
• Krijo një sociogram nga tregimi.
• Ndërto një grafik për të ilustruar informacionin e përzgjedhur.
• Bëni një pemë familjare që tregon marrëdhëniet midis pjestarëve.
• Ideo dhe vendos rolin që do luash në një temë që po studjon.
• Shkruani një biografi të një personi që keni studiuar.
• Përgatit një raport në lidhje me fushën e studimit.
• Kryej një hetim për të mbledhur informacion që të mbështetësh një pikëpamje.
• Shqyrto një vepër arti në aspektin e ngjyrës, formës dhe cilësisë.
• Vizatoni një grafik.
• Plotësoni një Matricë të Vendimarrjes e dila do t’ju ndihmojë të kryeni një zgjedhje
26.
Pyetje për veprimtarinëe të
analizuarit
• Cilat ngjarje nuk mund të kenë ndodhur?
• Nëse. .. ka ndodhur, çfarë mund të ketë qenë që i dha fund?
• Në çfarë cilësish......... ngjan me ...?
• Çfarë rezultatesh të tjera, të mundshme shihni ?
• Pse ndodhën ndryshimet e ...?
• A mund të shpjegosh se çfarë duhet të ketë ndodhur kur ...?
• Cilat janë disa nga problemet e ...?
• A mund t’a bësh dallimin midis... dhe .....?
• Cilat anë disa nga motivet që fshihen prapa ..?
• Cila ishte pika e kthesës?
• Cili ishte problemi me ...?
27.
TË VLERËSUARIT
Nxënësi merrvendime pas një proçesi të thellë reflektimi,
kritike dhe vlerësimi.
• Kontroll
• Hypoteza
• Kritikë
• Eksperimente
• Gjykim
• Testim
• Zbulim
• Monitorim
A mund t’a justifikosh vendimin apo sjelljen tënde?
28.
TË VLERËSUARIT
VEPRIMET
• Gjykon
•çmon
• provon
• parashikon
• vlerëson
• rishikon
• dëshmon
• përcakton
• priorizon
• tregon pse
• krahason
• mbron
• zgjedh
• mat
• përfundoj
• nxjerr një
përfundim
• debaton
• arsyeton
• rekomandon
• veçon
• heton
• argumenton
• vendos
• kritikon
• radhit
• refuzon
Produktet
e punës:
debat
panel
raport
vlerësim
hetim
vendim
përfundim
fjalim bindës
29.
Rolet në klasëpër të vlerësuarin
Rolet e mësuesit
• Qartëson
• Pranon
• Drejton
Rolet e nxënësit
• gjykon
mosmarrëveshjet
• krahason
• kritikon
• pyet
• argumenton
• vlerëson
• vendos
• zgjedh
• justifikon
• pjesëmarrës aktiv
30.
TË VLERËSUARIT:
Aktivitete dheprodukte
• I shkruani një letër redaktorit.
• Të përgatisë dhe të zhvillojë një debat
• Përgatisni një listë të kritereve për të gjykuar ...
• Shkruani një fjalim bindës duke argumentuar qëndrimin pro /
kundër ...
• Bëni një broshurë me pesë rregulla që ju duken si të rëndësishme.
Bind të tjerët!
• Formo një panel për të diskutuar pikëpamjet në lidhje me ....
• Shkruani një letër. .. duke këshilluar ndryshimet e nevojshme që
duhen bërë.
• Shkruani një raport gjysmë-vjetor në lidhje me.....
• Përgatit një rast për të paraqitur pikëpamjen tuaj në lidhje me ...
• Plotësoni një PMI për ...
• Vlerësoni veprimet e personazhit në një histori.
31.
Pyetje për veprimtarinëe të
vlerësuarit
• A ka një zgjidhje më të mirë për ...?
• Gjykojë vlerën e ... Çfarë mendoni për ...?
• Mund të mbroni pozicionin tuaj në lidhje me ...?
• A mendoni se ... është një gjë e mirë apo e keqe?
• Si do t’ a kishe trajtuar ti ...?
• Çfarë ndryshimesh i sugjeron ti.....?
• A besoni ju tek ...? Si do të ndiheni, nëse. ? ..
• Sa efektive janë..... ?
• Cilat do të ishin pasojat......?
• Çfarë ndikimi do të kishte .... në jetët tona?
• Cilat janë të mirat dhe të këqijat e ....?
• Pse është me vlerë ....?
• Cilat janë alternativat e....?
• Kush do të fitojë dhe të kush do të humbasë?
32.
TË KRIJUARIT
Nxënësi krijonide të reja dhe informacion duke përdorur atë
që ka mësuar më parë.
• Projektim
• Ndërtim
• Planifikim
• Prodhim
• Trillim
• Shpikje
• Modelim
A mund të shpikni ju produkte, ide apo rrugë të reja ?
33.
TË KRIJUARIT
VEPRIMET
• kompozon
•grumbullon
• organizon
• shpik
• përpilon
• parashikon
• sajon
• propozon
• ndërton
• planifikon
• përgatit
• zhvillon
• krijon
• imagjinon
• prodhon
• formuloj
• përmirësoj
Produktet e
punës:
Film
Histori
Projekt
Plan
Lojë e re
Gazetë
Produkt mediatik
Lajmërim
Pikturë
34.
Rolet në klasëpër të krijuarin
Rolet e mësuesit
• Lehtësues
• Zgjerues
• Reflektues
• Analizues
• Vlerësues
Rolet e nxënësit
• Dizenjues
• formulues
• planifikues
• merr rreziqet
• modifikues
• krijues
• propozues
• pjesëmarrës aktiv
35.
TË VLERËSUARIT:
Aktivitete dheprodukte
• Përdor strategjinë ZAMAKKE (SCAMPER) për të të shpikur një tip të ri të këpucëve
sportive
• Shpik një makinë për të bërë një detyrë të veçantë.
• Dizenjo një robot për të bërë detyrat e shtëpisë tuaj.
• Krijo një produkt të ri. Jepi një emër dhe të planifiko një fushatë marketingu.
• Shkruani për ndjenjat tuaja në lidhje me ...
• Shkruani një dramë , shfaqje TV , teatër kukullash, lojë me role, këngë apo
pantomimë rreth ..
• Harto i një sistemi të ri monetar
• Zhvillo një menu për një restorant të ri duke përdorur një shumëllojshmëri
ushqimesh të shëndetshme.
• Dizenjo një kopertinë: libri, CD-je ose reviste për ...
• Shit një ide.
• Shpik një mënyrë për të ...
• Krijo një gjuhë të re dhe përdore atë në një shembull.
• Shkruani një këngë për të reklamuar një produkt të ri.
36.
Pyetje për veprimtarinëe të krijuarit
• A mund të vizatosh një….duke….?
• A sheh një zgjidhje të mundëshme tek…..?
• Nëse do të kishe qasje në të gjitha burimet, si do t’i
përdorje ato ...?
• Pse nuk e krijon vetë rrugën tëndë për të......?
• Çfarë do të ndodhte nëse ...?
• Sa mënyra mund të gjeni për të ...?
• Mund të gjeni përdorime të reja dhe të pazakonshme
të ...?
• A mund të zhvilloni një ide e cila do të bënte të
mundur...?